Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý tăng cường đối thoại với người đồng nhiệm Nga Vladimir Putin, khi hai nhà lãnh đạo gặp nhau ở Osaka, Nhật Bản, hãng tin Interfax dẫn lời phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết hôm 30/6.
Theo Reuters, ông Trump và ông Putin gặp nhau một tiếng rưỡi hôm 28/6 bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 ở Nhật Bản. Đây là lần đầu tiên hai ông gặp lại nhau kể từ cuộc gặp chính thức đầu tiên ở Helsinki một năm trước.
Hãng tin Anh nói rằng có ít thông tin về cuôc thảo luận ở Osaka được công bố. Ông Peskov nói hôm 28/6 rằng ông Trump tỏ ra sẵn sàng bắt đầu đối thoại với Nga về vấn đề ổn định chiến lược và giải trừ vũ khí. Ngoài ra, hai ông cũng thảo luận về việc các thủy thủ Ukraine bị Nga bắt vào cuối năm 2018.
"Tổng thống Mỹ rõ ràng cho thấy ý định tăng cường đối thoại. Còn về phía ông Putin, lâu nay ông đã nói về mong muốn theo đuổi việc bình thường hóa quan hệ [với Mỹ]", ông Peskov nói, theo Interfax.
Ông Peskov cũng nói rằng ông Trump dường như không vui về quy mô kim ngạch thương mại giữa Mỹ và Nga, đồng thời tại cuộc gặp, chỉ đạo trực tiếp Bộ trưởng Tài chính Steven Mnuchin làm việc với người đồng nhiệm Nga Anton Siluanov nhằm vượt qua các rào cản thương mại.
****************
Putin nói Nga sẽ làm mọi điều có thể để cải thiện quan hệ với Mỹ (VOA, 30/06/2019)
Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm thứ Bảy nói rằng Moscow sẽ làm mọi điều có thể để cải thiện quan hệ với Mỹ hiện đang bị căng thẳng vì nhiều năm xung đột ngoại giao liên quan tới Ukraine và cáo buộc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử ở Mỹ.
Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin trong một cuộc hội đàm song phương bên lề hội nghị G20 ở Osaka, Nhật Bản, ngày 28/09/2019.
Ông Putin phát biểu như vậy tại hội nghị thượng đỉnh G20 ở Osaka, nơi ông hội kiến Tổng thống Mỹ Donald Trump để thảo luận các vấn đề từ thương mại đến giải trừ vũ khí. Ông cũng mời ông Trump đến thăm Moscow vào tháng 5 năm sau.
Ông Trump xác nhận ông Putin mời ông đến dự buổi lễ kỉ niệm 75 năm Nga đánh bại Đức quốc xã trong Thế chiến thứ hai.
"Ông ấy mời tôi và tôi nói tôi sẽ cân nhắc rất nghiêm túc", ông Trump nói trong một cuộc họp báo sau hội nghị thượng đỉnh.
Ông Putin mô tả các cuộc hội đàm ở Osaka là một "cuộc gặp tốt đẹp, đâu ra đấy, thực dụng" và nói rằng hai nhà lãnh đạo đồng ý rằng quan hệ kinh tế hai chiều cần phải cải thiện.
"Tôi nghĩ cả hai chúng tôi đều hiểu rằng bằng cách nào đó chúng tôi cần phải giải quyết tình hình hiện tại", ông Putin nói, và nói thêm rằng hai nước "bằng cách nào đó cần dốc sức để sang trang mới và tiến về phía trước".
Khi được hỏi trong một cuộc họp báo tại hội nghị thượng đỉnh về khả năng có thêm chế tài của Mỹ nhắm vào Nga hay không, ông Putin nói rằng tùy thuộc vào Washington quyết định cách tốt nhất để xây dựng mối quan hệ với Moscow.
Ông Putin nói ông và ông Trump đã thảo luận về các cáo buộc can thiệp bầu cử và tình hình ở Venezuela. Nhưng ông không đưa ra chi tiết.
