Gần đây, Đảng cộng sản Việt Nam vừa để lộ một video ghi lại cảnh Nguyễn Phú Trọng đi lại chập chững như con nít, da dẻ căng phồng một cách bất thường, không khác gì một bệnh nhân đang sống nhờ truyền dịch hoặc cầm cự nhờ thuốc tây. Điều đó có thể khẳng định Nguyễn Phú Trọng đã bị tai biến nghiêm trọng và khả năng phục hồi rất thấp, chắc chắn khả năng suy nghĩ bị ảnh hưởng rất nhiều, đặc biệt khi đối mặt với những vấn đề cực kỳ phức tạp như ổn định nội bộ đảng cộng sản trước và sau cuộc chiến "tranh ghế" mang tên Đại hội 13. Nếu so với dung nhan những ngày cuối đời của Trần Đại Quang thì thần sắc của Nguyễn Phú Trọng không khá hơn bao nhiêu.
Việc xuất hiện video có thể nói là rất tệ hại này đặt ra nghi vấn về sự kiểm soát quyền lực tuyệt đối của Nguyễn Phú Trọng. Chúng ta nên nhớ các cuộc biểu tình chống Trung Quốc, Formosa, Luật đặc khu đều nhắm về một hướng đó là tố giác Nguyễn Tấn Dũng và đồng bọn ngay trong khi Dũng gần như nắm quyền lực tuyệt đối hoặc kẻ được cho là đàn em thân tín, Trần Đại Quang đang giữ chức chủ tịch nước. Khả năng cao là Nguyễn Phú Trọng không còn đủ sức khỏe và sự minh mẫn để kiểm soát đàn em, và có thể phe cánh của Nguyễn Phú Trọng lúc này đang ưu tiên tìm cách giành vương miện hơn là bảo vệ hình ảnh cho đương kim hoàng đế. Hoặc thậm chí chúng còn cố tình để lộ clip hòng truyền tải thông điệp "hoàng đế đã bị phế truất".
Điều bất ngờ lớn nhất nhưng khả năng xảy ra hầu như không có là việc Nguyễn Phú Trọng sẽ hồi phục thần kỳ và nắm vững quyền lực để tiếp tục "đốt lò", nên ngay từ lúc này chúng ta có thể khép lại bức màn sân khấu chính trị mang tên Nguyễn Phú Trọng.
Hậu Nguyễn Phú Trọng ?
Nguyễn Phú Trọng là một bước ngoặt không thể chối cãi trong lịch sử Đảng cộng sản Việt Nam. Trọng là người đầu tiên được nắm quyền lực tuyệt đối sau khi nhất thể hóa hai chức vụ lãnh đạo tối cao tổng bí thư và chủ tịch nước. Nguyễn Phú Trọng cũng đóng một vai trò quan trọng trong quyết định chuyển trục đầy bất trắc khi rũ bỏ mối quan hệ thần phục Bắc Kinh, và xích lại gần với các nước phương Tây. Nguyễn Phú Trọng có thể đã thấy được không còn thời điểm nào phù hợp hơn để thực hiện quyết định này, vì thế giới đang rối bời đối phó với phong trào dân túy nở rộ, Đảng cộng sản Việt Nam vừa có thể đóng vai trò tiền đồn chống Trung Quốc nhằm ghi công với các nước dân chủ, vừa có thể tránh được sự lên án, gây sức ép về vấn đề nhân quyền, dân chủ từ các nước phương Tây, mà điển hình là một năm nay chính quyền cộng sản thỏa thích bắt bớ và giáng lên đầu người đấu tranh những bản án vô cùng nặng nề và thô bạo.
Nguyễn Phú Trọng
Tuy nhiên, nỗ lực của Nguyễn Phú Trọng dù có thành công đến đâu thì cũng không thể đoàn kết được một đội ngũ đã mất hoàn toàn lý tưởng, nên chúng ta có thể hình dung về một cuộc tranh giành khốc liệt bậc nhất trong lịch sử vì sự cám dỗ không thể cưỡng của "quyền lực tuyệt đối" và nỗi sợ bị thanh trừng như "giặc" sau khi tuột mất "ngôi vua". Trước đây khi còn tổ chức kiểu lãnh đạo tập thể thì việc thỏa hiệp về những chiếc ghế có thể diễn ra dễ dàng, nhưng hiện tại thì không thể nào quay lại đường cũ. Chúng ta có thể thấy được điều này qua việc "tranh giành" phát biểu kiểu đao to búa lớn từ thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến chủ tịch quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân hay sắp tới có thể Thường trực ban bí thư Trần Quốc Vượng để gây chú ý tối đa, hòng giành được lợi thế cạnh tranh lớn nhất có thể trước khi chính thức bước lên vũ đài vương quyền.
