Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Kinh tế tư nhân : Chính phủ nói hỗ trợ nhưng doanh nghiệp than phiền cơ chế (RFA, 12/04/2019)

Doanh nghiệp Việt Nam tiếp tục than phiền về thủ tục hành chính vẫn gây nhiều khó khăn cho hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, trong khi chủ trương của Chính phủ kinh tế tư nhân là động lực để phát triển kinh tế quốc gia.

vn1

Ảnh minh họa : Doanh nghiệp làm thủ tục đăng ký kinh doanh. Courtesy : Ảnh chụp màn hình thoibaonganhang.vn

Hơn 50% bị nhũng nhiễu

Mới đây, bà Tổng Giám đốc Tập đoàn Quốc Cường Gia Lai kể về một trường hợp điển hình khi công ty của bà mất 3 năm để xin thủ tục cho một dự án và nhấn mạnh rằng vì quá mệt mỏi và bức xúc trong việc đầu tư kinh doanh mà bản thân bà muốn tự tử với tâm thư để Nhà nước làm cách nào tháo gỡ thủ tục.

Lời chia sẻ của Tổng Giám đốc Tập đoàn Quốc Cường Gia Lai, bà Nguyễn Thị Như Loan tại buổi gặp gỡ hơn 100 doanh nghiệp bất động sản với lãnh đạo các sở, ban ngành thành phố Hồ Chí Minh diễn ra vào ngày 10 tháng 4 được giới doanh nghiệp tại Việt Nam cho là tiếng nói chung của họ đối với thực trạng liên quan thủ tục hành chính đầy nhiêu khê và phức tạp.

Truyền thông trong nước cũng tường thuật lại tại buổi gặp gỡ vừa nêu, nhiều doanh nghiệp bày tỏ bức xúc về các điều khoản của một số luật chồng chéo, thủ tục rườm rà và các cơ quan công quyền giải quyết thủ tục hành chính vẫn trên cơ sở "hành là chính" dù Chính phủ ban hành Nghị định về thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông trong giải quyết thục tục hành chính hồi tháng 4 năm 2018. Một số doanh nghiệp còn cho rằng đây là nguyên nhân khiến cho không ít hộ kinh doanh không muốn phát triển thành doanh nghiệp, và doanh nghiệp nhỏ không muốn tăng trưởng lớn mạnh vì càng lớn thì càng bị "hành".

Trước đó vào cuối tháng 3 vừa qua, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) công bố Bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh cấp tỉnh (PCI) năm 2018, ghi nhận phản ánh từ 12 ngàn doanh nghiệp dân doanh và doanh nghiệp có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) cho thấy có đến 58% bị nhũng nhiễu và 54% phải trả chi phí bôi trơn cho cơ quan công quyền các cấp.

Bà Nguyễn Thị Bích, nhân viên quản lý dự án của một công ty tư nhân ở thành phố Hồ Chí Minh, lên tiếng xác nhận với RFA rằng có thể nói tất cả doanh nghiệp ở Việt Nam đều phải "chung-chi" cho vấn đề thủ tục hành chính :

"Nếu như nói ‘một cửa-một dấu’ nhưng tôi là người dân trực tiếp đi làm thủ tục giấy tờ thì một chữ, một dấu phết… cũng bị bắt lỗi và bị bắt quay về làm hồ sơ lại. Nhưng nếu một người cò ôm vào 100 cái hồ sơ thì dù có sai, cán bộ tự sửa, in lại và thông qua luôn. Đó là một hình thức của cơ chế. Chủ trương Nhà nước không sai, nhưng người thực thi ở mỗi địa phương vì đời sống của nhân sự trong bộ máy của các ban, ngành có thể gây ra nhũng nhiễu cho người dân".

Báo Điện tử Tổ Quốc, vào ngày 11 tháng 4 dẫn lời nhận định của Luật sư Trương Thanh Đức, Trọng tài viên Trung tâm Trọng tài Quốc tế Việt Nam rằng theo chỉ đạo của Chính phủ thì các bộ, ngành có cắt giảm thủ tục hành chính và thái độ phục vụ cũng thay đổi, tuy nhiên các khâu then chốt nhất về cơ bản vẫn không có thay đổi nào. Luật sư Trương Thanh Đức còn khẳng định là doanh nghiệp chỉ kêu ca một phần vì sợ chính quyền trong khi thực tế còn khủng khiếp và tinh vi hơn với minh chứng có rất nhiều cán bộ lương thấp nhưng ngày càng giàu.

vn2

Tổng Giám đốc Tập đoàn Quốc Cường Gia Lai tại buổi gặp gỡ hơn 100 doanh nghiệp bất động sản với lãnh đạo các sở, ban ngành Thành phố Hồ Chí Minh ngày 10/04/19. Courtesy : Ảnh chụp màn hình toquoc.vn

Lỗ hổng cơ chế

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, tại Diễn đàn Kinh tế tư nhân lần thứ 2, tổ được chức hồi cuối tháng 7 năm 2017, đã phát biểu trước khoảng 1000 doanh nghiệp tư nhân tham dự rằng Chính phủ tập trung đưa kinh tế tư nhân thành ngành mũi nhọn và là động lực phát triển kinh tế, phấn đấu nâng tỉ trọng đóng góp lên từ 50 đến 60% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Việt Nam.

Người đứng đầu chính phủ Việt Nam cho biết đại diện chính quyền của các bộ, ngành và địa phương luôn lắng nghe ý kiến của khối doanh nghiệp tư nhân đễ hỗ trợ cho khối doanh nghiệp này ; trong đó đã thành lập Hội đồng tư vấn cải cách hành chính để giải quyết kịp thời những vướng mắc cấp bách của doanh nghiệp.

Bà Thanh Nguyễn, chủ một doanh nghiệp về xử lý rác thải nói với RFA rằng bà ghi nhận rõ ràng chính sách Nhà nước đang làm tốt hơn so với những năm trước :

"Bản thân là doanh nghiệp thì tôi thấy thủ tục, giấy tờ hành chính, kể cả bên thuế, tất cả mọi thứ đều nhẹ nhàng hơn trước đây, chớ không phải khó khăn như hồi xưa. Ví dụ những năm trước, doanh nghiệp gặp Hải quan thì không dám nói tiếng nào hoặc phải thuận theo những chủ trương chứ không thể cãi. Nhưng bây giờ, doanh nghiệp cũng khác rồi, doanh nghiệp có tiếng nói của họ để buộc cơ quan nhà nước cũng phải điều chỉnh theo kiến nghị của doanh nghiệp, không như hồi xưa một chiều là doanh nghiệp răm rắp làm theo".

Mặc dù vậy bà Thanh Nguyễn cho là những quy định, luật lệ vẫn còn thiết sót, bất cập và thiếu thực tế :

"Như bản thân tôi làm trong lãnh vực môi trường mà có nhiều quy định của Bộ Tài Nguyên-Môi Trường rất buồn cười và trớt quớt. Ví dụ như công ty của tôi lắp đặt một cái lò đốt rác lớn nhất thế giới, đem về lắp đặt ở Đồng Nai. Cái lò đốt rác của chúng tôi hai năm trời không được nghiệm thu là vì tiêu chuẩn của Việt Nam tréo ngoe cẳng ngỗng, không áp dụng được. Có nhiều quy định thiếu thực tế, đâm ra doanh nghiệp ở giữa chịu kẹt cứng luôn".

Bên cạnh đó, không ít doanh nghiệp ghi nhận sự thay đổi liên tục của các định chế, luật lệ ban hành cũng tạo ra áp lực cho doanh nghiệp. Bà Nguyễn Thị Bích than phiền :

"Các quy định đưa ra hỗ trợ cho doanh nghiệp là tích cực, nhưng cũng có mặt tiêu cực khi thay đổi luật định liên tục thì doanh nghiệp theo rất vất vả".

Một số các doanh nghiệp mà Đài RFA tiếp xúc cho biết họ mong muốn Nhà nước có những hướng dẫn cụ thể và ràng về mặt pháp lý để cho doanh nghiệp làm đúng, chứ đừng như hiện tại để cho doanh nghiệp làm một cách tự phát đến khi xong rồi thì bảo rằng sai và phạt.

