 | Tổng quan: | 3644132 |
Hoàng Trung, Thoibao.de, 13/02/2021
Trong cuộc điện đàm giữa hai nhà lãnh đạo Trung – Việt hôm 8/2, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có nhắc đến vấn đề tranh chấp lãnh hải và khuyên Tổng Bí Thư – Chủ tịch nước Việt Nam Nguyễn Phú Trọng phải "chống lại sự xúi giục của các thế lực bên ngoài", theo Tân Hoa Xã.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trong tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ở Hà Nội.
Trung Quốc và Việt Nam nên quản lý hợp lý sự khác biệt trên biển và chống lại sự xúi giục của các thế lực bên ngoài để thúc đẩy sự phát triển của hòa bình và ổn định khu vực.
Hôm 9/2, Tân Hoa Xã trích lời ông Tập trong cuộc điện đàm với ông Trọng nhân dịp Việt Nam vừa kết thúc Đại hội Đảng XIII rằng : "Trung Quốc và Việt Nam nên quản lý hợp lý sự khác biệt trên biển và chống lại sự xúi giục của các thế lực bên ngoài để thúc đẩy sự phát triển của hòa bình và ổn định khu vực".
Ông Trọng đáp lại rằng "trong bối cảnh tình hình quốc tế diễn biến phức tạp hiện nay, việc củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai Đảng, hai nước và nhân dân hai nước là vô cùng quan trọng".
Ông Trọng tái khẳng định rằng phát triển và củng cố mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Trung Quốc luôn là "ưu tiên hàng đầu" của Đảng cộng sản Việt Nam, và của đất nước, cũng theo Tân Hoa Xã.
Hồi tháng 7 năm ngoái, tờ Hoàn Cầu Thời Báo, cơ quan ngôn luận của Đảng cộng sản Trung Quốc, có bài xã luận nói rằng Việt Nam sẽ "trắng tay" nếu đu dây theo Hoa Kỳ trong việc tăng cường sức mạnh ở Biển Đông.
Trước đó, truyền thông của Trung Quốc cũng đưa ra lời dọa dẫm Việt Nam trong việc Hà Nội thiết lập mối quan hệ an ninh quốc phòng ngày càng thắt chặt hơn với Washington.
Cũng theo Tân Hoa Xã hôm 9/2, ông Tập Cận Bình lặp lại những lời khuyến dụ rằng Bắc Kinh sẵn sàng hợp tác với Hà Nội trong việc gia tăng phối hợp tiến hành kế hoạch kinh tế "Hai Hành Lang, Một Vành Đai" nhằm thúc đẩy xây dựng các khu hợp tác kinh tế xuyên biên giới giữa hai nước.
Đài phát thanh Quốc tế Trung Quốc dẫn lời ông Tập dịp này nhấn mạnh rằng "hai nước Trung – Việt là cộng đồng cùng chung vận mệnh có ý nghĩa chiến lược".
Truyền thông Việt Nam không đề cập nhiều đến nội dung cuộc điện đàm giữa ông Nguyễn Phú Trọng và ông Tập Cận Bình, mà chỉ xoay quanh việc ông Tập chúc mừng ông Trọng tái đắc cử chức tổng bí thư nhiệm kỳ 3, và việc ông Tập "gửi lời chúc nhân dân Việt Nam đón Tết cổ truyền Tân Sửu an khang, thịnh vượng".
Một vài người Việt viết trên Facebook bày tỏ sự bực tức trước lời chúc năm mới Tân Sửu từ nhà lãnh đạo nước láng giềng phương bắc.
Blogger Nguyễn Hữu Vinh viết : "Mục đích của cuộc điện đàm giữa hai "bạn vàng" đâu phải để "chúc Tết" dân Việt". Ông Vinh bình luận như vậy sau khi báo Tuổi Trẻ chạy dòng tít : "Ông Tập Cận Bình chúc tết người dân Việt Nam".
Nhà báo tự do Chu Vĩnh Hải viết : "Chắc chắn một điều rằng, phần lớn người dân Việt Nam không muốn ông Tập Cận Bình chúc tết người dân Việt Nam, và cũng không thèm đón nhận lời chúc tết của ông ấy. Tôi, một người dân Việt Nam, phản đối lời chúc tết của ông Tập".
Ông Hải viết thêm : "Kể từ khi lên nắm quyền cai trị Trung Quốc, chính quyền của ông Tập đã gia tăng các hành động chiếm giữ biển đảo Việt Nam khiến cho Việt Nam không chỉ mất chủ quyền biển đảo mà còn mất mát rất nhiều về các lợi ích kinh tế".
Ông Tập Cận Bình chúc mừng Nguyễn Phú Trọng đắc cử nhiệm kỳ 3
Không lâu sau khi tin ông Nguyễn Phú Trọng tiếp tục được bầu làm Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam nhiệm kỳ thứ 3 liên tiếp, Chủ tịch kiêm Tổng bí thư Đảng cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình đã gửi điện chúc mừng người đồng cấp phía Việt Nam.
Tân Hoa Xã dẫn nội dung bức điện cho biết, ông Tập bày tỏ vui mừng khi biết ông Trọng được bầu làm Tổng bí thư Ban chấp hành trung ương Đảng cộng sản Việt Nam, và muốn gửi lời chúc mừng nồng nhiệt tới ông Trọng và tới ban lãnh đạo mới của Đảng cộng sản Việt Nam.
Theo ông Tập, kể từ sau Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ 12, Đảng cộng sản Việt Nam dưới sự lãnh đạo mạnh mẽ của Ban Chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam do ông Trọng đứng đầu, đã tăng cường xây dựng đảng và lãnh đạo nhân dân Việt Nam đạt được một loạt thành tựu trong công cuộc đổi mới và xây dựng xã hội chủ nghĩa.
