Nghệ sĩ nhà nước không cần khán giả ?

RFA, 25/01/2023

Mới đây, Xuân Bắc - diễn viên trong chương trình Táo quân 2023 - đăng tải một câu chuyện có tên ‘Cái tát của mẹ’ trên facebook cá nhân. Theo dư luận hiểu, Xuân Bắc coi công chúng là "đứa bé ăn tát", là những người "ăn cháo đá bát". Trong khi đó, nhiều người cho rằng công chúng hằng ngày đóng thuế để trả lương cho các nghệ sĩ nhà nước trong đó có Xuân Bắc - Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam.

Xuân Bắc (trái) - diễn viên trong chương trình Táo quân 2023 / Thanh Niên online

Quan hài "vô lễ" với khán giả ?

Nhà báo Nguyễn Tiến Tường viết trên facebook cá nhân của ông rằng (xin trích đăng) : 

"Xuân Bắc ngụ ý người chê chương trình "Táo quân" ăn cháo đá bát là rất nhầm. Anh diễn thì anh lấy cát-xê, nhà đài thu tiền quảng cáo. Khán giả, người trả tiền sóng, tiền mạng hoặc thẩm thấu quảng cáo mới là người nuôi các anh.

Các anh mới là ăn cháo đá bát, đang phận con phận cháu, có chút hư danh còm cõi đã "bánh chưng của mẹ" là anh quá hỗn. Anh xứng đáng ăn tát của dư luận cho tỉnh ra !"

Nhận định về "câu chuyện" của Xuân Bắc, nhạc sĩ Lê Thiệu nói với RFA :

"Những dạng nghệ sĩ như Xuân Bắc là nghệ sĩ xã hội chủ nghĩa. Họ chỉ có một mục tiêu, một tư duy là làm hài lòng Nhà nước thôi, chứ còn với Nhân dân - tức là khán giả - thì họ mặc kệ. Họ sống trong cái khuôn đó rồi. Họ không được khán giả ủng hộ thì đó là chuyện họ gạt sang một bên, không phải mục đích của họ. Đó là nói chung về giới nghệ sĩ của Nhà nước. Còn nói riêng trường hợp Xuân Bắc thì anh quá coi thường khán giả. Nghệ sĩ Nhà nước thì họ chỉ vậy thôi. Họ không phải là nghệ sĩ thực thụ".

Câu chuyện của Xuân Bắc khiến người ta nhớ lại câu chuyện liên quan đến nghệ sĩ hài Trấn Thành cách đây vài năm. Trấn Thành bị dư luận cho là có thái độ ngạo mạn, nói năng khiếm nhã khi phát biểu : "Nếu thấy chúng tôi diễn hài nhảm, hãy tắt tivi… Hãy thử nghề của chúng tôi một lần thì sẽ biết cái nghề này khó và trí tuệ như thế nào". Nhiều người lúc bấy giờ cũng bình luận rằng nghệ sĩ hài này cho rằng khán giả không hiểu được lợi ích mà một chương trình giải trí mang lại.

Quay lại với status trên Facebook của Giám đốc Nhà hát kịch Việt Nam, Tiến sĩ tâm lý Phạm Quỳnh Hương nói với RFA sáng 25 tháng 1 :

"Cũng một phần là do Xuân Bắc đã diễn chương trình này mấy chục năm rồi, và có một lượng fan lớn rồi, vì vậy nó giống như là một cái sức mạnh của anh ta, cho nên anh ta mạnh mồm.

Người nghệ sĩ hành xử như thế nào là do cái nhân cách, cái đạo đức của cá nhân đó. Tôi nghĩ rằng, đó là bài học cho những thế hệ sau rút kinh nghiệm về cách ứng xử. Phải cẩn trọng hơn đối với khán giả, đối với công luận. Nói chung, anh có thể ở vị trí này, vị trí kia, có kinh nghiệm hay danh tiếng. Nhưng không phải vì những điều đó mà có thể dễ dãi trong cái cách hành xử, nói năng với công chúng được".

Tiến sĩ Phạm Quỳnh Hương nói thêm rằng, trong xã hội Việt Nam bây giờ, rất nhiều người hành xử vô lễ với công chúng khi họ chỉ có chút quyền lực trong chính quyền. Đó là một thực tế.

Nghệ sĩ Xuân Bắc. Facebook Nguyễn Xuân Bắc

Quyền lực của nghệ sĩ nằm ở đâu ?

Theo thông tin từ báo chí Nhà nước, Xuân Bắc là một Nghệ sĩ ưu tú, diễn viên, người dẫn chương trình, nghệ sĩ hài. Nổi tiếng với vai Núi trong bộ phim truyền hình Sóng ở đáy sông, vai trò diễn viên hài của Gặp nhau cuối tuần trên VTV3, Gặp nhau cuối năm của Đài Truyền hình Việt Nam và dẫn chương trình trò chơi truyền hình Đuổi hình bắt chữ của Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội. Hiện Xuân Bắc là Giám đốc Nhà hát kịch Việt Nam.

Từ trước đến nay, người dân đã quá quen tai với các danh hiệu được phong cho giới nghệ sĩ như Nghệ sĩ ưu tú hay Nghệ sĩ Nhân dân. Đây là hai danh hiệu được nói là do Nhà nước trao tặng cho những nghệ sĩ có nhiều đóng góp và cống hiến cho nghệ thuật. Danh hiệu này phổ biến ở hệ thống các nước xã hội chủ nghĩa.

Năm 2013, nữ nghệ sĩ Kim Chi đã viết thư cho Hội Điện Ảnh từ chối làm thủ tục đề nghị Thủ tướng khen thưởng. Lúc đó bà nói : "Tôi không muốn trong nhà tôi có chữ ký của một kẻ đang làm nghèo đất nước, làm khổ nhân dân. Với tôi, đó là một điều rất tổn thương vì cảm giác mình bị xúc phạm".

