 | Tổng quan: | 3249348 |
Báo chí Pháp hôm 24/12/2021 dành một phần lớn cho chủ đề Giáng sinh trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 có nguy cơ trầm trọng thêm trong những ngày tới, với biến thể Omicron đang trên đường lây lan nhanh chóng.
Tại một điểm tiêm chủng ở Marseille, miền nam nước Pháp, ngày 01/12/2021. AP - Daniel Cole
Le Monde chạy tựa trang nhất : "Biến thể Omicron : Điều đáng sợ, điều gây hy vọng". Le Monde cho biết cụ thể là biến thể mới này chỉ trong vài ngày nữa sẽ trở thành chủng chiếm đa số các ca nhiễm mới tại Pháp, và theo Hội đồng Khoa học, sẽ làm đảo lộn đời sống xã hội. Một số dữ liệu ban đầu cho thấy là Omicron ít nguy hiểm hơn Delta, nhưng cần theo dõi sát tình hình tại Anh trong tuần tới để có thể điều chỉnh lại đánh giá. Các kết quả nghiên cứu đầu tiên cho thấy biến thể này dễ dàng lọt lưới hàng rào phòng vệ vac-xin và dược phẩm, do vậy gây tái nhiễm nhiều hơn.
Theo Le Monde, các chuyên gia lo ngại là nước Pháp sẽ bị tê liệt nếu số ca nhiễm tăng vọt. Lo ngại về hai phương diện : thứ nhất là bệnh viện quá tải, và thứ hai là các dịch vụ cơ bản bị đe dọa, như cung ứng thực phẩm, an ninh, năng lượng, vận tải, truyền thông. Hiện tại, nếu một người bị nghi nhiễm virus thì phải cách ly trong vòng 7 ngày. Nếu tiếp xúc gần với người sống cùng bị nhiễm, sẽ phải cách ly trong 17 ngày, cho dù đã được chích ngừa. Theo nhà dịch tễ học Antoine Flahault, giám đốc viện y tế toàn diện (đại học Genève), trên Twitter hôm 23/12, biện pháp này có thể khiến nước Pháp "tê liệt", bởi vì, với biến thể mới, ước tính một người có thể lây cho 10 người. Như vậy, nếu có 100.000 ca nhiễm/ngày, thì sẽ có 1 triệu người nghi nhiễm phải cách ly, tương đương với 10 triệu người nghỉ lao động/ngày. Nhà dịch tễ học đề xuất chỉ nên cách ly người nhiễm trong vòng 5 ngày, và việc cách ly người nghi nhiễm là "vô ích".
Về phần mình, nhật báo kinh tế Les Echos đặc biệt chú ý đến việc chính phủ điều chỉnh chiến lược để đối phó với dịch bệnh, hiện đã lên tới khoảng 88 nghìn ca nhiễm/ngày (hôm 22/12), mức kỷ lục. Dự kiến số ca nhiễm sẽ lên đến hàng trăm nghìn vào tháng Giêng tới. Theo Les Echos, chính phủ "muốn thay đổi quy định về cách ly, để tránh để đất nước bị tê liệt".
Tình hình tại Anh, nơi dịch bệnh "đi trước khoảng mươi ngày" được theo dõi chặt ở Pháp. Theo một phân tích từ Cơ quan An toàn Y tế Anh, công bố tối qua, tỉ lệ người nhiễm Omicron phải nhập viện thấp hơn 70% so với Delta.
Bộ Lao động và bộ Y tế Pháp đảm bảo là sẽ điều chỉnh kịp thời quy định cách ly, để tránh tê liệt đất nước. Tổng thống Macron trong một thông điệp trên mạng xã hội, nhấn mạnh : tiêm chủng, xét nghiệm, các biện pháp đề phòng (khẩu trang, rửa tay, thông khí, giảm tiếp xúc) là những biện pháp căn bản giúp hãm lại dịch bệnh.
Trở lại với Le Monde. Hiện tại, còn rất nhiều ẩn số xung quanh biến thể Omicron. Tuy nhiên giới khoa học cũng dần dần có thêm thông tin cụ thể hơn. Theo ông Olivier Schwartz, Viện Pasteur, cơ thể con người cần đến từ 5 đến 31 lần kháng thể nhiều hơn để có thể vô hiệu hóa Omicron so với Delta.
