Bắc Triều Tiên : Điện đàm với Trump, Tập Cận Bình kêu gọi giải pháp hòa bình (RFI, 12/04/2017)
Tổng thống Mỹ Donald Trump và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Mar-a-Lago, bang Florida, Hoa Kỳ, ngày 07/4/2017. REUTERS/Carlos Barria
Đài truyền hình quốc gia Trung Quốc hôm nay, 12/04/2017 loan tin chủ tịch Tập Cận Bình đã kêu gọi một giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng về chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên, trong cuộc điện đàm với tổng thống Mỹ Donald Trump hôm qua. Chủ tịch Trung Quốc đã đưa ra lời kêu gọi nói trên sau khi tổng thống Hoa Kỳ tuyên bố rằng Mỹ sẵn sàng "giải quyết vấn đề Bắc Triều Tiên" mà không cần đến Trung Quốc.
Theo đài CCTV, trong cuộc điện đàm hôm qua với ông Trump, lãnh đạo Trung Quốc đã nhấn mạnh đến việc "duy trì hòa bình và ổn định" trên bán đảo Triều Tiên. Ông Tập Cận Bình tuyên bố Trung Quốc sẵn sàng duy trì sự liên lạc và phối hợp với Hoa Kỳ trên hồ sơ này.
Hôm thứ Bảy 08/4/2017, Washington loan báo đội tàu sân bay Carl Vinson đang trên đường đến khu vực bán đảo Triều Tiên, thay vì dừng lại ở Úc như dự kiến ban đầu. Bình Nhưỡng đã đáp lại hành động này với lời tuyên bố sẵn sàng cho "chiến tranh" với Mỹ.
Tổng thống Trump hôm qua đã một lần nữa đe dọa chế độ Kim Jong-un. Trên trang Twitter, ông viết : "Nếu Trung Quốc trợ giúp thì rất tốt. Nếu không thì chúng ta sẽ giải quyết vấn đề mà không cần đến họ". Ông Donald Trump cũng dường như gắn các cuộc đàm phán thương mại giữa hai nước với vấn đề chương trình hạt nhân và tên lửa của Bắc Triều Tiên khi viết là : "Tôi đã nói với chủ tịch Trung Quốc rằng thỏa thuận mậu dịch với Hoa Kỳ sẽ tốt hơn rất nhiều đối với phía Trung Quốc nếu họ giải quyết được vấn đề Bắc Triều Tiên".
Washington vẫn xem Bắc Kinh là đồng minh của Bình Nhưỡng và hoàn toàn có đủ phương tiện để thuyết phục chế độ Bắc Triều Tiên từ bỏ chương trình hạt nhân.
Trong một bài xã luận với giọng điệu cứng rắn một cách bất thường với chế độ Kim Jong-un, tờ Hoàn Cầu Thời Báo của Trung Quốc hôm nay đã cảnh cáo Bình Nhưỡng là không nên tiến hành vụ thử hạt nhân thứ sáu, có thể sẽ rơi vào dịp mừng sinh nhật thứ 105 của cố lãnh tụ Kim Nhật Thành, người khai sinh ra chế độ Bắc Triều Tiên.
Tờ báo này cho biết là nếu Bình Nhưỡng lại thử hạt nhân hoặc bắn tên lửa, Bắc Kinh sẽ có phản ứng cứng rắn. Hoàn Cầu Thời Báo nhắc lại rằng Trung Quốc sẽ ủng hộ các biện pháp trừng phạt mới của Liên Hiệp Quốc, trong đó có thể bao gồm việc hạn chế nhập khẩu dầu khí vào Bắc Triều Tiên.
Thanh Phương
********************
Trung Quốc kêu gọi giải pháp "hòa bình" cho Bắc Hàn (BBC, 12/04/2017)
Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump, Chủ tịch Tập Cận Bình kêu gọi giải pháp "hòa bình" cho tình hình căng thẳng ở Bắc Hàn, truyền thông nhà nước Trung Quốc đưa tin.
Bình Nhưỡng phản ứng tức giận về việc Mỹ điều tổ hợp tấn công tới khu vực Triều Tiên
Hôm thứ ba, ông Trump viết trên Twitter rằng Hoa Kỳ không ngại hành động đơn phương về Bắc Hàn nếu Trung Quốc không trợ giúp.
Căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên diễn ra sau khi Mỹ cử tàu chiến đến khu vực này.
