Chắc hẳn ai là người công giáo cũng đã từng nghe qua ngụ ngôn người Samaria nhân hậu. Đoạn ngụ ngôn tường thuật một người đến từ Gierusalem "dọc đường bị rơi vào tay kẻ cướp. Chúng lột sạch người ấy, đánh nhừ tử, rồi bỏ đi, để mặc người ấy nửa sống nửa chết". Có thầy tư tế và thầy Lêvi đi ngang qua nhưng tránh né, bỏ mặc. Chỉ có người Samaria thì "lại gần, lấy dầu lấy rượu đổ lên vết thương cho người ấy và băng bó lại, rồi đặt người ấy trên lưng lừa của mình, đưa về quán trọ mà săn sóc".
Xin hỏi những anh/chị em công giáo rằng, nếu câu chuyện trên xảy ra ở Việt Nam vào thời nay, thì liệu có bao nhiêu Kitô hữu sẽ dám hành động như người Sẩmia ? Có lẽ nhiều người sẽ nói : "Chuyện nhỏ, nếu ở trong hoàn cảnh đó, tôi cũng sẽ làm tương tự như người Samaria".
Vâng, nói thì dễ hơn làm. Nhưng, trong thực tế, đã có rất nhiều câu chuyện tương tự như thế xảy ra mỗi ngày tại Việt Nam. Tiêu biểu như :
- Mới đây nhất, vào sáng Chúa nhật 4/6, bạn Huỳnh Khánh Kim Long, một giáo dân thuộc giáo sở Don Bosco, Đà Lạt, đeo biểu ngữ “Hủy hoại môi trường là tội ác chống lại Thiên Chúa và loài người. Xin đừng vô cảm". Đứng trước nhà thờ vừa được 5 phút, thì có người đi báo cho cha sở là Phaolo Quách Quốc Bình. Bạn Huỳnh Khánh Kim Long nói với cha Bình : "Đã một năm nay các cha và nhà thờ chẳng hề lên tiếng lấy lần nào về vụ việc nghiêm trọng ở miền Trung. Chúng ta đi lễ, thờ Chúa mà không thực hành Lời Chúa dạy, không đề cập đến những điều đó, bỏ qua những người dân đang sống cùng cực. Làm sao có thể làm vậy được !”. Tuy nhiên, Linh mục Bình đã trả lời bạn Long rằng : “Con muốn mang biểu ngữ thì đi ra ngoài công đường mà đứng, cha không muốn dính tới mấy rắc rối này".
- Đã có một thảm họa môi trường mang tên Formosa làm điêu đứng cuộc sống của hơn 200 ngàn ngư dân trong đó, có mấy chục ngàn hộ là người công giáo. Ngoài Giáo phận Vinh, Caritas Sài Gòn, Xuân Lộc và một số giáo xứ miền Bắc lên tiếng ủng hộ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của người dân miền Trung, kiện và yêu cầu Formosa bồi thường thỏa đáng, thì đã bao nhiêu phần trăm người công giáo cả nước biết và hiểu được sự khó khăn cùng cực mà cả lương và giáo dân đang phải gánh chịu ? Vâng, đã có những Giám mục và Linh mục thật dũng cảm, kiên trường bảo vệ công lý bằng cách cất vang tiếng nói phản đối Formosa, trợ giúp bà con ngư dân, nhưng con số này còn rất lẻ loi trong tổng số hơn 3.700 Linh mục và hơn 30 Giám mục tại Việt Nam.
- Đã nhiều lần những cơ sở tôn giáo ở Việt Nam : Dòng Mến Thánh Giá Thủ Thiêm Sài Gòn, Dòng Phaolô Hà Nội, Đan viện Thiên An Huế… bị nhà nước tìm đủ cách để cưỡng chiếm bất hợp pháp. Gần đây nhất, vào đầu tháng 7/2017, nhà cầm quyền tỉnh Thừa Thiên-Huế đã liên tục sử dùng bạo lực để đàn áp, sách nhiễu Đan sĩ Đan viện Thiên An với “mục đích làm suy giảm ý chí kiên cường bảo vệ hơn 107 hecta đất-rừng thông của Đan viện và là tài sản của Giáo hội công giáo Việt Nam" (1). Tuy nhiên, đáng buồn thay, còn khá nhiều tín hữu công giáo, từ các bậc tu sĩ đến giáo dân, vẫn chưa mạnh mẽ lên tiếng phản đối sự cưỡng chiếm bất hợp pháp để hiệp thông ủng hộ những cơ sở công giáo đó.
