Nhiều uẩn khúc trong vụ người bị tạm giữ chết trong đồn công an ở Phú Yên
RFA, 24/10/2022
Liên quan đến vụ án ông Đào Bá Phi (38 tuổi) bị chết trong đồn công an chỉ sau hai ngày bị tạm giữ. Gia đình cho biết họ chưa một lần nào được nhìn mặt nạn nhân kể từ khi công an thông báo ông Phi treo cổ tự tử. Cơ quan chức năng tự ý khám nghiệm tử thi, an táng rồi giấu luôn địa điểm chôn cất.
Gia đình mạng áo tang đến trụ sở công an thị xã Đông Hòa yêu cầu trả thi thể ông Đào Bá Phi - Photo : RFA
Công an nói nạn nhân tự tử
Theo thông cáo báo chí từ công an tỉnh Phú Yên, ông Đào Bá Phi, ngụ ở phường 4, thành phố Tuy Hòa, bị bắt giữ vào ngày 16/10 để điều tra về hành vi trộm cắp tài sản. Lúc này ông Phi hoàn toàn khoẻ mạnh.
Đến 5 giờ ngày 18/10, người bị tạm giam cùng ông Phi phát hiện ông Phi đang treo cổ trong phòng giam. Ông Phi được sơ cứu và đưa đến Trung tâm Y tế thị xã Đông Hòa nhưng không qua khỏi.
Cũng theo thông cáo báo chí thì Công an thị xã Đông Hòa "đã thông báo về thời gian, địa điểm khám nghiệm tử thi và đề nghị đại diện gia đình Đào Bá Phi chứng kiến, nhưng gia đình đưa ra các điều kiện không phù hợp với quy định của pháp luật nên Hội đồng khám nghiệm đã tiến hành khám nghiệm tử thi Đào Bá Phi theo đúng trình tự, thủ tục tố tụng hình sự".
Công an không cho biết cụ thể các điều kiện mà gia đình người chết đưa ra nhưng bị cho không phù hợp quy định pháp luật. Báo chí nhà nước cũng không dẫn lời của gia đình nạn nhân.
Phóng viên RFA gọi điện tới Công an thị xã Đông Hòa để tìm hiểu thêm về vụ việc nhưng cán bộ trực ban nói phải đến trụ sở công an thì mới làm việc.
Chúng tôi tiếp tục liên hệ với ông Nguyễn Ngọc Toán, là cán bộ điều tra thụ lý vụ án này, sau khi nghe phóng viên đặt câu hỏi liên quan đến cái chết của ông Đào Bá Phi, ông Toán nói đang bận họp rồi ngắt máy.
Gia đình nói có uẩn khúc
Phóng viên RFA liên hệ với bà Đào Thị Quyên, chị gái của ông Đào Bá Phi, thì nhận được nhiều thông tin trái ngược với những điều mà phía công an đưa ra.
Theo lời bà Quyên, tầm 11 giờ trưa ngày 16/10, có ba người công an mặc thường phục vào nhà yêu cầu ông Phi lên công an phường 4, thành phố Tuy Hòa làm việc, mà không có giấy mời hay giấy triệu tập gì.
Đến trưa ngày 17/10, một cán bộ Công an thị xã Đông Hòa gọi điện cho gia đình thông báo ông Phi đã bị chuyển qua công an thị xã Đông Hòa, đồng thời yêu cầu người nhà mang hai bộ đồ với một ít tiền cho ông Phi ăn uống trong lúc bị tạm giữ.
Theo lời yêu cầu, ông Nguyễn Bá Cường, là cha của ông Phi, lên trụ sở công an gởi đồ thì thấy ông Phi đang bị còng tay. Nhìn thấy cha, ông Phi lớn tiếng kêu cứu. Chị Quyên kể lại :
"Khoảng 2 giờ 30, ba tôi qua đưa đồ và đưa tiền. Ba tôi nhìn vô phòng làm việc thì thấy em trai của tôi bị còng tay rồi nói với ra là "ba ơi cứu con". Ba tôi nghĩ chắc nó sợ nên mới kêu cứu, ông ấy cũng ỷ y ghê ! Xong rồi ông ấy cũng đi về".
