 | Tổng quan: | 3708235 |
Thượng đỉnh Abe-Trump : Nhật lo ngại Mỹ giảm cam kết tại Châu Á (RFI, 10/02/2017)
Thủ tướng Nhật Bản và phu nhân tại căn cứ Andrews, Maryland, Hoa Kỳ, ngày 09/02/2017 - REUTERS
Tối ngày 09/02/2017, thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã tới Washington. Theo AFP, trong cuộc gặp ngày hôm nay với tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Abe đưa ra những cam kết tăng cường đầu tư, tạo công ăn việc làm trên lãnh thổ Mỹ, với hy vọng là tân chủ nhân Nhà Trắng sẽ giảm bớt những chỉ trích nhắm vào Nhật Bản.
Từ Tokyo, thông tín viên Frederic Charles cho biết thêm chi tiết :
"Thủ tướng Shinzo Abe muốn khẳng định với tổng thống Donald Trump về mối quan hệ liên minh vững chắc giữa Nhật và Hoa Kỳ.
Tân tổng thống Mỹ tố cáo Nhật Bản tài trợ không đúng mức cho việc duy trì các căn cứ quân sự Hoa Kỳ trên lãnh thổ Nhật Bản. Về phần mình, Nhật Bản lo ngại Mỹ co cụm, giảm bớt cam kết đối với khu vực hoặc Donald Trump ký kết một thỏa thuận nào đó với Bắc Kinh, bất lợi cho Tokyo và không đếm xỉa đến vấn đề an ninh ở Châu Á.
Ông Shinzo Abe sẽ nói tổng thống Mỹ rằng Nhật Bản đang tăng cường khả năng quân sự và sẽ cùng với Hoa Kỳ đảm nhiệm một vai trò to lớn hơn đối với an ninh khu vực. Đổi lại, thủ tướng Shinzo Abe hy vọng là tổng thống Donald Trump tái khẳng định là Mỹ cam kết bảo vệ Nhật Bản, đặc biệt là trước các đòi hỏi lãnh thổ của Trung Quốc tại biển Hoa Đông.
Về kinh tế, do Donald Trump luôn đề cao chủ trương "Ưu tiên sản xuất tại Mỹ", thủ tướng Nhật sẽ đề xuất tạo 700 ngàn việc làm ở Hoa Kỳ, tiến hành nhiều dự án trị giá 450 tỷ đô la trong 10 năm và Nhật Bản sẽ đầu tư vào dự án tàu cao tốc tại tiểu bang Texas và California".
RFI tiếng Việt
*******************
Tái khởi động quan hệ với Châu Á
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe và phu nhân Akie Abe tới Mỹ hôm 9/2, bắt đầu chuyến thăm kéo dài 3 ngày Ảnh: REUTERS
Mời Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe chơi golf, viết thư rồi điện đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đang tái khởi động quan hệ với Châu Á, tập trung chính sách đối ngoại vào khu vực năng động nhất thế giới này.
Trận golf lịch sử giữa Thủ tướng Abe và ông Trump diễn ra tại sân golf quốc tế Trump gần khu nghỉ dưỡng của tổng thống Mỹ ở Palm Beach, bang Florida ngày 11/2, một ngày sau cuộc họp thượng đỉnh giữa 2 vị lãnh đạo ở Washington. "Ngoại giao chơi golf" hứa hẹn là cơ hội xây dựng mối quan hệ thân mật hơn để bù đắp cho việc cuộc họp thượng đỉnh chính thức đầu tiên giữa 2 nhà lãnh đạo bị phủ bóng bởi vấn đề thương mại. Chuyến ngoại giao nghỉ dưỡng dường như đã nhen nhóm từ cuộc gặp mặt ngày 17/11 năm ngoái, khi ông Trump - khi đó là tổng thống Mỹ đắc cử - đã tặng ông Abe một chiếc áo golf và thủ tướng Nhật đáp lễ bằng một cây gậy đánh golf mạ vàng. Trong cuộc phỏng vấn nhanh với Westwood One Sports Radio, Tổng thống Trump nói cuộc gặp cuối tuần với ông Abe sẽ theo khuynh hướng gần gũi "giữa những đối tác chứ không phải đối thủ cạnh tranh".
Tuy nhiên, mọi quan tâm đang đổ dồn vào sự căng thẳng trong quan hệ thương mại trị giá 268 tỉ USD giữa nền kinh tế số 1 và số 3 thế giới. Theo đài CNN, Tổng thống Trump dường như sẽ không lùi bước. Ông từng chỉ trích hoạt động thương mại đối với ô tô của Nhật Bản là không công bằng và mạnh miệng tuyên bố Tokyo đã áp thuế khiến xe hơi Mỹ không tiêu thụ được ở thị trường Nhật. Giới chức Washington tin rằng khả năng ông Trump sẽ đề cập nhiều với thủ tướng Nhật về cân bằng thương mại và giải quyết vấn đề mà ông chủ Nhà Trắng gọi là "nỗ lực cố ý" của Tokyo nhằm làm mất giá đồng yen để giành lợi thế thương mại bất công với Mỹ.
Ở chiều ngược lại, tờ Asahi Shimbun hôm 10/2 dẫn lời cựu Đại diện thương mại Mỹ Michael Froman cho rằng cuộc gặp với Tổng thống Trump là cơ hội để ông Abe bày tỏ quan điểm về Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và tầm quan trọng của nó với chiến lược kinh tế của Tokyo. Theo ông Froman, đây là một trong những nội dung thảo luận quan trọng nhất và TPP sẽ là nền móng cho các cuộc đàm phán thương mại tương lai giữa hai bên.