Báo giới quốc nội trích lời của Trưởng Ban Pháp chế VCCI, ông Đậu Anh Tuấn rằng với quy trình xây dựng văn bản pháp luật và kiểm soát việc xây dựng văn bản pháp luật như hiện nay thì tình trạng sẽ còn tiếp diễn và không thể chỉnh đốn, thay đổi trong thời gian ngắn được.

Trong khi đó giới chuyên gia cho rằng còn có một lý do chính yếu là Nhà nước đang bỏ tống lỗ hổng trách nhiệm kỷ luật vì chưa có bất kỳ một nghị định nào quy định hành vi vi phạm của cán bộ bị hình thức xử lý ra sao.

Khối kinh tế tư nhân được Chính phủ Việt Nam đặt để là ngành mũi nhọn, nhưng trên thực tế sự sống còn của các doanh nghiệp trong khối kinh tế tư nhân bị lệ thuộc rất nhiều bởi hệ thống cơ chế hiện hành và sự cạnh tranh khốc liệt của thị trường khi hoạt động xúc tiến thương mại của Nhà nước được đánh giá không có hiệu quả.

Theo thống kê của Tổng cục Thống kê đưa ra vào tháng 10 năm 2018, số doanh nghiệp tạm ngừng và phải giải thể nhiều bất thường, lên đến hơn 24.000 doanh nghiệp, tức là tăng 76% so với cùng kỳ năm 2017.

Tiến sĩ Kinh tế Phạm Chí Dũng đặt câu hỏi :

"Tỷ lệ doanh nghiệp ‘bị chết’ cao hơn hẳn tỷ lệ doanh nghiệp được thành lập mới. Như vậy thì làm sao có thể nói nền kinh tế tăng trưởng mạnh ?"

Hòa Ái

***************

8 người chết trong vụ cháy lớn ở Hà Nội (rrfa, 12/04/2019)

Đã có 8 người chết, trong một vụ hỏa hoạn ở một xưởng sản xuất ở ngoại thành Hà Nội vào rạng sáng ngày 12 tháng 4. Thông tin được truyền thông trong nước trích nguồn tin từ cơ quan chức năng cho biết như vậy vào cùng ngày.

vn3

Lính cứu hỏa phun nước dập đám cháy ở Hà Nội hôm 12/4/2019 - AFP

Trong số những nạn nhân có 4 người trong một gia đình, trong đó có hai em nhỏ 1 tuổi và 5 tuổi.

Theo truyền thông trong nước, vụ hỏa hoạn xay ra tại xưởng sản xuất thùng nhựa đựng rác của Công ty Môi trường 79 ở quận Nam Từ Liêm. Vụ cháy bắt đầu từ ngọn lửa xuất phát từ một nhà xưởng và sau đó lan nhanh sang nhiều xưởng khác.

Truyền thôn trong nước trích thông tin từ cơ quan điều tra Công an thành phố Hà Nội cho biết nguyên nhân của vụ cháy được xác định là chập điện từ nhà xưởng sản xuất thùng nhựa đựng rác.

Ngày 12/4, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội khởi tố vụ án Vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy theo điều 313 Bộ Luật hình sự 2015 để điều tra vụ cháy.

Cảnh sát phòng cháy chữa cháy đã điều động hàng chục xe chữa cháy chuyên dụng đến hiện trường nhưng phải mất 4 giờ sau hỏa hoạn mới được dập tắt hoàn toàn.

Việc tìm kiếm xác nạn nhân đã được bắt đầu ngay sau đó.

Theo Tuổi Trẻ, đến 3 giờ 15 chiều, cả 8 thi thể nạn nhân đã được tìm thấy.

********************

Việt Nam chỉ tuyên án tử đối với các tội phạm ‘đặc biệt nghiêm trọng’ (RFA, 12/04/2019)

Việc bãi bỏ án tử hình không phải là một phần của các điều ước quốc tế về quyền con người mà Việt Nam đã tham gia ký kết.

vn4

Bà Nguyễn Thị Loan (bên trá) kêu oan cho con là tử tù Hồ Duy Hải - Ảnh chụp màn hình (SBS video)

Đây là trả lời của Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng vào ngày 11/4 trước thông tin Việt Nam nằm trong 5 nước thi hành nhiều án tử hình nhất thế giới trong năm 2018 của Tổ chức Ân Xá Quốc Tế Amnesty International.

Trước đó, vào thứ Tư 10/4, Tổ chức Ân xá Quốc tế đã công bố một báo cáo về án tử hình vào năm 2018, cho biết Việt Nam đã xử tử ít nhất 85 người và nằm trong danh sách 5 nước thi hành nhiều án tử nhất thế giới năm ngoái.

Bà Lê Thị Thu Hằng cho biết thêm hình phạt tử hình chỉ được áp dụng cho các tội phạm ‘đặc biệt nghiêm trọng’ theo Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị. Bà Hằng khẳng định các tội phạm vẫn được xử lý theo luật pháp Việt Nam, đảm bảo tính minh bạch, công bằng và các quyền của người dân.

Vẫn theo Phát ngôn nhân Việt Nam, chính phủ Hà Nội đã nhiều lần giảm số lượng tội phạm có thể bị tuyên án tử hình.

Bộ luật hình sự mới nhất năm 2015 của Việt Nam, có hiệu lực vào tháng 1 năm 2018, đã loại bỏ 8 hành vi vi phạm pháp luật khỏi danh sách bị tuyên án tử. Đồng thời, những người dưới 18 tuổi, phụ nữ mang thai, phụ nữ chăm sóc con dưới 3 tuổi và những người từ 75 tuổi trở lên sẽ không bị kết án tử hình cho những sai phạm mà họ gây ra.

Việt Nam tuyên phạt tử hình đối với 15 loại tội phạm, bao gồm hãm hiếp, giết người, tham nhũng và các tội liên quan đến ma túy và an ninh quốc gia. Chính phủ Hà Nội đã chuyển hình thức thực hiện từ bắn súng sang tiêm thuốc độc vào năm 2013.

********************

Hoa Kỳ chỉ trích Việt Nam cấm nhập khẩu thuốc diệt cỏ chứa Glyphosate (RFA, 12/04/2019)

Bộ trưởng Nông nghiệp Hoa Kỳ Sonny Perdue hôm 11/4 chỉ trích Việt Nam ra lệnh cấm nhập khẩu thuốc diệt cỏ chứa glyphosate, và cho rằng quyết định này sẽ có có tác động tiêu cực lên sản xuất nông nghiệp toàn cầu. Reuters loan tin vừa nói vào cùng ngày.

vn5

Glyphosate là hóa chất có trong thuốc diệt cỏ Roundup bán chạy nhất của Bayer AG, ảnh chụp ở Hoa Kỳ. AFP

Ông Perdue cho biết chính phủ Hoa Kỳ đã chia sẻ các nghiên cứu khoa học với Việt Nam, bao gồm kết luận rằng glyphosate không có khả năng gây ung thư cho con người.

Theo ông Perue, nếu cần nuôi 10 tỷ người vào năm 2050, nông dân trên toàn thế giới cần tất cả các công cụ và công nghệ có thể giúp đạt được điều này.

Trước đó, vào hôm 10/4 Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, ban hành quyết định cấm không cho sử dụng chất diệt cỏ glyphosate trong thuốc bảo vệ thực vật ở Việt Nam vì có nguy cơ gây các bệnh ung thư. Theo báo chí Việt Nam, lệnh cấm sẽ có hiệu lực vào tháng 6 năm 2019.

Glyphosate là hóa chất có trong thuốc diệt cỏ Roundup bán chạy nhất của Bayer AG, công ty đã mua lại sản phẩm này từ Monsato, công ty đã từng bán chất diệt cỏ cho quân đội Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam.

Chất Glyphosate cũng là mục tiêu của hàng ngàn vụ kiện ở Hoa Kỳ với cáo buộc tiếp xúc với chất này gây ung thư.