Bắc Hàn có phản ứng tức giận, và lên tiếng nói họ sẽ tự vệ "bằng vũ lực".
Ông Tập và ông Trump gặp nhau tuần trước tại cuộc họp thượng đỉnh ở Florida và có bàn về Bắc Hàn.
Cuộc điện đàm diễn ra vào sáng thứ Tư 12/4, hãng truyền thông nhà nước Trung Quốc CCTV đưa tin. Nhà Trắng chưa tiết lộ bất kỳ chi tiết nào.
Trong cuộc điện đàm này, ông Tập nói Trung Quốc "giữ cam kết thực hiện mục tiêu phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, bảo vệ hòa bình và ổn định ở bán đảo này, và ủng hộ việc giải quyết mâu thuẫn bằng các biện pháp hòa bình", hãng CCTV cho hay.
Trước đó cũng hôm thứ Tư, các bài xã luận của tờ báo nhà nước Trung Quốc Global Times kêu gọi Bắc hàn "nhấn phanh vì hòa bình", bình luận rằng Mỹ "không có ý định cùng tồn tại với một Bình Nhưỡng có vũ khí hạt nhân".
Ông Tập và ông Trump đã gặp nhau ở Florida ít ngày trước cuộc điện đàm
'Bắc Hàn đang gây chuyện'
Cuộc điện đàm này diễn ra chỉ ít giờ sau khi ông Trump đưa tin trên Twitter vào thứ Ba về cuộc gặp trước đó của ông với ông Tập.
"Tôi giải thích cho ngài Chủ tịch Trung Quốc rằng khả năng có một hiệp định thương mại với Mỹ sẽ lớn hơn nhiều cho Trung Quốc nều họ giải quyết được vấn đề Bắc Hàn !", ông nói.
"Bắc Hàn đang gây chuyện. Nếu Trung Quốc quyết định giúp [Mỹ], điều đó sẽ rất hay. Nếu không, chúng ta sẽ giải quyết vấn đề mà không có Trung Quốc ! U.S.A".
Trong bài phỏng vấn hôm thứ Ba với kênh Fox Business Network của Mỹ, ông Trump cũng nói : "Chúng ta đang cử một hạm đội. Rất mạnh...Chúng ta có tàu ngầm. Rất mạnh. Mạnh hơn hàng không mẫu hạm nhiều".
Bắc Hàn bắn tên lửa đạn đạo ra Biển Nhật bản tuần trước trước ngày khai mạc hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Trung
Hồi đầu tuần này, tổ hợp Carl Vinson Strike Group, gồm một tàu hàng không mẫu hạm và các tàu chiến khác, được chuyển từ Singapore tới Tây Thái Bình Dương, nơi tổ hợp này thực hiện các cuộc tập trận với hải quân Nam Hàn.
Hải quân Nhật cũng có kế hoạch tập trận với tàu chiến Mỹ, hãng tin Reuters cho hay.
Việc triển khai tàu chiến đến khu vực này làm Bắc Hàn tức giận. Bình Nhưỡng nói họ đã đúng khi phát triển vũ khí hạt nhân để tự về hoặc sử dụng trong một cuộc tấn công trước.
Bình Nhưỡng còn nói Mỹ đã có "hành vi xâm lược liều lĩnh", và cảnh báo họ sẽ tự vệ "bằng vũ lực".
Bắc Hàn tiến hành các cuộc thử hạt nhân với tần suất ngày càng tăng trong vài tháng qua, bất chấp lệnh cấm hoạt động hạt nhân và tên lửa của Liên Hiệp Quốc.
Chính quyền Bắc Hàn tuyên bố hồi đầu năm họ sắp thử hỏa tiễn đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) có lắp đầu đạn hạt nhân - có tầm che phủ tới tận Bắc Mỹ. Tuy nhiên, các chuyên gia thực sự nghi ngờ về độ tin cậy của tuyên bố này.
*************************
Mỹ sẵn sàng "xử" Bắc Hàn bất cần Trung Quốc (RFA, 11/04/2017)
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát biểu trong cuộc họp với các CEO tại Nhà Trắng ngày 11 tháng 4 năm 2017. AFP photo
Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump cho hay Washington đã sẵn sàng tự giải quyết những trở ngại Bắc Hàn đang gây ra mà không cần đến sự tiếp tay của Trung Quốc.
