Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Nói đến Stephen Hawking, chúng ta có lẽ đều biết đến quyển sách Lược sử Thời gian ("Brief History of Time").

stephen1

Stephen Hawking đã giúp nhân loại mở rộng hiểu biế/t về vũ trụ

Trong sự nghiệp khoa học của mình, ông đã nhận được rất nhiều sự kính trọng từ các đồng nghiệp khoa học và công chúng.

Ông được bầu đứng thứ 25 trong số những người Anh vĩ đại nhất trong lịch sử theo số liệu thăm dò của BBC năm 2002. Trong danh sách này ông đứng sau các nhà khoa học Richard Darwin, Isaac Newton, Alexander Fleming, Alan Turing và Michael Faraday.

Ông là một trong những người trẻ nhất được bầu viện sĩ tại Anh năm 32 tuổi, chỉ sau W H Fox Talbot được bầu viện sĩ năm 31 tuổi năm 1831.

Stephen Hawking là một người rất cá tính, có lẽ nhiều người trong chúng ta vẫn nhớ cảnh ông bay vào vũ trụ với trạng thái không trọng lượng.

Về khoa học, ông là người tin và đánh cá rằng hạt Higg sẽ không bao giờ được tìm thấy.

stephen2

Cùng với Roger Penrose, ông Hawking đã đưa ra câu trả lời cho việc tạo ra điểm dị thường bởi lực hấp dẫn

Năm 2012, khi hạt Higg được phát hiện tại CERN, ông đã nhanh chóng chấp nhận thua cuộc và là người đề xuất trao giải Nobel cho Peter Higg.

Xin điểm qua năm thành tựu khoa học nổi bật của Stephen Hawking, mà có lẽ ít được biết đến bởi công chúng :

Thứ nhất : Cùng với Roger Penrose, ông đã đưa ra câu trả lời cho việc tạo ra điểm dị thường bởi lực hấp dẫn, có nghiên cứu đột phá về điểm kỳ dị của không gian, thời gian chứng tỏ sự tồn tại của nó và giả thiết rằng vũ trụ có thể bắt đầu từ một điểm dị thường.

Chúng ta đều biết các phương trình toán học của Einstein trong lý thuyết tương đối tiên đoán sự tồn tại của hố đen, tại đó khối lượng và lực hấp dẫn là vô hạn, tạo ra các điểm kỳ dị về không và thời gian. Sự tồn tại của hố đen đã được chỉ ra từ những năm 1916 bởi Karl Schwarzschild, chỉ vài tháng sau khi lý thuyết tương đối của Einstein được công bố.

Các nghiên cứu về thuyết tương đối và hố đen, được đặc biệt chú ý và phát triển vào những năm cuối 1960's với sự phát hiện bằng thực nghiệm các sao neutron, sao lùn trắng khẳng định sự đúng đắn của thuyết tương đối. Với hố đen, ánh sáng rơi vào đó không thoát ra được, nên sự tồn tại của hố đen chỉ có thể nhìn thấy gián tiếp qua ảnh hưởng của nó tới các vật xung quanh.

Trong giai đoạn này về mặt lý thuyết rất nhiều giải pháp đã được phát triến cho hố đen. Lúc đầu, đa số các nhà khoa học nghi ngờ rằng các tính năng kỳ lạ của hố đen là không thực tế mà nó chỉ được tạo ra về mặt toán học do sự áp đặt các điều kiện đối xứng.

Cùng với Roger Penrose, Hawking chứng minh sự tồn tại của nó là có thực và giả thiết rằng vũ trụ có thể bắt đầu từ một điểm dị thường.

Thứ hai : Với James Bardeen và Brandon Carter, Stephen Hawking khám phá ra luật của cơ học hố đen tương tự như các luật của nhiệt động lực học. Tác phẩm của ông mang tên "Black Holes" đã giành được giải thưởng Gravity Research Foundation có uy tín.

Thứ ba : Lý thuyết các hố đen phát ra bức xạ Hawking.

Trước đây các nhà vật lý tin rằng không có gì có thể thoát được một hố đen. Năm 1974, Hawking cho thấy các hố đen phát ra bức xạ cho đến khi chúng cạn kiệt năng lượng và bay hơi.

Dự đoán của Hawking về bức xạ Hawking ban đầu đã tạo ra một cuộc tranh cãi nhưng nghiên cứu sâu hơn đã được coi là bước đột phá quan trọng trong lý thuyết vật lý.

stephen3

Hawking đề xuất rằng thời gian không tồn tại trước Big Bang và do đó khái niệm về sự khởi đầu của vũ trụ là vô nghĩa

Thứ tư : Ông đã đóng góp cho lý thuyết về sự giãn nở vũ trụ (cosmic inflation)

Được đưa ra bởi Alan Guth vào năm 1980, giãn nở vũ trụ là một lý thuyết đã được chấp nhận rộng rãi. Hawking là một trong những người đầu tiên tính toán các biến động lượng tử đã được tạo ra trong giãn nở vũ trụ và cho biết làm thế nào chúng có thể làm tăng sự lan rộng của các thiên hà trong vũ trụ.

Thứ năm : Cùng với James Hartle năm 1983, Hawking đề xuất rằng thời gian không tồn tại trước Big Bang và do đó khái niệm về sự khởi đầu của vũ trụ là vô nghĩa.

Theo Hartle-Hawking, vũ trụ không có bắt đầu vì nó không có ranh giới ban đầu trong thời gian hoặc không gian. Hiện nay lý thuyết này vẫn là một trong những lý thuyết nổi bật nhất về trạng thái ban đầu của vũ trụ.

