Thương chiến Mỹ - Trung : Trung Quốc sẵn sàng "nghênh chiến" (BBC, 03/08/2019)
Trung Quốc hôm thứ Sáu tuyên bố sẽ đấu tranh chống lại Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, quyết định đột ngột giảm 10% thuế quan đối với hàng nhập khẩu 300 tỷ USD còn lại của Trung Quốc, một động thái chấm dứt thỏa thuận thương mại kéo dài một tháng, theo hãng tin Reuters hôm 03/8/2019.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình và Tổng thống Mỹ Donald Trump trong một lần gặp gỡ
Tân đại sứ của Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc, Trương Quân, nói Bắc Kinh sẽ thực hiện các biện pháp đối phó cần thiết, để bảo vệ quyền lợi của mình và mô tả thẳng thừng rằng hành động của ông Trump là một hành động phi lý, vô trách nhiệm.
"Quan điểm của Trung Quốc rất rõ ràng rằng nếu Mỹ muốn đàm, thì chúng tôi sẽ đàm, nếu họ muốn chiến, thì chúng tôi sẽ chiến," nhà ngoại giao của Trung Quốc nói với các phóng viên ở New York, cũng báo hiệu rằng căng thẳng thương mại có thể làm tổn thương sự hợp tác giữa hai nước trong hồ sơ với Bắc Hàn.
Tổng thống Trump nói Trung Quốc còn phải làm rất nhiều để xoay chuyển mọi thứ trong các cuộc đàm phán thương mại và ông lặp lại một mối đe dọa trước đó là Mỹ sẽ tăng thuế quan đáng kể nếu Trung Quốc không làm như vậy.
"Chúng ta không thể qua loa rồi làm một thỏa thuận bình đẳng với Trung Quốc. Chúng tôi phải hành động và thực hiện một thỏa thuận tốt hơn với họ," ông Trump Trump nói với các phóng viên tại Nhà Trắng.
Tổng thống Mỹ đã làm choáng váng thị trường tài chính hôm thứ Năm, 01/8, khi nói rằng ông có kế hoạch đánh thuế bổ sung bắt đầu từ ngày 01/9, đánh dấu một kết thúc bất ngờ cho một thỏa thuận ngừng chiến trong cuộc thương chiến kéo dài một năm giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới mà đã làm chậm lại tăng trưởng toàn cầu và làm gián đoạn các chuỗi cung ứng toàn cầu, Reuters bình luận.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Hoa Xuân Oánh, nói nước này sẽ không nhượng bộ 'một li' trước Hoa Kỳ
Hôm thứ Sáu, 02/8, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói Trung Quốc đang kiên định lập trường của mình trong cuộc tranh cãi thuế quan kéo dài 13 tháng với Hoa Kỳ, hãng tin Anh tường trình.
"Chúng tôi không chấp nhận bất cứ áp lực, đe dọa, hăm dọa tối đa nào," người phát ngôn này nói trong một cuộc họp báo tại Bắc Kinh.
"Trên những vấn đề chính có tính nguyên tắc, chúng tôi sẽ không nhượng bộ một li," bà cho hay và nói thêm rằng Trung Quốc hy vọng Hoa Kỳ sẽ "từ bỏ ảo tưởng của mình" và quay trở lại đàm phán dựa trên sự tôn trọng và bình đẳng tương liên.
Theo các nhà phân tích, các biện pháp trả đũa của Trung Quốc có thể bao gồm thuế quan, cấm xuất khẩu đất hiếm được sử dụng trong mọi thứ, từ thiết bị quân sự đến điện tử tiêu dùng và hình phạt đối với các công ty Mỹ ở Trung Quốc.
Trump cũng đe dọa sẽ tăng thêm thuế quan nếu Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình không hành động chuyển biến nhanh hơn để đạt được thỏa thuận thương mại.