LND : Trong lịch sử tổng thống Hoa Kỳ, Trump là tổng thống đầu tiên họp mặt với đối thủ là Putin, mà không có sự hiện diện của cố vấn. Điều đáng nói là trước cuộc họp tại Helsinki, Bộ Tư pháp của chính phủ Trump đã công bố bản cáo trạng kết tội 12 sĩ quan tình báo quân đội Nga, cáo buộc can thiệp cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. Thế nhưng, trước toàn thế giới, Trump bỏ mặc báo cáo của an ninh chính phủ mình và mắng nước Mỹ là ‘ngốc nghếch’ và ‘ngớ ngẩn’ khi để quan hệ Nga và Mỹ xấu đi. Cứ thử tưởng tượng Nguyễn Phú Trọng họp mặt với Tập Cận Bình, rồi tuyên bố Việt Nam "ngốc nghếch" khi để quan hệ Việt-Trung xấu đi, để thấy sự nghiêm trọng, không thể chấp nhận được trong phát ngôn của Trump.
Sau thông tin Trump từ chối cho chính các thành viên chính phủ mình biết nội dung cuộc họp với Putin tại Helsinki vào ngày 16/7/2018, cựu Tổng thống Estonia, Toomas Hendrik Ilves đã tweet : "Trong 15 năm làm Bộ trưởng ngoại giao và Tổng thống, sau một cuộc họp, người Nga sẽ nói láo về những gì chúng tôi đã bàn trong cuộc họp, ngay cả khi có sự hiện diện của nhiều người ghi chép và nhân viên chính phủ". Tại sao Trump không cho phép cố vân tham dự cuộc họp ? Trump chưa một lần lên án Putin trực tiếp, nhưng liên tục ca ngợi hắn. Sự sợ hãi của Trump với Putin là rõ như ban ngày và nguyên nhân thì ai cũng hiểu : vận mệnh của Trump nằm gọn trong bàn tay Putin.
Mai V. Phạm
*******************
Chúng ta không cần các bản báo cáonói với chúng ta rằng Trump đang trao cho Putin những gì hắn muốn. Hãy tiếp nhận nó từ người có thâm niên về Nga : Sự thông đồng đang nhìn chằm chằmvào chúng ta.
Vladimir Putin - Ozan Kose/AFP/Getty Images
Vào thứ Sáu, New York Times đã tiết lộ một cuộc điều tra của FBI về việc ứng cử viên tổng thống Trump đã thông đồng - là từ mà ông ghét và phủ nhận, với người Nga để giúp chiến dịch tranh cử tổng thống của ông. Ngày hôm sau, Washington Post cũng phanh phui Tổng thống Trump đã không cho phép các thành viên cao cấp chính phủ tham gia vào các cuộc họp mặt nhạy cảm với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong các diễn biến khác, Quốc hội đã lên tiếng mời Maria Gross, thông dịch viên của Bộ Ngoại giao và là người Mỹ duy nhất có mặt trong cuộc họp kéo dài hai tiếnggiữa Trump và Putin ở Helsinki, Phần Lan, để chia sẻ những gì bà biết về nội dung cuộc họp.
Tình tiết ngày càng dày đặc, nên những xao lãng ngụy biện cũng tăng theo. Năm ngoái, nội dung các cuộc gặp giữa cựu Tổng thống Bill Clinton vớiTổng thống Nga, Boris Yeltsin, đã được công khai, dẫn đến lập luận cho rằng mối quan hệ của Trump và Putin cũng giống như của Bill Clinton và Boris Yeltsin trong những năm 1990.
Thật vô lý. Tôi là người ghi chép trong hầu hết các cuộc trò chuyện giữa Clinton và Yeltsin. Mối quan hệ Clinton-Yeltsin chỉ có một điểm tương đồng so với mối quan hệ Trump-Putin : Trong cả hai trường hợp, tổng thống Mỹ đều trợ giúp người đồng cấp của điện Kremlin. Còn lại là sự khác biệt lớn như khí hậuvào tháng Giêng thì mát mẻ ở Miami, nhưng lạnh giá ở Murmansk (Nga).