Lãnh đạo tối cao của Trung Quốc cũng cho rằng, sự thành công của đại hội đảng 13 là bắt đầu chặng đường mới trong công cuộc đổi mới xã hội chủ nghĩa của Việt Nam và bày tỏ tin tưởng dưới sự lãnh đạo của ông Trọng và ban lãnh đạo đảng khóa mới, những thành tựu mới to lớn hơn sẽ đạt được trong nhiều sự nghiệp khác nhau của Đảng cộng sản Việt Nam và đất nước Việt Nam.
Ông Tập khẳng định, Trung Quốc và Việt Nam là hai nước láng giềng xã hội chủ nghĩa thân thiện và cũng là một cộng đồng có chung tương lai có ý nghĩa chiến lược.
Ông Tập đặc biệt coi trọng quan hệ giữa hai Đảng và giữa hai nước, và sẵn sàng làm việc với ông Trọng để tăng cường liên lạc chiến lược, thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống, làm sâu sắc hơn nữa giao lưu và hợp tác trên các lĩnh vực, và thúc đẩy sự nghiệp chủ nghĩa xã hội.
Hồi năm 2017, khi đang thưởng trà sau chuyến thăm nhà sàn Hồ Chí Minh, ông Trọng khi đó đã bày tỏ với ông Tập Cận Bình là "trà Việt Nam không ngon bằng trà Trung Quốc".
Tập Cận Bình là lãnh đạo quốc gia duy nhất đến nay chúc mừng ông Trọng.
Trong năm 2020 giàn khoan Repsol đã phải rút khỏi Biển Đông trước áp lực của Trung Quốc khiến Việt Nam phải bồi thường một tỷ đô la
Việt Nam có tên trong tài liệu mật về chiến lược an ninh của Nhà Trắng
Một tài liệu được Nhà Trắng giải mật hôm 12/1 cho thấy Việt Nam nằm trong số các quốc gia ở Đông Nam Á mà Washington muốn thúc đẩy hợp tác về an ninh trong chiến lược một Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở với mục tiêu kìm tỏa Trung Quốc. Tài liệu này được xem là tiền đề cho các chính sách và hướng dẫn xuyên suốt của chính phủ Hoa Kỳ trước sự bành trướng của Trung Quốc trong nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump.
Chính quyền của Tổng thống Donald Trump công bố tài liệu có tiêu đề Khung Chiến lược của Hoa Kỳ đối với Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương (sau đây gọi là Khung Chiến lược) hôm 12/1.
Tài liệu này được hình thành trong đầu nhiệm kỳ của ông từ năm 2017, trong đó khái quát tất cả những hướng dẫn mà Washington đã và đang thực hiện trong suốt ba năm qua đối với khu vực có dân số và nền kinh tế năng động nhất thế giới.
Cuối năm 2017 tại Đà Nẵng, Tổng thống Trump đã hé lộ về chính sách này, trước khi ông phê chuẩn vào tháng 2/2018.
Tài liệu dài 10 trang, trong đó có một ít chỗ bị bôi đen, nêu bật các thách thức an ninh quốc gia của Hoa Kỳ trước sức ảnh hưởng của Trung Quốc ở khu vực, và trình bày các chính sách, hướng dẫn cụ thể để đối phó với Bắc Kinh.
Ngoài việc thắt chặt quan hệ an ninh quốc phòng với các đồng minh và đối tác trong khu vực như Nhật, Hàn Quốc, Australia, Ấn Độ, Philippines, Thái Lan, và Đài Loan, chính quyền của Tổng thống Donald Trump còn hướng dẫn cách tiếp cận đối với khối ASEAN bằng cách "làm nổi bật vai trò trung tâm của ASEAN như một thành phần cốt lõi của chính sách Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở".
"Tăng cường quan hệ của chúng ta với Singapore, Malaysia, Việt Nam, và Indonesia", tài liệu viết, "nhằm thúc đẩy và củng cố vai trò trung tâm của Đông Nam Á và ASEAN trong cấu trúc an ninh của khu vực và đồng hành cùng khối này trong việc đưa ra tiếng nói thống nhất về các vấn đề chính".
Trong một tuyên bố đề ngày 5/1 và được công bố hôm 12/1 về việc giải mật khung chiến lược này, Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ Robert O’Brien cho biết Khung chiến lược đã hướng dẫn sự phát triển của nhiều chính sách và kế hoạch dưới khung, nêu rõ cách tiếp cận của Hoa Kỳ đối với các vấn đề cụ thể về tầm quan trọng đối với khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Và hơn thế nữa, chẳng hạn như Phương pháp Tiếp cận Chiến lược của Hoa Kỳ đối với Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, Khung chiến lược của Hoa Kỳ để đối phó với bành trướng kinh tế của Trung Quốc, Kế hoạch chiến dịch của Hoa Kỳ để chống lại ảnh hưởng xấu của Trung Quốc đối với các tổ chức quốc tế và những vấn đế khác.
Cố vấn An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, Robert O’Brien, phát biểu tahi Hà Nội ngày 05/01/2021
"Cùng với các tài liệu khác, Khung Chiến lược này đã hướng dẫn các hành động cho toàn bộ chính phủ Hoa Kỳ để thúc đẩy sự thịnh vượng và ổn định trong khu vực, bao gồm chủ quyền, tự do hàng hải và hàng không, có đi có lại trong thương mại và đầu tư, tôn trọng quyền cá nhân và pháp quyền, và tính minh bạch", thông cáo của Cố vấn An ninh Quốc gia viết.
Ông O’Brien viết : "Tại Đà Nẵng, Việt Nam, vào năm 2017, trong chuyến công du dài nhất đến khu vực này trong hơn một phần tư thế kỷ của một Tổng thống Hoa Kỳ, Tổng thống Trump đã đúc kết một chính sách, cùng với tầm nhìn của Thủ tướng Nhật Abe, kêu gọi một khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Tự do và Rộng mở".
Khu vực này, theo Tổng thống Trump, "là một nơi các quốc gia có chủ quyền và độc lập, với nền văn hóa đa dạng và nhiều giấc mơ khác nhau, tất cả đều có thể cùng nhau thịnh vượng, và phát triển trong tự do và hòa bình".
