 | Tổng quan: | 3076029 |
Lời giới thiệu :
Dưới đây là nội dung chính trong bài nói chuyện của ông Lý Hồng Phong tại Trường Đảng Trung ương Trung Quốc (12/2009) dưới đầu đề "Sự chuẩn bị văn hóa của nước lớn trỗi dậy". Lý Hồng Phong là Ủy viên Ủy ban Kỷ luật TƯ ĐCSTrung Quốc khóa XVII, Ủy viên Đảng bộ, Bí thư Đảng ủy cơ quan Bộ Văn hóa Trung Quốc.
Các nhà chiến lược học phương Tây cho rằng Trung Quốc trỗi dậy trở thành cường quốc sẽ là một trong những xu thế phát triển rõ nhất trong hệ thống quan hệ quốc tế thế kỷ 21. Đúng vậy, Trung Quốc đang trỗi dậy, đang hoàn thành công cuộc phục hưng vĩ đại dân tộc Trung Hoa.
Nước lớn trỗi dậy phải có sự chuẩn bị về chính trị, kinh tế, đồng thời cũng phải có sự chuẩn bị văn hóa. Chủ tịch Mao Trạch Đông nhiều lần nói Trung Quốc có hai cái lạc hậu : lạc hậu về kinh tế và lạc hậu về văn hóa. Về sau ông nói một cách hình ảnh là Một nghèo hai trắng - nghèo là nói kinh tế, trắng là nói văn hóa. Ông còn nói lạc hậu thì bị đánh.
I. Tình trạng lạc hậu văn hóa của Trung Quốc chưa được căn bản thay đổi
Kinh tế Trung Quốc thời gian qua đã tiến rất nhiều nhưng văn hóa Trung Quốc vẫn lạc hậu. Sức mạnh cứng đã mạnh lên rất nhiều. Giờ đây chúng ta cần phải tăng sức mạnh mềm văn hóa.
Trung Quốc có hai ưu thế để thay đổi văn hóa :
1. Ưu thế về lý luận tư tưởng : lý luận là nòng cốt của văn hóa ; Đảng cộng sản Trung Quốc đã Trung Quốc hóa chủ nghĩa Mác, nhờ đó đảng ta có hình thái lý luận khoa học của mình ;
2. Ưu thế về chế độ chính trị : có chủ nghĩa xã hội đặc sắc Trung Quốc, là chế độ chính trị hợp với tình hình nước ta. Hai ưu thế đó bảo đảm công cuộc xây dựng văn hóa Trung Quốc có phương hướng đúng đắn.
Nói tình trạng lạc hậu văn hóa của Trung Quốc chưa có chuyển biến căn bản là do công cuộc xây dựng sức mạnh mềm văn hóa của Trung Quốc đang đứng trước ba thách thức lịch sử :
Vấn đề hiện đại hóa văn hóa truyền thống
Trong một thời gian dài, văn hóa Trung Quốc say sưa trong cái vòng trói buộc tư tưởng tạo nên bởi thành tích huy hoàng của mình. Sau cuộc Chiến tranh Thuốc phiện năm 1840, sau những va chạm với văn hóa phương Tây, người Trung Quốc phát hiện nền văn hóa truyền thống của mình chính là nhân tố cản trở Trung Quốc tiến lên. Vì thế văn hóa truyền thống của Trung Quốc trở thành đối tượng bị phê phán.
Trải qua hơn một thế kỷ làm lễ rửa tội, nền móng của văn hóa truyền thống Trung Quốc đã có sự lung lay nào đó. Từ hình thái ý thức quốc gia cho tới hệ thống giáo dục nhà nước, từ lời lẽ dòng chính của tầng lớp tinh hoa cho tới ngôn từ của thường dân đều thể hiện sự thiếu truyền thống nào đó. Trên chừng mực khác nhau, tồn tại tình trạng đạo đức đảo lộn, mất niềm tin, tinh thần trống rỗng, lý tưởng nhạt nhòa. Hệ thống giá trị dòng chính bị thách thức.
Mặt khác, sau Chiến tranh Lạnh, văn hóa Mỹ và phương Tây bành trướng mạnh. Tư tưởng chính trị, giá trị quan, ý thức hệ, lối sống phương Tây gieo rắc khắp thế giới. Lối sống, cách tư duy, phương thức hành vi của một số người nhất là thanh niên bị xói mòn. Văn hóa và truyền thống dân tộc Trung Quốc chịu ảnh hưởng mạnh, nhiều ngôn ngữ dân tộc và loại hình nghệ thuật dân tộc có nguy cơ tuyệt diệt.
