Nên xây dựng sân bay Long Thành hay mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, đó là vấn đề vẫn gây tranh cãi ở Việt Nam trong những năm gần đây. Cuộc tranh cãi này chưa hoàn toàn chấm dứt cho dù thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc ngày 12/06/2017 đã ra quyết định mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, dừng các công trình sân golf ở khu vực này và nghiên cứu làm các đường băng mới.
Một máy bay của hãng hàng không Đài Loan China Airlines đáp xuống sân bay Tân Sơn Nhất ngày 14/05/2014. REUTERS/Jacob Thomsen
Được xây dựng từ năm 1930 vào thời Pháp thuộc, Tân Sơn Nhất hiện vẫn là sân bay quốc tế lớn nhất miền Nam Việt Nam và sân bay có số lượng hành khách cao nhất Việt Nam. Vì Tân Sơn Nhất bị xem là sắp quá tải và không thể được mở rộng được nữa, nên vào tháng 6 năm 2015, Quốc hội Việt Nam đã thông qua chủ trương xây sân bay Long Thành, cách Sài Gòn khoảng 40 km, với công suất dự kiến lên đến 100 triệu hành khách/năm và dự kiến được khánh thành vào năm 2025.
Theo lời tiến sĩ Nguyễn Bách Phúc, chủ tịch Hội tư vấn Khoa học công nghệ & quản lý Thành phố Hồ Chí Minh HASCON, từ năm 2014 đến nay, họ đã nhiều lần viết bài trên các báo chính thức, khẳng định rằng chưa cần thiết phải xây sân bay Long Thành vì quá tốn kém và không cần thiết, mà nên mở rộng, nâng cấp sân bay Tân Sơn Nhất. Cho nên, cũng như các chuyên gia khác và dư luận Việt Nam nói chung, ông Nguyễn Bách Phúc hoan nghênh quyết định nói trên của thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc. Tuy nhiên, ông đề nghị là phải mở rộng hơn nữa Tân Sơn Nhất để sân bay này có thể tiếp nhận nhiều hành khách hơn.
Song song với việc mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, có một vấn đề khác đang ngày càng trở nên trầm trọng, ảnh hưởng đến nhiều hành khách, đó là tình trạng kẹt xe trên các tuyến đường chung quanh sân bay bay này. Như vụ kẹt xe chiều ngày 31/05 vừa qua, kéo dài suốt 3 tiếng đồng hồ, đặc biệt trên đường Trường Sơn, tức con đường đi vào sân bay, khiến nhiều hành khách buộc phải xuống xe, kéo valise đi bộ đến sân bay vì sợ trễ chuyến bay.
Theo lời ông Nguyễn Bách Phúc, tình trạng kẹt xe, bị xem là do số hành khách ra vào sân bay Tân Sơn Nhất quá đông, đã là một trong những lý do được bộ Giao Thông Việt Nam đưa ra để biện minh cho việc không mở rộng sân bay và để thúc đẩy dự án xây sân bay Long Thành. Nhưng ông Nguyễn Bách Phúc phản bác lập luận đó, vì theo ông tình trạng kẹt xe ở khu vực này là do những yếu tố khác, chứ không phải là do số người ra vào sân bay.
Cầu vượt dẫn vào sân bay và cầu vượt ngang vòng xoay Nguyễn Thái Sơn theo dự kiến được đưa vào hoạt động ngày 03/07 sẽ giảm được phần nào tình trạng kẹt xe chung quanh sân bay Tân Sơn Nhất.
Như vậy việc mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất phải được tính toán làm sao để tránh cho tình trạng kẹt xe thêm nghiêm trọng. Theo báo chí trong nước, hiện đang có tranh cãi giữa bộ Giao Thông với các chuyên gia về việc mở rộng sân bay như thế nào. Bộ trưởng bộ Giao Thông Trương Quang Nghĩa đã phát biểu tại Quốc hội ngày 08/06 là không thể mở rộng Tân Sơn Nhất lên phía bắc, nhưng tiến sĩ Nguyễn Thiện Tống, chuyên gia kỹ thuật hàng không, thì cho rằng hoàn toàn có thể mở rộng sân bay này về phía bắc, phần đất đang làm sân golf.
Hiện giờ, chưa biết sân bay Tân Sơn Nhất cụ thể sẽ được mở rộng như thế nào. Chính phủ Việt Nam cho biết sẽ thuê tư vấn nước ngoài nghiên cứu độc lập về hồ sơ này, rồi mới công bố kế hoạch chi tiết.
Việc mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất có thể nói là sẽ không phải dễ dàng vì trong sân bay này có rất nhiều đất quốc phòng, tức là hiện do quân đội quản lý khai thác, mà trên đó có rất nhiều công trình xây dựng bất hợp pháp.
Theo tờ Người Lao Động ngày 27/06, Uỷ Ban Nhân Dân quận Tân Bình đã đề nghị chính quyền thành phố tổng kiểm tra các công trình bị xem là trái phép đó. Chẳng hạn hiện nay Sư đoàn 370 Không Quân ký hợp đồng với các đơn vị kinh tế triển khai xây dựng các công trình khu vui chơi giải trí, các dịch vụ… trong khu đất thuộc đất sân bay Tân Sơn Nhất, thuộc quận Tân Bình, đa số các công trình không có giấy phép xây dựng, mà chính quyền địa phương cho tới nay không được phép vào để kiểm tra.
Tuy quyết định sẽ mở rộng sân bay Tân Sơn Nhất, nhưng chính phủ Việt Nam vẫn duy trì công trình xây dựng sân bay quốc tế Long Thành, với lý do là các sân bay quốc tế khác của Việt Nam, đặc biệt là sân bay Tân Sơn Nhất, trong tương lai sẽ không thể đáp ứng nhu cầu với số lượng khách quốc tế tăng nhanh từng năm. Nhưng ông Nguyễn Bách Phúc bác bỏ lập luận đó, vì ông cho rằng các sân bay Việt Nam không hề quá tải, chỉ riêng ở Tân Sơn Nhất, vào dịp Tết là có số hành khách tăng vọt.
Thanh Phương