Cho dù Trump có biết hay không, Trump là một yếu tố không thể thiếu trong chiến lược của Putin nhằmtăng vị thế của chế độ độc tài và làm suy yếu các nền dân chủ trên toàn thế giới. Sự khác thường chưa từng có đang làm ô uế những gì Hoa Kỳ đại diện cả trong và ngoài nước ; nó xa lánh và xua đuổi đồng minh ; và nếu được phép duy trì, nó sẽ gây nguy hại cho an ninh của chúng ta.
Ngược lại, tổng thống Clinton làm việc không mệt mỏi với Boris Yeltsin trong 7 năm để hỗ trợ chương trình cải cách của ông. Yeltsin muốn nước Nga hậu Xô Viết gia nhập cộng đồng các quốc gia dân chủ và liên minh của các cường quốc sẽ vận động cho thế kỷ 21 hòa bình. Yelstin cần sự trợ giúp và động viên của phương Tây và tổng thống Clinton đã làm hết sức mình để cung cấp cả hai.
Mối quan hệ Clinton-Yeltsin còn có một điểm chung khác : cả hai tiếp tục phát huy dựa trên tầm nhìn của người tiền nhiệm. Mikhail Gorbachev bắt đầu tự do hóa dẫn đến sự sụp đổ của hệ thống Xô Viết cứng nhắc, sau đó là Liên Xô, và Boris Yeltsin thăng làm tổng thống của nước Nga độc lập, hậu cộng sản. Với tư cách là tổng thống Mỹ tại thời điểm Liên Xô tan rã, George HW Bushđã nhận ra rằng cả hai nhà lãnh đạo điện Kremlin đều cam kết dân chủ hóa, phá hủy Bức màn sắt, và khiến Châu Âu trở nên "trọn vẹn và tự do" hơn. Chính lợi ích của Hoa Kỳ đã thúc đẩy trợ giúp sự chuyển đổi khổng lồ đó.
Khi đắc cử tổng thống năm 1992, Bill Clinton đã tiếp tục công việc mà tổng thống Bush đang thực hiện, dành phần lớn thời gian của mình để làm việc trực tiếp với Boris Yeltsin trong một chương trình nghị sự lớn, khẩn cấp và đầy khó khăn :
Những cam kết này rất có giá trị đặc biệt đối với Yeltsin. Khó khăn nhất trong tất cả là kêu gọi Nga cộng tác với NATO đang mở rộng và cung cấp ngoại quan hệ giao cần thiết để chấm dứt cuộc tắm máu khu vực Balkan. Cả hai đều cần thiết để ổn định Trung Âu.
Còn chính quyền Trump hiện tại.
Dưới thời Putin với tư cách là người muốn phục thù, Nga đã khôi phục 4 đặc điểm chính về chính trị và địa chính trị thời Liên Xô : Thiết quyền (Iron Fist), Lời nói dối lớn (Big Lie), sự bành trướng vượt ra khỏi biên giới Nga và lật đổ các xã hội phương Tây. Putin đang tạo một cơ hội khác cho hệ thống đã bị xóa sổ trên đống tro tàn của lịch sử trong thế kỷ trước vì những thất bại nội bộ.
Chiến tranh Lạnh vừa quay trở lại với một số điều mới và đáng ngại. Bàn cờ đã thay đổi. Putin đang trên đà chiến thắng. Những lãnh đạo mạnh mẽ ở châu Âu đang nhân bản giống Putin với sự giúp đỡ của chính Putin. Dân chủ đang gặp nhiều khó khăn nếu không muốn nói là khủng hoảng. Từ sau Thế chiến II, các thể chế được thành lập dưới sự lãnh đạo của Hoa Kỳ, đáng chú ý là NATO và sự hội nhập của Tây Âu. Và sau đó, một cuộc rút lui của Hoa Kỳ tại Trung Đông, có cơ hội khiến Nga trở thành cường quốc duy nhất tại Trung Đông.
Trump là món quà từ Trời của Putin và là cơn ác mộng đối với các chính phủ trong tầm ngắm, trong đó bao gồm chính phủ của Trump. Tổng tư lệnh Hoa Kỳ (Donald Trump) không đồng thuận với chính phủ của chính mình, thậm chí toàn bộ chính quyền. Đáng lưu ý là nỗi khao khát bướng bỉnh của Trump nhằm dỡ bỏ lệnh trừng phạt đối với các tài phiệt đầu sỏ của Putin.
