 | Tổng quan: | 3636773 |
Vụ những người lái xe và tổ chức vận tải liên quan đến thảm kịch xe tải Essex ở Vương Quốc Anh, trong đó 39 người di cư Việt Nam thiệt mạng đã nhận tội và kết án . Việt Nam cũng xét xử những kẻ môi giới đưa các nạn nhân đến Vương quốc Anh và tuyên án tù giam.
Mặc dù đây là những phát triển tích cực nhằm đạt được một số biện pháp công lý cho các nạn nhân, nhưng sẽ không được làm bất cứ điều gì để ngăn chặn nạn buôn lậu và buôn bán người Việt Nam sang Anh. Không có hệ thống tư pháp nào bắt được những kẻ chủ mưu và trục lợi thực sự đằng sau tội ác kinh hoàng này : các nhóm tội phạm có tổ chức.
Đã một năm kể từ thảm kịch Essex, và đại dịch Covid đã khiến thế giới trở thành rất khác biệt. Đi lại hàng không quốc tế đã bị gián đoạn và sẽ không trở lại bình thường trong tương lai gần.
Việt Nam là một trong số ít những điểm sáng của thế giới : đã nhanh chóng ngăn chặn dịch bệnh lây lan và chỉ ghi nhận hơn 1.400 trường hợp nhiễm bệnh và 35 người tử vong. Do đó, triển vọng kinh tế của Việt Nam rất khả quan . Sản xuất đang bùng nổ, với các công ty đa quốc gia đa dạng hóa chuỗi cung ứng vào Việt Nam, đồng nghĩa với việc tạo ra hàng nghìn việc làm mới.
Tuy nhiên người trẻ Việt Nam vẫn đang tìm cách sang Anh và Châu Âu. Các nhà tuyển dụng đăng các thông điệp hàng ngày trên phương tiện truyền thông xã hội quảng cáo việc làm tay chân ở các nước như Ba Lan, Romania, Hungary, Phần Lan và Slovakia, hứa hẹn một cuộc sống tương đối thịnh vượng.
Rất nhiều người Việt Nam trả lời, háo hức mong được là những người đầu tiên khởi hành ngay khi đường biên giới quốc tế mở lại. Nếu rủi ro của những cái chết vô danh trên xe tải, Covid-19 và tiền án không thể ngăn chặn hoạt động buôn lậu và buôn bán người Việt Nam sang Anh, thì sao ?
Trước tiên, cần giải quyết những nguyên nhân gốc rễ tại sao mọi người bắt đầu cuộc hành trình nguy hiểm này ngay từ đầu. Được thúc đẩy bởi mong muốn về các cơ hội kinh tế và xã hội mà họ tin rằng không thể có được ở các tỉnh miền Trung Việt Nam, mọi người sẵn sàng trả 30.000 bảng Anh trở lên cho những kẻ buôn lậu để có "con đường an toàn" đến Vương quốc Anh. Các chiến dịch nâng cao nhận thức không đủ để xua tan huyền thoại làm giàu. Các chiến dịch cần đi kèm với các chương trình mang lại cơ hội cho cuộc sống tốt đẹp hơn ở Việt Nam, chẳng hạn như đào tạo nghề và tìm việc làm.
Đồng thời, buôn bán người không còn có thể chỉ là vấn đề của Vương quốc Anh hay Việt Nam. Hoạt động buôn bán cực kỳ sinh lợi như động vật hoang dã, ma túy và hàng giả, và do các nhóm tội phạm có tổ chức là người gốc Việt sống ở các nước có cộng đồng người hải ngoại lớn như Ba Lan, Cộng hòa Séc, Đức và Pháp cầm đầu.
Không phải ngẫu nhiên mà các tuyến đường buôn lậu thường xuyên chạy qua các quốc gia này, và những người di dân Việt Nam thường trở thành nạn nhân trên đường đến Anh. Thủ phạm có thể là người gốc Việt, nhưng họ là công dân EU phạm tội trên đất EU.
Một trong những thiếu sót lớn nhất đối với các phản ứng của Vương quốc Anh và EU đối với nạn buôn người và tội phạm có tổ chức ở Việt Nam là thiếu kinh nghiệm và nguồn lực để làm việc với nạn nhân và cộng đồng người nước ngoài. Một bước khởi đầu thuận lợi vào năm 2020 là việc biệt phái các sĩ quan Việt Nam sang Cảnh sát Scotland, mang đến những kiến thức chuyên môn rất cần thiết về ngôn ngữ và văn hóa.
Hợp tác xuyên biên giới này cần được mở rộng bao gồm các nước trung chuyển EU và một chiến lược dài hạn và ngân sách dành riêng để giải quyết nạn buôn người và buôn lậu Việt Nam ở các cấp độ tội phạm cao nhất.
