Thông Luận

Hội đoàn dân sự gửi thư đến Thủ tướng Phúc vụ sân bay-sân golf (BBC, 13/06/2017)

Cựu phó tổng biên tập một tờ báo Đảng nói với BBC rằng ông ký vào thư ngỏ gửi Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về vụ sân bay-sân golf Tân Sơn Nhất vì 'bất bình chuyện quân đội làm kinh tế từ lâu.'

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chỉ đạo dừng hoạt động xây dựng tất cả các công trình liên quan hạ tầng phụ trợ sân golf

Hôm 13/6, báo Điện tử Chính phủ cho hay, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao Bộ Giao thông Vận tải chủ trì, thuê tư vấn nước ngoài tiến hành làm việc độc lập để nghiên cứu, đánh giá, khảo sát theo hướng mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất "với cách làm phải khách quan, trung thực nhất về hiệu quả đầu tư, hiệu quả sử dụng đất".

"Thủ tướng chỉ đạo dừng hoạt động xây dựng tất cả các công trình liên quan hạ tầng phụ trợ sân golf, như trường đào tạo năng khiếu golf, khu biệt thự, chung cư cao cấp cho thuê… để chờ các cơ quan tư vấn và các nhà khoa học xem xét trước khi quyết định", báo này viết.

Cùng thời điểm, các hội đoàn dân sự, giới nhân sĩ trí thức Việt Nam trong và ngoài nước ký thư ngỏ gửi thủ tướng về vụ việc với những nội dung chính : Phản đối Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Trương Quang Nghĩa "ngụy biện phản khoa học và vô trách nhiệm tại diễn đàn Quốc hội" khi bác yêu cầu chính phủ sớm thu hồi đất sân golf ; Bày tỏ sự phẫn nộ trước "thái độ tham lam bất chấp kỷ cương phép nước, quyền dân của nhóm lợi ích và một số thế lực trong quân đội" ; Yêu cầu tổ chức hội thảo thẩm định khách quan và khoa học những vấn đề được đặt ra ; Yêu cầu chính phủ khẩn trương thu hồi toàn bộ đất sử dụng không đúng mục đích để phục vụ công ích.

Trong danh sách ký vào thư ngỏ có các nhân vật : Tiến sĩ Hà Sĩ Phu, Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng, Nhà giáo Nguyễn Khắc Mai, Nhà thơ Hoàng Hưng, cựu Giám đốc Sở Tư pháp Thành phố Hồ Chí Minh Võ Văn Thôn, cựu Phó tổng biên tập báo Tuổi Trẻ Huỳnh Sơn Phước...

'Áp lực mạnh'

Hôm 13/6, trả lời BBC từ Thành phố Hồ Chí Minh, ông Kha Lương Ngãi, cựu Phó Tổng biên tập báo Sài Gòn Giải Phóng, một trong những người ký vào thư ngỏ, nói : "Tôi ký vào thư vì đã bất bình chuyện quân đội làm kinh tế từ lâu".

"Thử hỏi đất của sân bay mà họ còn lấy được thì đất của người dân thì thế nào ?"

"Việc quân đội lấy đất sân bay làm sân golf là sai trái, bất hợp pháp, gây nhiều hệ lụy cho người dân".

Việc tắc nghẽn giao thông ở Thành phố Hồ Chí Minh được cho là có liên quan đến tình trạng quá tải ở sân bay Tân Sơn Nhất

"Và lẽ ra với việc Bộ Giao thông Vận tải bỏ qua trách nhiệm của họ trong vụ này thì người đứng đầu bộ phải từ chức chứ không chỉ trả lại đất rồi thôi".

Thành viên Câu lạc bộ Lê Hiếu Đằng - Sài Gòn nói thêm : "Tôi hy vọng là với áp lực mạnh từ phía công luận, Thủ tướng Phúc sẽ buộc quân đội phải thực hiện việc trả lại đất làm sân golf chứ không chỉ dừng lại ở những chỉ đạo ban đầu".

"Nhưng nói thật là trong vụ này, tôi chỉ biết hy vọng chứ chưa biết kết cục ngã ngũ ra sao vì chưa tin tưởng hoàn toàn".

