 | Tổng quan: | 3054102 |
Năm ngày nữa (5/12/2020), Nghị định 126/2020/NĐ-CP (Nghị định 126/2020) sẽ có hiệu lực. Nghị định này do chính phủ Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ban hành nhằm hướng dẫn thực hiện Luật Quản lý Thuế đã được Quốc hội Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua hồi tháng 6 năm ngoái và đã có hiệu lực hồi đầu tháng 7 vừa qua.
Một tài xế xe ôm 62 tuổi ở Hà Nội.
Nghị định 126/2020 hướng dẫn cách thức thực hiện Luật Quản lý thuế : Tính thuế, khai thuế, nộp thuế, hoàn thuế… Đồng thời đặt định cách thức kiểm soát các khoản phải đóng thuế, cách thức xử lý việc khai thuế không chính xác, chậm nộp thuế, nợ thuế, trốn thuế và cưỡng chế thi hành nghĩa vụ thuế !
***
Tuy Nghị định 126/2020 chưa có hiệu lực thực thi nhưng nhiều giới đang đề nghị sửa nghị định này (1) vì nó chỉ nhắm đến việc giúp hệ thống công quyền thu cho đầy túi, nhiều qui phạm vừa bất hợp lý, vừa bất cận nhân tình. Chẳng hạn việc buộc hệ thống ngân hàng thương mại phải cung cấp thông tin của khách hàng cho ngành thuế (2).
Chẳng hạn buộc doanh nghiệp phải… ước đoán chính xác doanh thu cả năm, nếu số thuế thu nhập tạm nộp trong ba quý đầu năm thấp hơn 75% tổng doanh thu của năm đó, doanh nghiệp sẽ bị phạt ! Với những qui định khắc nghiệt như thế, sản xuất - kinh doanh ở Việt Nam đồng nghĩa với vừa phải đóng thuế, vừa được nộp phạt (3) !
Đáng chú ý nhất là thêm một lần nữa, qua Nghị định 126/2020, hệ thống công quyền muốn trấn lột những công dân đang sống dưới đáy xã hội. Năm 2005, Tổng cục Thuế từng ban hành một qui định mà bản chất là tước đoạt khoản hoa hồng vốn đã rất ít ỏi của người bán vé số dạo (4). Do bị công chúng chỉ trích kịch liệt, nỗ lực này phải tạm ngưng. Tuy nhiên từ đó đến nay, hệ thống công quyền Việt Nam chưa bao giờ từ bỏ tham vọng trấn lột những thành phần khốn cùng nhất.
Năm 2018, sau khi hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam đã tăng đủ loại thuế (giá trị gia tăng, tiêu thụ, tài sản, thu nhập cá nhân, môi trường với xăng dầu...) nhưng vẫn không thể cân đối thu – chi ngân sách, ông Nguyễn Mạnh Tiến, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, trách hệ thống công quyền bỏ sót những người bán trà đá vì đó là lĩnh vực kinh doanh có tỷ suất lợi nhuận cao nhất trên thế giới, từ 5.000% đến 7.000% nhưng không góp đồng nào cho ngân sách (5) !
Tuy các chuyên gia nhiều giới khuyến cáo nênkhoan sức dân nhưng từ đó đến nay, Tổng cục Thuế không ngừng đốc thúc cấp dướithường xuyên rà soát, bảo đảm đầy đủ dữ liệu giải trình khi có yêu cầu với những cá nhân hoạt động không thường xuyên như xe ôm, xe lam, người kinh doanh quán cóc, vỉa hè… (6).
Với một hệ thống chính trị, hệ thống công quyền luôn có tâm thế và luôn sẵn sàng trong tư thế như vậy, chẳng có gì khó hiểu khi Nghị định 126/2020 không cho cáctài xế công nghệnộp thuế theo mức cũ (khoán thuế giá trị gia tăng ở mức 3%) mà phải đóng thuế giá trị gia tăng là 10% trên doanh thu (7).
Về bản chất,tài xế công nghệ chỉ là tên mới của những người nghèo chạy xe ôm nhưng ký hợp đồng với các công ty chuyên cung cấp dịch vụ tìm – nhận khách qua một số ứng dụng trên Internet, điện thoại (công nghệ). Ai cũng biết, nếu không bế tắc về sinh kế, chẳng có mấy người chọn kiếm sống bằng việc làm… tài xế công nghệ.Cơ cực như bán vé số dạo, bán trà đá mà còn không thoát thì làm sao hệ thống chính trị, hệ thống công quyền Việt Nam chịu bỏ quatài xế công nghệ ?
