Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Hà Ni phn ng ra sao trước "cu trúc an ninh mi" do Putin và Kim Jong-un đưa ra ti Bình Nhưỡng. Phm Minh Chính mt năm ba ln sang Trung Quc, ln này chia s "Cng đng chung vn mnh". Tân Ch tch nước Tô Lâm có th thăm Hoa K ?

vnnga0

Chủ tịch nước Tô Lâm chủ trì lễ đón trọng thể Tổng thống Liên bang Nga Vladimir Putin thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam ngày 20/6/2024. Ảnh : Trọng Hải

S khác bit gia truyn thông trong nước và quc tế v các vn đ nêu trên to điu kin nhng ai quan tâm ti các đng hướng đi ngoi Vit Nam có mt mch tư duy m.Theo truyn thông l phi thì, Vit Trung Xô (nay là Nga) đang tr li "kết đoàn mi tình chung" như xưa và "tri Liên Xô (nay là tri Nga) sao sáng soi đường, tri Trung Hoa kiến thiết phú cường" ? [1]. Cái quán tính ca "thu ban đu lưu luyến y" đúng là ngàn năm há d my ai quên ! Cho dù nhiu chi tiết trong "cuc tình tay ba này" nên quên. Chính xác hơn là nên rút ra bài hc xương máu, theo c nghĩa đen ln nghĩa bóng [2]. Còn truyn thông "phi mu dch" ngược li, đa nguyên hơn rt nhiu, do tính cht "t din biến, t chuyn hóa" ca nó. Dưới đây là phân tích ngn v mt vài đng thái trong quan h gia Vit Nam vi Liên bang Nga, Trung Quc và Hoa K, da vào chuyến thăm ca Tng thng Putin ti Hà Ni, Th tướng Phm Minh Chính tham d Din đàn Kinh tế Thế gii (WEF) Trung Quc và (có tin) Ch tch nước Tô Lâm chun b thăm M.

Chuyên cơ ca Tng thng Putin va ri phi trường Ni Bài, nhà ngoi giao hàng đu ca M v Đông Á, Tr lý Ngoi trưởng Daniel Kritenbrink đã có mt Hà Ni cui tun trước. Ông Kritenbrink đã nhc li mt cách xã giao nhng lo ngi ca M trước khi Putin sang Hà Ni. Người phát ngôn B Ngoi giao M hôm 21/6 kêu gi Vit Nam ng h ch quyn và toàn vn lãnh th ca Ukraine. Đi s quán M Hà Ni trước đó cũng đã phn đi vic dành cho ông Putin mt din đàn đ bo v cuc xâm lược ca Nga Ukraine.Chuyến thăm Vit Nam b đánh giá là mt thách thc ca ông Putin đi vi phương Tây. Ông Kritenbrink được hãng tin M trích li hôm 22/6 rng "ch có Vit Nam mi có th quyết đnh cách tt nht đ bo v ch quyn và thúc đy li ích ca mình". Các cnh quay được dàn dng k càng v cuc gp gia Putin vi Kim Jong-un t Bình Nhưỡng nhn mnh điu mà hai nhà lãnh đo gi là "liên minh mi, cp đ cao" và "cu trúc an ninh mi" làm d y lên nghi ng Triu Tiên đang cung cp vũ khí cho cuc chiến ca Putin Ukraine đ đi ly s h tr công ngh ca Nga cho chương trình không gian ca Triu Tiên [3]. Báo chí Vit Nam tránh đi vào chi tiết, ch đ cp trên đi th v Hip ước Đi tác chiến lược toàn din gia hai nước.

Theo gii quan sát, nếu qu thc ông Tô Lâm chun b đến M vào tháng 7 này, thì đó s là ch du, mi th đang đi đúng hướng trong "l trình" ca c hai phía. Tt nhiên đy là phân tích ca Lut sư Vũ Đc Khanh, Giáo sư thnh ging Đi hc Ottawa t nhng thông tin ông có được, tuy chưa phi là chính thc [4]. Ông Kritenbrink gp các quan chc cp cao ca Vit Nam nhn mnh cam kết mnh m ca Hoa K trong vic thc hin Quan h Đi tác Chiến lược Toàn din (CSP) Hoa K Vit Nam đ h tr cho mt khu vc n Thái Dương t do và rng m (FOIP)" [5]. Con đường này s còn bao xa ? Nh li câu chuyn ông Lê Văn Bàng, Đi s đu tiên ca Hà Ni ti M, đã bt khóc khi Tng thng Clinton thông báo bình thường hóa quan h ngoi giao. Tôi tng hi ông, ti sao lúc y li khóc ? Lê Văn Bàng k li, ông tham gia tiến trình bình thường hóa hai nước t khi vào ngành năm 1973, lúc 26 tui. Khi cm vn được bãi b, ông đã gn 50 tui.Mt quá nhiu công sc, tri qua r t nhiu tht bi, nhiu ln cm chc thành công trong tay ri li trượt mt nên không kìm nén được xúc đng ! [6] Nhưng thưa Đi s Bàng, "l trình" ti đây ca CSP Vit M chc gì s ít khó khăn hơn thế ? Nhìn vào tương lai quan h Vit M, ường xa nghĩ ni sau này…" vn hin hin.

