Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

ASEAN giằng co giữa Mỹ-Trung (VOA, 12/05/2017)

ASEAN sẽ b áp lc ‘nng n’ trong lúc tân chính quyn M tìm cách giao tiếp nhiu hơn mà chưa có chiến lược rõ ràng trước s cnh tranh ca Trung Quc mun ‘chinh phc’ Đông Nam Á, theo các nhà phân tích t Trung Tâm Đông-Tây ở Hawaii.

asean1

Ngoại trưởng M Rex Tillerson gp g Ngoi trưởng ASEAN ngày 4/5/17 ti th đô Washington.

Tờ The Nation dn nhn đnh ca nghiên cu gia cao cp Denny Roy cho rng dù khó đoán được chính quyn Trump đnh làm gì vi mi quan h ASEAN, d kiến M s tiếp tc xem Đông Nam Á như mt đi tác hu ích.

Việt Nam là mt trong bn thành viên của khi ASEAN có tuyên b ch quyn mt phn ti Bin Đông cùng vi Brunei, Malaysia, Philippines. Indonesia dù không tranh chp ch quyn ti vùng bin giàu tài nguyên này nhưng có mt s xung khc v hot đng đánh bt cá. Trung Quc nhn chủ quyền hu hết Bin Đông.

Mỹ, mt bên nm ngoài tranh chp, dưới thi cu Tng thng Barack Obama đã tôn vinh và thc thi quyn t do hàng hi trên Bin Đông và thúc gic ASEAN thng nht đoàn kết trước Trung Quc.

"ASEAN sẽ tiếp tc chu áp lc ‘nng n’, một bên b Trung Quc níu kéo và bên kia là M, Bin Đông là mt trong nhng vn đ", ông Roy nói.

Dù chính quyền Trump mun có s hin din ti Châu Á, nhưng theo nhà ngoi giao kỳ cu Raymond Burghardt được t The Nation dn li, ông Trump và các c vn của ông có ít kinh nghim vi các vn đ Châu Á, càng ít kinh nghim hơn vi Đông Nam Á.

Nhân vật chính ‘đương đu’ vi Châu Á như Ngoi trưởng Rex Tillerson li có nhiu hiu biết hơn v Trung Đông, ông Burghardt nhn xét.

Vẫn theo li ông, nhng quan chc bên phía an ninh như B trưởng Quc phòng Jim Mattis chng hn, s nghip ca h cũng tích lũy nhiu kinh nghim hơn v Trung Đông.

Cựu đi s M ti Vit Nam và là phó đc s M ti Philippines, Raymond Burghardt, cho rng Việt Nam cn đóng vai trò quan trng hơn trong vic dn dt ASEAN đi phó vi Trung Quc v vn đ Bin Đông vì Philippines dường như đã ‘du ging’ đ ly lòng Bc Kinh.

Từ quan đim ca mt nhà ngoi giao kỳ cu, ông Burghardt nói "Vit Nam có nhiu th đ đóng góp trong vic mang li mt tiếng nói và quan đim cht ch trong ASEAN".

Nguồn : The Nation

***********************

Ðông Nam Á bi quan với chính quyền Trump (VOA, 10/05/2017)

asean2

Xe lưu thông trên cu hu ngh Nht-Thái th đô Bangkok ca Thái Lan (nh tư liu).

Bất chp nhng n lc mi ca chính quyn Tng thng Donald Trump nhằm vươn đến các nước Ðông Nam Á, mt cuc thăm dò dư lun mi đây cho thy nim tin vào mi quan h này đang mc thp.

Cuộc nghiên cu trên mng nhan đ "Các nước Ðông Nam Á cm nhn v chính quyn Trump như thế nào ?" do Trung tâm Nghiên cu ASEAN thuộc Viện ISEAS-Yusof Ishak ca Singapore thc hin. Trung tâm này nhn được phúc đáp t 300 gii chc ca các chính ph, các tổ chức xã hi dân s, các lãnh đo doanh nghip, các hc gi và ký gi ASEAN.

Khoảng 43% tr li nói rng chính quyn ca Tng thống Trump "không quan tâm" đến Ðông Nam Á, và 37% tr li là "có quan tâm". Tương t như vy, khong 43% cho rng giao tiếp và hp tác ca M trong khu vc s gim đi và M s "không còn trách nhim" như là mt đng minh ging như trước đây 4 tháng na.

Chính quyền ca Tng thng Trump đã tìm cách trn an nhng lo lng đó bng nhiu n lc vươn đến khu vc này. Cui tun trước, B trưởng Ngoi giao Hoa Kỳ Rex Tillerson ln đu tiên mi các b trưởng ngoi giao và các quan chc cp cao ca 10 nước ASEAN đến họp ti th đô Washington.

Hội ngh đã bàn v các vn đ thương mi, Bc Triu Tiên, và Bin Đông.

100 ngày đầu ca tân chính quyn Tng thng Trump b đánh giá là thiếu s giao tiếp vi mt khu vc tng có các mi quan h mnh m vi chính quyn ca cu Tổng thng Barack Obama dưới chính sách "xoay trc sang Châu Á".

Trước cuc hp vi ca Ngoi trưởng Tillerson vi các quan chc ASEAN, Tng thng Trump đã ng li mi các nhà lãnh đo Singapore, Thái Lan và Philippines đến thăm Tòa Bch c, và ông cũng dự định s tham d hai hi ngh thượng đnh khu vc vào tháng 11.