Nhiều ý kiến bình luận trên mạng xã hội cho rằng, cách hành xử của Xuân Bắc không có gì lạ. Nó là sản phẩm của một chế độ dùng văn nghệ để tuyên truyền. Nhạc sĩ Tuấn Khanh chia sẻ ý kiến của ông với RFA về việc này như sau :

"Sự việc Xuân Bắc nó chỉ là câu chuyện khởi đầu trên bề mặt câu chuyện là sự bất mãn của đời sống dân chúng khi mà chất lượng chương trình quá tệ thôi. Nhưng một cái khác nằm ở dưới lòng cho thấy những loại giải trí mang tính giả hiện thực đã lộ ra nhược điểm là, đến lúc mà mối căng thẳng trong hệ thống cầm quyền đi tới cực điểm thì nó khủng hoảng rồi. Nó cho thấy mô hình cán bộ văn nghệ đã đi tới ngõ cụt rồi.

Người ta phải nhìn thấy một điểm thú vị là ở phương Tây hay những nước phát triển, quyền lực của nghệ sĩ đối với công chúng nó hoàn toàn dựa trên khả năng của mình. Chinh phục khán giả bằng khả năng của mình qua độ dài công việc của mình. Còn quyền lực nghệ sĩ ở Việt Nam đôi khi nằm ở chỗ tựa lưng vào chính quyền".

Nhà thơ Phan Hoàng trả lời trên tờ Thể thao & Văn hóa về vấn đề này cho rằng : "Người làm nghệ thuật nên biết lắng nghe khen chê từ khán giả một cách thận trọng. Không vì sự khen chê mà kiêu ngạo hay tự ái, đánh mất bản lĩnh sáng tạo, gây phản cảm về hình ảnh của mình trong mắt mọi người".

Ông nhận định sự khen chê bao giờ cũng có hai mặt. Vì vậy người làm nghệ thuật hãy xem điều đó là bình thường và biến nó thành động lực cho bản thân sáng tạo.

Tuy nhiên, một ý kiến bình luận khác trên tờ Thanh Niên lại cho rằng : "Tôi nghĩ một Nghệ sĩ ưu tú và có thâm niên biểu diễn như Xuân Bắc thì không thể có thái độ trịch thượng và quá ngạo mạn coi thường và xúc phạm khán giả (trong đó có những người nhiều hơn Xuân Bắc vài chục tuổi). Nên kiểm tra lại hay là trang của Xuân Bắc bị ai đó cố tình chèn bài viết của mình vào làm ảnh hưởng đến danh dự của Nghệ sĩ ưu tú Xuân Bắc".

Nguồn : RFA, 25/01/2023

***************************

Thằng hề hỗn hào…

Người Thủ Thiêm, VNTB, 26/01/2023

Bạn đọc viết 

Nhiều khán giả khi xem chương trình Táo quân năm nay trên Đài Truyền hình VTV đã phê bình là nhạt. Cũng có nhiều ý kiến đề nghị nên chấm dứt mục này hằng năm. Phản ứng với những lời phê bình đó, Nguyễn Xuân Bắc đã lên mạng dùng lời lẽ hằn học chửi khán giả…

Nguyễn Xuân Bắc đã lên mạng dùng lời lẽ hằn học chửi khán giả…

Bài đăng trên tài khoản facebook có ‘tích xanh’ Nguyễn Xuân Bắc kể câu chuyện một người mẹ Tết nào cũng hì hụi gói bánh chưng, mong cái Tết ấm Tết vui cho cả gia đình. Nhưng con trai bà, một người đàn ông đã đón hơn 50 cái Tết, giỏi chữ nghĩa, viết bài cho mấy "trang tin" và Facebook, "gói bánh (chưng) rất ngu" nhưng năm nào cũng chê bánh mẹ mình gói.

Người con ấy năm nào cũng chờ đợi, mong ngóng bánh chưng của mẹ nhưng năm nào cũng chê "ngay khi cắn miếng bánh đầu tiên". Và chê nhưng năm nào cũng ăn "tụt lưỡi". Cuối cùng anh ta nhận cái tát của mẹ khiến "đầu quay như đĩa hát", rồi nghe bố giáo huấn điều hay lẽ phải, nhìn gương cu cháu ăn bánh chưng nhai phải sạn nhưng vui vẻ nhè sạn rồi… xin thêm miếng bánh khác và anh ta "bắt đầu ngộ ra vài thứ".

Xin được trích nguyên văn để thấy vì sao có thể gọi đây là lời của một thằng hề hỗn hào :

"Sử tô (Xuân Bắc nói lái một câu chửi thề ? !) – vừa chê phát là bọn nó xúm vào chê cùng mặc dù chưa đứa nào ăn miếng nào !" – "Bây giờ mới là ngu tiếp tập hai, ngu đỉnh điểm đây này !" – "Mấy năm trở lại đây năm nào mày cũng nói câu này nhưng năm nào mày cũng ăn tụt cả lưỡi" – "Mâm cơm 30 thì mày cắm đầu vào ngấu nghiến… rồi mày chê. Mày là đồ "Ăn cháo đá bát" – "Đồ có lớn mà không có khôn" – "Mày không ăn thì thôi ai bắt mày… Sao mày cứ phải ăn bánh chưng tao gói rồi để mày chê. Đến rửa lá, vo gạo mày còn không biết làm mà mày lại cứ dạy mẹ mày gói bánh là sao !?" – "Mày không ăn thì mày cút" – "Mày không ăn bánh chưng mẹ mày gói thì mày ăn… Đào lộn hột đi – ai cấm !?"…

Khi đọc những lời trên, nhẹ nhàng thì chỉ lắc đầu hay cảm thán vài lời tiếc nuối khi thấy Xuân Bắc – người được tôn vinh nghệ sĩ ấn tượng của năm 2021, khi đã rất tích cực tham gia cứu trợ người dân gặp khó khăn vì Covid -19, và hiện là giám đốc của một nhà hát trung ương – lại mất bình tĩnh, thiếu bản lĩnh như vậy trước lời chê bai của khán giả, nhà báo dành cho chương trình Táo quân mà ông và đội ngũ đã rất vất vả thực hiện.

