Vụ Trump-Ukraine : Người tố cáo là viên chức CIA (VOA, 27/09/2019)

Người tố cáo rằng Tổng thống Mỹ Donald Trump áp lực Ukraine điều tra đối thủ chính trị Joe Biden bên phe Dân chủ là một viên chức CIA và đã có lúc được giao nhiệm vụ tại Tòa Bạch Ốc, hai nguồn thạo tin nói với Reuters hôm 26/9.

Tổng thống Mỹ Donald Trump.

New York Times là tờ báo đầu tiên loan tin người tố cáo này là nhân viên CIA. Sau đó, Reuters tiến hành kiểm chứng độc lập.

Mark Zaid, một luật sư ở Washington đại diện cho người tố cáo, từ chối xác nhận danh tính cũng như nghề nghiệp của thân chủ để bảo đảm an toàn cho thân chủ.

Một phát ngôn nhân của CIA đề nghị Reuters phối kiểm với văn phòng Tổng thanh tra Tình báo, nhưng văn phòng này chưa đáp yêu cầu bình luận của Reuters.

(Theo New York Times, Reuters)

***************

Mỹ - Ukraine : Nhà Trắng công bố nội dung cuộc điện đàm giữa Trump và Zelensky 'RFI, 27/09/2019)

Ngày 25/09/2019 Nhà Trắng công bố nội dung cuộc điện đàm ngày 25/07, giữa nguyên thủ Mỹ và tổng thống Ukraine. Cách nay hai hôm, đảng Dân Chủ đối lập thông báo mở điều tra luận tội theo thủ tục phế truất vì nghi ngờ tổng thống Donald Trump yêu cầu đồng nhiệm Ukraine Volodymyr Zelensky can thiệp nhằm triệt hạ một đối thủ tiềm tàng khi ra tranh cử thêm một nhiệm kỳ thứ hai.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (P) và đồng nhiệm Ukraine Volodymyr Zelensky, New York, ngày 25/09/2019 Reuters/Jonathan Ernst

Đối thủ đó là cựu phó tổng thống Joe Biden, ứng cử viên nặng ký nhất hiện nay của đảng Dân Chủ.

Trong cuộc điện đàm với tổng thống Ukraine, ông Trump đã yêu cầu ông Zelensky "để ý" đến cuộc điều tra liên quan tới Hunter Biden, con trai của Joe Biden. Trước đây, Hunter Biden từng là thành viên hội đồng quản trị của tập đoàn khí đốt Ukraine Burisma và bị nghi ngờ có dính líu đến một vụ tham nhũng.

Cũng trong cuộc điện đàm này, ông Trump chính thức "nhờ vả" Volodymyr Zelensky "giúp đỡ" một việc khác, liên quan đến một vụ thâm nhập hộp thư điện tử của bên đảng Dân Chủ. Chính hồ sơ này là yếu tố dẫn tới nghi án ông Trump thông đồng với Nga để đắc cử hồi năm 2016.

Theo tiết lộ của báo chí, tổng thống Trump nói thẳng với ông Zelensky là Kiev "rất thạo về hồ sơ này" và ông muốn là chính quyền Ukraine liên lạc trực tiếp với bộ Tư Pháp Hoa Kỳ và với luật sư của Donald Trump là cựu thị trưởng New York, Rudy Giuliani.

Riêng với hai điểm vừa nêu, tổng thống Donald Trump bị cáo buộc cầu viện một quốc gia can thiệp nhằm phục vụ lợi ích chính trị cá nhân. Đáng nói hơn nữa là quyết định của Nhà Trắng công bố cuộc điện đàm giữa lãnh đạo Mỹ và Ukraine diễn ra đúng vào lúc, bên lề Đại Hội Đồng Liên Hiệp Quốc lần đầu tiên hai ông Trump và Zelensky gặp nhau. Ông Trump bác bỏ tất cả những cáo buộc của bên đảng Dân Chủ đối lập.