"Trọng trách của Bộ Quốc phòng là bảo vệ tổ quốc, lãnh thổ, nhưng có thể do đường lối, chủ trương của Đảng những năm trước tạo điều kiện cho những người nhân dân quân đội thực hiện lợi ích nhóm".

"Theo như tôi biết, trên thế giới không có nước nào cho quân đội làm kinh tế, ngoại trừ Trung Quốc và Việt Nam".

"Nhưng Trung Quốc đã thấy nguy cơ và bỏ rồi, còn Việt Nam cách đây hai, ba năm có nghị quyết về việc này nhưng rồi tình trạng này vẫn tiếp tục".

Nhà báo Kha Lương Ngãi là một trong những người tuyên bố công khai bỏ Đảng và tham gia các hoạt động chống Trung Quốc.

Cùng thời điểm, nhà báo Huy Đức lên tiếng trên mạng xã hội : "Sân golf xây trong Tân Sơn Nhất cho công luận một cơ hội lớn để lên tiếng".

"Không chỉ là mở rộng Tân Sơn Nhất hay không mà vấn đề chính là cần buộc các cơ quan quyền lực phải tuân thủ quyền lực nhà nước".

"Quân đội cần bao nhiêu đất để phục vụ cho mục đích quốc phòng thì dân sẵn sàng và nhà nước phải đáp ứng liền. Phần đất nào không còn phục vụ cho mục đích quốc phòng thì phải trả lại".

"Nếu muốn sân golf không còn xây trong sân bay, cao ốc không còn mọc ra sau các bức tường quân sự, Chính phủ nên căn cứ Điều 65 của Luật Đất đai & Nghị định số 09/CP (Thủ tướng Võ Văn Kiệt ký ngày 12/2/1996) để tuyên vô hiệu một số hợp đồng chuyển mục đích và chuyển nhượng đất trái thẩm quyền của một số đơn vị quân đội cũng như của các cơ quan quyền lực khác. Và, từ nay phải nghiêm cấm các đơn vị công an, quân đội, các cơ quan công quyền khác chuyển quyền sử dụng đất hay tự ý thay đổi mục đích sử dụng đất (từ doanh trại, trận địa, trụ sở... sang đất phục vụ cho các nhu cầu dân sự)".

"Các đại biểu Quốc hội không chỉ lên tiếng mà nên ngồi lại soạn thảo một nghị quyết nhằm ngăn chặn tiến trình "dân sự hóa" một cách khuất tất đất quân đội và các loại đất chuyên dùng khác".

*******************

Thủ tướng chỉ đạo dừng mọi công trình tại Sân Golf Tân Sơn Nhất (RFA, 12/06/2017)

Thủ tướng Việt Nam cùng các phó thủ tướng vào chiều tối ngày 12 tháng 6 họp cùng các bộ ngành liên quan quyết định thuê tư vấn nước ngoài nghiên cứu mở thêm 1 đường băng nhằm tăng công suất khai thác Sân bay Tân Sơn Nhất.

Sân Golf bên trong sân bay Tân Sơn Nhất. Courtesy Zing

Đây là cuộc họp thứ hai của Thường trực Chính phủ Hà Nội về Sân bay Tân Sơn Nhất.

Sau buổi họp mới nhất về Tân Sơn Nhất, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn Phòng Chính phủ Việt nam, ông Mai Tiến Dũng cho báo chí biết thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao cho Bộ Giao thông- Vận tải chủ trì thuê tư vấn nước ngoài để rà soát, lên phương án mở rộng Sân bay Tân Sơn Nhất. Cụ thể mở thêm đường băng số 3 trên cơ sở hiệu quả, tiết kiệm và bảo đảm tiến độ nhanh nhất để giải quyết tình trạng quá tải, ùn tắc hiện nay.

Bộ trưởng Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng trả lời báo giới trong nước là cuộc họp không tính toán đường băng mới nằm ở phía bắc hay phía nam sân bay hiện hành. Cơ quan tư vấn sẽ tham mưu về chiều rộng, độ dài và địa điểm của đường băng thứ ba ; thế nhưng việc đầu tư đường băng thứ ba Tân Sơn Nhất là ưu tiên số một.

Ngay trong tháng 6 này phải có khảo sát, đánh giá báo cáo cho thủ tướng.

