Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Vụ bê bối 'chạy trường' ở Mỹ : Nữ diễn viên Hollywood nhận tội (VOA, 09/04/2019)

Nữ din viên Felicity Huffman và 13 người khác đã đng ý nhn ti tham gia vào v la đo tuyn sinh đi hc mà các công t viên cho rng nghiêm trng nhất trong lch s M.

chay1

Bà Felicity Huffman rời tòa án liên bang ở Boston hôm 3/4.

Reuters dẫn li các công t viên liên bang hôm 8/4 nói rng 14 người trên nm trong s 50 người, gm các cha m giàu có và các hun luyn viên đi tuyn th thao ca các trường đi hc, b các công t viên liên bang Boston cáo buc tham gia vào chuyn gian lận tuyn sinh, trong đó có vic gian di ti các kỳ thi đu vào và tr khong 25 triu đôla hi l đ con cái h được nhn vào các trường đi hc danh tiếng như Yale, Georgetown và Đi hc Nam California.

Theo thỏa thun nhn ti, các công t viên đng ý đề ngh án tù t khong bn ti 10 tháng đi vi bà Huffman như theo hướng dn v vic kết án cp liên bang.

Nữ din viên tham gia b phim "Desperate Housewives" (Nhng bà ni tr kiu M) còn đng ý tr khon tin pht và bi thường 20 nghìn đôla M.

Trong một thông cáo ra ngày 8/4, bà Huffman, v nam din viên William H. Macy, nói rng bà cm thy "xu h vì đã gây ra đau kh cho con gái, gia đình, bn bè, đng nghip và cng đng giáo dc", theo Reuters.

Nữ din viên tng được đ c gii Oscar cho hng mc "N din viên chính xut sc nht" nói thêm : "Con gái tôi hoàn toàn không hay biết gì v hành đng ca tôi, và vi hành đng sai lm sâu sc ca tôi, tôi đã phn bi con gái".

Các công tố viên nói rằng v la đo do nhà tư vn tuyn sinh đi hc California, ông William "Rick" Singer, điu hành. Ông này cũng đã nhn ti la đo và hi l.

Các công tố viên nói rng bà Huffman, 56 tui, đóng góp 15 nghìn đôla vào qu ca ông Singer đ đi ly vic một cng s ca ông này bí mt sa câu tr li trong bài thi SAT, mt trong các bài kim tra xét tuyn đu vào, ca con gái n din viên ti mt trung tâm kho thí do ông Singer kim soát.

*****************

Vụ gian lận tuyển sinh đại học Mỹ : Vì đâu nên nỗi ? (VOA, 20/03/2019)

Vụ bê bi gian ln tuyn sinh đi hc liên quan đến nhng người ni tiếng và giàu có va b phanh phui gn đây M khơi mào nhng tranh cãi v uy tín và danh tiếng ca h thng giáo dc Hoa Kỳ.

chay2

Trường Đi hc Nam California Los Angeles, mt trong nhng trường b dính đến tai tiếng chy trường M

Một s phâ tích gia và chuyên gia giáo dc nhn đnh v này cho thấy s bt bình đng trong h thng giáo dc vn ưu ái người giàu và to điu kin cho tham nhũng trong khi các công ty tư vn giáo dc gian di tìm cách kiếm tin bng cách gian trá.

Song cũng có ý kiến cho rng đây là ch là hin tượng cc b trong h thng giáo dc M vn ni tiếng v s kht khe và trung thc, do đó s không nh hưởng ln đến thanh danh h thng giáo dc M.

Vụ tai tiếng có tên là Varsity Blues hin vn đang được điu tra nhưng nhng tình tiết hé l cho thy gii nhà giàu M đã thông qua các công ty tư vn giáo dc tìm con đường gian ln đ đưa con em ca h vào các trường đi hc ni tiếng. Như li ca ông William Rick Singer, tâm đim ca v vic, thú nhn : "Nhng gì chúng tôi làm là giúp cho nhng gia đình giàu có nht M đưa con em họ vào đi hc".

Cách làm của h là hi l cho nhng người qun lý các kỳ thi chun đ vào đi hc như SAT hay ACT, theo li các công t viên. Sau đó, h s sp xếp người thi h cho thí sinh. Trong mt s trường hp khác, thí sinh được trc tiếp nhc bài khi đang làm bài thi hay bài thi của h được chnh sa li sau khi thi xong. Đ tăng cơ hi thành công, h còn nói di là con em h có hn chế v sc khe hay trí tu đ được phép làm bài thi lâu hơn thí sinh khác. H còn sp xếp sao cho các thí sinh này sẽ d thi mt cơ s mà công ty có th kim soát. Có trường hp, ph huynh còn gi mu ch ca con em h đ công ty tư vn có th bt chước y ht.