Theo ông O’Brien, việc giải mật Khung Chiếc lược này cho thấy sự minh bạch, cam kết chiến lược của Mỹ đối với khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương và với các đồng minh và đối tác trong khu vực.
Hoa Kỳ coi khu vực Ấn Độ – Thái Bình Dương là "một chòm sao quốc gia tuyệt đẹp, mỗi quốc gia đều có vệ tinh, ngôi sao sáng – và mỗi ngôi sao là một quốc gia, một nền văn hóa, một lối sống, và một ngôi nhà", thông cáo dẫn lời ông Trump phát biểu tại Việt Nam năm 2017.
Viện Chính sách Chiến lược Australia (ASPI) hôm 13/1 cho biết tác giả chính của Khung Chiến lược này là Cố vấn An ninh Quốc gia lúc bấy giờ, H.R. McMaster, và Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ (NSC) phụ trách Châu Á Matt Pottinger, người sau đó trở thành Phó Cố vấn An ninh Quốc gia.
Việc giải mật tài liệu này diễn ra vào lúc chính quyền Trump sắp mãn nhiệm, một tuần trước khi Tổng thống Đắc cử Joe Biden nhậm chức vào ngày 20/1/2021.
Hoàng Trung (tổng hợp)
Nguồn : Thoibao.de, 13/02/2021
***********************
Mô hình phát triển của Trung Quốc và Mỹ, sự lựa chọn nào cho Việt Nam ?
Đỗ Thanh Minh, RFA, 12/02/2021
Liệu Trung Quốc sắp vượt Mỹ ?
Kể từ khi cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung khởi đầu từ tháng 3/2018 cho tới nay, giới nghiên cứu trên thế giới đã tốn rất nhiều giấy mực để bàn luận và dự đoán ai sẽ là người chiến thắng.
Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc gặp gỡ tại Bắc Kinh ngày 4/12/2013. Reuters - Ảnh minh họa
Hoa Kỳ là một siêu cường, còn Trung Quốc là một cường quốc đang lên muốn thay thế Hoa Kỳ để "lãnh đạo" thế giới. Chính vì vậy, cuộc "thư hùng" giữa hai đại cường này sẽ tác động đến toàn bộ trật tự thế giới, và đương nhiên, các nước nhỏ như Việt Nam luôn phải đoán định xem ai sẽ là người chiến thắng để từ đó vạch ra chiến lược phát triển và chính sách đối ngoại theo đường hướng lâu dài của mình.
Từ năm 2011, cuộc đối thoại giữa hai nhân vật đầy ảnh hưởng về lịch sử là Francis Fukuyama (Mỹ) và Trương Duy Vi (Trung Quốc) đã cho thấy "sự so găng" giữa hai mô hình phát triển : Mỹ và Trung Quốc. Và những quốc gia đang phát triển như Việt Nam sẽ cần tham khảo và nên chọn theo mô hình nào để phát triển.
Sau những rắc rối, lộn xộn của cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ vừa rồi, đặc biệt qua nhiệm kỳ đầy tranh cãi của TT Donald Trump, nhiều người trên thế giới, trong đó có nhiều nhà nghiên cứu từ Việt Nam đã cảm thấy nghi ngờ và băn khoăn về mô hình của Mỹ. Họ cảm thấy rằng, mô hình dân chủ kiểu Mỹ đã lỗi thời, và dường như mô hình độc tài, chuyên chế được khoác dưới lớp áo của chủ nghĩa dân tuý lại đang chiếm ưu thế. Các ví dụ điển hình chính là Donald Trump của Mỹ và Duterte của Philippines. Chưa kể đến hình ảnh Trung Quốc dưới thời "Hoàng đế Tập Cận Bình" dường như càng ngày càng mạnh lên, còn hình ảnh của Mỹ lại cho thấy sự rệu rã từ bên trong, đặc biệt sự cố ngày 6/1 đã phơi bày căn bệnh trầm kha của nước Mỹ dân chủ.
Một câu hỏi lớn mà nhiều người trên thế giới đang đặt ra là phải chăng đại dịch Covid-19 đang tái cấu trúc lại trật tự toàn cầu, khi mà kinh tế Trung Quốc đang hồi phục mạnh mẽ với tốc độ cao hơn cả Âu-Mỹ và một cơ quan nghiên cứu của Anh đã dự đoán Trung Quốc sẽ sớm vượt Mỹ vào năm 2028 để trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Các phương tiện truyền thông và tuyên truyền đối ngoại của Trung Quốc cũng không ngừng quảng bá những thành tựu kinh tế, chính trị mà nước này đạt được. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài hào nhoáng, cạnh tranh Mỹ-Trung được cho là sẽ phải "trộn bài chia ván mới". Ngoài ra, cũng phải thấy rằng dù Mỹ đang đứng trước ngã tư giữa thịnh và suy, Trung Quốc cũng đối mặt với nhiều nỗi lo thế kỷ, thậm chí là điểm yếu chí tử, có thể ảnh hưởng tới cạnh tranh Mỹ-Trung trong tương lai.
Ngoài việc duy trì sự ổn định chính trị, những thách thức mà Trung Quốc phải đối mặt bao gồm các vấn đề lớn như thiếu lương thực, thiếu năng lượng, già hóa dân số và phát triển công nghệ bị lệ thuộc vào nước ngoài. Tất cả những vấn đề này muốn giải quyết được đòi hỏi một môi trường quốc tế và thân thiện để phát triển hòa bình.
Tuy nhiên, hàng loạt hành động theo kiểu phô trương cơ bắp của Trung Quốc dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình vài năm gần đây đã làm dấy lên sự dè chừng đối với Trung Quốc. Trừ khi Bắc Kinh thay đổi đường lối, nếu không môi trường thế giới sẽ dần trở nên bất lợi cho nước này.