Ở đây có vấn đề nên nhìn nhận như thế nào nền văn hóa 5000 năm của Trung Quốc. Thập niên 40 thế kỷ 20, Hoàng Viêm Bồi [1] đến Diên An khảo sát, đề xuất Vấn đề Hoàng Viêm Bồi, tức vấn đề "Làm thế nào để nhảy ra khỏi luật chu kỳ lịch sử". Ngoài ra còn có Vấn đề Lương Khải Siêu [2] và Vấn đề Needham [3] rất nổi tiếng. Năm 1904, Lương Khải Siêu viết : "Sau Trịnh Hòa, nước ta không có một Trịnh Hòa nào nữa" [4]. Trong bộ sách Lịch sử khoa học kỹ thuật Trung Quốc, Needham ca ngợi Trung Quốc từng có bao nhiêu cái nhất thế giới về trí tuệ sáng tạo, thế nhưng vì sao cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật cận đại lại không xảy ra ở Trung Quốc ?
Ba vấn đề trên, nói cho tới cùng đều có thể quy kết là vấn đề văn hóa, nói lên nền văn hóa của chúng ta có khiếm khuyết.
Hiện nay Trung Quốc đang ở vào giai đoạn phục hưng vĩ đại, chúng ta cần có sự tự giác văn hóa tỉnh táo ; vừa phải khai thác tinh túy của văn hóa Trung Quốc lại vừa phải nghiêm chỉnh kiểm điểm các khiếm khuyết văn hóa của chúng ta, sao cho có thể hấp thu tinh hoa văn hóa của các quốc gia, dân tộc khác, và giải thích một cách hiện đại nền văn hóa Trung Quốc, đem lại cho nó sức sống và cơ hội mới.
Vấn đề tố chất dân tộc và tự tin dân tộc
Sau 60 năm giải phóng và 30 năm cải cách mở cửa, tố chất dân tộc Trung Quốc đã được nâng cao rõ rệt. Nhưng do công cuộc cải cách mở cửa và hiện đại hóa có chiều rộng, chiều sâu và tốc độ nhanh chưa từng có, vì thế nhìn chung toàn dân tộc và quốc gia mà xét thì sự chuẩn bị về tố chất của chúng ta còn chưa đủ.
Nâng cao tố chất dân tộc là một trong các nhân tố nội tại quan trọng nhất đối với một nước lớn trỗi dậy. Xin nêu ví dụ nước Đức và Nhật.
Dân tộc Đức có lịch sử lâu đời và truyền thống văn hóa sâu xa, sinh ra nhiều đại sư nổi tiếng thế giới như Kant, Hegel, Marx, Goethe,… tư tưởng và hành vi của họ ảnh hưởng tới quảng đại dân chúng Đức. Văn hóa dân tộc Đức có ba đặc điểm :
– Tôn trọng lý trí, kỷ luật,
– Tố chất văn hóa phổ biến cao ;
– Tôn thờ tinh thần tự cường.
Hàng hóa Đức xưa nay có chất lượng được cả thế giới công nhận.
Dường như đằng sau người Nhật có một bàn tay vô hình sai khiến họ làm việc hết mình, đốc thúc nhau, hoàn thiện công việc ngày một tốt hơn. Người lao động cổ trắng Nhật khi làm việc thường mặc âu phục, thắt ca vát, dù trời nóng tới 40 độ cũng vậy. Cả lái xe taxi cũng thế. Đây là thói quen nghề nghiệp. Ngoài phố thường thấy cảnh sát Nhật tuổi ngoài 60 vẫn chạy đi chạy lại chỉ huy giao thông. Nhân viên hiệu sách quỳ xuống đất lau sàn nhà - đây là chuyện rất bình thường. Cho dù sức ép công việc rất lớn, họ vẫn ung dung, có trật tự. Tokyo xanh rợp bóng cây, hầu như không một khoảnh đất trống nào không trồng cây cỏ. Người Nhật rất chú ý trật tự. Xếp hàng là thói quen, bao giờ cũng tự giác đứng cách nhau 1 mét. Trên thang cuốn, ai nấy đứng né hết sang bên trái để người nào vội có thể chạy ở bên phải. Những chi tiết ấy nhiều không kể hết, nói lên tố chất cao của dân Nhật.
Lòng tự tin dân tộc là một mặt quan trọng của tố chất dân tộc. Tố chất dân tộc Trung Quốc kém dân tộc khác, trong đó thiếu tự tin dân tộc là một biểu hiện quan trọng. Ví dụ trước mặt người phươngTây, tầng lớp tinh hoa Trung Quốc thường tỏ ra thiếu tự tin. Xét về mặt văn hóa, đây là một vấn đề rất lớn.