Người đứng đầu chính phủ Hà Nội cũng giao cho Bộ trưởng Quốc phòng chỉ đạo dừng tất cả các công trình liên quan hạ tầng phụ trợ sân golf tại Tân Sơn Nhất gồm trường đào tạo năng khiếu golf, khu biệt thự, chung cư cao cấp cho thuê…

**********************

Tăng sức ép đòi quân đội trả đất cho Tân Sơn Nhất (VOA, 12/06/2017)

Sức ép tăng cao những ngày này trong dư luận và báo chí Việt Nam, đòi quân đội trả lại đất để thành phố Hồ Chí Minh mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất.

Sân bay Tân Sơn Nhất ngày càng quá tải

Báo chí trong nước tường thuật tình trạng sân bay Tân Sơn Nhất ngày càng quá tải, nhưng chưa thể mở rộng vì vướng "đất quốc phòng", đây là đề tài nóng trong các cuộc thảo luận tại kỳ họp quốc hội đang diễn ra, cũng như trong công chúng.

Khu vực đất gây nhiều tranh cãi rộng 157 hecta được gọi là "đất dự phòng của quốc phòng", do quân đội quản lý trên danh nghĩa "để bảo vệ Thành phố Hồ Chí Minh và sân bay Tân Sơn Nhất". Trước đây là vùng đất trống, từ năm 2015 một phần lớn khu đất đã trở thành một sân golf thuộc quyền sở hữu của Bộ Quốc phòng và một số công ty thương mại.

Dự án liên doanh này đã bị phản đối quyết liệt cách đây 6 năm khi nó bắt đầu hình thành. Ở thời điểm đó, trung tá Lê Trọng Sành, cựu Trưởng phòng Quản lý bay, sân bay Tân Sơn Nhất, đã phân tích rất kỹ trên báo Thanh Niên về những hệ lụy của dự án sân golf đối với vấn đề an toàn bay. Nhưng sau đó dự án này vẫn được tiến hành.

Giờ đây các dự án này lại bị chỉ trích mạnh mẽ hơn giữa lúc tình trạng quá tải của sân bay Tân Sơn Nhất ngày càng thêm nghiêm trọng.

Theo quy hoạch được Bộ Giao thông và vận tải quyết định hồi tháng 9/2015, sân bay quốc tế của thành phố lớn nhất Việt Nam có công suất phục vụ 25 triệu khách/năm. Tuy nhiên, trên thực tế ngay năm đó lượng khách đi, đến qua sân bay đã đạt 26,5 triệu. Trong năm tiếp theo, 2016, lượng khách tăng mạnh 22,6%, đạt 32,5 triệu.

Sự gia tăng này gây ra tình trạng quá tải mọi mặt liên quan đến sân bay, từ việc các sảnh đợi đông nghịt người xếp hàng làm thủ tục, đến máy bay xếp hàng dài chờ cất cánh, hay phải bay vòng tròn trên trời đợi hạ cánh, cho đến tắc nghẽn giao thông trên các tuyến đường quanh sân bay.

Sân bay Tân Sơn Nhất đã từng được mở rộng nhưng không theo kịp lượng khách tăng cao

​Theo tường thuật của báo Người Lao Động, sáng 12/6, bên hành lang Quốc hội, Bộ trưởng Kế hoạch và đầu tư Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh : "Do yêu cầu của cuộc sống, do nhu cầu cấp thiết, thấy cần cho quốc gia, cái gì lợi nhất, cái gì tốt nhất thì cũng phải làm kể cả việc bỏ sân golf Tân Sơn Nhất".

Trong công chúng, nhiều người lên tiếng trên mạng xã hội cho rằng sân golf là một hình ảnh phản cảm. Cùng lúc, có những người khác coi nó như một khối u gây nhức nhối cho hàng triệu người, cần phải cắt bỏ.

Trên báo chí chính thống, nhiều chuyên gia nhấn mạnh "cần xử lý ngay" sân golf trong lòng sân bay.