Giới chuyên gia Pháp cũng theo dõi sát tình hình tại Nam Phi. Trái ngược với tình hình tại Anh, dịch bệnh có chiều hướng thoái lùi nhanh chóng. Đây là điều khá gây ngạc nhiên. Nhưng lý do có thể dễ giải thích, đó là do Nam Phi đang vào tiết hè, tại Pháp vào mùa hè vừa qua, làn sóng dịch thứ tư cũng đã được vượt qua không mấy khó khăn.
Theo Le Monde, tình hình dịch bệnh bất định tại Pháp có thể làm đảo lộn cuộc tranh cử tổng thống, về hình thức cũng nội dung. Các đảng phái tranh cử khó tổ chức các cuộc mít tinh đông người.
"Bất chấp dịch bệnh", theo Le Figaro, "dân Pháp vẫn ăn mừng Noel" (tựa trang nhất). Nhật báo thiên hữu cho biết dân Pháp ồ ạt mua xét nghiệm trong dịp này. Một thăm dò dư luận của Odoxa-Bakhbone Consulting cho biết đại đa số dân Pháp "cương quyết" duy trì bữa ăn gia đình nhiều thế hệ, cho dù vấn đề ủng hộ hay chống vac-xin có thể là đầu mối gây bất hòa trong một số gia đình.
Bài xã luận của Le Figaro, nhan đề "Thận trọng và hy vọng", lên án trực diện thái độ của chính phủ mà nhật báo thiên hữu khẳng định là "mang tính bề trên, lên lớp dạy dỗ". Theo Le Figaro, chính phủ can thiệp quá sâu vào đời sống gia đình, khi đưa ra "những lời huấn thị", chẳng hạn về việc phải cách ly như thế nào khi có triệu chứng. Le Figaro khẳng định chính quyền nên đối xử bình đẳng, tin tưởng vào các công dân, bởi "ai lại là người muốn gây nguy hiểm cho thân nhân của mình". Sẽ là vô ích nếu làm công việc kiểm tra giấy chứng nhận y tế bên cây thông Noel, nhật báo thiên hữu giễu cợt.
Cũng về dịp lễ Noel trong bối cảnh dịch bệnh, La Croix có bài xã luận "Kỳ Giáng sinh bị đảo lộn". Nhật báo công giáo thừa nhận là kỳ Noel này bị ảnh hưởng mạnh bởi đại dịch. Nhiều nhân chứng cho La Croix biết nhiều gia đình phải đón Noel trực tuyến, nhiều người buộc phải ở nhà không thể đi dự thánh lễ. Nhiều gia đình tổ chức hai bữa sum họp Noel tách biệt, một bên là những người khỏe, bên kia là người nhiễm bệnh. Dù sao, nhật báo công giáo cũng khuyến nghị, chừng nào tổ chức được các cuộc đoàn tụ gia đình thì đừng nên bỏ lỡ.
Trang nhất nhật báo công giáo La Croix dành để tri ân "những người trực đêm" tại các bệnh viện, trên nền hình ảnh em bé sơ sinh tên Victoire, ra đời ngày 28/03/2021, khi người mẹ phải nhập viện để điều trị Covid, và "sinh con trong tình trạng hôn mê". Trong vòng một tháng trời, hai nữ y tá, bộ phận hồi sức sản phụ vừa sinh Porte-Royal, Paris, đã thay nhau túc trực ngày đêm để bảo vệ sinh mạng của bé sơ sinh non tháng : chỉ nặng 1,3 kg với chiều cao 40 cm (sinh sáu tháng rưỡi).
Vẫn về dịch bệnh, nhưng Libération có tiếp cận khác. Nhật báo thiên tả không tập trung vào kỳ Noel, mà nhìn rộng hơn. "Năm 2021 là năm trở lại với tình huống bất thường" là hồ sơ chính của Libération.
Tờ báo nhấn mạnh là, "hy vọng cái khó khăn nhất đã thuộc về quá khứ" đã không trở thành hiện thực, giờ đây Covid tiếp tục ở lại lâu dài, làm đảo lộn một cách lâu dài các chuẩn mực mà chúng ta tin tưởng lâu nay.