Sáng ngày 18/10, Công an phường 4 và Công an thị xã Đông Hòa thông báo với gia đình là ông Phi đã chết do treo cổ tự tử. Bà Quyên cho biết ông Cường xin được nhìn con lần cuối, nhưng phía công an không đồng ý, họ yêu cầu ông Cường phải ký giấy đã nhận xác trước :
"Ba tôi phải năn nỉ miết, để nhìn mặt xem có đúng là con của mình không và có đúng phải là nó tự tử không, nếu mà không đúng thì làm sao mà mình nhận được".
Tối hôm đó, gia đình một lần nữa đến Công an thị xã Đông Hòa để đem xác ông Phi về, nhưng phía công an nói là phải đợi chỉ đạo của cơ quan có thẩm quyền :
"Mình cũng không hiểu thẩm quyền là ai hết. Nhưng nếu em Phi tự tử thì phải trả xác cho người nhà chôn, có uẩn khúc gì mà không trả cho người nhà lại tự động mổ tử thi, cũng không báo người nhà, không có một giấy tờ nào để người nhà xác nhận rồi ký giấy nhận xác hết. Họ tự động mổ tử thi rồi tự động chôn luôn".
Các văn bản công an thị xã Đông Hòa gởi cho gia đình.
Ngày 20/10, Bưu điện cùng lúc gởi cho ông Cường ba văn bản từ Công an thị xã Đông Hòa. Thứ nhất Thông báo về việc giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với ông Đào Bá Phi để điều tra về hành vi trộm cắp tài sản. Thứ hai là Thông báo về việc người bị tạm giữ tự tử và thứ ba là Thông báo an táng người tạm giữ đã chết.
Bà Quyên cho biết, cho đến ngày 24/10, sau khi nhận thông báo ông Phi đã chết do tự tử, gia đình chưa một lần nào được nhìn mặt ông Phi. Công an cũng không cho gia đình biết ông Phi được an táng ở đâu.
Gia đình nạn nhân bị trấn áp
Cho rằng phía cơ quan chức năng đang "bóp méo sự thật", gia đình nạn nhân vào sáng ngày 19/10 mặc áo tang, tập trung ở đồn Công an thị xã Đông Hòa để đòi thi thể ông Phi. Một thành viên trong gia đình đã livestream lại vụ việc và video này nhanh chóng lan truyền trên mạng xã hội.
Trên trang Facebook của Công an thị xã Đông Hòa hôm 19/10 có cảnh báo "Mọi hành vi đăng tải, chia sẻ, bình luận, livestreams với nội dung xuyên tạc, sai sự thật liên quan cái chết của ông Đào Bá Phi, xúc phạm uy tín, danh dự của các cơ quan chức năng sẽ bị xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật".
Bà Quyên cho biết, từ hôm gia đình phát tang, lực lượng công quyền được điều động đến canh gác trước nhà bà rất đông. Họ ngăn cản, đe doạ hàng xóm, không cho vào nhà viếng ông Phi :
"Công an theo nhà mình rất là đông, từ cổng ra ngoài là công an bao vây, trấn áp người nhà, người dân ở xóm, rồi không cho ai vô hết. Người ta vô thắp nhang là tụi nó trấn áp, đâu có người nào dám lại đâu, chỉ có người nhà mình thì vẫn vô".
Theo lời bà Quyên, hiện nay, gia đình chỉ có nguyện vọng là được đem thi thể ông Phi về mai táng. Tuy nhiên, khi gia đình đi gởi đơn khiếu nại, tố cáo đều không được giải quyết :
"Bây giờ gia đình cũng tìm hiểu để làm đơn như thế nào nhưng mà nó trấn áp nhà mình quá. Nhà mình đi đâu, ký giấy hay gửi đơn đều không được.
Phú Yên này không dám nhận, luật sư ở đây không ai nhận hết. Nhờ cộng đồng mạng giúp cho chúng tôi để mang em trai tôi về mai táng, chỉ yêu cầu như thế thôi".
Bà Quyên cho biết thêm, công an nói với gia đình rằng họ sẽ chỉ chỗ đã an táng ông Phi, với điều kiện gia đình phải ký giấy thỏa thuận chỉ được bốc mộ cải táng sau 36 tháng.
*************************
Công an Phú Yên nói người bị tạm giữ treo cổ tự tử, gia đình nói nạn nhân bị đánh chết
RFA, 20/10/2022
Ngày 20/10, Công an tỉnh Phú Yên ra thông cáo báo chí xác định việc một người đã treo cổ tự tử trong nhà tạm giữ của Công an thị xã Đông Hoà, Thành phố Tuy Hòa hôm 18/10 vừa qua. Tuy vậy, gia đình nạn nhân cho rằng người thân mình đã bị đánh chết.