***
Cuối tuần vừa rồi, tại cuộcđối thoại với doanh giới về chính sách thuế và hải quan, ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, gạt phăng các băn khoăn, thắc mắc về Nghị định 126/2020, bằng tuyên bố :Sở dĩ có các điều chỉnh về chính sách thuế là do đặc thù ngân sách Việt Nam rất khó khăn, thu để phục vụ chi cho các cấp chính quyền, cho hoạt động quản lý nhà nước và các tỉnh có số thu ngân sách chưa có khả năng điều tiết… Vì thế phải có sự chia sẻ giữa doanh nghiệp và nhà nước(8).
Rõ ràng là Việt Nam đã cũng như đang mất cân đối nghiêm trọng trong thu – chi ngân sách. Bởi liên tục bội chi nên không những phải liên tục giảm hoặc cắt các khoản chi cho an sinh xã hội, các khoản đầu tư cho phát triển, đồng thời phải liên tục vay ở cả trong lẫn ngoài biên giới quốc gia.
Chia sẻ có thể là cần thiết khi quốc gia gặp khó khăn nhưng tại sao phải chia sẻ khi tình trạng kinh tế - xã hội khó khăn như thế mà đảng vẫn thản nhiên vứt hết ngàn tỉ này đến ngàn tỉ khác vào các cổng chào, tượng đài, quảng trường, mới đây là đại hội đảng các cấp ? Vì dân là như thế sao ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 01/12/2020
Chú thích :
(1) https://laodong.vn/kinh-te/them-kien-nghi-sua-doi-nghi-dinh-126-ve-quan-ly-thue-857489.ldo
(2) https://plo.vn/kinh-te/roi-vi-quy-dinh-phai-cung-cap-tai-khoan-cho-thue-951845.html
(4) https://maivang.nld.com.vn/cau-chuyen-quan-ly/danh-thue-nhung-nguoi-ban-ve-so-dao-119291.htm
(5) https://thanhnien.vn/chao-buoi-sang/thue-voi-toi-nguoi-ban-tra-da-967152.html
(7) https://tuoitre.vn/tai-xe-xe-cong-nghe-run-vi-thue-sap-tang-20201124210837981.htm
(8) https://tuoitre.vn/thue-thu-rat-do-ngan-sach-kho-khan-20201127215756467.htm
Tài liệu về thuế tại thành phố New York của Tổng thống Trump do ProPublica mới tìm được trong tuần này cho thấy có nhiều điểm mâu thuẫn. ProPublica là một tổ chức vô vị lợi có trụ sở ở Manhattan, thành phố New York. Tổ chức này thành lập từ 2007, chuyên về ngành báo chí điều tra và đã đoạt được năm giải thưởng Pulitzer.
Tài liệu thuế của Tổng thống Trump mà ProPublica tìm thấy là một phần của hồ sơ liên quan đến bốn tài sản của Tổng thống tại thành phố New York : Trump International Hotel – Tower, 40 Wall Street, Trump Tower và 1290 Avenue of Americas. ProPublica đã lấy được tài liệu thuế của Tổng thống Trump chiếu theo luật tự do thông tin của New York (New York Freedom of Information Law).
Cách làm ăn hiện tại
Khi ông Trump vay tiền của Ladder Capital để tái tài trợ cho tài sản của ông vào 2015 và 2016, Ladder Capital bán món nợ trên những tài sản. Do đó hồ sơ vay nợ của ông Trump trở thành công cộng. Khi so sánh hồ sơ khai thuế và hồ sơ vay nợ, ProPublica đã khám phá ra những mâu thuẫn.
Theo ProPublica đây có thể là dấu hiệu của sự gian lận (financial fraud) qua sự phân tách của các chuyên viên về bất động sản. Những mâu thuẫn về những con số làm cho tài sản của ông Trump tăng giá trị hơn đối với những cơ quan cho mượn tiền và làm giảm giá trị xuống đối với các cơ quan thuế vụ. Thí dụ ông Trump khai lợi tức từ việc cho thuê nhà với cơ quan cho vay tiền gấp đôi con số khai với sở thuế vào cùng một năm 2017.
Tài sản ở 40 Wall Street bị lỗ dù giá cho thuê dưới mức thị trường. Do đó cần phải vay một số tiền lớn mới có thể giúp cơ sở này đứng vững. Ông Trump đã phải khai man nhiều thứ để có thể vay nợ như tỉ lệ thuê cao với chiều hướng gia tăng, chi phí thấp.
