Tôi phải tập sống với Cô Vi. Từ nay cho đến ít nhất mùa Hè sang năm. Chưa biết bao giờ nước Mỹ có thuốc chủng ngừa vi khuẩn SARS-CoV-2. Bác sĩ Robert Redfield, giám đốc CDC, Cơ quan Phòng chống Bệnh Dịch, đã nói với các đại biểu quốc hội Mỹ rằng đến cuối năm nay sẽ có vaccine. Lúc đó thì chắc tôi, vì tuổi già, có thể được ưu tiên chích ngừa. Nhưng tôi sẽ nhường thứ vaccine quý hóa này cho người khác cần hơn mình ; vì hiện nay tôi chưa mắc những bệnh như áp huyết hay tiểu đường.
Hình minh họa.
Phải đến mùa Hè sang năm mới hy vọng tất cả mọi người sẽ được chủng ngừa. Trong khi chờ đợi, tôi chấp nhận sẽ sống với Covid-19, gọi tắt là Cô Vi cho dễ nghe.
Vả lại, ông Bác sĩ Robert Redfield cũng nói rằng thực ra nếu mình chịu kiêng cữ, đeo mạng che mũi và không tới chỗ tụ tập đông người trong nhà kín gió thì mình có thể tránh Cô Vi dễ dàng, hiệu nghiệm hơn cả vaccine nữa !
Tôi tin lời khuyên của ông bác sĩ. Trước hết, vì khi đeo mạng thì mình biết nó bịt miệng và mũi lại, cản đường không cho Cô Vi bay sang người khác, hoặc từ người khác chui vào trong phổi mình. Mỗi khi ra đường bôi tí dầu gió vào mũi ! Về nhà rửa tay kỹ càng. Trong khi không có gì bảo đảm vaccine sẽ hiệu nghiệm. Cơ quan Kiểm soát Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), theo đúng luật, có thể chấp thuận một thứ vaccine dù khi thử nghiệm nó chỉ công hiệu đối với một nửa số người được thử mà thôi. Biết đâu, mình thuộc vào cái nửa không may mắn trong nhân loại !
Thứ hai, có hàng chục vaccine đang được thử, chưa biết thứ nào công hiệu hơn thứ nào, và nhất là không biết chúng công hiệu trong bao lâu. Hồi xưa ở Việt Nam tôi vẫn phải chích ngừa bệnh đậu mùa mỗi năm một lần, vì nó chỉ kích thích sanh ra kháng thể công hiệu một năm thôi. Trên nguyên tắc, một người đã bị Cô Vi tấn công rồi được chữa khỏi thì trong người phải có sẵn kháng thể ; vậy mà đã có nhiều người bị mắc bệnh tới hai lần, trong vòng mấy tháng. Chích ngừa có thể công hiệu tới một năm, hay chỉ mấy tháng thôi ? Tốt nhất, cứ đeo mạng cho an toàn !
Cũng không thể chờ tới lúc nước Mỹ sẽ đạt tới tình trạng miễn nhiễm tập thể (herd immunity). Khi nào có nhiều người đã được Cô Vi thăm viếng và họ trở thành miễn nhiễm thì cô virus này sẽ không hoành hành được nữa, đó là miễn nhiễm tập thể. Nhưng bao nhiêu người mắc bệnh thì đủ ? Thường thì phải 60 phần trăm, tức là 200 triệu người Mỹ mắc bịnh rồi thì cả nước có herd immunity. Hiện nay mới có 6 triệu bị bịnh mà đã 200 ngàn người chết rồi. Chờ tới khi 200 triệu thì lâu quá ! Tất cả các nước trên thế giới chưa nơi nào đạt tới tình trạng miễn nhiễm tập thể.
Thụy Điển đã theo chính sách chấp nhận cho bệnh truyền lan cho đến khi có miễn nhiễm tập thể. Hậu quả là số người chết lên quá cao, đáng lẽ không cần phải chết nhiều đến thế nếu áp dụng các biện pháp cách ly và đóng cửa ngay từ đầu. Thôi, cứ đeo mạng cho an toàn !