Bốn điểm yếu nghiêm trọng của Trung Quốc
Năm 2020, kinh tế Trung Quốc được cho là tăng trưởng 2,5%. Trong khi đó, kinh tế Mỹ giảm 3,5%, Liên Hiệp Châu Âu (EU) giảm 7,4% và kinh tế toàn cầu sụt giảm 4,3%. Điều này khiến Trung Quốc trở thành cường quốc tăng trưởng dương duy nhất, song đằng sau sự hào nhoáng đó là một loạt vấn đề nghiêm trọng.
Thứ nhất, Trung Quốc có thể thiếu lương thực lâu dài. Năm 2020, thế giới đối mặt với nạn thiếu lương thực tồi tệ nhất trong 50 năm, nạn đói xảy ra ở ít nhất 25 quốc gia. Nhiều nước sản xuất lương thực hạn chế xuất khẩu. Các phương tiện truyền thông Trung Quốc cho rằng kho dự trữ lương thực của nước này đã đầy và các chuyên gia Trung Quốc cũng nói rằng Trung Quốc không thiếu lương thực, chỉ "hơi căng thẳng một chút" trong việc cân bằng, nhưng vẫn có thể tự cung tự cấp.
Tuy nhiên, có một thực tế rằng vào tháng 8 năm ngoái, Chủ tịch Trung Quốc Cận Bình đã khởi xướng "Chương trình Đĩa sạch" và "từ chối các bữa tiệc thừa mứa". Phải chăng ông đang cố gắng giảm thiểu lãng phí hay vì tình trạng thiếu lương thực ?
Theo truyền thông Trung Quốc, nhu cầu lương thực của Trung Quốc năm 2020 vào khoảng 700 triệu tấn, trong đó 554 triệu tấn tự sản xuất và gần 150 triệu tấn phụ thuộc vào nhập khẩu. Tuy nhiên, an ninh lương thực đang đối mặt với nguy cơ lớn. Năm ngoái, Trung Quốc tăng cường nhập khẩu lúa mì, ngô và lúa mạch còn đậu tương thì mỗi năm đều nhập khẩu trên 100 triệu tấn. Nhiều địa phương như tỉnh Cam Túc, Hồ Bắc… đã tăng cường tích trữ lương thực và tin đồn về một cuộc khủng hoảng lương thực ở Trung Quốc vẫn chưa dừng lại.
Trên thực tế, mỗi năm, Trung Quốc mất đi khoảng 200.000 mẫu đất nông nghiệp để xây dựng nhà máy công nghiệp, nhà ở… Diện tích đất canh tác của nước này hiện chỉ còn không đầy 1,5 tỷ mẫu, tương đương 9% toàn cầu. Điều này có khả năng dẫn đến tình trạng thiếu hụt lương thực.
Ví dụ như Quảng Đông, sản lượng lương thực của tỉnh này trong năm 2019 là 12,41 triệu tấn, nhưng lượng tiêu thụ lại tới 51,25 triệu tấn, tỷ lệ tự cung tự cấp chỉ là 24%. Năm 2020, Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Quảng Đông phá mốc 1.600 tỷ USD, cao gấp 2,62 lần vùng lãnh thổ Đài Loan, nhưng vẫn phụ thuộc nghiêm trọng vào lương thực nhập khẩu.
Ở chiều ngược lại, diện tích đất canh tác ở Mỹ rộng lớn, 1,6% dân số hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp có thể nuôi sống 340 triệu người dân nước này. Hàng năm, Mỹ còn xuất khẩu một lượng lớn ngô, đậu tương, tiểu mạch…. Hơn nữa, lượng đất có thể canh tác mà chưa khai thác của Mỹ còn rất nhiều, một khi cần đều có thể sử dụng để sản xuất lương thực.
Trong bối cảnh này, sự khác biệt về điều kiện cung cấp lương thực giữa Mỹ và Trung Quốc đặt Mỹ ở thế bất khả chiến bại. Trong khi Trung Quốc cần nhập khẩu lương thực và nếu xảy ra chiến tranh, các tuyến vận tải trên bộ và trên biển bị nước ngoài kiểm soát, Bắc Kinh liệu có còn đủ dũng khí để đấu tranh với Mỹ hay không ? Điều này làm lộ rõ điểm yếu cố hữu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Thứ hai là năng lượng. Trung Quốc tuyên bố có thể tự cung tự cấp 90% năng lượng, nhưng Quy hoạch Phát triển Năng lượng 5 năm lần thứ 13 (kết thúc năm 2020) lại nói rằng Trung Quốc hy vọng có thể nâng tỷ lệ tự cung tự cấp về năng lượng lên 80%. Điều này không khác nào "tự vạch áo cho người xem lưng".
Bắc Kinh ra sức phát triển năng lượng hạt nhân, thủy điện và năng lượng Mặt Trời…, song lại cần nhập khẩu dầu thô và khí đốt thiên nhiên. Lượng tiêu thụ dầu thô mỗi năm lệ thuộc vào nhập khẩu lên tới 72%, tiêu tốn khoảng 240 tỷ USD.
Ngoài việc không thể tự sản xuất đủ, hơn 70% dầu mỏ nhập khẩu vào Trung Quốc phải đi qua eo biển Malacca. Những năm gần đây, cạnh tranh Mỹ-Trung ngày càng leo thang, Mỹ bắt tay với các nước kiểm soát các tuyến nhập khẩu dầu mỏ của Trung Quốc thông qua chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương, buộc Bắc Kinh phải phát triển hải quân biển xa để đối phó. Do đó, năng lượng đã trở thành điểm yếu lớn tiếp theo của Trung Quốc trong cuộc chiến giành quyền bá chủ tương lai với Mỹ.
