Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

'Cô bé Napalm' được trao tặng Giải Hòa bình Dresden của Đức (VOA, 13/02/2019)  

Kim-Phúc Phan, "Cô bé Napalm" trong bức nh biu tượng v chiến tranh Vit Nam ngày nào, va được vinh danh vi mt trong nhng gii cao quý nht thế gii, Gii thưởng Hòa bình Dresden, cho các công tác thiện nguyn ca mình. Bà Phúc, hin sng Canada, là người sáng lp Qu Kim Phúc, mt t chc chuyên h tr các t chc quc tế đ tr giúp y tế min phí cho các nn nhân ca chiến tranh và khng b trên thế gii.

tram1

liu : Phóng viên nhiếp nh Nick Ut (phi) và Kim Phúc (trái) d trin lãm thiết b Leica Cologne ngày 17/09/2012.

nh mt cô bé Vit Nam b trúng bom napalm, nét mặt kinh hong, va chy va la khóc trên mt con đường, trên người không mt mnh vi che thân vì qun áo đã b cháy xém, đã tr thành biu tượng cho bo lc và nhng gì đáng ghê s nht trong chiến tranh.

tram2

liu : cô gái Napalm-Girl

Phan thị Kim Phúc chính là cô bé trong tm nh đó.

Bức nh biu tượng cho chiến tranh được ghi li qua ng kính ca Nick Ut, mt nhiếp nh gia tr làm vic cho hãng tin AP. Năm 1972, lúc tm nh được chp vào lúc cao đim ca chiến tranh Vit Nam, Kim Phúc ch mi lên 9.

46 năm sau, Kim Phúc được nước Đức trao tặng Gii Hòa bình Dresden, mt trong nhng gii thưởng cao quý ca thế gii. Bà Kim Phúc, năm nay 55 tui, sau này tr thành mt trong nhng tiếng nói được cng đng quc tế chú ý, c vũ cho hòa bình, chng li bo lc và hn thù. Bà được vinh danh trong một bui l long trng hôm th Hai 11/2 nh các n lc không mt mi đ giúp tr em b thương trong chiến tranh.

Lễ trao gii din ra ti Nhà hát Semperoper thành ph Dresden, bang Sachsen, min đông nước Đc. Gii Hòa bình Dresden đi kèm vi món tiền thưởng 10.000 euros.

Giải Hòa bình Dresden là mt gii thưởng hàng năm được lp ra t năm 2010, đ nhc nh v s phn ca thành ph Dresden, mt thành ph đã b lc lượng đng minh ném bom vào cui ThếChiến II,khiến trung tâm thành ph b phá hy hoàn toàn, và giết chết hàng nghìn thường dân.

Sau khi tái thống nht nước Đc vào năm 1990, Dresden lấy li được v thế quan trng ca mình, và tr thành mt trong các trung tâm văn hóa, giáo dc, chính tr và kinh tế ca nước Đc.

Trong số nhng nhân vt tng được trao Gii Hòa bình Dresden, có cu lãnh đo Liên bang Xô viết Mikhail Gorbachev.

Bà Kim Phúc hiện cư ng Canada và là mt Đi s thin chí ca UNESCO.

Tấm nh "Cô bé Napalm" đã gây chn đng dư lun quc tế và được cho là đã góp phn làm thay đi cái nhìn v chiến tranh Vit Nam, đng thi giúp tác gi ca nó, nhiếp nh gia Nick Ut, đoạt gii thưởng báo chí Pulitzer vào năm 1973.

*******************

Cuộc chiến chống các trạm ‘BOT bẩn’ nóng trở lại (VOA, 13/02/2019)

Các hoạt đng phn đi nhiu trm thu phí đt sai v trí trên các quc l Vit Nam đang nóng lên trong nhng ngày ca na đu tháng 2/2019, c ti hin trường ln trên mạng xã hội.

tram3

Nhà báo Trương Châu Hu Danh và bn bè chng BOT bn, tháng 2/2019

Trong những năm qua, nhiu đon quc l hoc cây cu được các công ty tư nhân xây mi hoc ci to theo hình thc hp đng xây dng-vn hành-chuyn giao (BOT). Đ thu hi vn, h được nhà nước cho phép lp trm thu phí cho các công trình đó trong một khong thi gian nht đnh.

Tuy nhiên, công chúng Việt Nam tr nên bt bình rõ rt t hè 2017, sau nhng cuc điu tra đc lp ca mt s nhà báo và người dân cho thy có các trm BOT đt sai v trí hoc thu phí quá thi hn cho phép. Trên mng xã hội, những trm như vy b gi là các "trm BOT bn".

Nhiều tài xế đã phn kháng mt lot đa phương trên khp đt nước bng cách dùng tin l đ tr phí, hoc dng xe tranh cãi vi nhân viên thu phí, gây ùn tc. Trong nhiu trường hp, các trm đã min hoc gim phí khi phi đi đu vi các tài xế, hin tượng này thường được báo chí và mng xã hi gi là "x trm" hoc "tht th".