Tôi sẽ cẩn thận đeo mạng kỹ hơn trong năm, ba tháng tới. Vì khi trời trở lạnh thì người ta sẽ ở trong nhà nhiều hơn, đóng kín cửa hơn, loài virus sẽ tung hoành dễ hơn !
Tháng Mười là một tháng đáng nhớ trong Trận Đại dịch Cúm năm 1918. Mùa Hè năm đó, người ta đã tưởng bịnh dịch ngưng rồi. Nhưng đến tháng Mười nó trở lại đợt thứ hai, khắp thế giới, 200.000 người Mỹ thiệt mạng trong vòng một tháng.
Ở Âu Châu, Covid-19 Đợt Hai có vẻ đã bắt đầu. Trong tuần trước, các nước từ Đan Mạch cho tới Hy Lạp đã bắt dân chúng hạn chế sinh hoạt sau khi Cô Vi bùng phát tại các thành phố. Nước Anh đang có 6.000 ca bệnh thêm mỗi ngày, nước Pháp hơn 10.000 ca, cao hơn cả trong Cô Vi đợt đầu.
Bác sĩ Michael T. Osterholm, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Bệnh Truyền nhiễm (Center for Infectious Disease Research) tại Đại học University of Minnesota, ví bệnh dịch Cô Vi này giống như đám cháy rừng. Mình dập tắt lửa mọi chỗ rồi, nhưng chưa chắc đã dập hết. Khi nào vẫn còn một đám than hồng âm ỉ và còn cây, còn gỗ, thì rừng còn có thể bùng cháy lại. Trong trường hợp bệnh dịch thì con người là cây và gỗ !
Những đốm than hồng là loài virus đang ẩn náu trong nhiều người nhưng không ai biết. Ở những khu bị Cô Vi đánh nặng nhất, như vùng Queens, New York, các cuộc thử nghiệm cho thấy số người bị bệnh thật ra cao hơn con số được ghi nhận rất nhiều. Trong toàn thể nước Mỹ có tới 10 phần trăm hay 12 % đã bị nhiễm SARS-CoV-2, rất nhiều trường hợp không ai biết. Đó là những đốm than nóng bỏng và mọi người chung quanh là đống gỗ có thể bị bén.
Chỉ có thể tìm ra để dập tắt những đốm than lửa đó nếu việc thử nghiệm, testing, được áp dụng rộng rãi. Lúc đó mới biết ai đang mang vi khuẩn trong người mà không có triệu chứng. Và sau đó phải có một chương trình theo dõi để tìm coi những ai đã tiếp xúc với mấy người này (tracing).
Hiện nay ở nước Mỹ cả hai việc testing và tracing còn chưa được phát triển toàn diện, trừ hai tiểu bang New York và Massachusetts. Bản hướng dẫn (guidance) của CDC, được Bộ Y tế (Department of Health and Human Services) sửa đổi, còn nói không cần thử nhiệm những người không có triệu chứng bịnh. Đó là chấp nhận cho các đốm than hồng tiếp tục âm ỷ cháy.
Thôi thì mình chấp nhận, cứ đeo mạng cho an toàn, cho đến khi nào cả nước được chích vaccine đều đều, sáu tháng nếu cần thì chích ngừa lại ! Hoặc cho đến khi cả nước được miễn nhiễm tập thể !
Nhưng đang có nhiều tin tức đáng mừng.
Thứ nhất, mọi người đã khôn ngoan hơn, những người mới bị bệnh, hoặc sắp bịnh sẽ là những người trẻ tuổi, dễ vượt qua. Hoặc họ cuồng cẳng không thể cấm cung mãi, nên tụ họp nhiều hơn, hoặc đó là những sinh viên trở lại trường. Các đại học đã theo chính sách khôn ngoan, không cho các sinh viên bị bệnh trở về nhà, vì trở về nhà tức là đem vi khuẩn truyền đi xa hơn. Nhiều đại học đã nói sẽ bãi bỏ những ngày nghỉ đầu Xuân (Spring breaks) để sinh viên không về thăm gia đình như mọi năm nữa.