Tóm lại, trong sự nghiệp khoa học của mình, Stephen Hawking đã có những đóng góp vô cùng quan trọng cho sự hiểu biết của con người về vũ trụ.

Bằng những ngôn ngữ dễ hiểu, cá tính của ông, cũng như sự quyết tâm của ông chiến thắng bệnh tật đã mang đến niềm đam mê khoa học trong cộng đồng trên toàn thế giới.

, thành viên mạng lưới Viet Intellect.

Published in Văn hóa

Ông Stephen Hawking, người có một đầu óc thông minh trải dài thời gian và không gian mặc dù thân thể bị bại liệt, vừa qua đời hôm Thứ Tư, hưởng thọ 76 tuổi, phát ngôn viên đại học University of Cambridge nói.

stephen0

Nhà vật lý Stephen Hawking. (Hình : Philip Toscano/PA via AP)

Ông qua đời một cách yên bình tại nhà riêng ở Cambridge, Anh.

Là nhà vật lý lý thuyết nổi tiếng nhất thời đại của mình, ông Hawking từng viết một cách dễ hiểu về những bí ẩn của không gian, thời gian, và những hố đen trong cuốn sách của ông, "A Brief History of Time" (Lịch sử vắn tắt về thời gian).

Cuốn sách này sau đó trở thành ăn khách nhất thế giới, làm ông trở thành một trong những nhân vật khoa học nổi tiếng nhất sau Albert Einstein.

"Ông là một nhà khoa học vĩ đại và là một người đàn ông rất đặc biệt, mà các công trình nghiên cứu và lý thuyết của ông sẽ còn được nhắc tới trong nhiều năm", các con của ông, Lucy, Robert, và Tim, nói như vậy trong một bản tuyên bố.

Họ viết thêm : "Sự can đảm và kiên trì của ông, cùng với sự thông minh và khôi hài, là niềm cảm hứng cho con người khắp thế giới. Ông từng nói : ‘Vũ trụ này sẽ không là gì nếu nó không phải là ngôi nhà mà con người yêu mến’. Ông sẽ được mọi người nhớ mãi".

22222222222222222

Nhà vật lý Stephen Hawking gặp Đức Giáo Hoàng Francis ngày 28 tháng Mười Một, 2016. (Hình : L’Observatore Romano/pool photo via AP, File)

Ngay cả sau khi thân thể bị căn bệnh "amyotrophic lateral sclerosis" (ALS) hoành hành bắt đầu lúc 21 tuổi, ông Hawking làm các bác sĩ kinh ngạc khi tiếp tục sống với căn bệnh này thêm hơn 50 năm nữa.

Hồi năm 1985, ông bị bệnh phổi nặng, và từ đó phải thở bằng một cái ống, và ông phải nói chuyện qua một hệ thống điện tử tổng hợp giọng nói, và bị đổi giọng luôn từ đó.

Thế nhưng, ông vẫn tiếp tục nghiên cứu khoa học, xuất hiện trên truyền hình, và lập gia đình lần thứ nhì.

Là giáo sư toán với danh hiệu "Lucasian Professor" cao quý tại đại học Cambridge University, và được coi là một trong những người nối nghiệp nhà toán học thiên tài Isaac Newton, ông Hawking tham gia cuộc nghiên cứu đi tìm mục tiêu vĩ đại của vật lý – một "lý thuyết thống nhất".

Một lý thuyết như vậy sẽ giải quyết được sự đối nghịch giữa Thuyết Tương Đối của Einstein, mô tả định luật hấp dẫn, tạo ra chuyển động của các vật thể lớn như các hành tinh, và Thuyết Lượng Tử, liên hệ với thế giới của các hạt hạ nguyên tử (subatomic particles).

Đối với ông Hawking, sự tìm tòi này gần như là một tham vọng mang tính tôn giáo – ông nói rằng tìm ra được "lý thuyết của mọi thứ" có thể giúp con người "biết được suy nghĩ của Thượng Đế".

"Một lý thuyết thống nhất hoàn tất, vững vàng, mới chỉ là bước đầu tiên : Mục tiêu của chúng ta là một sự hiểu biết hoàn toàn các sự kiện xung quanh chúng ta, và chính sự hiện hữu của chúng ta", ông viết như vậy trong cuốn "A Brief History of Time".

Tuy nhiên, những năm sau này, ông cho rằng một lý thuyết thống nhất có lẽ không hiện hữu.

Ông Hawking sinh ngày 8 tháng Giêng, 1942, tại Oxford, và lớn lên ở London và St. Albans, thuộc vùng Tây Bắc thủ đô.

Năm 1959, ông vào học cử nhân tại đại học Oxford University và sau đó học cao học tại đại học Cambridge University.

Ông lập gia đình với bà Jane Wilde năm 1965, và họ có ba người con Robert, Lucy, và Tim.

Bà Jane chăm sóc cho ông Hawking trong 20 năm cho tới khi Hoa Kỳ cung cấp cho ông một ngân khoản để ông được chăm sóc 24 giờ mỗi ngày, theo yêu cầu của ông.

Ông trở thành thành viên của Royal Society năm 1974 và nhận giải thưởng Albert Einstein Award năm 1978.

Năm 1989, Nữ Hoàng Elizabeth Đệ Nhị ban cho ông thứ bậc "Companion of Honor", một sự biệt đãi cao nhất của nữ hoàng.

Năm 1991 ông ly dị bà Jane Wilde, và bốn năm sau cưới bà Elaine Mason, từng một thời là y tá chăm sóc ông.

Năm 2006, hai người ly thân sau một loạt tố cáo là bà hành hung ông, mặc dù ông cho rằng chuyện này "hoàn toàn giả tạo". (Đ.D.)

Published in Quốc tế