T chuyến thăm Vit Nam ca Putin, theo tin tc rò r, cũng có s lch pha gia Văn phòng Ch tch nước và Văn phòng Trung ương Đng liên quan đến hai mươi tư gi ca ông Putin Hà Ni trong ngày 19 20/6 [7]. Chúng ta không chc là do nguyên nhân l tân hay còn do các nguyên nhân nào khác ? Putin đến Vit Nam lúc 2 gi sáng ngày 20/6 và ri Hà Ni ngay trong đêm hôm y. Rõ ràng đy không phi là cách chn thi đim lý tưởng nht cho chuyến thăm ca mt Nguyên th quc gia, nht li là Putin. Tng Bí thư Nguyn Phú Trng mi nhưng tân Ch tch nước Tô Lâm là nhân vt s hai trong "B T" đng ra hi đàm chính thc. Ông Nguyn Phú Trng không hi đàm mà ch hi kiến vi Tng thng Putin. Có phi đy là ch du mun h thp "nng đ" chuyến thăm ?Nhưng nhng khác nhau v khánh tiết y đã không làm thay đi bn cht mi quan h Đi tác chiến lược toàn din Nga Vit. Tuy nhiên, s khác nhau v sc thái phn ánh tương quan gia cung cách "đón rước" đ i vi các chuyến thăm ca Putin ti Bình Nhưỡng và Hà Ni. Cộng hòa dân chủ nhân dân Triu Tiên, Lãnh đo ti cao Nguyên soái Kim Jong-un trc tiếp ra sân bay đón, tin và đích thân ông Kim hi đàm vi ông Putin.

C cho là Vit Nam và Nga vn duy trì hp tác quân s, vi vic Nga cung cp vũ khí và công ngh quc phòng cho Vit Nam, thì phát biu ca B trưởng Quc phòng Phan Văn Giang ngay trong ngày Putin đến Hà Ni 20/6 là mt ch du rt đáng chú ý.Theo B trưởng Phan Văn Giang nói ti Quc Hi Vit Nam đang hp, phương tin chiến tranh ngày hôm nay hin đi, ngày mai có th đã lc hu, không th theo kp. Nếu không cn thn, chúng ta có th li mang cái lc hu v nhà [8]. Li phát biu này ca ông Giang cho thy mt Vit Nam đã có nhng cái nhìn khác trước đây trong tính toán hp tác quc phòng Vit Nga. Phan Văn Giang cũng tng lưu ý, đc thù ca ngành nghiên cu, chế to vũ khí là cc k khó khăn và ri ro. Theo Tiến sĩ Hà Hoàng Hp, cuc chiến ca Nga Ukraine và các lnh trng pht ca M nhm vào các nước mua sm vũ khí Nga chc chn có nh hưởng đến mua sm quc phòng ca Vit Nam. Trên 80% vũ khí ca Vit Nam vn là vũ khí Nga, nay nếu Vit Nam mua cái gì hoàn toàn mi thì chc chn M phi có ý kiế n, nhưng đến gi này Vit Nam chưa mua cái gì hoàn toàn mi c. Vit Nam đang tìm cách gim dn s l thuc vào vũ khí Nga đ tránh b tác đng bi các lnh trng pht ca M và Washington cũng đang khuyến khích Hà Ni thay thế vũ khí Nga [9].

Trong các s báo ra ngày 21/6/2024, c ba nht báo ln Pháp "Les Echos", "Le Figaro" và "Le Monde" đu nhn mnh đến mt thông đip ca phía Nga. Qua chuyến công du Hà Ni, Tng thng Putin mun chng t ông không hoàn toàn b cô lp trên trường quc tế, ông vn còn đó nhng người bn chí ct. Tuyên b chung và mười mt văn kin ký kết (MoU) vi Nga m ra cho Vit Nam mt s trin vng, nht là các d án v chế biến du thô, khí hóa lng, công ngh ht nhânvà năng lượng nguyên t Tuy nhiên, vi tt c các kế hoch hoành tráng này, nhưng nếu nước Nga ca Putin li ng h lp trường ca Trung Quc v Bin Đông, như mt phát biu gây sc trước đây ca ông y, không chp nhn phán quyết ca Tòa Trng tài quc tế (CPA), chng li xu hướng quc tế hóa Bin Đông, thì liu hp tác Nga Vit ti các ging du s m rng có đ đ ngăn chn các âm mưu t "chiến lược vùng xám" ca Trung Quc trên Bin Đông ? [10]

Vit Nam tiếp tc mun duy trì và phát trin quan h kinh tế mnh m vi Trung Quc, tn dng ngun vn và công ngh ca Bc Kinh đ phát trin h tng và công nghip. Th tướng Phm Minh Chính tham d Din đàn Kinh tế Thế gii (WEF) Đi Liên th hin n lc ca Vit Nam theo đnh hướng này. Ông Phm Minh Chính dn đu đoàn đi biu Vit Nam tham d Hi ngh WEF. Ln th ba liên tiếp, WEF mi ông d Hi ngh thường niên.Theo đánh giá t truyn thông trong nước, li mi này không ch th hin s coi trng ca WEF đi vi Vit Nam, mà còn là s đánh giá cao ca WEF đi vi vai trò ca Hà Ni trong các tho lun v các vn đ toàn cu cũng như chia s câu chuyn truyn cm hng v Đi mi, hi nhp và phát trin. Ti phiên khai mc toàn th Hi ngh thường niên các nhà tiên phong ca WEF din ra vào sáng 25/6, Th tướng Chính được cho là đã có bài phát biu n tượng, gi nhiu thông đip đến các đi biu tham d Hi ngh [11].