Thứ hai, phong trào chống đeo mạng đang xuống dần, hầu hết mọi người chấp nhận nên đeo mạng. Các trường đại học đều bắt sinh viên phải đeo mạng !
Những tiến bộ trong phương pháp điều trị và việc tìm thuốc trị bệnh là tin đáng mừng nhất. So với tháng Tư vừa qua thì hiện nay những người bệnh được chữa khỏi đã tăng lên nhiều, cao hơn trước từ 30% đến 50%. Cho nên, tôi hy vọng chỉ lo đeo mạng nghiêm chỉnh từ nay đến mùa Hè năm 2021 nữa thôi !
Trong khi chờ đợi, xin kiếu từ không tham dự các cuộc họp mặt Lễ Tạ Ơn, Lễ Giáng Sinh và Tết ! Mong bạn bè và bà con thông cảm !
Ngô Nhân Dụng
Nguồn : VOA, 21/09/2020
Cô Phim bị kỷ luật ông Tướng ạ !
Khánh An, VNTB, 22/02/202
Cô Lô Thị Phim (SN 1986), là cán bộ thiết bị-thư viện tại trường, bị kỷ luật vì ngày 6/2 đã chụp và đăng ảnh học sinh lớp 6B của trường đeo khẩu trang giấy lên Facebook. Theo Phòng Giáo dục và đào tạo huyện Kỳ Sơn, điều này gây ra "hình ảnh phản cảm", "làm ảnh hưởng đến uy tín của huyện cũng như của ngành".
Bức ảnh của cô Phim không chỉ mang tính phóng sự cao, phản ảnh một sự thật trần trụi tại vùng cao Kỳ Sơn. Học sinh Trường phổ thông dân tộc bán trú tiểu học và Trung học cơ sở Phà Đánh đeo khẩu trang bằng giấy - Ảnh: L.P (Tuổi Trẻ)
Cô Phim bị "kỷ luật" gợi nhớ đến UBND quận Thanh Xuân ra quyết định "kiểm điểm" lãnh đạo UBND phường Hạ Đình vì "ra văn bản gây hoang mang sau vụ cháy Công ty Rạng Đông".
Văn bản của phường là 1.000 thông báo tới người dân để cảnh báo về tình trạng bầu không khí trên địa bàn bị nhiễm bẩn do khói bụi từ vụ cháy, gây ảnh hưởng lớn đến người dân.
Thực tế chứng minh, văn bản UBND phường Hạ Đình là kịp thời và đưa sức khoẻ cộng đồng là trên hết.
Trở lại câu chuyện cô Phim và tấm ảnh cô chụp.
Tấm ảnh đó có phản ánh đúng sự thật không ?
Tấm ảnh đó có được dàn dựng không ?
Khẩu trang tại vùng cao Kỳ Sơn có đáp ứng cho học sinh để "chống dịch như chống giặc" theo tinh thần chỉ đạo của ông Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc không ?
Khi trả lời được câu hỏi trên, sẽ trả lời được câu hỏi tiếp theo, việc làm của Phòng giáo dục Kỳ Sơn có thật sự đáng xấu hổ hay không. Bởi bức ảnh của cô Phim không chỉ mang tính phóng sự cao, phản ảnh một sự thật trần trụi tại vùng cao Kỳ Sơn. Mà còn cho thấy, một lương tâm con người ở chính cô.
Kỷ luật vì tiết lộ sự thật trần trụi không khác gì là đồng minh của phi minh bạch. Và chính điều gian dối này sẽ làm què quặt nhân cách con người, xô đổ trung thực hiếm hoi trong xã hội hiện tại.
Phòng giáo dục Kỳ Sơn đã bao giờ tự hỏi chân thật là gì chưa ? Và đã bao giờ thẳng lưng thừa nhận sự yếu kém trong công tác phòng dịch ? Và cũng đã bao giờ nhận ra quyết định kỷ luật là một động tác làm tha hóa con người chỉ bởi sự thật bị phát lộ ?
