Châu Âu muốn cùng Trung Quốc đi đầu trong lĩnh vực khí hậu (RFI, 02/06/2017)
Hồ sơ khí hậu với việc tổng thống Donald Trump quyết định rút Hoa Kỳ ra khỏi thỏa thuận COP 21 Paris là một trong những chủ đề chính tại thượng đỉnh Châu Âu-Trung Quốc, khai mạc hôm 02/06/2017 tại Bruxelles.
Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường bên cạnh chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Jean-Claude Juncker (P) và chủ tịch Hội Đồng Châu Âu Donald Tusk (T) tại hội nghị thượng đỉnh song phương Trung Quốc-Liên Hiệp Châu Âu ở Bruxelles, Bỉ, ngày 1/06/2017. REUTERS/Virginia Mayo/Pool
Phát biểu khai mạc hội nghị, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Jean-Claude Juncker, được AFP trích dẫn, đã khẳng định là không có chuyện thay đổi thụt lùi các cam kết trong thỏa thuận Paris, về tiến trình chuyển đổi sử dụng năng lượng. Về phần mình, thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cho biết Bắc Kinh luôn luôn "bảo vệ các quy định đa phương".
Không chỉ các quốc gia mà ngay cả các định chế Châu Âu cũng chỉ trích gay gắt quyết định của tổng thống Mỹ.
Từ Bruxelles, thông tín viên Pierre Benazet gửi về bài tường trình :
"Tổng thống Mỹ đã làm dấy lên sự đồng thuận bên trong các định chế Châu Âu, và đã giúp cho cánh tả, cánh hữu và phe môi sinh đạt đồng thuận trong việc chỉ trích ông.
Ví dụ, phe bảo thủ thuộc Đảng Nhân Dân Châu Âu cho rằng quyết định của tổng thống Donald Trump là vô trách nhiệm và sẽ ảnh hưởng lâu dài đến uy tín quốc tế của Hoa Kỳ. Về phần mình, chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Jean-Claude Juncker coi quyết định này là một sai lầm nghiêm trọng.
Phe môi sinh dự tính đến việc đưa ra các trừng phạt về các-bon trong việc nhập khẩu sản phẩm Mỹ vào Châu Âu, bởi vì Donald Trump bắt đầu tiến hành một cuộc chiến tranh thương mại bằng cách muốn tận dụng các lợi thế trước mắt để tiếp tục sử dụng thoải mái các nhiên liệu hóa thạch.
Trong mọi trường hợp, tất cả các nước trong Liên Hiệp Châu Âu đều bày tỏ tham vọng tiếp tục áp dụng đầy đủ thỏa thuận quốc tế về khí hậu. Liên Hiệp Châu Âu muốn đi tiên phong và chuẩn bị cùng với Trung Quốc nhân hội nghị thượng đỉnh song phương đang diễn ra, tiến hành một chiến dịch vận động trong lĩnh vực khí hậu. Hai bên có thể ra tuyên bố chung kêu gọi đẩy nhanh việc áp dụng thỏa thuận khí hậu Paris".
RFI tiếng Việt
********************
Việt Nam có lợi gì khi Trump bỏ cam kết khí hậu Paris ? (BBC, 02/06/2017)
Thảo luận Facebook Live về sự kiện Donald Trump bỏ Thỏa thuận Paris.
Đê ngăn nước mặn ngập vào đồng ruộng ở Đồng bằng sông Cửu Long
"Tôi có thể hình dung một số quốc gia đang rất phấn khởi - coi đây như một cơ hội tốt để bắt đầu khởi động vươn ra thế giới," Mark Howden, Giám đốc Viện nghiên cứu biển đổi khí hậu tại trường đại học quốc gia Australia, nói với CNBC hôm 2/6.
Việc Hoa Kỳ rút khỏi thỏa thuận khí hậu tạo cơ hội cho các quốc gia khác "trám vào lỗ hổng quyền lực Mỹ để lại sau khi rút ra khỏi những thỏa thuận như thế này", ông Howden nói thêm.
Còn ông Frank Yu từ công ty tư vấn năng lượng Wood Mackenzie dự đoán rằng các công ty Hoa Kỳ liên quan đến công nghệ thân thiện với môi trường sẽ chuyển các trung tâm nghiên cứu và phát triển năng lượng tái tạo sang Châu Á.
