Kết quả cuộc hội đàm giữa ông Donald J. Trump (Tổng thống Mỹ) và ông Kim Young-un (Chủ tịch Cộng hòa Dân chủ nhân dân Triều Tiên) giống như một gáo nước lạnh tạt vào nhiều viên chức cũng như hệ thống truyền thông chính thức ở Việt Nam.
Những nhận định, tuyên bố kiểu như : "Việt Nam – Trung tâm hòa giải xung đột quốc tế", hay "Đã đến lúc Việt Nam định vị mình là cường quốc hạng trung" trở thành lố bịch, đáng thương nhưng chẳng ai cảm thấy tội nghiệp !
Việt Nam – Trung tâm hòa giải xung đột quốc tế" - Thanh Niên, 28/02/2019
Trên mạng xã hội, việc xiển dương thái quá cả tâm thế lẫn tư thế của Việt Nam qua sự kiện chính phủ Bắc Hàn và chính phủ Mỹ chọn Việt Nam làm nơi gặp nhau để thương lượng giờ giống như cung cấp đạn và bia cho công chúng tự do tác xạ. Trương Thanh Lê bỡn cợt, cuộc hội đàm giữa Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Bắc Hàn là hội nghị đầu tiên ở Việt Nam không… "thành công tốt đẹp". Trương trách đảng và nhà nước… chủ quan, khai trương "trung tâm" to đùng mà quên… coi ngày (1) !
Phuc Dinh Kim thì nhìn thất bại của cuộc hội đàm giữa Tổng thống Mỹ và Chủ tịch Bắc Hàn ở một khía cạnh khác : "Trung tâm hòa giải xung đột thế giới" đời đời căm thù… Cohen (nhân vật từng là luật sư riêng của ông Trump, trình diện Quốc hội như một nhân chứng, cung khai nhiều chi tiết không chỉ bất lợi cho sự nghiệp chính trị của ông Trump mà còn có thể gây nguy hại cho vị thế Tổng thống của ông, đó cũng là lý do nhiều người tin ông Trump rời Việt nam sớm hơn dự kiến) (2).
Cũng có những facebooker như Ngọc Vinh viết hẳn một lá thư gửi ông Trump và ông Young-un, trách cả hai "làm màu". Lẽ ra chỉ cần trò chuyện qua điện thoại thì lại bày vẽ gặp nhau ở "Trung tâm hòa giải xung đột thế giới". Thế là rình rang chuyên cơ, xe lửa bọc thép, đặc vụ, cận vệ chạy bộ, cảnh khuyển… khiến trẻ con Việt Nam phải dậy sớm, ra đường phơi mình trong gió lạnh để vẫy cờ, vẫy hoa. Sinh hoạt chẳng phải Hà Nội mà ngay cả Sài Gòn cũng rối loạn vì cấm đường. Ngân sách – cũng là phúc lợi của dân chúng bị cắt để tiếp đãi, kể cả nuôi ba, bốn ngàn "thằng" nhà báo quốc tế (3).
Tổng thống Trump và chủ tịch Kim tại Hà Nội.
Theo hướng đó, Vũ Bùi thắc mắc, thực đơn năm món, hết sức sang trọng mà Việt Nam chuẩn bị để chiêu đãi thượng khách nhưng thượng khách không thèm ăn không rõ Thủ tướng và tùy tùng có xúm vào xơi không chứ đổ bỏ rõ ràng uổng quá (4). Tương tự, không ít facebooker như Thuy Le nhấn mạnh, Mỹ và Bắc Triều Tiên chỉ mượn chỗ để gặp nhau, Việt Nam chẳng có vai trò nào trong hội đàm, song bởi hoang tưởng về vị thế, vai trò (trung tâm hòa giải xung đột quốc tế), cả hệ thống truyền thông chính thức lẫn giới hữu trách cùng trở thành ấu trĩ, bắt cả trẻ con ra đường xếp hàng dưới mưa phùn, gió lạnh cắt da để nghênh đón một lãnh tụ độc tài như Kim Young-un, chẳng nghĩ gì tới sức khỏe của chúng là điều không thể chấp nhận được (5).
Ở vị trí một nhà báo, Nguyen Son nêu thắc mắc : Bao giờ báo chí Việt Nam bớt nhảm nhí, loan tin giả trong những sự kiện chính trị như cuộc hội đàm giữa ông Trump và Young-un ? Bao giờ hệ thống truyền thông Việt Nam tường thuật, phân tích, bình luận "lõi" của sự kiện, ngưng khai thác những chuyện ngoài lề như xe nguyên thủ, trang bị đặc vụ,…thậm chí tào lao như nam phóng viên ngoại quốc đẹp thế nào, nữ phóng viên ngoại quốc xinh ra sao ?