Nếu nhìn qua lăng kính "trách nhiệm chính trị" tương tự như với đảng viên Nguyễn Xuân Phúc ở ít hôm trước đó, thì ở đây, với nghệ thuật cũng như cả chính trị, tồn tại hay không tồn tại, quyền phán xét tối thượng thuộc về dân chúng. Do đó nên ngay cả lời chê không thỏa đáng, người nghệ sĩ hay Tổng bí thư chẳng hạn, nếu đủ khôn ngoan cũng sẽ bình tĩnh đón nhận, lặng lẽ tiếp tục lao động nghệ thuật, chứ đừng nói là những lời chê trách không phải là không có lý…

Nóng tính hơn, một giảng viên đại học không tiết chế cảm xúc để chỉ thẳng một điều mà xem chừng cũng trúng cả với lãnh vực nghệ thuật lẫn chính trị :

"Này thằng Xuân Bắc. So với các nghệ sĩ thứ thiệt chẳng cần danh hiệu gì cả thì mày chỉ là thằng bẻm mép làm hề cho thiên hạ. Vậy mà mày dám chửi bá tánh khi bị chê chương trình Táo quân là nhạt nhẽo. Mày bảo họ là đồ "ăn cháo đá bát".

Xin thử hỏi, cháo và bát là của ai để mày bưng mà húp ? Đó là tiền thuế của dân đấy. Đừng tưởng cái chức tước giám đốc nhà hát là bố thiên hạ được đâu ! Cái danh hiệu nghệ sĩ của mày cũng không phải do dân bầu. Cũng không thấy mày có tác phẩm hoặc diễn xuất nổi bật gì. Chắc là mày bưng bô giỏi mà có ? Ai cho phép mày chửi dân ?

Lũ bẻm mép như mày bây giờ có đầy nhưng đừng tưởng người ta không hiểu đâu là tài năng thực sự đâu là mõm dài ? Liệu mà xin lỗi đi nếu không sẽ có ngày không còn răng mà nhai cơm của dân đâu nghe chưa ?"…

Người Thủ Thiêm

Nguồn : VNTB, 26/01/2023

(*) Những nghệ sĩ tham gia Táo quân 2023 : Nghệ sĩ ưu tú Xuân Bắc – Nam Tào, Nghệ sĩ ưu tú Quốc Khánh – Ngọc Hoàng, Nghệ sĩ ưu tú Quang Thắng – Táo Kinh Tế, Nghệ sĩ nhân dân Công Lý – Bắc Đẩu, Nghệ sĩ nhân dân Tự Long – Táo Xã hội, Nghệ sĩ ưu tú Chí Trung- Táo Giao Thông, Nghệ sĩ ưu tú Phùng Tiến Minh – Thiên Lôi, Nghệ sĩ ưu tú Đức Hùng – Bác sĩ thú y ("Nhộng Biển")

*******

Cái tát của Mẹ !

Xuân Bắc, Facebook, 23/01/2023

Tôi năm nay ngoài 50, là người trưởng thành và khá từng trải, tôi còn tham gia một vài nhóm hội, cộng tác viên cho một số trang tin mạng (mà nhiều người hay tưởng nhầm là báo), tôi cũng tham gia cộng tác viên cho một số báo (với nhiều bài viết…như trang tin)... thậm chí tự mình còn cảm thấy mình khá uy tín – tất nhiên trong phạm vi… tôi cảm thấy, tóm lại tôi hoàn toàn bình thường. Ấy thế mà Tết vừa rồi vẫn bị lĩnh một cái tát lật mặt từ mẹ,người tôi vốn rất yêu thương và kính trọng.

Chuyện là thế này :

Tôi ngoài 50 tuổi tức là tôi đã đón hơn 50 cái Tết. Mà Tết thì năm nào cũng có cành Đào,cây Quất,mâm ngũ quả và Bánh chưng. Rồi,chuyện này ai cũng biết !

Bánh chưng, Tết nào cũng có và năm nào mẹ tôi cũng gói.Mẹ tôi gói bánh rất ngon,ngon lắm và… ngon vô cùng. Năm nào trước Tết tôi cũng hỏi : Mẹ ơi bao giờ mẹ gói bánh,mẹ gói bao nhiêu cân gạo,hôm nào luộc hả mẹ v.v ??? Hàng chục câu hỏi thể hiện sự quan tâm củ,a tôi về bánh chưng. Tôi muốn mẹ tôi chọn lá (cái lá phải đều,phải xanh…). Tôi muốn mẹ tôi chọn thịt (miếng thịt phải tươi phải hồng…). Tôi muốn gửi cả tâm tư,trăn trở vào cái bánh mẹ tôi gói(mẹ tôi chứ ko phải là tôi vì tôi… gói bánh rất ngu).Và năm nào tôi cũng kì vọng vào bánh mẹ gói. Tôi muốn bánh phải vuông,rền,đều và mịn… Và… năm nào ăn miếng đầu tiên tôi cũng… Chê. Năm nay cũng không ngoại lệ. 20h đêm 30 Tết, vừa cắn miếng bánh đầu tiên tôi đã chê. Mồm tôi để chế độ 2 góc - một góc nhai bánh chưng và góc còn lại để chê. Chê không hẳn vì bánh không ngon,cũng không hẳn vì nó quá dở mà vì nó không giống như tôi tưởng tượng, nó không như tôi mong muốn.Tôi chê theo đúng kiểu : Tôi có quyền chê vì Mẹ phải có trách nhiệm nấu bánh theo ý tôi. Và tôi chê túi bụi,chê miệt mài, chê tì tũm. Chê cũng để tôi thể hiện như tôi hiểu về bánh chưng lắm, chê để chứng tỏ tôi cũng có trình độ nhận xét.