Thông tín viên đài RFI Eric de Salve giải thích :

Lại một màn săn lùng phù thủy. Tổng thống Donald Trump bình luận như trên một ngày sau khi cuộc điều tra theo thủ tục truất phế được mở ra. Ông nói thêm : "Thực là một trò đùa. Truất phế tổng thống chỉ vì vậy thôi sao ? Chỉ vì tôi đã có một cuộc điện đàm tuyệt vời ? Tôi không đe dọa ai hết, không gây áp lực. Không có những chuyện đó. Đây chỉ là một trò đùa".

Dù vậy chính cuộc điện đàm với Volodymyr Zelensky là điểm khởi đầu của thủ tục phế truất. Nhà Trắng công bố nội dung cuộc trao đổi và cho thấy là ông Donald Trump đã yêu cầu đồng nhiệm Ukraine cho mở điều tra về đối thủ Joe Biden. Thực vậy, ông Trump tố cáo ứng viên có nhiều triển vọng của bên đảng Dân Chủ này đã gây áp lực để cách chức một chưởng lý Ukraine trong thời gian ông Biden là phó tổng thống Hoa Kỳ năm 2014, qua đó bảo vệ con trai mình tránh khỏi bị điều tra về một vụ án tham nhũng. Con trai cựu phó tổng thống Biden từng làm việc cho một tập đoàn khí đốt của Ukraine.

Donald Trump còn bị tố cáo gây áp lực với Ukraine qua việc dọa cắt khoản viện trợ quân sự 400 triệu đô la cho chính quyền Kiev. Một trong những dân biểu có thế lực bên đảng Dân Chủ coi đe dọa này không khác gì kiểu làm ăn của các băng đảng Mafia. Về phía đảng Cộng Hòa, thái độ của ông Donald Trump gây hoang mang. Thượng nghị sĩ Mitt Romney đánh giá chuyện này hết sức đáng lo ngại. Thế nhưng để truất phế tổng thống Trump, bên đảng Dân Chủ đối lập phải thuyết phục được 20 thượng nghị sĩ của bên đảng Cộng Hòa, một kịch bản ít có thể xảy ra vào lúc này.

Thanh Hà

********************

Bản ghi điện đàm cho thấy ông Trump hối thúc điều tra về Biden (BBC, 26/09/2019)

Chính quyền Trump vừa công bố chi tiết về cuộc điện đàm vào tháng Bảy, vốn dẫn đến cuộc điều tra luận tội với tổng thống.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky điện àm - Ảnh minh họa

Theo các bản ghi, rã băng từ cuộc điện đàm, ông Trump đã gây áp lực với Tổng thống Ukraine để ông này điều tra các cáo buộc tham nhũng liên quan đến con trai của ông Joe Biden, người có thể là sẽ là một đối thủ chính trị nặng ‎của ông Trump trong cuộc bầu cử tổng thống vào năm tới.

Thoạt đầu, một người đã cáo giác về cuộc điện đàm này.

Luận tội Trump : "Có hay không một thỏa thuận có qua có lại ?"

Đảng Dân chủ cáo buộc ông Trump tìm kiếm sự giúp đỡ của nước ngoài để bôi nhọ đối thủ chính trị của mình.

Theo hiến pháp Hoa Kỳ, một tổng thống có thể bị luận tội vì "phản quốc, hối lộ, hoặc các tội đại hình và tội tiểu hình" - một thủ tục có thể dẫn đến bãi nhiệm.

Hồi tháng Bảy, ông Trump đã tạm hoãn viện trợ quân sự cho Ukraine, nhưng ông nhấn mạnh rằng, hành động này không phải để gây áp lực lên chính phủ mới ở Kiev.

Trump : "Cách dựng lên cuộc gọi đó, đó sẽ là cuộc gọi từ địa ngục".

Ông Trump nói gì trong cuộc điện đàm ?

Trong cuộc điện đàm diễn ra hôm 25/7, vừa được Nhà trắng công bố, ông Trump đã thảo luận với người đồng cấp Ukraine mới được bầu, ông Volodymyr Zelensky, về quyết định hồi năm 2016 liên quan đến chuyện sa thải công tố viên Viktor Shokin.

