Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Liệu Nga có thể tuyên chiến với Ukraine ngày 09/05 ?

Anh Vũ, RFI, 04/05/2022

Khi thông báo mở cuộc tấn công toàn diện vào Ukraine từ ngày 24/02/2022, ông Vladimir Putin gọi đó là "chiến dịch quân sự đặc biệt". Sau hơn hai tháng chưa có được thắng lợi cụ thể nào trên chiến trường, cuộc xung đột tại Ukraine có thể sẽ được Nga nâng lên thành cấp độ "chiến tranh" vào dịp kỷ niệm 09/05, ngày chiến thắng phát xít Đức, theo nhiều nhà quan sát phương Tây. 

putin1

Tổng thống Nga Putin phát biểu trong lễ duyệt binh tại Quảng trường Đỏ ở Moskva, Nga, ngày 9/5/2019. Tổng thống Nga chủ trương khôi phục ngày Kỷ niệm chiến thắng phát xít. © Reuters

Những gì đang diễn ra tại Ukraine từ hơn hai tháng qua đã đạt đủ mọi tiêu chí của một cuộc chiến tranh thực thụ. Nhưng ngay từ đầu cuộc xâm lược trên quy mô lớn này, điện Kremlin, vì mục đích tuyên truyền trong nước vẫn gọi đơn giản đó là một "chiến dịch quân sự đặc biệt", với mục tiêu "phi quân sự hóa và phi phát xít hóa" Ukraine, điều này có nghĩa là nước Nga vẫn chưa trong tình trạng chiến tranh.

Gần đến ngày 09/05, kỷ niệm chiến thắng chủ nghĩa phát xít Đức theo truyền thống ở Nga, nhiều nguồn tin cũng như giới quan sát cuộc xung đột hiện nay rộ lên dự báo rằng, những khó khăn trên chiến trường có thể khiến tổng thống Nga đẩy cuộc chiến lên cấp độ cao hơn, bằng việc tuyên chiến chính thức với Ukraine và ra lệnh tổng động viên toàn quốc để đạt được mục tiêu.

Nhóm tư vấn của Mỹ CEPA (Centre for European Political Analysis) nhận định một kết cục như vậy là khó tránh khỏi khi quân Nga đang có xu hướng sa lầy trên chiến trường. Các chuyên gia của CEPA phân tích :

"Giới quân sự Nga nhận thấy sai lầm đã hạn chế các mục tiêu ban đầu của cuộc chiến. Các chỉ huy quân đội khẳng định giờ đây Nga không chỉ tấn công Ukraine mà đang đánh lại cả toàn khối NATO".

Các chuyên gia của viện nghiên cứu Royal United Service Institute, tại Vương quốc Anh cũng nhận định, vì không có chiến thắng cụ thể nào để thông báo, ông Putin sẽ có thể ban bố tình trạng chiến tranh vào ngày 09/05 tới.

Nga huy động tổng lực cho chiến tranh Ukraine

Ngoài những suy luận, đồn đoán về thời điểm lễ kỷ niệm mừng chiến thắng, tuyên bố chiến tranh chính thức còn kéo theo những hệ lụy rất phức tạp. Nước Nga sẽ phải huy động tối đa nhân lực, vật lực cho cuộc chiến tranh. Cụ thể, theo tính toán của giới chuyên gia quân sự, kịch bản tuyên chiến sẽ buộc Nga phải huy động hơn 2 triệu quân, bao gồm quân dự bị, lính nghĩa vụ quân sự và quân chính quy, trong khi mà cuộc xung đột kéo dài hơn hai tháng nay đã làm tiêu hao không ít nguồn lực của quân đội Nga.

Hôm 02/05 vừa rồi, Bộ quốc phòng Anh đánh giá rằng Nga đã đưa "khoảng 65% quân số chiến đấu trên bộ vào Ukraine", và đến thời điểm này "hơn một phần tư các đơn vị bị mất khả năng chiến đấu". Đó là chưa kể một khối lượng lớn vũ khí đạn dược khí tài đổ vào chiến trường từ hôm 24/02, vấp phải sự kháng cự của Ukraine, đã bị tổn thất không nhỏ. Theo Kiev, từ đầu cuộc chiến, Nga mất khoảng 1.000 xe tăng. Nhiều nhà phân tích quân sự cho rằng phải mất nhiều năm nữa quân đội Nga mới khôi phục được năng lực. 