Cách làm phổ biến na là gi mo thành tích th thao đ giành ly sut đc bit các trường đi hc dành cho các em có khả năng th thao xut chúng. Theo cách làm này, h s hi l cho các hun luyn viên các b môn bng hình thc đóng góp gì đó đ đi ly các hun luyn viên đ xut tuyn con em ca h vào hc.

Để h sơ gian di này thêm đáng tin, h s làm gi nhng tm nh con em h đang chơi môn th thao đó. Trong mt s trường hp, h ch đơn gin chnh sa nh bng cách ráp khuôn mt ca con em h lên người ca vn đông viên tht s.

‘Vụ vic đơn l

Trao đổi với VOA, Giáo sư-Tiến s Khương Hu Lc, người đang ging dy ngành Qun tr Kinh doanh Trường cao hc Keller v Qun lý (MBA), nói rng nhng v tai tiếng v gian ln như vy trong h thng giáo dc đi hc M là ‘rt hiếm’ và v Varsity Blues ch‘một v đơn l’.

"Tôi chưa bao gi nghe thy M xy ra v vic như vy", ông nói và cho biết ông cm thy ‘bt ng’.

Ông nói ở M, cũng như nhng nước khác, có nhng người mun gian ln và có nhng người có chc trách ‘sn sàng nhn hi l’. Nhưng vì cách tổ chc h thng cht ch và lut pháp kht khe M nên ít người dám vi phm, ông Lc cho biết, mà nếu có gian ln thì sm mun gì cũng b phát hin.

Lấy ví d trong b máy tuyn sinh các trường đi hc, ông Lc nói, không nm hết trong tay mt người mà có cả mt y ban quyết đnh đ ‘kim soát và cân bng’ (check and balance) đ tránh tiêu cc.

"Có nhân viên phụ trách nhn giy t, h sơ ca thí sinh, sau đó chuyn sang cho y ban tuyn sinh xem xét", Giáo sư Lc nói và cho biết đ tránh kh năng làm giả h sơ t đu vào, thnh thong các trường cũng cho kim tra li t bước đu tiên.

Chính vì quá trình tuyển sinh liên quan nhiu người như vy nên khó mà gian di vì nếu mun phi hi l nhiu người, Tiến sĩ Lc gii thích.

Về kh năng làm gi h sơ giấy t, ông Lc nói rng gi đây do công ngh phát trin nên ‘cái gì cũng làm gi được’, trong đó có bng đim ca thí sinh.

Để tránh kh năng gian ln bng đim, nhiu trường đi hc M gi đây ch chp nhn bng đim được gi trc tiếp qua đường bưu đin còn đ niêm phong, đóng du. Tuy nhiên, Giáo sư Lc nói rng ngay c vic gi bng đim này ‘cũng có th làm gi được’.

Vẫn theo li v Giáo sư nhiu năm đng trên các ging đường Hoa Kỳ, đ đ sc gian ln như vy thì phi cn s tin ln nên ch có nhng người rt giàu mi làm được. Do đó, v tai tiếng kiu Varsity Blues ‘hiếm khi xy ra M’ và ‘không nh hưởng gì đến danh tiếng giáo dc M’.

Cùng suy nghĩ với ông Lc, anh Trí Lê, du hc sinh Vit Nam hc ngành t đng hóa ti Đi hc Công giáo Hoa Kỳ, nói với VOA rng v tai tiếng này ‘ch là cá bit’ ch ‘không phn ánh toàn b h thng giáo dc ca M’.

"Vẫn có th tin tưởng vào cht lượng đu ra ca giáo dc M", anh nói mc dù tha nhn rng ‘đây là bước lùi ca giáo dc M’.

"Gian lận thi c thì M và Vit Nam đu có xy ra", anh nói. "Còn chy trường cho con cái thì Vit Nam rt ph biến còn M bây gi báo chí mi phanh phui nhưng chc là đã xy ra nhiu ln ri do tâm lý ca ph huynh Vit Nam hay M đu mun con cái vào các trường ni tiếng".