Một số khai báo mâu thuẫn khác liên quan đến tài sản ở Wall Street bao gồm (1) chi phí bảo hiểm vào 2017 là 744.521 USD theo hồ sơ khai thuế, trong khi đó con số này là 457.414 USD theo hồ sơ vay nợ (2). Ông Trump khai trả thuế cho thuê nhà cho chính phủ vào 2015 là 1,65 triệu USD. Cuộc điều tra cho thấy ông chỉ trả có 1,24 triệu USD.
Trường hợp của Trump International Hotel and Tower tương tự như vậy. Đối với cơ quan thuế vụ ông Trump khai thu được tiền cho thuê là khoảng 822.000 USD trong na9m 2017, nhưng đối với cơ quan cho vay tiền, ông khai thu được tiền cho thuê là 1,67 triệu USD.
Theo những chuyên viên về tài chánh và thuế vụ, hồ sơ thuế và hồ sơ vay tiền có thể có những con số khác nhau. Nhưng trong trường hợp của Tổng thống Trump, những sự sai biệt quá lớn không thể giái thích một cách hợp lý. Giáo sư Nancy Wallace của University of California – Berkeley, chuyên về tài chánh và bất động sản, nói rằng những sự khác biệt này là dạng gian lận (versions of fraud), Những thứ này không tốt và không tốt tức là có tiềm năng có tội.
Trong quá khứ, ông Trump đã bị kết tội biến đổi các con số trong các tài liệu thuế và vay nợ bởi cựu luật sư Michael Cohen. Ông này và một người cộng sự khác của ông Trump là Paul Manafort hiện đang bị giam trong tù vì giả mạo hồ sơ thuế, bất động sản và ngân hàng.
Vào tháng 2 vừa qua, chính ông Cohen đã tố cáo với Quốc Hội rằng ông Trump điều chỉnh các con số lên xuống khi cần để vay tiền và tránh thuế. Ông Cohen điều trần như sau : "Kinh nghiệm của tôi cho thấy rằng ông Trump đã thổi phồng tổng số tích sản của ông ta khi cần thiết cho mục tiêu của ông ta và hạ trị giá tích sản xuống để giảm thuế bất động sản".
Tài liệu vừa khám phá bởi ProPublica chứng mình lời tố cáo của ông Michael Cohen là chính xác. Cũng chính vì lời khai của ông Cohen mà Dân biểu Elijah Cumming (Dân chủ, Maryland), Chủ tịch Ủy ban Kiểm tra và Cải tổ, gửi trát yêu cầu Tổng thống Trump cung cấp hồ sơ thuế của ông. Nhiều cơ quan chính phủ khác bao gồm Ủy ban Tư pháp Hạ Viện và Văn phòng Luật sư Manhattan cũng đã gửi trát đòi hồ sơ thuế của Tổng thống Trump.
Giáo sư dậy học về bất động sản Kevin Riordan tại Montclair State University, đã nghiên cứu hồ sơ nói rằng "Xem như có hai tập hồ sơ khác nhau - một tập hồ sơ cho các cơ quan thuế vụ và một tập hồ sơ cho cơ quan tài trợ. Rất khó có thể tranh cãi với các con số. Rõ rang như trắng với đen".
Theo báo Washington Post, một viên chức tại Internal Revenue Service (IRS) gần đây báo động rằng có những cố gắng tạo ảnh hưởng để thay đổi cách kiểm tra của IRS đối với hồ sơ thuế của ông Trump.
Ông Trump là trung tâm của một vài chuyện lôi thôi gây phẫn nộ về tài chánh. Tờ báo New York Times năm ngoái tường thuật rằng ông Trump đã dùng một số thủ đoạn thiếu minh mạch để che đậy gia tài thừa kế trị giá 400 triệu USD để trốn thuế.
Vào tháng 9 vừa qua, tạp chí Mother Jones đã công bố một cuộc điều tra cho thấy rằng ông Trump có thể đã dựng một món nợ lớn để tránh trả 50 triệu USD thuế lợi tức.
Để trả lời những câu hỏi của ProPublica, bà Laura Feyer, phụ tá báo chí của Thị trưởng New York Bill de Blasio, nói rằng : "Thành phố sẽ nghiên cứu những hồ sơ tài sản này và nếu có việc khai báo thiếu sót, chúng tôi sẽ có biện pháp thích hợp".
Mẫu khai thuế của thành phố New York nói rõ rằng "người khai thuế phải xác nhận sự thật về những lời khai và khai man sẽ chịu những hình phạt dân sự và hình sự thích hợp".