Tình hình đó đã dẫn đến vic các công ty đu tư hoc qun lý các công trình BOT phi hp vi nhà chc trách đa phương đ đi phó. Thậm chí, cp chính quyn trung ương, Th tướng Nguyn Xuân Phúc đã ký mt công đin hôm 18/1/2018 cnh cáo rng nhà chc trách "s x lý" nhng ai "có hành vi cn tr giao thông" ti các trm BOT.

Nhưng các hành đng đu tranh lúc âm , lúc bùng n vẫn din ra trong c năm 2018 và tiếp tc sang đu năm 2019.

Chống BOT, b cm đi trên đường cao tc ?

Mới đây, s chú ý ca công chúng tăng cao sau v mt công ty qun lý đường cao tc Long Thành-Du Giây gn thành ph H Chí Minh hôm 10/2 ra quyết đnh "t chi phc v vĩnh vin" đi vi 2 xe ô tô mang bin s 51A-55850 và 51G-77256.

Theo tìm hiểu ca VOA, những người đi trên 2 xe nêu trên đã không tr tin ti trm thu phí, dng xe ti đó, và hô hào các lái xe khác cũng không tr phí.

Nhóm các lái xe lâu nay đấu tranh chng BOT nói h không quen biết nhng người trên 2 xe trong v vic, và nhn đnh rng sự phn ng ca nhng người đó có th là "bc xúc nht thi".

Trên báo chí trong nước, công ty qun lý đường cao tc có tên gi tt là VEC E quy cho nhóm người đi 2 chiếc xe k trên "đã c tình gây ri".

Bất chp cách mô t ca VEC E, báo chí chính thng ca nhà nước và dư lun trên mng xã hi đã nhanh chóng ch trích quyết đnh ca công ty, gi đó là "s lng hành vô pháp". H nhn mnh rng ch có các cơ quan có thm quyn như B Giao thông-Vn ti hoc B Công an mi có th ra mt quyết đnh như vy.

Các báo Tiền Phong, Thanh Niên và mt s báo khác trích li các lut sư Nguyn Tri Đc hay Trn Hi Đc khng đnh rng vic "t chi phc v" ca VEC E thc cht là hành vi trái lut, vì công ty không có thm quyn qun lý nhà nước, cho dù các phương tin có vi phạm đi na. Do đó, theo hai lut sư, VEC E phi "hy ngay quyết đnh t chi phc v" ca h. Đây cũng là quan đim được mt s lut sư khác đưa ra trên mng xã hi.

tram4

Trạm thu phí Long Phước thuc qun lý ca Công ty VEC E

Tin tức mi nht trong ngày 12/2 cho hay lãnh đo ca Tng Công ty đu tư phát trin Đường cao tc Vit Nam, công ty m ca VEC E, đã gi mt văn bn đến công ty con, tha nhn rng : "Vic VEC E đ xut t chi phc v vô thi hn đi vi 2 phương tin mang BKS 51A-55850 và 51G-77256 trên các tuyến cao tc do VEC qun lý là chưa đ cơ s".

Song song với s kin này, dư lun cũng dành s chú ý ln trong nhiu ngày nay ti hành trình Tết xuyên Vit chng BOT bn" ca nhà báo Trương Châu Hu Danh và các tài xế đồng hành.

Nhà báo trẻ ni tiếng trong nhiu năm nay vi khong 100.000 người theo dõi trên mng xã hi tng tuyên b anh và các bn hu "đu tranh cho s minh bch, nht là minh bch trong BOT giao thông".

Bị truy t vì không tr phí

Trong hành trình xuyên Việt va qua, theo li k trên Facebook cá nhân ca anh Danh, nhóm ca anh đã gp rc ri ti Ngh An hôm 9/2, tc mùng 5 Tết.

Anh Danh thuật li rng mt trong ba xe ca nhóm khi đi qua trm BOT Bến Thy đã "xin n tin" hoc "tr bng th ATM", nhưng không được nhân viên trm đng ý, dù vy, người lái xe là anh Nguyn Quang Tuy vn c đi qua trm.

Một lúc sau xe anh Tuy b xe ca cnh sát giao thông chn li. K t thi đim lúc đó là bui trưa cho đến ti, nhiu "dân giang h bt mt" đã bao vây, đp phá và "khủng b" c 3 xe ca nhóm, theo li nhà báo Trương Châu Hu Danh, dù nhóm đã di chuyn đến mt tr s công an và có các nhân viên công an hin din quanh đó.