‘Mỹ cũng như ai’

Trong khi đó, tai tiếng tuyn sinh đi hc khiến nước M ging như phn còn li ca thế gii mà nước M vn không mun bt chước, t Washington Post nhn đnh trong mt bài xã lun.

Ý tưởng đưa hi l đ được nhn vào nhng trường đại học danh tiếng là điu cũ rích nhng nơi khác trên thế gii. Đ được vào mt trường trung hc đàng hoàng Bc Kinh thì cn phi đóng góp và hi l t 16.000 đô la tr lên, theo nhiu ph huynh được Washington Post hi. Bn năm trước, ông Thái Dung Sinh, cưu giám đc tuyn sinh ti Đi hc Nhân dân danh giá Bc Kinh, đã b truy t vì nhn hi l t nhng ph huynh sn lòng móc hu bao đ bù đp cho thành tích hc tp kém ci ca con cái h. Ông này thú nhn đã kiếm được 3,6 triu đô la trong giai đon 8 năm. ‘Cao khảo’, kỳ thi tuyn sinh đi hc ni tiếng khc nghit ca Trung Quc, lúc nào cũng có nhng thí sinh tìm cách lén lút gian ln.

Người Nga cũng không thua kém. Mt nghiên cu hi năm 2015 ước tính rng các gia đình Nga ‘tr khong 300 triu đô la mỗi năm tin hi l đ đm bo kh năng con em h được nhn vào các trường đi hc và đóng góp thêm 700 triu đô la na mt khi con em h vào hc. Chng hn như nếu ban mun vào Hc vin Quc gia v Quan h Quc tế Moscow – vn ch nhn vào nhng sinh viên ưu tú nht – thì bn ch cn tìm đúng người và đưa ngay s tin 20.000 đô là thì bn s được nhn.

quc gia dân ch ln nht thế gii là n Đ cũng có vn nn kinh niên là hi l trong lĩnh vc đào to đi hc. V bê bi ln nht n Đ là v Vyapam ở bang Madhya Pradesh vi gn 2.000 người b bt gi và trên 2.500 người đã b bt gi k t năm 2012.

"‘Varsity Blues’ có vẻ chng là gì so vi v tai tiếng này. Tuy nhiên, mt bài bình lun trên mt t báo n Đ viết rng : ‘Nhng gì xy ra n Đ cũng xảy ra M.’", Washington Post bình lun.

"Cũng không thể trách h được", t báo này nhn đnh. "Suy cho cùng, nhng người tham gia vào v la đo tuyn sinh đi hc M cũng h thng hóa gian ln thi c ti nhng kỳ thi đã được chun hóa đ giúp đưa con em khách hàng họ vào trường tt".

Thế nhưng ti sao phi làm như vy ? Theo t báo này, bng đi hc M cũng như nhiu nước khác là con đường dn đến đa v xã hi, công vic tt hơn và s kính trng v trình đ. Đó là lý do vì sao nn văn bng gi vn hoành hành ở nhiu nước bt chp nhng n lc truy quét và nhiu quc gia có nhng chính tr gia b phát hin xài bng gi mà Tng thng Nga Vladimir Putin là mt trường hp ni tiếng – ông đã b phát hin sao chép mt lun văn.

Tuy nhiên, theo bài bình luận này thì nhiu người trên thế gii, không ch sau khi v tai tiếng Varsity Blues b phát giác M, hiu rng gian ln trong giáo dc đi hc không ch sai v mt đo đc mà còn gây nguy him cho xã hi. Chng hn như, sau v bê bi gian ln thi c Madhya Pradesh thì liệu còn có người n Đ nào dám đ cho bác sĩ xut thân t bang này cha bnh na ?

Bất bình đng giàu-nghèo

Theo bình luận ca đài CNN, v gian ln Varsity Blues cho thy s bt bình đng trong xã hi M.

"Một lot các cáo trng nhm vào các diễn viên, nhà điu hành doanh nghip, bác sĩ và lut sư cho thy mt âm mưu cp đ quc gia ca nhng người hết sc giàu có và quyn lc có th tr nhng s tin cao ngt đ dn đường cho con cái h vào đi hc", CNN bình lun. "V tai tiếng này đp thẳng vào mt tng lp trung lưu M vn đang cht vt trong cuc sng".