Thật ngu ngốc cho đời tôi. Chê cho sướng mồm ở mâm cơm gia đình rồi tôi còn mang văn hóa chê của mình lên hẳn Mặt Sách (facebook) cho thiên hạ thấy khả năng và trình độ của tôi. Ở Mặt Sách thì tôi có nhiều đồng bọn lắm. Sử tô- vừa chê phát là bọn nó xúm vào chê cùng mặc dù chưa đứa nào ăn miếng nào ! Haizzz

Bây giờ mới là ngu tiếp tập hai, ngu đỉnh điểm đây này !

Khi bọn bạn Mặt Sách của tôi lao vào comment chê bánh chưng của mẹ tôi túi bụi thì tôi thấy tôi thật tài năng vì nhiều ý kiến giống tôi quá và thế là tôi show cho mẹ tôi những câu chê đó và kèm theo lời nói đầy "Xây dựng" : Đã đến lúc phải thay mới. Mãi rồi năm nào cũng món này ăn phát ngán. Năm nào cũng mẹ gói,đã quá nhàm.Năm nay mẹ không cho muối.Cần phải tìm một mô típ khác,cần phải thay người gói khác…

BỐP !!!!!!!!

Chưa dứt câu chê của tôi thì mẹ tôi đã Tát cho tôi một phát đầu quay như đĩa hát. Mẹ tôi nói : Mấy năm trở lại đây năm nào mày cũng nói câu này nhưng năm nào mày cũng ăn tụt cả lưỡi. Trước Tết thì mày gào lên là Chờ đợi, là mong muốn. Mâm cơm 30 thì mày cắm đầu vào ngấu nghiến… rồi mày Chê. Mày là đồ "Ăn cháo đá bát". Mày có biết Mẹ mày gói bánh, luộc bánh vất vảthế nào không !? Chọn từng cọng lá, chẻ từng cái lạt, ngồi còng cả lưng rồi trông nồi bánh cả đêm… mày biết không hả đồ có lớn mà không có khôn !? Mày không ăn thì thôi ai bắt mày. Tết mày không ăn bánh chưng thì mày ăn bánh tẻ, bánh nếp, bánh trôi bánh chay, táo bạo nữa thì Tết mày ăn mẹ mày bánh Phu Thê đi cho nó phong thủy sao mày cứ phải ăn bánh chưng tao gói rồi để mày chê. Đến rửa lá, vo gạo mày còn không biết làm mà mày lại cứ dạy mẹ mày gói bánh là sao !. Mày không ăn thì mày cút. Mày có biết là trong lúc mày đang đi sắm Tết, quần là áo lượt… thì mẹ mày phải thức khuya dậy sớm để gói bánh cho cả nhà mày không hả. Thiếu gì bánh mày không ăn mà mày cứ nhè bánh chưng mẹ gói để ăn rồi chê hả !? Tiền thì mày không đóng một đồng, bảo mày đóng góp thì mày bảo : "Con ngoan đã là đóng góp cho bố mẹ" mịa thế thì kinh rồi. Mày nghĩ mày có quyền chê à !? Cứ cho là mày có quyền chê đi thì chê phải cho đúng nhá. Có giỏi năm sau mày gói bánh đi xem nào…

Dứt lời mẹ tôi khóc. Mẹ tôi khóc hu hu, khóc ngon lành như một đứa trẻ bị oan !!!

Lúc này bố tôi mới lên tiếng : Con phải biết cái khó của mẹ con. Vì nhiều cái ràng buộc mà phải mua thịt của bác A, lấy củi nhà bác B, gạo nếp nhà bác T… rồi thì nhiều sức ép khác nữa, ấy vậy mà mẹ mày vẫn cố gắng làm để nhà mình có cái Tết vui vẻ hơn. Mẹ mày có đòi hỏi gì đâu !? Phải biết chấp nhận và chia sẻ chứ đừng tự mình cho mình cái quyền phán xét như thế con ạ !!! Có thể bánh của mẹ nấu năm nay chưa thực sự ngon nhưng bố mày tin chắc mẹ mày đã rất cố gắng với lại, mẹ mày nói đúng, mày không ăn bánh chưng mẹ mày gói thì mày ăn… Đào lộn hột đi - ai cấm !? Mày có thể giỏi viết nhưng chưa chắc đã giỏi ăn và bố chắc chắn mày càng không biết cách gói bánh chưng. Làm gì cũng cần phải học con ạ !

Nhìn sang thằng cháu tôi cũng đang ăn bánh vừa lúc nó cắn bốp vào hạt sạn, nó nhoẻn miệng cười, nhè miếng bánh có sạn ra : Bà ơi có sạn này, cho cháu miếng nữa ạ

Sao thế nhỉ !? Cháu tôi khi ăn bánh, nhai phải sạn mà nó vẫn vui vẻ ăn tiếp trong khi tôi thì ngứa ngáy đến khó chịu. Hay tôi thấy tôi… nhiều chữ nên phải viết trên trang cá nhân để chứng minh !???

Tôi bắt đầu ngộ ra vài thứ. Tôi xin lỗi mẹ tôi và mong mẹ bỏ qua ! Mẹ tôi cũng xin lỗi cả nhà vì đã làm mọi người thất vọng !

Cả nhà tôi xong bữa cơm đêm 30 vào đúng lúc Kết thúc Ct Táo Quân trên VTV 3 !

Ps/ Câu chuyện này của ông anh XB kể và nhân vật. Tôi ở đây không phải là Tôi mà Tôi ở đây là Tôi… văn học chứ không phải Tôi,thế nhá ))) heheheheh

PS/ CHÚC MỪNG NĂM MỚI, mong mọi gia đình bình an và hạnh phúc !!!