Roundup - loại thuốc diệt cỏ được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới - là loại đầu tiên có chứa glyphosate. Nhưng nó không còn được bảo vệ bởi bằng sáng chế độc quyền.

Khi trả lời Reuters, đại diện hãng Bayer cho biết lệnh cấm của Việt Nam sẽ không giúp nước này cải thiện sự an toàn cũng như an ninh lương thực. Hãng này cũng không biết liệu Việt Nam có thực hiện bất kỳ đánh giá khoa học nào trước khi ban hành lệnh cấm hay không ?

Ông Hoàng Trung, Cục trưởng Cục Bảo vệ Thực vật, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, cho biết quyết định loại bỏ thuốc diệt cỏ có chứa glyphosate khỏi danh sách các hóa chất bảo vệ thực vật được phép sử dụng tại Việt Nam là phù hợp với luật pháp hiện hành, luật pháp quốc tế, và điều kiện kinh tế xã hội của Việt Nam.

Trên thế giới hiện có 40 quốc gia và vùng lãnh thổ nghiêm cấm đối với chất glyphosate này.

*******************

Hoa Kỳ bỏ thuế chống bán phá giá lên tôm Việt Nam (RFA, 11/04/2019)

Truyền thông trong nước hôm 10/4 trích thông tin từ Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết Bộ Thương mại Mỹ đã đồng ý bỏ thuế chống bán phá giá lên tôm đông lạnh nhập từ 32 công ty xuất khẩu của Việt Nam sau lần xem xét hành chính lần thứ 13.

vn6

Hình minh họa. Tôm trong băng chuyền xử lý tại Công ty Hải sản Khánh Sùng, huyện Mỹ Xuyên. AFP

Như vậy, mức thuế bị phía Mỹ áp lên tôm đông lạnh từ Việt Nam trước đó là 4,85% sẽ về 0%.

VNexpress trích lời ông Trường Đình Hòe, Tổng thư ký VASEP cho biết với quyết định này, các công ty xuất khẩu tôm của Việt Nam sẽ có cơ hội mở rộng thị trường vào Mỹ.

Theo VASEP, Mỹ hiện là một trong những thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam. Năm ngoái, xuất khẩu tôm của Việt Nam sang Mỹ đạt hơn 637 triệu đô la.

*******************

Bộ Ngoại giao Mỹ lo ngại nạn rửa tiền gia tăng ở Việt Nam (RFA, 11/04/2019)

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ mới đây bày tỏ lo ngại về nguy cơ nạn rửa tiền sẽ gia tăng ở Việt Nam với việc Việt Nam cho phép người dân được vào đánh bạc tại các sòng bạc.

vn7

Hình minh họa. Hình chụp hôm 14/2/2011 - sòng bạc Crown Casino ở Đà Nẵng - AFP

Báo cáo hàng năm của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về vấn đề này nhận định "trong năm 2018, Việt Nam đã cấp phép thí điểm những sòng bạc địa phương, làm gia tăng nguy cơ rửa tiền nếu các giới chức Việt Nam không đảm bảo được việc thực thi hiệu quả những biện pháp chống rửa tiền".

Trước đó, Việt Nam chỉ cho phép người nước ngoài vào đánh bạc tại các sòng bạc.

Theo nghị định mới ban hành vào năm 2017, công dân Việt Nam đóng phí 1 triệu đồng tiền vào cửa và chứng minh thu nhập hàng tháng ít nhất là 10 triệu đồng có thể vào các sòng bạc.

Trong báo cáo mới, Bộ Ngoại giao mỹ nhận định, với tốc độ phát triển kinh tế, gia tăng thương mại quốc tế, cùng với đường biên giới trên đất liền dài, nhiều lỗ hổng, cùng với dân số trẻ hiểu về công nghệ, kết hợp với các sòng bài mới được cấp phép, Việt Nam rất có nguy cơ đối mặt với tình trạng rửa tiền.

Published in Việt Nam

Ban Phát triển Kinh tế tư nhân : Tích cực nhưng vẫn lẩn quẩn theo định hướng xã hội chủ nghĩa (RFA, 31/10/2017)

Tối 30 tháng 10, Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân (Ban 4) chính thức ra mắt tại Hà Nội sau gần 1 tháng có quyết định thành lập.

kttn1

Các công nhân đang làm việc trong Công ty xuất nhập khẩu hải sản Khánh Súng, huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng -  AFP

Kỳ vọng nào dành cho Ban 4 đối với sự phát triển kinh tế tư nhân nói riêng và nền kinh tế Việt Nam nói chung theo nghị quyết phát triển kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ?

Chính phủ lắng nghe

Tiến sĩ kinh tế Lê Đăng Doanh, hiện là thành viên Ủy ban Chính sách Phát triển của Liên hiệp quốc, từ Hà Nội nói với RFA về quan điểm của ông đối với việc thành lập Ban Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân

"Đối với tôi đó là một nỗ lực, một ghi nhận đáng ghi nhận. Nó thể hiện sự quan tâm của Thủ tướng, Chính phủ muốn lắng nghe ý kiến, nguyện vọng của những người đại diện cho kinh tế tư nhân, muốn lắng nghe những ý kiến, kiến nghị để cải thiện tình hình, môi trường kinh doanh và các điều kiện kinh doanh".

Ban gồm 6 người, là những người được mô tả là người đứng đầu các doanh nghiệp lớn trong và ngoài nước, có nhiệm vụ nghiên cứu và tư vấn, đề xuất việc cải cách cơ chế, chính sách, thủ tục hành chính liên quan đến phát triển kinh tế tư nhân.

Với sự tham gia của các doanh nhân có tiếng tại Việt Nam như ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin VN, Phó chủ tịch Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính ở vai trò Trưởng ban, ông Don Lam - Tổng giám đốc Tập đoàn VinaCapital, Phó chủ tịch Hội đồng Nghị sự Toàn cầu về ASEAN, Diễn đàn kinh tế thế giới làm Phó Trưởng ban, Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân được đánh giá là có sự khác biệt rất quan trọng.

Theo phân tích của Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, từ lâu nay, rất nhiều chuyên gia kinh tế đã nghiên cứu thực tiễn và thấy rõ khó khăn của kinh tế tư nhân. Họ đã có những kiến nghị, đề nghị cải thiện về môi trường kinh doanh như cắt giảm những giấy phép con, điều kiện kinh doanh.

"Kiến nghị đó cho đến nay, việc chuyển biến thực tế kể cả nỗ lực lớn của Thủ tướng, Chính phủ cũng chưa đem lại một cái sự chuyển biến gì rõ nét. Cho nên Thủ tướng, Chính phủ có đề nghị đích thân những người đại diện cho doanh nghiệp tư nhân, bản thân kinh doanh có ý kiến nêu lên và xem có thể thực hiện để tình hình tốt hơn không ?".

Do đó, theo ông, việc thành lập Ban 4 có thể xem như là một mô hình giúp cho chính phủ nghe và hiểu thêm những mong muốn của doanh nghiệp tư nhân.

Ông cho rằng điều này hứa hẹn sẽ mang đến những quyền lợi tích cực cho kinh tế tư nhân Việt Nam nói riêng và kinh tế thị trường Việt Nam nói chung.

Cùng có nhận định này là ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế Phòng Thương mại - Công nghiệp Việt Nam (VCCI), nói với báo giới rằng điều này chứng tỏ vị trí và vai trò của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam đã và đang có những thay đổi lớn.

Nhưng vẫn là vòng lẩn quẩn ?

Một vấn đề khác cũng được lưu ý là Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân được chính thức thành lập khoảng 4 tháng sau khi Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng vào ngày 3 tháng 6, 2017 ký quyết định ban hành Nghị quyết 10-NQ/TW về "Phát triển kinh tế tư nhân trở thành một động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa".

Trước đây, khi bình luận về nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với RFA, Tiến sĩ Ngô Trí Long từng nhận định "đấy là một cái vòng lẩn quẩn mà kinh tế Việt Nam và Đảng cộng sản Việt Nam đang chạy quanh hơn thập kỷ nay để đi tìm một nét đặc thù, một nét riêng nào đó".