Ông Yu, chuyên gia về năng lượng tại Châu Á Thái Bình Dương, được Reuters trích lời nói thêm rằng, điều này sẽ giúp đỡ các quốc gia như Ấn Độ, Indonesia và Việt Nam, vốn đang cần vốn đầu tư nước ngoài để đạt mục tiêu năng lượng sạch.
"Bằng cách chuyển các dòng sản xuất năng lượng sang Trung Quốc và các nước Châu Á, giá thành của năng lượng sạch sẽ giảm nhanh và thậm nhập sâu hơn để thay thế nhiên liệu hóa thạch 'bẩn' như than trong thị trường Châu Á," ông Yu nói thêm.
Hiện tại, các nước trong Châu Á vẫn tiến hành phát triển nguồn năng lượng nhiệt điện để đáp ứng nhu cầu điện ngày càng gia tăng trong khu vực.
Theo báo cáo năm 2015 của Greenpeace, có hơn 1000 nhà máy điện đốt than lên quy hoạch ở Châu Á không kể Trung Quốc và Ấn Độ.
Các quốc gia Châu Á vẫn đang tiến hành phát triển nhiệt điện than
Ông Tara Buakamsri, Giám đốc văn phòng Greenpeace tại Thái Lan cho biết ảnh hưởng từ việc Hoa Kỳ rút lui khỏi thoả thuận Paris sẽ phức tạp hơn so với những gì các chuyên gia trên nhận định.
Thứ nhất, ông nói. việc Mỹ rút khỏi thoả thuận khí hậu và công khai ủng hộ ngàng công nghiệp than sẽ tạo ra một tác động tuy ngắn hạn nhưng rất tốt đến ngành công nghiệp than không chỉ trong Hoa Kỳ mà trên thế giới, vì các ngành công nghiệp than có thể đầu tư vào các nước ở Châu Á.
Thứ hai, hiện tại ngành công nghiệp năng lượng sạch rất phát triển rộng khắp trên thế giới. Trong khu vực Châu Á, Ấn Độ và Trung Quốc là hai nhà đầu tư lớn, giá thành vật liệu sản xuất năng lượng mặt trời tại Ấn Độ rất rẻ. Nếu các công ty Hoa Kỳ có muốn đầu tư ở Châu Á, họ sẽ phải cạnh tranh với hai 'ông lớn' này.
Việt Nam sẽ cho một nhà máy nhiệt điện trị giá 2,2 tỉ USD tại Vũng Áng
Việt Nam đứng thứ hai trong Đông Nam Á, chỉ sau Indonesia vì số lượng người chết sớm vì hấp thụ lâu dài các hạt phân tử PM 2,5 phát tán từ nhà máy nhiệt điện than.
Hồi đầu năm 2017, Bộ Công Thương Việt Nam ký thỏa thuận đầu tư dự án một nhà máy nhiệt điện trị giá 2,2 tỉ USD tại Vũng Áng.
Dự án BOT được mô tả là được thảo luận "suốt 8 năm qua" với đối tác phía Nhật Bản là Tập đoàn Mitsubishi.
Nhiệt điện Vũng Áng 2, xây dựng tại Khu kinh tế Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh, theo dự kiến sẽ vận hành lần lượt hai tổ máy vào năm 2021 và 2022 và khi đi vào vận hành nhà máy sẽ sử dụng nguồn than nhập khẩu.
Việt Nam nhập khoảng hơn 10 triệu tấn than trong 10 tháng đầu năm 2016, cao gấp nhiều lần so với kế hoạch nhập 3 triệu tấn của Bộ Công Thương trong năm 2016, theo truyền thông nước này.
******************
Tổng thống Pháp Macron lên tuyến đầu chống biến đổi khí hậu (RFI, 02/06/2017)
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, trên kênh truyền hình LCI, phát biểu từ điện Élysée, Paris, sau thông báo của ông Donald Trump rút khỏi COP 21. REUTERS/John Schults
Vì tương lai trái đất, tân tổng thống Pháp đã đột phá tập quán giao tế của điện Élysée. Trong thông điệp truyền hình gửi đến dân chúng Mỹ bằng Anh Ngữ, tổng thống Emmanuel Macron nhái lại khẩu hiệu của chủ nhân Nhà Trắng "Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại" để kêu gọi người Mỹ "Hãy làm hành tinh chúng ta vĩ đại trở lại".