Bàn thờ nạn nhân ở gia đình (trái), gia đình mang di ảnh ông Đào Bá Phi lên Tỉnh ủy Phú Yên đòi công bằng - Hình chụp màn hình Facebook
Cụ thể, theo thông cáo báo chí, người tự tử có tên là Đào Bá Phi (38 tuổi), bị cáo buộc đã thực hiện hành vi trộm cắp xe máy từ tháng 9/2022 đến ngày 14/10/2022 trên địa bàn Đông Hoà, Thành phố Tuy Hòa và huyện Tây Hoà, tỉnh Phú Yên.
Ông Đào Bá Phi bị công an tạm giữ vào ngày 16/10/2022 về hành vi trộm cắp tài sản. Công an cho biết ông Phi hoàn toàn khỏe mạnh, theo kết quả khám sức khỏe tại nhà tạm giữ vào ngày 16/10. Ông Phi cũng đã gặp cha của mình là Đào Bá Cường vào cùng ngày.
Tuy nhiên, theo thông cáo báo chí, vào khoảng 5 giờ ngày 18/10, người bị tạm giam cùng ông Phi phát hiện ông Phi đang treo cổ trong phòng giam. Ông Phi được cấp cứu sơ bộ và đưa đến Trung tâm Y tế thị xã Đông Hòa nhưng không qua khỏi.
Theo thông cáo báo chí, Công an tỉnh Phú Yên "đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng chức năng liên quan và Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Phú Yên tiến hành khám nghiệm hiện trường ; thông báo về thời gian, địa điểm khám nghiệm tử thi và đề nghị đại diện gia đình Đào Bá Phi chứng kiến, nhưng gia đình đưa ra các điều kiện không phù hợp với quy định của pháp luật nên Hội đồng khám nghiệm đã tiến hành khám nghiệm tử thi Đào Bá Phi theo đúng trình tự, thủ tục tố tụng hình sự".
Kết quả khám nghiệm được công an thông báo là "Quanh cổ của Đào Bá Phi có rãnh hằn và sây sát da không khép kín dài 41cm, hướng từ dưới lên trên, từ phải qua trái". Ngoài ra, không phát hiện có dấu hiệu thương tích và thương tổn gì trên người.
Tuy nhiên, trên mạng Facebook và TikTok đang lan truyền video truyền trực tiếp từ gia đình nạn nhân cho thấy người nhà nạn nhân phản đối kết luận của công an và cho rằng "cơ quan chức năng đang bóp méo sự thật".
Một video trên TikTok cho thấy gia đình nạn nhân chỉ nhận được giấy báo bắt khẩn cấp ông Đào Bá Phi vào ngày 20/10 từ bưu điện trong khi theo thông báo của công an thì ông Thi đã chết từ ngày 18/10. Người nhà nạn nhân trong video được đăng tải trên Facebook đã tập trung đến đồn công an để đòi người trước đó nhưng không được. Họ cho rằng ông Đào Bá Phi đã bị công an đánh chết.
https://youtu.be/u7L130fO_CQ
Theo thông cáo báo chí từ cơ quan công an, phía công an đã đề nghị gia đình nhận thi hài ông Đào Bá Phi sau xét nghiệm tử thi để mai táng nhưng gia đình từ chối, nên công an đã tổ chức mai táng.
Tình trạng người chết khi đang bị công an tạm giữ thời gian qua khiến nhiều người quan tâm vì phần lớn các trường hợp công an xác định người chết do bệnh hoặc tự tử nhưng gia đình các nạn nhân thường nghi ngờ có khuất tất.
Trường hợp gần đây nhất là cái chết của một người đàn ông 49 tuổi ở tỉnh Sóc Trăng bị công an bắt giữ khi đang xem đá gà vào ngày 1/7.
Mặc dù gia đình cảnh báo nhiều lần về việc ông có bệnh bao tử nặng và cần phải nghỉ ngơi nhưng phía công an phớt lờ.
Ông này sau đó đã chết tại nơi tạm giữ vào đêm cùng ngày.
Theo con số thống kê mà RFA tổng hợp được dựa trên thông tin được công bố trên các báo nhà nước, từ năm 2018 đến hết năm 2021, có ít nhất 16 trường hợp người chết trong đồn công an hoặc trại giam.
Nguồn : RFA, 20/10/2022