Thương chiến Mỹ - Trung và leo thang từ tháng 12/2018 đến tháng 03/2019
Các mức thuế 10%, mà ông Trump công bố trong một loạt thông điệp trên trang Twitter sau khi ông được các nhà đàm phán thương mại hàng đầu của phía Mỹ báo cáo về sự "thiếu tiến bộ" trong các cuộc đàm phán tại Thượng Hải tuần này, sẽ mở rộng thuế quan đối với gần như tất cả mọi hàng hóa Trung Quốc mà Hoa Kỳ nhập khẩu.
Các phản ứng cho đến nay
Động thái mới từ Tổng thống Trump đã làm rung chuyển thị trường tài chính khi Washington và Bắc Kinh mô tả các cuộc đàm phán thương mại trong tuần này là mang tính xây dựng và lên kế hoạch cho một vòng đàm phán khác vào tháng Chín, theo phóng viên của BBC News từ bắc Mỹ và Châu Á.
Tại Phố Wall, chỉ số cổ phiếu Dow Jones giảm mạnh, trượt khoảng 1% và thị trường Châu Á giảm trong giao dịch sớm. Giá dầu sụt giảm.
Phòng Thương mại Hoa Kỳ, đại diện cho hơn ba triệu công ty Mỹ, cho biết mức thuế mới nhất đối với Trung Quốc "sẽ chỉ gây ra nỗi đau lớn hơn cho các doanh nghiệp, nông dân, công nhân và người tiêu dùng Mỹ, và làm suy yếu nền kinh tế Mỹ ".
Cơ quan này kêu gọi hai bên gỡ bỏ tất cả thuế quan.
Vòng thuế quan mới nhất diễn ra trong bối cảnh lo ngại rằng chiến lược của ông Trump đang chứng tỏ phản tác dụng và gây hại cho Mỹ nhiều hơn Trung Quốc.
Hôm thứ Năm, 01/8, cựu cố vấn kinh tế của ông Trump, Gary Cohn, nói trong một cuộc phỏng vấn của BBC rằng cuộc chiến thuế quan đang có "tác động mạnh mẽ" đến sản xuất và vốn đầu tư của Mỹ.
Căng thẳng cũng đã ảnh hưởng đến ngân hàng trung ương Hoa Kỳ, Cục Dự trữ Liên bang (Fed) lần đầu tiên cắt giảm lãi suất vào hôm 1/8 trong một thập kỷ.
Lãnh đạo Cục Dự trữ Liên bang Jerome Powell nói rằng công việc của định chế này không phải là chỉ trích chính sách thương mại của Mỹ, nhưng nói thêm rằng căng thẳng thương mại đã "gần như tột đỉnh" trong tháng Năm và tháng Sáu.
Tác động tới người tiêu dùng
Thương chiến Mỹ - Trung đang tác động đến thương mại, hàng hóa, thị trường và người tiêu dùng hai nước
Còn theo Reuters, cố vấn kinh tế Nhà Trắng, ông Larry Kudlow, nói với các phóng viên hôm thứ Sáu rằng tác động đối với người tiêu dùng từ các mức thuế mới nhất sẽ là tối thiểu, mặc dù danh sách mục tiêu trị giá 300 tỷ USD bao gồm gần như tất cả các mặt hàng tiêu dùng, từ điện thoại di động và máy tính xách tay đến đồ chơi và giày dép.
"Tổng thống không hài lòng với tiến trình của thỏa thuận thương mại," ông Kudlow nói với Fox Business Network.
Cổ phiếu của hãng Apple Inc (AAPL.O) đã giảm hơn 2% sau khi giảm tương tự vào thứ Năm, 01/8, vì lo ngại về thuế quan đối với các sản phẩm cốt lõi của hãng này. Các nhà phân tích của ngân hàng Mỹ Bank of America Merrill Lynch hôm thứ Sáu nói rằng thuế quan có thể làm giảm thu nhập khổng lồ của công nghệ từ 50 đến 75 xu (cent) trên một cổ phiếu, với phần lớn là từ thuế đối với iPhone.
Cho đến nay, Bắc Kinh đã kiềm chế việc áp thuế đối với dầu thô và máy bay lớn của Hoa Kỳ, sau khi áp dụng thuế quan trả đũa bổ sung lên tới 25% đối với khoảng 110 tỷ đô la hàng hóa của Mỹ kể từ khi chiến tranh thương mại nổ ra năm ngoái.