Ông Trump, như những gì được trích dẫn trong bản ghi cuộc gọi này, nói : "Tôi nghe nói là các ông có một công tố viên rất giỏi nhưng ông ấy đã bị cho thôi việc và điều đó là không công bằng. Rất nhiều người đang bàn tán về chuyện này, về cách mà các ông loại bỏ một công tố viên rất giỏi của mình và rằng trong nội bộ các ông có những kẻ rất xấu".

Ông nói tiếp : "Một điểm nữa là có rất nhiều điều tiếng về con trai của Biden, rằng Biden đã ngăn chặn vụ tố tụng [con trai của Biden] và rất nhiều người muốn tìm hiểu điều đó. Bởi vậy nếu ông có thể làm điều gì đó với Bộ trưởng Tư pháp của chúng tôi, điều đó sẽ thật tuyệt.

"Biden đã đi khắp nơi khoe khoang rằng, ông ấy đã chặn đứng vụ tố tụng nên nếu ông có thể xem xét... Chuyện đó nghe thật kinh khủng với tôi".

Ông Zelensky trả lời rằng : "Chúng tôi sẽ lo chuyện đó và chúng tôi sẽ điều tra về vụ này".

Ông Zelensky cũng nói rằng, ông từng ở tại tòa tháp Trump ở thành phố New York trong chuyến thăm Mỹ trước đó.

Trong cuộc gọi, Tổng thống Mỹ cũng đề nghị ông Zelensky làm việc với Bộ trưởng Tư pháp Hoa Kỳ William Barr, cũng như với luật sư cá nhân của ông Trump là Rudolph Giuliani, để xem xét vấn đề, theo bản rã băng.

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ hôm 25/7 cho biết rằng, ông Trump đã không nói chuyện với Bộ trưởng Tư pháp về vấn đề Ukraine điều tra ông Biden và ông Barr cũng đã không liên lạc với phía Ukraine.

Ông Joe Biden bị chỉ trích chuyện gì ?

Ông Trump và các đồng minh phe bảo thủ của ông đã tập trung công kích việc ông Biden, với tư cách Phó Tổng thống Mỹ hồi năm 2016, đã vận động Ukraine để sa thải ông Shokin.

"Ông ấy đã vi phạm nhiều điều khoản của Hiến pháp" - các công dân Mỹ phản ứng trước vụ luận tội Trump

Văn phòng của ông Shokin đã mở một cuộc điều tra về Burisma, một công ty khí tự nhiên mà con trai của ông Biden, ông Hunter Biden, là thành viên hội đồng quản trị.

Các quan chức phương Tây khác cũng kêu gọi sa thải ông Shokin vì cho rằng ông này không kiên quyết trong chống tham nhũng.

Hồi năm ngoái, ông Biden từng phát biểu trong một sự kiện về chính sách đối ngoại, liên quan đến việc ông dọa sẽ rút lại khoản viện trợ một tỷ đô la cho Ukraine, trừ khi ông Shokin bị cách chức.

Cho đến nay, chưa bằng chứng nào được đưa ra liên quan đến những cáo buộc về hành động sai trái của cha con ông Biden.

Diễn tiến vụ việc

- 18 tháng 7 - Tổng thống Trump ra lệnh tạm hoãn khoản viện trợ quân sự 400 triệu đô la cho Ukraine, theo tường thuật của truyền thông Hoa Kỳ

- 25 tháng 7 - Tổng thống Trump nói chuyện với nhà lãnh đạo Ukraine trong cuộc điện thoại kéo dài 30 phút

- Ngày 9 tháng 9 - Quốc hội nhận được khiếu nại của người tố giác về cuộc gọi trên, nhưng bị chính quyền Trump chặn không cho xem

- 11 tháng 9 - Viện trợ quân sự cho Ukraine được cấp lại

- 23 tháng 9 - Ông Trump xác nhận ông từ chối viện trợ Ukraine, nói rằng đó là do lo ngại về "tham nhũng"

- 24 tháng 9 - Ông Trump nói rằng viện trợ đã bị giữ lại để các nước khác sẽ trả nhiều tiền hơn

Bối cảnh cuộc điện đàm

Ông Trump đã hứa rằng, "bản ghi hoàn chỉnh, được giải mật đầy đủ và chưa được công bố" của cuộc gọi ngày 25/7 sẽ được công bố.

