Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Nếu đt d án "Qun th du lch ngh dưỡng và đô thị Bình Châu - Lý Sơn" ca tp đoàn FLC Qung Ngãi bên cnh chui din biến liên quan ti ch quyn ca Vit Nam ti Biển Đông, t s thy d án y như mt đòn ca liên hoàn cước, ngay c vô tình thì vn góp phn đáng k vào vic giúp Trung Quc cng cố yêu sách v ch quyn ti Biển Đông…

lyson1

Qun th du lch ngh dưỡng và đô thị Bình Châu - Lý Sơn

***

Ngày 17 tháng 4, khi điều trn trước y ban Quân v ca Thượng vin Hoa Kỳ, Đô đc Philip Davidson – ng viên cho vai trò Tư lnh khu vc Thái Bình Dương ca quân đi Hoa Kỳ - cnh báo, by bãi đá ngm mà Trung Quốc cưỡng đot t tay Vit Nam qun đo Trường Sa (Châu Viên - Cuarteron, Ch Thp - Fiery Cross, Ga Ven - Gaven, Gc Ma - Johnson, Tư Nghĩa - Hughes, Vành Khăn – Mischief, Xu Bi - Subi) ri bi đp thành đo nhân to sut t đu thp niên 2010 đến nay, giờ đã tr thành mt chui căn c quân s, giúp Trung Quc kim soát toàn b Biển Đông, khống chế tt cả các hải l quan trng trong khu vc.

Không phải t nhiên mà Trung Quc gia tăng n lc khng đnh ch quyn ca mình ti Biển Đông. Ch tính t đu tháng đến nay, Trung Quc đã khiêu khích cng đng quc tế hai ln Biển Đông : Mt ln gây nhiu đi vi chiến đu cơ loEA-18G Growler của hi quân Hoa Kỳ. Một ln, công khai quy nhihai chiến hm HMAS Anzac và HMAS Toowoomba ca hi quân Úc. Hai lần khiêu khích ch nhm gi li thông đip mà Trung Quc phát hành t lâu : Bin Đông không còn là vùng bin mà phi cơ, tàu bè có quyền t do lưu thông như qui đnh ca lut pháp quc tế. Bin Đông gi là vùng bin thuc ch quyn ca Trung Quc.

***

Với Vit Nam, Trung Quc tiếp tc gi thêm nhiu thông đip khác cho c h thng công quyn ln dân chúng, đc bit là cho ngưn.

Cuối tháng trước, Vit Nam yêu cu tp đoàn Repsol ca Tây Ban Nha ngưng thăm dò – khai thác du khí lô 136-06. Ging như Vit Nam, Trung Quc cũng xem thăm dò – khai thác du khí ti Biển Đông không đơn thun là kiếm thêm tin cho công kh. Đim quan trọng nht ca hot đng thăm dò - khai thác du khí là qua đó minh đnh ch quyn ca mình ti Biển Đông. Thành ra Trung Quc rt hoan h khi Repsol thôi thăm dò – khai thác du khí m Cá Rng Đ. Bà Hoa Xuân Oánh, Phát ngôn viên ca B Ngoai giao Trung Quốc, lp tc tuyên b vi cng đng quc tế rng, s kin Repsol ngng thăm dò – khai thác du khí lô 136-06 chính là "bng chng rõ ràng" v ch quyn ca Trung Quc ti Biển Đông, chưa k s kin này còn cho thy tình hình Biển Đông đang tiến dn đến chỗ"ổn đnh và phát trin mt cách tích cc". Ngược li, gii nghiên cu khu vc châu Á và Biển Đông xem s kin tp đoàn Repsol ngưng thăm dò – khai thác du khí lô 136-06 hết sc tai hi cho Vit Nam : Các tp đoàn quc tế s rt dè dt khi được mi bt tay vi Vit Nam, cùng thăm dò – khai thác dầu khí ti Biển Đông bi có quá nhiều ri ro khó lường v chính trị.