D din đàn đa phương, nhưng ông Phm Minh Chính đã hi kiến vi Tng Bí thư, Ch tch Tp Cn Bình, hi đàm vi Th tướng Lý Cường ; có các cuc gp vi Ch tch Quc hi Triu Lc Tế, Ch tch Mt trn Vương H Ninh. Phía Trung Quc đã nhc nh Vit Nam v chí hướng "chia s vn mnh chung" và cam kết cùng xây dng "Vành đai và Con đường". Phía Vit Nam đánh giá cao "Cng đng chung vn mnh nhân loi", "Sáng kiến Phát trin toàn cu", "Sáng kiến An ninh toàn cu" và "Sáng kiến Văn minh toàn cu" do Trung Quc đưa ra.Cam kết này ca người đng đu Chính ph Vit Nam liu có th phát đi mt tín hiu v vic, Vit Nam t nay sn sàng nhượng b trước Trt t quc tế do Trung Quc ch đo ? Đi li, Trung Quc ha s thc hin nghiêm túc nhn thc chung đt được gia lãnh đo hai Đng, hai nước và "Tha thun v nhng nguyên tc cơ bn ch đo gii quyết vn đ trên bin Vit Nam Trung Quc ", kim soát tha đáng bt đng trên bin, tăng cường hp tác trên bin [12]. Thông cáo báo chí này cn đt trong bi cnh "chiến lược vùng xám" ca Trung Quc trên Bin Đông đang b phê phán bi chính ph các nước. Trong đó, nhiu nước, như Philippines, đã dũng cm phn ng công khai trước dư lun quc tế [13].

Cui cùng, "Vit Nam có đang thay đi chính sách đi ngoi ?" [14] "Con thuyn ngoi giao Vit Nam" có b lái khi gii quan sát đưa ra các "tín hiu đ" : Hà Ni h hi đón Putin, b Hi ngh quc tế hòa bình v Ukraine, nhưng tham gia Hi ngh đi thoi gia BRICS vi các nước đang phát trin ? Vic M b dán nhãn "kinh tế phi th trường" ti đây vn là mt n s, trong khi vn đ này có th là nhân t quyết đnh cho chuyến thăm M ca Tô Ch tch. Đáng lưu ý, liu Tô Đi tướng Tân Ch tch nước có tiến hành thăm M trong bi cnh B Ngoi giao Hoa K hôm 26/6 va công b "Báo cáo t do tôn giáo v năm 2023", nhn mnh vn còn các trường hp chính quyn Vit Nam xâm hi, sách nhiu các nhóm tôn giáo thiu s, đc bit là các dân tc thiu s vùng Tây Nguyên và Tây Bc ca đt nước ? [15]. Cũng vào ngày 26/6, y ban Nhân quyn Tom Lantos ca H vin Hoa K va kêu gi tr t do cho các tù nhân lương tâm, trong đó có ông Y Yich, ông Y Pum Bya và bà Phm Đoan Trang đang b giam cm ti Vit Nam ! Li kêu gi được phát đi nhân dp k nim Ngày Quc tế ca Liên Hip Quc chng Tra tn [16]. Mt chuyến thăm "ra mt" quc tế, "th uy quyn lc mi" vi trong nước như thế, liu có th tiên lượng trước nhng kết qu kh quan ?

Đinh Hoàng Thắng

Nguồn : VOA, 02/07/2024

Tham kho :

[1] https://bcdcnt.net/bai-hat/bai-ca-huu-nghi-viet-trung-xo-9472.html

[2] https://www.rfa.org/vietnamese/news/comment/blog/what-left-over-after-putin-s-trip-06232024090911.html

[3] https://www.rfa.org/english/cartoons/putin-kim-jong-un-drive-in-limousine-car-06282024153249.html

[4] https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/vietnamese-president-to-lam-in-front-of-the-us-china-russia-chessboard-06282024170422.html

[5] https://www.voatiengviet.com/a/su-that-va-doi-tra-qua-chuyen-tham-ha-noi-cua-putin/7665349.html

[6] https://nld.com.vn/thoi-su-trong-nuoc/giai-mat-sau-20-nam-nuoc-mat-cua-dai-su-20150630212443311.htm

[7] https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/vietnamese-president-to-lam-in-front-of-the-us-china-russia-chessboard-06282024170422.html

[8] https://plo.vn/bo-truong-phan-van-giang-neu-khong-can-than-co-the-lai-mang-nhung-loai-vu-khi-lac-hau-ve-nha-post796497.html

[9] https://www.voatiengviet.com/a/viet-nam-dang-giam-dan-le-thuoc-vao-vu-khi-nga/7660868.html

[10] https://www.voatiengviet.com/a/moi-quan-he-khong-tinh-lang-nga-viet-nam-/7660462.html

[11] https://consosukien.vn/thu-tuong-pham-minh-chinh-gui-gam-nhieu-thong-diep-tai-dien-dan-kinh-te-the-gioi.htm