Rõ ràng rằng, đã có những lần, nhiều người công giáo, chọn cách im lặng như thầy tư tế và Lêvi “tránh qua bên kia mà đi” vì sợ rắc rối, phiền hà đến bản thân… thay vì bệnh vực cho Sự Thật và Lẽ Phải để ủng hộ tinh thần cho những người bị oan ức, bị nhà cầm quyền cưỡng chế, vu khống sai. Đã bao nhiêu lần các vị chủ chăn KHÔNG muốn đề cập đến những vấn đề nóng hổi của xã hội trong những bài giảng vì không muốn phật ý nhà cầm quyền ?
Vài lời chia sẻ
Có bao nhiêu người công giáo ý thức được những nỗi đau và hệ quả sau đây mà dân tộc Việt Nam đã và đang phải gánh chịu :
"Ách độc tài toàn trị và bị từ chối những quyền con người cơ bản, như quyền tự do ngôn luận, tự do kết hợp, tự do bầu cử và ứng cử, kể cả quyền sở hữu đất. Hàng triệu dân oan bị cướp đoạt đất sống lây lất trong uất hận. Đồng thời tài nguyên quý nhất của quốc gia là con người cũng bị xuống cấp một cách thê thảm. Sức khỏe của nhân dân suy nhược vì thiếu dinh dưỡng, thuốc men và chăm sóc. Các chứng bệnh truyền nhiễm nguy hiểm lan tràn một cách báo động mà không có biện pháp ngăn chặn. Thanh thiếu niên bỏ học hàng loạt. Trí tuệ dân tộc suy giảm nặng với sự xuống cấp bi đát của hệ thống giáo dục. Tệ nghiện hút, mại dâm, trộm cướp ngày càng gia tăng. Cuộc sống khó khan trong một xã hội băng hoại làm con người càng ngày càng rời xa các giá trị căn bản phải có của mọi quốc gia: đạo đức, lương thiện, thật thà, cần cù, kỷ luật, v.v. Dối trá, lừa đảo, thô lỗ trở thành thông thường trong quan hệ xã hội" (Trích Khai sáng kỷ nguyên thứ 2 – THDCDN).
Một xã hội đầy dẫy bất công với những giá trị đạo đức bị suy đồi đến độ khủng hoảng. Thay vì đặt Nhân ái và Đạo đức làm nền tảng của xã hội, thì bạo lực kinh hoàng lại lên ngôi. Niềm tin giữa người với người ngày càng xói mòn. Đáng buồn hơn, vẫn còn nhiều người, cả lương và giáo dân, vẫn xem Đất Nước như một ngôi nhà trọ, thay vì trân trọng Tổ Quốc như một tình cảm thiêng liêng, một không gian liên đới, đồng thuận, và một tương lai chung cho Dân Tộc Việt Nam. Tuy nhiên, đau đớn và chua xót thay, nhiều nơi ở Việt Nam, vẫn còn đó những con người chọn cách im lặng và cúi đầu trước cường quyền ác ôn, thay vì cất tiếng nói bênh vực cho Sự Thật và công Lý, như lời dạy của Thiên Chúa.
Cho phép tôi được hỏi : Làm sao những giáo dân ở miền Nam, không có điều kiện cập nhật thông tin, biết được chuyện cưỡng chiếm các cơ sở tôn giáo, hoặc thảm họa môi trường Formosa miền Trung, để hiệp thông cầu nguyện, nếu như những vị Chủ chăn của những giáo phận ở miền Nam không dám công bố cho giáo dân những tin "nhạy cảm" đó vì sợ phật ý nhà cầm quyền ?
Trong khi đó, khoảng tháng 10/2016, tại sao khoảng 10.000 giáo dân của Giáo phận Vinh lại dám đồng hành, xuống đường yêu cầu Formosa đóng cửa? Xin thưa, là vì những giáo dân đó được sự hiệp thông và ủng hộ mạnh mẽ từ các vị Chủ chăn dũng cảm, là những Kitô hữu công chính thực sự, đã không run sợ trước CÁI ÁC, là một cường quyền thô bạo.