Nguyễn Phú Trọng là một người vô cùng mờ nhạt trước khi bất ngờ được chọn để chấp chính, nhưng chính cái sự "mờ nhạt mọi mặt" lại là lợi thế của Trọng, vì các phe nhóm có thể hi vọng một người chưa từng to tiếng, ít ảnh hưởng và không có gì là hung bạo có thể sẽ chừa cho chúng một con đường sống nếu chẳng may "thất sủng". Ngay cả việc Nguyễn Phú Trọng khởi xướng phong trào "đốt lò" cũng chẳng qua là vì phải xử lý những hậu quả quá khủng khiếp mà Nguyễn Tấn Dũng để lại, nếu không làm vậy có lẽ đảng cũng tan vì sự phá hoại và ngu dốt quá sức tưởng tượng mà Dũng và đồng bọn đã gây ra. Và nếu quan sát kỹ thì chúng ta vẫn thấy đặc trưng "mờ nhạt" ngay cả trong việc "đốt lò" của Trọng, ông ta áp dụng nguyên xi cách làm của Tập Cận Bình nhưng tệ hơn rất nhiều. Bây giờ để chọn ra một người "mờ nhạt" kiểu vô hại như Trọng là không thể. Phúc thì quá "nổi bật" với sự vô duyên và máy móc, Ngân thì là phụ nữ nên không thể đứng đầu cái tổ chức toàn kẻ sĩ phu bảo thủ đầy định kiến, Vượng thì nổi lên nhờ thành tích trực tiếp thanh trừng đối thủ trong chiến dịch đốt lò. Rõ ràng ba nhân vật này nổi bật một cách "bất lợi" hơn Trọng rất nhiều trước khi bước vào cuộc bầu bán.
Chắc chắn cuối cùng đảng cộng sản cũng phải chọn ra một khuôn mặt tiếp bước Nguyễn Phú Trọng, nhưng tình hình sau sự kiện này thì thật khó lường, thỏa hiệp chắc chắn là điều không thể diễn ra, khi hàng loạt những "cục nợ" do sai lầm nghiêm trọng đang bị treo lủng lẳng. Phe thất sủng chắc chắn sẽ bị gán ghép với những "cục nợ" này và bị trừng trị nặng nề để vừa tạo sự chính đáng cho phe chiến thắng, vừa đáp ứng được chiêu trò mị dân sở trường của đảng cộng sản. Nhưng vấn đề là mức độ thanh trừng sẽ tới đâu ? Theo người viết thì sẽ qui mô sẽ khủng khiếp hơn chiến dịch đốt lò của Trọng rất nhiều, vì kẻ chấp chính sắp tới đã có số lượng kẻ thù gấp nhiều lần khi Nguyễn Phú Trọng được chọn. Phe thất sủng không còn đường lùi chắc chắn sẽ có những phản ứng tiêu cực, chứ không thể ngoan ngoãn cúi đầu xin tha như Đinh La Thăng hoặc bỏ trốn như Trịnh Xuân Thanh. Không loại trừ khả năng chúng tung hê một lượng thông tin nhạy cảm khổng lồ để kích động quần chúng nhằm gây rối loạn. Hoặc cấu kết với nhau xé nhỏ đảng cộng sản từ bên trong, đảng cộng sản có thể bị chia cắt thành nhiều mảnh nếu phe chiến thắng không thật sự áp đảo phần còn lại.
Tương lai nào cho đất nước ?
Với bất kỳ kịch bản nào của Đại hội 13 diễn ra thì tương lai Việt Nam vẫn vô cùng u ám. Chúng ta hoặc là tiếp tục bị cai trị một cách thô bạo như hơn 40 năm qua, hoặc là sẽ rơi vào rối loạn khi các phe nhóm trong đảng cộng sản bị xé nhỏ và đánh phá nhau. Người Việt với dân trí thấp lại không quan tâm đến chính trị thì rất nhiều khả năng sẽ trở thành công cụ cho những dã tâm của các phe nhóm. Và chúng ta hoàn toàn có thể rơi vào tình trạng bạo lực như Hong Kong hiện nay, thậm chí nhiều khả năng sẽ tồi tệ hơn. Vấn đề đáng lo nhất lúc này là khả năng khống chế nội bộ của đảng cộng sản, vì nếu không thì chắc chắn trật tự xã hội bị đe dọa nghiêm trọng. Sẽ không ngạc nhiên nếu một phe phái nào đó kích động những cuộc biểu tình qui mô hàng chục ngàn người như cuộc biểu tình chống Luật đặc khu, và nếu các phe phái không đạt được thỏa thuận thì việc biểu tình kéo dài và bạo lực đẫm máu là khó tránh khỏi.
Điều lo lắng chắc chắn sẽ trở thành thảm họa nếu ngay bây giờ chúng ta không khẩn trương chuẩn bị. Chúng ta đang gấp rút cần một lực lượng "trí thức chính trị" đủ mạnh để khuất phục đảng cộng sản đang suy yếu và phân hóa nghiêm trọng. Lực lượng này cũng phải dẫn dắt quần chúng thực hiện từng bước trong một lộ trình bắt đầu từ việc đánh bại đảng cộng sản tới giai đoạn thiết lập dân chủ đa nguyên ở Việt Nam. Nhưng dựa vào đâu để chúng ta có thể đảm bảo rằng mình không đi chệch hướng ? "Dự án chính trị" với những giá trị nền tảng, phương pháp, kế hoạch và lộ trình cụ thể sẽ cam kết điều này.
Hiện nay Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên là tổ chức duy nhất đã xây dựng được dự án chính trị mang tên Khai Sáng Kỷ Nguyên Thứ Hai, và đã trải qua hàng chục năm phản biện, soi chiếu với thực tế mà vẫn chưa bị phủ nhận hay lỗi thời. Do đó, chúng ta còn chần chừ gì nữa mà không bắt tay vào việc tìm hiểu, học tập, thực hành hòng gia nhập vào đội ngũ "trí thức chính trị" để thay đổi vận mệnh đất nước ?
Việt Nghĩa
(18/11/2019)