Vấn đề ảnh hưởng quốc tế của văn hóa Trung Quốc
Hiện nay văn hóa Mỹ có ba thứ tràn ngập khắp thế giới : phim bom tấn Hollywood, văn hóa ăn nhanh (fastfood), chip điện tử và hệ điều hành Microsoft.
Nhìn chung toàn bộ văn hóa phương Tây mỗi thời kỳ đều có những từ ngữ chủ đạo mang tính tiêu chí, như thời cổ Hy Lạp có từ Dân chủ, thời La Mã có Luật pháp, thời Văn nghệ phục hưng có Người và Tính người, thời hiện đại có Lý trí và Ý chí cá nhân … So với họ, văn hóa Trung Quốc có tiếng nói quá yếu ớt, nói đúng ra là chưa có ảnh hưởng.
Hỏi ý kiến người phụ trách và phát thanh viên các đài phát thanh nói tiếng Trung Quốc ở hơn 30 nước với câu hỏi thứ nhất ai là danh nhân trong số Khổng Tử, Tô Đông Pha [5], Lỗ Tấn, Lý Tiểu Long [6], thì trừ một người Hàn Quốc ra, tất cả đều chọn Lý Tiểu Long ; câu thứ hai : ai nổi tiếng nhất trong số 4 người đẹp Trung Quốc là Tây Thi, Dương Quý Phi, Lâm Đại Ngọc, Củng Lợi [7] thì tất cả đều nói Củng Lợi. Nghĩa là nhiều người phương Tây không có hiểu biết thường thức gì về văn hóa Trung Quốc, thường hiểu nhầm về văn hóa Trung Quốc. Trong ngành văn hóa, nói chung tồn tại cảnh Tây mạnh ta yếu.
II. Điều kiện văn hóa của nước lớn trỗi dậy
Tiến trình trỗi dậy của các nước lớn cho thấy biến đổi văn hóa sâu sắc và tiến bộ văn hóa là nhân tố quan trọng nhất, có ảnh hưởng nhất đối với sự chuyển dịch trung tâm phát triển khoa học kỹ thuật và kinh tế thế giới.
Nhiều sử gia cho rằng, lịch sử thế giới chỉ thực sự có ý nghĩa bắt đầu từ khoảng năm 1500, vì trước đó con người sống ở các nơi trên thế giới chỉ có tiếp xúc và trao đổi cục bộ, chưa ai biết thế giới hoàn chỉnh là như thế nào.
Các phát hiện địa lý trước sau năm 1500 đã mở màn cho cuộc đối thoại và cạnh tranh giữa các quốc gia, từ đó mới có khái niệm cường quốc thế giới. Bồ Đào Nha và Tây Ban Nha dựa vào văn hóa biển phát triển mà xây dựng được hai cường quốc thực dân sớm nhất. Hà Lan nổi lên nhờ dựa vào văn hóa thương mại dẫn đầu thế giới. Nước Anh trỗi dậy nhờ văn hóa công nghiệp phát triển cao. Nước Mỹ dựa vào văn hóa sáng tạo mà dẫn đầu thế giới suốt 200 năm qua.
Jacob Burckhardt tác giả cuốn Văn hóa thời kỳ Văn nghệ phục hưng ở Italy cho rằng : Thời Trung thế kỷ, dù là quan sát thế giới hoặc tự nhận thức bản thân, bất cứ người nào cũng bị che khuất bởi một tấm màn tín ngưỡng tôn giáo, ảo tưởng vô căn cứ và thành kiến. Người Italy đầu tiên xé tan tấm màn che đó, nhận thức được thế giới và bản thân, qua đó giải phóng được một sức mạnh vô cùng lớn để thúc đẩy họ tạo ra kỳ tích. Những nhà thơ như Dante không thể nào xuất hiện tại Châu Âu hồi đó bị bao phủ bởi triết học kinh viện. Vào thế kỷ 15, 16, nhiều người Italy đã phát triển cá tính tới giới hạn cao nhất, cộng thêm tính cách kiên cường và nhu cầu của đời sống hiện thực bấy giờ, họ dần dần trở thành những thiên tài có thành tựu trên nhiều mặt. Sau khi phá tan gông cùm Trung thế kỷ, người Italy chẳng những phát hiện thế giới mà còn phát hiện chính mình. Thành tích càng quan trọng hơn của Văn nghệ phục hưng là phát hiện tính người.