Libération đặc biệt lo ngại về tình hình dịch bệnh như vậy có thể khuyến khích "xu hướng co cụm về trú ẩn trong các yêu sách về bản sắc". Một ví dụ tiêu biểu được Libération nhắc đến là sự trỗi dậy mạnh mẽ của ứng cử viên Eric Zemmour, một người có tư tưởng bài ngoại, bị ám ảnh bởi Hồi giáo, được coi là "biểu tượng đáng khinh bỉ nhất của việc từ chối những pha trộn về văn hóa, sắc tộc, từ chối việc tiếp nhận những người thuộc các văn hóa khác".
Tuy nhiên, điều đáng lo ngại hơn nữa, theo Libération, là việc từ chối những pha trộn về văn hóa, sắc tộc có thể thấy ở khắp nơi, "thậm chí trong cả hàng ngũ những người cực tả".
Libération cũng cảnh báo tính chất nguy hiểm của thế giới Facebook trong thời gian dịch bệnh, khi mạng xã hội này, trong năm 2021, "đã tạo ra một vũ trụ khép kín" để làm nơi ẩn náu của rất nhiều người muốn lẩn trốn vào đó để tránh phải đối mặt với thực tại tàn nhẫn, sợ hãi trước những đe dọa ngày càng nhãn tiền từ các hậu quả của biến đổi khí hậu.
Cùng với nỗi lo dịch bệnh, một ám ảnh lớn đối với nước Pháp, với Châu Âu, là đe dọa từ mặt trận phía đông, ở vùng biên giới Ukraine, đe dọa từ nước Nga. "Putin mập mờ trong hồ sơ Ukraine" là tựa của Le Figaro. Theo tờ báo, trong bài phát biểu thường niên, tổng thống Nga hôm qua khẳng định sẽ mở thương thuyết với Hoa Kỳ vào tháng tới tại Genève. Chủ đề Ukraine chỉ có một vị trí bên lề với ba câu hỏi, trong cuộc trả lời phỏng vấn dài bốn giờ của nguyên thủ Nga trước 500 nhà báo. Le Figaro ghi nhận thái độ "mềm mỏng hơn" của tổng thống Nga so với những ngày trước đó.
Bất chấp các phản ứng tiêu cực của các nước phương Tây về các đòi hỏi của Nga, yêu cầu xem lại hoàn toàn hồ sơ an ninh liên quan đến sườn phía tây nước Nga, ông Putin vẫn khẳng định thái độ của phía Mỹ là tích cực. Tổng thống Nga khắng định đang "trái bóng bên sân" phương Tây.
Tương tự với Le Figaro, Le Monde ghi nhận việc tổng thống Nga đột ngột thay đổi giọng điệu, và khen ngợi phản ứng từ phía Mỹ, liên quan đến việc đàm phán về sự hiện diện của khối NATO tại vùng ven biên giới phía tây nước Nga. Về đe dọa của tổng thống Nga, Libération đặt câu hỏi, đây là đe dọa thực sự hay một đòn nghi binh ? Dù đe dọa thực sự hay nghi binh, theo Libération, việc chính quyền Nga giương oai giễu võ cũng khiến việc trở lui là rất khó.
Năng lượng hạt nhân sụt giảm mạnh gây khó khăn cho Châu Âu là tựa chính của Les Echos. Nước Bỉ quyết định từ bỏ điện hạt nhân hạt nhân trong bốn năm tới. Đây là quyết định nằm trong kế hoạch, nhưng vẫn khiến giới năng lượng đau đầu. Vào năm 2023, điện hạt nhân của Châu Âu dự kiến giảm 23%, điện than giảm 78% cùng kỳ.
Tình hình rất đáng lo ngại bởi các năng lượng tái tạo chưa đủ sức vọt lên lấp đầy chỗ trống. Theo dự báo của McKinsey, tỉ lệ điện dựa vào các nguồn năng lượng không ổn định (gió, mặt trời…) sẽ tăng từ 35% hiện nay lên 60%, khiến giá năng lượng có thể tăng vọt.
Libération, hôm nay ra số kép cuối tuần, dành một chủ đề chính khác cho chuyến bay lịch sử, mà tờ báo này gọi là "Món quà Noel tuyệt vời cho nhân loại" trong bài xã luận tựa đề "Ngày hội".