"Trên thế giới không có một đất nước nào mà dựa vào nền kinh tế doanh nghiệp nhà nước mà phát triển một cách có hiệu quả cả. Nếu vẫn còn tư tưởng, suy nghĩ như vậy thì tôi nghĩ khó có thể để cho nền kinh tế phát triển có hiệu quả và khả năng tụt hậu ngày càng rõ".

Nghị quyết 10-NQ/TW được đưa ra sau Hội nghị trung ương 5, nêu rõ những giải pháp để hoàn thiện cơ chế, chính sách nhất quán, tạo lập môi trường đầu tư, kinh doanh an toàn, bãi bỏ các rào cản, quy định điều kiện kinh doanh không cần thiết, thúc đẩy cạnh tranh bình đẳng...

Ý kiến của Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cho rằng Việt Nam đang có quá nhiều các doanh nghiệp nhà nước lớn kinh doanh vào các lĩnh vực có tính chất thương mại. Theo ông, nhà nước nên tập trung vào những việc có hiệu quả và cần thiết. Còn các lĩnh vực thuần tùy thương mại thì nhà nước nên thoái vốn để tư nhân hoạt động.

"Việt Nam làm thì sẽ giảm bớt tham nhũng, quan liêu và các chi phí cho doanh nghiệp. Theo tôi các điều ấy rất là quan trọng".

Nên cạnh tranh công bằng

Ông Trương Gia Bình, Trưởng ban của Ban 4, trong buổi ra mắt vào tối 30 tháng 10 phát biểu rằng trước mắt sẽ chọn ba lĩnh vực ưu tiên là nông nghiệp, du lịch và công nghệ thông tin. Ông Bình đặt kỳ vọng vào vai trò đóng góp của kinh tế tư nhân "từ 40% GDP hiện nay lên 60%".

Đáp lại niềm kỳ vọng này, Tiến sĩ Lê Đăng Doanh tin rằng sẽ có những thay đổi tích cực liên quan đến sự phát triển của nền kinh tế chung.

"Nếu kinh tế tư nhân phát triển thì có thể nguồn thu của ngân sách tăng lên và điều đó sẽ đóng góp vào việc giảm bớt bội chi ngân sách và nợ công".

Chuyên kinh tế tài chính Bùi Kiến Thành tuy nhìn nhận đây là "một quyết định đúng đắn và cần thiết dù khá chậm so với nhu cầu phát triển kinh tế" nhưng ông cũng đưa ra quan ngại về việc nên làm thế nào để có sự công bằng về vai trò và tiếng nói của tất cả doanh nghiệp lớn, vừa và nhỏ.

Đây cũng chính là một thực tế mà Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nói rằng cần phải có sự xem xét lại để có sự cạnh tranh công bằng và lành mạnh.

"Đã có sự phát hiện là có những doanh nghiệp có thể sử dụng đến 100 lao động nhưng họ vẫn nói là hộ kinh tế gia đình nhỏ, không muốn đóng thuế 20% như Luật Doanh nghiệp. Đó là 1 vấn đề cần phải xem xét và xử lý để các doanh nghiệp cạnh tranh công bằng và bình đẳng hơn. Bởi những doanh nghiệp này hiện nay đang cạnh tranh không lành mạnh với những doanh nghiệp có đăng ký kinh doanh, là một bất lợi cho sự tiến bộ của kinh tế tư nhân".

Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) hồi cuối tháng 9 năm nay đưa ra báo cáo cho thấy Việt Nam xếp hạng 60/138 nền kinh tế, so với vị trí 56/140 của năm 2015, tụt 4 hạng trên Báo cáo Năng lực Cạnh tranh Toàn cầu 2016-2017.

Do đó, qua phát biểu của những chuyên gia kinh tế cũng như những người có vị trí chủ đạo của Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế Tư nhân có thể thấy sự kỳ vọng của họ vào sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam khi kinh tế tư nhân thật sự được Thủ tướng, Chính phủ quan tâm.

Cát Linh

*******************

Thặng dư mậu dịch của Việt Nam năm 2017 (RFA, 31/10/2017)

Thặng dư mậu dịch trong 10 tháng từ đầu năm đến nay của Việt Nam ở mức một tỉ 230 triệu đô la Mỹ.

kttn2

Một dây chuyền sản xuất tại Công ty May 10 ở Hà Nội chụp hôm 20/10/2015. AFP

Thông tin này được Tổng cục Hải quan Việt Nam đưa ra. Theo đó tổng giá trị xuất nhập khẩu trong 10 tháng qua của Việt Nam đạt hơn là 346 tỉ đô la Mỹ, trong đó xuất khẩu là 173 tỉ 720 triệu đô la Mỹ và nhập khẩu là 172 tỉ 490 triệu đô la Mỹ. Xuất khẩu tăng 20,7% và nhập khẩu tăng 22% so với cùng kỳ năm ngoái.

Các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam gồm điện thoại, hàng may mặc, vải sợi, máy tính, thiết bị điện tử, trong đó điện thoại là rất quan trọng, chiếm trị giá 36 tỉ 540 triệu đô la Mỹ, tăng đến 28,8%.

Giá trị xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp như rau quả của Việt Nam cũng tăng đến 41,2% so với năm ngoái, theo số liệu của Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn.

Ngoài ra Việt Nam còn xuất khẩu các loại phụ tùng máy móc, đồ gỗ, hải sản, cà phê, dầu thô.

Ngược lại Việt Nam cũng nhập khẩu điện thoại, máy tính, vải sợi, quần áo, giày dép, thép, kim loại, các sản phẩm dầu, hóa chất.

******************

Du khách ngoại quốc có an toàn ở Việt Nam ? (VOA, 31/10/2017)

Ngành du lịch Vit Nam trong năm 2017 li khi sc và phát trin mnh. Theo các s liu ca Cc thng kê Vit Nam, lượng du khách nước ngoài trong na năm đu tăng hơn 30%, đa s đến t Châu Á. Riêng du khách Trung Quc ti Vit Nam tăng gn gp đôi. Báo Xinhua của nhà nước Trung Quc hôm 30/10/17 tường thut rng tính cho ti tháng 10, Vit Nam đã tiếp đón hơn 3 triu 200.000 khách du lch Trung Quc, tăng 45,6% so vi cùng kỳ năm ngoái.

kttn3

nh tư liu - Tính t đu năm cho ti hết tháng 10/2017, Vit Nam đã đón hơn 10 triu lượt khách du lch quc tế, tăng hơn 28% so vi cùng kỳ năm ngoái.

Theo các số liu ca Tng Cc Du Lch Vit Nam, lượng khách quc tế ti Vit Nam trong tháng 10 năm nay lên ti 1.024.899 lượt, tăng 5% so vi tháng trước và tăng 24,7% so vi cùng kỳ năm 2016. Tính chung 10 tháng năm 2017, ước đt 10.473.230 lượt khách, tăng 28,1% so vi cùng kỳ năm ngoái.

Nhưng liu du khách nước ngoài có an toàn ở Vit Nam ? Gn đây, mt s v tn công nhm vào du khách nước ngoài được báo chí quc tế chú ý tường trình, đã khiến mt s người đt nghi vn v s an toàn ca khách du lch ti Vit Nam.

Bác sĩ Nguyễn, t Vit Nam du lch mt vòng các nước Bc Mỹ, cho rng nói chung, Vit Nam vn là mt đim đến an toàn dù ông tha nhn đã xy ra mt vài cuc tn công l t nhm vào người nước ngoài. Tuy nhiên trong khi vn đ an toàn cá nhân, theo ông, không phi là vn đ, du khách nước ngoài cn chú ý ti an toàn thực phm và an toàn giao thông.