Ngoài việc gây áp lc đi vi h thng công quyn Vit Nam và các tp đoàn du khí ngoi quc đ ngăn chn hot đng thăm dò – khai thác dầu khí vùng bin mà Trung Quc nhn là ca mình, mc đ quyết lit ca Trung Quc đ bo v "ch quyn ti Biển Đông" trong lĩnh vc ngư nghip cũng đang tăng va nhanh, va mnh.

Từ tháng trước đến nay, lc lượng vũ trang ca Trung Quc liên tc tn công tàu đánh cá ca ngư dân Vit Nam khi h khai thác hi sn quanh qun đo Hoàng Sa : Ngày 19 tháng 3, tàu đánh cá mang s hiu QNg 90559 ca ông Trn Quang, ng xã Bình Châu, huyn Bình Sơn, tnh Qung Ngãi b tàu mang s hiu 45103 ca lc lượng hi cnh Trung Quc đâm cnh cáo đ đui ra khi "vùng bin thuc ch quyn ca Cng hòa Nhân dân Trung Quốc". Ngày 22 tháng 3, tàu đánh cá mang s hiu QNa 90822 ca ông Nguyn Tn Sơn, ngụ tại xã Tam Quang, huyn Núi Thành, tnh Qung Nam bị lc lượng hi cnh Trung Quc tch thu toàn b ngư c, nhiu thiết b h tr hi hành bị phá hy. Ngày 20 tháng 4, hai tàu mang số hiu 45103 và 46001 ca lc lượng hi cnh Trung Quc đâm chìm tàu đánh cá mang s hiu QNg 90332 ca ông Nguyn Tn Ngt, ng xã Bình Châu, huyn Bình Sơn, tnh Qung Ngãi. Cũng trong ngày 20 tháng 4, tàu đánh cá mang số hiu QNg 90046 ca ông Trn Năm, cũng ng xã Bình Châu, huyn Bình Sơn, tnh Qung Ngãi bị hi cnh Trung Quc tch thu toàn bộ ngư c, hi sn.

Người ta tin rng, lc lượng hi cnh Trung Quc s tăng c s lượng ln cường đ các cuc tn công nhm vào nhng tàu đánh cá ca ngư dân Vit Nam trong giai đon t 1 tháng 5 đến 16 tháng 8 năm nay. Ging như nhng năm trước, B Nông nghiệp - Nông thôn ca Trung Quc va ban hành lnh cm đánh cá Biển Đông đ "bo v ngun li thy sn" ngư trường thuc… ch quyn ca Trung Quc.

Giống như nhng năm trước, B Ngoi giao Vit Nam tuyên b lnh cm đánh cá năm nay ca Trung Quc là "vô giá trị" còn B Nông nghip – Phát trin Nông thôn ca Vit Nam thì gi công đin nhc nh chính quyn các đa phương "động viên ngư dân bám bin" và "hướng dn, t chc ngư dân thành đoàn, đi đ h tr nhau trên bin".

Và có lẽ cũng s ging như nhng năm trước, các lc lượng hi quân, hi cnh, kim ngư, cu nn hàng hi… ca Vit Nam s được đt trong tình trng "sn sàng trên… bờ" đ ngư dân yên tâm bám… bin ! H s rt tích cc trong vic… hướng dn ngư dân t cu mình và điu đng ngư dân… t cu ln nhau khi gp nhân ha Biển Đông !

***

Ngoài những thông tin có tính cht cnh báo v n lc quân s hóa, truyn thông quc tế còn cnh báo v mt n lc khác ca Trung Quc – biến ngư dân thành dân quân – nhm cng c yêu sách ca Trung Quc v ch quyn ti Biển Đông, giúp Trung Quc đc chiếm vùng bin này.

Tháng 5 năm 2016, Reuters công bố mt phóng s điu tra, theo đó, chính quyền đo Hi Nam đang hun luyn quân s cho ngư dân Trung Quc, trang b vũ khí cho nhng ngư dân này và phiên chế các tàu đánh cá thành đi.

Đại din chính quyn tnh Hi Nam nói vi Reuters rng khong 50.000 tàu đánh cá đã được trang b h thng liên lạc vi lc lượng tun duyên, được cp xăng, nước đá đ ngoài vic đánh bt hi sn thì còn tham gia "bo v ch quyn ca Trung Quc Biển Đông".