[12] https://nhandan.vn/thu-tuong-pham-minh-chinh-toi-dai-lien-trung-quoc-tham-du-hoi-nghi-thuong-nien-cac-nha-tien-phong-lan-thu-15-wef-post815797.html

[13] https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cy994v5pn0qo

[14] https://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/welcoming-putin-is-vietnam-changing-its-policies-06252024130713.html

[15] https://www.voatiengviet.com/a/bo-ngoai-giao-my-viet-nam-van-tiep-tuc-xam-hai-sach-nhieu-tu-do-ton-giao/7675271.html

[16] https://www.voatiengviet.com/a/uy-ban-nhan-quyen-tom-lantos-keu-goi-phong-thich-4-nha-hoat-dong-viet-nam/7677781.html

Additional Info

  • Author Đinh Hoàng Thắng
Published in Quan điểm

Đã có những phiên hp ca Chính ph và Quc hi kim đim tình hình năm 2017 và bàn công vic ca năm 2018.

Nhìn chung việc kim đim không tht sâu sc, không nhìn thng vào s tht, không có tranh lun trong đánh giá mt cách minh bch công khai cho nên có rất ít sc thuyết phc, không có sc hp dn nhng ai mun biết rõ s tht, thành tích chân thc, nhng tn ti đích tc và ngng bin pháp hu hiu nht.

ngoaigiao1

Lãnh đạo các nền kinh tế dự thượng đỉnh APEC, Đà Nẵng, Việt Nam - Hàng đầu từ trái qua : Tập Cận Bình, Trần Đại Quang, Joko Widodo. Hàng sau : Rodrigo Duterte, Vladimir Putin, Donald Trump

Đó không phải là cung cách làm vic ca mt Nhà nước trưởng thành mun làm vic tht s có hiu quả cho đt nước mình, nhân dân mình.

Đây là kiểu cách x s ca mt Nhà nước yếu kém luôn có mc cm, lo s dư lun nhân dân và thế gii chê cười nên ch c lên gân, t khoe khoang thi phng thành tích, che du nhng khó khăn bế tc, ch ct tuyên truyền để nhân dân yên lòng buc phi tin là mi s đu tt đp, thành tích là mt ni tri, nhng tn ti là không đáng k, là th yếu, đ ri không sao đi mi, đt nước như không chu phát trin.

Ông Tổng bí thư Nguyn Phú Trng gp c tri hay chúc Tết không quên nhắc nh "bà con ta ch có ng say trên vòng nguyt quế". Vòng nguyt quế t xa xưa là phn thưởng danh d giành cho nhng chiến thng ly lng.

Ai tặng nhân dân ta vòng nguyt quế vy ? V nhng chiến thng ly lng nào ?

Hay chỉ có mt nhóm các chú thanh niên dưới 23 tui ca đi bóng U23 ? Thế thì đáng bun quá, nghèo nàn quá !

Vòng nguyệt quế ? mà sao nước ta lc hu đến thế, chưa sn xut ni mt cái đinh vít công nghip ln có cht lượng. Mà sao không mt trường Đi hc Việt Nam nào được k trong 300 trường Đi hc có cht lượng ca Châu Á. Sao mc sng thu nhp hng năm phi 16, 20 năm na mi bng mc ca Indonesia và Thái Lan hin nay ? mà sao Vit Nam có ch s tham nhũng vào hàng cao nht và v ch s t do báo chí thấp đến mc gn tn cùng ca thế gii ? Văn hóa ta phát trin sao tham nhũng tràn lan khp nơi, thanh niên ung bia, nói tc đt k lc quc tế, cô giáo tát hc sinh thành thương tích, v cht c chng, ông hiếp cháu ?

Trong thành tích chung nổi lên nhn đnh là trong năm qua, "ta đạt nhng thành tích ni bt, chưa bao gi uy tín quc tế được nâng cao như năm qua" ! Ghê chưa !

Nhưng tht ra là gì ? Tht ra nhìn cho k, trong hàng my chc năm qua, lãnh đo đã không quan tâm gì đến lĩnh vc đi ngai. Không có một cuộc bàn lun chuyên đ ca đng, ca chính ph, ca quc hi v đường li chính sách đi ngoi. Không có mt Ngh quyết nào v mt trn đi ngoi, là mt mt trn thiết yếu có ý nghĩa sinh t ca đt nước.

Có thể nói t sau cuc hp và mt ước Thành Đô (tháng 9/1990), tất c đường li đi ngoi là theo chính sách l thuc phương Bc, bám cht Trung Cng, không cn bàn bc gì thêm na. Toàn b ch quyn v đi ngoi ca quc gia đã b t nguyn hiến dâng cho Trung Cng cm chch.

Do mất ch quyn, theo đường li Bc thuc, chính tr nước Vit theo mô hình Tàu, nn kinh tế tài chính b ph thuc Trung Quc nng n, quc phòng b lép vế, trói tay, văn hóa dân tc m nht dn, v trí quc tế xung thp mt cách thê thm, uy tín quc tế xung tn đáy.