Tại thi đim cui tháng 10, ngành du lch Vit Nam đã đón gn 10,5 triu khách nước ngoài, tăng 28,1% so vi cùng kỳ năm ngoái, và đang trên đà đt được ch tiêu là thu hút 13 triu du khách nước ngoài ti thăm Vit Nam trong năm nay, trong số đó có 4 triu du khách Trung Quc. Đ đt mc tiêu này, Vit Nam đã tăng cường các chương trình qung cáo ti các thành ph ln bên Trung Quc đ qung bá các đa đim du lch ăn khách Vit Nam.

Một khách du lch t Vit Nam ghé ngang qua thủ đô Washington trong mt chuyến du hành quanh các nước Bc M, Bác sĩ Nguyn, tha nhn là có nhng v tn công nhm vào khách du lch nước ngoài, nhưng ông nói đây ch là các cuc tn công ‘l t’ và so vi nhiu nước khác, Vit Nam vn an toàn đối vi du khách nước ngoài.

Bác sĩ Nguyễn nói :

"Điều đu tiên mà du khách ngoi quc đến Vit Nam thì h cm thy an toàn bi vì h không lo ti vn đ khng b ; th hai có nhng trường hp l t b mt tích, tai nn hay là b cướp, b k xu trn lột, cướp dây chuyn hay cướp bóp này kia, thì chuyn đó có xy ra ch không phi không, nhưng theo tôi biết, nhng trường hp du khách ngoi quc mà b làm phin như thế thì công an Vit Nam h rt nhanh chóng tìm ra th phm".

Bác sĩ Nguyễn nói có nhiu trường hp, công an đã tìm ra th phm ni trong 12 hoc 24 gi, và đòi k cp tr li nhng món đ b đánh cp.

"Cái nước Vit Nam mình thì nói tht ra thì phi nói như thế này, công an Vit Nam rt là gii trong vn đ tìm th phm, tôi không nói v vn đề chính trị, nhưng mà trong các vn đ liên quan ti du khách thì tôi cho là công an Vit Nam rt là gii, thành ra chng có lý do gì mà du khách ngoi quc phi e dè cái chuyn này hết. Rõ ràng là như vy".

Báo chí nước ngoài gn đây ra khuyến cáo v nhng trường hp du khách b tn công, có trường hp ph n nước ngoài b sách nhiu, tn công tình dc. Bác sĩ Nguyn nói ông có nghe v các trường hp này, nhưng vn đ phi được đt trong bi cnh ca nó.

"Tôi có nghe nói, nhưng mà s du khách mà b quy nhiu v tình dc hay b cướp git thì cái t l đó nếu mà so vi các nước khác, thì rt là ít. Không phi tôi đ cao s an toàn ca Vit Nam, nhưng mà nhng vn đ đó thì các nước đu có, thí d như n Đ chng hn, vn đ quy nhiu tình dc thì quá sc tưởng tượng, so vi Vit Nam thì nó gp 10 ln, 100 ln !"

Bác sĩ Nguyễn nói ngoài vn đ an toàn cá nhân, mà theo ông, không phi là mt vn đ ln, du khách nước ngoài, đc bit là nhng người ln đu tiên ti thăm Vit Nam, nên lưu ý ti mt s vn đ như :

"Thứ nht là, an toàn thc phm là du khách phi chú ý. An toàn giao thông, du khách cũng phi chú ý, ti vì Vit Nam vn đ giao thông nó kinh khng ! Cái th ba mà tôi nghĩ du khách nên làm là tìm hiu tp quán ca người Vit Nam mt chút, lý do là vì ở Việt Nam ý thc v văn hóa cũng như phép lch s nói chung, chưa đt mc tiêu đ ra. Rõ ràng là như vy, ti vì người dân Vit Nam hãy còn đông quá, và nn giáo dc Vit Nam hãy còn…chưa đng b, thành ra rt là khó. Mun cho nó hoàn ho thì chc phi 5, 10 năm nữa ch không th nào mt ngày mt ba mà có th gii quyết được vn đ".

Bác sĩ Nguyễn và các bn đng hành ca ông đơn c mt ví d nh : Vit Nam "không có văn hóa xếp hàng ch ti phiên mình", như các nước phương Tây, và mt vn đ nghiêm trọng hơn, là nhiu du khách nước ngoài d b nhim đc thc phm vì cơ th ca h "chưa quen" vi tình trng ô nhim Vit Nam :

"Thực tình mà nói vn đ đó là mt vn đ rt là hóc búa. Nếu mà du khách ln đu tiên đến Vit Nam mà ăn các quán ăn ngoài đường hay là những quán ăn bình dân thì nguy cơ h b nhim đc rt là cao. Th hai là du khách ngoi quc đến thăm Vit Nam, cơ th ca người ngoi quc "chưa làm quen" được vi cái ô nhim ca Vit Nam, thành ra h d b nhim đc hơn là người Vit Nam. Người Vit Nam h đã được "sng chung" vi cái ô nhim đó lâu thì h có nhng s min nhim, còn anh ngoi quc đến thì s min nhim đó thp lm và do đó d b nhim đc hơn. Cũng món ăn đó người Vit Nam ăn không sao, nhưng mà anh ngoi quc ăn thì nó li đau bụng".

Bác sĩ Nguyễn khuyến cáo v vn đ thc phm Trung Quc có chích hormone đ kích thích tăng trưởng tràn sang Vit Nam và được "đi lt" hàng sch Vit Nam.

"Khoai tây Trung Quốc đy, h đem lên Đà Lt, xong ri nó ph mt lp đt mn Đà Lt xong họ ch v Sài gòn, thì h nói đó là khoai tây Đà Lt và nhiu người b mc la. Thì ai cũng biết rng hàng Trung Quc đp, to, r.. nhưng mà đc vì lý do nó trng bng nhng thuc hormone, kích thích tăng trưởng này n, thành ra rt là nguy him".

Bác sĩ Nguyễn nói B Y tế có kim soát hàng hóa biên gii, nhưng nn nhp lu hàng Trung Quc quá tràn lan không sao kim soát được, và do đó nếu có chn cũng ch chn li được mt phn nh.

Ông nói :

"Nếu B Y tế kim soát thì tôi nghĩ ch được 20% thôi, còn li 80% là hàng nhp lu, phn ln hàng hóa nhp lu qua biên gii được hi quan tham nhũng cho qua. Thế thành ra điu đó theo Vit Nam mình nói là ‘bó tay’, chu, không làm được. Thành ra Vit Nam nhiu gia đình gi là có hiu biết, có điu kin, thì h bắt buc phi đi mua hàng hóa siêu th đ có hàng sch, hay là mua nhng người tin cy, quen biết. Tt nht là ăn cơm nhà thôi !".

Bác sĩ Nguyễn nói du lch Vit Nam phát trin chưa được như ý mun vì nhiu lý do, nhưng ông khng đnh rng Vit Nam vn là một nơi an toàn cho du khách nước ngoài.

"Vấn đ ô nhim, vn đ tiếp xúc, vn đ an toàn thc phm này kia thì hãy còn nhiu khiếm khuyết lm, nhưng v vn đ an toàn, thì tôi cho rng Vit Nam an toàn hơn nhiu nước".

 

Published in Việt Nam

Phiên xử cựu Đại biểu Quốc hội : Tín hiệu âm thanh mất ‘đúng quy trình’ (VOA, 11/10/2017)

Tín hiệu âm thanh t phòng x án ngày 9/10 mt đt ngt đến 2 ln khi cựu Đại biu Quc hi Châu Th Thu Nga và lut sư nói v 12 t đng "chy" d án. Cng đng mng gi đây là s c "tt đúng quy trình", trong khi mt lut sư t Vit Nam cho đây là điu "rt không hay" cho hình nh ca tòa án Vit Nam.

amthanh0

Hình ảnh trong phiên tòa x bà Châu Th Thu Nga ngày 9/10/2017. nh chp màn hình báo Tui Tr.

Theo Tiền Phong, trong phiên xử v la đo chiếm đot tài sn qua d án B5 Cu Din, khi cu Đi biu Quc hi Châu Th Thu Nga khai đến s tin "chy" ghế đi biu quc hi, tín hiu âm thanh t phòng x sang phòng báo chí b tt đt ngt, ch còn li phn hình nh. Đáng ngc nhiên là tín hiệu âm thanh li tiếp tc "mt ln hai" khi lut sư nói đến 12 t đng "chy" d án.