Hai giờ sau khi Donald Trump thông báo rút khỏi Hiệp Định Khí hậu COP 21, tổng thống Pháp trực tiếp lên truyền hình tố cáo tổng thống Mỹ đưa quốc gia vào chổ "sai lầm" và "phạm lỗi với tương lai của hành tinh".
Tổng thống Macron cho biết đã gọi điện "trao đổi thẳng thắn" với chủ nhân Nhà Trắng. Khi đề cập đến "đàm phán lại", chủ nhân Nhà Trắng bị đồng nhiệm trẻ tuối của Pháp trả lời "no" một cách dứt khoát : không có gì phải thương lượng lại trong Hiệp Định Paris.
Không dừng lại ở đây, tổng thống Pháp kêu gọi chất xám của Mỹ không có đất dụng võ hãy sang Pháp làm việc : kỹ sư, khoa học gia, doanh nghiệp, công dân Mỹ thất vọng Donald Trump hãy chọn Pháp làm quê hương thứ hai, cùng tìm kiếm những giải pháp cụ thể cho khí hậu.
Bản thân tổng thống Macron, mới đây tại G7, còn tin vào thiện chí và lý trí của tổng thống Donald Trump trên hồ sơ môi trường. Trái lại, thủ tướng Đức Angela Merkel không dấu thất vọng đối với tổng thống tỷ phú địa ốc.
Sáng hôm nay 02/06/2017, tổng thống Pháp tiếp Bộ trưởng môi trường Nicolas Hulot và tuần sau sẽ tham khảo toàn Bộ nội các để phát họa kế hoạch tiếp đón chuyên gia và doanh nghiệp nước ngoài cùng chí hướng sang Pháp làm việc.
Tú Anh
*********************
Quốc tế chỉ trích tổng thống Mỹ bỏ Hiệp Định Khí Hậu (RFI, 02/06/2017)
Biểu tình trước sứ quán Mỹ ở Berlin, Đức, phản đối Hoa Kỳ rút khỏi thỏa thuận khí hậu COP 21 Paris, ngày 01/06/2017. REUTERS/Fabrizio Bensch
Sau một thời gian bắt thế giới chờ đợi, ngày thứ năm 01/06/2017, tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo rút khỏi Hiệp Định Khí Hậu Paris COP21. Quyết định này, nhân danh "quyền lợi nước Mỹ trên hết" gây ra một làn sóng chỉ trích trên khắp địa cầu.
Theo chủ nhân Nhà Trắng, Hiệp Định Paris vừa vi phạm chủ quyền vừa là một "gánh nặng tài chính" cho dân Mỹ. Diễn văn của Donald Trump, với nhiều đoạn mơ hồ lẫn lộn, không đề cập đến thực chất hiệu ứng nhà kính đe dọa tồn vong của nhân loại.
Ông chỉ nói đến tiền, đòi thương thuyết lại sao cho có lợi cho Mỹ gây phẫn nộ trong 190 nước thành viên COP21. Ngay tức khắc, cộng đồng quốc tế cũng như công luận Mỹ quan tâm đến môi trường đã lên tiếng chỉ trích Donald Trump.
Từ Paris, tổng thống Pháp Emmanuel Macron điện thoại nhắn nhủ một cách thách thức chủ nhân Nhà Trắng : không có chuyện thương thuyết lại Hiệp Định Paris. Pháp và Mỹ tiếp tục hợp tác, trừ vấn đề khí hậu. Đó cũng là quan điểm của Berlin, Paris và Roma trong một bản tuyên bố chung.
Theo AFP, từ nay, Hoa Kỳ của Donald Trump bị cô đơn. Liên Hiệp Châu Âu, qua tuyên bố của ủy viên hành động vì khí hậu Miguel Arias Canete, sẵn sàng đóng vai trò "chủ đạo". Trung Quốc cũng cho biết "gắn bó với thành quả đạt được tại Paris và sẽ có biện pháp cụ thể để thực thi hiệp định".
Donald Trump cũng bị công luận Mỹ lên án
Quyết định rút bỏ Hiệp Định Khí Hậu gây thất vọng ngay trong nước Mỹ. Từ người tiền nhiệm cho đến tác nhân kinh tế đều chỉ trích Donald Trump.