Cũng theo đài này, những v vic như thế cho thy ti sao nhng đ xut chính sách mà các ng viên Tng thng ca Đng Dân ch đưa ra li có sc lôi cun. Bo đm công vic (cho sinh viên ra trường), trái phiếu nh, Chăm sóc Y tế toàn dân, và giáo dc đi hc min phí là mt s đ xut mà Đng Dân ch đưa ra đ giành ly nhng đc quyn đc li ca người giàu cho tt c nhng người dân bình thường.

Theo lập lun ca nhng người đ xut ý tưởng này, tt c bt công xã hi đu đ lên đu nhng người tuân th lut l và lut chơi trong khi người giàu được phép theo lut chơi ca riêng mình mà v tai tiếng dùng tin đ mua ch trong trường đi hc danh giá đã chứng t điu đó.

"Trong khi nhiều hc sinh trung hc M và cha m các em đang đau đu liu h có đ kh năng trang tri chi phí đi hc hay không thì có mt b phn nh người dân M li suy tính h có nên tr 500.000 đô la đ có ch mt đi hc tốt không - 500.000 đô la so vi mc hc phí đi hc ch có hơn 50,000 đô la mt năm", bài bình lun ca CNN dn gii.

nước M không hiếm nhng câu chuyn v nhng đi gia rng rnh tin bc mà con cái ca h có th vào được các trường đi hc hàng đu bt chp thành tích hc tp không có gì ni tri trung hc, theo CNN. Đài này nhc li trường hp ca ông Jared Kushner, người con r được ông Trump tin tưởng. Cha ông Kushner đã đóng góp 2,5 triu đô la cho trường Đi hc Harvard và c hai người con trai của ông đu được nhn vào hc. Tuy nhiên, không có bng chng trc tiếp gì cho thy có s liên quan gia khon đóng góp này vi vic Jared Kushner được Harvard nhn vào hc.

Bản thân Tng thng Donald Trump cũng tng qung bá v Đi hc Trump ca ông cho những sinh viên mun hc nhng hiu biết ca ông v kinh doanh bt đng sn. Nhưng cui cùng nhng sinh viên này nói rng mình b la đo và ông Trump cui cùng phi dàn xếp khon tin bi thường 25 triu đô la cho các sinh viên đã đăng ký hc.

Ba người con ông Trump có bằng cp t Đi hc Pennsylvania, mt trường thuc Ivy League nơi ông Trump tng theo hc. Hin không rõ ông Trump đóng góp cho trường này bao nhiêu trong nhng năm qua. T Daily Pennsylvania hi năm 2016 sau khi nghiên cu báo các ca trường đã phát hiện ông Trump cam kết đóng góp 1,4 triu đô la.

Một s thành viên Đng Dân ch, chng hn như Dân biu liên bang Alexandria Ocasio-Cortez t New York, người đang phi tr khon vay đ hc Đi hc Boston và mãi cho đến trước khi đc c vào H viện vẫn làm vic mt quán bar, đang đ xut ý tưởng v đm bo công vic liên bang. Tuy nhiên, ý tưởng này đã b Ivanka Trump, ái n ông Trump người chng phi vay tin đi hc lúc còn hc Đi hc Pennsylvania, bác b. Cô Ivanka nói trong mt cuc phng vn mi đây rng cô không nghĩ rng người dân M cn s đm bo v công vic như thế.

"Mọi người mun có công vic tương xng vi nhng gì h có", cô Ivanka Trump nói. "Cho nên tôi nghĩ rng ý tưởng v công vic ti thiu được đo bo không phi là điu mà mọi người mong mun. H mun có kh năng giúp h kiếm được công vic. H mun có điu kin sng mt đt nước có tim năng v di đng xã hi (tc là t tng lp thp vươn đến tng lp cao)".

Giáo dục là chìa khóa giúp người M di đng xã hi và cũng là một khoản đu tư quan trng ca các gia đình M. Người không có bng đi hc có mc lương trung đim hàng tun là 712 đô la vào năm 2017 so vi mc 1.173 đô la ca nhng người có bng đi hc, theo Cc Thng kê Lao đng.

Tuy nhiên chi phí đại hc M rt đắt đỏ. Trong năm 2017, n vay ca sinh viên M còn nhiu hơn c n t chi tiêu th tín dng, mc trên 1.000 t đô la, theo Cc D tr Liên bang (Fed). Hu hết các sinh viên M đu vay n và theo báo thường niên ca Fed thì 20% người dân M có vay n thời đi hc hin gi đang không th thanh toán đúng hn.

