Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

CPJ trao giải Tự do Báo chí Quốc tế 2018 cho Blogger Mẹ Nấm (BBC, 15/06/2018)

Tin con gái vừa đoạt giải Tự do Báo chí Quốc tế 2018 của Ủy Ban Bảo Vệ Ký Giả (CPJ), khiến thân mẫu của Blogger Mẹ Nấm 'vừa nghẹn ngào vừa cay đắng'.

menam1

Gia đình đã đến thăm bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh hôm 31/5

Tự do Báo chí Quốc tế là giải thưởng hàng năm do tổ chức phi chính phủ CPJ trao cho những cá nhân được chọn vì có hành vi dũng cảm trong việc bảo vệ tự do báo chí ở khắp nơi trên thế giới.

Blogger Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, tức "Mẹ Nấm", là người Á Châu duy nhất trong năm nữ nhà báo đoạt giải năm nay, và cũng là nhà báo duy nhất đoạt giải khi đang bị giam cầm.

'Vừa nghẹn ngào, vừa cay đắng'

Trả lời phóng viên BBC ở Bangkok, bà Nguyễn Tuyết Lan ngập ngừng :

"Nghe tin tôi chỉ có một thoáng vui, nhưng thật ra là vừa nghẹn ngào, vừa cay đắng... [khi nghĩ về] cái giá Quỳnh phải trả để nói lên sự thật mà Quỳnh đã viết, đã nói từ năm 2009 đến bây giờ..".

Bà cho biết lần gần nhất bà gặp Blogger Mẹ Nấm là hôm 31/5, ở trại giam số 5 Yên Định, Thanh Hóa.

"Nhưng tôi đang rất lo lắng, vì Quỳnh nói từ ngày 5 - 11/6 nó tuyệt thực phản đối cách đối xử trong tù".

"Quỳnh ốm và không nhận thức ăn trong trại, vì nói thức ăn trong trại rất là lạ và khó chịu, chỉ ăn đồ ăn nhà gửi hàng tháng. Mà có 5 ký một tháng thì tôi không biết Quỳnh sống ra sao".

Về việc blogger Như Quỳnh được nhận thêm giải thưởng, bà Tuyết Lan nói tiếp :

"Tôi muốn tri ân các tổ chức đã trao giải cho Quỳnh, vì như vậy họ đã công nhận những điều Quỳnh làm là đúng, và muốn tri ân những người đã ủng hộ, mong mọi người tiếp tục nâng đỡ chúng tôi bằng cách này hay cách khác".

"Khát vọng của tôi, với tư cách là một người bà và là một người mẹ, tôi mong con tôi được trả tự do, để ở bên hai đứa con nhỏ".

"Thời gian qua con tôi đã trải qua nhiều những nhục hình bất công, và những điều con tôi làm đã được công nhận là đúng, tại sao không thả con tôi ra ?"

"Lúc Quỳnh gặp lại bé Gấu (con trai út 6 tuổi của bà Quỳnh), Gấu có nói 'Mình đi về đi mẹ à, tôi bảo 'Mẹ không về được', Gấu nó nhìn ngơ ngác", bà Lan kể lại.

"Qua tấm kính dày đó, Quỳnh chỉ có thể nói với Gấu qua điện thoại là 'Mẹ không làm gì sai nhưng người ta bắt mẹ rồi, lớn lên con sẽ hiểu,' bà Lan nghẹn ngào.

Nhiều lần bị bắt bớ

Trong thông cáo báo chí phổ biến hôm 14/6, xướng danh 4 nhà báo nữ được trao giải, CPJ có đoạn viết về Mẹ Nấm : "Nguyễn Ngọc Như Quỳnh, một trong những bloggers độc lập nổi bật nhất Việt Nam, được biết đến nhiều nhất với tên bút là "Mother Mushroom".

"Blogger Mẹ Nấm bị giam giữ kể từ năm 2016 về các cáo buộc tường trình về những vấn đề nhạy cảm bị kiểm duyệt bởi các phương tiện truyền thông do nhà nước kiểm soát, bao gồm việc chính quyền lấy đất của dân, suy thoái môi trường và sự tàn bạo của cảnh sát".

Song song với việc công bố tên những người được trao giải, CPJ cũng thúc giục chính phủ Việt Nam "trả tự do cho Mẹ Nấm ngay lập tức.