Có những sự tht không ai có th ph nhn. Tm h chiếu Vit Nam là tm h chiếu b mit th và cnh giác nht trong bang giao quc tế. Nht Bn, c xã hi và mi siêu th cnh giác cao đ vi du khách Vit Nam vì ni tiếng là hay ăn cp hàng hóa nht, cũng như các phi công dân dụng và các cô chiêu đãi viên hàng không đến t Vit Nam đu ni tiếng là có t l buôn lu, mang tin bt hp pháp đi ra nhiu vào loi nht. Năm 2017 Vit Nam còn ni tiếng v v c mt trung tướng an ninh sang cùng S quán Berlin t chức mt cuc bt cóc phi pháp theo kiu cách thi "chiến tranh lnh", bt chp lut quc tế, đ b CHLB Đc lên án và trng pht nng n, nay vn chưa thoát. Như vy mà còn nói ly được là uy tín quc tế lên cao hơn bao gi hết ! Lưỡi không xương là thế.

Trước s kin đu hàng Thành Đô, lĩnh vc đi ngai ca Vit Nam có lúc khá khi sc.

Là nhà báo ở trong nước, tôi tng đm nhn theo dõi mt trn ngai giao khá cht ch, tôi nhn thy qu tht có nhng nhà ngoi giao xut sc, lão luyn. T nhng năm 1945, 1946, Phan Bôi – Hoàng Hữu Nam, Lê Gin là nhng nhà ngoi giao sc xo đ thương lượng vi phía Pháp. Các ông H Chí Minh, Phm Văn Đng cũng chu khó suy tư v nhng nước c ngoi giao đc đáo đ duy trì s hòa hoãn đ có thi gian chun b cho thời chiến.

Về sau ni lên các ông Nguyn Cơ Thch và Trn Quang Cơ là 2 nhà ngoi giao đích tht, t đào to có bài bn trong thc tin, am hiu lut quc tế và am hiu thế gii trong thi đi mi, phân tích sâu tâm lý các đi th. Tôi tng làm vic hàng my chục ln vi 2 ông cùng ông Ngô Đin, V trưởng báo chí b ngoi giao, sau đó là Đi s Pnom Pênh. Đó đích tht là nhng nhà ngoi giao có chiu sâu, có lý lun, bài bn, có sáng kiến c th, hu hiu. Mi ln gp là hiu thêm vn đ. Khi tôi làm nhim vụ người phát ngôn ca phái đoàn Quân s min Bc ti Sàigòn đu năm 1973, tôi cũng nhn thy ông Lưu Văn Li, phó trưởng đoàn min Bc, là nhà ngoi giao đúng nghĩa, biết phân tích tình hình, đưa ra nhng sách lược đúng lúc có hiu qu.

Mấy năm nay tôi theo dõi kỹ nn ngai giao Vet Nam, thy rõ nó đui sc mt cách t hi. Vin Ngoi giao, tp chí Ngoi giao, Hc vin chính tr quc gia không h có nhng bài nghiên cu chuyên sâu v đi ngoi, mt lĩnh vc l ra phi có nhiu đ tài phong phú, lý thú cho những sinh viên và chuyên viên đi ngoi b công sc ra nghiên cu và cng hiến. Tht ra, nhiu nhà dân ch tr trong các t chc xã hi dân s đã nghiên cu và hành đng sc bén hơn các nhà ngoi giao chuyên nghip ca b ngoi giao và ban Đi ngoi TƯ.

Pháp, Đc, Anh, Hoa Kỳ, Canada… ngay sau khi giáo sư Vương H Ninh được Tp Cn Bình đưa vào Thường v B chính tr, các chuyên viên ngoi giao thượng thng các nước này lin b công nghiên cu sâu v nhân vt này, ch ra rng ông ta tng tu hc lâu năm Pháp, Hoa Kỳ nhưng đã quay lưng li nn dân ch thế gii mà ông ta gi là "đc sn ca nn dân ch bnh hon phương Tây" đ c súy cho chế đ "siêu đc đoán", mt chế đ cc quyn toàn tr phn dân ch, phi nhân tính. Lp thuyết trung tâm ca quân sư họ Vương là dân ch phá hoi đoàn kết, n đnh và phát trin, toàn tr duy trì đoàn kết dân tc và n đnh đ phát trin. Đây là ch nghĩa phát xít mi. Các nhà nghiên cu tài gii đu cho rng không ai làm hi cho Tp Cn Bình bng ông Vương, xui di tâng bốc ông Tp đ ông này nuôi dưỡng tham vng tr thành lãnh t "ht nhân", lãnh t cá nhân như Mao khi xưa, khiêu khích hng t nhân dân Trung Hoa khao khát t do dân ch. Vương và Tp ch là các ông đ nho c h mang đm dòng máu Đi Hán, coi Trung Quốc là Trung tâm thế gii, Trung tâm vũ tr, khi thế và lc chưa đ, cn mt thi gian dài mi đ lông cánh và nanh vut. Làm chính tr mà không am hiu thc lc và tình thế thì ch có tht bi. Cao ngo nôn nóng đã làm cho ông Tp quên li khuyên khôn ngoan "thao quang dưỡng hi".

Lịch s Trung Hoa đã ch ra khi chế đ phong kiến Đi Hán có bn cht đc đoán cá nhân lên đến tt đnh là khi y nó s tr nên yếu thế nht, lúc y mt nước nh như Mông C hay mt tc cc nh như Mãn Châu cũng đ sc đ vt ngã tộc Đi Hán lăn knh và thng tr nó mt thi gian dài.