Nguyen Son còn dẫn một số tin, bài bịa đặt nhằm tâng bốc sai sự thật như câu chuyện về Harris Edbrahim (làm việc cho Reuters) để ba lô ngoài hàng rào 30 phút, khi quay lại vẫn còn nguyên. Son nhấn mạnh, nơi Harris để ba lô là khu vực hạn chế, cảnh sát và camera dày đặc, làm sao mất được (!), khai thác chi tiết ấy, "cho" Harris ca ngợi Việt Nam an ninh là… lạ lùng ! Một bài viết ngắn, sai nhiều chi tiết, từ quốc tịch của Harris, đến chuyện đương sự ăn, nghĩ đã khiến Reuters phản ứng và cả cơ quan truyền thông lẫn phóng viên tường thuật phải xin lỗi đương sự, đính chính là điều phải ngẫm nghĩ (6).
***
Hồ hởi, náo nức vì Việt Nam trở thành địa điểm mà cả Mỹ lẫn Bắc Hàn đồng ý chọn làm địa điểm hội đàm lần thứ hai đã tan. Tiếp tục quá lời, quá phận, nên những chì chiết của công chúng như Dung Tran dẫu rộ lên khắp mạng xã hội, giới hữu trách và hệ thống truyền thông chính thức vẫn tìm không ra cửa để biện bạch : Thông báo ! "Trung tâm hòa giải xung đột thế giới" đã sập tiệm. Nay tuyên bố giải tán ! M… tưởng ngon ăn, nổ thấu Trời (7).
Đó cũng là lý do có những facebooker như Hung Dang thách thức : Việt Nam nên tiếp tục vai trò "Trung tâm hoà giải xung đột", kiến tạo hoà bình bằng cách... mời hai "thằng" đang đánh nhau kịch liệt là Pakistan và Ấn Độ qua uống trà đàm đạo (8) ! Có những facebooker như Loc Pham nhận định gọn bâng : Việt Nam vẫn đi mây về gió ! "Trung tâm hoà giải xung đột quốc tế" ? Hoà giải với dân còn chưa xong, làm sao hoà giải "xung đột quốc tế" (8) ?
Điềm đạm hơn, Nguyễn Anh Tuấn cho rằng, sự phấn khích khi Việt Nam được Mỹ và Bắc Hàn chọn làm nơi hội đàm lần hai là có thể hiểu được vì đã lâu Việt Nam mới được giữ một vai trên sân khấu chính trị quốc tế song không nên để cảm xúc dẫn đi xa quá, nhất là khi nhìn vào lý do mà Việt Nam được chọn : Với Bắc Hàn, Việt Nam có thể là một mô hình đáng tham khảo, dù cải tổ kinh tế và hội nhập quốc tế song đảng cộng sản vẫn cầm chịch. Với Mỹ và cộng đồng quốc tế, chuyện Bắc Hàn trở thành một Việt Nam thứ hai sẽ giúp thiên hạ bớt lo. Tuy nhiên không phải lúc nào được xem như "tấm gương" cũng đáng tự hào. Tại sai Việt Nam không phải là "tấm gương" cho những Malaysia, Indonesia, Thái Lan, thậm chí cho Philippines, Myanmar, Cambodia mà chỉ là "tấm gương" cho Bắc Hàn – một thảm họa cả về nhân quyền kinh tế, xã hội ? Liệu có đáng tự hào ? Chỉ nên tự hào khi kinh tế Việt Nam phát triển mạnh mẽ song hành với pháp trị được củng cố, dân chủ được thúc đẩy, nhân quyền được tôn trọng giống như đã từng xảy ra ở Nhật (Sự thần kỳ Nhật Bản), Nam Hàn (Kỳ tích sông Hán), Đài Loan (Kỳ tích Đài Loan) và trở thành tấm gương cho nhiều quốc gia trên thế giới (9).
Đó cũng là lý do khiến Jonathan London ngỏ lời, tâm tình với người Việt : Đừng để bị bịp vì những lời khen của những nhân vật như Trump, Young-un. Sự phát triển của Việt Nam có thể gây ấn tượng vì mức tăng trưởng GDP, mức sống,… nhưng theo sau đó còn có khủng hoàng môi trường, hối lộ - tham nhũng, những vụ cưỡng đoạt đất. So với một số quốc gia, Việt Nam đạt được một số thành công song còn nhiều mặt khác rõ ràng chưa được. Việt Nam đang tìm đường để đi. Tự quyết định đường để mình đi là tốt nhưng con đường đó phải thực sự là nguyện vọng của dân chúng. Muốn phát triển mạnh hơn, nâng danh tiếng và vị trí lên cao hơn, rõ ràng là cần nỗ lực đề giữ vai trò tích cực trên chính trường khu vực và thế giới song đừng ôm những lời khen của Trump, của Young-un, hãy ôm lấy những giá trị thật sự xứng đáng với một quốc gia văn minh : Chính trị đa nguyên, tôn trọng nhân quyền của mọi người, bảo đảm công bằng xã hội… Chỉ như thế mới giành được sự tôn trọng thật sự của nhân loại (10).