Trong khi một bài thơ "nịnh" được chăm bẵm bởi chính quyền Trung ương, ôm ấp bởi chính quyền cơ sở. Thì sự thật, điều làm nên lâu dài trong công tác chống dịch bệnh lại bi kỷ luật.
Nếu người viết là người đứng đầu chính phủ, UBND Nghệ An, thì cô Lô Thị Phim xứng đáng được vinh danh, khen tặng. Lý do duy nhất, trong đám hỗn lốn của giả dối, cô cho thấy một sự thật.
Khánh An
Nguồn : VNTB, 22/02/2020
********************
Khen có… lũy thừa, còn nói thật thì không
Trân Văn, VOA, 22/02/2020
Sau khi bị Sở Giáo dục và đào tạo tỉnh Nghệ An… nhắc nhở, Phòng Giáo dục và đào tạo huyện Kỳ Sơn đã triệu tập một hội đồng để xem xét – lựa chọn hình thức kỷ luật ông Nguyễn Quế Trường (Hiệu trưởng) và bà L.T.P (Giáo viên), cùng làm việc tại trường Tiểu học và Trung học cơ sở Phà Đánh. Đây là trường bán trú dành riêng cho con em người thiểu số…
Giáo viên Trường Tiểu học Tam Hợp (huyện Tương Dương, Nghệ An) làm khẩu trang bằng vải cho học sinh - Ảnh minh họa
Cách nay khoảng hai tuần, vào ngày 6 tháng 2, bà L.T.P đưa lên trang Facebook của bà những tấm ảnh chụp lũ trẻ đang học lớp 6B của trường Phà Đánh phải dùng giấy để che mũi, miệng thay cho khẩu trang ! Tấm ảnh không chỉ gây xúc động vì phơi bày sự nghèo khó, thiếu thốn của "một bộ phận không nhỏ" người Việt mà còn làm thiên hạ ái ngại cả về nỗ lực lẫn khả năng phòng ngừa dịch viêm đường hô hấp cấp do Covid-19 gây ra tại Việt Nam.
Một số tờ báo thuộc hệ thống truyền thông chính thức đã cử phóng viên đến huyện Kỳ Sơn, tỉnh Nghệ An để tìm hiểu thực hư. Ở vị trí Hiệu trưởng, ông Nguyễn Quế Trường, xác nhận, chỉ có một số đứa trẻ là học sinh trường Tiểu học và Trung học Phà Đánh có khẩu trang y tế, hoặc khẩu trang vải để phòng ngừa lây nhiễm, đa số phải dùng giấy che mũi miệng thay khẩu trang. Trường đã cử người đi tìm mua khẩu trang cho học sinh ở các cửa hàng trong xã và trung tâm huyện nhưng không có để mua...
Tuy bà L.T.P không ngụy tạo sự kiện và ông Trường thừa nhận sự kiện đó có thật nhưng phản ánh sự thật bị xem là… "phản cảm". Sự thật này không phù hợp "trong thời điểm cả nước đang ra sức dành mọi nguồn lực để phòng, chống dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp". Cũng vì vậy, Hội đồng Kỷ luật đã quyết định "phê bình, nhắc nhở" cả hai vì việc phơi bày thực tế "làm ảnh hưởng đến uy tín của huyện cũng như của ngành và trái ngược với những gì huyện Kỳ Sơn và ngành đặc biệt quan tâm và chỉ đạo" (1).