Tuy nhiên, các chi tiết được Nhà Trắng tiết lộ vào sáng 25/9 là những bản ghi cuộc điện đàm được các quan chức Mỹ nghe lại.

Cuộc gọi tháng Bảy xảy ra vài ngày sau khi ông Trump chỉ đạo chính phủ Mỹ giữ lại khoảng 391 triệu đô la viện trợ quân sự cho Ukraine.

Trong bản ghi tóm tắt cuộc gọi, ông Trump không đưa ra một yêu cầu "có qua có lại" nào rõ ràng, về viện trợ quân sự của Mỹ với việc Ukraine điều tra về ông Biden.

Nhưng ông Trump nhấn mạnh tầm quan trọng của hỗ trợ tài chính của Hoa Kỳ, trước khi thúc ép ông Zelensky hành động đối với ứng cử viên Dân chủ.

"Tôi sẽ nói rằng, chúng tôi làm rất nhiều cho Ukraine", ông Trump nói trong cuộc điện đàm.

Tham chiếu đến 'CrowdStrike'

Một trong những đoạn khó hiểu nhất trong cuộc điện đàm là đoạn ông Trump đề cập đến một "máy chủ" và CrowdStrike - một công ty an ninh mạng.

Cụ thể là ông yêu cầu ông Zelensky "giúp chúng tôi" và nói thêm rằng : "Tôi muốn ông tìm hiểu chuyện gì đã xảy ra với toàn bộ tình huống này với Ukraine, họ nói CrowdStrike ... Tôi đoán ông có một trong những người bạn giàu có... Máy chủ, họ nói Ukraine có nó".

CrowdStrike là công ty an ninh mạng được Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ (DNC) thuê để điều tra vụ tấn công vào máy chủ email của đảng này hồi năm 2016.

Vụ tấn công đó dẫn đến việc rò rỉ nhiều email, vốn gây khó cho chiến dịch tranh cử tổng thống của bà Hillary Clinton khi đó.

CrowdStrike đã xác định hai nhóm nghi ngờ có liên hệ với Nga là thủ phạm của vụ tấn công.

Ông Trump trước đây từng đặt câu hỏi, tại sao DNC không yêu cầu FBI điều tra, thay vì CrowdStrike.

Tổng thống Mỹ nói với hãng tin Associated Press vào tháng 4/2017 rằng, ông đã "nghe nói" CrowdStrike "thuộc sở hữu của một người Ukraine giàu có".

Trong cuộc gọi điện thoại với ông Zelensky, ông Trump dường như đề cập đến việc máy chủ DNC được lưu trữ đâu đó tại Ukraine.

Phản ứng của ông Trump

Sáng 25/9, tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York, ông Trump gọi vụ điều tra luận tội này là "cuộc săn phù thủy vĩ đại nhất trong lịch sử Hoa Kỳ".

"Cách dựng lên cuộc gọi đó, đó sẽ là cuộc gọi từ địa ngục", ông Trump nói.

"Hóa ra là một cuộc gọi không có gì cả".

Trao đổi với ông Trump tại sự kiện trên, ông Zelensky nói với các phóng viên rằng : "Quý vị nghe rằng, chúng tôi có, tôi nghĩ, một cuộc gọi điện đàm tốt đẹp.

"Đó là bình thường. Chúng tôi nói về rất nhiều thứ, vì vậy tôi nghĩ, quý vị đọc nó, [và thấy] rằng không ai thúc ép gì tôi cả".

"Nói cách khác, không có sức ép", ông Trump xen vào.

Nhưng Adam Schiff, đảng Dân chủ California, Chủ tịch Ủy ban Dân chủ của Ủy ban Tình báo Hạ viện Hoa Kỳ, nói với các phóng viên rằng, cuộc gọi điện thoại cho thấy "một cuộc tống tiền kinh điển, theo kiểu như mafia, với một nhà lãnh đạo nước ngoài".