Trân Văn
Nguồn : VOA, 01/03/2019
Chú thích
(1) https://www.facebook.com/lethanhtruong/posts/2564706263544332
(2) https://www.facebook.com/phuc.dinhkim.7/posts/2324831661069803
(3) https://www.facebook.com/ngoc.vinh.315/posts/1983888388388858
(4) https://www.facebook.com/nguyen.song.902/posts/1501983549934224
(5) https://www.facebook.com/groups/nhabaocongdan/permalink/988257751563996/
(6) https://www.facebook.com/quangson.nguyen11/posts/10156170624516589
(7) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=2213992265332214&id=100001643878327
(8) https://www.facebook.com/hung3rd/posts/10217797262419482
(9) https://www.facebook.com/photo.php?fbid=2595316867149857&set=a.527066403974924&type=3&theater
(10) https://www.facebook.com/jonathan.london.VN/posts/1045423128998242
Vụ cưỡng chế vườn rau Lộc Hưng ở phường 6 quận Tân Bình vào sáng ngày 04/01/2019 đã phá hủy, san bằng hơn 100 ngôi nhà của người dân sinh sống ở vườn rau. Báo chí, truyền thông hải ngoại, kể cả của quốc tế đã lên tiếng rất nhiều về hành động dùng vũ lực, phương tiện cơ giới để cướp đất công khai của chế độ cộng sản Việt Nam mà đại diện là UBND quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh.
Vụ cưỡng chế vườn rau Lộc Hưng sáng ngày 04/01/2019 đã phá hủy, san bằng hơn 100 ngôi nhà của người dân sinh sống ở vườn rau.
Thiệt hại tài sản của hàng trăm gia đình người dân ở vườn rau trong biến cố này chưa được thống kê, nhưng chắc chắn không nhỏ. Tuy nhiên sự mất mát về tinh thần mới đáng kể, người dân bị mất nhà, mất đất sống khổ cực ra sao với cảnh màn trời chiếu đất, ăn ở đâu, ngủ ở đâu, sinh hoạt chỗ nào vào những ngày cận Tết ? Chỉ nghĩ đến thôi cũng đã thấy lòng đau quặn, cảm giác như tê liệt.
Trong tình cảnh đó, nhiều cá nhân, các tổ chức thiện nguyện đã tự động đóng góp tài chính, vật chất, nhân lực, thời gian... cho các nạn nhân, một số luật sư tình nguyện đứng ra bênh vực quyền lợi về pháp lý cho họ khởi kiện UBND quận Tân Bình.
Hầu hết người dân thành phố Sài Gòn, cho dẫu ai đó có thể vô tâm hoặc phải im lặng, cũng ngậm ngùi, chia sẻ đau thương, tủi nhục, giận dữ của đồng bào mình ở khu đất Lộc Hưng bị chiếm đoạt bởi một chế độ độc tài, gian manh, bạo lực.
Tuy nhiên, có một điều ít ai để ý, trừ một vài tiếng nói lẻ loi, không thấy giới trí thức, nhân, văn nghệ sĩ..., thành phần tinh hoa của đất nước, dân tộc, những người có bằng cấp cao, kiến văn rộng rãi, hiểu biết thâm sâu, lý luận vững chắc đồng loạt lên tiếng về biến cố Lộc Hưng. Họ hoàn toàn im lặng. Từ giáo sư Tương Lai, Chu Hảo, Nguyễn Quang A đến Nguyên Ngọc, Hoàng Hưng... chẳng ai lên tiếng phát biểu, nhận định, phản đối hoặc chí ít chia buồn, nói lên lời công đao về vụ cướp đất công khai của chế độ cộng sản Việt Nam nói trên.
Thế rồi khi có tin chính thức, tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ họp thượng đỉnh với chủ tịch Kim Jong-un của Bắc Hàn trong 2 ngày 27-28/02/2019 tại Hà Nội để bàn về việc giải giới vũ khí nguyên tử của Bắc Hàn thì những tinh hoa của đất nước gồm 96 người và 4 tổ chức dân sự đồng loạt ký tên vào một lá thư gửi Donald Trump, ồn ào lên tiếng (1).
Để làm gì ? Cho đến giờ phút này, chưa có ai hiểu rõ được mục đích của lá thư. Lá thư cũng đã nói lên tâm thức, biểu lộ sự ươn hèn của giới trí thức, nhân, văn, nghệ sĩ xã hội chủ nghĩa khi chọn sai đối tượng để khẳng định quyết tâm bảo vệ tự do, độc lập và sự toàn vẹn lãnh thổ của họ. Thay vì khẳng định điều này với người dân, họ khẳng định với lãnh đạo của một đất nước cách xa Việt Nam hơn chục ngàn cây số.