***
Cũng trong tương quan giữa giáo dục và dịch viêm đường hô hấp cấp, ngày 18 tháng 2, tờ Thanh Niên giới thiệu một bài thơ của cô Chu Ngọc Thanh, giáo viên trường Trung học cơ sở Hùng Vương, tọa lạc ở huyện Ia Grai, tỉnh Gia Lai. Bài thơ có tựa là "Đất nước ở trong tim" và tờ Thanh Niên giải thích họ chọn - giới thiệu "Đất nước ở trong tim" vì đó là một "bài thơ chống dịch Covid-19" đang làm "dậy sóng cộng đồng mạng" ! Nguyên văn "bài thơ chống dịch Covid-19" như thế này :
Đất nước mình bé nhỏ vậy thôi em. Nhưng làm được những điều phi thường lắm. Bởi hai tiếng nhân văn được cất vào sâu thẳm. Bởi vẫn giữ vẹn nguyên hai tiếng đồng bào. Em thấy không ? Trong nỗi nhọc nhằn, vất vả, gian lao. Khi dịch bệnh hiểm nguy đang ngày càng lan rộng. Cả đất nước mình cùng đồng hành ra trận. Trên dưới một lòng chống dịch thoát nguy. Với người láng giềng đang lúc lâm nguy. Đất nước mình không ngại ngần tiếp tế. Dù mình còn nghèo nhưng mình không thể. Nhắm mắt làm ngơ khi ai đó cơ hàn. Với đồng bào mình ở vùng dịch nguy nan. Chính phủ đón về cách ly trong doanh trại. Bộ đội vào rừng chịu nắng dầm sương dãi. Để họ nghỉ ngơi nơi đầy đủ chiếu giường. Với chuyến du thuyền đang "khóc" giữa đại dương. Mình mở cửa đón họ vào bến cảng. Chẳng phải bởi vì mình không lo dịch nạn. Mà chỉ là vì mình không thể thờ ơ.
Thủ tướng phát lệnh rồi, em đã nghe rõ chưa. "Trong cuộc chiến này sẽ không có một ai bị để lại". Chẳng có điều gì làm cho mình sợ hãi. Khi trong mỗi người nhân ái được gọi tên. Từ mái trường này em sẽ lớn lên. Sẽ khắc trong tim bóng hình đất nước. Cô sẽ nối những nhịp cầu mơ ước. Để em vẽ hình Tổ quốc ở trong tim. Nhớ nghe em, ta chẳng phải đi tìm. Một đất nước ở đâu xa để yêu hết cả. Đảng đã cho ta trái tim hồng rạng tỏa. Vang vọng trong lòng hai tiếng gọi Việt Nam !
"Đất nước ở trong tim" được Thanh Niên giới thiệu hôm trước thì hôm sau, hệ thống truyền thông chính thức đồng loạt loan tin, Văn phòng Chính phủ vừa phát hành một công văn cho biết, Thủ tướng đã đọc bài thơ cô Thanh làm đểca ngợi đất nước trong cuộc chiến phòng chống dịch Covid-19. Theo công văn vừa kể, vì bài thơ đã phản ánh đúng thực trạng phòng chống dịch Covid-19 của đất nước, thể hiện được niềm tin và tinh thần yêu nước nồng nàn, có ý nghĩa vận động toàn xã hội (trong học tập, sinh hoạt), cùng đoàn kết chung sức, chung lòng thực hiện có hiệu quả kế hoạch phòng chống dịch Covid-19 mà Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Thủ tướng đang chỉ đạo, triển khai nên Thủ tướng ghi nhận, đánh giá cao và gửi lời cám ơn cô Chu Ngọc Thanh.
Nếu theo dõi mạng xã hội, ai cũng có thể thấy, trên thực tế, "Đất nước ở trong tim" chỉ thật sự làm "dậy sóng cộng đồng mạng" sau khi Văn phòng Chính phủ thay mặt Thủ tướng chuyển lời khen và lời cám ơn đến cô Thanh. Dư luận dấy lên thành bão vì nhiều lẽ : Xét ở góc độ thi ca, chất lượng của bài thơ có đáng để khen và cám ơn hay không ? Chẳng lẽ quốc gia, dân tộc không còn vấn đề nào đáng phải bận tâm, do rất rảnh nên Thủ tướng và chính phủ chỉ ngồi chờ, có người khen là lập tức tổ chức… khen lại, thậm chí tận dụng việc… khen lại để tự khen, tự nâng cả đảng, nhà nước, chính phủ, lẫn Thủ tướng lên thêm một lần nữa bất chấp thực tế ra sao ?...