Thứ ba là vấn đề già hóa dân số. Chính sách một con của Trung Quốc bị cáo buộc là sai lầm, gây ra thảm họa nhân khẩu học ngày nay ở nước này. Tỷ lệ sinh ở Trung Quốc đã giảm mạnh. Giáo sư Lương Kiến Chương thuộc Đại học Bắc Kinh đã xuất bản một bài báo chỉ rõ thời kỳ sụp đổ dân số của Trung Quốc đang đến và nếu nước này không thể thúc đẩy tỷ lệ sinh tăng lên đáng kể thì sẽ rơi vào tình trạng suy giảm không đáy.
Bài báo lấy dữ liệu từ các khu vực khác nhau làm ví dụ như tỷ lệ sinh ở Ôn Châu vào năm 2020 thấp hơn 19,01% so với cùng kỳ năm 2019, ở Hợp Phì giảm khoảng 23% và Thái Châu giảm 32,6%. Sự suy giảm dân số sẽ làm giảm tỷ lệ thanh niên và tăng mạnh tỷ lệ người cao tuổi.
Nhà nghiên cứu Dị Phúc Hiền thuộc Đại học Wisconsin đã xuất bản cuốn sách "Quốc gia trống rỗng : Kế hoạch hóa gia đình của Trung Quốc đi lạc hướng", chỉ rõ tỷ lệ sinh ở 3 tỉnh thuộc khu vực Đông Bắc Trung Quốc trong năm 2019 chỉ đạt 0,61%, thấp hơn cả Nhật Bản (0,68%) và tỷ lệ sinh hiện nay ở khu vực Đông Bắc sẽ là tỷ lệ sinh ngày mai của Trung Quốc. Nhìn chung, sự gia tăng chi phí nhà ở, chi tiêu cho nuôi dạy con cái và giáo dục làm giảm mong muốn sinh con của những người trẻ tuổi, khiến tình trạng lão hóa dân số ngày một trầm trọng và lao động thiếu hụt. Đây chính là hiện thực "chưa mạnh đã già" của Trung Quốc.
Con đường mà Trung Quốc đi cuối cùng sẽ phụ thuộc vào nguồn nhân lực.
Vấn đề đáng lưu ý là cuộc khủng hoảng nguồn nhân lực đáng báo động của Trung Quốc lại đang diễn ra ở một vùng của đất nước mà hầu như không thể quan sát được đối với người ngoài và thậm chí đối với hầu hết người Trung Quốc ở thành thị : Đó là vùng nông thôn Trung Quốc.
Trung Quốc đã bỏ qua việc phát triển nông thôn quá lâu. Nếu thực sự muốn trở thành một nền kinh tế có thu nhập cao, Bắc Kinh cần phải hành động ngay từ bây giờ để nâng cao mức nguồn lực con người càng nhanh càng tốt và từ đó đặt nền tảng cho lực lượng lao động của tương lai.
Quốc kỳ Mỹ và biểu tượng của hãng công nghệ Hoa Vi của Trung Quốc hiện đang bị Mỹ cấm vận. Reuters - Hình minh hoạ.
Thứ tư là nút thắt cổ chai trong phát triển khoa học công nghệ. Khoa học công nghệ chính là lĩnh vực cạnh tranh khốc liệt nhất trên thế giới trong thế kỷ 21. Khoa học công nghệ Trung Quốc trước đây chỉ "nhìn ngắn, vì lợi ích trước mắt", "đi tắt, kiếm lợi nhanh".
Vì vậy, khi bị Mỹ cấm vận, các ông lớn công nghệ như Huawei, ZTE… đều gặp khó khăn và mong ngóng chờ đến ngày Mỹ nới lệnh trừng phạt. Càng ngày, cách thức mà Bắc Kinh áp dụng mấy chục năm qua như cưỡng ép doanh nghiệp nước ngoài chuyển giao công nghệ, ăn cắp bí mật công nghệ, sao chép công nghệ... càng khó tiếp tục.
Trong thời gian ngắn hạn sắp tới, Chính quyền tân Tổng thống Joe Biden nhiều khả năng sẽ không dỡ bỏ các lệnh trừng phạt này. Do đó, để có thể thành công trong việc tự chủ nghiên cứu phát triển, Trung Quốc phải mất vài chục năm.
Việt Nam học được gì ?
Các phân tích trên cho thấy, mặc dù với nhiệm kỳ của ông Trump, nền dân chủ Mỹ đã có những bước lùi, tuy nhiên, hệ thống dân chủ và các định chế chính trị quốc tế do Mỹ và các nước phương Tây đã xây dựng từ trước vẫn giữ vai trò xương sống trong trật tự quốc tế hiện hành. Mặc dù Trung Quốc vẫn đang cố vượt Mỹ và bộc lộ ý định sắp xếp lại trật tự thế giới theo cách của họ, nhưng Trung Quốc vẫn chưa thể làm được điều đó, ít nhất trong thế kỷ này.
Con đường phát triển của Đài Loan có thể là một bài học để có thể giúp Việt Nam phát triển, đứng vững trước sự đe doạ của Trung Quốc. Đài Loan trước đó, dưới thời của Tưởng Giới Thạch cũng áp dụng mô hình tương tự như Trung Quốc cộng sản với cách cai trị chuyên chế, độc đoán. Sau này, Đài Loan dưới thời kỳ của Tưởng Kinh Quốc đã phải lựa chọn, nếu tiếp tục giữ mô hình cũ thì chỉ là một bản sao của Trung Quốc cộng sản, sớm muộn cũng sẽ bị Trung Quốc thôn tính. Chính vì vậy, Tưởng Kinh Quốc đã phải quyết định cải cách Đài Loan đi theo mô hình dân chủ phương Tây để có thể phát huy sức mạnh nội lực cùng với sức mạnh của thế giới văn minh. Chính vì vậy, Đài Loan tuy nhỏ nhưng vẫn hiên ngang đứng vững trước mọi sự đe dọa của Trung Quốc.