"Món quà tuyệt vời cho nhân loại". Nhật báo Libération không nói quá. Tên lửa Ariane 5 của Pháp sẽ phóng lên không gian "một cỗ máy chưa từng có trong lịch sử". Một đài thiên văn khổng lồ, trị giá 10 tỉ đô la, sản phẩm do Mỹ, các nước Châu Âu và Canada hợp tác chế tạo trong vòng 30 năm.
Đài thiên văn mang tên JWST sẽ được đưa lên vị trí cách Trái đất khoảng 1,5 triệu km. JWST sẽ thay thế cho kính viễn vọng không gian Hubble, với tầm quan sát gấp ba lần. Kính viễn vọng mới có mục tiêu phát hiện những dấu vết của thời kỳ vũ trụ sinh thành cách nay gần 14 tỉ năm, và những mầm mống của sự sống. Nếu mọi việc suôn sẻ, JWST sẽ gửi về những hình ảnh đầu tiên trong 6 tháng nữa.
Trọng Thành
Trọng Nghĩa, RFI, 30/11/2021
Trước các dấu hiệu càng lúc càng nhiều về đà lan rộng nhanh chóng biến thể Omicron gây dịch Covid-19, đã xuất hiện gần như là khắp nơi, cho đến hôm 30/11/2021, rất nhiều quốc gia đã phải đóng cửa biên giới và áp đặt các hạn chế với hy vọng ngăn chặn đại dịch bùng phát trở lại.
Sân bay quốc tế Narita, tại Tokyo, Nhật Bản trong ngày đầu tiên đóng cửa biên giới ngăn chặn biến thể Omicron, ngày 30/11/2021. © Reuters/Kim Kyung-Hoon
Kể từ khi Nam Phi loan báo phát hiện ra biến thể mới của virus gây dịch được đặt tên là Omicron, danh sách các quốc gia có người bị nhiễm biến thể này càng lúc càng dài, từ Nam Phi, Botswana… ở Châu Phi, Anh Quốc, Hà Lan, Đức, Bỉ… ở Châu Âu, cho đến Canada, Hoa Kỳ ở Châu Mỹ, Hồng Kông, Nhật Bản, Úc… ở vùng Châu Á-Thái Bình Dương.
Phản ứng có thể nói là hoảng hốt của các nước rất tức thời : Đó là đóng cửa biên giới và hạn chế đi lại với các vùng được cho là đã bị nhiễm biến thể Omicron, đặc biệt là với các quốc gia miền nam Châu Phi, bất chấp những cảnh báo được lặp đi lặp lại của Tổ chức Y tế Thế giới là không nên đóng cửa biên giới vì biện pháp đó không hiệu quả đối với một biến thể đã lưu hành trong nước.
Một trong những biểu hiện rõ nhất của những phản ứng phòng vệ kể trên được ghi nhận tại Châu Á, nơi những quyết định mở cửa với thế giới bên ngoài chưa kịp được thực hiện đầy đủ đã bị hủy bỏ. Có ba ví dụ khá rõ ràng được báo Nhật Bản Nikkei Asia nêu bật liên quan đến Việt Nam, Philippines và Nhật Bản.
Tại Việt Nam, trước sức lây lan được cho là đáng ngại của biến thể Omicron, chính quyền đã yêu cầu tạm dừng các chuyến bay từ Nam Phi, Mozambique, Botswana, Namibia, Zimbabwe, Eswatini và Lesotho. Công dân của các quốc gia này sẽ còn không được cấp thị thực nhập cảnh Việt Nam.
Cho dù cho đến nay, chưa có trường hợp nhiễm Omicron nào được phát hiện tại Việt Nam, nhưng chính quyền hết sức thận trọng sau khi bị ảnh hưởng nặng nề từ đợt dịch mới đây. Việt Nam đã lên kế hoạch nối lại các chuyến bay quốc tế từ đầu tháng 12, nhưng theo Nikkei Asia thì "những kế hoạch đó cũng có thể bị hoãn lại do sự xuất hiện của biến thể Omicron".
Philippines còn mạnh tay hơn cả Việt Nam. Hôm 28/11 vừa qua, Manila đã ra lệnh cấm nhập cảnh đối với du khách đến từ Áo, Ý, Bỉ, Cộng hòa Czech, Hungary và Hà Lan, ít ra là cho đến ngày 15/12.