Điều gì đang xảy ra với cuộc điều tra luận tội ?

Đảng Dân chủ đã chính thức mở cuộc điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump về hành động của ông này.

Một cuộc bỏ phiếu tại Hạ viện để luận tội tổng thống có thể kích hoạt một phiên xét xử tại Thượng viện về việc có nên bãi nhiệm ông Trump hay không.

Nhà lãnh đạo đảng Dân chủ tại Hạ viện, Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi nói rằng, ông Trump "vi phạm pháp luật" và gọi hành động của ông là "vi phạm trách nhiệm lập hiến của mình".

Bà nhấn mạnh : "Không ai có thể đứng trên luật pháp".

Pelosi : "Tổng thống phải bị luận tội. Không ai đứng trên luật pháp".

Tranh cãi nảy sinh thế nào ?

Tranh cãi về luận tội được châm ngòi từ tháng Tám năm nay, bởi một nhân vật trong ngành tình báo. Người này đã đệ đơn khiếu nại về cuộc điện thoại của Tổng thống Trump với người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky.

Luật liên bang yêu cầu những khiếu nại như vậy phải công khai trước Quốc hội, nhưng chính quyền Trump cho đến nay vẫn từ chối làm vậy.

Bộ Tư pháp Hoa Kỳ nói rằng, người tố giác đã nghe thông tin từ "các quan chức Nhà Trắng" và không được nghe trực tiếp cuộc gọi.

Người phát ngôn của bộ này, Kerri Kupec, cho biết hôm 25/9 rằng, họ đã xem xét một bản ghi của cuộc điện đàm và xác định "không có vi phạm về tài trợ tranh cử và không cần phải thực hiện thêm hành động nào nữa".

***************

Tổng thống Trump bị cáo buộc tìm sự can thiệp của nước ngoài vào bầu cử 2020 (VOA, 26/09/2019)

Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ hôm 26/9 công bố một phiên bản giải mật báo cáo bày tỏ quan ngại của một người tố cáo, theo đó cáo buộc Tổng thống Trump sử dụng vị trí của mình nhằm tìm kiếm sự can thiệp của một quốc gia khác vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2010, theo Reuters.

Tổng thống Donald Trump Trump bị cáo buộc tìm sự can thiệp của nước ngoài vào bầu cử 2020

Người tố cáo chưa được công bố tên cho biết "thực sự quan ngại" về các hành động của ông Trump và đội ngũ của ông.

Theo Reuters, người tố cáo cho biết đã nhận được các thông tin từ các quan chức Mỹ rằng ông Trump đã sử dụng quyền lực của mình để tìm kiếm sự can thiệp của nước ngoài trước cuộc bầu cử Mỹ 2020.

Sự can thiệp này bao gồm việc gây áp lực cho nước ngoài điều tra một trong "các đối thủ chính trị nội địa chính" của ông Trump.

Tin cho hay, người tố cáo này cũng cho rằng ông Trump gây áp lực cho nhà lãnh đạo Ukraine phải thúc đẩy các lợi ích chính trị cá nhân của ông Trump.

Ngoài ra, theo người tố cáo, luật sư cá nhân của ông Trump, Rudy Giuliani, là nhân vật trung tâm trong việc này, và Bộ trưởng Tư pháp William Barr cũng dường như có can dự.

********************

Tổng thống Ukraine trong thế khó xử với các lãnh đạo phương Tây (RFI, 26/09/2019)

Ukraine bất ngờ trở thành tâm điểm trên chính trường Mỹ. Chỉ một cuộc điện đàm trong 30 phút với Donald Trump hôm 25/07/2019 cũng đủ để một chính trị gia không chuyên nghiệp như ông Volodymyr Zelensky gây xôn xao chính trường tại một nền dân chủ phương Tây và khiến giới ngoại giao mất ăn mất ngủ.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tới cuộc họp với các thành viên nội các mới và tân chủ tịch Quốc Hội, tại Kiev ngày 02/09/2019.Sergei SUPINSKY / AFP

Truyền thông quốc tế từ đầu tuần chỉ tập trung vào lời "nhờ vả" của nguyên thủ Mỹ với đồng nhiệm Ukraine. Trong lúc các nhà ngoại giao phương Tây chú ý đến hồ sơ nhậy cảm hơn : quan hệ giữa Kiev với hai điểm tựa tại Châu Âu là Pháp và Đức để giải quyết khủng hoảng với Nga và vị thế của chính quyền Zelensky khi đàm phán với Putin về khủng hoảng kéo dài giữa Kiev và Moskva.