Tại Châu Âu, Trump đã giúp Putin dễ dàng chôn vùi nỗ lực hợp tác Gorbachev-Yeltsin với phương Tây và làm sống lại những gì hắnxem là ảnh hưởng đến lãnh thổ nước Nga. Thay vì bảo vệ các đồng minh quan trọng, Trump lại bắt nạt và coi thường họ, khiến họ dễ bị tổn thương trước sự trỗi dậy của các lãnh đạo theo chủ nghĩa dân tộc cực đoan, là những người nhìn thấy ở Trump sựnâng đỡ và kiểu mẫu.
Trump có một mối quan hệ đặc biệt với những kẻ độc tài khimà Trump đã thừa nhận trong một bữa ăn trưa với các Thượng nghị sĩ : "Tôi không biết tại sao tôi lại hòa hợp với những người cứng rắn, chứ không phải những người mềm mỏng".Trump thực ra biết tại sao : bởi Trump ghen tị với sức mạnh không được kiểm soát của độc tài, sử dụng sự hăm dọa cho hoạt động bí mật, rõ ràng Trump không tin tưởng các cố vấn và các cơ quan làm việc cho mình.
Bài viết của Washington Post đã nhắc lại cuộc gặp gỡ Trump-Putin vào tháng 7 năm ngoái tại Helsinki, mà không có sự hiện diện của cố vấn, phụ tá hay người ghi chép. Bà Gross, thông dịch viên của Bộ Ngoại giao, là người Mỹ duy nhất ngoài Trump ra, biết những gì đã được nói đến trong cuộc họp và bà ấy đang che giấu. Bất cứ điều gì Trump nói với cố vấn của mình có thể là những gì ông muốn mọi người tin, đặc biệt là khi mà ông đang muốn che giấu điều gì đó. Trump nói rằng ông không quan tâm nếu cuộc trò chuyện với Putin được công khai ; nhưng phát biểu này của Trump là không có giá trị. Sự tự mãn trên khuôn mặt của Putin và một điều gì đó không chắc chắn trên khuôn mặt của Trump sau cuộc họp bí mậtnói lên được nhiều điều.
Thông dịch viên người Nga của Putin có lẽ đã sao chép lại từ bộ nhớ và những ghi chú ngay sau cuộc họp giữa Putin-Trump. Hơn nữa, Putin là một thẩm vấn viên rất lành nghề, nên sẽ tóm tắt lại cho thân cận của mình nội dung cuộc họp. Do đó, phía Nga còn có một lợi thế khác trong việc xử lý người ngưỡng mộ Putin (là Trump).
Các nhà sử học trong tương lai sẽ đối mặt với sự bất lợi, khó khăn khi tài liệu lưu trữ về chính sách ngoại giao của chính quyền Trump được công khai,bởi vì rất nhiều thủ tục ngoại giao thông thường đã bị phá vỡ hoặc bị loại bỏ. Nhưng chúng ta đã biết rằng điện Kremlin đã giúp đưa Trump vào Nhà Trắng và chơi ông ta như một thằng ngu.
Hoặc nói theo cách này : Trump đã thông đồng với nước Nga thù địch trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của mình. Chúng ta rồi sẽ biết nếu sự thông đồng này bắt đầu từ trước đó.
Strove Talbott
Mai V. Phạm dịch
(14/01/2019)
Tác giả : Strove Talbott là chuyên gia nổi tiếng về các chính sách đối ngoại tại viện Brookings. Trước khi gia nhập viện Brookings, Talbott là giám đốc sáng lập của Trung tâm Nghiên cứu Toàn cầu hóa của Đại học Yale. Ông cũng là phó ngoại trưởng thời Tổng thống Clinton.
Donald Trump và Vladimir Putin : đồng cân nhưng không đồng lượng
Căng thẳng tột độ tại G20. Donald Trump-Vladimir Putin, cuộc diện kiến bốc lửa. Tổng thống Mỹ dọa "trả đũa" Bắc Triều Tiên trước giờ gặp chủ tịch Trung Quốc. Nhật-Châu Âu đạt đồng thuận tự do hóa mậu dịch. Chiến lược "tất cả cho năng lượng sạch" của Pháp là một số chủ đề trên báo Pháp ngày 07/07/2017.