Nguồn : Nguyễn Xuân Bắc, 23/01/2023

***************************

Đảng viên, diễn viên hề xấc xược với khán giả

Người Buôn Gió, 25/01/2023

Ngày 24 tháng 1 năm 2023, người đang được đề xuất tặng danh hiệu nghệ sĩ nhân dân Xuân Bắc, giám đốc nhà hát kịch Việt Nam đã đăng một bài viết trên Facebook. Bài viết của Xuân Bắc lập tức gây một cơn thịnh nộ của dư luận. Hàng loạt các tờ báo Việt Nam đưa bài viết về việc này với tiêu đề.

Báo Thanh Niên đăng phát ngôn của Xuân Bắc

Xuân Bắc mắng khán giả là người ăn cháo đá bát.

Trên mạng xã hôị, cơn thịnh nộ còn khủng khiếp hơn khi tràn ngập những stt của nhiều nhà báo, nhà văn, hoạ sĩ, nhạc sĩ bày tỏ sự bất bình về bài viết của ông giám đốc trẻ nhà hát kịch Việt Nam.

Xuân Bắc thường diễn những vai hài nhảm trong sự nghiệp của mình, thành công đưa anh ta đến được đề xuất danh hiệu nghệ sĩ nhân dân và chức giám đốc nhà hát kịch không phải vì sự nghiệp diễn xuất nhạt như nước ốc, chưa kể là vô duyên của anh ta. Nó đến bởi tinh thần nô bộc trung thành với chế độ qua những hoạt động đoàn thể. Về giải thưởng nghề nghiệp anh ta chỉ nhận có 2 giải bèo bọt là giải dẫn chương trình ấn tượng năm 2017 và giải nghệ sĩ ấn tượng năm 2021.

Chỉ đạt được 2 giải bèo bọt và vớ vẩn này mà Xuân Bắc được đề xuất nghệ sĩ nhân dân, sánh ngang với những nghệ sĩ cây đa, cây đề và còn vượt hơn nhiều nghệ sĩ xuất sắc khác. Về các hoạt động chính trị đoàn thể, Xuân Bắc là Gương Mặt Trẻ Thủ Đô Tiêu Biểu 2009, uỷ viên Hội Đồng Đội Trung Ương, phó chủ tịch hội Liên Hiệp Thanh Niên Việt Nam.

Chương trình hài Táo Quân năm 2023 sau khi chiếu trên truyền hình nhận được quá nhiều những lời chê là chán và nhạt. Nghệ sĩ nhân dân Xuân Bắc lập tức viết trên Facebook mình bài viết về bánh chưng của mẹ, ngày Tết con cái chê những mà vẫn ăn đến tụt lưỡi, anh ta cho rằng những đứa con như thế phải tát vào mặt.

Nhiều người cho rằng kinh phí làm chương trình Táo Quân từ tiền thuế nhân dân đóng mà ra, các nghệ sĩ diễn là người đã được trả thù lao, chương trình chán thì họ chê, không thể nói rằng khán giả là những người ăn cháo đá bát.

Thiết nghĩ cơ quan chủ quản, bộ văn hoá cần phải xem xét nghiêm túc thái độ xấc xược của nghệ sĩ Xuân Bắc đối với khán giả Việt Nam. Anh ta ví mình như là mẹ của khán giả, làm ra những món ăn tinh thần như người mẹ làm bánh chưng, đứa con chê như thế là láo lếu cần phải vả vào mặt. Đây không phải tinh thần của người nghệ sĩ làm văn hoá, đây là thói hống hách của quan chức làm văn hoá Việt Nam thì đúng hơn.

Chương trình Táo Quân có nhiều nghệ sĩ tham gia, số lượng đến hàng chục nghệ sĩ. Thế nhưng chỉ duy nhất giám đốc nhà hát kịch Việt Nam, Nghệ sĩ nhân dân Xuân Bắc phản ứng một cách thô tục, mất dạy, vô văn hoá với khán giả như vậy. Với tư cách làm văn hoá nghệ thuật như vậy, tại sao nền nghệ thuật Việt Nam không thể nào tiến xa được cũng là điều dễ hiểu.

Dư luận, khán giả đang trông chờ phản ứng của cơ quan chủ quản. Nếu bộ văn hoá, ban tuyên giáo không có động thái gì với Xuân Bắc, điều đó có nghĩa họ ủng hộ thái độ của Xuân Bắc xấc xược với khán giả và quần chúng nhân dân, họ xác nhận sự việc một quan chức văn hoá có thể nói bất kỳ điều gì vô văn hoá, miễn anh ta không hỗn với chế độ, với đảng là được.

Người Buôn Gió

***************************

Nghệ sĩ ưu tú Xuân Bắc bị chỉ trích khi mắng người chê Táo quân 2023 : "Mày không ăn thì mày cút !"

RFA, 25/01/2023

Nghệ sĩ ưu tú Xuân Bắc, giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam bị cộng đồng mạng chỉ trích kịch liệt sau khi ông đăng bài trên Facebook với nội dung mắng mỏ người không hài lòng với chương trình Táo quân 2023.

Nghệ sĩ ưu tú Xuân Bắc tạo dáng trước ống kính của VTV News trong buổi ghi hình chương trình Táo quân 2016.

Sau khi chương trình được công chiếu trên kênh VTV3 của đài Truyền hình Việt Nam vào tối 30 Tết, nhiều khán giả chê nội dung của chương trình nhạt nhẽo.

Phản ứng lại, ngày 23/1 tức mùng 2 Tết, Xuân Bắc đăng tải một bài viết với tựa đề "Cái tát của mẹ" theo dạng "truyện ngụ ngôn" trên trang Facebook có dấu tích xanh với gần 2,5 triệu người theo dõi. 

Bài viết xưng tôi nhưng lại cho rằng do "ông anh Xuân Bắc kể" với ngụ ý mắng những người chê Táo quân giống như người con trai không biết gói bánh chưng nhưng năm nào cũng chê bánh mẹ mình gói, dù vẫn ngóng chờ và ăn "tụt lưỡi".