Một trong nhng nhân chng có mt trong phòng x, Lut sư Trương Anh Tú, nói vi VOA rng ông không hay biết gì v chuyn này.

"Bản thân tôi là người bào chữa trong phiên tòa thì thấy không khí din ra mt cách bình thường. Hi đng xét x rt dân ch. Không gian đ lut sư làm vic trong v này tương đi thoi mái. Còn phía ngoài thì tôi không rõ tình hung xy ra thế nào".

Trong khi đó, Luật sư Trn Vũ Hi, người theo dõi sát và có nhiu ý kiến được quan tâm v v án, din gii s vic :

"Các nhà báo ngồi phòng khác. Còn các lut sư ngi phòng có b cáo. Cho nên cho dù có hay không thì mi chuyn vn din ra bình thường, người ta s lp lun rng vn đ kỹ thut này ch xy ra đi vi phòng có các nhà báo thôi. Đó là vn đ k thut, còn vic xét x chúng tôi vn làm đy đ".

Theo cáo trạng, bà Châu Th Thu Nga và 9 đng phm đã la đo chiếm đot tài sn đ thc hin mt s hng mc ti d án B5 Cu Din và chi hoa hồng cho môi gii, chi hơn 80 t đng cho mc đích cá nhân và hot đng ca công ty Housing Group do bà đng đu. Ngoài ra, Housing Group còn thc hin mt s d án khác có du hiu vi phm pháp lut.

Tin cho hay bà cựu đi biu Quc hi đã thu ca khách hàng hơn 377 t đng đ đu tư vào các d án xây dng Hà Ni. Trong đó, có 157 t s dng không có chng t. Theo Vietnamnet, bà Nga khai ngoài s tin đã chi cho 2 nguyên Phó Tng Giám đc Housing Group, bà đã chi 47,7 tỷ đng đ "chy" d án và đ được ng c đi biu Quc hi khóa 13.

Trong một video đăng trên trang mng ca Zing ngày 10/10, bà Nga đã đ ngh "làm rõ vn đ ti danh" và "trong bn án có nhng vn đ chưa khách quan". Bà nói : "Tôi khẳng đnh tôi cùng tt c 9 b cáo đây, chúng tôi không la đo, chúng tôi không chiếm đot tài sn, nên tôi đ ngh Hi đng Xét x làm rõ giùm tôi thc cht vn đ này là gì".

Trong phiên xử trước đó vài ngày, khi bà Châu Th Thu Nga xin khai v s tin 30 tỷ đng (tương đương 1,5 triu đôla) mà bà "chy" chc bà ngh, tín hiu âm thanh trong phòng báo chí cũng b mt.

Trên mạng xã hi, mt s người nói tín hiu âm thanh trong phòng x bà Nga đã "tt đúng quy trình", trong khi nhiu người khác t ý nghi ngờ v nhng chi tiết "nhy cm" ca v án có th đã b ngăn chn đ tránh hu qu ln.

Từ Hà Ni, Luật sư Trn Vũ Hi cho rng đây là mt điu "rt không hay" cho hình nh ca tòa án Vit Nam.

Ông nói : "Vụ này khiến người ta nh li nhiu v án khác nhy cm hay liên quan đến v án Dương Chí Dũng. Phi chăng người ta ngi rng có nhng thông tin nào đó nhy cm lt ra ngoài, các nhà báo s đăng lên Facebook hoc trên báo chí thì s là pht. Tc là chúng ta suy đoán rng có s lo ngi v vn đ đy, nhưng chúng ta không có bằng chng. Tuy nhiên nếu vic này xy ra nhiu, người ta s nghi ng rng phía tòa án đã có lnh ca ai đó, không mun thông tin đy đ ca v án b đưa ra ngoài".

Hội đng Xét x v án nói lý do không đ bà Nga và lut sư đ cp đến s tin 157 tỷ đã s dng là vì hết thi hn điu tra.

Luật sư Trương Anh Tú gii thích thêm v yếu t "vướng" này :

"Thời hn điu tra trong nhng v án đc bit nghiêm trng như thế này thì cũng ch được phép din ra hơn 1 năm thôi. Mà v án này đã điu tra đến hai năm, họ không th ngâm h sơ mãi đến 3, 4, 5 năm ri mi gii quyết được. Cho nên xét v mt hình thc, mt s ni dung có th được tách ra đ gii quyết trong mt v án khác đ tránh vic xâm phm thi hn điu tra trong t tng hình s. Còn v mt ni dung thì nói chung là phức tp".

Trong khi đó, Luật sư Trần Vũ Hi cho rng vic tách riêng ni dung có liên quan đến vic "chy" d án và ghế Quc hi là không đúng.

"Đúng ra phải có cái quyết đnh tách ca ban điu tra. Nhưng theo tôi được biết, không có quyết định tách này. Quyết đnh bng văn bn ra quyết đnh tách, căn c theo B Lut T tng Hình s, hoc khi t v án khác v v đưa nhn hi l là không có. Cho nên vic thm phán da vào các văn bn ca cơ quan điu tra mà li không đúng theo trình t th tc t tng thì theo tôi là không đúng".

Theo ông, các luật sư và các b cáo có th khiếu ni v vic này.

Trong bài viết trên trang Facebook cá nhân, Luật sư Trn Vũ Hi nói "vic bà Nga chy d án (cùng vic chy ghế bà ngh) cũng liên quan mt thiết đến v án này, để xác đnh nguyên nhân, s tht ca v án".

Theo ông, lời khai ca b cáo, vn là người trong cuc, cn phi được tôn trng, nht là khi Đng và Nhà nước Vit Nam đang "kêu gào chng tham nhũng, đc bit trong chy chc, chy d án".

Khánh An

****************

Chuyên gia : ‘Nghiên cứu phát triển kinh tế tư nhân muộn còn hơn không’ (VOA, 11/10/2017)

Chính phủ Vit Nam mi đây thành lp Hi đng tư vn ci cách th tc hành chính trong đó có Ban nghiên cu phát trin kinh tế tư nhân. Mt chuyên gia kinh tế kỳ cu đánh giá đng thái này là "đúng hướng" và "mun còn hơn không".

amthanh2

Kinh tế tư nhân Vit Nam còn nh l, cn s thúc đy ca nhà nước

Các trang thông tin chính thức ca chính ph cho hay hôm 6/10 rng đng đu Hi đng tư vn ci cách th tc hành chính là B trưởng, Ch nhim Văn phòng Chính ph Mai Tiến Dũng.

Thành viên hội đng gm mt s nhân vt đình đám như ông Trương Gia Bình, Ch tch Hip hi Phn mm và Dịch v Công ngh Thông tin Vit Nam ; ông Don Di Lam, mt doanh nhân Vit kiu Canada, người cũng có chân trong Din đàn Kinh tế Thế gii ; hay ông Vũ Văn Tin, thành viên Ban C vn Din đàn Kinh tế Tư nhân Vit Nam.

Trong hội đng này, có Ban nghiên cu phát triển kinh tế tư nhân do ông Trương Gia Bình làm trưởng ban và ông Don Di Lam là phó trưởng ban.

Thông tin của chính ph cho biết ban này s nghiên cu, tư vn, đ xut vic ci cách cơ chế, chính sách, th tc hành chính liên quan đến phát trin kinh tế tư nhân.

Hồi cui tháng 7, B Kế hoch và Đu tư đã trình lên th tướng đ án v phát trin kinh tế tư nhân, bo v sn xut trong nước và nâng cao năng lc cnh tranh ca doanh nghip Vit Nam.

Đề án ca b đt mc tiêu đến năm 2020 t trng đóng góp ca kinh tế tư nhân trong GDP đt khong 50% và năm 2035 đt khong 60-65%.