Đồng thời, tâm thức tôn sùng lãnh tụ được cộng sản âm thầm kích động, cổ vũ ồn ào, tạo nên một phong trào có ảnh hưởng không ít tại Hà Nội. Người dân, chẳng riêng gì giới trẻ, nhiều người 50-60 tuổi đua nhau cắt tóc theo kiểu của Kim Jong-un hoặc nhuộm vàng như Donald Trump. Một tiệm hớt tóc đã quảng cáo hớt miễn phí cho kiểu tóc của họ Kim và Trump (2).
Một tiệm hớt tóc đã quảng cáo hớt miễn phí cho kiểu tóc của họ Kim và Trump
Kim – chủ tịch nhà nước Bắc Hàn – tên độc tài đang thủ giữ một kho vũ khí nguyên tử khiến thế giới lo ngại giờ đây trở thành một biểu tượng được hoan hô, ca ngợi như một thần tượng lấn áp cả hình ảnh Hồ Chí Minh "cha già dân tộc".
Trong khi cả thế giới yên lặng chờ đợi, quan sát cuộc gặp gỡ giữa 2 lãnh tụ "anh minh" ở Hà Nội, lác đác đã có những bài báo ở trong nước lẫn hải ngoại, stt trên facebook... hân hoan tiên đoán cuộc gặp gỡ này sẽ diễn ra tốt đẹp, sẽ đi vào lịch sử. Kim và Trump sẽ được vinh danh như những vĩ nhân mang lại hòa bình cho thế giới.
Sự vui mừng, phấn khích của dân Việt Nam ở Hà Nội chẳng những khiến cho nhiều người bắt chước kiểu tóc của Trump hay Kim, giới kinh doanh biết chớp thời cơ nẩy ra sáng kiến bán áo T-shirt có in hình Trump, Kim. Chủ một cửa tiệm bán quần áo ở phố Cổ cho biết doanh thu của tiệm tăng hơn 50% từ khi có loại áo này (3).
Giới kinh doanh biết chớp thời cơ nẩy ra sáng kiến bán áo T-shirt có in hình Trump, Kim.
Kết quả cuộc họp giữa 2 lãnh đạo Trump-Kim nhằm giải giới vũ khi nguyên tử của Bắc Hàn ra sao, ảnh hưởng như thế nào đến chế độ cộng sản Hà Nội ? Dù chưa thể đoán trước được một cách chắc chắn, cũng không khó để có thể thấy rõ một điều đây chỉ là một ván xì-phé Texas Holdem của 2 tay ma giáo chuyên treo đầu heo, bán thịt chó.
Về phía Mỹ, Trump cần lấy tiếng để tiếp tục lừa bịp người dân, giảm bớt áp lực của các cuộc điều tra liên hệ đến sự làm ăn mờ ám của gia đình, sự can thiệp của người Nga vào cuộc bầu cử năm 2016, bởi điều mà Trump thật sự muốn, không phải là sự từ bỏ thật sự vũ khí nguyên tử của Bắc Hàn mà là sự (có vẻ) thành công, chứng minh rằng Trump đã thuyết phục được Bắc Hàn giải giới nguyên tử.
Phía Bắc Hàn, Kim cũng cần trình diễn hình ảnh hòa hoãn, không còn hung hăng, hiếu chiến để duy trì quyền lực, tiếp tục cai trị, đồng thời có thể xin xỏ quốc tế trợ giúp lương thực, kinh tế trong cơn túng quẫn, đặc biệt từ Nam Hàn.
Do đó, sau cuộc họp, có thể Kim và Trump sẽ có những tuyên bố chung, đại loại như. - Hai bên hài lòng về những thỏa thuận đã đạt được. Mỹ sẽ chấm dứt cấm vận đối với Bắc Hàn trong tương lai gần, nguợc lại Bắc Hàn sẻ bắt đầu giải giới toàn bộ kho vũ khí hạt nhân vào ngày D (day). Kim sẽ cho phép một phái đoàn thanh tra của Liên Hiệp Quốc đến quan sát sự tháo gỡ, dẹp bỏ các trung tâm nguyên tử của Bắc Hàn vào ngày D+ D...
D có thể là một ngày nào đó, còn D+D là Dooms-Day.
Nhân quyền, tự do, dân chủ cho dân tộc, sự toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam chắc chắn là những món hàng không có giá trị trao đổi trong các cuộc đàm phán của các thế lực nguyên tử.
Thạch Đạt Lang
(24/02/2019)
(1) https://www.thongluan-rdp.org/component/k2/item/11483-v-th-c-a-100-nhan-si-tri-th-c-g-i-t-ng-th-ng-m