Ít giờ trước đây trong tin gửi qua mạng xã hội Twitter, Tổng Thống Hoa Kỳ viết rằng "Bắc Hàn đang tự gây rắc rối cho mình. Nếu Trung Quốc đồng ý giúp thì đó là điều quá tối. Còn không, chúng ta sẽ tự giải quyết mà không cần đến họ. U.S.A".
Trước khi gửi tin nhắn vừa nói, Tổng Thống Hoa Kỳ cũng sử dụng trang mạng xã hội Twitter để tiết lộ ông "đã trình bày cho Chủ Tịch Nhà Nước Trung Quốc biết là nếu họ giải quyết chuyện Bắc Hàn, họ sẽ được hưởng thêm nhiều lợi nhuận thương mại khi trao đổi mậu dịch với Mỹ".
***********************
Dân Hàn Quốc ít lo ngại nguy cơ xung đột Nam – Bắc (VOA, 12/04/2017)
Nhiều người chụp ảnh hoa anh đào ở Seoul, 7/4/2017.
Bất chấp căng thẳng dâng cao giữa hai miền Nam – Bắc Triều Tiên, về việc miền Bắc tăng tốc tên lửa đạn đạo và hạt nhân, dường như có ít người miền Nam quan ngại về nguy cơ xảy ra xung đột.
Bắc Triều Tiên và Hoa Kỳ dường như ngày càng sẵn sàng lao vào xung đột do các cuộc thử hạt nhân và tên lửa đạn đạo lặp đi lặp lại của Bình Nhưỡng nhằm phát triển khả năng nhắm mục tiêu đến Hoa Kỳ đại lục.
Tuy nhiên, cuộc khảo sát ngẫu nhiên với người dân trên đường phố Seoul cho thấy có ít bằng chứng về sự căng thẳng này. Rất ít người đủ lớn tuổi để nhớ đến cuộc chiến tranh Triều Tiên cách đây 60 năm, và cũng không nhiều người cho rằng khu vực có thể đang trên bờ vực chiến tranh.
An Jin-Joo, công dân Hàn Quốc 22 tuổi, nói : "Không có nguy cơ chiến tranh bùng nổ vì người ta nói nhiều rồi, nhưng nó chưa bao giờ xảy ra. Hơn nữa, tình hình của Bắc Triều Tiên là họ không được các nước khác ủng hộ. Không có nước nào hậu thuẫn họ ngay lúc này, và tôi không nghĩ rằng tự họ có thể khai chiến".
Chính quyền ông Trump dành ưu tiên cao cho việc ngăn chặn Bắc Triều Tiên phát triển hệ thống tên lửa đạn đạo hạt nhân tầm xa đáng tin cậy có thể trực tiếp đe doạ đến an ninh quốc gia Hoa Kỳ.
Bộ Tư lệnh Thái Bình Dương Hoa Kỳ đã ra lệnh cho lực lượng hải quân bao gồm hàng không mẫu hạm hạt nhân USS Carl Vinson, cũng như các tàu khu trục mang tên lửa điều hướng và các phi đội máy bay di chuyển tới bán đảo Triều Tiên giữa lúc Bắc Triều Tiên sẽ sớm tiến hành thử hạt nhân lần thứ sáu.
Các vệ tinh giám sát khu thử hạt nhân Punggye-ri phát hiện có một số hoạt động trong thời gian gần đây. Quá khứ, Bình Nhưỡng từng sắp xếp thời gian để các hành động khiêu khích quân sự của họ trùng với ngày sinh nhật của lãnh tụ lập quốc Kim Nhật Thanh, 16 tháng 4, đó cũng là ngày nghỉ mang tên Ngày Ánh Dương.
********************
Bắc Triều Tiên buộc phải cải tổ kinh tế (RFI, 12/04/2017)
Du khách dùng tiền Trung Quốc mua hàng Bắc Triều Tiên trên sông Áp Lục, đường biên giới Trung-Triều (Ảnh chụp ngày 01/04/2017) - REUTERS/Damir Sagolj
Cho tới nay, về mặt chính thức, chế độ Bắc Triều Tiên vẫn đi theo chủ thuyết Juche (Tự chủ) do cố lãnh tụ Kim Nhật Thành đề ra. Thế nhưng, theo các nhà phân tích trên thực tế, đang có những thay đổi về mặt kinh tế, tuy chế độ Bình Nhưỡng vẫn không nhìn nhận đó là cải tổ kinh tế.