Chính nhờ nhng phân tích đi ngoi sc xo như thế mà tng thng D. Trump trong "Báo cáo tình hình Liên bang" mi đây không ngn ngi coi Trung Quc và Nga là 2 đi th nguy him th nht và th hai mà Hoa Kỳ phải ngăn chn kjp thi, và đó là nhng đi th không đáng s.

Vit Nam đã có cá nhân hay nhóm chuyên viên đi ngoi nào hay cuc hp các nhà nghiên cu nào nghiên cu v Vương H Ninh ? Chưa có ai c. H còn ng gt, hay lo chuyn mua bán sừng voi, sừng tê giác, vây cá mp, đng h cao cp, computer hin đi nht đang có giá cao, hay chun b mt màn bt cóc nào đó ?

duy ca ông Tng bí thư Nguyn Phú Trng không có đường li hay sách lược đi ngoi. Ông đã có ông Tp là thy giáo, thy dùi, thế là đ. Ông không thích xut ngoi tìm hiu tn mt thế gii. Bc Kinh là nơi ông đi li nhiu nht.

Trong tư duy ca b trưởng Ngoi giao Phm Bình Minh không có di truyn quý t ông b Nguyn Cơ Thch. Tht ti nghip. Ông ngoan ngoãn vâng theo ông TBT Nguyễn Phú Trng, quay v nghiên cu chuyn dân s như mt viên chc ngoan ngoãn, buông mc cho lĩnh vc ngoi giao hu như hoàn toàn b trng gn 30 năm nay.

Bùi Tín

Nguồn : VOA, 05/02/2018

Published in Diễn đàn

Donald Trump và trò may rủi trong chính sách đối ngoại

Tính khí khó lường của Donald Trump đe dọa thế giới. Tầm nhìn chiến lược của ông không vượt quá khuôn khổ một nền "ngoại giao theo kiểu giao dịch", mà ở đó lợi ích của Hoa Kỳ luôn được đặt lên trên hàng đầu. Trên trang nhất, Les Echos (04/07/2017) khẳng định "Trump, một mối đe dọa cho thế giới".

may1

Tổng thống Mỹ Donald Trump trong buổi tiếp tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in tại Nhà Trắng, Washington, ngày 30/06/2017. REUTERS/Jim Bourg

Vì sao ? Ông Jacques Hubert-Rodière, cây bút xã luận về quan hệ quốc tế, trong bài phân tích đề tựa : "Trump và trò may rủi trong đối ngoại", cho rằng lên cầm quyền từ 6 tháng nay, nhưng vẫn chưa có ai đoán được chính sách đối ngoại của Donald Trump là gì.

Quả thật, trong sáu tháng qua, kể từ khi lên cầm quyền, tổng thống Donald Trump đã có những chính sách đối ngoại hoàn toàn khác hẳn với những người tiền nhiệm. Ông thực hiện một đường lối ngoại giao gần như theo kiểu "giao dịch" nhằm phục vụ cho mục tiêu chính "nước Mỹ trước hết" và làm thế nào đạt được tối đa các lợi ích từ những đối tác với các "thỏa thuận tốt nhất có thể".

Nhưng bên cạnh đó, người ta cũng có cảm giác tổng thống Mỹ đang đi theo một đường lối zigzag trên nhiều hồ sơ quốc tế. Ông có thái độ quay ngoắt so với những cam kết ban đầu đưa trong suốt cuộc vận động tranh cử từ mối quan hệ với Nga, trao đổi mậu dịch với Trung Quốc, hồ sơ khủng hoảng Syria hay như với NATO…

Chuyên gia Laurence Nardon, phụ trách chương trình Bắc Mỹ, Học Viện Quan Hệ Quốc Tế Pháp (Ifri), đặt câu hỏi : "Liệu ông Trump có một tư duy chặt chẽ hay không ?". Thật khó mà tiên đoán được ngày mai mối quan hệ giữa Donald Trump với Vladimir Putin sẽ ra sao trong khi mà điều tra về sự thông đồng giữa những người thân cận của ông Trump với Nga chỉ mới được bắt đầu.

Hiện tại, Donald Trump dường như không mấy bận tâm đến việc định hình chính sách đối ngoại, chỉ quan tâm nhiều đến vụ tai tiếng "Russiagate" và cho chính bản thân nước Mỹ. Do vậy, người ta không khỏi thắc mắc ai đang dẫn dắt chính sách ngoại giao nước Mỹ.

Bộ trưởng Quốc Phòng James Mattis và Bộ trưởng ngoại giao Rex Tillerson ? Đại sứ Mỹ bên cạnh Liên Hiệp Quốc Nikki Haley ? Hay cố vấn riêng Steve Bannon ?

Đương nhiên, trong vòng sáu tháng, ông Donald Trump đưa ra hai trục đối ngoại chính : chống khủng bố và Iran. Đến mức tham gia cùng với Saudi Arabia và các nước Vùng Vịnh cô lập Qatar nhưng theo một cách mơ hồ và khó hiểu. Bởi vì, không những Hoa Kỳ có một căn cứ quân sự tại Qatar mà còn vội vã bán vũ khí cho tiểu quốc Ả Rập này, mà Mỹ cáo buộc ủng hộ khủng bố.