Vào đầu tháng 10, thẩm phán Victor Marreno của một tòa án sơ thẩm đã ra lệnh cho ông Trump nộp cho công tố viện New York hồ sơ thuế trong 8 năm để họ điều tra xem ông này có vi phạm luật của tiểu bang hay không khi làm giả những hồ sơ kinh doanh. Hạ Viện cũng muốn xem hồ sơ thuế để điều tra về vụ ông Trump có thể dùng tiền để bịt miệng hai cô đào khỏa thân là Stormy Daniels và Karen McDougal trong thời gian tranh cử tổng thống 2016.
Vài ngày sau, Tòa Thượng thẩm tại Washington-DC cũng đã ra lệnh cho Tổng thống nộp hồ sơ thuế trong 8 năm cho Ủy ban Kiểm tra của Hạ Viện. Tòa phán rằng những nhà lập pháp có quyền xem những hồ sơ này.
Các luật sư của Tổng thống Trump nói rằng, họ sẽ chống lại cả hai quyết định của tòa án và sẽ trình lên Tối cao Pháp viện nếu cần. Trong những vụ kiện ra tòa gần đây, ông Trump đã thất bại trong việc nhờ tòa ngăn chặn trát của Hạ Viện đòi hồ sơ kế toán và thuế vụ của ông và các công ty liên hệ. Tòa án xem ra tôn trọng về quyền tống trát của Hạ Viện như đã ấn định trong Hiến pháp.
Cách làm ăn trong quá khứ
Đây không phải lần đầu tiên ông Trump liên hệ đến một vụ rắc rối gây phẫn nộ trong công chúng. Báo chí đã phanh phui những lối làm ăn xấu xa và lừa bịp của ông Trump và gia đình trong nhiều năm qua.
Vào đầu thập niên 2010 Văn phòng Bộ trưởng Tư pháp của New York điều tra về công ty giáo dục có tên là Trump University do Donald Trump và hai người cộng tác viên sáng lập và là sở hữu chủ. Trump University dậy về kinh doanh bất động sản và do Trump Organization quản trị, nhưng không phải là một trường đại học có tín nhiệm và được chính phủ công nhận.
Trump University bị chính phủ điều tra vì có đường lối kinh doanh bất hợp pháp. Thứ nhất là Trump University không phải một đại học. Trường mở ra và hoạt động không có giấy phép của Bộ Giáo dục của New York và đã bị cảnh cáo vào 2005 ngay sau khi thành lập, nhưng ông Trump không đếm xỉa đến.
Học viên cũng nộp hai đơn kiện theo nhóm (một chống Trump University và ban quản trị, một chống cá nhân Trump). Trường hợp kiện thứ ba ở New York. Lý do của các học viên là họ bị trường lừa gạt bằng những thông tin sai lệch và xảo thuật mua bán để dụ khách hàng ghi tên theo học những chương trình huấn luyện nhiều cấp khác nhau với giá tiền từ khoảng 1.500 USD đến 35.000 USD một năm bắt đầu bằng những cuộc hội thảo miễn phí với những hứa hẹn hấp dẫn. Huấn luyên viên Yoga ở California khai bị lừa khoảng 60.000 USD cho Trump University. Tổng số nạn nhận của Trump University là gần 7.000 người.
Sau khi thắng cử tổng thống, vào cuối năm 2016, ông Trump đồng ý bồi thường cho các nạn nhân tổng cộng 25 triệu USD qua một dàn xếp ngoài tòa án. Tuy nhiên số tiền này được giữ lại trong một chương mục thứ ba cho đến đầu năm 2018, tòa duyệt xong các bản án mới tháo khoán tiền cho nạn nhân. Trump University hiện nay không còn hoạt động.
Trong 2016, báo USA Today khám phá ra rằng ông Trump thường xuyên trả lương thấp cho những nhà thầu và cắt xén lương của công nhân.
Cùng trong một năm, báo Washington Post điều tra về tổ chức từ thiện Trump Foundation của ông Trump và đã phát hiện ra rằng ông Trump thường dung tiền cho quỹ từ thiện vào những chi tiêu cá nhân như mua bức hình lớn của chính ông. Vào cuối năm 2016, Trump Foundation toan tính tự giải tán trong lúc có nhiều đơn kiện và bị điều tra. Tuy nhiên, Văn phòng của Bộ Tư pháp của Tiểu bang New York ngay lập tức đã ngăn cấm việc giải tán cho đến khi các cuộc điều tra hoàn tất.