Nhưng cuc thăm dò cho thy ch có 10% tin là Tng thng Trump "chc chn" s đến d hi ngh khu vc, 38% nghĩ là "có kh năng", và 32% nói là "s không xy ra".

Một kết qu không gây ngc nhiên là với nhn thc M gim bt s hin din thì Trung Quc s tăng nh hưởng lên trong khu vc, 44% đng ý rng Ðông Nam Á "n đnh và an inh hơn khi có các hot đng ca M", và hơn 51% tin rng M đã đánh mt cơ s chiến lược vào tay Trung Quc k từ khi ông Trump lên cầm quyn, và 73% tin rng Trung Quc có nh hưởng ln nht ti Ðông Nam Á. Ch có 3,5% nói M vn gia danh hiu đó.

Đa số các tr li được gi đến t Myanmar, Philippines và Vit Nam, mc dù cuc thăm dò nhm đến c 10 nước ASEAN.

*************************

Ngũ Giác Đài ủng hộ kế hoạch tăng cường hiện diện Châu Á (VOA, 09/05/2017)

asean3

Bộ trưởng Quc phòng M Jim Mattis

Ngũ Giác Đài ủng h kế hoch đu tư gn 8 t đô la đ tăng cường s hin din ca M ti Châu Á-Thái Bình Dương trong 5 năm ti bng cách nâng cp cơ s quân s, tiến hành thêm các cuc din tp và điu đng thêm lc lượng cũng như tàu bè.

Nỗ lc này được những người ng h xem là mt cách đ gi tín hiu mnh m hơn v cam kết ca M vi khu vc trong lúc Washington đang đi mt vi căng thng bán đo Triu Tiên, quan ngi ch yếu ca M trong vùng, theo mt bài phân tích đăng trên Wall Street Journal ngày 8/5.

Tác giả Gordon Lubold viết rng chính quyn ca Tng thng Donald Trump vn đang phát ha chính sách Châu Á sau khi b kế hoch ‘Xoay trc v Châu Á’ ca cu Tng thng Obama.

Bài phân tích nói nhìn cách ông Trump ‘đàm phán’ với Ch tch Trung Quc Tp Cn Bình, có th thy rng bt kỳ kế hoch nào mun m rng s hin din ca M ti Châu Á chung cuc cũng đòi hi có các bước trn an Bc Kinh rng các bin pháp quân s mi không nhm ti Trung Quc.

Đề ngh đu tư gn 8 t đô la mang tên Sáng kiến n định Châu Á-Thái Bình Dương thot tiên được nêu lên bi Thượng ngh sĩ John McCain và sau đó được các nhà lp pháp khác ng h, và trên nguyên tc, cũng được B trưởng Quc phòng Jim Mattis và người đng đu B Tư lnh M Thái Bình Dương, Harry Harris tán thành. Tuy nhiên, các chi tiết c th ca kế hoch 7,5 t đô la ti nay chưa được phát trin.

Chính quyền ca tân Tng thng Trump đã yêu cu tăng chi tiêu quc phòng cho năm tài khóa hin nay và đang tìm cách tăng 54 t đô la cho năm tài khóa 2018.

Giới chức và gii lp pháp M nói chưa rõ trong ngân khon tăng chi tiêu quc phòng y có bao nhiêu phn s được dành cho Sáng kiến Châu Á va k.

Bài viết trên Wall Street Journal dn li B trưởng Quc phòng James Mattis ng h quan đim ca kế hoch này, nói rằng "Tôi chưa hiu rõ mi chi tiết trong kế hoch ca Thượng ngh sĩ McCain, nhưng tôi ng h trng tâm ông y nêu bt tm quan trng dành cho khu vc đó".

Vẫn theo bài báo, phát ngôn nhân Ngũ Giác Đài, Gary Ross, cho biết B Quc phòng ‘ng h trên nguyên tắc’ đ ngh ca ông McCain rng "Châu Á Thái Bình Dương là ưu tiên hàng đu ca M, và B Quc phòng cam kết bo đm lc lương M có kh năng và sn sàng đ đi din vi các thách thc liên tc trong vùng".

Nỗ lc ‘Xoay trc’ ca cu Tng thng Obama đã mang đến nhng thay đi trông thy. Hơn 1200 lính thy quân lc chiến đn trú luân phiên ti Darwin (Australia), M bt đu điu đng các tàu tác chiến ven bin ti Singapore, và tiếp cn ca M ti các căn c quân s Philippines được phc hi nm trong số nhng thay đi đó.

Vẫn theo tác gi bài báo, quân đi M dưới thi Tng thng Obama áp lc Trung Quc bng các hot đng thc thi ‘t do hàng hi’, cho tàu hi quân đi quan mt s vùng bin mà Trung Quc nhn ch quyn.

Ngoại trưởng M Rex Tillerson, trong buổi điu trn đ được Thượng vin chun thun, tuyên b rng M s ‘tiến sâu’ hơn na, có th ti ch không cho Trung Quc tiếp cn các đo có tranh chp và các khu vc khác.

Tuy nhiên, tới nay, bài báo nêu rõ, các bước đó chưa được thc hin cũng như chưa có hot đng thc thi quyn t do hàng hi nào được công b k t khi Tng thng Trump nhm chc ti nay dù các gii chc trong chính quyn Trump đã loan báo rng các hot đng y s tiếp din.

Nguồn WSJ

Published in Quốc tế