Tuy không trực tiếp nói ra nhưng người đọc hiểu người chuyên đóng vai Nam Tào đang kể câu chuyện hàm ý ví người mẹ gói bánh chưng là ê kíp và diễn viên trong Táo quân, còn người con trai hỗn láo "ăn cháo đá bát" chê bánh chưng mẹ mình gói chính là những người chê bai.

Kẻ khen chương trình Táo quân 2023 và bài viết của Xuân Bắc 

Bài viết của Xuân Bắc sau hai ngày đăng tải thu hút 12.000 tương tác, gần 6.000 bình luận và hơn 650 lượt chia sẻ.

Cụm từ "Xuân Bắc" đứng vị trí thứ hai trong danh sách tìm kiếm trên Goole trong ngày của người dùng Việt Nam với hơn 5.000 lượt tìm kiếm. 

Facebooker Trần Quang Trí dưới bài đăng bình luận như sau : 

"Anh phân tích rất chính xác ạ. Em ở trong nam, mẹ em có lần cũng nấu bánh chưng, năm đó em ăn thấy dở quá em chê, thế mà mẹ em dẹp luôn từ đó chứ không năm nào cũng bắt em ăn anh ạ. Thiệt là khổ với táo quân nhà mình hen anh".

Còn Facebooker Huyen Minh viết : "Chưa bao giờ comment (bình luận - PV) nhưng hôm nay em nhất định phải comment. Táo quân năm nay rất hay và ý nghĩa. Cảm ơn các anh em nghệ sĩ, nhà đài đã có một chương trình đặc sắc, món ăn tinh thần không thể thiếu của ngày Tết". 

Tài khoản FB Hoàng Hảo bênh vực nghệ sĩ hài (hiện đang làm Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam khóa VIII) : "chỉ có bọn não lắp vào cho đủ bộ phận mới thấy nhạt thôi".

Trả lời bình luận này, Xuân Bắc cho rằng sự việc không hoàn toàn như vậy, "mỗi người trình độ khác nhau sẽ đánh giá khác nhau. Đó là nhận thức và đôi khi điều đó chỉ đúng với mỗi người.

Vấn đề là cách thể hiện, cách biểu hiện, cách đưa ra đánh giá và cách tiếp cận ! Có thể không thích, có thể thích nhưng phiến diện, cực đoan thì không hay lắm".

Người chê

Chương trình Táo quân năm nay quy tụ những gương mặt nghệ sĩ đã gắn bó gần 2 thập niên qua như : Quốc Khánh, Công Lý, Xuân Bắc, Tự Long, Chí Trung, Quang Thắng, Vân Dung.

Bên cạnh đó là sự góp mặt của một số diễn viên hài trẻ như Duy Nam, Hà Trung (Trung "ruồi)" và Mạnh Dũng (Dũng "hớn").

So với những chương trình trước, năm nay, các Táo không còn báo cáo Ngọc Hoàng theo kiểu cũ mà được dàn dựng thành một cuộc thi mang tên "Táo bạo" với sự tham gia của hơn 30 nghệ sĩ đóng vai thí sinh Táo.

Chương trình phản ánh những vấn đề gây sốt của xã hội trong năm qua góc nhìn hài hước và châm biếm như bùng nổ thi hoa hậu, vấn nạn con ông cháu cha, lạm quyền, tham ô hối lộ, chuyện cán bộ không biết chữ, chứng khoán lao dốc, quy hoạch treo, phát triển đô thị một cách bừa bãi, ách tắc giao thông, vỉa hè lún nứt… 

Nhiều người cho rằng chương trình năm nay có sự đổi mới, song cũng có ý kiến phản ứng vì chương trình quảng cáo nhiều, nhạt nhẽo, phản ánh một cách hời hợt các vấn đề nổi cộm của đất nước.

Một phụ nữ tên Hồng Hoa (tên được đổi vì lý do an ninh) ở thành phố Hồ Chí Minh nói với Đài Á Châu Tự Do (RFA) :

"Cũng nhiều năm nay rồi tôi không theo dõi chương trình Táo quân bởi vì nó có rất nhiều điểm không phù hợp với cái tiêu chí giải trí của mình.

Chương trình có những cái ví dụ như nhân vật Bắc Đẩu do Công Lý đóng giả gái có những hành động cử chỉ gây ác cảm cho cộng đồng LGBT và chương trình không có gì sâu sắc cả".

Người này cho rằng, những vấn đề mà chương trình đề cập rất hời hợt, có phê phán nhưng có những vùng cấm không đụng chạm đến, và không có giải pháp cho người dân.

"Nó giống như kiểu Ngọc Hoàng thượng đế không sai chỉ có những kẻ dưới sai thôi làm cho tôi liên tưởng đến việc Đảng và Nhà nước không sai, chỉ có người thực thi sai thôi", bà Hồng Hoa nhận xét.

Facebooker Hoàng Hùng bình luận ngay dưới bài viết, cho rằng nghệ sĩ này đã sai khi tự coi mình là cha mẹ của khán giả và việc mình tham gia chương trình Táo quân như việc cha mẹ gói bánh chưng cho con cháu.

"Chương trình Táo Quân là chương trình do VTV đứng ra tổ chức, VTV dùng ngân sách của nhà nước để trả tiền cho các bạn, ngân sách đó do toàn dân đóng góp. Sau khi được phát hình, phía nhà đài còn ăn tiền quảng cáo.

Cho nên chính khán giả là người trả tiền để các bạn diễn. Đây là một quan hệ mua bán, nó khác với việc cha mẹ gói bánh chưng cho con cháu ăn. Cho nên việc coi những lời góp ý, chê trách là ‘Ăn cháo đá bát’ là quá sai. Hay nói một cách khác chính bạn mới là người ‘Ăn cháo đá bát’ với khán giả khi viết cái status này", Hoàng Hùng viết :

Cô Hồng Hoa khẳng định, "Phàm đã là nghệ sỹ ăn cơm nghệ thuật thì họ phải biết rằng bát cơm đó là từ khán giả mà ra. Họ không ban ơn cho khán giả".