Nhiều ngư dân Trung Quc làm vic trên nhng tàu đánh cá ti Biển Đông đã được tr tin trong thi gian huấn luyn quân s (bao gm cu nn, chiến đu), thu thp - báo cáo thông tin v tình hình trên bin. Ch mt s công ty đánh cá tư nhân xác nhn vi Reuters rng công ty ca h được nhà nước tài tr đ thay tàu đánh cá bng g bng tàu đánh cá có v thép, có thể thc hin d dàng các chuyến hi hành đến tn qun đo Trường Sa, va khai thác hi sn, va "chng các tàu đánh cá ngoi quc xâm phm ch quyn". Nhiu ngư dân Trung Quc khng đnh, h tin rng quân đi Trung Quc đ sc bo v h nếu hot đng của h b kháng c.

Phóng sự điu tra ca Reuters k thêm, vào thi đim đó, các tàu đánh cá ca Trung Quc đã có th nhn tiếp liu (nước ngt, xăng…) qun đo Hoàng Sa và ngư dân Trung Quc tin là h s có th sm nhn tiếp liu tương tư ti nhng căn cứ quân s mà Trung Quc đang xây dng qun đo Trường Sa.

Một viên chc ca chính quyn tnh Hi Nam khoe vi Reuters rng, lc lượng dân quân ca Trung Quc trên bin đang phát trin mnh, vì "ngư dân Trung Quc quyết tâm bo v lãnh hi và li ích quc gia".

Những thông tin va k đã khiến mt s chuyên gia an ninh – quc phòng lo ngi. Hi quân các quc gia thì đã được hun luyn v cách ng x và liên lc khi đi din nhau trên bin nhưng chc chn dân quân ca Trung Quc trên bin thì không. Cũng vì vậy, lực lượng này có th to ra nhng cuc xung đt.

Trên thực tế, các tàu đánh cá ca Trung Quc đã gây ra nhiu scandal vì xâm phm, đánh bt trái phép trong lãnh hải ca nhiu quc gia, khi b ngăn chn hoc b đui, không ít ln, các tàu đánh cá ca Trung Quc lao vào tn công các tàu công v ca chính quyn s ti đ tìm đường thoát.

Chỉ tính riêng năm 2016, hi quân và hi cnh ca Nht, Nam Hàn, Argentina… cùng bị đy vào tình thế phi n súng vào tàu đánh cá ca Trung Quc bi nhng tàu đánh cá này lao vào h. Cũng trong năm 2016, quan h gia Indonesia và Trung Quc tr thành căng thng chưa tng có do hi cnh Trung Quc gii vây cho mt tàu đánh cá của Trung Quc b hi quân Indonesia bt gi vì đánh bt trái phép trong lãnh hi Indonesia. Song song vi vic lên án hi cnh Trung Quc vi phm lut pháp quc tế, Indonesia cương quyết đòi Trung Quc giao li tàu đánh cá mà hi cnh Trung Quc đã đot lại trái phép trong tay hi quân Indonesia...

***

Với chiu dài b bin khong 3.500 cây s, Vit Nam có hơn mt triu ngư dân và chng 28.000 tàu đánh cá chuyên đánh bt xa b. Ngoài yếu t kinh tế, ngư nghip tr thành lĩnh vc quan trng còn vì ngư dân và hoạt đng ngư nghip góp phn đáng k trong vic minh đnh ch quyn ca Vit Nam Biển Đông.

Thế nhưng ging như nông dân, ngư dân Vit Nam không được hưởng bt kỳ chính sách đãi ng nào. H phi t vay nóng, tr lãi cao đ sm tàu, đ có vn thc hiện các chuyến đi bin. T đi đu vi c nhân ha (b lc lượng vũ trang nhiu quc gia săn đui, tn công, tch thu tàu, ngư c, bn, bt), ln thiên tai trên bin. B thương, mt mng, phá sn vì nhân ha, thiên tai ph biến ti mc được xem như s mc định của s phn khi trót là ngư dân Vit.