Số liu thng kê cho đến năm 2015 cho thy kinh tế tư nhân đóng góp hơn 39,21% GDP so vi gn 29% ca khu vc kinh tế Nhà nước, và hơn 18% ca khu vc có vn đu tư nước ngoài.

Việc lp hi đng và ban kể trên din ra trong bi cnh t nhiu năm nay ngày càng có nhng li kêu gi mnh m hơn mun nhà nước gim th tc hành chính và "ci trói" cho doanh nghip tư nhân, trong khi nhiu tp đoàn nhà nước thua l nng hoc hot đng hiu qu thp do quản lý kém hoc tham nhũng.

Không có con số thng kê đy đ nhưng ti phiên hp Quc hi Vit Nam hi tháng 5, mt phó th tướng xác nhn có ít nht 12 d án ca nhà nước b thua l ln. Các d án này có tng mc đu tư là 63 nghìn 600 t đng, trong khi tổng n phi tr là 55 nghìn t đng.

Trước đó, B Tài chính cho biết, tính đến cui năm 2015, tng tài sn ca các doanh nghip nhà nước là hơn 3 triu t đng, nhưng tng doanh thu ca các doanh nghip đó ch đt gn 1,6 triu t đng.

Hồi đu tháng 5, Bộ Tài chính cnh báo rng trong năm nay, mc ht thu ngân sách do doanh nghip nhà nước làm ăn thua l có th lên ti khong 12 nghìn đến 14 nghìn t đng.

Nhiều nhà phân tích đã đánh giá rng thc tế hot đng ca các doanh nghip nhà nước cho thy h chưa đóng được vai trò là nòng ct ca nn kinh tế đt nước, vì vy cn trao cho doanh nghip tư nhân các điu kin tt hơn đ h đóng vai trò ln hơn.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nhn xét v quyết đnh hôm 6/10 ca chính ph :

"Muộn còn hơn không. Vit Nam được Din đàn Kinh tế Thế gii xếp th 55 v năng lc cnh tranh toàn cu nhưng xếp rt thp v mt th chế, v b máy, v chi phí ngoài pháp lut. Cho nên vic chính ph nhn thc thy và thúc đy vic này, theo tôi là điu đúng đn, và dy lên nim hy vọng cho các doanh nghip".

Việt Nam đã phát trin chm li k t năm 2011, va do nhng vn đ ni ti ca nn kinh tế, va do tác đng đáng k t suy thoái kinh tế toàn cu.

Tính chung trong giai đoạn 2011-2015, tăng trưởng bình quân toàn nn kinh tế đt khong hơn 5,9%, thp hơn so vi mc 6,32% ca 5 năm trước đó.

Kể t khi nhm chc hi tháng 4/2016, Th tướng Nguyn Xuân Phúc đã nhiu ln tuyên b mnh m rng chính ph ca ông đt trng tâm vào vic kiến to phát trin, trong đó có n lc xóa b mọi rào cản đi vi doanh nghip tư nhân.

Tuy nhiên, giới quan sát đánh giá các chuyn biến còn chm. Chuyên gia Lê Đăng Doanh khng đnh ci cách hành chính và thúc đy doanh nghip tư nhân phát trin gi đây là nhng vn đ cp bách đ nâng cao hiu qu ca nền kinh tế.

Ông nêu ra kỳ vọng v Hi đng tư vn ci cách th tc hành chính và Ban nghiên cu phát trin kinh tế tư nhân :

"Tôi rất mong là hai ban này s làm vic mt cách công khai minh bch, s tham kho ý kiến rng rãi các chuyên gia trong xã hi, và s nêu lên các kiến ngh c th và sát cánh đ giúp đ chính ph đ thc thi cái đó trong thc tế. Tôi li mt ln na nhn mnh là phi công khai minh bch, hp tác rng rãi đ tránh, đ khc phc nhng biu hin li ích nhóm".

Các con số không thng nht của hai b Tài chính, Kế hoch và Đu tư cho thy có trên 535.000 doanh nghip tư nhân Vit Nam, tính đến gia năm nay. Trong khi đó, s doanh nghip nhà nước đã gim mnh t 6.000 vào năm 2001 còn 718 thi đim tháng 12/2016.

Theo đề án phát trin kinh tế tư nhân ca B Kế hoch và Đu tư, Vit Nam nhm mc tiêu đến năm 2020 có ít nht 1 triu doanh nghip hot đng, năm 2025 là khong 1,5 triu và đến năm 2030 khong 2 triu doanh nghip.

Để đt mc tiêu, đ án kiến ngh chính ph thc hin vic quan trọng hàng đu là sa đi các quy đnh bt hp lý đang làm gia tăng th tc hành chính và chi phí kinh doanh cho doanh nghip.

Published in Việt Nam

"Xóa bỏ mi đnh kiến, rào cn ; ci cách mnh các th tc hành chính rườm rà, to điu kin thun li cho kinh tế tư nhân phát triển", Tng bí thư Nguyn Phú Trng đã phát biu như vy ti phiên bế mc Hi ngh trung ương 5 chiu 10-5. Tuy nhiên, ông tng bí thư đã gn cm tnh hướng xã hi ch nghĩa" cho yêu cu phát trin kinh tế tư nhân.

Sài Gòn có nhiu con đường vi nhng ngôi nhà mt tin được thuê đt văn phòng công ty, làm nơi buôn bán. Người ta gi chung đó là kinh tế tư nhân, mt nn kinh tế Hi ngh trung ương 5 ca Đng Cng sn va t chc mi đây cho rng cn phi phát trin mnh hơn na.

Bà Yến Tuyết, một thương nhân qun 5, nói rng nn kinh tế này luôn gp khó, vì nhà nước c chăm chăm thu thuế quá nng :

"Thua lỗ là ti vì, có th là do người kinh doanh b hn chế v thuế, hn chế v vn kinh doanh. H phi đi vay, bên ngân hàng, ri tác đng ca vấn đ thuế. Thuế đánh nng quá. Ri nh hưởng v giá c. Chính vì ba cái nguyên nhân đó dn ti vic có th có nhng doanh nghip b phá sn, hoc là có nhng người vay tin vi cái lãi sut nng quá, h phi b luôn cái ngành ngh mà h mun. Vic Nhà nước m ra, bung ra cho buôn bán thì đó là mt gii pháp rt tt, nhưng Nhà nước chưa h tr cho chúng tôi v vn đ thuế, hoc h tr nhng bin pháp đm bo cho vic kinh doanh v giá c n đnh".

Những hình nh được coi là kinh tế tư nhân này đã có mt quãng thời gian rt dài gn như b xóa s đ nhường ch cho kinh tế quc doanh. Đến nay, kinh tế tư nhân vn khó phát trin vì chính ph Vit Nam cho phép khu vc tư nhân phát trin, nhưng vn da vào khu vc kinh tế Nhà nước làm ch đo vi phân b 50% nguồn lực quc gia cho nó.

Và với thương nhân như bà Yến Tuyết, thì thuế vn là điu đau đu nht :

"Hiện ti, chúng tôi buôn bán gp nhiu khó khăn. Cái th nht là do thuế không n đnh, cái th hai na là do dp lòng l đường, cho nên vic kinh doanh ca chúng tôi bị bt n. Chúng tôi đ ngh là Nhà nước phi có mt cái chế đ ưu đãi thuế má đ n đnh giá cho người kinh doanh và người tiêu dùng".

Chợ là nơi tiêu th hàng hóa ch yếu ca các doanh nghip sn xut. Song nhng tiu thương buôn bán ch như vy đều khó có th tìm ngun vn vay thích hp ti các ngân hàng trong khi thuế vn tăng đu đn. Không ít tiu thương cm thán rng dường như cm t kinh tế tư nhân luôn phi xếp sau hai ông ln là quc doanh và doanh nghip vn nước ngoài. Và có người bông đùa rằng đó là nn kinh tế tư nhân theo đúng đnh hướng xã hi ch nghĩa.