Thái độ kiên quyết phá tan những di sản của người tiền nhiệm Barack Obama là một điểm khó hiểu khác. Từ việc ông lên án Hiệp Ước Khí Hậu Paris, cho đến việc đòi thương lượng lại thỏa thuận hạt nhân với Iran, hay như hủy bỏ chính sách mở cửa đối với Cuba…

Nhưng có lẽ điều khó hiểu lớn nhất chính là bản thân Donald Trump, và tính chất khó lường của ông. Cựu đại sứ Mỹ tại NATO, ông Ivo Daadler khẳng định : "Rủi ro xảy ra tai nạn và leo thang bất ngờ dẫn đến chiến tranh kể từ giờ ở mức cao nhất từ nhiều thập niên nay, không chỉ ở Châu Âu mà cả Trung Đông và Châu Á". Chuyên gia Laurence Nardon lưu ý, quan hệ căng thẳng với Bắc Triều Tiên rất có thể suy biến trong trường hợp Donald Trump cố tìm cách lấp liếm vụ "Russiagate".

Bài viết kết luận Donald Trump đang tạo cảm giác thúc ép thế giới chơi trò may rủi mà ở đó điều có thể đoán trước được chính là tính khí khó lường của ông.

Bắc Kinh - Washington : Cơm không lành, canh chẳng ngọt

Cũng trong lĩnh vực đối ngoại, nhưng cụ thể là quan hệ Mỹ - Trung. Báo La Croix có bài giải thích vì sao "Tuần trăng mật giữa Bắc Kinh và Washington đã chấm dứt" dưới dạng ba câu hỏi.

* Trước hết, điều gì đang làm Bắc Kinh tức giận ?

Đó là việc Mỹ điều khu trục hạm USS Stethem đi sát đảo Tri Tôn, trong vùng 12 hải lý, thuộc quần đảo Hoàng Sa. Hành động này thể hiện việc Mỹ không thừa nhận chủ quyền của Trung Quốc tại đây. Bộ ngoại giao Trung Quốc, ngày 03/07, tố cáo đó là một hành động khiêu khích nghiêm trọng về chính trị và quân sự. Đây là lần thứ hai, kể từ khi Donald Trump vào Nhà Trắng, Hoa Kỳ đã cho tầu chiến đi vào vùng biển đang có tranh chấp mà Trung Quốc đơn phương tuyên bố có chủ quyền.

* Vậy cội nguồn của việc Mỹ thay đổi thái độ phũ phàng với Trung Quốc là gì ?

Hồi tháng Tư, Donald Trump đã nồng nhiệt đón tiếp Tập Cận Bình tại Florida. Nguyên thủ Trung Quốc trở thành người bạn tuyệt vời của tổng thống Mỹ vì lúc đó, ông Trump cần Bắc Kinh gây sức ép với Bắc Triều Tiên trong hồ sơ nguyên tử.

Thế nhưng, trong thời gian qua, Bình Nhưỡng vẫn tiếp tục bắn thử tên lửa và tổng thống Mỹ không còn kiên nhẫn nữa. Tuần trước, Donald Trump cho rằng các nỗ lực của Trung Quốc không có kết quả và Bắc Kinh không muốn bỏ rơi Bình Nhưỡng. Và ngay sau đó, chủ nhân Nhà Trắng tiến hành tấn công ngoại giao, kể cả trong các hồ sơ nhậy cảm nhất đối với Trung Quốc.

* Vậy Mỹ đang tấn công Trung Quốc trên những vấn đề gì ?

Trước tiên, trong vấn đề nhân quyền. Ngày 28/06 vừa qua, Hoa Kỳ xếp Trung Quốc trong danh sách đen về tệ nạn buôn người, ngang hàng với Syria, Bắc Triều Tiên. Đối với Bắc Kinh, những nhận định này của Washington là "vô trách nhiệm".

Sang ngày 29/06, Hoa Kỳ lại bày tỏ quan ngại về tình trạng vi phạm nhân quyền và tự do báo chí tại Hồng Kông vào lúc chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tới đây để kỷ niệm 20 năm ngày lãnh thổ tô nhượng này được trao trả cho Trung Quốc.

Nghiêm trọng hơn, ngày 30/06, Donald Trump cho phép bán 1,3 tỷ đô la vũ khí cho Đài Loan. Và cuối cùng, Washington thông báo trừng phạt một ngân hàng Trung Quốc vì có những giao dịch bất hợp pháp với Bắc Triều Tiên.

Như vậy, thời kỳ trăng mật giữa Mỹ và Trung Quốc đã chấm dứt và theo lời Robert Daly, giám đốc Học viện Kissinger tại Washington, được La Croix trích dẫn thì Mỹ quay trở lại chính sách truyền thống chống Trung Quốc, nhưng chính sách này giờ đây bất ổn một cách nguy hiểm.

Cùng chủ đề này, báo Le Figaro có bài "Bắc Kinh tức tối vì những hành động khiêu khích của Washington". Theo tờ báo, sau một thời kỳ yên ả, giờ đây, quan hệ giữa hai siêu cường lại căng thẳng trong cuộc chạy đua làm bá chủ thế giới.