Trước nay, tt c nhng chương trình h tr ngư dân bám bin, phát trin ngư nghip, khng đnh ch quyn đu có… vn đ. Năm 1997, h thng công quyn Vit Nam trin khai chương trình "h tr đánh bt xa b", mười năm sau (2006), sau khi chương trình "h tr đánh bt xa b" ngn hết 1.400 t, Thanh tra Chính ph xác nhn, 95% ca khon 1.400 t này b tham nhũng. Các tnh - thành ph, qun – huyn, phường - xã ca 29 tnh, thành ph nm trong chương trình "h tr đánh bắt xa b" đã thi nhau dng ra nhng hp tác xã ma, công ty ma đ rút bng hết ngun vn vay có tính ưu đãi cho ngư dân đ chia chác vi nhau.

Sau chương trình "h tr đánh bt xa b", cui thp niên 2000, h thng công quyn Vit Nam đ ra chương trình "lắp thiết b đnh v v tinh cho tàu đánh cá". Sau khi hoàn tt tiến trình thí đim vi 2.000 tàu đánh cá, hàng lot thuyn trưởng ca các tàu đánh cá được h thng công quyn h tr khăng khăng đòi tr li thiết b vì cht lượng ti, hiu qu kém mà li quá nhiều ràng buc. Năm 2014, chính ph Vit Nam ban hành Ngh đnh 67, khng đnh s đu tư - phát trin hot đng thy sn, đc bit là s dành ra mt "gói" tr giá 14.000 t h tr ngư dân bám bin bng cách chuyn đi các tàu đánh cá bng g thành tàu có vỏ thép, hin đi. Du chưa có tng kết song kế hoch chuyn đi các tàu đánh cá bng g thành tàu có v thép coi như đã phá sn : Đa s tàu đánh cá v thép đu không th ra khơi vì t v ti máy móc, thiết b cùng trc trc ngay trong chuyến hi hành đầu tiên.

***

Tuy dự án "Qun th du lch ngh dưỡng và đô th Bình Châu - Lý Sơn" ca tp đoàn FLC Qung Ngãi chưa được phê duyt nhưng gii lãnh đo chính quyn tnh Qung Ngãi vn thúc, ép "toàn b h thng chính tr" tnh này gii ta - thu hi đ sớm bàn giao cho tp đoàn FLC hai hòn đo (An Bình - đo Bé, Lý Sơn – đo Ln) cùng thuộc huyn Lý Sơn và hàng ngàn héc ta đt thuc các xã Bình Châu, Bình Hải, Bình Hòa, Bình Phú ca huyn Bình Sơn.

Cả công chúng ln báo gii Vit Nam cùng t ra hết sc bt bình vì chính quyn tnh Qung Ngãi hăng hái thái quá trong vic h tr tp đoàn FLC trin khai d án "Qun th du lch ngh dưỡng và đô thị Bình Châu - Lý Sơn" (ly 500 t đng t công kh tm ng cho FLC bi thường - thu hi đt, ch đo ngưng thc hin d án ci to Đn Biên phòng Bình Hi, di đn này đi nơi khác, gt b đ án xây dng khu vc Lý Sơn - Bình Châu thành "Công viên Địa cht toàn cu" dù đã chi 50 t đng đ chun b h sơ trình cho UNESCO).

Nhiều người xem nhng yếu t va k là bng chng ca li hành x duy li, bt chp nhiu th t môi trường, sinh thái, cho ti vai trò, tm vóc ca hot đng quc phòng... Thế nng xét v tng th, môi trường, sinh thái, v trí ca đo Bé, đo Ln hay Đn Biên phòng Bình Hi dường như chưa phi là điu đáng bn tâm nht. Chưa k ti sao li ng h vic duyt chi ti 20 t đng đ xây dng li trú s cho mt đơn v thuc mt lc lượng mà toàn b hot đng ch din ra quanh… b như Đn Biên phòng Bình Hi ?