Nước lớn muốn trỗi dậy cần coi trọng 4 điều kiện sau đây :
1. Tăng cường ý thức quốc gia, kiên trì giữ lấy văn hóa truyền thống. Ý thức quốc gia là sự tự giác đối với tồn tại dân tộc ; ý nghĩa lớn nhất của nó là tăng cường sự đồng thuận dân tộc, nâng cao lực ngưng tụ và quy thuộc của nhân dân. Nó là công cụ đắc lực nhất để tăng cường lòng tự tin, tự tôn dân tộc, thức tỉnh nguyện vọng bảo vệ chủ quyền quốc gia, sự toàn vẹn lãnh thổ. Truyền thống văn hóa gắn liền với ý thức quốc gia.
2. Tăng cường sức cảm hóa văn hóa là biện pháp quan trọng tăng cường ảnh hưởng chiến lược quốc gia. Tác dụng chiến lược của sức mạnh mềm văn hóa trong quốc lực tổng hợp ngày một tăng ; trên mức độ lớn, sức cảm hóa của văn hóa quyết định sự thắng thua của một quốc gia trong cuộc cạnh tranh quốc tế.
3. Trau dồi tâm thái dân tộc cởi mở, dám học tập văn hóa tiên tiến của nước ngoài ; có như vậy mới nâng cao được tố chất văn hóa của mình. Các cường quốc trỗi dậy trong lịch sử cận đại đều phát triển trong tiến trình tham khảo hấp thu văn hóa nước ngoài. Khi Italy trở thành vườn Văn nghệ phục hưng, học giả các nước Châu Âu đều hăng hái đến đây học hỏi văn hóa tiên tiến của họ. Khi Anh quốc trở thành nước tư bản tiên tiến, nhiều nhà tư tưởng Pháp đến Anh khảo sát. Nhật từng cử nhiều phái đoàn Chính phủ sang Âu Mỹ học tập văn hóa và khoa học kỹ thuật tiên tiến, ồ ạt nhập khẩu văn minh phương Tây. Dân tộc Mỹ cũng học hỏi các tư tưởng tiên tiến của Châu Âu.
4. Kiên trì tư tưởng dẫn dắt và đổi mới cơ chế. Nhà tư tưởng nổi tiếng thời Minh Trị Fukuzawa[8] từng nói : Một dân tộc muốn trỗi dậy thì phải thay đổi lòng dân, thay đổi chế độ chính trị, thay đổi kinh tế ; trong đó quan trọng nhất là thay đổi lòng người. Phương Tây trỗi dậy là nhờ có sự dẫn dắt của các phong trào Văn nghệ phục hưng thế kỷ 14-16 và phong trào Khai sáng ("Khởi mông") thế kỷ 17-18. Tư tưởng của các triết gia kiệt xuất Kant, Hegel, Marx, Nietzsche trở thành nguồn tư tưởng quan trọng của nước Đức.
III. Chiến lược xây dựng văn hóa Trung Quốc
Trung Quốc cần có một chiến lược phát triển văn hóa như sau :
1. Trước hết cần nhận thức đầy đủ địa vị chiến lược của văn hóa, nếu không sẽ phạm sai lầm lịch sử trong tình hình cạnh tranh quốc tế gay gắt hiện nay. Cần xác lập tư tưởng chiến lược phối hợp phát triển sức mạnh cứng và sức mạnh mềm.
2. Xây dựng lòng tự tin văn hóa. Cần thấy là văn hóa Trung Quốc có 5.000 năm lịch sử, nguồn gốc sâu xa rộng lớn, chưa từng gián đoạn, là nền văn hóa có một không hai trên thế giới. Không được có thái độ hư vô lịch sử, quên tổ tiên, nhưng cũng phải tránh thái độ nệ cổ, không thay đổi, quỳ mọp dưới chân cổ nhân không tiến lên. Phải dùng con mắt thế giới, con mắt lịch sử để nhận thức sâu sắc giá trị vĩ đại của văn hóa Trung Quốc, qua đó xây dựng lòng tự tin và tự hào, sáng tạo đỉnh cao văn hóa mới.
3. Tăng cường xây dựng quan niệm văn hóa. Coi trọng xây dựng hệ thống giá trị cốt lõi xã hội chủ nghĩa.
4. Xây dựng nền móng văn hóa chắc chắn, nâng cao tố chất quốc dân ; trong vòng 15-20 năm phải nâng cao đáng kể tố chất đạo đức tư tưởng, tố chất khoa học văn hóa, tố chất dân chủ pháp chế, văn minh lành mạnh ; tăng cường nghiên cứu lý luận cơ sở văn hóa và bảo vệ bản quyền trí thức ; xây dựng nền đại học Trung Quốc theo kịp trình độ tiên tiến thế giới.