Trước đó hai hôm, Philippines đã đóng cửa đối với du khách từ bảy quốc gia ở miền nam Châu Phi, bao gồm cả Nam Phi, nơi phát hiện ra biến thể Omicron.
Nếu Việt Nam và Philippines chỉ siết chặt các điều kiện nhập cảnh đối với du khách, Nhật Bản được cho là đã đóng cửa hoàn toàn biên giới của mình.
Chính quyền Tokyo đã đình chỉ nhập cảnh đối với tất cả các công dân nước ngoài kể từ ngày hôm nay 30 tháng 11, chỉ vài tuần sau khi cho phép nhập cảnh trở lại đối với doanh nhân, sinh viên và thực tập sinh nước ngoài.
Còn tại Châu Âu, đang bị ảnh hưởng của làn sóng thứ năm, các quyết định cấm đi lại với khu vực miền nam Châu Phi lần lượt được các nước ban hành. Chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen khẳng định : "Chúng tôi biết rằng mình đang chạy đua với thời gian" để đánh giá mức độ độc hại của Omicron và ngay từ hôm 26/11 vừa qua, bà đã bật đèn xanh cho việc đóng cửa biên giới trên không với miền nam Châu Phi.
Trong vài ngày tới, người ta có thể sẽ đánh giá được khả năng gây hại của biến thể Omicron và sự cần thiết hay không để điều chỉnh chính sách vac-xin, một số quốc gia đang lo ngại trước nguy cơ đóng cửa quá muộn do việc biến thể này đã âm thầm lưu hành trong nước họ, ngay cả trước khi có cảnh báo của Nam Phi.
Trọng Nghĩa
*******************
Trọng Nghĩa, RFI, 30/11/2021
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) hôm 29/11/2021 đã lên tiếng cảnh báo về nguy cơ "rất cao" theo đó, biến thể Omicron của virus gây dịch Covid-19 lan rộng trên toàn cầu. Trong bối cảnh đó các hãng dược phẩm lớn liên tiếp cho biết đang lao vào nghiên cứu vac-xin đặc trị Omicron, với Pfizer tin tưởng có thể đạt kết quả trong vòng 3 tháng.
Từ trái sang phải : Vac-xin ngừa Covid-19 của Moderna, Johnson&Johnson và Pfizer. © Reuters/Dado Ruvic/File Photo
Trong bản báo cáo đầu tiên về biến thể Omicron từ khi các nhà nghiên cứu Nam Phi loan báo sự tồn tại của biến thể này vài hôm trước đó, Tổ chức Y tế Thế giới giải thích rằng với những đột biến có thể tạo ra khả năng vừa né tránh các phản ứng miễn dịch, vừa tăng tốc độ lây lan, thì nguy cơ Omicron lan rộng trên toàn cầu là điều rất cao.
Điểm tích cực được tổ chức này ghi nhận là chưa thấy báo cáo về các trường hợp tử vong nào liên quan đến biến thể Omicron.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, căn cứ vào các đặc điểm - còn rất ít - đã được biết đến về biến thể này, trong thời gian tới đây có thể sẽ có những đỉnh dịch mới, kèm theo những "hậu quả nghiêm trọng tùy theo các yếu tố khác nhau và nhất là nơi dịch bệnh đạt đỉnh".
Vào lúc mối lo ngại về nguy cơ biến thể Omicron vô hiệu hóa được các loại vac-xin hiện hành gia tăng, hai hãng sản xuất vac-xin lớn của Mỹ là Pfizer và Johnson & Johnson (J&J) vào hôm qua cho biết là tương tự như đồng nghiệp Moderna, họ đã bắt đầu nghiên cứu một phiên bản mới của vac-xin chống Covid nhắm vào đối tượng phòng ngừa cụ thể là biến thể Omicron.
Trả lời phỏng vấn kênh truyền thông Mỹ CNBC, lãnh đạo hãng Pfizer Albert Bourla thừa nhận là "vẫn còn nhiều điều chưa biết" về biến thể Omicron, nhưng hãng của ông "sẽ biết hầu hết những gì cần biết trong vòng vài tuần".