Trung Quốc cũng đang soạn thảo một danh sách các "thực thể không đáng tin cậy" - các công ty nước ngoài đã làm tổn hại đến lợi ích của Trung Quốc. Công ty giao hàng khổng lồ FedEx (FDX.N) của Hoa Kỳ đang bị Trung Quốc điều tra.
"Trung Quốc sẽ đưa ra từng trả đũa một cách có phương pháp, và cố tình, có dụng ý, từng trường hợp một," theo Iris Pang, một kinh tế gia của ING.
"Chúng tôi tin rằng chiến lược của Trung Quốc trong cuộc leo thang chiến tranh thương mại này sẽ làm chậm tốc độ đàm phán và trả đũa ăn miếng trả miếng. Điều này có thể kéo dài quá trình trả đũa cho đến cuộc bầu cử tổng thống Mỹ sắp diễn ra vào tháng 11/2020," nhà kinh tế này nói.
Các mức thuế cũng có thể buộc Cục Dự trữ Liên bang Hoa Kỳ (Fed) cắt giảm lãi suất trở lại để bảo vệ nền kinh tế Hoa Kỳ khỏi rủi ro chính sách thương mại, theo giới chuyên gia.
Fed đã nhận được một tín hiệu khả dĩ khác về việc cắt giảm lãi suất lần thứ hai vào tháng tới từ dữ liệu việc làm tháng 7 của Hoa Kỳ vào hôm thứ Sáu, 02/8, thông tin cho thấy sự chậm lại trong việc tuyển dụng và có ít số giờ làm việc hơn cho nhân công trong ngành chế tạo, sản xuất.
Nhưng dữ liệu mới cũng cho thấy thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ đã giảm 0,3% trong tháng 6/2019 xuống còn 55,2 tỷ USD trong một dấu hiệu cho thấy các chính sách thuế quan của ông Trump đang hạn chế các dòng đối lưu thương mại. Thâm hụt thương mại hàng hóa với Trung Quốc đã giảm 0,8% xuống còn 30 tỷ USD với nhập khẩu của Trung Quốc giảm 0,7% và xuất khẩu của Hoa Kỳ sang Trung Quốc không thay đổi.
Đại diện thương mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer và Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin đã thông báo với Tổng thống Trump vào đầu tuần này về cuộc gặp mặt trực tiếp đầu tiên với các quan chức Trung Quốc kể từ khi ông Trump gặp ông Tập Cận Bình tại hội nghị thượng đỉnh G20 vào cuối tháng 6/2019, với hai bên đồng ý "đình chiến" trong cuộc chiến thương mại đã kéo dài trên một năm qua.
Các cuộc đàm phán trước đó đã sụp đổ vào tháng Năm, khi các quan chức Hoa Kỳ cáo buộc Trung Quốc không giữ các cam kết trước đó, hãng tin Anh cho hay.
*****************
Trump bênh vực lập trường về thương mại với Trung Quốc sau thuế quan mới (VOA, 03/08/2019)
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Bảy nói rằng mọi chuyện đang diễn tiến tốt đẹp với Trung Quốc, khẳng định rằng người tiêu dùng Mỹ không trả thuế nhập khẩu mà ông đã áp đặt lên hàng hóa từ Trung Quốc mặc dù các nhà kinh tế nói rằng người Mỹ đang chịu khoản tiền này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào đầu cuộc họp song phương tại hội nghị G20 ở Osaka, Nhật Bản, ngày 29/06/2019.
"Mọi chuyện đang diễn tiến rất tốt đẹp với Trung Quốc. Họ đang trả cho chúng ta hàng chục tỉ đôla, được thực hiện bằng cách phá giá tiền tệ của họ và bơm một lượng tiền lớn để giữ cho hệ thống của họ hoạt động. Cho đến nay người tiêu dùng của chúng ta không phải trả gì hết - và không có lạm phát. Không có sự giúp đỡ từ Fed !" ông Trump nói trên Twitter.
