Chính quyền cộng sản Việt Nam sẽ chọn lựa định hướng nào ?
Năm 2016 đã kết thúc với hai biến cố lớn mà hậu quả chỉ có thể nhìn thấy trong năm tới : Donald Trump đắc cử tổng thống Mỹ với một lập trường thực tiễn bất chấp các giá trị dân chủ và nhân quyền ; Nga chiến thắng tại Syria bảo đảm sự tồn tại của chế độ khủng bố Bachar al-Assad. Với việc bầu Donald Trump làm tổng thống, nước Mỹ gần như đã chính thức từ nhiệm trong vai trò lãnh đạo thế giới. Nếu Trump được tự do thực hiện đường lối mà ông muốn, chính quyền Mỹ trong ít nhất bốn năm tới sẽ chỉ quan tâm đến những gì có lợi cho kinh tế Mỹ. Công pháp quốc tế và các giá trị tự do, dân chủ và nhân quyền sẽ chỉ được nhắc tới cho có lệ, trừ khi chính quyền lợi của nước Mỹ bị xâm phạm. Thắng lợi của Donald Trump, dù có được mạng lưới tình báo và sách động trên internet của Nga hỗ trợ, vẫn chủ yếu là kết quả của một tiến trình từ nhiệm của Hoa Kỳ khỏi vai trò bảo vệ trật tự thế giới. Sự từ nhiệm này đã bắt đầu từ năm 1992 khi Bill Clinton, một người trốn lính ra ứng cử với khẩu hiệu Economy, stupid (chỉ làm kinh tế) và đánh bại tổng thống đương nhiệm George H. W. Bush, một anh hùng của Thế Chiến II vừa lập thành tích lịch sử là dứt điểm Liên Xô và chủ nghĩa cộng sản. Sau Clinton, George W. Bush can thiệp một cách vụng về vào Afghanistan và Iraq không phải để bảo vệ các giá trị đạo đức quốc tế mà để báo thù cuộc khủng bố ngày 11 tháng 9/2001 và vì các giếng dầu. Hai cuộc chiến này đã chỉ làm gia tăng khuynh hướng co cụm và đưa đến thắng lợi của Barack Obama, một người mà ngay trong bài diễn văn nhậm chức tổng thống và sau đó trong bài diễn văn Cairo đã lớn tiếng đề cao chính sách không can thiệp. Kết quả là sự hồi sinh của lực lượng Nhà Nước Hồi Giáo, hơn 300.000 chết, hàng triệu người di tản và thắng lợi của Nga tại Syria vì Hoa Kỳ và Châu Âu đã thụ động. Trump và các doanh nhân mà ông đưa ra cầm quyền sẽ bắt tay với chính quyền mafia của Putin và rút khỏi khối Hợp Tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP). Chính sách ve vãn để lôi kéo chế độ cộng sản Việt Nam mà Barack Obama theo đuổi trong nửa sau của nhiệm kỳ 2 sẽ chấm dứt.
Chính quyền cộng sản Việt Nam sẽ chọn lựa định hướng nào ? Chọn lựa đáng lo ngại nhất là họ sẽ chấp nhận lệ thuộc Trung Quốc hơn nữa để tồn tại. Càng đáng lo ngại vì đây là chọn lựa gần như tự nhiên đối với Đảng Cộng sản Việt Nam. Nó chưa bao giờ đặt quyền lợi đất nước lên trên hết, tất cả ưu tư của nó chỉ là để tiếp tục thống trị dân tộc Việt Nam. Hậu quả là Việt Nam sẽ suy sụp cùng với Trung Quốc, bởi vì chính sách đối ngoại của Trump là cô lập Trung Quốc. Và đó cũng là chọn lựa của Châu Âu và Nhật Bản. Nhưng trước đó Việt Nam sẽ trở thành một bãi rác để Trung Quốc đổ sang các thiết bị kỹ nghệ lỗi thời và ô nhiễm.
Tuy nhiên kịch bản đen tối này có lẽ sẽ không xẩy ra. Trump, cũng như Obama trước ông, sẽ khám phá ra rằng bảo vệ công pháp quốc tế và các giá trị dân chủ và nhân quyền không phải chỉ là một nghĩa vụ từ thiện mà Hoa Kỳ ban phát cho thế giới mà cũng cần thiết cho sự phồn vinh, thậm chí an ninh, của chính Hoa Kỳ. Cũng như chính Donald Trump và các tỷ phú mà ông đưa lên cầm quyền đã chỉ làm giầu được nhờ một nước Mỹ có luật pháp. Họ cũng sẽ thấy tầm quan trọng của Biển Đông cho chính nước Mỹ.
Những người dân chủ Việt Nam phải rất cảnh giác nhưng vẫn có quyền bước vào năm 2017 trong tư thế tự tin.
Ban biên tập Tổ Quốc