Có một phản biện mà tôi thường được nghe : “Nói làm gì. Có thay đổi được chi. Đã có Chúa lo". Với tôi, phản biện đó là ngụy biện bởi lẽ Chúa đã ban cho chúng ta cuộc sống trần gian này, thì bạn và tôi nên có trách nhiệm không chỉ với chính bản thân, mà còn với Đất nước, Xã Hội và môi trường thiên nhiên nữa.
Tại sao những gì bạn nên và hoàn toàn có thể làm để bảo vệ Sự Thật, chấm dứt bất công, nhưng vì sợ hãi bạn không dám lại, rồi lại để cho Chúa làm ?
Tôi hỏi bạn : “Nếu nhà bạn có những vũ khí sát thương nguy hiểm (súng, dao…), liệu bạn có cất những thứ đồ đó khỏi tầm với của đứa con nhỏ 0-5 tuổi, hay là bạn cứ để trước mặt chúng với niềm tin là “Đã có Chúa lo". Tôi dám chắc rằng bạn sẽ cất những thứ đó đi vì an toàn của con bạn, kèm niềm tín thác vào Thiên Chúa.
Hoặc một ví dụ khác là trước khi bạn chọn một nơi để mua và xây nhà, bạn có phải xem xét liệu khu vực này có trộm cắp, ma túy… hay cứ chọn đại một nơi với niềm tin là “Đã có Chúa lo” ? Chắc chắn bạn sẽ muốn chọn một nơi an toàn nhất, có thể không phải cho bạn, nhưng là cho con cái và gia đình, kèm niềm tín thác vào Thiên Chúa.
Hoặc giả như khi bạn chứng kiến cảnh người thân chuẩn bị thực hiện một hành vi sai trái, liệu bạn sẽ lên tiếng can ngăn họ ngay lúc đó, hay làm ngơ với suy nghĩ “Đã có Chúa lo” ?
Nói cách khác, bạn và tôi phải làm tròn nghĩa vụ của một con người, đặc biệt ý nghĩa hơn, là nghĩa vụ của một người Kitô hữu là: đứng cùng SỰ THẬT và bảo vệ công LÝ. Và nghĩa vụ này không quá khó khăn như nhiều bạn nghĩ đâu. Ví dụ, khi thấy những người hàng xóm bị đàn áp, cưỡng chiếm bất hợp pháp từ nhà cầm quyền, hành động cần và nên làm là đồng hành với họ, đồng thời phản đối một cách ôn hòa hành vi sai trái của nhà cầm quyền, chứ không phải là đứng xa nhìn, rồi im lặng bỏ đi.
Thưa quí anh/chị/em: Chúng ta KHÔNG thể nào chỉ chọn những công VIỆC DỄ DÀNG để làm, còn những gì ảnh hưởng đến lợi ích riêng, vì sợ rắc rối, phiền phức… thì không dám làm, rồi ngụy biện “Để Chúa lo".
Sự tồn vong, công bằng, và hưng thịnh của Tổ Quốc Việt Nam là trách nhiệm của mỗi người Dân, không phải là độc quyền của một chế độ, đoàn thể, hay tổ chức nào. Một người Kitô hữu thực sự là người công chính, dám lên tiếng cho Sự Thật và không bao giờ sợ hãi trước cái Ác. Trong thực tế, chúng ta không thể cùng một lúc YÊU cả Thiện và Ác. Cụ thể, càng yêu mến Thiên Chúa nhiều, thì ta càng phải ghét cái Ác vì Thiên Chúa và sự Ác là đối nghịch nhau. Khi thái độ phản đối của ta trước điều Ác không còn mạnh mẽ, cũng là lúc ta cần nhận ra là tình yêu của ta đối với Thiên Chúa cũng đang yếu dần. Do đó, người Kitô hữu thực sự nên GHÉT cái ác và tội lỗi thay vì im lặng làm ngơ bởi lẽ Thiên Chúa cũng GHÉT cái ÁC và YÊU những những ai chính trực và công bình. Theo Sách Cách Ngôn 15:29: “Thiên Chúa xa cách kẻ ác; Nhưng Ngài nghe lời cầu nguyện của người công chính". Thánh Vịnh 97:10 còn nhấn mạnh: “Ai yêu mến Thiên Chúa thì ghét điều ác".