Ông cũng tuyên bố - mà không đưa ra bằng chứng - rằng các nước đang yêu cầu đàm phán "các thỏa thuận thương mại THẬT SỰ", nói rằng, "Họ không muốn bị Mỹ nhắm mục tiêu áp Thuế quan".
Ông Trump hôm thứ Năm đột ngột quyết định áp thuế quan 10% lên 300 tỉ đôla hàng nhập khẩu của Trung Quốc, gây choáng váng cho các thị trường tài chính và chấm dứt hưu chiến thương mại kéo dài một tháng.
Trung Quốc hôm thứ Sáu tuyên bố phản đòn.
Thuế quan nhằm làm cho hàng hóa nước ngoài đắt hơn để thúc đẩy các nhà sản xuất trong nước, trừ phi các nhà xuất khẩu quốc tế giảm giá. Nhưng không có bằng chứng nào cho thấy Trung Quốc đang giảm giá để ứng phó với thuế quan của ông Trump.
Một nghiên cứu được công bố bởi Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (NBE) vào tháng 3 cho thấy tất cả các chi phí từ thuế quan áp đặt trong năm 2018 đã được chuyển sang cho người tiêu dùng Mỹ.
********************
Tân đại sứ Trung Quốc tại LHQ nói Bắc Kinh quyết đấu với Mỹ về thương mại (VOA, 03/08/2019)
Đại sứ mới của Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc hôm thứ Sáu cảnh báo rằng nếu Mỹ muốn đấu với Trung Quốc về thương mại "thì chúng tôi sẽ đấu", và báo hiệu rằng căng thẳng thương mại có thể làm tổn thương sự hợp tác giữa hai nước trong việc đối phó với Triều Tiên.
Ông Trương từng làm trợ lí bộ trưởng ngoại giao tại Bắc Kinh trước khi bắt đầu vai trò đại sứ LHQ trong tuần này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm thứ Năm loan báo sẽ áp thuế 10% lên 300 tỉ đôla hàng nhập khẩu của Trung Quốc kể từ tháng sau, leo thang một cuộc tranh chấp thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới.
Trong những phát biểu thẳng thắn một cách bất thường từ một nhà ngoại giao Trung Quốc tại Liên Hiệp Quốc, ông Trương Quân mô tả bước đi của ôngTrump là "một hành động phi lí, vô trách nhiệm" và thúc giục Washington "quay trở lại đúng đường". Ông cũng nói rằng Bắc Kinh đã chuẩn bị sẵn sàng đưa ra những biện pháp phản đòn.
"Lập trường của Trung Quốc rất rõ ràng rằng nếu Hoa Kỳ muốn nói chuyện, thì chúng tôi sẽ nói chuyện, nếu họ muốn đấu, thì chúng tôi sẽ đấu", ông Trương nói. "Chúng tôi chắc chắn sẽ đưa ra bất cứ biện pháp phản đòn cần thiết nào để bảo vệ quyền cơ bản của chúng tôi và chúng tôi cũng kêu gọi Mỹ quay lại đúng đường trong việc tìm ra giải pháp phù hợp thông qua con đường đúng đắn".
Ông Trương từng làm trợ lí bộ trưởng ngoại giao tại Bắc Kinh trước khi bắt đầu vai trò đại sứ LHQ trong tuần này. Ông nói chuyện với một nhóm phóng viên nhỏ tại trụ sở của LHQ.
Khi được hỏi liệu quan hệ thương mại của Trung Quốc với Mỹ có thể gây tổn hại cho sự hợp tác giữa hai nước để đối phó với Triều Tiên hay không, ông Trương nói rằng điều này khó dự đoán.
Nhưng ông nói thêm : "Thật khó tưởng tượng một mặt bạn tìm kiếm sự hợp tác từ đối tác của bạn, và mặt khác bạn làm tổn thương lợi ích của đối tác của bạn".