Đắc cử tổng thống Ukraine vào tháng 4/2019 và chính thức lên lãnh đạo một quốc gia từng là chư hầu của Liên Xô, nghệ sĩ hài Volodymyr Zelensky không có một chút kinh nghiệm chính trị nào, khó có thể hình dung ra kịch bản một cuộc điện đàm xã giao với lãnh đạo Nhà Trắng đang gây nên giông tố trên chính trường Mỹ. Lời "nhờ vả" của Donald Trump, để Kiev cho mở điều tra về con trai cựu phó tổng thống Biden, lại trở thành vũ khí để hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa chinh phục Nhà Trắng.

Ông Zelensky cũng khó có thể ngờ rằng từng lời nói trong cuộc trao đổi hôm 25/07/2019 với tổng thống Hoa Kỳ sẽ được mang ra mổ xẻ và gây ra "rất nhiều những tác động liên đới" về ngoại giao và chiến lược đối với bản thân Ukraine.

Khi Ukraine đương đầu với nước láng giềng sát cạnh là Nga, các nước phương Tây luôn đứng về phía Kiev. Mỹ cấp một khoản viện trợ quân sự cho chính quyền Ukraine. Còn Pháp, Đức, hai đối tác chính trong tiến trình đàm phán để giải quyết xung đột ở miền đông Ukraine, là nhịp cầu để Ukraine nói chuyện với điện Kremlin trong rất nhiều các hồ sơ, kể cả việc làm hạ nhiệt ở eo biển Kerch, cửa ngõ ra Hắc Hải...

Thế nhưng, trong vỏn vẹn 30 phút điệm đàm với Donald Trump, tổng thống Zelensky đã vụng về phụ họa theo đồng nhiệm Mỹ khi chủ nhân Nhà Trắng chỉ trích Châu Âu. Donald Trump một mặt đề cao vai trò của Mỹ, mặt khác gièm pha các nước Châu Âu, đặc biệt là Đức. Ông nói Mỹ làm rất nhiều cho Ukraine, Châu Âu nên tích cực hơn nữa. "Đức nói thì nhiều nhưng gần như không làm gì hết để giúp đỡ Ukraine". Nguyên thủ Mỹ chĩa mũi dùi tấn công vào thủ tướng Đức, Angela Merkel. Và thế là tổng thống Ukraine hùa theo, đồng ý với Donald Trump, " không chỉ 100 % mà đến cả 1000 %".

Nhà chính trị gia non tay Volodymyr Zelensky tâm sự với nguyên thủ Mỹ là ông đã gặp và nói chuyện với bà Merkel, cũng như là với tổng thống Pháp Macron. Kiev đã kêu gọi Paris và Berlin "can thiệp nhiều hơn nữa", đặc biệt là cần gia tăng trừng phạt Nga vì Moskva đã thôn tính bán đảo Crimée và yểm trợ phe nổi dậy ở miền đông Ukraine. Không phải có vì muốn phỉnh Donald Trump hay không mà tổng thống Zelensky lại nói thêm : ông rất biết ơn nước Mỹ, vì "về mặt kỹ thuật, Hoa Kỳ là đối tác của Ukraine, quan trọng hơn cả so với Châu Âu".

