Một trí thức 74 tuổi có nhiều kiến nghị xây dựng Đảng cộng sản là nạn nhân mới nhất của Điều 331.
Tiến sĩ Nguyễn Sơn Lộ và các đầu sách của Viện nghiên cứu SENA - RFA edited
Hôm 27/7, Bộ Công an thông báo cho biết Cơ quan An ninh điều tra ra Quyết định khởi tố vụ án, Quyết định khởi tố bị can với cáo buộc tội danh "Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước" đối với ông Nguyễn Sơn Lộ.
Tiến sĩ Nguyễn Sơn Lộ (có tên khác là Minh Đường), cựu Viện trưởng Viện Nghiên cứu Công nghệ và Phát triển SENA bị khám xét chỗ ở và nơi làm việc, bị cấm đi khỏi nơi cư trú, và có quyết định tạm hoãn xuất cảnh, tuy nhiên ông chưa bị bắt.
Thông báo của Bộ Công an không đưa ra nguyên nhân vì sao ông Nguyễn Sơn Lộ bị khởi tố, mà chỉ viết rằng "Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an đang tập trung điều tra, thu thập tài liệu, củng cố chứng cứ về hành vi phạm tội của bị can và các cá nhân có liên quan để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật".
Ông Nguyễn Khắc Mai từ Hà Nội cho biết, ông là bạn thân với ông Nguyễn Sơn Lộ từ mấy chục năm nay.
Theo lời Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Văn hóa Minh Triết thì ông Lộ từng tham gia cuộc chiến với Mỹ và lập nhiều công trạng, tuy nhiên khi trở về thì ông nghiên cứu và tiếp nhận kiến thức đồng thời có những tình cảm đáng quý về tình hình của đất nước, về sự phát triển đời sống của nhân dân. Ông Nguyễn Khắc Mai nói với phóng viên Đài Á Châu Tự Do như sau :
"Gần đây thì anh ấy thành lập cái viện think-tank về nghiên cứu và phát triển văn hóa. Anh ấy khẳng định với chúng tôi là 'bây giờ vấn đề văn hóa trở thành một vấn đề rất là lớn của thời đại và của dân tộc' cho nên anh ấy muốn đóng góp vào lĩnh vực này, vào những hoạt động về văn hóa.
Anh ấy cũng là một số đầu sách nghiên cứu để kiến nghị một cách chân thành với những người lãnh đạo của đất nước, anh ấy thường cho in những tác phẩm ấy, những kiến nghị ấy về lĩnh vực kinh tế đặc biệt là về văn hóa cho những người lãnh đạo của đất nước.
Ban Kiểm tra Trung ương thì họ đã xuống làm việc với anh ấy và họ khẳng định rằng họ không cấm các anh ấy phát biểu ý kiến, kiến nghị nhưng mà họ chỉ đề nghị anh ấy đừng có phát tán rộng rãi".
Theo đó, ông Nguyễn Sơn Lộ được khuyên không gửi các cuốn sách góp ý cho địa phương, các tỉnh thành, các bí thư tỉnh ủy hay các đại biểu quốc hội mà chỉ nên gửi trong nội bộ, ví dụ như Ban Tổ chức, Ban Kiểm tra Trung ương Đảng, Ban Tuyên giáo, Ban Bí thư, Bộ Chính trị...
Cũng theo ông Nguyễn Khắc Mai thuật lại thì ông Lộ đồng ý chỉ gửi góp ý của mình tới những nơi có trách nhiệm, tuy nhiên không hiểu lý do gì dẫn đến chuyện bị khởi tố.
Một bài viết xuất bản đầu năm 2021 của Công an huyện Bạch Thông - tỉnh Bắc Kạn với tiêu đề "góp ý xây dựng Đảng hay chống Đảng" đề cập đến Viện nghiên cứu SENA, và cho rằng gửi thư ngỏ góp ý xây dựng văn kiện Đại hội 13 của Đảng, nhưng thực chất là một hình thức thể hiện quan điểm sai trái, phụ họa cho những luận điệu xuyên tạc chống Đảng, Nhà nước.
"Nói là chống phá thì không đúng đâu, bởi vì anh ấy chỉ có cái tâm là xây dựng muốn đóng góp, muốn sửa lỗi, muốn cải tiến, muốn cho cái Đảng này, cái chính quyền này nó văn minh, văn hóa hơn, nó nhân văn hơn, nó thân dân hơn và nó tử tế hơn.
Đấy là cái nguyện vọng mà tôi cho rằng 90 triệu, 100 triệu người dân cũng mong ước như thế, không ai muốn là lật đổ họ, chỉ muốn là họ tốt lên thôi.
Bớt tham nhũng đi, nhân văn hơn, bớt những hành xử vô đạo, cướp đất của dân đi, có cái gì thương lượng với dân cho thỏa đáng rồi thì đền bù giải quyết lợi ích của người dân cho nó tử tế. Thế thì đấy là mong ước của tất cả mọi người, tôi cũng như vậy thôi" - ông Nguyễn Khắc Mai nói.
Trước đó, ngày 4/7, Liên hiệp các Hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam ra quyết định đình chỉ hoạt động của Viện Nghiên cứu công nghệ và phát triển SENA để thực hiện các thủ tục giải thể do viện này vi phạm quy định về thành lập, đăng ký hoạt động.
Theo lời ông Nguyễn Khắc Mai sống ở Hà Nội thì đây là một tổ chức xã hội dân sự có đăng ký hợp pháp với Nhà nước và tập hợp toàn là những cán bộ cao cấp như là nhóm các ông Nguyễn Mạnh Can đã từng làm Phó Ban tổ chức Trung ương Đảng, một nhóm các nhân sĩ trí thức khác thỉnh thoảng cũng sinh hoạt ở đấy.