Theo ông, trước đây, Pfizer đã tạo ra hai phiên bản vac-xin mới của mình trong vòng chưa đầy một trăm ngày, chống lại các biến thể Delta và Beta nhưng cuối cùng đã không được sử dụng, và giờ đây, nếu cần thiết, "trong 95 ngày, chúng tôi sẽ có vac-xin mới" chống lại Omicron.
Ông cũng cho biết hãng của ông có khả năng sản xuất 4 tỷ liều khi cần thiết vào năm tới.
Về phần mình, J&J cho biết trong một thông cáo báo chí "đang trong quá trình đánh giá hiệu quả của vac-xin chống lại các biến thể của Covid-19", bao gồm cả Omicron. Đồng thời, nhóm đang "nghiên cứu một loại vắc-xin đặc biệt cho Omicron, sẽ được phát triển nếu cần thiết".
Trước đó, ngày 26/11, hãng Moderna, một nhà sản xuất vac-xin chống Covid-19 khác, đã thông báo dự định phát triển một liều tăng cường cụ thể cho Omicron.
Trọng Nghĩa
Cái tên Omicron, biến thể mới của virus corona có mặt trên hầu khắp các trang báo Pháp ra hôm 30/11/2021. Vừa được phát hiện ít ngày, biến thể này đã trở thành mối đe dọa cho cuộc chiến dai dẳng với Covid-19, đối với kinh tế của cả thế giới đang cố gượng dậy. Một bầu không khí náo loạn từ khi có cảnh báo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Số ca nhiễm biến thể Omicron tăng nhanh một cách nguy hiểm tại nhiều nước. © Dado Ruvic / Reuters
Les Echos chạy tựa : "Covid : Tình trạng khẩn cấp trước Omicron". Tờ báo cho hay, các bộ trưởng Y tế của nhóm nước giàu có G7 hôm thứ Hai (29/11) đã họp khẩn cấp và đánh giá biến thể Omicron "lây nhiễm cao", đồng thời đề nghị phải có "hành động khẩn". Cùng lúc, Tổ chức Y tế Thế giới khẳng định biến thể mới có "nguy cơ rất cao" trên quy mô thế giới. Các nước liên tiếp theo nhau đóng cửa biên giới hy vọng giảm đà lây lan của biến thể virus mới này.
Le Monde ghi nhận vài ngày qua thế giới đã thấy liên tục có những dấu hiệu cho thấy biến thể mới của Covid-19 đang lây lan mạnh, chưa cần phải đợi xác định nó có nguy hiểm hơn những biến thể trước hay không. "Một luồng gió hoảng sợ đang tràn vào rất nhiều nước từ khi phát hiện ra Omicron". Như một phản ứng tự nhiên, cả thế giới lại tính chuyện đóng cửa trở lại. Bầu không khí lo sợ có vẻ nặng nề hơn ở Châu Âu, khi mà Omicron xuất hiện vào đúng thời điểm châu lục này đang căng mình chống đỡ làn sóng dịch mới bùng lên trở lại.
Nhật báo công giáo La Croix có bài : "Châu Âu chuẩn bị chống Omicron thế nào". Tờ báo cho hay, trong khi những ca nhiễm biến thể mới đang lần lượt được phát hiện gần như khắp nơi trên Lục địa già, các nước Châu Âu một lần nữa lại bị đặt trước thách thức phải phối hợp hành động ứng phó. Một cuộc chạy đua với thời gian lại bắt đầu, như nhận định của bà chủ tịch Ủy Ban Châu Âu Ursula von der Leyen.
Danh sách các nước Châu Âu mà Omicron đã đến dài thêm. Liên Hiệp Châu Âu dự tính đặt thêm 1,8 tỷ liều vac-xin để chuẩn bị ứng phó với biến thể mới. Tuy nhiên, theo các nhà khoa học cần phải mất ba tuần để phân tích xác định độc tính, khả năng lây nhiễm và công hiệu của vac-xin với biến thể mới này.
Ủy Ban Châu Âu hôm 28/11 khẳng định thêm : "Chúng ta phải tận dụng thời gian". Tận dụng thời gian nhưng vẫn chỉ là kêu gọi thực hiện các biện pháp phòng dịch đã triển khai, tăng cường tiêm chủng. Mặc dù từ hôm 26/11, khi có khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới, nhiều nước Châu Âu đã nhanh chóng ngừng các chuyến bay từ nam Châu Phi đến, thắt chặt các quy định cách ly. Trước mắt khả năng đóng cửa biên giới nội địa EU không đặt ra.