Nhìn một cách tổng quát, "Đất nước ở trong tim" đã kích hoạt qui trình "khen" từ dưới lên trên và từ trên xuống dưới. Sau khi cô Thanh nhấn nút "khen" đảng, chính phủ, toàn bộ hệ thống chính trị, hệ thống công quyền rùng rùng chuyển động, báo giới phát tán "Đất nước ở trong tim", chính phủ "khen" lại cô Thanh, UBND tỉnh Gia Lai góp lời "khen" thêm và thông qua đó "khen" kế hoạch phòng chống dịch Covid-19 mà Đảng, Nhà nước, Chính phủ và Thủ tướng đang chỉ đạo, triển khai thêm một lần nữa !
***
Đáng tiếc là những lời khen không phủ lấp được những thực tế chẳng hạn như chuyện lũ trẻ con trường Phà Đánh phải dùng giấy để che mũi, miệng thay cho khẩu trang, hay những thắc mắc chẳng hạn như tại sao hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam không hành xử như Ấn Độ,… cấm xuất cảng trang bị phòng dịch, khẩu trang, hoặc bước những bước xa hơn, quyết liệt hơn như Đài Loan : Vừa cấm xuất cảng, vừa nhập thêm thiết bị để gia tăng sản lượng, vừa xác định khẩu trang, cồn sát khuẩn là hàng hóa đặc biệt, chính phủ sẽ dùng các biện pháp đặc biệt để kiểm soát hoạt động phân phối, hỗ trợ toàn dân bảo vệ mình, bảo đảm hiệu quả phòng ngừa dịch bệnh trên toàn quốc (2) ?
Xem phản ánh việc trẻ con không có khẩu trang, phải dùng giấy che mũi, miệng là… "phản cảm", vậy bất chấp tình trạng khẩu trang y tế càng ngày càng khan hiếm - ngay cả các bệnh viện cũng phải tổ chức may khẩu trang bằng vải cho nhân viên y tế tạm dùng (3), vẫn mở toang cửa để đưa khẩu trang sang Trung Quốc – chỉ trong tháng giêng, đã có 36 tấn khẩu trang được đưa qua cửa khẩu Tân Sơn Nhất (4), cũng trong tháng giêng, chỉ tính các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã có bốn triệu khẩu trang được xuất cảng sang Trung Quốc, gần đây nhất, dẫu dân chúng trong nước hết sức chật vật, thậm chí tuyệt vọng vì không thể tìm mua được khẩu trang để bảo vệ họ, riêng ngày 19 tháng 2 có tới sáu xe vận tải vận chuyển khẩu trang y tế qua cửa khẩu Chi Ma (Lạng Sơn) sang Trung Quốc (5)… thì cảm giác của đảng, nhà nước, chính phủ, thủ tướng ra sao ?
Không phải tự nhiên mà công chúng nổi giận với lời lẽ, ý tứ của "Đất nước ở trong tim" và việc hệ thống chính trị, hệ thống công quyền tại Việt Nam thi nhau "khen" bài thơ này. Cho dù tờ Thanh Niên đã "tự ý đục bỏ" bài giới thiệu "Đất nước ở trong tim" (6). Các tờ báo khác (7), kể cả trang thông tin điện tử của chính phủ cũng đã lẳng lặng "đục bỏ" tin, bài giới thiệu việc Văn phòng Chính phủ thay mặt Thủ tướng phát hành công văn khen cô Thanh và bài thơ (8) nhưng chẳng lẽ cứ phải chấp nhận – nhìn ngắm mãi diện mạo "dân chủ xã hội chủ nghĩa" theo kiểu nói thật thì bị vạ còn ngoa ngôn thì được khen theo kiểu tính bằng lũy thừa ?
Trân Văn
Nguồn : VOA, 22/02/2020
Chú thích
(2) https://vn.taiwantoday.tw/news.php?unit=462&post=171667
(5) https://vtc.vn/bao-ve-nguoi-tieu-dung/xuat-tiep-6-xe-khau-trang-y-te-sang-trung-quoc-ar528905.html
(6) https://thanhnien.vn/tin-tuc/bai-tho-dat-nuoc-o-trong-tim.html