"Nga đang trên đà thất bại"

Tuyên bố chiến tranh vào ngày lễ mừng chiến thắng có thể cũng mang ý nghĩa nhất định trong việc khuấy động tinh thần ái quốc trong dân chúng, nhưng cũng thể hiện sự thừa nhận yếu kém. Hôm thứ Hai vừa qua, bình luận về khả năng Nga tuyên bố chiến tranh vào ngày 09/5 tới, phát ngôn viên ngoại giao Mỹ cho rằng "điều đó chỉ làm cho cả thế giới thấy nỗ lực chiến tranh của Nga đang trên đà thất bại, rằng chiến dịch quân sự và các mục tiêu đề ra đang chệch hướng". 

Dù sao những dự báo về việc Vladimir Putin tuyên bố chiến tranh vẫn chỉ là một giả thuyết, giống như không ít các suy luận, đồn đoán về cách tính toán của tổng thống Nga từ đầu cuộc xâm lược Ukraine đến giờ, nhưng điều này thể hiện mối lo ngại về một tổng tư lệnh quân đội Nga như Putin, "khó lường, liều lĩnh, sẵn sàng làm mọi thứ để đạt được mục tiêu".

Theo nhật báo Pháp Libération, nhiều nguồn tin ngoại giao Mỹ có gợi đến khả năng những ngày tới, Nga sẽ mở các cuộc tấn công dữ dội hơn nhằm kiểm soát được một số thành phố ở phía đông và nam Ukraine, để có được thành quả nào đó cho ngày kỷ niệm 09/05. Mọi chuyện còn lại sẽ tính sau. Chỉ có điều dễ đoán hiện nay là cuộc chiến ở Ukraine này sẽ còn kéo dài chưa biết đến bao giờ kết thúc.

Anh Vũ

Nguồn : RFI, 04/05/2022

************************

Mỹ và Anh : Putin rất có thể chính thức tuyên chiến với Ukraine ngày 09/05

Minh Anh, RFI, 03/05/2022

Giới chức Mỹ và phương Tây dự đoán có khả năng tổng thống Vladimir Putin sẽ chính thức tuyên chiến với Ukraine vào ngày 09/05, Ngày Chiến Thắng của Nga. Điều này sẽ cho phép Moskva huy động quân dự bị và tuyển dụng tân binh vào lúc quân đội Nga ra sức đánh chiếm phía Đông và Nam Ukraine. 

putin2

Tổng thống Nga Vladimir Putin phát biểu trước Quốc hội, Saint Petersburg, ngày 27/04/2022  via Reuters - Sputntk

Le Figaro ngày 02/05/2022 trích dẫn phát biểu của bộ trưởng quốc phòng Anh, Ben Wallace, khi trả lời phỏng vấn đài phát thanh BBC tuần rồi cho rằng nguyên thủ Nga "sẽ tìm cách thoát ra khỏi chiến dịch quân sự đặc biệt". Theo ông, Vladimir Putin "đã phơi bày kịch bản, chuẩn bị địa bàn để có thể nói là "Quý vị hãy nhìn đây, giờ mới chính là cuộc chiến chống phát xít và đây chính là điều tôi cần hơn là thế giới".

Phát ngôn viên bộ ngoại giao Mỹ, Ned Price, hôm qua 02/05 cũng nói rằng có "nhiều lý do để tin rằng Nga sẽ làm mọi điều mà họ có thể để sử dụng" ngày 09/05 vào mục tiêu tuyên truyền. Ông Price còn nói thêm là có nhiều suy đoán theo đó "Nga rất có thể chính thức tuyên chiến" với Ukraine vào ngày đó. Phát ngôn viên bộ ngoại giao Mỹ nói tiếp : "Đây sẽ là một sự mỉa mai lớn nếu Moskva tận dụng cơ hội "Ngày Chiến Thắng" để tuyên chiến, cho phép họ tăng số quân nhập ngũ theo cách mà cho đến lúc này họ chưa thể làm được, nhưng lại tiết lộ cho thế giới thấy rằng các nỗ lực chiến tranh của Nga đã thất bại, rằng họ lúng túng trong chiến dịch và các mục tiêu quân sự". 