Published in Việt Nam

Tại Diễn Đàn Kinh Tế do Hội Doanh Nghiệp Tư Nhân Việt Nam tổ chức ở Hà Nội hôm 26, ông Nguyễn Văn Bình, trưởng Tại Diễn Đàn Kinh Tế do Hội Doanh Nghiệp Tư Nhân Việt Nam tổ chức ở Hà Nội hôm 26, ông Nguyễn Văn Bình, trưởng Ban Kinh Tế Trung Ương, khẳng định phát triển kinh tế tư nhân là yêu cầu tất yếu, khách quan và cấp thiết, rằng phải biến kinh tế tư nhân thành động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

, khẳng định phát triển kinh tế tư nhân là yêu cầu tất yếu, khách quan và cấp thiết, rằng phải biến kinh tế tư nhân thành động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa.

phat1

Hãng taxi Sao Saigon, một doanh nghiệp tư nhân ở Thành phố Hồ Chí Minh. AFP photo

Bên cạnh đó, sự phát triển nhanh chóng, đa dạng, bền vững với tốc độ tăng trưởng cao của kinh tế tư nhân góp phần tích cực vào tăng trưởng GDP tổng sản phẩm nội địa, nâng cao đời sống nhân dân, tiến tới công bằng xã hội cũng như bảo đảm an ninh quốc phòng.

Có sự chuyển hướng

Chuyên gia kinh tế tài chánh Bùi Kiến Thành với nhiều năm làm việc ở nước ngoài, hiện là cố vấn cao cấp cho các tập đoàn kinh doanh lớn ở Hà Nội, nói rằng kinh tế tư nhân là chiều hướng đương nhiên và bắt buộc của một nền kinh tế thị trường :

Trước giờ chính sách của Việt Nam là khu vực doanh nghiệp nhà nước đóng vai trò chủ đạo, bây giờ thì kinh tế tư nhân là vai trò quan trọng, như vậy là có sự chuyển hướng và sự đóng góp của tư nhân lần lần thay thế những cái mà doanh nghiệp nhà nước trước nay đang làm. Đấy là sự chuyển biến trong tư duy lần lần tiến tới nền kinh tế thị trường, và nhân dân đóng vai trò chủ đạo chứ không phải doanh nghiệp nhà nước đóng vai rò chủ đạo nữa.

Đề cao vai trò tư nhân trong kinh tế tế thị trường nhưng vẫn theo định hướng xã hội chủ nghĩa, điều mà ông Nguyễn Văn Bình không quên nhắc tới, được ông Bùi Kiến Thành phân tích :

Nói như thế chỉ là cách hành văn, là thuật ngữ, là giáo điều. Mỗi lần nói kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa là nói như học thuộc lòng thế thôi. Chứ còn thật sự định hướng xã hội chủ nghĩa là cái gì thì chưa ai biết, thậm chí tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng có lần nói rằng chúng ta chưa biết kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa nó như thế nào và bao giờ sẽ đạt được... Không không phát triển kinh tế tư nhân thì làm gì có kinh tế thị trường. Lãnh đạo Việt Nam đi khắp các nơi trên thế giới, tới nơi nào cũng yêu cầu lãnh đạo các nước công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường, thì tất nhiên phải đi tới một nền kinh tế dân doanh chứ không thể quốc doanh mà thị trường được. Nói gì cũng là từ ngữ thôi, mục đích cuối cùng vẫn là nền kinh tế thị trườngmà dân doanh là chủ đạo.

Theo như nhận xét ông Nguyễn Văn Bình đưa ra hôm 26, kinh tế tư nhân Việt Nam chưa thể hiện được vai trò là động lực quan trọng của nền kinh tế thị trường tính cho đến lúc này.

Tiến sĩ Vũ Ngọc Xuân, phó Khoa Kinh Tế, Đại Học Kinh Tế Quốc Dân ở Hà Nội, giải thích :

Tập trung nguồn lực kinh tế cho doanh nghiệp nhà nước rõ ràng là không hiệu quả, còn kinh tế tư nhân thì đã phát huy được cái vai trò ngày càng lớn trong nền kinh tế. Hiện nay kinh tề tư nhân đã chiếm gần 40% GDP của nền kinh tế Việt Nam rồi và nó hiệu quả hơn rất nhiều doanh nghiệp nhà nước.

Vẫn bị phân biệt đối xử

Kinh tế tư nhân hay doanh nghiệp tư nhân ở Việt Nam vẫn bị phân biệt đối xử, là nhân định của nguyên bộ trưởng Bộ Thương Mại Trương Đình Tuyển, tại Diễn Đàn Kinh Tế Tư Nhân hôm 26.

Ông Trương Đình Tuyển đánh giá doanh nghiệp tư nhân Việt Nam có nhiều điểm yếu kém, thí dụ thói quen làm ăn kiểu chụp giật, hay tranh thủ kiếm lợi qua chính sách xin cho, không chủ yếu coi trọng quyền lợi khách hàng, không dự kiến được kế hoạch kinh doanh dài hạn.

Đây là những điều mà theo tiến sĩ Vũ Ngọc Xuân thì doanh nghiệp tư nhân nên chú ý để tìm cách tái cơ cấu hầu nâng cao khả năng cạnh tranh hầu có thể dần dần chiếm lĩnh thị phần :

Làm ăn chụp giật là nói về góc độ các hộ kinh doanh cá thể hoặc các hộ kinh doanh nhỏ. Trước nay Việt Nam vẫn có chính sách hỗ trợ cho các hộ kinh doanh cá thể nhỏ lẻ. Mặc dù qui mô nhỏ mặc dù tỷ trọng nhỏ trong nến kinh tế nhưng nó tạo công ăn việc làm lớn cho nền kinh tế. Tuy nhiên hình thức hỗ trợ này dẫn đến xu hướng ý lại, làm ăn toàn trong ngắn hạn và chụp giật, điều đó là có.

Nhưng bây giờ với tình hình hình hiện nay thì môt số tập đoàn tư nhân lớn cũng phát triển rất là nhanh, tạo được uy tín trên thị trường, thí dụ trong ngành thực phẩm như tập đoàn Hassan hay Vinamilk thì cũng từ nhà nước được tư nhân hóa. Thủy sản thì có rất nhiều tập đoàn làm việc rất bài bản.

Đó là lý do trong hai ba năm trở lại đây nguồn lực của nền kinh tế được tập trung vào những tập đoàn tư nhân mà tốc độ tăng trưởng nhanh, doanh thu và lợi nhuận cao đã mang lại niềm tin trên thị trường. Tiến sĩ Vũ Ngọc Xuân :

Hai năm gần đây thì gần như là tất cả những công trình lớn đều được chính phủ ưu tiên cho các tập đoàn tư nhân lớn. Còn trước đây thì đúng là doanh nghiệp nhà nước được ưu ái về phân bổ vốn vay ngân hàng, phân bổ trái phiếu quốc tế, rồi vốn vay ADB thì đều tập trung cho các doanh nghiệp nhà nước và nó dẫn đến cái sự là không hiệu quả, vỡ nợ.

Một thí dụ điển hình khác, được tiến sĩ Vũ ngọc Xuân nêu ra, là trường hợp công ty hành không tư nhân Vietjet Air chỉ 5 năm hoạt động tích cực và hiệu quả mà lợi nhuận lẫn uy tín đã vượt trội Vietnam Airlines của nhà nước với bề dày làm việc năm sáu chục năm qua.

Mặt khác, một vấn đề Việt Nam cần lưu ý khi đi vào kinh tế thị trường là sự công khai và minh bạch. Theo tổ chức có tên Hướng Tới Minh Bạch, các doanh nghiệp Việt Nam không thích công khai trong việc phòng chống tham nhũng.

Đây là kết quả thăm dò của Hướng Tới Minh Bạch dựa trên 30 doanh nghiệp lớn, gọi là TRAC Việt Nam 2017, lần đầu tiên được thực hiện trong nước, bao gồm các công ty niêm yết, công ty vốn đầu tư nước ngoài FDI và công ty quốc doanh.

Thanh Trúc, phóng viên RFA

Nguồn : RFA, 27/04/2017

Additional Info

  • Author Thanh Trúc
Published in Diễn đàn