5. Tìm kiếm quy luật phát triển văn hóa. Đặng Tiểu Bình từng nói : Đảng lãnh đạo công tác văn hóa không phải là ra lệnh, không phải là yêu cầu văn học nghệ thuật phụ thuộc vào các nhiệm vụ chính trị cụ thể, trực tiếp, mà là căn cứ theo đặc điểm và quy luật phát triển văn hóa, giúp các nhà công tác văn nghệ có điều kiện sáng tác những tác phẩm văn học nghệ thuật và thành quả nghệ thuật biểu diễn ưu tú.
6. Tạo dựng bầu không khí tôn trọng văn hóa trong toàn xã hội. Phải tạo dựng cho được trong đảng, trong xã hội một bầu không khí tôn trọng văn hóa, trí thức, người tài. Phải căn cứ vào sự phát triển lâu dài của quốc gia và dân tộc, xây dựng một đội ngũ nhân tài văn hóa tố chất cao, ra đời một loạt nhà tư tưởng, nhà giáo dục, nhà nghệ thuật, nhà văn và học giả, nhất là một loạt nhân tài văn hóa bậc thầy.
7. Tích cực triển khai giao lưu văn hóa. 30 năm qua, Trung Quốc đã có tiến bộ lớn trong học tập phương Tây và thế giới, đây là hướng đi đúng cần tiếp tục. Nhưng chúng ta "dẫn vào" nhiều, "đưa ra" ít. Công ty xuất bản phiên dịch đối ngoại Trung Quốc thành lập 30 năm qua chỉ dịch ra Tây văn 33 cuốn sách tiếng Trung mà dịch từ Tây văn sang Trung văn 1.000 cuốn. Theo điều tra của Giáo sư Vương Nhạc Xuyên ở Đại học Bắc Kinh, từ sau khi bắt đầu tuân theo "chủ nghĩa lấy về" của Lỗ Tấn, tổng cộng Trung Quốc đã dịch được 106.800 đầu sách phương Tây, nhưng trong thế kỷ 20, cả thế giới phương Tây mới dịch được có hơn 1.000 đầu sách Trung Quốc. Chênh lệch như thế là quá lớn.
Bởi vậy, chúng ta phải ra sức đưa văn hóa Trung Hoa "đi ra thế giới", tăng cường ảnh hưởng của văn hóa Trung Hoa, sao cho tiếng nói, quan niệm, những câu chuyện của Trung Quốc được truyền bá rộng rãi khắp thế giới./.
Lý Hồng Phong
Nguyễn Hải Hoành biên dịch và chú giải
Nguồn : Nghiên cứu quốc tế, 04/05/2020
-----
[1] Hoàng Viêm Bồi, 1878-1965, nhà giáo dục yêu nước, dân chủ nổi tiếng Trung Quốc. Vấn đề Hoàng Viêm Bồi, tức vấn đề "Làm thế nào để nhảy ra khỏi luật chu kỳ lịch sử", ở đây là nói cuộc trao đổi tại Diên An giữa Hoàng với Mao Trạch Đông ; Hoàng nói nếu cứ tiếp tục chế độ phong kiến thì ai tài giỏi mấy cũng không thay đổi được lịch sử, tiếp tục chu kỳ hưng vong như cũ của đất nước. Mao đáp : Chúng tôi đã tìm ra dân chủ là phương thức để dân giám sát chính phủ khiến chính quyền không thể lơi là công việc.
[2] Lương Khải Siêu, 1873-1929, nhà hoạt động chính trị, nhà tư tưởng khai sáng, nhà giáo dục, nhà văn, sử gia nổi tiếng thời cận đại. Vấn đề Lương Khải Siêu ở đây là nói vấn đề trau dồi tố chất quốc dân Trung Quốc do ông đưa ra.
[3] Joseph Terence Montgomery Needham, người Anh, 1900-1995, nhà khoa học sinh hóa và sử gia khoa học kỹ thuật, nổi tiếng với bộ sách đồ sộ Lịch sử khoa học kỹ thuật Trung Quốc. Trong sách này, ông nêu ra câu hỏi : Vì sao Trung Quốc ngày xưa khoa học kỹ thuật rất phát triển nhưng đến thời cận đại lại không phải là nơi phát sinh cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật. Vấn đề này còn gọi là Nan đề Needham, vì người Trung Quốc đã bàn cãi nhiều nhưng chưa có lời giải thống nhất.
