Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Vụ Trịnh Xuân Thanh : Đại diện Việt Nam tại Slovakia giữ im lặng (RFI, 09/08/2018)

Theo điều tra của báo Spectator ở Slovakia hôm nay 09/08/2018, không ai biết là ông Lê Hồng Quang, nguyên là cố vấn của cựu thủ tướng Robert Fico đang ở đâu.

slovak2

Trụ sở công ty VIBA.AIR tại Slovakia (Ảnh chụp từ web spectator.sme.sk)

Các đại diện của Việt Nam tại Slovakia - những người có thể làm rõ thêm vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh - vẫn giữ im lặng từ tháng Sáu đến nay. Đại sứ quán Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại Slovakia chỉ trả lời ngắn gọn cho Bộ Ngoại giao Slovakia, và các đại diện của họ vẫn ẩn náu phía sau những bức tường của tòa đại sứ.

Nhà riêng ông Lê Hồng Quang, nguyên cố vấn của cựu thủ tướng Robert Fico – người được cho là có mặt trên chiếc máy bay của chính phủ Slovakia được dùng vào việc bắt cóc Trịnh Xuân Thanh – được bảo trì cẩn thận. Trước lối vào, một cây đào xanh tốt, bãi cỏ được cắt xén, và hộp thư trống rỗng. Mặc dù một chiếc xe Mercedes sang trọng đang đậu gần ngôi nhà nằm tại quận Vajnory của thủ đô, nhưng không ai ra mở cửa.

Chúng tôi liên lạc với đại sứ quán Việt Nam để có được những bình luận về những thông tin mới nhất liên quan đến vụ bắt cóc ông Thanh. Mặc dù đã gọi lại rất nhiều lần trong tuần qua, vẫn không ai trả lời.

Đại sứ quán Việt Nam nằm trong một cao ốc văn phòng ở trung tâm thành phố Bratislava. Bạn không thể vào bên trong, mà phải bấm vào một nút chuông hoạt động rất tệ. Một nữ nhân viên sứ quán nói tiếng Anh trả lời sau tiếng chuông thứ hai.

Khi được hỏi có thể nói chuyện với một nhà ngoại giao hay không, bà nói : "Rất tiếc, nhưng văn phòng chúng tôi vừa đóng cửa". Sau khi được nhắc rằng còn 15 phút nữa mới hết giờ làm việc, nhân viên này nói rằng cả đại sứ lẫn tham tán công sứ đều vắng mặt. Và để dập tắt ý định của chúng tôi muốn vào bên trong tòa nhà, bà nói : "Tôi không biết chừng nào các vị ấy mới về, good-bye !". Hôm sau, không ai trả lời các hồi chuông nữa.

Không trả lời cả Bộ Ngoại giao Slovakia

Lần cuối cùng mà Bộ Ngoại giao Slovakia liên lạc được với các đại diện ngoại giao Việt Nam là vào tháng Sáu. Đại sứ quán khẳng định Trịnh Xuân Thanh không có mặt trên chiếc chuyên cơ của chính phủ Slovakia hồi tháng 7/2017 đưa phái đoàn của bộ trưởng Nội Vụ Việt Nam Tô Lâm từ Bratislava đến Moskva.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Slovakia, ông Boris Gandel cho biết : "Bộ Ngoại Giao ngay lập tức đã hỏi đại sứ Việt Nam làm thế nào ông Thanh có thể bay từ Berlin đến Hà Nội. Cho đến nay, chúng tôi vẫn chưa nhận được câu trả lời". Ông Gandel nói thêm, Bộ Ngoại giao rất quan tâm đến vụ này, và định triệu mời đại sứ Dương Trọng Minh lần nữa. "Nếu xác định được rằng Cộng hòa Slovakia đã bị Việt Nam lợi dụng, thì không thể nào không để lại hậu quả".

Ông Gandel không muốn nói trước về khả năng Slovakia rút cơ quan đại diện khỏi Việt Nam, hay trục xuất đại sứ Việt Nam khỏi Slovakia. Tuy nhiên ông nhắc lại là đại sứ quán Slovakia tại Việt Nam đang do Ivana Belcáková lãnh đạo với tư cách đại biện, tức là thấp hơn cấp đại sứ.