Cay đắng, cựu tổng thống Barack Obama lấy làm tiếc là nước Mỹ thụt lùi thay vì đi tiên phong. Tuy nhiên, ông tin rằng, cho dù Donald Trump đã làm Hoa Kỳ mất vai trò lãnh đạo, đánh mất tương lai, thì các tiểu bang, các thành phố và giới doanh nghiệp sẽ nỗ lực hơn để bảo vệ các thế hệ mai sau.
Cũng trong chiều hướng này, lãnh đạo tập đoàn General Electric, Jeff Immelt kêu gọi giới công kỹ nghệ hãy làm gương sáng, tỏ ra độc lập với chính phủ, nhìn nhận biến đổi khí hậu là một thực tế.
Elon Musk, chủ tịch tổng giám đốc công ty xe hơi điện Tesla và cũng là người bảo vệ triệt để năng lượng tái tạo tuyên bố rút lui khỏi các nhóm đại gia cố vấn cho Donald Trump. Bob Iger, chủ tịch tổng giám đốc Disney cũng bỏ ông Trump.
Lloyd Blankfein, chủ tịch tổng giám đốc ngân hàng Goldman Sachs trách tổng thống làm nước Mỹ mất vai trò lãnh đạo thế giới.
Tú Anh
*******************
Donald Trump bỏ hiệp định khí hậu : Trong rủi có may (RFI, 02/06/2017)
Tổng thống Mỹ Donald Trump lúc thông báo quyết định rút khỏi thỏa thuận khí hậu COP 21. Ảnh tại Nhà Trắng ngày 1/06/2017. REUTERS/Kevin Lamarque
Quyết định của tổng thống Mỹ Donald Trump, rút khỏi hiệp định chống biến đổi khí hậu, gây phản ứng bất bình trên khắp thế giới kể cả tại nước Mỹ. Tuy nhiên, nhiều nhà khoa học và giới ngoại giao lại cho rằng trong cái rủi có cái may : việc thực thi hiệp định COP 21 sẽ không bị cản trở từ bên trong.
Có một thành viên thế lực như Mỹ luôn tìm cách cản trở tiến trình thực thi hiệp định Paris về khí hậu trong khuôn khổ hội nghị COP hàng năm là nỗi lo của giới chuyên gia.
"Để Donald Trump đứng ngoài vẫn tốt hơn là đứng bên trong làm trì trệ hiệp định". "Đứng bên trong hiệp định Hoa Kỳ có thể gây nhiều tác hại hơn là nếu đứng bên ngoài". Mohamed Adow, chuyên gia khí hậu của tổ chức phi chính phủ Christian Aid và Luke Kemp, tác giả bài phân tích "Thà ở bên ngoài hơn là bên trong" trên tạp chí khoa học The Nature, tuần trước không phải là những tiếng nói đơn độc chào mừng quyết định của Donald Trump.
Mầm hy vọng
Quan điểm "Tái ông thất mã", thiếu Hoa Kỳ biết đâu lại là chuyện tốt cho nhân loại, đang được lan rộng trong giới khoa học và ngoại giao.
Anden Meyer, chuyên gia theo dõi đàm phán khí hậu từ 20 năm qua dự đoán : Washington muốn nói gì thì nói, chẳng có nước nào ngồi vào bàn đàm phán với Mỹ.
Từ khi hiệp định COP21 được long trọng ký kết tại Paris vào năm 2015, còn nhiều nguyên tắc thực thi đang được thương thảo đặc biệt là bản tổng kết đầu tiên về "nỗ lực chung" làm giảm khí thải gây hiệu ứng nhà kính vào năm 2018.
Cũng quan trọng không kém là công khai hóa chính sách khí hậu của "từng thành viên" mà mục tiêu là giữ cho nhiệt độ khí quyển, từ nay đến cuối thế kỷ chỉ được tăng dưới 2°C, hầu tránh đại họa diệt vong, thiên tai, lũ lụt.
Hiệp định COP21 là kết quả của hơn 20 năm đàm phán gay go, và thỏa hiệp, tính từ hiệp định khung đầu tiên của Liên Hiệp Quốc về trái đất được 160 quốc gia ký kết tại Rio (Brazil) năm 1992, rồi đến Nghị định thư Kyoto 1997, giảm khí thải làm nóng bầu khí quyển.