Sự thật đáng buồn là những người di cư Việt Nam trên xe tải chỉ bị coi là nạn nhân vì họ đã chết, một cách bi thảm và rất công khai. Nếu không, họ sẽ bị coi là những người di dân bất hợp pháp bất kể họ đã bị bóc lột hoặc trở thành nạn nhân như thế nào trước khi đến Essex.
Trong tương lai, chúng ta phải nhận ra các nạn nhân dù họ đang ở đâu trong hành trình của họ và thay đổi các giải pháp và ứng phó của chúng ta để phù hợp với hoạt động buôn người và buôn lậu xuyên quốc gia và không ngừng phát triển.
Mạng lưới tội phạm lợi dụng vào sự hỗn loạn của Covid, Brexit và suy thoái kinh tế để chuyển hướng sự chú ý ra khỏi họ, nhưng các chính phủ, tổ chức phi chính phủ, khu vực tư nhân và cơ quan thực thi pháp luật phải tập trung và phối hợp với nhau.
Một bi kịch khác của Essex luôn chờ đợi sẵn.
Mimi Vu, Dorothea Czarnecki, Nadia Sebtaoui
Mimi Vu là đối tác của Raise Partners và là chuyên gia chống buôn người và nô lệ hiện đại tại Việt Nam.
Tiến sĩ Dorothea Czarnecki là phó giám đốc ECPAT Đức và phó chủ tịch ECPAT quốc tế.
Nadia Sebtaoui là chuyên gia di cư và chống buôn người tại Paris
Vụ 39 người Việt chết trong xe tải ở Anh : Pháp và Bỉ truy tố 26 nghi phạm
Trong khuôn khổ cuộc điều tra về cái chết của 39 người Việt Nam, mà thi thể được tìm thấy trong một chiếc xe tải đông lạnh vào tháng 10/2019 ở Anh, tại Pháp 13 người bị truy tố ngày 29/05/2020. Trước đó, Bỉ cũng đã truy tố 13 người khác, bị câu lưu trong cùng một chiến dịch truy bắt do hai nước phối hợp.
Cảnh sát Anh tại hiện trường nơi phát hiện thi thể 39 người trong một chiếc xe tải đông lạnh tại Essex (Anh Quốc) ngày 23/10/2019. Reuters/Peter Nicholls
Theo một nguồn tin từ tòa án Pháp, 13 nghi phạm ở Pháp - bị bắt ở nhiều nơi trong vùng Paris hôm 26/05/2020 - đều bị truy tố với các tội danh "buôn người trong một băng đảng có tổ chức", "tham gia băng đảng hỗ trợ nhập cảnh hoặc cư trú" trái phép. Sáu người trong số này còn bị truy tố thêm về tội "ngộ sát", vì bị tình nghi can dự trực tiếp vào việc chuyển vận 39 nạn nhân mà thi thể được tìm thấy ở Anh.
Trong số 13 người bị truy tố, 12 người đã bị tống giam chờ ngày xét xử, chỉ có một người bị đặt trong tình trạng giám sát tư pháp.
Tại Bỉ, 13 người khác bị bắt cùng ngày với các nghi phạm ở Pháp cũng đã bị truy tố và 11 người trong số này đã bị tống giam.
Ngoài ra, theo một số nguồn tin thân cận với giới điều tra, một người Việt tình nghi là người tổ chức mạng lưới buôn người đã bị bắt hôm 27/05 tại Đức. Đây là một thanh niên 29 tuổi, bị bắt trong khuôn khổ một lệnh bắt giữ Châu Âu do Pháp ban hành. Một nguồn tin tư pháp tiết lộ với AFP rằng người này "có thể là người đứng đầu mạng lưới trên đất Pháp".
Vào ngày 23 tháng 10 năm 2019, thi thể của 31 người đàn ông và tám phụ nữ có quốc tịch Việt Nam, trong đó có hai thiếu niên 15 tuổi, được phát hiện trong một chiếc xe container đông lạnh ở khu công nghiệp Grays, phía đông London. Chiếc xe đến từ cảng Zeebrugge của Bỉ.
Vụ phát hiện này đã cho phép giới điều tra phanh phui được một số mạng lưới có tổ chức chặt chẽ, nhằm đưa người nhập cư trái phép từ Việt Nam qua Châu Âu.
Theo một nguồn tư pháp của Pháp, các nhà điều tra đã có thể xác định rằng các nạn nhân đã được chuyển vận từ Bierne, ở miền bắc nước Pháp, đến cảng Zeebrugge ở Bỉ. Những người bị bắt ở vùng Paris - Ile-de-France bị nghi ngờ đã tổ chức và vận chuyển người di cư bằng taxi từ khu vực Paris lên miền bắc nước Pháp.
Trọng Nghĩa
Nguồn : RFI, 31/05/2020