Một cuc thăm dò ca Vin Pew hi năm 2018 ngay trước bu c gia kỳ cho thy 63% người được hi nói kh năng chi tr chi phí đi hc là ‘vn đ rt ln’. Thượng ngh s Bernie Sanders, người tuyên bố ra tranh cử Tng thng dưới màu áo Dân ch, đưa ra đ xut yêu cu chính quyn liên bang và tiu bang tr cp hc phí và cho phép người M được hưởng giáo dc đi hc min phí. Mt s tiu bang, trong đó có New York, đang th nghim ý tưởng này.

Những đ xuất kiu như thế b các thành viên Đng Cng hòa, trong đó có Tng thng Trump, ch trích là ‘đi theo ch nghĩa xã hi’. Nhưng nguyên nhân có nhng đ xut như vy là vì người dân thuc tng lp trung lưu cm thy c chế rng xã hi tư bn làm li cho mt số ít người giàu hơn là đi đa s nhng người còn li.

Hệ thng ‘chín mui’ cho tham nhũng ?

Trong một bài viết có ta đ ‘Tai tiếng tuyn sinh đi hc ny n t mt h thng chín mui cho tham nhũng’ cho chuyên trang v giáo dc ‘The Conversation’, ông Rick Eckstein, giáo sư xã hi hc thuc Đi hc Villanova, ch trích rng quy trình tuyn sinh đi hc M ‘thiên lch v phía nhng người rng rnh tin bc’.

Lâu nay chúng ta vẫn biết rng thu nhp gia đình cao hơn, thường song hành vi đim thi cao. Có rt nhiu công ty luyn thi M mà mt vài trong s này bo đm thí sinh có đim thi cao hơn vi mc phí vào khong 1.000 đô la. "Tn dng cơ hi luyn thi không có gì là gian ln, nhưng chc chn nó giúp cho người giàu có thêm li thế vn không liên quan gì đến năng lc hc tp", Giáo sư Eckstein viết.

Ông cũng dẫn ra cun sách có ta là ‘Cái giá đ vào đi hc’ ca tác gi Daniel Golden trong đó có nêu ra mt s cách mà các gia đình giàu có có th chi tin đ mua ch trong trường đi hc cho con em h, bao gồm đóng góp khon tin ln chng hn tài tr cho tòa nhà mi hay li dng danh tiếng người ni tiếng. Nhng cách này cũng không liên quan gì đến thành tích hc tp ca con em h nhưng cũng không được xem là phm pháp. Ngoài ra, nhng hc sinh giàu có đã học qua nhng trường ni trú đt đ có được li thế đ được nhn vào h thng trường Ivy League. Cách làm này cũng không có gì gian ln, nhưng chc chn là không công bng đi vi nhng sinh viên khác, cũng theo Giáo sư Eckstein.

Còn con đường ‘năng khiếu th thao vượt tri’ mà mt s người ni tiếng li dng đ đưa con em h vào các trường danh tiếng, ông Eckstein cho rng người giàu có li thế rõ ràng khi đi vào bng con đường này vì nhiu môn th thao đòi hi người chơi phi lm tin ca, chng hn như bóng qun (squash), bóng vt (lacrosse), đu kiếm và đua thuyn. Do đó ch có cu m cô chiêu mi có cơ hi đáp ng nhng tiêu chí tuyn sinh kiu này còn sinh viên nghèo thì không có ca.

Ông dẫn mt báo cáo ca Qu Mellon cho rng nhng sinh viên có thành tích học tp thp nhưng nh vào kh năng th thao có kh năng cao gp bn ln được nhn vào hc so vi các sinh viên có thành tích hc tp tương t nhưng không có kh năng th thao gì c.

Tuy nhiên, trong các vụ vic b phanh phui ca tai tiếng Varsity Blues, một s ph huynh trên thc tế đã b tin ra mua ch cho con h trong đi th thao ca trường ri t đó con em h được nhn vào hc. Chng hn như hun luyn viên thuyn bum ca Đi hc Stanford John Vandemoer b buc ti đã nhn tin đóng góp ca phụ huynh đ đi ly vic gii thiu hai sinh viên tim năng vào hc. Ông này đã nhn ti hôm 12/3.

"Hệ thng này gii hơn nhiu trong vic nhn din nhng người b tin ra nhiu nht (payers) thay vì các vn đng viên tt nht (players)", ông nhn đnh.