Người công chính sẽ lên tiếng cho Sự Thật và không bao giờ chấp nhận cúi đầu trước cái ÁC. Thiên Chúa không bỏ mặc thế giới loài người cho cái Ác thống trị, nhưng ban con Một xuống trần gian vì quá yêu nhân loại. Chính vì thế, là chứng nhân của Tình Yêu Thiên Chúa, chúng ta KHÔNG ĐƯỢC QUÁ vô cảm, BỎ MẶC nhau trước những bất công của xã hội để chỉ ích kỉ với cuộc sống của mình.
Tôi đã luôn nguyện cầu rằng sẽ có thêm nhiều vị Chủ chăn sẽ luôn là những tấm gương của của Yêu Thương, là không bao giờ thờ ơ trước những oan khuất của đồng bào, và tấm gương của công Chính, là dám dũng cảm vạch trần những sai trái, bất công, như đoạn tin mừng trong bài trích thư của thánh Phaolô tông đồ gửi tín hữu Ê-phê-sô: 5:11-12: “Đừng cộng tác vào những việc vô ích của con cái bóng tối, phải vạch trần những việc ấy ra mới đúng. Vì những việc chúng làm là lén lút, thì nói đến đã là nhục rồi".
Những chia sẽ của tôi trong bài viết này không phải với mục đích công kích hay lên án bất cứ cá nhân, hoặc đoàn thể nào. Chính xác hơn, là tôi chỉ muốn chân thành gửi đến các anh/chị/em công giáo một lời tâm tình, như lời một hồi chuông đánh thức lòng nhân ái và yêu thương với chính Dân tộc Việt Nam. Tôi tự hào vì đã có những vị Giám mục, Linh mục và cùng vô số bà con công giáo, đã KHÔNG SỢ HÃI, dũng cảm đứng cùng Sự Thật và Lẽ Phải, trước cường quyền. Tôi tự hào vì Giám mục Nguyễn Thái Hợp, Giám mục Nguyễn Chí Linh, Giám mục Hoàng Đức Oanh… và nhiều Linh mục khác … Với tôi, những người công giáo chính nghĩa này chính là “muối cho đời".
Sức ảnh hưởng của một vị chủ chăn trên đoàn chiên thì rất lớn. Vì thế, tôi nguyện cầu rằng mai đây sẽ có nhiều vị chủ chăn không còn sợ “rắc rối” và phiền phức để đồng hành cùng những con chiên lạc, đang rất cơ cực và khổ đau ở khắp mọi miền Đất nước.
“Lạy Chúa, dầu qua lũng âm u
con sợ gì nguy khốn, vì có Chúa ở cùng
Côn trượng Ngài bảo vệ, con vững dạ an tâm ”
Thánh Vịnh
Nhà khoa học vĩ đại Albert Einsten nói rất hay: “Thế giới sẽ KHÔNG bị hủy diệt bởi những người làm điều ÁC, mà bởi những người ĐỨNG NHÌN mà KHÔNG làm gì cả". Tổng giám mục người Nam Phi, Desmond Tutu cũng đã nhấn mạnh: “Trong trường hợp có bất công, mà bạn không chọn phe nào, thì thực chất bạn đã chọn đứng về phe kẻ áp bức”.
Thờ ơ hay quan tâm đến Đất nước tùy thuộc vào chọn lựa của mỗi người. Một người công giáo tốt trước tiên là một người không thờ ơ và vô cảm trước nỗi đau của Dân Tộc và vận mệnh của Tổ Quốc. Lên tiếng chống cái ÁC không quá khó bởi Thiên Chúa luôn ở cùng ta. Chỉ là bạn có thực tâm muốn hay không.
Nguyện Bình An và sự Quan Phòng của Thiên Chúa luôn ở cùng anh chị em.
Ngày 11/7/2017
Mai V. Pham
Thành viên Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên,
(2) https://www.thongluan-rdp.org/thdcdn/item/602-khai-sang-k-nguyen-th-hai