Ảnh ghép : Tổng thống Nga Vladimir Putin và tổng thống Mỹ Donald Trump. REUTERS
"Putin ở thế mạnh"
Tổng thống Mỹ Donald Trump tiếp tục chiếm trung tâm điểm thời sự quốc tế trong khuôn khổ G20 tại Hambourg, Đức Quốc, mà nóng bỏng nhất là cuộc gặp lần đầu tiên với tổng thống Nga Vladimir Putin. Căng thẳng vì "nếu không thành công thì Donald Trump bị chê là không có tài thương lượng, nhưng nếu đạt được thỏa hiệp nào đó thì chủ nhân Nhà Trắng sẽ bị lên án phản bội quyền lợi nước Mỹ". Đó là nhận định của Iouri Rogoulev, chuyên gia Nga đại học nhà nước MGU ở Moskva với Le Figaro, trong bài "Putin ở thế mạnh".
Cũng cùng nhận định "cuộc gặp đầu tiên trong căng thẳng tột độ", nhà báo Philippe Gélie của Le Figaro cảnh báo : sau khi biểu dương tình thân hữu với "hồn Châu Âu" tại Warsawa, tổng thống Mỹ đến khu mìn bẫy tại Hambourg.
Cuộc thảo luận giữa Donald Trump và Tập Cận Bình được Le Figaro dự báo là "bế tắc" : Mỹ không chấp thuận đề nghị có qua có lại của Bắc Kinh : Bình Nhưỡng ngưng thử tên lửa và hạt nhân, Mỹ và Hàn Quốc ngưng tập trận. Theo chuyên gia Even Medeiros của Eurogroup, Washington không quan tâm đến đề nghị này. Trong sáu tháng tới, Mỹ sẽ tăng cường áp lực lên Bình Nhưỡng. Hồi mùa xuân năm nay, khi tiếp Tập Cận Bình ở Mar-al-Lago, Florida, Donald Trump đã quạt một cơn gió lạnh trong lúc ăn tráng miệng bằng một tràng Tomahawk vào Syria. Chủ tịch Trung Quốc ngồi tĩnh lặng. Lần này, viễn cảnh Mỹ oanh kích Bắc Triều Tiên, sát cạnh Trung Quốc, sẽ làm cho bầu không khí nặng nề thêm và chắc chắn Tập Cận Bình sẽ không im lặng.
Bên cạnh những cuộc thảo luận bên lề với thủ tướng Đức Angela Merkel và chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, đây là lần đầu tiên Donald Trump gặp Vladimir Putin trong bối cảnh xung khắc nặng nề. Cả hai đều có cùng tâm tính vũ phu và tự phụ. Tuy gần đây, sau khi oanh kích Syria, Trump cho là mối quan hệ với Nga đã xuống thấp đến mức lịch sử, ông vẫn tiếp tục ngưỡng mộ Putin và muốn hợp tác thay vì đối đầu với Nga, và thất bại, như ba vị tiền nhiệm.
Vấn đề là tổng thống Trump đang bị một cuộc điều tra liên bang nghi ngờ "thông đồng" với điện Kremlin nên ông ít nhiều bị trói tay. Tổng thống Mỹ không thể tuyên bố "Nga là bạn còn kẻ thù là báo chí, là công luận".
Giúp Donald Trump tránh sơ hở ở G20
Giới chức Mỹ xem "tâm lý thích làm bạn với Putin" của Donald Trump là dấu hiệu của sự yếu đuối cộng với nhược điểm không nắm vững hồ sơ và thích được tán dương, tổng thống Mỹ sẽ sụp bẫy một cách dễ dàng một nhân vật đa mưu túc trí như Putin. Do vậy, chính quyền Mỹ chuẩn bị cho cuộc hội kiến Trump-Putin thật kỹ càng : một tập hồ sơ "dầy cộm" phân tích từng điểm tâm lý của cựu điệp viên KGB, do tình báo Mỹ cung cấp.