Cũng trong ngày hôm qua, đại sứ Mỹ bên cạnh Tổ chức An ninh và Hợp tác Châu Âu (OSCE), Michael Carpenter, phát biểu trước báo giới ở Washington, tố cáo Nga muốn sáp nhập hai vùng lãnh thổ ly khai thân Nga là Lugansk và Donetsk. Ông Michael Carpenter khẳng định Hoa Kỳ có những nguồn thông tin "đáng tin cậy" cho thấy "Nga đang ra sức dàn dựng một cuộc trưng cầu dân ý" vào trung tuần tháng 5/2022 theo hướng này.

Minh Anh

Nguồn : RFI, 03/05/2022

Additional Info

  • Author Anh Vũ, Minh Anh
Published in Diễn đàn

Mỹ không khoan nhượng với Syria và muốn thuyết phục Nga (RFI, 11/04/2017)

Washington ngày 10/04/2017 khẳng định 20% máy bay Syria đã không thể hoạt động sau khi bị Mỹ oanh kích tuần qua. Chính quyền Mỹ cảnh cáo chế độ Damascus là mọi hành động tương tự như vụ sử dụng vũ khí hóa học ngày 04/04/2017 sẽ bị thẳng tay trừng trị. Theo giới quan sát, tổng thống Donald Trump thay đổi thái độ 180° và ông muốn cho thấy rõ điều này trước khi ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson đến Moskva.

putin1

Tổng thống Mỹ Donald Trump thông báo oanh kích Syria ngày 06/04/2017 - REUTERS/Carlos Barria

Thông tín viên RFI tại Washington, Anne-Marie Capomaccio, cho biết thêm chi tiết :

"Vụ oanh kích của Mỹ ở Syria là một hành động trừng phạt : 59 hỏa tiễn Tomahawk đã nhắm vào căn cứ không quân mà theo Lầu Năm Góc, là nơi xuất phát đợt tấn công hóa học vào thường dân, do chính quyền ông Assad tiến hành.

Bộ Quốc Phòng Mỹ vào hôm qua, đúng hơn là bộ trưởng Mattis, khẳng định rằng đã "phá hủy hay gây hư hại cho một khối lượng lớn đạn dược và nhiên liệu, và 20% năng lực của không quân Syria".

Phát ngôn viên Nhà Trắng Sean Spicer cũng tung ra những lời đe dọa trừng phạt và cảnh cáo của Mỹ đối với chế độ Bachar al-Assad như sau :

"Nếu phun hơi ngạt vào một đứa trẻ hay ném một thùng thuốc nổ vào những người vô tội, thì tổng thống Trump sẽ phản ứng lại ngay. Đó là hành vi không thể chấp nhận được… và hậu quả được thấy trước đấy !".

Nhà Trắng và Lầu Năm Góc cùng chung ngôn từ : Bất kỳ sai phạm nào của Syria sẽ bị trừng phạt bằng quân sự trong tương lai. Và ông Sean Spicer còn đi xa hơn nữa : Phát ngôn viên Nhà Trắng không tưởng tượng nổi một nước Syria hòa bình và một giải pháp chính trị nếu Bachar al-Assad vẫn ngồi đấy.

Ngoại trưởng Mỹ Tillerson sẽ cố thuyết phục đồng nhiệm Nga Lavrov mà ông gặp hôm nay tại Moskva về lập trường đó của Hoa Kỳ".

Mai Vân

***********************

Trump-Putin : Tuần trăng mật đã chấm dứt (RFI, 11/04/2017)

Trong thời gian tranh cử, ông Donald Trump đã nhiều lần lên tiếng bênh vực tổng thống Nga Vladimir Putin trên báo chí Mỹ. Khi ông đắc cử tổng thống, báo chí chính thức ở Nga đã hết lời khen ngợi nhà tỷ phú New York.

putin2

Quan hệ Donald Trump và Vladimir Putin rạn nứt vì Syria - REUTERS/Stevo Vasiljevic

Thế nhưng, sau vụ oanh kích của Hoa Kỳ vào Syria tuần trước, giọng điệu báo chí thân Putin đã thay đổi hẳn. Họ chỉ trích ông Trump "không có chút kinh nghiệm nào về chính trị quốc tế", "chỉ biết hành động theo cảm tính chứ chẳng biết suy xét gì".