Trung Quốc và Hoa Kỳ đối lập với nhau trên nhiều hồ sơ. Tuy nhiên, ít có khả năng xẩy ra một cuộc khủng hoảng lớn, nghiêm trọng giữa hai nước vì Bắc Kinh và Washington đều phụ thuộc vào nhau trong lĩnh vực kinh tế.

Hồ sơ Bắc Triều Tiên : Nga - Trung có đồng nhịp ?

Về quan hệ Trung-Nga, báo Les Echos có bài : "G20 : Trung Quốc tìm kiếm sự ủng hộ của Nga trong hồ sơ Bắc Triều Tiên". Hôm qua, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt đầu chuyến công du cấp Nhà nước tại Nga, trước khi tham dự thượng đỉnh G20 vào cuối tuần này tại Hambourg, Đức.

Đây là lần thứ sáu, Tập Cận Bình sang Nga với tư cách chủ tịch Trung Quốc. Ngoài quan hệ song phương, lãnh đạo Trung Quốc và Nga còn thảo luận hồ sơ hạt nhân Bắc Triều Tiên.

Để đối phó với áp lực của phương Tây, đặc biệt là Hoa Kỳ, Tập Cận Bình và Vladimir Putin có điểm đồng thuận : cả hai đều chống lại dự án lá chắn tên lửa THAAD của Mỹ được triển khai trên lãnh thổ Hàn Quốc, đe dọa nghiêm trọng đến các lợi ích chiến lược của Trung Quốc và Nga, cũng như các nước khác trong vùng.

Nguyên thủ Trung Quốc cho biết Bắc Kinh và Moskva sẽ đưa ra các biện pháp cần thiết để bảo vệ các lợi ích của mình.

Trang nhất các báo Pháp : Macron phát biểu trước lưỡng viện

Thứ Hai 03/07, tổng thống Pháp Emmanuel Macron có bài phát biểu dài và long trọng trước lưỡng viện được triệu tập tại cung điện Versailles. Đây là chủ đề được các báo Pháp bàn luận sôi nổi nhất trong ngày hôm nay. Libération trên nền ảnh Emmanuel Macron nét mặt đăm chiêu, chạy tít : "Hội nghị Versailles : Mù mờ và Hình thức".

Nếu như báo công giáo La Croix quan tâm đến "Khế ước xã hội của Emmanuel Macron", thì báo thiên hữu Le Figaro khẳng định "Macron để lại cho Philippe những chủ đề nóng bỏng". Trước lưỡng viện, trong suốt hơn một tiếng rưỡi đồng hồ, tổng thống Macron chỉ đưa ra các ý định cải cách các định chế, mà ông dự định thực hiện trong vòng một năm, như thông báo của Les Echos trên trang nhất.

Nhưng những chủ đề được cho là gây tranh cãi, tổng thống Pháp đã cẩn thận nhường việc trình bày lộ trình hành động cho thủ tướng vào hôm nay.

Trump và truyền thông : leo thang căng thẳng

Báo chí Pháp hôm nay có nhiều bài viết nhận định về cuộc chiến giữa Trump và truyền thông Mỹ. Sau những dòng Tweet chửi rủa hai người dẫn chương trình đài MSNBC, là cảnh dựng những cú đấm KO một "phóng viên" CNN. Theo nhận xét của Le Figaro, "Trump quyết tâm chiến đấu đến cùng chống truyền thông".

Những hình ảnh ông tung lên Twitter biểu dương hành động bạo lực chống lại giới nhà báo cho thấy "Cuộc xung đột giữa Trump và báo chí đang bước qua một ngưỡng mới", Les Echos nhận định. Nói tóm lại, như hàng tựa của Libération thì "Trump và giới truyền thông, leo thang trên mạng".

Châu Âu muốn kéo dài tuổi thọ sản phẩm ?

Trong lĩnh vực kinh tế, Le Figaro đặc biệt quan tâm đến mức lương của người lao động Cuba. Theo công bố chính thức của Cơ Quan Thống Kê và Thông Tin Quốc Gia Cuba, mức thù lao công nhật trung bình trả cho một người lao động Cuba là "99 xu/ngày" trong năm 2016, tức khoảng 740 peso Cuba/tháng (29,60 đô la). Thống kê cho thấy có sự khác biệt về mức lương theo từng vùng miền và lĩnh vực kinh tế. Nói tóm lại, "Cuba đang trông đợi một cuộc cách mạng lương bổng".

Le Monde trong bài xã luận "Thời đại của những bất công mới" ghi nhận tình trạng bất bình đẳng tăng mạnh trong 10 năm qua. Nhật báo lấy Hoa Kỳ làm ví dụ. Hiện nay, 10% người giàu nhất nước Mỹ có mức thu nhập bình quân cao gấp 20 lần so với 10% người nghèo nhất. Cách nay 10 năm, con số này chỉ là 15 lần.

Về phần mình, La Croix thông báo : "Các nghị sĩ Châu Âu muốn kéo dài tuổi thọ các sản phẩm". Nghị Viện Châu Âu cho rằng việc lập trình trước thời hạn sử dụng một sản phẩm đã có những tác động tiêu cực lên môi trường và người tiêu dùng.

Minh Anh

Published in Quốc tế