Cuộc nổi loạn của Prigozhin đã tạm thời lắng xuống qua kết quả đàm phán giữa hai bên. Trong lúc tình hình căng thẳng thì Putin đã thể hiện trình độ thợ lặn bậc 7/7, hơn cả tầu lặn Titan, trái ngược hẳn với hình ảnh trước đây 16 tháng, khi số phận "Ngàn cân treo sợi tóc", Zelenski lại nói rằng ông cần súng đạn chứ không cần một chuyến đi trốn mà các nước phương tây muốn dành cho ông. Và hiện nay, Prigozhin mặc dù được đảm bảo "vô tội", có thể tị nạn ở Bạch Nga cũng lại lặn mất tăm.

Dân chúng Rostow-on-Don tràn ra đường đón chào đoàn quân Wagner tiến vào thành phố tối ngày 23/06/2023

Toàn giới giang hồ đang điều hành một đất nước khổng lồ. Chúng chẳng lạ gì nhau, nên một khi bị khó khăn là phải lặn. Mọi lời hứa chỉ là gió bay.

Phía phò Nga, hôm nay được thể lại bốc đồng ca ngợi đại đế hết lời, mọi diễn biến đều đã được Putin biết trước hết. Thậm chí đây chỉ là một cú lừa đảo để làm xuất đầu lộ diện các hung thủ của Putin. Có người còn tung tin đây cũng là một âm mưu của CIA làm mất ổn định ở Nga.

Tất cả những kẻ độc tài đều lo bị phản bội và luôn luôn tìm mọi cách triệt hạ những người xung quanh mình bị nghi ngờ phản bội. Putin cũng không là ngoại lệ. Nếu phải kể Putin đã loại và giết bao nhiêu người thì sợ các bạn không có thì giờ để đọc. Những cuộc thanh trừng của Putin đã được thi hành triệt để trước khi tung quân xâm lược Ukraine, cho dù ở ngoài nước Nga : tự ngã lầu, tự té từ du thuyền xuống biển để chết đuối, tự thắt cổ, tự cắt cổ vợ con trước khi tự đâm vào tim của mình, tự bôi chất phóng xạ vào người, hay tự nhảy ra đường để xe tải cán chết.

Cùng với những cuộc thanh trừng, Putin luôn chơi trò "chia rẽ" để cho những cận thần - cũng là những địch thủ lẫn nhau - không bao giờ có thể cùng nhau hợp lực để chống lại mình. Thực tế thời gian vừa qua cho thấy rất rõ điều đó. Những ung nhọt không bao giờ được Putin xử triệt để mà cứ để đó, cố gắng cân bằng những xung đột để cho chúng cứ tồn tại với một mức độ có thể kiểm soát được. Từ nhiều tháng qua, Prigozhin đã không ngừng chửi bới đám lãnh đạo quân sự Nga không còn từ nào tồi tệ hơn. Vậy mà Putin vẫn cứ im lặng.

Putin luôn chơi trò "chia rẽ" để cho những cận thần - cũng là những địch thủ lẫn nhau - không bao giờ có thể cùng nhau hợp lực để chống lại mình. Ảnh minh họa (trái qua phải) : Sergei Surovikin, Sergei Shoigu, Valery Gerasimov, Yevgeny Prigozhin, Vladimir Putin

Nhưng người tính không bằng trời tính. Prigozhin đã không thể chịu đựng được nữa nên đã buộc phải nổ. Cũng phải nói Prigozhin là người hùng, luôn có mặt ở mặt trận và là người trực tiếp chứng kiến sự hy sinh của các binh sĩ của ông ta. Cái đó đã có một tác động tâm lý cực mạnh, đẩy mức độ bức xúc của Prigozhin đến cực độ. Hơn nữa, giới giang hồ nhiều khi cũng quân tử hơn đám quan chức ngồi mát ăn bát vàng. Hàng ngày thấy lính của mình chết và lại chết bằng chính bom đạn của đám vô lại kia thì người nào có thể chịu đựng.