Là đồng minh và láng giềng của Triều Tiên, Trung Quốc đóng một vai trò quan trọng trong việc nhất trí và thi hành các chế tài của Hội đồng Bảo an LHQ nhắm vào Bình Nhưỡng liên quan tới các chương trình phi đạn đạn đạo và hạt nhân.
Ông Trương cũng nói rằng dù ông rất sẵn lòng hợp tác với các quốc gia thành viên khác của LHQ, song Trung Quốc sẽ không bao giờ cho phép sự can thiệp vào "các vấn đề nội bộ của mình, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến Tân Cương, Tây Tạng và Hong Kong".
Trung Quốc đã bị nhiều nước lên án vì thiết lập các trại giam giữ ở vùng Tân Cương hẻo lánh, nơi mà LHQ nói rằng ít nhất 1 triệu người thuộc sắc dân Uighur và những người Hồi giáo khác đang bị câu lưu. Bắc Kinh mô tả những nơi này là những "trung tâm đào tạo giáo dục" giúp dập tắt chủ nghĩa cực đoan và dạy cho mọi người những kĩ năng mới.
Tại Hong Kong, các cuộc biểu tình phản đối một dự luật đề xuất cho phép dẫn độ các cá nhân sang Trung Quốc đại lục để xét xử ngày càng trở nên bạo lực, với việc cảnh sát bị cáo buộc sử dụng vũ lực thái quá và không bảo vệ người biểu tình khỏi các cuộc tấn công bị nghi là do băng đảng thực hiện.
"Cuộc biểu tình đã vượt xa bản chất của một cuộc biểu tình ôn hòa, nó thực sự trở nên hỗn loạn và bạo lực và chúng tôi không nên cho phép họ tiếp tục hành vi đáng trách này nữa", ông Trương nói.
******************
Trump áp thuế lên 300 tỉ đô la hàng Trung Quốc còn lại (RFI, 02/08/2019)
Tổng thống Donald Trump hôm qua, 01/08/2019, đã quyết định leo thang trong cuộc thương chiến Mỹ-Trung, khi loan báo kể từ ngày 01/09 tới sẽ đánh thuể bổ sung 10% lên 300 tỉ đô la hàng Trung Quốc hiện vẫn còn nằm ngoài tầm ngắm. Bắc Kinh đe dọa trả đũa.
Tổng thống Donald Trump và chủ tịch Tập Cận Bình bên lề thượng đỉnh G20 tại Osaka, Nhật Bản, ngày 29/06/2019. Reuters/Kevin Lamarque
Ông Trump viết trên Twitter : "Đàm phán thương mại tiếp tục, và trong thời gian thương lượng, Hoa Kỳ kể từ ngày 01/09 tới sẽ bắt đầu áp thuế hải quan bổ sung 10% lên 300 tỉ đô la hàng nhập khẩu Trung Quốc còn lại".
Donald Trump cáo buộc Bắc Kinh đã không giữ lời hứa sẽ mua nhiều nông sản Mỹ, và lần đầu tiên tố cáo đích danh Tập Cận Bình bội ước vì trước đây chủ tịch Trung Quốc đã hứa ngăn chặn việc xuất ồ ạt fentanyl - chất gây nghiện đang gây nhiều thiệt hại cho nước Mỹ và Trung Quốc là nhà sản xuất chính. Ông Trump thậm chí còn tuyên bố có thể chẳng cần buôn bán với Trung Quốc nữa.
Từ Washington, thông tín viên Pierre-Yves Dugua cho biết thêm chi tiết :
"Thông báo trên mạng Twitter của tổng thống Donald Trump có nghĩa là kể từ ngày 1 tháng Chín, toàn bộ hàng Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ đều bị áp thuế.
Số lượng 250 tỉ đô la hàng Trung Quốc đầu tiên đã bị đánh thuế 25% kể từ tháng Chín năm ngoái, chủ yếu là hàng công nghiệp. Danh sách 300 tỉ đô la hàng hóa sẽ bị nhắm đến kể từ ngày 1 tháng Chín tới gồm toàn bộ các mặt hàng còn lại : hàng tiêu dùng thông dụng, hàng điện tử như ti vi, điện thoại di động…và cả quần áo, giày dép.