Đọc những lời chỉ trích nói trên, người ta có cảm tưởng là quan hệ Mỹ-Nga đang trở lại giống như thời tổng thống Obama. Sự thay đổi giọng điệu đó diễn ra vào lúc ngoại trưởng Rex Tillerson sẽ đến Moskva ngày 11/04, chủ yếu để bàn về hồ sơ Syria với đồng nhiệm Nga Serguei Lavrov.

Điện Kremlin đã hy vọng rằng với tổng thống Trump, Hoa Kỳ sẽ hành động chung với Nga để chống các lực lượng khủng bố ở Syria và đây sẽ là một điểm khởi đầu tích cực cho hợp tác giữa hai nước trong tương lai trên hồ sơ Syria, cũng như trên những vấn đề khác.

Nhưng hy vọng này nay đã tan thành mây khói sau vụ oanh kích của Mỹ vào Syria để đáp trả vụ tấn công bằng vũ khí hóa học, mà chế độ Damascus bị cáo buộc là thủ phạm, khiến 87 người chết. Bản thân ngoại trưởng Tillerson cuối tuần qua đã chỉ trích Nga, do "đồng lõa" hoặc do "bất tài", đã không ngăn chận vụ tấn công bằng vũ khí hóa học vào thường dân.

Hôm qua, Hoa Kỳ cũng đã khẳng định rằng Nga đã biết trước là sẽ có một vụ tấn công hóa học ở Syria, tuy hiện chưa có bằng chứng là Moskva có can dự vào vụ này.

Cho tới nay Nga vẫn khẳng định là chế độ Damascus không hề sử dụng vũ khí hóa học, mà khí độc đã lan ra sau khi một kho chứa vũ khí hóa học của lực lượng nổi dậy bị trúng bom. Trong bối cảnh như vậy, cuộc họp ngày 12/04/2017 giữa hai ngoại trưởng Mỹ Nga ở Moskva sẽ khó đạt được thỏa thuận.

Căng thẳng Mỹ-Nga trên hồ sơ Syria chắc sẽ còn kéo dài, bởi vì hôm qua, Hoa Kỳ đã cảnh cáo sẽ oanh kích lần nữa nếu chế độ Damascus mở các cuộc tấn công mới bằng vũ khí hóa học vào thường dân Syria. Trong khi đó, Nga cùng với Iran, một đồng minh khác của Damascus đã đe dọa sẽ có "phản ứng quyết liệt" với mọi cuộc tấn công mới vào Syria. Nói cách khác, họ sẵn sàng đáp trả Hoa Kỳ bằng quân sự.

Sau vụ oanh kích của Mỹ vào Syria, Nga cũng loan báo đã đình chỉ thi hành thỏa thuận với Hoa Kỳ về việc ngăn ngừa các sự cố giữa phi cơ hai nước trên không phận Syria. Moskva và Washington đã ký thỏa thuận này vào tháng 10/2015, vài tuần sau khi Nga khởi động chiến dịch can thiệp vào Syria để hỗ trợ cho chế độ Bachar al-Assad.

Hoa Kỳ và các nước phương Tây khác đang gia tăng áp lực để buộc Putin ngưng yểm trợ cho chế độ Bachar al-Assad. Nhưng vụ oanh kích của Mỹ vào Syria dường như đã khiến cho Moskva càng nghiêng hẳn về phía Damas. Hơn nữa, sau vụ oanh kích nói trên, Nga lại càng khó mà thay đổi thái độ với chế độ Bachar al-Assad, vì sợ sẽ bị xem là hành động dưới áp lực của Mỹ. Tóm lại, vì hồ sơ Syria mà "tuần trăng mật" giữa tổng thống Trump và tổng thống Putin có lẽ đã chấm dứt.