Vị cố vấn bí ẩn của cựu thủ tướng Fico

Cho đến gần đây, đại diện Slovakia tại Việt Nam là ông Lê Hồng Quang, một người gốc Việt mang quốc tịch Slovakia, từ năm 2015 là cố vấn về ngoại thương cho thủ tướng thời đó là ông Robert Fico của đảng Smer cầm quyền.

Trả lời nhật báo Plus 7 Dní hồi tháng 5/2018, ông Lê Hồng Quang nói : "Tôi được giao chức vụ này vì có nhiều kinh nghiệm trong lãnh vực kinh doanh, cũng như từng làm việc ở nhiều vị trí khác nhau trong lãnh vực công ở Slovakia, đặc biệt trong việc hợp tác đầu tư".

Lúc đó (tháng 05/2018), ông Quang được Bộ Ngoại giao Slovakia triệu hồi để tham vấn, và không đưa trở lại Việt Nam.

Theo báo chí Đức, tháng 7/2017, ông Lê Hồng Quang tham gia một cuộc họp kỳ lạ giữa bộ trưởng Nội Vụ thời đó là Robert Kalinák và đồng nhiệm Việt Nam tại khách sạn Bôrik ở Bratislava. Cuộc gặp này được cho là cái cớ để hỏi mượn chiếc máy bay của chính phủ, nhằm dễ dàng đưa người bị bắt cóc là Trịnh Xuân Thanh ra khỏi không gian Schengen. Tại Việt Nam, ông Lê Hồng Quang bị nghi ngờ là tham nhũng khi cấp một visa và cũng có vai trò trong vụ bắt cóc.

Ông Quang đến Slovakia vào thời kỳ cộng sản, và đến năm 1990 tốt nghiệp kỹ sư – theo nhật báo Plus 7 Dní. Sau đó ông bắt đầu làm kinh doanh và đến năm 2001 được nhập quốc tịch Slovakia.

Mất tích ở Slovakia

Có rất ít thông tin trên internet về ông Lê Hồng Quang. Tên ông không có trong danh sách của Phòng Thương mại mặc dù trong quá khứ ông tham gia ba công ty.Thời gian làm việc lâu nhất là ở công ty Viba.Air, có trụ sở tại quận Vajnory ở thủ đô.

Tại địa chỉ này là một ngôi nhà cũ, được dùng làm chỗ ở cho một đại lý du lịch. Ở nhà thuốc tây kế bên, các nhân viên nói rằng công ty du lịch này đã đóng cửa cách đây khoảng một năm. Vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh tại Berlin xảy ra cũng đúng một năm về trước. Trong cùng tòa nhà có trụ sở của Phòng Thương mại Việt – Slovakia, nhưng hôm thứ Hai 06/08/2018, dường như không có ai tại đây.

Cả khoảng sân lẫn không gian đằng trước tòa nhà đều có hệ thống camera theo dõi. Trên cánh cổng màu xanh ở bên trái căn nhà, có đặt một hộp thư. Hôm thứ Hai một tờ báo được bỏ vào đây, nhưng đến thứ Ba đã biến mất. Trong khoảng sân có vẻ được dọn dẹp thường xuyên, còn có một chiếc xe đạp ba bánh và những chiếc ghế dành cho mùa hè. Không có chuông ở đây, và không ai trả lời dù đã gào rất to.

Trên mảnh đất đối diện do hai vợ chồng ông Lê Hồng Quang sở hữu, là một ngôi nhà đã được nâng cấp, với một chiếc Mercedes sang trọng đậu phía trước. Gần đó là một cây táo to trĩu quả và một cây đào. Hôm thứ Hai có thể với lên hái một quả, thì đến thứ Ba chẳng còn quả nào.

Những người láng giềng không biết gì ngoài việc là có những người Việt sống ở đó. Địa chỉ này cũng là trụ sở của cộng đồng người Việt ở Slovakia.

Lần cuối cùng ông Lê Hồng Quang đăng ký kinh doanh có địa chỉ là một căn hộ ở Bratislava-Nové Mesto, được cho là nơi thường trú. Đây cũng là địa chỉ đăng ký kinh doanh của vợ ông, bà Trần Thị An Lộc, đồng sở hữu duy nhất của công ty Viba.Air.