Trong khi đó, thái độ của Tổng thống Trump với Trung Quốc bất ngờ đảo chiều khi ông chủ Nhà Trắng "đồng ý tôn trọng chính sách một Trung Quốc" trong cuộc điện đàm đầu tiên với Chủ tịch Tập Cận Bình tối 9/2. Một ngày trước đó, truyền thông Trung Quốc tỏ thái độ rất tích cực với bức thư mà ông Trump gửi chủ tịch Trung Quốc với nội dung chúc mừng ngày Tết nguyên đán và bày tỏ mong muốn xây dựng quan hệ tốt đẹp hơn giữa hai bên. Theo Cố vấn cấp cao về Châu Á Bonnie Glaser tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS), đây là bước đi quan trọng "mở đường cho sự kết nối của chính phủ Mỹ và Trung Quốc trong các vấn đề toàn diện". Báo The New York Times cho rằng tính thời điểm của sự kiện này rất đáng chú ý vì diễn ra ngay trước khi Tổng thống Trump tiếp đón Thủ tướng Abe trong chuyến thăm kéo dài 3 ngày mà Bắc Kinh hẳn sẽ theo sát.
Thu Hằng
Tháng tới, Thủ Tướng Nhật Bản Shinzo Abe sẽ đến Washington, Hoa Kỳ thảo luận với Tân Tổng Thống Mỹ Donald Trump về vấn đề thương mại, bao gồm việc trình bày cho nhà lãnh đạo Hoa Kỳ thấy tầm quan trọng của Bản Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương TPP mà ông Trump mới ký sắc lệnh không tham gia.
Tổng thống Mỹ Donald Trump với sắc lệnh hành pháp Hoa Kỳ rút khỏi TPP được ký hôm 20/1/2017 tại Washington, DC. Ảnh chụp hôm 23 tháng 1 năm 2017. AFP photo
Hôm nay, khi loan báo tin này với báo chí, ông Yoshihide Suga, chánh văn phòng Thủ Tướng Nhật Bản cũng nói rằng có khả năng Nhật và Hoa Kỳ sẽ tiến tới bản hiệp định thương mại song phương, thay thế cho bản hiệp định đa quốc TPP.
Tại Washington, một viên chức của chính phủ Trump cũng đưa ra phát biểu tương tự, cho biết Tổng Thống Trump ủng hộ hiệp định thương mại song phương Mỹ-Nhật, và muốn thấy bản hiệp định này thành hình trong thời hạn sớm nhất.
Từ khi còn vận động tranh cử, Tổng Thống trump nhiều lần lên tiếng cho hay ông không hài lòng với TPP và những bản hiệp định thương mại đa quốc gia khác, gọi những bản hiệp định này là thảm họa vì không có lợi cho kinh tế của nước Mỹ, lại còn khiến công nhân Hoa Kỳ mất việc làm.
Riêng với Tokyo, Tân Tổng Thống Trump cũng chỉ trích Nhật không công bằng khi tìm cách ngăn cản không cho xe hơi sản xuất từ Mỹ vào thị trường Nhật Bản.
Ông Masahiko Shibayama, cố vấn của Thủ Tướng Abe, nói với hang thông tấn Reuters rằng điều ông Trump trách cứ hoàn toàn sai sự thật, đưa ra dẫn chứng xe hơi do Mỹ sản xuất không hề bị Nhật đánh thuế nhập khẩu.
Ông Shibayama cũng nhắc lại các công ty sản xuất xe hơi Nhật Bản đều bỏ tiền đầu tư, xây dựng cơ xưởng sản xuất ngay trên đất Mỹ, tạo nhiều việc làm cho người dân Hoa Kỳ.
Ngoài chuyện thương mại, Thủ Tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump cũng sẽ thảo luận với nhau về tình hình an ninh toàn cầu, và tầm quan trọng của quan hệ chiến lược, đồng minh giữa 2 quốc gia.
Khi vận động tranh cử và ngay trong bài diễn văn nhậm chức đọc hôm thứ Sáu tuần trước, Tổng Thống Trump có nói với đại ý rằng Hoa Kỳ sẽ không chi trả chi phí để giúp bảo vệ an ninh quốc phòng cho nước khác, đòi hỏi những quốc gia muốn được Hoa Kỳ yểm trợ cũng phải đóng góp.
Riêng với trường hợp Nhật Bản, ứng cử viên Trump từng đưa ý kiến Nhật nên có võ khí hạt nhân để tự bảo vệ, thay vì phải trông chờ vào Mỹ. Ông Trump còn tỏ ý cho hay sẽ rút binh sĩ Mỹ đang trú đóng ở Nhật về nước, nêu Tokyo không góp thêm tiền giúp Hoa Kỳ trang trải chi phí.
Những lời tuyên bố đó khiến Tokyo e ngại vì không rõ chính sách của tân chính phủ Mỹ sẽ như thế nào. Do đó hồi tháng Mười Hai năm ngoái, Thủ Tướng Abe đã đến New York gặp Tổng Thống Đắc Cử Trump để trình bày cho người sẽ lãnh đạo nước Mỹ biết rằng quan hệ đồng minh Mỹ-Nhật là điều phải duy trì, đặc biệt trong bối cảnh Trung Quốc đang banh trướng thế lực quân sự ở Châu Á-Thái Bình Dương.