Theo hãng tin AFP, ở Bình Nhưỡng bây giờ người ta có thể mua cà chua từ những người buôn bán nhỏ, tìm được nước giải khát Coca Cola tại một số chợ, thậm chí có thể đổi ngoại tệ ở chợ đen.
Trong khi miền Nam Triều Tiên đã phát triển rất mạnh trong những thập niên qua, trở thành một trong những nền kinh tế hàng đầu thế giới, thì miền Bắc, do ngày càng lún sâu vào khủng hoảng kinh tế, thường xuyên gặp nạn đói. Tuy nhiên, giám đốc Viện Nghiên Cứu Kinh Tế, thuộc Viện Khoa học Xã Hội Bắc Triều Tiên, Ri Sun Chol vẫn khẳng định với AFP : "Chúng tôi là một quốc gia xã hội chủ nghĩa, cho nên về mặt kinh tế, chúng tôi phải theo đúng các nguyên tắc xã hội chủ nghĩa. Chúng tôi sẽ không tiến hành cải tổ kinh tế theo hướng thị trường".
Trên thực tế, theo các nhà nghiên cứu ngoại quốc được hãng tin AFP trích dẫn, một số quyết định của lãnh đạo Kim Jong-un chính là theo hướng này. Cụ thể, nhiều nông trường tập thể đã bị giải thể, đất đai được phân chia lại cho các cá nhân, nhờ vậy mà sản lượng đã tăng đáng kể.
Ngoài chỉ tiêu sản xuất cho Nhà nước, các lãnh đạo nhà máy nay được quyền tự đi kiếm nguồn cung cấp và khách hàng, tức là có thể tự ký các hợp đồng. Các công chức thì được lệnh không ngăn cản tư thương làm ăn, cho dù luật pháp vẫn cấm. Một số chuyên gia thẩm định rằng khu vực tư nhân nay có thể chiếm đến 1/4, thậm chí phân nửa tổng sản phẩm nội địa GDP của Bắc Triều Tiên.
Tuy nhiên, theo AFP, phải rất thận trọng với những số liệu đó vì chính phủ Bình Nhưỡng không bao giờ công bố những số liệu thống kê chuẩn xác. Ngay cả các chuyên gia Hàn Quốc cũng không thể nói chắc chắn là kinh tế Bắc Triều Tiên trong năm 2015 đã tăng hoặc giảm.
Dầu sao thì những thay đổi hiện nay khiến người ta nhớ đến Trung Quốc dưới thời Đặng Tiểu Bình vào những năm 1980 hay Việt Nam vào thời kỳ bắt đầu bỏ bao cấp. Bắc Kinh, đồng minh của Bình Nhưỡng, đã nhiều lần khuyến khích Bắc Triều Tiên noi gương của họ, dứt khoát đi theo con đường cải tổ kinh tế.
Theo giáo sư Andrei Lakov, thuộc Đại học Kookmin ở Seoul, thì Bắc Triều Tiên "không bao giờ thừa nhận là họ phải học người khác". Nhưng lãnh đạo Kim Jong-un "biết rất rõ" là nền kinh tế thị trường đã đóng góp như thế nào cho sự phát triển của Bắc Triều Tiên.
Ông Marcus Noland, thuộc Viện Peterson về kinh tế quốc tế, nhấn mạnh : "Chừng nào mà các hoạt động đó về mặt lý thuyết vẫn trái pháp luật, thậm chí trong một số trường hợp có thể lãnh án tù, thì Nhà nước vẫn có thể lùi bước, khi cần". Mặt khác, thú nhận có cải tổ kinh tế chẳng khác gì công nhận chẳng có khác biệt gì với miền Nam tư bản, trong khi đây là một trong những lý do tồn tại của chế độ cha truyền con nối ở Bình Nhưỡng.
Ông Noland nhắc lại rằng, trước đây Đặng Tiểu Bình đã dám khẳng định rằng Mao chỉ đúng 70% còn 30% kia là sai. Nhưng Kim Jong-un còn lâu mới dám nói cha hoặc ông nội sai, dù chỉ là sai 1%. Nhà lãnh đạo trẻ này không có sự chọn lựa nào khác là duy trì ảo tưởng về một sự tiếp nối ý thức hệ, cho dù ông đã thay đổi chính sách 180 độ.
Thanh Phương