Một người hàng xóm, mà tên ở nút chuông là Kovácová nói : "Tôi chưa bao giờ thấy có ai như thế ở đây". Năm cư dân khác cũng cho biết tương tự.

Địa chỉ của công ty Vinamarket mà ông Quang đã bán lại năm 2006, nằm tại một căn hộ ở Petrazalka. Roman Szalay, sống tại đây, nói : "Chưa bao giờ có một người Việt nào cư ngụ ở đây".

Sở hữu chủ hiện nay của Vinamarket, ông Oliver Kuzmický, đã đổi tên công ty thành K&K Market. Ông chẳng nhớ gì về Lê Hồng Quang, cũng chẳng tiếp xúc, nói rằng sở dĩ mua lại công ty vì nằm trong tòa nhà mà ông đang làm ăn.

Cựu thủ tướng Robert Fico không trả lời câu hỏi ông có còn giữ liên hệ với ông Lê Hồng Quang, hay có biết ông ấy hiện đang ở đâu hay không.

Thụy My

*******************

Vụ Trịnh Xuân Thanh : Nhà ngoại giao Slovakia gốc Việt biệt tăm (VOA, 09/08/2018)

Hôm 9/8, một t báo ca Slovakia loan tin rng ông Lê Hng Quang, nhà ngoi giao cp cao của Slovakia ti Vit Nam, người được cho là có mt trên chuyến bay ca chính ph Slovakia được dùng đ bt cóc ông Trnh Xuân Thanh, vn bt tin.

slovak3

Ông Lê Hồng Quang phát biu ti mt s kin Đi s quán Vit Nam ti Bratislava, Slovakia. Photo Đại s quán Vit Nam ti Bratislava

Theo báo The Slovak Spectator (Spectator), không có ai trả li khi phóng viên bm chuông nơi cư ng ca ông Lê Hng Quang, nguyên c vn ca cu th tướng Slovakia Robert Fico.

Ông Quang được cho là có mt trên chiếc máy bay ca chính ph Slovakia được dùng vào việc bt cóc ông Trnh Xuân Thanh. Cũng theo báo Spectator, tương t như vy, các đi din ngoi giao ca Vit Nam ti Slovakia - nhng người có th làm rõ thêm v bt cóc Trnh Xuân Thanh - vn gi im lng t tháng 6 cho đến nay. T báo viết : "các đi din ca h vn n náu phía sau nhng bc tường ca tòa đi s".

Báo Spectator nói : "Chúng tôi đã liên lạc vi đi s quán Vit Nam đ yêu cu bình lun v nhng thông tin mi nht liên quan đến v bt cóc ông Thanh. Mc dù đã gi rt nhiu ln trong tun qua, vn không ai tr li".

slovak4

Ông Trịnh Xuân Thanh ra tòa ti Hà Ni.

Đại s quán Vit Nam nm trong mt cao c văn phòng trung tâm thành ph Bratislava. Khi được hi có th nói chuyn vi mt nhà ngoi giao hay không, mt n nhân viên s quán nói tiếng Anh tr li sau tiếng chuông th hai : "Rất tiếc, nhưng văn phòng chúng tôi vừa đóng ca".

Tờ báo chia s thêm rng sau khi được nhc nh rng còn 15 phút na mi hết gi làm vic, nhân viên s quán Vit Nam nói c ngài đi s ln tham tán công s đu vng mt. Và hôm sau, chúng tôi đến ln na, nhưng không ai tr li các hi chuông.

Lần cui cùng mà Bộ Ngoại giao Slovakia liên lc được vi các đi din ngoi giao Vit Nam là hi tháng 6. Khi y, Đi s quán khng đnh "Trnh Xuân Thanh không có mt trên chiếc chuyên cơ ca chính ph Slovakia" hi tháng 7/2017 khi đoàn ca B trưởng Công an Vit Nam Tô Lâm được đưa t Bratislava đến Moscow.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Slovakia, ông Boris Gandel, thut li rng ông đã đt nghi vn vi s quán Vit Nam : "Làm thế nào ông Thanh có th bay t Berlin đến Hà Ni ?". Ông nói tiếp : "Cho đến nay chúng tôi vn chưa nhn được câu tr li t phía Vit Nam".