[4] Trịnh Hòa, 1371-1433, nhà hàng hải đời Minh, năm 1405 dẫn hạm đội 62 thuyền, 27 nghìn thủy thủ (?) ra biển đi tới quần đảo Nam Dương và Ấn Độ Dương. Trong 28 năm đã đi biển 7 lần.
[5] Tô Đông Pha, tức Tô Thức, 1037-1101, nhà thơ nổi tiếng thời Bắc Tống, một trong 8 đại gia đời Đường Tống.
[6] Lý Tiểu Long, người Mỹ gốc Hoa, diễn viên võ thuật nổi tiếng trong các bộ phim Hollywood và Hong Kong.
[7] Củng Lợi, nay là công dân Singapore ; trước kia từng là nữ diễn viên điện ảnh Trung Quốc nổi tiếng.
[8] Fukuzawa Yukichi, người Nhật, 1835-1901, (âm Hán Việt là Phúc Trạch Dụ Cát) : nhà cải cách chính trị xã hội, nhà giáo dục tiên phong, nhà tư tưởng tiêu biểu đầu thời kỳ Minh Trị, có ảnh hưởng rất lớn tới phong trào Khai sáng ở Nhật cuối thế kỷ19 và đầu thế kỷ 20, tạo tiền đề để Nhật trở thành cường quốc.
Việt Nam học tập mô hình cải cách kinh tế của Trung Quốc (RFA, 06/07/2018)
Hội thảo diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh vào sáng ngày 6 tháng 7 với chủ đề "Thực tiễn và kinh nghiệm đổi mới của Việt Nam và cải cách mở cửa của Trung Quốc".
Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Võ Văn Thưởng phát biểu tại Hội thảo VOV
Phía Việt Nam do ông Võ Văn Thưởng, Trưởng Ban Tuyên Giáo Trung ương, chủ trì và phía Trung Quốc, do ông Hoàng Khôn Minh, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Ban Bí thư, Trưởng ban Tuyên truyền Trung ương Trung Quốc.
Trước hội thảo Tổng bí thư Đảng cộng sản Việt Nam, ông Nguyễn Phú Trọng, đã có buổi tiếp đón ông Hoàng Khôn Minh cùng đoàn đại biểu Trung Quốc.
Trên thực tế hai phía có tranh chấp chủ quyền tại hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Vừa qua, dự thảo luật khu hành chính đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc của Việt Nam được đưa ra bàn ở Quốc hội gây phản ứng mạnh trong dân chúng vì quan ngại cho thuê đất đặc khu 99 năm sẽ bị giới đầu tư Trung Quốc thâu tóm.
*********************
Báo Thanh Niên in thêm ngôi sao vào cờ Trung Quốc, mạng xã hội ‘dậy sóng’ (Người Việt, 06/07/2018)
Hôm 6 tháng Bảy, nhiều blogger bất bình trước việc báo Thanh Niên in hình cờ Trung Quốc minh họa cho một bài báo về ngành đường sắt bỗng dưng có năm ngôi sao nhỏ (thay vì bốn) quanh một ngôi sao lớn hơn.
Hình cờ Trung Quốc với sáu ngôi sao trên báo Thanh Niên hôm 6 tháng Bảy. (Hình : Facebook Quốc Ấn Mai)
Ngôi sao mới được thêm vô bị các blogger diễn giải là báo Thanh Niên có hàm ý nhắc đến chuyện Việt Nam "đang trong lộ trình quy phục mẫu quốc và tiến tới sáp nhập với Trung Quốc".
Bài báo sau đó cũng được đăng tải trên website báo Thanh Niên nhưng phần in cờ Trung Quốc "sai sót" trên báo giấy đã được điều chỉnh bằng cờ Trung Quốc đúng với nguyên mẫu có tổng cộng năm ngôi sao. Trang web của báo Thanh Niên cũng không đăng giải thích gì về việc họ in ảnh "cờ Trung Quốc sáu sao" trên báo giấy.
Blogger Hoàng Dũng cùng nhiều nhà hoạt động khác lập tức lên tiếng kêu gọi đình bản báo Thanh Niên hoặc cách chức tổng biên tập tờ này vì "sai sót chính trị nghiêm trọng". Vì theo lập luận của các blogger, tờ báo này khó có thể biện hộ rằng đây chỉ là một "sai sót kỹ thuật", vì không thể tìm thấy hình cờ Trung Quốc "in thêm một ngôi sao" trên Google.