Blogger Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh từng bị bắt giữ chín ngày hồi năm 2009 khi kêu gọi mọi người chú ý tới vấn đề Trường Sa, Hoàng Sa và việc khai thác bauxite. Giới chức nói khi đó bà được thả bởi "phạm tội lần đầu" và "cam kết ăn năn hối cải".

Tháng 6/2017, blogger Mẹ Nấm bị Tòa án Nhân dân tỉnh Khánh Hòa tuyên án 10 năm tù vì tội "Tuyên truyền chống phá nhà nước" trong phiên sơ thẩm.

Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ sau đó kêu gọi Hà Nội trả tự do cho bà Quỳnh 'ngay lập tức'.

Cuối tháng 11/2017, Tòa án Nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng cho rằng không có căn cứ xét giảm án, bác kháng cáo và giữ nguyên án 10 năm tù với Nguyễn Ngọc Như Quỳnh.

menam2

Mẹ Nấm đã bị tuyên án 10 năm tù hôm 29/6

Nhiều lần đoạt giải thưởng

Nếu Blogger Mẹ Nấm nhiều lần bị nhà nước Việt Nam bắt bớ, thì bà cũng từng đoạt nhiều giải thưởng.

Năm 2010, bà đoạt giải Hellman/Hammett của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền.

Năm 2015, bà đoạt giải Người Bảo vệ Quyền Dân sự của tổ chức Civil Rights Defenders.

Năm 2017 bà được giải Phụ nữ Dũng cảm Quốc tế của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.

Buổi lễ trao giải Tự do Báo chí Quốc tế 2008 sẽ diễn ra ngày 20/11 năm nay, tại thành phố New York.

Và như những lần trước, chiếc ghế dành cho bà trong lễ trao giải năm nay chắc sẽ không có người ngồi.

Truyền thông nhà nước nói gì ?

Truyền thông nhà nước hôm 10/10/2016 đồng loạt đưa tin Nguyễn Ngọc Như Quỳnh "có quá trình hoạt động chống đối quyết liệt" và "ngày càng nguy hiểm", và bị truy tố phạm tội tuyên truyền chống nhà nước theo Khoản 1 Điều 88.

menam3

Nhà chức trách nói các bài viết của bà Nguyễn Ngọc Như Quỳnh 'thù địch với công an Việt Nam'

Bản tin của VietnamNet liệt kê các hoạt động được cho là "phản động" của bà Như Quỳnh, trong đó có việc viết bài trên trang blog cá nhân "Mẹ Nấm", nhận tiền của Việt Tân để "in áo phản đối dự án bauxite Tây Nguyên".

Báo Tuổi Trẻ nói việc khởi tố được đưa ra sau khi giới chức có kết luận giám định đối với 400 bài viết trên trang Facebook cá nhân của bà Như Quỳnh cùng một tập tài liệu có tiêu đề "Stop Police Killing Civillians - SKC" ("Chấm dứt tình trạng cảnh sát giết hại dân thường") mà giới chức xác định là do bà biên tập.

Đáng chú ý, giới chức xác nhận các thông tin trên đều được lấy từ "các báo điện tử, trang thông tin điện tử trong nước", và cho rằng đó là hành vi "rất thù nghịch với lực lượng công an", báo Tuổi Trẻ dẫn lời cơ quan an ninh điều tra thuộc Công an tỉnh Khánh Hòa.

Những hình ảnh trong chương trình truyền hình an ninh về việc khám xét nhà bà Như Quỳnh cho thấy trong số những thứ công an tìm thấy có các tờ giấy, khẩu hiệu in chữ "Khởi tố Formosa" hay "Cá cần nước sạch, Nước cần minh bạch".

******************

Mẹ Nấm sẽ được vinh danh tại New York với giải Tự do Báo chí Quốc tế (VOA, 15/06/2018)

Nguyễn Ngc Như Quỳnh, hay blogger M Nm, là mt trong 5 người được trao gii T do Báo chí Quc tế ca y ban Bo v các Nhà báo (CPJ) có tr s New York.

menam4

Nguyễn Ngc Như Quỳnh, hay blogger M Nm (đu tiên t trái qua) được CPJ chn cho gii thưởng T do Báo chí Quốc tế vì "cht lượng báo chí cao trong nhng bài viết ca cô y và s dũng cm tuyt vi mà cô y đã cho thy khi đi mt vi mt chính ph đàn áp".