Thanh Phương

*************************

Tillerson đi Moscow, trắng tay trong vấn đề trừng phạt Nga, Syria (VOA, 11/04/2017)

putin3

Ông Tillerson đến Moscow, 11/4/2017

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson đến Moscow hôm th Ba nhưng không có nhiu công c trong tay như Washington và London từng hy vng đ n lc thuyết phc Nga t b chế đ Bashar al Assad Syria.

Hội ngh ngoi trưởng G7 hôm th Ba ti Lucca, Italy, không thng nht được các lnh trng pht chn lc nhm vào gii quân s Nga và Syria, vi lp lun rng trước hết cần phải có cuc điu tra xác nhn phe nào Syria đã s dng vũ khí hóa hc đánh vào thường dân.

Phát biểu vi các phóng viên khi chun b đi Moscow, nơi ông s đưa ra ti hu thư, Tillerson nói : "Chúng tôi không th đ điu này xy ra ln na. Chúng tôi mun làm du ni thng kh ca người Syria. Nga có th góp phn vào tương lai đó và đóng mt vai trò quan trng. Hoc Nga có th duy trì liên minh vi nhóm này, song chúng tôi tin rng vic đó s không phc v li ích dài hn ca Nga".

Vụ tn công hóa hc đã khiến cho thế gii lên án cũng như dn đến mt cuc tn công tên la ca M, đánh du mt bước ngot trong cách tiếp cn ca chính quyn ông Trump đi vi cuc xung đt đã kéo dài 6 năm ti Syria.

Tổng thng Hoa Kỳ, Donald Trump, và Th tướng Anh, Theresa May, đã nhất trí s gây sc ép đ Nga tách ra khi ông Assad sau v tn công bng hóa cht vi d đnh áp dng các bin pháp trng pht chn lc, nhưng hai quc gia hàng đu G7 là Đc và Ý đu không đng ý.

Về phn mình, ông Putin hôm th Ba kêu gi Liên Hiệp Quc điu tra v v tn công hi tun trước. Không đưa ra chi tiết, ông cũng nói rng Nga đã nhn được thông tin tình báo v nhng mưu đ "khiêu khích" bng cách s dng vũ khí hóa hc đ đ li cho chính ph Syria.

Quyết đnh ca các ngoi trưởng G7 Ý gi đây đng nghĩa là vin cnh trng pht tr nên m nht. Tiến trình thc hin mt cuc điu tra s kéo dài và phc tp, đòi hi phi có mt ngh quyết ca LHQ và s đng ý ca chính ph Assad đ các thanh sát viên vũ khí được tiếp cn các đa đim bên trong phần lãnh th nm dưới s kim soát ca ông Assad trước khi xác đnh được ai chu trách nhim và có phi là người Nga hay không.

Vào lúc tình hình biến chuyn nhanh chóng liên quan đến cách tiếp cn ca M v vn đ Syria, ông Tillerson nói rõ rng Washington hy vọng Assad s không phi là mt thành phn trong tương lai ca Syria. Ông nói vi các b trưởng Lucca rng cuc tn công tên la ca M hi tun trước là cn thiết, đó là vn đ an ninh quc gia ca Hoa Kỳ, và nó cho thy chính quyn ông Trump chưa dng li đi vi ông Assad.

*******************

Putin từ chối gặp Ngoại trưởng Mỹ (VOA, 11/04/2017)

Điện Kremlin ngày 10 tháng 4 cho biết Ngoi trưởng M Rex Tillerson s không gp Tng thng Vladimir Putin trong chuyến thăm Moscow ngày 12 tháng này, mt đng thái có th do căng thng sau cuc tn công bng phi đn ca M vào mt căn c không quân Syria trong tuần qua.

putin4

Ngoại trưởng M Rex Tillerson

Ông John Kerry, người tin nhim ca ông Tillerson, thường gp ông Putin và Ngoi trưởng Nga khi thăm Moscow, và Tng thng Nga cũng tng vài ln gp Ngoi trưởng Tillerson khi ông Tillerson còn điu hành công ty du khng l ExxonMobil trước khi đm nhn chc v hin nay.

Ông Putin cũng đích thân trao tặng ông Tillerson huy chương cao quý ca Nga - Huân chương Hu ngh- vào năm 2013, và nhiu người kỳ vng là cu Tng giám đc công ty Exxon s gp ông Putin trong chuyến thăm Nga đu tiên vi cách là Ngoi trưởng M.