Vụ "cờ Trung Quốc sáu sao" từng xuất hiện trong một bản tin trên đài truyền hình Việt Nam – VTV – hồi tháng Mười, 2011, và khiến công luận giận dữ xen lẫn mối hoài nghi về "dụng ý" hoặc "thông điệp ngầm" của Hà Nội.
Thời điểm đó, ông Lương Thanh Nghị, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao cộng sảnVN, đã đưa ra lời giải thích : "Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội đã được thông báo đây là sai sót mang tính kỹ thuật. Cục Lễ Tân Nhà Nước đã nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm và kỷ luật các cán bộ có liên quan".
Trong bối cảnh Bắc Kinh tăng cường các hoạt động quân sự, bồi đắp căn cứ trên Biển Đông, công luận Việt Nam dễ bực tức trước những bài báo, hình ảnh liên quan đến Trung Quốc có chi tiết "bất thường".
Mặt khác, việc truyền thông trong nước thường xuyên dẫn phát ngôn của quan chức "nói tránh từ Trung Quốc" cũng khiến dư luận gia tăng bất bình.
Hồi tháng Năm, 2018, khi trả lời về vụ du khách Trung Quốc mặc áo in hình "lưỡi bò" đến tỉnh Khánh Hòa, ông Nguyễn Văn Tuấn, tổng cục trưởng Tổng Cục Du Lịch Việt Nam, được các báo dẫn lời : "Vụ này cần xử lý kịp thời nhưng phải mềm dẻo, không để sự cố nhỏ ảnh hưởng đến đại cục".
Tháng Sáu, 2018, Bộ Trưởng Kế Hoạch-Đầu Tư Nguyễn Chí Dũng được báo Tuổi Trẻ trích lời về văn bản Dự Luật Đặc Khu : "Dự luật không có một chữ nào về Trung Quốc, chỉ có những người cố tình hiểu theo hướng đó và đẩy vấn đề lên, chia rẽ quan hệ ta với Trung Quốc. Mọi người đang hình dung tiêu cực, đang đẩy thành vấn đề sợ Trung Quốc. Nhưng chúng ta bình đẳng không phân biệt, không một ai có thể vào đây làm việc gì khi đất nước ta đang có chủ quyền, ta phải bình tĩnh, xem xét và lắng nghe".
Tuy vậy, sau khi xem kỹ nội dung Dự Luật Đặc Khu, cộng đồng mạng phát hiện từ "Trung Quốc" đúng là không có trong văn bản nhưng lại có cụm từ "nước láng giềng có biên giới chung với Quảng Ninh". (T.K.)
*********************
Hơn 50% du khách đến Việt Nam là người Trung Quốc và Hàn Quốc (RFA, 06/07/2018)
Theo Tổng cục Du lịch, có đến 2,6 triệu du khách Trung Quốc đến Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2018.
Du khách Trung Quốc tại Nha Trang. RFA
Thống kê cho biết, trong 6 tháng đầu năm 2018, hơn 6 triệu lượt khách quốc tế đến Việt Nam từ Châu Á, tăng 32,7% so với cùng kỳ năm 2017.
Cũng theo Tổng cục Du lịch, du khách Hàn Quốc đến Việt Nam nửa đầu năm 2018 tăng đến 60% so với cùng kỳ năm trước.
Theo đánh giá, du khách Hàn Quốc có mức chi tiêu khá, sẵn sáng chi tiền cho các dịch vụ làm đẹp, ăn uống. Tuy nhiên, theo các doanh nghiệp, nhiều địa phương miền trung lúng túng, chưa tận dụng được cơ hội khi lượng khách Hàn Quốc tăng nhanh trong 2-3 năm gần đây.
Tổng cục Du lịch cũng cho biết, rất hiếm doanh nghiệp trong nước đủ năng lực đón các đoàn khách lớn mà chủ yếu đón khách lẻ, trong khi nhóm khách đoàn lớn lại rơi vào các công ty du lịch Hàn Quốc tổ chức tour trọn gói gồm lưu trú, ăn uống, mua sắm.
*****************
Công ty du lịch để khách mặc áo 'lưỡi bò' bị phạt (BBC, 06/07/2018)
Bản đồ Trung Quốc với hình lưỡi bò trên vùng Biển Đông
Gần 2 tháng sau khi vụ việc xảy ra, công ty du lịch Việt Nam để nhóm du khách Trung Quốc mặc áo 'đường lưỡi bò' đã bị phạt tiền, đình chỉ hoạt động và có thể bị giải thể.