Theo ông Gandel, Bộ Ngoi Giao Slovakia rt quan tâm đến v này, và có ý đnh triu mi đi s Vit Nam ti Slovakia Dương Trng Minh mt ln na. "Nếu xác đnh được rng Cng hòa Slovakia đã b Vit Nam li dng, thì không th nào không có hu qu", ông nhấn mnh.

Ông Gandel không muốn đ cp ti kh năng Slovakia rút cơ quan đi din khi Vit Nam, hay trc xut đi s Vit Nam ra khi Slovakia. Tuy nhiên, ông nhắc li là đi s quán Slovakia ti Vit Nam đang do bà Ivana Belcáková lãnh đo vi tư cách đi bin lâm thi, tc là thp hơn cp đi s.

Theo nhật báo TAZ ca Đc, ông Lê Hng Quang, người được ha hn b nhim làm đi s nước này ti Hà Ni, là mt trong 4 gii chc Slovakia có mt trong cuc hp vi các đi tác Vit Nam ti khách sn Borik Brastila, th đô ca Slovakia, 3 ngày sau khi din ra v bt cóc ông Trnh Xuân Thanh.

Theo báo chí Đức, tháng 7/2017, ông Lê Hng Quang tham gia mt cuộc hp bt thường gia B trưởng Ni V thi đó là Robert Kalinák và đng nhim Vit Nam ti khách sn Bôrik Bratislava. Cuc gp này được cho là cái c đ hi mượn chiếc máy bay ca chính ph Slovakia, nhm d dàng đưa người b bt cóc, là ông Trnh Xuân Thanh, ra khỏi khu vc Schengen. Ti Vit Nam, ông Lê Hng Quang b nghi ng là tham nhũng liên quan ti vic cp mt visa, và cũng vì vai trò ca ông liên quan ti v bt cóc.

*********************

Vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh : Chính phủ Slovakia bị khủng hoảng (RFI, 07/08/2018)

Theo bản tin của hãng thông tấn Đức DPA lúc 16 giờ chiều ngày 06/08/2018, vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh từ Berlin đang thực sự gây ra một cuộc khủng hoảng cấp quốc gia ở Slovakia. Quan hệ Đức – Việt cũng bị căng thẳng.

batcoc1

Cựu bộ trưởng Nội Vụ Slovakia Robert Kalinak bị báo chí tố cáo có dính líu đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. (United States Department of State)

Thông tín viên Trung Khoa từ Berlin cho biết thêm chi tiết :

Nghi ngờ về sự dính líu của nhà chức trách Slovakia trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh từ Berlin đã gây ra một cuộc khủng hoảng chính trị tại thủ đô Bratislava. Bộ trưởng Nội Vụ, bà Denisa Sakova, tuyên bố hôm thứ Hai rằng, trong thời gian điều tra về nghi ngờ này, bà đã đình chỉ công việc của người đứng đầu cơ quan Nhà nước bảo vệ an ninh cho yếu nhân.

Mặc dù vậy, tổng thống Slovakia, ông Andrej Kiska, không thuộc đảng phái nào, còn đòi bãi nhiệm bà bộ trưởng Nội Vụ Denisa Sakova. Sau cuộc gặp thủ tướng Slovakia Peter Pellegrini, thuộc đảng Dân Chủ Xã Hội, nguyên thủ Slovakia tuyên bố, ông không còn tin tưởng bà bộ trưởng Nội Vụ nữa và cơ quan của bà là cánh tay phải của cựu bộ trưởng Nội Vụ Kalinak.

Cùng ngày hôm qua, chưởng lý Jaromir Ciznar thỉnh cầu tổng thống triệu tập một cuộc họp với thủ tướng và chủ tịch Quốc Hội Slovakia nhằm giải quyết khủng hoảng.

Trên Facebook ông Kalinak, cựu bộ trưởng Nội Vụ Slovakia, phủ nhận các cáo buộc.