Giả thiết về vụ binh biến ngày 24/06/2023 là một màn dàn dựng của Putin, một giả thiết không thể đứng vững. Không ai lại có thể gây ra một vụ binh biến để làm hại đến chính thanh danh và uy quyền của mình. Các bạn cũng biết rằng Putin luôn luôn muốn chứng tỏ mình là nhà độc tài thượng hạng. Tất cả những kẻ dưới trướng đều phải tuân thủ tuyệt đối, ta luôn luôn làm chủ mọi tình huống (rất hợp với câu nói của đám phò Putin : đại đế đã biết hết từ trước). Vụ binh biến tuy chưa làm sụp đổ chế độ Putin, nhưng đã cho toàn thế giới thấy rõ tính mong manh hiện tại của chế độ độc tài Putin, trái ngược hoàn toàn với hình ảnh một đại đế Putin toàn năng trước đó.

Phương Tây hay Ukraine có vẻ thích thú trước vụ binh biến này, vì không nhiều thì ít nó làm suy yếu Putin và tinh thần binh lính Nga đang trấn thủ trong những lô cốt và chiến hào trên lãnh thổ Ukraine. Tuy nhiên Phương Tây cũng không phải không sợ ông Prigozhin này.

Nếu hiện tại tổ chức Wagner của Prigozhin là một cái ung nhọt của Nga, thì Nga hiện tại cũng là một cái ung nhọt của thế giới. Rõ ràng là chế độ độc tài Nga hiện nay, trong nhiều phiên bản có thể là một mối nguy cho thế giới, thậm chí nguy hiểm hơn rất nhiều Nhà nước Hồi giáo cực đoan mới bị tiêu diệt cách đây mấy năm, vì khối lượng bom nguyên tử chiến lược và chiến thuật đang có trong tay sẽ được sử dụng như thế nào.

Tham quyền cố vị là bản chất của con người. Vậy, chúng ta nhất quyết phải cổ vũ cho một thể chế dân chủ để hạ bệ bất kỳ nhà độc tài, bất kỳ đảng cực đoan nào. Càng ngồi lâu trên quyền lực, những kẻ độc tài càng gây thêm nhiều tội ác và càng khuyến khích tham nhũng nhiều hơn, chỉ hại cho đất nước.

Giết Prigozhin chắc không phải là giải pháp tối ưu của Putin với những hậu quả nặng nề. Có thể Prigozhin cũng đã chuẩn bị một kế hoạch phản công nếu bị thủ tiêu thì nhiều tài liệu làm ăn bất chính của tất cả các quan chức cao cấp của Nga, kể cả Putin sẽ được công bố.

Dân chúng đã đổ xô ra đường đón chào đoàn quân của Prigozhin và chụp ảnh kỷ niệm chung…

Tin giờ chót vào lúc 17g, giờ Paris, ngày 26/06/2023, Prigozhin đã công bố một đoạn ghi âm hơn 10 phút trên Telegram, nội dung có thể tóm lược như sau :

1. Mục đích của việc tiến quân về Moskva không phải để lật đổ chính quyền Nga mà để bảo vệ cơ sở vật chất của Wagner đang bị lực lượng an ninh FSB lục soát.

2. Chúng tôi dừng lại vì có nguy cơ đổ máu to.

3. Quân Wagner tiến một cách dễ dàng về Moskva thể hiện một vấn đề vô cùng trầm trọng về an ninh của Nga. Thực tế quân Wagner đã di chuyển hơn 700 km trên những xa lộ và trục giao thông chính như đi vào chỗ không người. Quân đội Nga đã vắng bóng một cách kỳ lạ. Quân Wagner chỉ buộc phải bắn hạ những máy bay của Nga bắn vào họ, làm chết 3 người.

Riêng tại Rostov-on-Don và Voronezh, quân của Prigozhin đã chiếm dễ dàng trụ sở của bộ tham mưu quân đội, không một người lính Nga nào bị thương hay bị chết ; dân chúng đã đổ xô ra đường đón chào đoàn quân của Prigozhin và chụp ảnh kỷ niệm chung…

Liên bang Nga quả thật là một đất nước kỳ lạ !

Hoàng Quốc Dũng

(26/06/2023)