Hôm 6/7, Sở Du lịch tỉnh Khánh Hòa cho biết đã phạt công ty TNHH Thương Mại & Dịch vụ Aladin Việt Nam 42 triệu và đình chỉ hoạt động 9 tháng, theo báo Tuổi Trẻ.
Công ty Aladin cho biết đã nộp đầy đủ tiền phạt nhưng có khả năng bị giải thể.
"Do thời gian đình chỉ lâu, mất hết nguồn khách và một số nguyên nhân khác nên lãnh đạo công ty đang tính đến phương án làm văn bản giải thể công ty", lời của đại diện công ty theo báo Tuổi Trẻ.
Cũng theo báo này sở Du lịch tỉnh đã tổ chức các cuộc họp với các công ty lữ hành quốc tế để tuyên truyền, yêu cầu khách du lịch chấp hành pháp luật và tôn trọng văn hóa Việt Nam.
Hôm 13/5, công ty Aladin đã đưa một nhóm khách du lịch Trung Quốc mặc áo in hình bản đồ "đường lưỡi bò" nhập cảnh sân bay quốc tế Cam Ranh gây bức xúc trong dư luận.
Theo báo Zing, các du khách này tường trình là đã mua số áo trên ở một khu chợ trước khi lên máy bay và nói không ý thức được đó là hành vi bị cấm và bản đồ in sau lưng là phi pháp.
Không rõ những du khách này có bị cấm vào Việt Nam du lịch tiếp hay không, nhưng số áo trên đã bị phía Việt Nam thu hồi.
Vài ngày sau khi vụ việc xảy ra, hôm 17/5, Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nói : "Việt Nam có đầy đủ bằng chứng lịch sử và cơ sở pháp lý để khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với các vùng biển liên quan ở Biển Đông được xác lập phù hợp với Công ước Liên Hợp Quốc về Luật biển năm 1982. Đây là một thực tế không thể thay đổi và cần được tôn trọng".
Trung Quốc là nước có nhiều khách du lịch đến Việt Nam nhất và lượng khách Trung Quốc vào Việt Nam vẫn đang tiếp tục tăng.
Năm 2016, khách Trung Quốc chiếm khoảng 37% tổng lượng khách đến du lịch Việt Nam.
Các điểm đến ven biển miền Trung như Nha Trang, Đà Nẵng là những nơi thu hút du khách Trung Quốc.
********************
Công ty đón du khách Trung Quốc mặc áo "đường lưỡi bò" bị xử phạt (RFA, 06/07/2018)
Công ty lữ hành để khách mặc áo 'đường lưỡi bò' nhập cảnh Việt Nam vừa bị phạt tiền và đình chỉ hoạt động. Truyền thông trong nước loan tin này ngày 6 tháng 7 năm 2018.
Khách Trung Quốc mặc áo có in hình đường lưỡi bò tại sân bay Cam Ranh 13/5/2018. Courtesy of Facebook
Truyền thông trong nước trích thông tin từ thông báo của Sở Du lịch Khánh Hòa cho biết Công ty Trách nhiệm Hữu hạn Thương mại và Du lịch Aladin Việt Nam đã bị xử phạt hơn 42 triệu đồng và bị đình chỉ hoạt động trong 9 tháng.
Theo thông báo, Công ty Aladin đã vi phạm, không thực hiện thủ tục đổi giấy phép kinh doanh lữ hành quốc tế, không có hợp đồng bằng văn bản với khách du lịch hoặc đại diện du lịch, sử dụng người nước ngoài làm hướng dẫn viên du lịch trái phép.
Hôm 13 tháng 5 vừa qua, Công ty Aladin Việt Nam tổ chức tour 5 ngày cho đoàn khách Trung Quốc đến Nha Trang du lịch. Khi nhập cảnh vào sân bay Cam Ranh, cơ quan chức năng phát hiện 14 người mặc áo in hình bản đồ Trung Quốc và "đường lưỡi bò". Nhóm khách này khai báo đã mua số áo này tại khu chợ ở Trung Quốc.
Đường đứt khúc 9 đoạn hay còn gọi là "đường lưỡi bò" do Trung Quốc tự vẽ ra để đòi chủ quyền gần như toàn bộ diện tích Biển Đông. Khu vực này cũng là nơi một số nước trong khu vực cũng đòi chủ quyền bao gồm Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei và Đài Loan.
Cơ quan chức năng Việt Nam từng phát hiện nhiều vụ du khách Trung Quốc sử dụng hộ chiếu có in bản đồ với đường lưỡi bò, hay bản đồ do Trung Quốc phát hành vào Việt Nam với hình ảnh "đường lưỡi bò".