Vì thế, Việt Nam với tư cách là một quốc gia đang trên đường phát triển thành một cường quốc tầm trung, cần phải nhận thấy rằng, nếu Việt Nam thực sự muốn hoà nhập với thế giới thì cần phải xây dựng đất nước theo hướng dân chủ, tự do, để có thể phát huy được các sức mạnh nội lực đồng thời có thể tranh thủ được các nguồn lực bên ngoài khi hội nhập với thế giới.
Đỗ Thanh Minh
Nguồn : RFA, 12/02/2021
***********************
Có lẽ ông Trọng và ‘đảng ta’… buồn ?
Trân Văn, VOA, 11/02/2021
Theo logic thì những diễn biến mới nhất đe dọa lợi ích của Trung Quốc, đặc biệt là những lợi ích của Trung Quốc tại biển Đông, sẽ làm ông Nguyễn Phú Trọng - Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam kiêm Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa, người vừa thay mặt Đảng cộng sản Việt Nam gửi lời chúc mừng năm mới đến toàn thể đảng viên Đảng cộng sản Trung Quốc và nhân dân Trung Quốc(1) – cảm thấy BUỒN khi Trung Quốc đang đối diện với những thách thức ngay trước thềm năm mới.
Hàng không mẫu hạm Theodore Roosevelt Carrier Strike Group và Nimitz Carrier Strike Group tại Biển Đông hôm 9/2/2021.
***
Hôm 9 tháng 2, hai hàng không mẫu hạm USS Nimitz, USS Theodore Roosevelt và những hộ tống hạm của hai hàng không mẫu hạm này đã triển khai một cuộc tập trận chung giữa hai hải đoàn tại biển Đông.
Trước kia, thỉnh thoảng hải quân Mỹ mới tổ chức những cuộc tập trận chung giữa hai hải đoàn có hàng không mẫu hạm là soái hạm nhưng từ 2011 đến nay, họ đã tổ chức chín cuộc tập trận chung như thế ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương.
Số lượng các cuộc tập trận chung kiểu này trong khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương đang tăng. Nếu tính từ tháng sáu năm ngoái tới nay, ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương đã có bốn cuộc tập trận chung giữa hai hải đoàn có hàng không mẫu hạm là soái hạm. Trong đó có hai cuộc tập trận chung được thực hiện ngay tại biển Đông – nơi Trung Quốc khẳng định là của Trung Quốc và vừa ban hành một đạo luật, cho phép hải cảnh Trung Quốc tiêu diệt các phương tiện hàng hải xâm phạm chủ quyền của Trung Quốc !
Không chỉ tổ chức tập trận chung "khiêu khích" Trung Quốc bằng hành động, Mỹ còn "khiêu khích" Trung Quốc bằng các tuyên bố, chẳng hạn hai Phó Đề đốc là Chỉ huy trưởng hai hải đoàn có hàng không mẫu hạm là soái hạm khơi khơi bảo rằng :Cuộc tập trận chung đang diễn ra nhằm chứng minh với các đồng minh cũng như các đối tác trong khu vực là hải quân Mỹ thuần thục về chiến thuật nhằm duy trì hòa bình, duy trì tự do lưu thông, bảo đảm việc sử dụng đại dương đúng với luật pháp quốc tế.
Hải quân Mỹ kể thêm, cuộc tập trận chung diễn ra vì hải đoàn có hàng không mẫu hạm Nimitz là soái hạm vừa rời Trung Đông tuần trước, trên đường trở về hậu cứ (Bremerton, tiểu bang Washington) thì tạt vào biển Đông để tập trận chung (2).
Sau khi chính thức bác bỏ yêu sách của Trung Quốc về chủ quyền tại biển Đông, từ tháng 7 năm ngoái đến nay, Mỹ liên tục thách thức yêu sách đó bằng các cuộc tuần tra như cuộc tuần tra từ eo biển Đài Loan đến khu vực quần đảo Hoàng Sa của khu trục hạm John S. McCain hồi tuần trước (3) và những cuộc tập trận như cuộc tập trận chung vừa đề cập, bất chấp Trung Quốc lớn tiếng răn đe và đặc biệt, bất kể Trung Quốc đang chuẩn bị tiễn biệt năm cũ, đón chào năm mới !
Trung Quốc – tất nhiên là không vui và vì nhân dịp Tết Âm lịch, ông Trọng vừa nhân danh cá nhân ông, vừa mới thay mặt đảng của ông hứatăng cường hợp tác, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai đảng, hai nước và nhân dân hai nước đạt được những thành quả to lớn hơn nữa trong thời kỳ mới, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới nên khi Trung Quốc bị "khiêu khích trắng trợn như thế, họ vui sao được !
Chưa kể không chỉ có Mỹ "khiêu khích" Trung Quốc ! Đúng thời điểm ông Trọng có cuộc hội đàm viễn liên với ông Tập Cận Bình để thay mặt đảng, chính phủ và nhân dân của nhau, chúc mừng lẫn nhau, Đài Loan lại lên tiếng "khiêu khích" Trung Quốc. Trước thềm năm mới, bà Thái Anh Văn – Tổng thống Đài Loan, loan báo với dân chúng :Mỹ vẫn duy trì sự hỗ trợ quân sự mạnh mẽ cho Đài Loan kể cả khi Trung Quốc gia tăng răn đe bằng việc điều động các chiến đấu cơ xâm nhập không phận Đài Loan.
Bà Văn nhắn Trung Quốc : Đài Loan không lui do áp lực, cũng chẳng tiến do có hậu thuẫn. Vấn đề Đài Loan quan tâm là Trung Quốc phải thành thật trong giải quyết mâu thuẫn và đối thoại phải được đặt trên cơ sở bình đẳng, tôn trọng lẫn nhau.
Bà Thái Anh Văn cũng là người Hoa như ông Tập Cận Bình và các đồng chí của ông ta. Xung đột Đài – Trung là xung đột về quan điểm "Một Trung Quốc" của Trung Quốc song bà Văn không e dè, cũng chẳng kiêng kị gì dù cũng đứng trước thềm năm mới. Đặc biệt là bà Văn nói riêng và Đài Loan nói chung không cần làm ra vẻ biết điều nếu đó là vấn đề liên quan đến chủ quyền của Đài Loan. Theo logic, ông Trọng và Đảng cộng sản Việt Nam buồn thì đó là vì họ cùng là cộng sản như ông Bình và các đồng chí của ông ta.