Giới kinh doanh lo ngại rằng Bắc Kinh sẽ không tiếp tục thương lượng nếu các biện pháp trừng phạt mới được áp dụng. Kịch bản một cuộc chiến tranh thương mại kéo dài ít nhất cho đến kỳ bầu cử tổng thống Mỹ vào tháng 11/2020 trở nên khả tín. Tăng trưởng thế giới sẽ bị ảnh hưởng, giá dầu đã giảm mạnh ngay sau thông báo của Nhà Trắng".
Loan báo bất ngờ của tổng thống Trump được đưa ra vào lúc các nhà đàm phán Mỹ và Trung Quốc vừa tái lập đối thoại ở Thượng Hải tuần này. Theo bộ Thương mại Trung Quốc, những trao đổi giữa hai bên là "thành thật, hiệu quả cao, mang tính xây dựng và có chiều sâu".
Hôm nay, phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh nói rằng Bắc Kinh sẽ có các biện pháp trả đũa nếu Hoa Kỳ áp thêm thuế lên hàng Trung Quốc bằng mọi giá.
Thụy My
****************
Đàm phán thương mại Mỹ - Trung ở Thượng Hải thất bại (RFI, 31/07/2019)
Vòng đàm phán thương mại Mỹ - Trung lần thứ 12 kết thúc tại Thượng Hải hôm nay, 31/07/2019, nhưng không đạt được kết quả gì. Buổi làm việc giữa phái đoàn của Mỹ và Trung Quốc đã kết thúc sớm hơn dự kiến.
Đại diện Thương Mại Mỹ Robert Lighthizer (đi đầu), phó thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc (thứ hai) và bộ trưởng Tài Chính Mỹ Steven Mnuchin (thứ ba), Thượng Hải, ngày 31/07/2019.Ng Han Guan/Pool via Reuters
Theo hãng tin Pháp AFP, sau chưa đầy bốn giờ họp kín, hai phái đoàn đã chia tay sớm hơn dự kiến đến 40 phút. Đại diện Thương Mại Hoa Kỳ Robert Lighthizer và bộ trưởng Tài Chính Steve Mnuchin, vẻ mặt căng thẳng, đã lập tức ra sân bay, trở về Mỹ, không một lời phát biểu với báo giới về kết quả hai ngày làm việc vừa qua. Trưởng đoàn Trung Quốc, phó thủ tướng Lưu Hạc (Liu He) cũng không lên tiếng.
Vào lúc đại diện của Bắc Kinh và Washington bắt đầu họp tại Thượng Hải hôm qua, tổng thống Trump qua một loạt tin nhắn trên Twitter đã tố cáo Bắc Kinh bội ước. Ông cho rằng phía Trung Quốc "luôn thay đổi thỏa thuận để có lợi cho họ", và trái với cam kết, Trung Quốc vẫn chưa gia tăng mua nông phẩm của Hoa Kỳ. Những lời lẽ đó đã gây thêm khó khăn cho phái đoàn Mỹ.
Ông Donald Trump còn cảnh cáo Trung Quốc sẽ lầm to nếu muốn kéo dài thời gian, đợi đến bầu cử tổng thống năm 2020, để hy vọng đạt được một thỏa thuận có lợi hơn.
Báo chí Bắc Kinh đã đồng loạt lên án lời lẽ đao to búa lớn của chủ nhân Nhà Trắng. Phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Trung Quốc, bà Hoa Xuân Oánh, họp báo sáng nay lập tức quy trách nhiệm cho phía Mỹ đẩy đối thoại giữa Washington và Bắc Kinh vào bế tắc.
Các nhà quan sát quốc tế đã không chờ đợi vòng đàm phán thương mại Mỹ-Trung tại Thượng Hải đạt kết quả, nhất là từ khi Donald Trump đòi Tổ Chức Thương Mại Thế Giới xét lại quy chế "nền kinh tế đang phát triển" mà Trung Quốc đang được hưởng.
Thanh Hà