CPJ hôm 14/6 công bố s vinh danh các nhà báo đã và đang phi đi din vi các hành đng pháp lý, b tn công thân th, b đe da và b bt b đ tr thù vì nhng vic làm ca h, trong đó có Nguyn Ngc Như Quỳnh ca Vit Nam, cho gii thưởng thường niên năm nay.

Như Quỳnh là mt trong nhng blogger đc lp ni tiếng nht ca Vit Nam, theo CPJ. Người ph n 39 tui này đang bị ngi tù t năm 2016 vi các cáo buc "Tuyên truyn chng phá nhà nước Cng hòa Xã hi Ch nghĩa Vit Nam" theo Điu 88 ca B lut Hình s.

"Chúng tôi chọn Nguyn Ngc Như Quỳnh bi vì cht lượng báo chí cao trong nhng bài viết ca cô y và s dũng cảm tuyt vi mà cô y đã cho thy khi đi mt vi mt chính ph đàn áp", theo Steven Butler, điu phi viên chương trình Châu Á ca CPJ.

Ông Butler nói với VOA qua email rng "s ni tiếng ca cô y là mt du hiu ca s khao khát nhng ngun thông tin độc lp" Vit Nam.

Người m đơn thân có 2 con nh nhn bn án 10 năm tù vì viết bài v nhng vn đ nhy cm b truyn thông nhà nước kim duyt, bao gm thu hi đt đai, suy thoái môi trường và s bo hành ca công an. Như Quỳnh tha nhn đăng nhng bài viết này nhưng ph nhn cáo trng "tuyên truyn chng phá Nhà nước", theo truyn thông trong nước.

Trước khi b bt, Như Quỳnh tng son tho tp tài liu "Stop police killing civillians" v 31 trường hp người chết sau khi làm vic vi công an và là người đng sáng lp Mng lưới Bloggers Vit Nam năm 2015 đ kêu gi mi người tham gia Chiến dch tranh đu cho t do, dân ch và nhân quyn.

Vào năm 2014, nữ blogger này nói vi t chc CPJ rng cô s s b bt và cm tù. Cô cho biết cô thường phi ci trang để tránh s chú ý ca chính quyn mi khi ra ngoài đến các cuc gp và các phong trào tranh đu.

Tháng trước, người được B Ngoi giao M vinh danh ‘Ph n can đm’, đã tuyt thc mt tun trong tri giam Thanh Hóa đ phn đi "mt s hành đng, cách đối x ca tri giam, và b ép nhn ti", theo thông tin t m ca cô, bà Nguyn Th Tuyết Lan.

"Việc x và kết án (Như Quỳnh) là điu đáng h thn và vic đi x vi cô trong tri giam là vi phm nhân quyn mt cách khng khiếp", theo ông Butler.

Đại s quán Hoa Kỳ ti Hà Ni và các cơ quan đi din ngoi giao ti Vit Nam đu phn đi bn án đi vi blogger M Nm khi cho rng đó là "cáo buc mơ h" vì cô ch thc hin các quyn t do cơ bn.

Bộ Ngoi giao M tiếp tc nêu quan ngi v tình trng nhân quyền Vit Nam ti Đi thoi Nhân quyn thường niên t chc vào tháng trước Washington và nêu mt s trường hp đc bit, yêu cu phía Vit Nam tr t do ngay lp tc, trong đó có trường hp Blogger M Nm.

Theo một kho sát ca CPJ đưa ra cui năm 2017, Việt Nam đã giam cm ít nht 10 nhà báo, trong đó có Như Quỳnh. Tt c nhng người này đu b án tù giam vì cáo buc "chng phá nhà nước".

Như Quỳnh, cùng 4 nhà báo n khác ca Philipines, Sudan, Ukarine và Venezuela, s được vinh danh ti bui tic l trao gii T do Báo chí Quc tế thường niên ca CPJ d kiến được t chc ti New York vào ngày 20/11.

Ông Butler nói, với gii thưởng này trao cho M Nm, CPJ hy vng "s thu hút thêm được s chú ý ca cng đng quc tế và to thêm sc ép lên chính ph Việt Nam, buc h sm tr t do [cho Như Quỳnh]".

Published in Việt Nam