Trân Văn
Nguồn : VOA, 11/02/2021
Chú thích
(1) https://tuoitre.vn/ong-tap-can-binh-chuc-tet-nguoi-dan-viet-nam-20210209085802279.htm
**********************
‘Ta’ lại ao ước có thêm một năm hữu nghị - hợp tác !
Trân Văn, VOA, 10/02/2021
Ông Tập Cận Bình, Tổng bí thư đảng cộng sản Trung Quốc kiêm Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa và ông Nguyễn Phú Trọng – Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam kiêm Chủ tịch Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam lại vừa nhân danh hai đảng, hai nhà nước và nhân dân hai nước thăm hỏi nhau trước thềm năm mới…
Tập Cận Bình phát biểu từ Bắc Kinh nhân Diễn đàn Kinh tế Thế giới, 25/01/2021.
Theo hệ thống truyền thông chính thức của Việt Nam thì những điều đầu tiên ông Tập Cận Bình đề cập trong cuộc hội đàm trước thềm năm mới là… Chúc mừng đại hội 13 của Đảng cộng sản Việt Nam thành công tốt đẹp. Chúc mừng ông Trọng tái đắc cử Tổng bí thư nhiệm kỳ mới. Sau đó ông ta bày tỏ sự tin tưởng nhân dân Việt Nam dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng cộng sản Việt Nam do ông Nguyễn Phú Trọng làm Tổng bí thư sẽ thực hiện thắng lợi Nghị quyết đại hội XIII, giành được nhiều thành tựu mới to lớn hơn nữa.
Năm nay, ông Tập Cận Bình tiếp tục khẳng định :Trung Quốc hết sức coi trọng quan hệ láng giềng hữu nghị truyền thống với Việt Nam, sẵn sàng cùng với Việt Nam tăng cường trao đổi chiến lược, thúc đẩy hợp tác thực chất trên các lĩnh vực, định hướng quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược Việt - Trung không ngừng phát triển lành mạnh, ổn định, mang lại lợi ích thiết thực cho dân chúng hai nước, góp phần vào hòa bình, ổn định của khu vực và trên thế giới... Cuối cùng ông ta mới chúc :Nhân dân Việt Nam đón Tết an khang, thịnh vượng…
Giống như năm ngoái, ông Trọng trình bày nhiều lý do để cám ơn Trung Quốc và ông Tập Cận Bình (sớm gửi điện chúc mừng đại hội 13 và cá nhân ông Trọng). Ông Trọng khẳng định : Đại hội 13 của Đảng cộng sản Việt Nam - sự kiện chính trị trọng đại của đảng, nhà nước và nhân dân Việt Nam đã thành công hết sức tốt đẹp vì đã đề ra những mục tiêu, phương hướng, có ý nghĩa định hướng và tầm nhìn chiến lược quan trọng cho công cuộc đổi mới và xây dựng chủ nghĩa xã hội của Việt Nam trong giai đoạn tới.
Theo hệ thống truyền thông chính thức của Việt Nam, ông Trọng tiếp tục nhấn mạnh : Dù có những lúc thăng trầm nhưng thực tiễn lịch sử cho thấy hữu nghị và hợp tác luôn là dòng chảy chính trong quan hệ hai đảng, hai nước... Thời gian vừa qua, hai bên đã tiến hành các hoạt động trao đổi bằng nhiều hình thức linh hoạt, đạt kết quả tốt, góp phần tăng cường quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt - Trung tiếp tục phát triển lành mạnh, ổn định, phù hợp với nguyện vọng và lợi ích của nhân dân hai nước.
Ông Trọng chủ động đề nghị :Hai bên tiếp tục tăng cường hợp tác, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống giữa hai đảng, hai nước và nhân dân hai nước đạt được những thành quả to lớn hơn nữa trong thời kỳ mới, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, hợp tác và phát triển trong khu vực và trên thế giới.Đồng thờigửi lời chúc mừng năm mới đến toàn thể đảng viên Đảng cộng sản Trung Quốc và nhân dân Trung Quốc.
Nếu đối chiếu nội dung cuộc hội đàm viễn liên trước thềm năm mới giữa ông Tập Cận Bình và ông Nguyễn Phú Trọng như hệ thống truyền thông chính thức của Việt Nam đã tường thuật (1) với các diễn biến trên thực tế ở biển Đông trong năm vừa qua, đặc biệt là khi Luật Hải cảnh mới của Trung Quốc có hiệu lực vừa tròn một tuần, thiên hạ rất dễ hoang mang vì không biết ông Trọng nói riêng và Đảng cộng sản Việt Nam do ông làm đại diện nói chung, đứng về phía nào ?
Năm ngoái, trong cuộc hội đàm viễn liên trước Tết Âm lịch, bất chấp Trung Quốc càng ngày càng càn rỡ trong việc hiện thực hóa yêu sách về chủ quyền tại biển Đông, ông Trọng từng :Chúc mừng đảng, chính phủ và nhân dân Trung Quốc về những thành tựu trong xây dựng, phát triển đất nước… Chúc nhân dân Trung Quốc dưới sự lãnh đạo của Đảng cộng sản Trung Quốc tiếp tục giành được những thắng lợi mới trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc" (2).
Không rõ việc ông Trọng thay mặt đảng của ông bày tỏ thành tâm, thiện ý như vừa kể hữu ích thế nào đối vớiquan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai bên, chỉ biết sau đó, Trung Quốc táo tợn tiến thêm nhiều bước ở biển Đông : Cấm đánh cá, cấm qua lại tại vùng biển vốn của Việt Nam để bảo vệ tài nguyên biển, để tập trận, xâm nhập – tổ chức thăm dò dầu khí ở bãi Tư Chính, ban hành Luật Hải cảnh mới… Đó là nhữngthắng lợi mới của chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc mà ông Trọng và đảng của ông từng cầu chúc !