Tuy nhiên, phát ngôn viên của ông Putin, ông Dmitry Peskov, ngày 10 tháng 4 loan báo vi truyn thông rng không có kế hoch cho mt cuc gp như vy. Dù không tiết l nguyên do, nhưng ông Peskov khng đnh ông Tillerson ch gp người tương nhim trc tiếp là B trưởng Ngoi giao Nga Sergey Lavrov và s phi theo các th tc ngoi giao mt cách cht ch.

Tổng thng Donald Trump đã ra lnh tn công bng phi đn vào mt căn c quân s Syria trong tun qua đ tr đũa điu mà Washington và các đồng minh nói là mt cuc tn công bng khí đc làm cho nhiu thường dân thit mng.

Moscow nói không có bằng chng là quân đi Syria thc hin cuc tn công, và gi v tn công bng phi đn ca M là mt hành vi xâm ln vi phm lut pháp quc tế.

Chuyến viếng thăm ca ông Tillerson được coi là mt th nghim đu tiên xem liu chính quyn mi ca ông Trump có th s dng xung lc t vic tn công vào căn c ca Syria đ vch kế hoch và thi hành chiến lược chm dt chiến tranh Syria hay không.

Ngay cả trước khi ông Trump ra lnh cuc tn công ti Syria, chuyến viếng thăm ca ông Tillerson đã b bao trùm bng nhng vn đ gai góc.

Những vn đ đó bao gm cáo buc Nga can thip vào cuc bu c Tng thng M năm 2016, cáo buc Nga vi phm mt hip ước kiểm soát vũ khí quan trng, cùng vi và n lc thu hp khác bit v cách thc chiến đu chng li Nhà nước Hi Giáo.

Các nhà phân tích cho rằng Syria là mt trong s ít lãnh vc mà Moscow và Washington có th tìm được nhng đim chung.

Ông Peskov, phát ngôn viên của Tng thng Nga, ngày 10 tháng 4 nói nhng cuc không kích ca M chng t Washington hoàn toàn không mun hp tác v vn đ Syria.

Phản ng v tin tc ca truyn thông cho rng ông Tillerson s s dng chuyến viếng thăm này nhm áp lc đ Moscow thôi ủng h Tng thng Syria Bashar al-Assad, đng minh ln nht ca Nga ti Trung Đông, ông Peskov nói chuyn này không có hy vng thành công.

*****************

Tillerson đi Moscow giữa không khí căng thẳng Mỹ - Nga (VOA, 09/04/2017)

putin5

Ngoại trưởng M gp báo gii ti sân bay Palm Beach, West Palm Beach, Florida, 6/4/2017,

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Rex Tillerson s ti Moscow vào ngày 12/4, ch vài ngày sau khi Hoa Kỳ phát đng cuc tn công tên la vào mt căn c không quân Syria đ th hin phn ng v mt v tn công bng vũ khí hóa hc ca Syria giết hi nhiu thường dân.

Các giới chc nói rng ngoi trưởng M s thúc gic Nga suy nghĩ li v vic h tiếp tc tr giúp chính ph Syria Bashar al-Assad.

Ngoại trưởng Anh Boris Johnson hôm th By nói ông đã hủy b chuyến thăm Moscow, d kiến din ra vào ngày 10/4. Ông Johnson phát biểu : "Nhng din biến Syria đã thay đi tình hình v cơ bn".

Ngoại trưởng Tillerson d kiến s ti Moscow vào th Tư, sau khi ông tham d Hi ngh B trưởng Ngoi giao G-7 Ý t ngày 9 đến 11/4.

Bộ Ngoi giao Hoa Kỳ đã không tr li câu hi ca VOA liu chuyến đi Moscow ca ông Tillerson có thay đi hay b hy b hay không sau khi quân đi M tiến hành oanh kích. Nhưng tính đến ngày Ch Nht, cuc gp vi Tng thng Nga Vladimir Putin đã b đưa ra khi lch trình chuyến thăm Moscow ca ông Tillerson.

Các nhà phân tích nói rằng dù sao Washington cũng cn có các hot đng ngoi giao tiếp sau hành đng quân sự.

Published in Quốc tế