Theo quan điểm của giám đốc Viện Chính Trị Học Quốc Tế tại Kiev, Evguen Magda, tài liệu về nội dung cuộc điện đàm Trump-Zelensky cho thấy, tổng thống Ukraine "không hề biết một chút gì về ngoại giao hay về luật pháp quốc tế". Cựu đại sứ Markian Loubkivsky, từng cố vấn cho cựu thủ tướng Ioulia Timochenko, tự hỏi Kiev giờ đây sẽ ăn nói thế nào với Pháp và Đức, đặc biệt là trong bối cảnh, tháng 8 vừa qua, trước khi tổ chức thượng đỉnh G7, tổng thống Emmanuel Macron đã mời tổng thống Nga Vladimir Putin đến khu nghỉ mát ở miền nam nước Pháp để thuyết phục chủ nhân điện Kremlin nối lại đàm phán bốn bên. Lần cuối cùng, Nga, Ukraine cùng với Pháp và Đức cùng ngồi vào bàn thảo luận vãn hồi hòa bình tại miền đông Ukraine là năm 2016.

Về đối nội, vụ tai tiếng về nội dung trao đổi qua điện thoại với tổng thống Trump cũng đặt ông Zelensky vào thế khó xử không kém, vì trong cuộc điện đàm đó, khi tổng thống Ukraine ngỏ lời muốn mua hệ thống phóng tên lửa Javelin của Mỹ thì tổng thống Trump kèm theo điều kiện nhờ vả ông Zelensky.

Vừa tham gia chính trường, tổng thống Volodymyr Zelensky có không ít đối thủ. Những người này chắc chắn không bỏ lỡ cơ hội để tấn công ông. Còn với công luận trong nước, đây là bài toán trắc nghiệm cho uy tín của một vị tổng thống được bầu lên nhờ hứa hẹn chấm dứt nạn tham nhũng và hối mại quyền thế để trục lợi.

Thanh Hà

*********************

Mỹ nhờ Ukraine "giúp đỡ" : Kiev lúng túng (RFI, 26/09/2019)

Trong cuộc tiếp xúc đầu tiên giữa nguyên thủ Mỹ và Ukraine hôm 25/09/2019 tại New York, tổng thống Zelensky khẳng định ông không hề bị Mỹ "gây sức ép". Tuy nhiên, cuộc điện đàm với tổng thống Hoa Kỳ đúng hai tháng trước đó khiến Kiev khó xử.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đang chăm chú lắng nghe trong cuộc gặp gỡ nguyên thủ Mỹ Donald Trump, bên lề Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc tại New York, ngày 25/09/2019. Reuters/Jonathan Ernst

Thông tín viên đài RFI Sébastien Gobert từ thủ đô Ukraine giải thích :

Ảnh hưởng của Ukraine trên chính trường Mỹ khiến Putin phải ganh tị". Sau khi đảng Dân Chủ tiến hành thủ tục phế truất Donald Trump, lời bình luận này trên các mạng xã hội thể hiện rõ sự vui đùa của người dân Ukraine về vai trò bất ngờ của nước họ trên chính trường Hoa Kỳ.

Thế nhưng, lời vui đùa này cũng xen kẽ sự lo ngại. Bởi vì bởi xung khắc về ngoại giao với Mỹ sẽ làm yếu đi vị thế của Ukraine trong các cuộc đàm phán với Nga. Hệ quả của vụ này rất đáng lo ngại và mọi người chú ý theo dõi một cách chi tiết những phản ứng của tổng thống Zelensky.

Tại Kiev, Volodymyr Zelensky không bị nghi ngờ là thiên vị Donald Trump. Con trai cựu thổng thống Biden không bị điều tra. Và không ai biết tổng thống Zelensky đang tính toán những gì. Thế nhưng, điều trớ trêu là trong chiến dịch vận động tranh cử, ông Zlensky cam kết bài trừ tham nhũng và nạn tư pháp phân biệt đối xử. Ấy vậy mà không phải là các nhà tài phiệt hay các chính khách đáng ngờ của quốc gia hậu Xô Viết này yêu cầu ông can thiệp, mà lại là một nhà lãnh đạo của thế giới tự do phương Tây dường như nhờ tổng thống Ukraine cho mở điều tra trong một vụ án mang nặng màu sắc chính trị.

Thanh Hà