Phát biểu với báo Thanh Niên, Phó Giáo sư Tiến sĩ Nguyễn Lê Ninh, Ủy viên Hội đồng Tư vấn Khoa học Kỹ thuật Môi trường, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Thành phố Hồ Chí Minh, nhận xét "đất sân bay là phải làm nhiệm vụ phục vụ sân bay ; an ninh quốc phòng cũng phải cho sân bay". Ông bình luận thêm rằng việc các bên liên quan không trả lại đất "thể hiện ý thức kém của các cán bộ thực thi thể chế, tầm nhìn hạn hẹp, đặt quyền lợi cá nhân, lợi ích nhóm lên trên lợi ích của dân, của nước".

Ông Hà Ngọc Trường, Phó Chủ tịch Liên hiệp các hội Khoa học, kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, nói trong một bản tin của VOV rằng "vấn đề rất bức xúc" nên phía nhà nước và quốc hội cần phải đưa ra "chủ trương giải phóng nhanh khu vực sân golf".

Nhận định về trình tự thu hồi đất sẽ dễ dàng hay khó khăn, luật sư Trần Vũ Hải ở Hà Nội viện dẫn Điều 50 khoản 2 của Nghị định 43 về thực hiện Luật đất đai để phân tích với VOA.

Ông Hải cho biết điều luật quy định rằng nếu một đơn vị không sử dụng, hoặc sử dụng không đúng mục đích quốc phòng, chính quyền cấp tỉnh có thẩm quyền thông báo và yêu cầu đơn vị đó sử dụng đúng mục đích quốc phòng, nếu không, chính quyền có quyền thu hồi đất và giao cho người khác.

Nhưng trên thực tế, có thể chính quyền Thành phố Hồ Chí Minh sẽ cần "đèn xanh" từ lãnh đạo đảng cộng sản và nhà nước. Ông Hải nói thêm :

"Trong vụ này, UBND Thành phố Hồ Chí Minh sẽ là người quyết định. Tuy nhiên, đất này liên quan đến không quân, Bộ Quốc phòng, cho nên UBND Thành phố Hồ Chí Minh và cả thành ủy nữa chắc họ sẽ thận trọng hơn. Họ có thể gửi các thư thông báo đấy đến Quân chủng Phòng không-Không quân, Bộ Quốc phòng. Ngoài ra, còn gửi đến Bí thư Quân ủy Trung ương là ông tổng bí thư và Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng An ninh là ông chủ tịch nước để báo cáo việc này. Nếu làm đúng thủ tục rồi, sau một năm mà những người đứng đầu Quân ủy Trung ương và Hội đồng Quốc phòng An ninh không có ý kiến gì, đương nhiên ông [chính quyền thành phố] thực hiện quyền của mình là thu hồi, sau một năm từ ngày thông báo".

Trong một bài báo của Dân Trí, PGS Tiến sĩ Nguyễn Thiện Tống, nguyên Chủ nhiệm bộ môn Kỹ thuật hàng không, trường Đại học Bách khoa Thành phố Hồ Chí Minh, khẳng định việc thu hồi sân golf để mở rộng sân bay là "khả thi". Ông Tống nhấn mạnh "khả năng thu hồi đất sân golf để phát triển sân bay Tân Sơn Nhất là nằm trong quyền lực của Chính phủ".

Nhà khoa học này cho rằng việc này giúp sân bay Tân Sơn Nhất giải được 3 bài toán là kẹt xe ở cổng ra vào sân bay, ngập nước trong sân bay, và quá tải ở cả bên dưới lẫn bầu trời vì thiếu đường băng.

Báo chí Việt Nam dẫn lời Bộ trưởng Giao thông vận tải  Trương Quang Nghĩa nói chiều 12/6 cho hay vào chiều tối cùng ngày, chính phủ họp để bàn vấn đề mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất.

Tại phiên họp, Bộ Giao thông Vận tải dự kiến giải trình với chính phủ về tính khả thi của việc xây đường băng và nhà ga sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất trên khu đất hiện là sân golf theo đề nghị của các chuyên gia.

Các phản ứng trên mạng xã hội cho thây công chúng Việt Nam kỳ vọng chính phủ sẽ ra quyết định thu hồi sân golf, thay vì đẩy nó lên tầm cao nhất trong hệ thống chính trị của đất nước là Tổng bí thư Đảng, Bí thư Quân ủy Trung Ương Nguyễn Phú Trọng.