***
Cuộc hội đàm viễn liên giữa ông Tập Cận Bình và ông Nguyễn Phú Trọng trước thềm Đinh Sửu còn một điểm đáng chú ý khác mà hệ thống truyền thông chính thức của Việt Nam không… tường thuật : Đó là trong cuộc hội đàm ấy, ông Tập Cận Bình chủ động đề cập đến tranh chấp về chủ quyền biển Đông giữa Trung Quốc và Việt Nam, vỗ về ông Trọng và đảng của ông nên… quản lý hợp lý sự khác biệt trên biển và chống lại sự xúi giục của các thế lực bên ngoài(3).
Tân Hoa Xã kể thêm rằng ông Trọng nhất trí và lý do nhất trí thì giống như hệ thống truyền thông chính thức của Việt Nam đã tường thuật : Củng cố, phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa hai đảng, hai nước và nhân dân hai nước là vô cùng quan trọng !
Năm cũ sắp qua, năm mới đã cận kề nhưng trong vấn đề chủ quyền, ông Trọng và đảng của ông vẫn thế, vẫn hết sức kiên định trong việc củng cố, phát triển quan hệ hữu nghị, hợp tác với Trung Quốc bởi cùng ý thức hệ, cùng là đảng cộng sản, cùng thể chế !
Sáu năm trước, ông Trọng từng vặn hỏi những đồng chí, đồng bào bày tỏ sự âu lo và thắc mắc rằng cả ông lẫn đảng của ông sẽ làm gì khi Trung Quốc càng ngày càng hung hăng trong việc xác lập chủ quyền đối với 80% diện tích biển Đông của Việt Nam :Nếu để xảy ra đụng độ gì thì tình hình bây giờ bất ổn thế nào, chúng ta có ngồi đây mà bàn việc tổ chức đại hội đảng được không(4) ? Đại hội 12 đã thành công tốt đẹp, đại hội 13 vừa thành công tốt đẹp. Đâu phải tự nhiên ông Tập Cận Bình tái chúc mừng khi ông chúc Tết !
Trân Văn
Nguồn : VOA, 10/02/2021
Chú thích :
(1) https://tuoitre.vn/ong-tap-can-binh-chuc-tet-nguoi-dan-viet-nam-20210209085802279.htm
********************
Tập bảo Trọng hợp tác "chống lại sự xúi dục của thế lực bên ngoài" về Biển Đông
RFA, 10/02/2021
Chủ tịch kiêm Tổng bí thư Đảng cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình trong cuộc điện đàm ngày 8-2-2021 với Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, nhắc đến "những khác biệt trên biển" và đề nghị người đồng cấp phía Việt Nam Nguyễn Phú Trọng cùng "chống lại sự xúi dục của thế lực bên ngoài".
Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng nâng cốc tại một cuộc gặp song phương ở Hà Nội hôm 5/11/2015. AFP
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, chuyên gia nghiên cứu thuộc Viện Nghiên Cứu Đông Nam Á- ISEAS, có ý kiến về cái gọi là ‘thế lực thù địch bên ngoài’ mà ông Tập Cận Bình đề cập :
"Cái lời đó là lời kiểu cũ. Từ trước đến này Đảng cộng sản Trung Quốc họ vẫn muốn là chuyện tranh chấp giữa Việt Nam và Trung Quốc thì nên giải quyết bằng hai nước, song phương thôi. Nhưng cũng rất nhiều lần rồi, Việt Nam tuyên bố rất rõ nhiều lần từ năm 2014, cái gì mà xử lý bằng bàn bạc hai bên, tức là song phương, thì xử lý, thì bàn. Còn cái gì mà không bàn được bằng song phương thì phải quốc tế hóa. Cách Việt Nam là không thay đổi trong cư xử với Trung Quốc. Còn nhắc đi nhắc lại mãi thì nó nhàm thì người ta không phản ứng lại...Việt Nam tuyên bố rõ rồi là bây giờ cái gì cũng phải xử lý dựa trên nền tảng luật pháp quốc tế trong đó có Luật biển 1982 của Liên Hiệp Quốc".
Thông tin từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết về cuộc điện đàm, trong khi đó các bản tin từ phía Việt Nam hoàn toàn không nhắc vấn đề này.
Trong cuộc điện đàm, ông Tập nói với ông Trọng : "Cả hai bên (Trung Quốc và Việt Nam) cũng cần quản lý hợp lý những khác biệt trên biển và chống lại sự xúi giục của các thế lực bên ngoài để thúc đẩy sự phát triển của hòa bình và ổn định khu vực".
Hôm 10-1-2021, tờ Hoàn Cầu Thời Báo - cơ quan ngôn luận của Đảng cộng sản Trung Quốc, cảnh báo Việt Nam "hãy ngừng nhảy múa với Mỹ và kích động rắc rối, nếu không sau cùng sẽ tự làm hại mình".
Hồi tháng 7 năm ngoái, cũng chính tờ báo "diều hâu" này của Trung Quốc cũng có bài xã luận cảnh báo Việt Nam sẽ trắng tay nếu "Hà Nội hy vọng sẽ đu dây theo Washington để tăng cường sức mạnh chiến lược ở Biển Đông".
Bài báo viết : "Tổn thất của Việt Nam sẽ lớn hơn những gì nước này có được".
Trong cuộc điện đàm vừa qua, ông Tập Cận Bình cũng nhấn mạnh, Trung Quốc và Việt Nam là một cộng đồng có chung tương lai mang ý nghĩa chiến lược, đồng thời cho rằng sự phát triển ổn định liên tục của quan hệ song phương phù hợp với lợi ích cơ bản của hai Đảng, hai nước và hai dân tộc.
Nguồn : RFA, 10/02/2021