Vào mùa hè năm ngoái, bà Barbara Underwood, Bộ trưởng Tư pháp của New York đã lập hồ sơ dân sự kiện Trump Foundation, cá nhân Tổng thống và ba người con lớn của ông Trump, đã có những hành động liên tục, bất hợp pháp liên quan đến tiền của tổ chức từ thiện. Bà Underwood đã yêu cầu tòa ra lệnh giải tán Trump Foundation và phạt 2,8 triệu USD. Trump Foundation bị giải tán chính thức vào cuối năm 2018 và tài sản được phân phối cho các cơ quan từ thiện khác do tòa quyết định.
Tuy nhiên cuộc điều tra quỹ từ thiện và ban quản trị vẫn được tiếp tục. Ông Trump và ba người con là Donald Trump, Jr, Eric Trump và Ivanka Trump sẽ không bao giờ được phép thành lập và quản trị một quỹ từ thiện nào nữa. Bà Maryanne Trump Barry, một người chị ruột của Tổng thống Trump, từng là thẩm phán liên bang, đã phải về hưu sau khi bị điều tra về can dự của bà trong hoạt động có tiềm năng tội ác của gia đình.
Kết luận
Theo ProPublica, công chúng sẽ sớm được thấy hồ sơ tài chánh và thuế của Tổng thống Trump. Đến lúc này không ai còn thắc mắc tại sao Tổng thống Trump không công khai hồ sơ thuế theo truyền thống có từ nhiều thập niện qua.
Vào tháng 9 vừa qua, Tổng thống Trump còn có thể chế tạo cả hướng đi của trận bão Dorian để hợp thức hóa lời nói sai của ông, thì việc chế biến con số để có lợi lớn cho bản thân không có gì đáng ngạc nhiên.
Hồ sơ thuế bị lộ sẽ làm ông mất ăn mất ngủ trong những ngày tháng tới. Ông phải đối phó với bốn cuộc khủng hoảng cùng một lúc : thuế, luận tội, Syria và chiến tranh thương mại. Thuế và luận tội trực tiếp liên quan đến Tổng thống. Thật là bất hạnh cho cá nhân Donald Trump và nước Mỹ.
Trong vụ Ukraine chỉ có Tổng thống Trump liên hệ và Quốc Hội chỉ luận tôi một mình ông. Nhưng trong vụ thuế này cả ba người con lớn và Tổng thống Trump đều dính líu ít hay nhiều, trực tiếp hay qua Trump Organization. Vậy ai sẽ là người chịu nhận hậu quả trong vụ khai gian thuế trong tám năm qua. Tòa xem ra sẽ phải luận tội cả bốn người.
Nguyễn Quốc Khải
Nguồn : Dân Luận, 20/10/2019
Tài liệu tham khảo :
1. Rashaan Ayesh, "Trump’s sister retires federal judge closes investigation into her finances", Axios, April 10, 2019.
2. Kenneth W. Boyd, "Tax fraud by the numbers : the Trump timeline", CPA Accounting Institute for Success, October 19, 2019.
3. Harry Cheadle, "What you need to know about the new allegations of Trump’s Finamcial Fraud", Vice US, October 16, 2019.
4. Paul Morigi, "Which Trump will take the fall for years of tax fraud ?", Vanity Fair, October 16, 2019.
5. ProPublica Editorial Partner, "Never=before-seen Trump tax documents show major inconsistencies", ProPublica, October 16, 2019.
6. Arthur Villa santa, "Trump tax documents show possible financial fraud, could face criminal penalties", International Business, October 16, 2019.
7. Sonam Sheth, "Newly uncovered tax documents show Trump kept ‘2 sets of books’ and may have committed financial fraud", Business Insider, October 16, 2019.
8. Sonam Sheth, "Trump may have committed tax fraud by fabricating a loan to avoid paying income taxes on nearly $50 million", Business Insider, September 6, 2019.
9. Ian Tuttle, "Yes, Trump University was a massive scam", The Corner, February 26, 2016.
10. Paul Waldman, "The government is working overtime to keep Trump’s tax return secret", The Washington Post, October 1, 2019.
11. Kathryn Watson, "New York tax officials reviewing New York Times report on alleged Trump tax fraud", CBS News, October 3, 2019.
12. Wikipedia, "Donald J. Trump Foundation".
13. Wikipedia, "Trump University".
14. Tom Winter, Dartunorro Clark",Federal court approves $25 million Trump University settlement", NBCNews, February 6, 2018.