Theo người này, chương trình được trình chiếu trên Đài truyền hình quốc gia, sử dụng tiền thuế của dân, bên cạnh đó, người xem còn phải trả tiền truyền hình cáp cũng như gián tiếp thông qua quảng cáo, do vậy, người xem không nợ nần gì người thực hiện chương trình.

"Một người văn minh một nghệ sỹ có văn hoá tri thức thì khi gặp chỉ trích hay ý kiến trái chiều, thì đầu tiên, mình phải cầu thị lắng nghe rồi có thể phản biện lại chứ không quay lại chửi vào mặt người ta như thế.

Có lẽ anh Xuân Bắc này là đảng viên, giám đốc Nhà hát Kịch nên anh ta tự cho mình là quan chức đứng trên đầu thiên hạ nên mới có phát ngôn như thế. Tôi nghĩ không có nghệ sĩ chân chính nào lại quay lưng với khán giả và ngang ngược mắng khán giả như thế cả".

Chương trình Táo quân cần thay đổi 

Từ Đức, nhà văn Võ Thị Hảo cho rằng chương trình Táo quân tồn tại được 20 năm qua và khán giả Việt Nam mong chờ chương trình có tính phản biện thông qua vở diễn nghệ thuật. Bà nói với RFA :

"Chương trình Táo quân những số đầu tiên đã đưa được khá khôn khéo một số phản biện, hình tượng nghệ thuật manh tính phản biện, những cái xấu của quan chức. Họ đã được đón chào trong nhiều năm".

Tuy nhiên, theo bà, càng ngày thì Táo quân càng nhạt. Nguyên nhân là nhóm làm chương trình này càng ngày càng sợ hãi, thậm chí, họ cơ hội và muốn được lòng cấp trên. Bên cạnh đó, việc kiểm duyệt chặt chẽ của Ban Tuyên giáo Trung ương cũng làm cho tính phản biện của chương trình suy giảm nhiều.

Theo bà, chương trình Táo quân vẫn có thể tồn tại nếu ekip làm chương trình đổi mới và dũng cảm hơn.

Vẫn trong trang Facebook của Xuân Bắc, Facebooker Nguyễn Hoàng Linh cho rằng VTV nên bỏ chương trình Táo quân vì nó quá cũ và nhóm sản xuất chương trình cần sáng tạo ra cái mới sau ngần ấy năm.

Còn Facebooker Hoang Huy thì "sự châm biếm sâu cay qua góc nhìn hài của Táo quân càng ngày càng nhạt" và các nghệ sĩ "đừng huyễn hoặc" vì "Đài truyền hình quốc gia không phải là tài sản riêng" của các nghệ sĩ.

Facebooker Thanh niên-Doanh nhân- Trí thức đánh giá : "Công bằng mà nói bạn Nguyễn Xuân Bắc và dàn Táo quân là những diễn viên hài có tài nhưng chỉ được phép diễn theo kịch bản định hướng nên cũng có nhiều khó khăn khúc mắc.

Suốt hai chục năm qua kịch bản và dàn diễn viên không thay đổi nhiều, nội dung lại tránh né ko dám đi sâu vào những chủ đề chính nên càng trở nên nhàm chán và hời hợt. Cái này cũng có thể thông cảm được, tuy nhiên khi khán giả khen hay chê thì các bạn nên tiếp thu để cố gắng làm cho tốt hơn".

Nhà giáo Đỗ Việt Khoa ở Hà Nội nói rằng ông không xem Chương trình Táo quân năm nay nhưng từng xem hài này nhiều năm trước và cho rằng chương trình này cũng có cái hay ngoài một số vấn đề tồn tại nhỏ.

Theo ông, người xem nên thông cảm cho đội ngũ làm chương trình vì đây là "chương trình đầy nhạy cảm trên đe dưới búa".

Phóng viên có liên lạc với nghệ sĩ Xuân Bắc qua messenger và email để đề nghị ông bình luận về thái độ của cộng đồng mạng nhưng chưa nhận được phản hồi.

Nguồn : RFA, 25/01/2023

****************************

Dư luận phẫn nộ vì nghệ sĩ quốc doanh ngụ ý khán giả vô ơn khi họ chê Táo quân 2023

VOA, 25/01/2023

Rất nhiều người đã và đang thể hiện sự phẫn nộ trên mạng xã hội, theo quan sát của VOA, sau khi ông Xuân Bắc, Giám đốc Nhà hát kịch Việt Nam, đăng bài lên mạng nói hàm ý rằng khán giả có cách hành xử "ăn cháo đá bát" vì họ chê chương trình Táo quân đêm 30 Tết là "nhạt", "nhảm nhí", "rẻ tiền".

Nam Tào là một trong những vai diễn ấn tượng nhất trong sự nghiệp của Xuân Bắc.

Bài viết dài gần 1.200 từ của nghệ sĩ Xuân Bắc được đăng hồi trưa ngày 23/1, tức mùng 2 Tết Quý Mão, là câu chuyện ngụ ngôn do ông tự sáng tác kể rằng một người con trong hơn 50 năm lúc nào cũng ăn bánh chưng do mẹ gói và nấu, nhưng lúc nào cũng chê, rốt cuộc người mẹ không kiên nhẫn được nữa, đã tát và mắng người con.

"Mày là đồ ‘ăn cháo đá bát’. Mày có biết Mẹ mày gói bánh, luộc bánh vất vả thế nào không !?", người mẹ nói trong câu chuyện của ông Xuân Bắc.

"Mày nghĩ mày có quyền chê à !? Cứ cho là mày có quyền chê đi thì chê phải cho đúng nhá. Có giỏi năm sau mày gói bánh đi xem nào..". là một trích đoạn nữa trong câu chuyện.

Trong một đoạn khác, nam nghệ sĩ viết rằng người bố trong câu chuyện ngụ ngôn lên tiếng bênh vực người mẹ : "Con phải biết cái khó của mẹ con. Vì nhiều cái ràng buộc mà phải mua thịt của bác A, lấy củi nhà bác B, gạo nếp nhà bác T... Rồi thì nhiều sức ép khác nữa, ấy vậy mà mẹ mày vẫn cố gắng làm để nhà mình có cái Tết vui vẻ hơn".