Donald Trump cho là hiệp định COP 21 gây nhiều bất lợi cho kinh tế Mỹ và cần phải thương thuyết lại. Trong khi đó, Hoa Kỳ chỉ đứng sau Trung Quốc trên bảng xếp hạng các quốc gia gây ô nhiểm nhất địa cầu.
Không có Mỹ góp phần, liệu mục tiêu chung có thể đạt được hay không ? Theo bà Laurence Tubiana, nguyên là trưởng đoàn thương thuyết của Pháp, yêu sách của tổng thống Mỹ sẽ làm cho tình thế nghiêm trọng hơn. Kinh tế Mỹ sẽ chậm chuyển đổi trong khi nhân loại không còn đủ thời gian để hành động.
Tuy nhiên, Thoriq Ibrahim, Bộ trưởng Bộ môi trường đảo Maldives và cũng là phát ngôn viên của các tiểu quốc đảo đang bị nước biển đe dọa xóa tên lại nhẹ nhõm. Ông cho rằng sự kiện Hoa Kỳ rút chân là cơ hội để cộng đồng quốc tế chứng tỏ quyết tâm "đối đầu với thử thách" diệt vong.
Bằng chứng là tin Donald Trump đắc cử tổng thống rơi vào thời điểm Thượng đỉnh COP 22 diễn ra tại Maroc, làm cử tọa choáng váng như bị "điện giật". Thế là, nhiều quốc gia bỏ ngay thái độ lưỡng lự, tuyên bố gia nhập hiệp định khí hậu. Liên Hiệp Châu Âu, Trung Quốc, Ấn Độ, Saudi Arabia… tái cam kết thực thi. Châu Âu, Trung Quốc và Canada và những quốc gia bị biến đổi khí hậu đe dọa trực tiếp sẽ là đầu tàu của nỗ lực sử dụng năng lượng sạch.
Tổng giám đốc Hiệp Hội WWF, bảo vệ động vật thiên nhiên, Pascal Canfin, thẩm định "không có Trump, Hiệp Định COP sẽ được nước Mỹ, dân Mỹ thực thi từ cấp doanh nghiệp, thành phố cho đến tiểu bang".
Nhưng mối lo lớn khi Mỹ rút chân, là vấn đề tài chính cho Hiến Chương Khí Hậu của Liên Hiệp Quốc và Quỹ Xanh (100 tỷ đôla) tài trợ cho các nước nghèo chống biến đổi khí hậu.
Tú Anh
******************
Đa số dân Mỹ phản đối việc rút khỏi Hiệp Định Khí Hậu Paris (RFI, 02/06/2017)
Một cơ sở của tập đoàn dầu khí Exxon Mobil tại Texas. Dù là một tập đoàn dầu khí, nhưng Exxon tôn trọng Hiệp Định Khí Hậu Paris. REUTERS
Ngày 01/06/2017, tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo quyết định rút ra khỏi Hiệp Định Khí Hậu Paris, nhân danh quyền lợi dân Mỹ. Tuy nhiên, ngay tại Hoa Kỳ, một số đông người dân đã tỏ ý bất bình với quyết định của ông Trump.
Theo ghi nhận của nhà báo Phạm Trần tại Washington, nếu các nghị sĩ Cộng Hòa cùng đảng với tổng thống Trump đã ủng hộ việc rút ra khỏi thỏa thuận khí hậu Paris, thì quyết định của ông Trump đã bị phía đảng Dân Chủ đánh giá là sai lầm, bị báo chí ôn hòa phê phán.
Nhà báo Phạm Trần tại Washington (Hoa Kỳ)
02/06/2017 - Trọng Nghĩa
http://vi.rfi.fr/quoc-te/20170602-da-so-dan-my-phan-doi-viec-rut-khoi-hiep-dinh-khi-hau-paris#
Điều đáng ghi nhận là thăm dò ý kiến mới nhất cho thấy tỷ lệ người chống quyết định trên vượt mức 60%, trong lúc có đến 30 trên 50 tiểu bang Mỹ cho biết sẽ tuân thủ các quy định trong Hiệp Định Khí Hậu Paris.
Nhiều đại tập đoàn Mỹ, cụ thể là ExxonMobil và Walmart cũng không tán đồng việc rút Mỹ ra khỏi COP 21.
Trọng Nghĩa, Phạm Trần