Nhiều chuyên gia Mỹ, cựu viên chức trong Bộ ngoại giao và quốc phòng như John Herbst và Evelyn Farkas lo ngại tổng thống Trump sẽ bị Putin đánh lừa bằng những luận điểm trấn an nào là "nước Nga không phải là mối đe dọa" nào là "NATO không quan trọng". Đề phòng mọi tình huống, bà Fiona Hill, một nữ chuyên gia Mỹ đặc trách hồ sơ nước Nga trong Hội Đồng An Ninh Quốc Gia, tháp tùng phái đoàn tổng thống với nhiệm vụ mỗi ngày thuyết trình cho vị tổng thống có tiếng thích nghe nhưng lười đọc.
Lời tuyên bố hôm thứ Năm tại Ba Lan lên án "thái độ gây bất ổn định" của Moskva được xem là đáng khích lệ. Quốc Hội Mỹ đang chờ lãnh đạo hành pháp nói thẳng với Putin về chuyện Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ .
Bên cạnh đó, Nga-Mỹ còn nhiều điểm nóng khác từ Ukraine cho đến Syria nơi mà nguy cơ chạm trán trực diện trên không đang đe dọa và cuộc khủng hoảng Bắc Triều Tiên, Putin bắt tay ủng hộ Tập Cận Bình.
Theo Le Figaro, sau nhiều tháng lời qua tiếng lại trên các hồ sơ nóng bỏng, G20 là cơ hội để hai tổng thống Mỹ và Nga trực tiếp đọ sức.
Le Monde trong bài "Giờ sự thật giữa Trump và Putin" cũng lưu ý tổng thống Mỹ không đơn độc hội kiến tay đôi với tổng thống Nga mà được một phái đoàn bao bọc. Câu hỏi đặt ra là liệu Donald Trump có nêu lên hồ sơ gây bất hoà là chuyện Nga nhúng tay vào bầu cử Mỹ năm 2016 ? Đó cũng là câu hỏi của nhật báo công giáo La Croix.
JEFTA : Bruxelles cám ơn Donald Trump
Trong lĩnh vực thương mại, Liên Hiệp Châu Âu và Nhật Bản đạt thỏa thuận nguyên tắc về mậu dịch tự do JEFTA hôm 06/07/2017 là thông tin được Le Monde và La Croix phân tích sâu rộng.
Theo Le Monde, Bruxelles, muốn xây dựng một hiệp định thương mại tự do với Nhật Bản để chứng minh với thế giới, trước tiên là với nước Mỹ của Donald Trump, là Liên Hiệp Châu Âu từ chối chính sách bảo hộ mậu dịch và tiếp tục theo con đường tự do thương mại. Chính động lực chính trị và địa chính trị đã làm tăng tốc tiến trình đàm phán bắt đầu từ năm 2013.
Tokyo, thất vọng vì lập trường của Donald Trump đơn phương bỏ Hiệp định TPP, vội vàng tăng tốc ngả theo Châu Âu với Hiệp Định JEFTA.
Nhật báo công giáo chú ý đến những nhượng bộ đôi bên : thỏa thuận nguyên tắc là cơ sở của một hiệp định chiến lược thương mại tương lai giữa hai đại cường kinh tế, giảm hàng rào thuế quan bao trùm đến 99% trao đổi song phương.
Libération cũng nhập trận với nhận định : khi chọn thời điểm một ngày trước khi G20 khai mạc để thông báo thỏa thuận mậu dịch tự do JEFTA , Liên Hiệp Châu Âu và Nhật Bản gửi thông điệp thách thức Donald Trump. Một nhà ngoại giao Châu Âu "cám ơn" tổng thống Mỹ, nhờ chính sách "nước Mỹ trên hết" mà Bruxelles và Tokyo đạt được thỏa thuận chiến lược JAFTA. Tháng 11/2016, một ngày sau khi có kết quả bầu cử tổng thống Mỹ, thủ tướng Shinzo Abe đã bắn tin với Bruxelles là Nhật Bản muốn khẩn cấp đạt thỏa thuận mậu dịch tự do với bạn hàng thứ ba, chấp nhận điều chỉnh một số tiêu chuẩn sao cho hài hoà với Châu Âu, nhất là trong ngành xe hơi.