Vẫn người bố nói thêm : "Mẹ mày có đòi hỏi gì đâu !? Phải biết chấp nhận và chia sẻ chứ đừng tự mình cho mình cái quyền phán xét như thế con ạ !!!"

Trong đoạn kết, qua lời văn của Xuân Bắc, người con cho hay "Tôi bắt đầu ngộ ra vài thứ. Tôi xin lỗi mẹ tôi và mong mẹ bỏ qua ! Mẹ tôi cũng xin lỗi cả nhà vì đã làm mọi người thất vọng !".

Sau hơn 2 ngày xuất hiện trên trang mang tên nam nghệ sĩ, có hơn 2,4 triệu người theo dõi, câu chuyện này nhận được hơn 12.000 phản ứng "yêu, thích, buồn cười, tức giận", trên 6.600 lời bình luận và ít nhất 750 lượt chia sẻ qua chức năng share của Facebook.

Cũng có nhiều bài viết và lời bình luận phê phán, chỉ trích ông Xuân Bắc trên các trang khác của những người có nhiều ảnh hưởng trên mạng xã hội như các nhà văn Nguyễn Quang Lập, Tạ Duy Anh ; các nhà báo Mai Bá Kiếm, Hà Phan, Võ Đức Phúc, Nguyễn Tiến Tường ; thày giáo Chu Mộng Long, chuyên gia tài chính Lâm Minh Chánh, võ sư Đoàn Bảo Châu, v.v…

VOA quan sát thấy trong khi nhiều người tỏ ý thông cảm, thậm chí khen ngợi nỗ lực của các nghệ sĩ thực hiện chương trình Táo quân Tết, có nhiều người khác tức giận cho rằng ông Xuân Bắc nhận thức sai về vị trí, vai trò của ông nói riêng, của người nghệ sĩ nói chung, và mối quan hệ với khán giả, công chúng.

Có hàng nghìn lời bình luận nhắc nhở Xuân Bắc rằng người nghệ sĩ khi thành công, ngoài tài năng ra là còn nhờ được khán giả yêu thương, và người nghệ sĩ cũng phải biết chấp nhận bị phê bình khi khán giả không hài lòng.

Khi Xuân Bắc viết câu chuyện với hàm ý nghệ sĩ là "mẹ", có quyền tát và chửi mắng khán giả là "con", ông đã "nhầm vai", theo các ý kiến bình luận. "Khán giả làm nên Xuân Bắc chứ ông không là mẹ khán giả đâu nhé", một người có tên Bá Thiềm bình luận về câu chuyện của nam nghệ sĩ.

VOA không thể đếm hết các lời bình luận nhận xét rằng nam diễn viên kiêm giám đốc Nhà hát kịch Việt Nam là "thằng hề láo xược", "tay hề rẻ tiền", "coi thường khán giả", "ảo tưởng", "ngụy biện", "mất dạy", "ngôn từ chợ búa", "ngu"…

"Giám đốc nhà hát, trịch thượng đến mức lố lăng, tự cao tự đại, nhưng viết toàn mắc lỗi chính tả căn bản, thứ mà trẻ con lớp 6 là phải sạch nước cản rồi. Văn hoá còi cọc vậy, mà Bộ Văn hóa-Thể thao-Du lịch vẫn cho giữ chức giám đốc nhà hát thì quả là nhạo báng nền văn hoá nước nhà", chuyên gia xử lý khủng hoảng Lê Ngọc Sơn, từng làm báo lâu năm, nhận xét trong trang Facebook của Xuân Bắc.

Bày tỏ quan điểm cả trong trang của chính Xuân Bắc lẫn các trang khác của những người có nhiều ảnh hưởng, hàng nghìn người cho rằng Táo quân Tết đã đến lúc chấm dứt vì sau tròn 30 năm xuất hiện trên đài truyền hình quốc gia VTV của Việt Nam, chương trình này đã "cạn kiệt ý tưởng", "kịch bản nhạt nhẽo, theo lối mòn", "né tránh những vấn đề nhạy cảm, nhức nhối" của đất nước.

Như chính Xuân Bắc đề cập bóng gió đến "nhiều sức ép" trong câu chuyện do ông sáng tác, nhiều người, trong đó có nhà báo đã nghỉ hưu Mai Bá Kiếm, nói thẳng rằng vấn đề là ở chỗ chương trình bị "gọng kìm" của Ban Tuyên giáo Đảng cộng sản siết.

Vì vậy, kịch bản "trở thành cái áo cũ, quá chật" cũng như do kịch bản "phải viết sớm" theo quy trình kiểm duyệt nên bị lạc nhịp với những diễn biến thời sự.

Ông Mai Ba Kiếm đánh giá trên trang cá nhân rằng "Kịch Táo quân nhạt sẽ không thể nào cứu chữa". Theo ông, đài VTV "nên dẹp Táo quân" vì đã đến lúc bí đề tài.

Cựu nhà báo đề nghị rằng thay vào đó, lúc giao thừa VTV chỉ cần trích đoạn các buổi tường thuật phiên chất vấn ở Quốc hội "có những câu hỏi và câu trả lời ba trợn, ba nháng của các chính khách". Bên cạnh đó, VTV cũng có thể trích lại một số chỉ đạo của vị lãnh đạo nào đó đối với các tỉnh cũng đủ để khiến khán giả "cười bò lăn bò càng, cười lộn ruột !"

VOA cố gắng liên lạc với nghệ sĩ Xuân Bắc và Cục Nghệ thuật Biểu diễn của Bộ Văn hóa thể thao và du lịch để tìm hiểu quan điểm của họ sau những phản ứng của dư luận, nhưng không có hồi đáp.

Nguồn : VOA, 25/01/2023