Giữa lúc căng thng din ra, mt người bn ti đa phương tên là Hóa và v là Loan đến thăm hỏi nhóm anh Danh thì b nhóm giang h đánh đp dã man, anh Danh cho hay. Kèm theo các bài viết trên Facebook v v vic, nhà báo Hu Danh cũng đăng nhiu đon video đ làm bng chng.

tram5

Nhà báo Trương Châu Hu Danh tng bi "giam lng" vì chng BOT hi gia tháng 1/2019

Trong khi đó, trên báo chí nhà nước, s vic được mô t là anh Tuy "c tình tông cc tiêu phn quang đ vượt trm thu phí cu Bến Thy 2 và có hành vi chng người thi hành công v".

Lãnh đạo công an huyn Hưng Nguyên, tnh Ngh An, nơi v rc ri xy ra, còn bác bỏ trên báo chí rng "không có chuyn" v chng anh Hóa b đánh và xe ca h b đp.

Theo các báo, công an Hưng Nguyên đã khi t, tm gi tài xế Nguyn Quang Tuy và xe ca anh.

Các thông tin về s vic Ngh An và chuyến xuyên Vit chng BOT bn ca nhóm anh Danh đã dn đến nhiu phn ng trên mng xã hi ln trên báo chí chính thng.

lun ng h chng BOT bn

Nhà báo, võ sư Đoàn Bo Châu viết trên trang Facebook cá nhân có trên 100.000 người theo dõi rng "đã đến lúc chm dt BOT Vit Nam". Theo ông Châu, mô hình này cần s minh bch trong khi Vit Nam s minh bch "còn đang trn rt kĩ" và "tham nhũng đang hoành hành mi ngành ngh, mi cp đ". Ông bình lun thêm rng "Mt cách làm tt vào tay nhng k lưu manh thì lp tc s thành công cụ hút máu ca dân".

Blogger thường viết bài phn bin xã hi Đ Văn Ngà cũng có chung quan đim cho rng các trm BOT gian di là nhng chiếc "vòi hút máu" ca dân. Trong mt bài đăng lên Facebook, ông Ngà ước tính rng mt s trm thu phí, s tin báo cáo với nhà nước và s tin b ngoài s sách chênh lch hàng t đng mi ngày mi trm.

"Quá béo bở, nên ai mun đánh dp BOT thì chúng cũng s chiến ti cùng" ông Ngà viết, hàm ý nhc đến các nhà đu tư hoc các công ty qun lý các công trình BOT.

Ông Ngà viết thêm : "…bn BOT ch cn b ra mi ngày trăm triu đ thuê công an và côn đ đ bo v chúng, thì chc chn bn này s đến xếp hàng đông như quân Nguyên. Chính đám này s hăm da tr thù, đánh đp nhng người dân nào dám đánh BOT ca nó. Điu này ví như bn BOT cướp tin nhân dân, ri dùng tin đó mua roi qut vào nhân dân cho cha thói đòi hi".

Luật sư Lê Công Đnh, nhà đu tranh vì dân ch tng b b tù, khng đnh trên trang cá nhân rng ông "ng h toàn xã hi đánh BOT bn".

Các bài viết k trên đã tạo hiu ng lan truyn vi hàng trăm li bình lun cũng như hàng trăm lượt chia s.

tram6

Tiến sĩ Nguyn Xuân Thy đ xut 4 đim v chng tham nhũng trong BOT giao thông

Hiến kế chng tham nhũng BOT giao thông

Trên báo mạng Giáo dc Vit Nam, mt bài đăng hôm 9/2 đã dn ra các ý kiến ca tiến sĩ Nguyn Xuân Thủy, mt chuyên gia ngành giao thông, "hiến kế" ngăn chn chng tham nhũng BOT giao thông.

Các đề xut ca v tiến sĩ bt đu vi vic cn phi đt trm thu phí BOT "đúng v trí". Ông Thy nói "đt trm đường không liên quan nhm thu tin c phương tin không đi qua là rt vô lý".

Điều th hai ông Thy nêu lên là "phi kiên quyết có 2 con đường trở lên mi được làm đường BOT". Mt đường dành cho người dân đi và mt đường BOT cho người sn sàng tr phí, theo v tiến sĩ.

Bên cạnh đó, các trm BOT phi thu phí t đng không dng 100%, đó là đim th ba trong phn hiến kế ca ông Thy. Ông nói thêm rằng k c áp dng cách thu phí t đng không dng, cũng vn phi thường xuyên kim tra, giám sát.

Đề xut cui cùng ca v tiến sĩ là phi có hi đng giám sát, trong đó có đi din là người dân. "H phi biết được s tin doanh nghip thu như thế nào, có phần mm kim tra, đo s xe thc tế đi qua trm bao nhiêu mt ngày. Minh bch vn đ BOT cn hơn bao gi hết đ đm bo trên nguyên tc thu đúng, thu đ", báo Giáo dc Vit Nam trích li tiến sĩ Nguyn Xuân Thy.

Published in Việt Nam