Tuần rồi nhật báo Đức "Frankfurter Allgemeine Zeitung" và nhật báo Slovakia "Dennik N" cáo buộc nhà chức trách Slovakia, bao gồm cả bộ trưởng Nội Vụ vào thời điểm đó, ông Robert Kalinak, đã dính líu đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh hồi cuối tháng 7 năm 2017 mặc dù biết rõ vụ việc ngay từ đầu. Cựu bộ trưởng Nội Vụ Kalinak đã nhiều lần lên tiếng trên Facebook phủ nhận sự nghi ngờ này. Mặc dù ông đã cung cấp chiếc chuyên cơ của chính phủ Slovakia cho một phái đoàn Việt Nam để bay ra khỏi khu vực Schengen, nhưng ông có thể loại trừ trường hợp nạn nhân bị bắt cóc đã được đưa lên chuyên cơ này.

Trong thời gian qua, chính quyền Việt Nam bắt giữ và đưa ra xét xử nhiều quan chức cao cấp, nhân danh chiến dịch chống tham nhũng. Ông Trịnh Xuân Thanh bị kết án 2 lần tù chung thân trong hai phiên tòa xét xử ở Việt Nam về tội tham nhũng và cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng.Vụ bắt cóc ông Thanh tại Berlin đã gây căng thẳng trong quan hệ Đức-Việt.

Trọng Thành

****************

Slovakia cho cảnh sát khai chứng vụ Trịnh Xuân Thanh (VOA, 07/08/2018)

Bộ Ni v Slovakia s cho phép cnh sát khai chng trong cuc điu tra v Trnh Xuân Thanh, người mà Đc nói b các đip viên Vit Nam bt cóc đưa v Vit Nam thông qua ngã Slovakia.

batcoc2

Ông Trịnh Xuân Thanh khi ra tòa

Vụ bt cóc, theo cáo giác, xy ra trong chuyến công du đến Slovakia ca B trưởng Công an Vit Nam Tô Lâm hi tháng 7 năm ngoái.

Các công tố viên Đc cho rng ông Thanh, người lúc đó đang làm h sơ xin t nn Đc, đã b nhân viên mt v Vit Nam ‘bt cóc’ trên đường ph Berlin và được đưa v Vit Nam. Sau đó, ông Thanh đã b đưa ra xét x và b kết án chung thân.

Tuần trước, nht báo Dennik N ca Slovakia dn li mt s s quan cnh sát nước này xác nhn rng ông Thanh đã b bí mt đưa v Vit Nam trên một phi cơ công v ca chính ph Slovakia.

Ông Thanh đã bị bt đưa vào mt chiếc xe van t Berlin đến Bratislava qua ngõ Prague, sau đó được dn chung vào phái đoàn ca ông Tô Lâm ri ri khi Slovakia trên phi cơ ca chính ph nước này, t Dennik N tường thut.

Vụ vic đã làm quan h gia Đc và Việt Nam tr nên căng thng và khiến Đc cáo buc Vit Nam vi phm lut pháp quc tế. Mt tòa án Đc hi tháng 7 đã kết án mt người đàn ông Vit Nam 3 năm 10 tháng tù sau khi ông này thú nhn đã giúp đ mt v Vit Nam bt cóc ông Thanh.

Slovakia cho đến nay vẫn tìm cách tránh liên can và cu B trưởng Ni v Robert Kalinak hôm 3/8 đã ph nhn mi s dính líu ca Chính ph Slovakia trong v bt gi Trnh Xuân Thanh và gi mi cáo buc là ‘khoa hc vin tưởng’.

Hôm thứ Hai ngày 6/8, B Ni v Slovakia ra thông cáo : "Bộ trưởng Ni v Denisa Sakova đã quyết đnh rng các cnh sát được min trách nhim bo mt thông tin trong v bt cóc mt công dân Vit Nam t Đc đưa v Vit Nam".

Cáo buộc v s dính líu ca chính ph Slovakia đã gây căng thng trong liên minh cầm quyn gm ba đng ca nước này. Đi tác ph trong liên minh là Đng Most-Hid hôm 6/8 nói rng h s không th li trong liên minh nếu tin tc mà báo chí loan ti được xác nhn là có tht.

Thủ tướng Peter Pellegrini hôm 6/8 nói rng ông s điu B trưởng Sakova và Cnh sát trưởng Milan Lucansky đến Đc đ hp tác vi cnh sát nước này điu tra v vic.

Published in Quốc tế