Cái tên Omicron giờ đây đang thực sự gây một bầu không khí hoảng loạn lây truyền khắp thế giới. Trong bài viết mang tiêu đề : "Omicron, các nước ở ranh giới giữa thận trọng và hấp tấp", nhật báo Libération ghi nhận : "Với thông báo hôm thứ Sáu, Omicron phát hiện ở miền nam Châu Phi là "biến thể đáng lo ngại", Tổ chức Y tế Thế giới lại đẩy cả hành tinh, các lãnh đạo, nhân dân, thị trường tài chính vào trong bất lực, hỗn loạn và hấp tấp".
Từ hôm Chủ Nhật (28/11) một loạt các nước từ Trung Đông, Châu Phi, Châu Á vội vàng đóng cửa với các du khách nước ngoài, đặc biệt với du khách đến từ các nước vùng nam Châu Phi. Trong đó có những nước như Úc, vừa mới hé mở biên giới sau gần 20 tháng, giờ lại vội vã khóa chặt trở lại.
Nam Phi và một số nước lân cận bỗng nhiên bị cắt đứt với thế giới bên ngoài. Như để tỏ thông cảm với Nam Phi, hôm 28/11, Tổ chức Y tế Thế giới lại lên tiếng kêu gọi các nước không đóng cửa biên giới, rằng biện pháp hạn chế đi lại phải dựa trên cơ sở khoa học. Theo Libération, các nước, đặc biệt các quốc gia giàu có vẫn chủ trương "cẩn tắc vô ưu", làm tất cả để bảo vệ mình trước chứ không chờ khoa học chứng minh. Trong khi đó việc đóng cửa biên giới ngay từ đầu đã tỏ ra không có hiệu quả để ngăn Covid-19.
Đúng là biến thể Omicron đã lan nhanh và có mặt ở hầu hết các lục địa, nhưng điều quan trọng là phải đánh giá được mức độ nguy hại của biến thể mới liệu có lớn hơn các biến thể trước và biến thể có kháng vac-xin hay không. Cho đến giờ các nhà khoa học chưa có câu trả lời dứt khoát, chỉ là những suy đoán. Thế giới đang chờ đợi các nhà bào chế cập nhật lại vac-xin hiện đang lưu hành.
Theo Libération, việc xuất hiện biến thể mới trên lục địa ít được tiêm chủng nhất thế giới lại dấy lên tranh luận về bất bình đẳng tiếp cận vac-xin. Theo WHO, mới có 7,4% dân số Châu Phi được tiêm chủng, trong khi Châu Âu là 66%, và ở Hoa Kỳ là 59%. Trong một thông cáo công bố hôm 29/11, nhiều tổ chức phi chính phủ đã quy tội cho các nước giàu. Chính các quốc gia này đã khiến cho phần còn lại của thế giới không được tiếp cận đầy đủ với vac-xin ngừa Covid.
Trang kinh tế báo Le Figaro chạy tựa : "Biến thể Omicron : báo động cho du lịch thế giới". Tờ báo ghi nhận, vì quá lo sợ biến thể Omicron, nhiều nước những ngày qua đã siết chặt thông thương đi lại, gây lo lắng cho ngành du lịch ở khắp nơi, đang trong thời điểm cố hồi phục. Việc một loạt các nước lần lượt theo nhau đóng cửa biên giới với miền nam Châu Phi hay tăng cường các biện pháp kiểm soát đi lại, cách ly hành khách là một đòn nặng nề mới đánh vào du lịch. Sau gần hai năm sống kiệt quệ trong đại dịch, mới gần đây trong chiến lược chung sống với Covid các nước bắt đầu cho mở cửa biên giới dần dần trở lại với hy vọng phục hồi du lịch, nhất là tận dụng kỳ nghỉ cuối năm này.