Ukraine : tượng Lênin lăn lóc
Nhật báo Libération cánh tả - đưa độc giả sang hai vùng đất nóng, nóng vì chiến tranh : Ukraine và Iraq.
Trong số đặc biệt về Lênin, phóng viên ảnh Niels Ackermann đi khắp cùng đất nước Ukraine kể cả ở vùng Donbas, trong vòng ba năm, mang về cho độc giả những tấm ảnh chụp các bức tượng của Lênin bị hạ bệ, rỉ sét, bị vất bỏ đó đây. Những bức tượng này vừa là biểu tượng của một thời Liên Xô sụp đổ vừa là biểu tượng của bàn tay can thiệp của Nga vào Ukraine.
Mosul : có một thiên đường sau địa ngục
Cũng với hình ảnh, phóng sự, các đặc phái viên của Libération đưa về từ trận Mosul. Một thanh niên Iraq mô tả tình hình mỗi ngày mỗi sáng sủa. Tuy đầu óc của anh "căng cứng"nhưng hạnh phúc được sống và thoát nạn "như từ địa ngục về đến thiên đường".
Quân đội càng tiến gần tuyến phòng thủ sau cùng của Daech, giao tranh càng dữ dội. Từng đàn trẻ con kêu khóc, phụ nữ vật vã, đàn ông thất thần là khung cảnh thấy hàng ngày. Mỗi sáng, khi thấy quân đội tiến đến, mọi người ra đường tay xách nách mang, bồng bế, dìu dắt thân nhân bị thương đi ngược lại để được cứu trợ.
Trong khi đó, Le Monde và La Croix nhấn mạnh đến cuộc khủng hoảng tại vùng Vịnh : Qatar bác tối hậu thư của các anh em thù địch. La Croix tìm hiểu thêm vì sao Thổ Nhĩ Kỳ không bỏ rơi Qatar. Les Echos chú ý đến khủng hoảng tại Nam Mỹ : Venezuela lún sâu vào vòng bạo lực. Phe tổng thống Maduro tấn công vào Quốc Hội. Một triệu người đã chạy sang Colombia lánh nạn.
Pháp : thời của "cán bộ khung", của chuyên viên giỏi …
Thời sự không phải chỉ có chiến tranh và xung đột. Les Echos và Le Figaro cùng đưa hai tin phấn khởi : Tuyển dụng nhân viên có khả năng chuyên môn đạt kỷ lục. 215 000 trong năm nay tăng hơn 5% so với năm 2016. Dự kiến 237 000 cho năm tới 2019. Trên đây là số liệu cho Hiệp Hội Việc Làm của Chuyên Viên Apec loan báo.
Theo Le Figaro, không khí lạc quan có được là nhờ kinh tế tăng trưởng tốt và lãnh vực dịch vụ phát triển mạnh.
Les Echos cho biết mọi ngành nghề từ xây dựng cho đến vi tính đều phất lên. Nhưng điều này cũng bắt đầu gây tác dụng ngược, là mặt trái của chiếc huy chương : nhiều công ty không tìm ra được chuyên viên trong các ngành điện toán, nghiên cứu mà kể cả trong lãnh vực dịch vụ thương mại cũng thiếu.
Hệ quả tích cực là nhiều chủ nhân quay sang tuyển chọn các sinh viên mới ra trường hoặc những người sắp đến tuổi về hưu, thành phần bị xao lãng mỗi khi kinh tế bị khó khăn.
…và năng lượng sạch
Hồ sơ môi trường khí hậu nổi cộm với kế hoạch gây "sốc" của bộ trưởng Môi Trường Nicolas Hulot thông báo hôm thứ Năm : Hulot muốn dẹp xe chạy xăng và dầu cặn. Chương trình hành động lâu dài cải cách năng lượng từ nay đến năm 2040, Les Echos ghi nhận.
Trong khi đó, Le Figaro đặt nghi vấn : liệu kế hoạch không dùng xăng dầu có thực tế hay không ? Bộ trưởng Pháp táo bạo nhưng giới kỹ nghệ gia tuyên bố sẵn sàng ủng hộ, chấp nhận thử thách.
Tú Anh