Chưa ai phân tích, d đoán xem c tâm thế ln tư thế ca ngư dân s như thế nào khi h đã rt l loi ngoài bin, gi, b tước luôn c s n đnh trên b đ có th yên tâm ra khơi, qua nhng d án kiu như d án "Qun th du lch ngh dưỡng và đô th Bình Châu - Lý Sơn" ? Nếu ngư nghip quan trng va vì nhng đóng góp ca lĩnh vc này cho kinh tế quc gia, va vì s phát trin ca nó đng nghĩa vi gia tăng hiu qu ca vic minh định ch quyn ti Biển Đông thì ti sao nhng d án như d án "Qun th du lch ngh dưỡng và đô th Bình Châu - Lý Sơn" có th mc lên như nm sut t Bc vào Nam ? Ti sao nhng d án kiu y xóa s nhiu làng chài, nguy hi cho s n đnh và phát trin của ngư nghip mà vn được phê duyt hàng lot ?

Từ khi b Trung Quc ép phi ri khi các ngư trường truyn thng quanh khu vc qun đo Hoàng Sa, qun đo Trường Sa, ngư dân Vit Nam phi giong thuyn đến nhng vùng bin khác khai thác hi sn đ sng và cũng vì vậy, sut thp niên va qua, h tr thành đi tượng b hi quân, hi cnh ca nhiu quc gia trong khu vc Đông Nam Á săn đui, bn, bt, tch thu tàu, tch thu ngư c, pht tù… Đã bế tc khi mưu sinh ngoài bin, vào b thì mt nhà, mt đt, mt li xung bin, mt ch neo thuyn,… bao gi ngư dân Vit nht lot b bin như nông dân Vit lũ lượt ly nông, ly hương ? Lúc nào ch quyn ca Vit Nam ti Biển Đông s ch còn được khng đnh trên môi ming ca các Phát ngôn viên B Ngoi giao ?

***

Nếu theo dõi kỹ các din biến liên quan đến tương quan ngư dân – ngư nghip – ch quyn ca Vit Nam ti Biển Đông, người ta không th không nh huyn Bình Sơn, tnh Qung Ngãi vì đó là đa phương liên tc có tàu đánh cá b Trung Quc tn công, bt gi, tch thu ngư c.

Điều duy nht mà h thng công quyn Vit Nam đã làm đ ghi nhn s năng đng trong hot đng ngư nghip ca ngư dân huyn Bình Sơn và được h thng truyn thông Vit Nam qung bá rng rãi là buc ngư dân ký cam kết không xâm nhp, khai thác hi sn nhng vùng biển thuc ch quyn ca các quc gia khác, sau khi Bình Sơn tr thành đa phương dn đu v s lượng ngư dân Vibị các quc gia khu vc Đông Nam Á tống giam.

Tại sao tp đoàn FLC li chn Bình Sơn ? Ti sao "toàn b h thng chính tr" Qung Ngãi li d dàng nht trí vi ý tưởng thu hi 4.000 héc ta Bình Sơn, Lý Sơn làm sân golf, khách sn, trung tâm hi ngh, trung tâm thương mi, bit th ngh dưỡng… hoan h h tr đ biến ý tưởng đó thành hin thc cho dù ý tưởng đó xóa s khu vc có hot đng ngư nghip năng đng nht Vit Nam ?

Song hành với các đi d án ca FLC là hàng lot scandal Quảng Ninh, Thanh Hóa, Bình Định, Quảng Bình... Giữa năm ngoái, sau khi phân tích các thông tin trong cáo bch ca FLC, mt t báo Vit Nam cho biết, c doanh thu ln li nhun ca FLC cùng gim hơn 20% so vi cùng kỳ năm 2016 và rt khó đt mc tiêu đã cam kết vi c đông (tính đến gia năm 2017, c doanh thu ln li nhun đu không đt 25% mc tiêu đ ra cho c năm 2017). Ngoài năm ngân hàng ti Vit Nam, FLC còn được Ngân hàng Công thương ca Trung Quc (ICBC) h tr v vn.

Trân Văn

Nguồn : VOA, 26/04/2018

Published in Diễn đàn