"Các công tố viên trong v vic này đã nhn mnh rng ‘không th có cơ chế tuyn sinh riêng dành cho người giàu’. Đ điu đó tr thành s tht, cách làm hin nay là ưu ái cho nhng gia đình hu bao rng rnh cn phi được b. Điu đó cn hành đng nhiu hơn là chỉ truy t mt s người".

Vai trò của công ty tư vn giáo dc

Với mc phí khong t 6.000 cho đến 30.000 đô la, mt công ty tư vn vào đi hc vi chín văn phòng trên khp nước M s giúp cho các hc sinh tìm được trường đi hc phù hp và tư vn np hồ sơ và luyn thi t khi các em còn là hc sinh trung hc, t USA Today cho biết.

Một công ty tư vn khác gn Washington DC ra giá 17.500 đô la trn gói bao gm 55 gi tư vn và dy kèm cách viết bài lun cũng như dy cách tr li phng vn cùng vi hàng trăm lời nhc cá nhân cho các thí sinh hoàn tt các bước np h sơ đúng hn.

New Haven, bang Connecticut, cô Brenda Bernstein mt người tng tt nghip trường Yale danh tiếng và hin điu hành công ty The Essay Expert vn giúp cho các hc sinh trung học viết bài lun vào đi hc, cho USA Today biết cô nhn được nhng li đ ngh viết h bài lun nhưng cô không chu làm.

"Các thí sinh được đánh giá da trên kh năng ca các em. Nhưng có dch v giúp làm h. Mt s ch còn bán bài lun hc thut na", cô cho biết.

Ngành tư vn tuyn sinh đi hc M vn là mt ngành gn như không b qun lý và đã bùng n trong nhng năm gn đây do các trường đi hc đã tr nên kht khe hơn trong tuyn sinh, quá trình xét tuyn phc tp hơn và nhiu người đã nhn ra rng h có th kiếm tin nhanh hơn bng cách mua bán sut trúng tuyn vào trường đi hc danh giá.

Ông Rick Singer, người đang trung tâm ca v tai tiếng Varsity Blues, là mt nhà tư vn giáo dc gian di như thế. Ông này đã nhn ti t chc đưa nhn hi lng triệu đô la đ giúp cho các thí sinh không đ tiêu chun ca nhng bc ph huynh giàu có và ni tiếng được nhn vào các trường đi hc kht khe nht nước M.

Nhìn chung, các công ty này được các gia đình tìm đến đ giúp con h tìm được trường phù hp nht đi vi nhu cu, kh năng và s thích các em. Sau đó, h s tư vn quá trình np h sơ. Hip hi Tư vn Giáo dc Đc lp ca M hin có khong 2.000 thành viên, tăng gấp đôi so vi 5 năm trước đây.

Tuy nhiên, Singer không là thành viên của hip hi này mà thuc v nhóm nhng người mà mt s ph huynh tìm đến đ giúp tăng cơ hi trúng tuyn ca con em h bng mi phương cách cn thiết. Ông thuc nhóm các tư vn giáo dục bt lương vn s ‘b cong hay phá v quy đnh’ đ giúp khách hàng vào được các trường danh tiếng, theo USA Today.

Bà Sonali Bridges làm việc công ty tư vn giáo dc Bridges Educational Consulting California, cho USA Today biết trong hp đng bà ký với các ph huynh có ghi rõ rng bà không th đm bo cho con em h trúng tuyn vào bt c trường nào, rng bà không th gây sc ép đi vi y ban tuyn sinh ca trường và bà không th viết h bài lun hay đin h h sơ xin hc.

Hợp đng cũng yêu cu học sinh và ph huynh phi thc hin quy trình ng tuyn mt cách ‘phù hp vi đo đc’. Tuy nhiên không phi ai cũng làm theo.

"Tôi nghĩ ngày ngay người ta tr nên không trung thành rt nhiu ngành ngh, trong rt nhiu môi trường cnh tranh, và giáo dục cũng không là ngoại l", bà Mandee Heller Adler, CEO ca công ty tư vn International College Counselors, cho biết.

Theo USA Today, một s cơ s tư vn giáo dc lâu năm nói rng trong nhng năm qua, h đã bt gp nhng thí sinh nói quá s tht hay nói dối trong bài luận xin nhp hc. Mt s ph huynh còn thay li con em h mà viết h bài lun.

Published in Quốc tế