Theo Le Figaro, Tổ chức Du lịch Thế giới (OMT) đã đưa ra con số về hậu quả kinh tế của năm 2021 đối với ngành, theo đó lượng du khách đã giảm từ 70% đến 75% so với năm 2019. Thu nhập thế giới trực tiếp từ du lịch vẫn thâm hụt 2.000 tỷ đô la. Tương lai của ngành công nghiệp không khói vẫn mịt mù giờ lại bị bồi thêm "rủi ro rất cao" của biến thể Omicron.
Nhật báo Le Monde chú ý nhiều đến Trung Quốc với bài viết : "Trong vùng Himalaya, xung đột Trung-Ấn mở rộng."
Le Monde cho biết từ hơn một năm rưỡi nay, quân đội Trung Quốc và Ấn Độ đối mặt nhau tại khu vực Ladakh trên độ cao 5.000 mét của dãy Himalaya. Thi thoảng đã xảy ra các vụ đụng độ, nổ súng. Nguyên do là Bắc Kinh và New Delhi tranh chấp nhau đường giới tuyến thực tế ở phía đông Ladakh. Mặc dù đã qua 13 cuộc đàm phán quân sự cũng như ngoại giao và một thỏa thuận đã ký vào tháng Hai, nhưng căng thẳng biên giới vẫn thường trực. Hai nước đã tập trung khoảng từ 50 đến 60 nghìn quân cùng các vũ khí hạng nặng ở hai bên khu vực được xác định là khu phi quân sự. Hai nước giờ tiếp tục chạy đua xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng, cầu cống, đường xá ở khu vực tranh chấp.
Trong một lĩnh vực khác vẫn liên quan đến Trung Quốc, Le Monde có bài "Trung Quốc, nhà đàm phán rất thú vị trên hồ sơ hạt nhân Iran".
Vào lúc các vòng thương lượng về hạt nhân Iran vừa nối lại tại Vienna (Aaso), ngày 29/11, Trung Quốc, nước ký thỏa thuận 2015, không tin có đột phá nào. Bài báo cho thấy Bắc Kinh đang tìm cách tăng tường hợp tác với Tehran, đồng thời luôn phản đối trừng phạt. Nhưng nếu thỏa thuận Iran thành công, Bắc Kinh sẽ có được nhiều lợi ích, không chỉ kinh tế mà còn cả về hình ảnh, vị thế chính trị, giúp Trung Quốc cắm chân sâu hơn vào Trung Đông.
Le Monde cho biết, hợp tác giữa Trung Quốc và Iran không chỉ trong lĩnh vực dân sự, thương mại mà còn cả quân sự. Đến năm 2014, Iran đã là khách hàng lớn thứ 3 của công nghiệp quân sự Trung Quốc. Nhưng Bắc Kinh vẫn do dự trong việc giao cho Iran một số thiết bị nhạy cảm vì sợ các trừng phạt của Washington. Le Monde nhắc lại vụ Mạnh Vãn Châu của Hoa Vi vừa rồi là một kinh nghiệm cho Bắc Kinh. Ngược lại, Trung Quốc lại đang rất thèm khát nguồn dầu mỏ của Iran.
Liên quan đến thời sự Pháp. Hầu hết các báo đều có bài về sự kiện hôm nay, nước Pháp tổ chức buổi lễ long trọng có sự tham dự của tổng thống Emmanuel Macron, đưa tượng trưng nữ nghệ sĩ Joséphine Baker vào điện Panthéon, Paris, để yên nghỉ bên cạnh những người con ưu tú nhất trong lịch sử nước Pháp. Le Figaro viết : Sinh năm 1906 trong một nước Mỹ phân biệt chủng tộc, cô gái nghèo nhỏ bé Baker đã trở thành một minh tinh trong làng nghệ thuật ở Paris. Có biệt danh "Vệ nữ đen", diễn viên múa gốc Mỹ này nhanh chóng trở nên nổi tiếng trong những năm 1920 đến 1930, giai đoạn bùng nổ phát triển của các lĩnh vực nghệ thuật ở Pháp.
Là công dân Pháp, bà tham gia kháng chiến chống phát xít trong Đệ nhị Thế chiến. Bà còn là một nhà đấu tranh chống phân biệt chủng tộc nhiệt thành. Nữ nghệ sĩ qua đời năm 1975, bà được vinh danh là một nhà ái quốc của nước Pháp và xứng đáng có một vị trí trong điện Panthéon.
Anh Vũ
