Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Hạ viện Mỹ điều trần về nhân quyền Việt Nam (RFA, 25/05/2017)

Trước chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến Mỹ vào ngày 31 tháng 5 tới, một buổi điều trần đã diễn ra tại Hạ viện Mỹ hôm thứ Năm, 25 tháng Năm, nhằm mục đích kêu gọi sự chú ý của hành pháp trước những tiêu cực về tôn giáo và nhân quyền ở Việt Nam trong thời gian qua.

dieutran1

Buổi điều trần tại Hạ viện Mỹ hôm 25/5, nhằm mục đích kêu gọi sự chú ý của hành pháp trước những tiêu cực về tôn giáo và nhân quyền ở Việt Nam trong thời gian qua. RFA

Kêu gọi đề cập vấn đề nhân quyền tại Việt Nam

Các dân biểu Mỹ và đại diện các tổ chức nhân quyền quốc tế và Việt Nam có mặt tại buổi điều trần kêu gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump phải đề cập đến những vi phạm nhân quyền tại Việt Nam trong cuộc gặp sắp tới với Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, coi đây là một lợi ích của nước Mỹ.

Buổi điều trần đặt dưới sự chủ tọa của dân biểu Christopher Smith, chủ tịch nhóm đại diện dân cử về nhân quyền toàn cầu, thành viên cao cấp Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện và Tiểu Ban Y Tế, Nhân Quyền Toàn Cầu Và Các Tổ Chức Quốc Tế trong hạ viện Hoa Kỳ.

Hiện diện trong buổi điều trần do ông Chtis Smith triệu tập hôm thứ Năm 25 còn có chủ tịch Ủy Ban Đối Ngoại hạ viện Ed Royce và đồng viện Alan Lowenthal.

Những người trong đoàn thuyết trình về tự do tôn giáo và nhân quyền của Việt Nam gồm ông T Kumar, giám đốc quốc tế vận của Amnesty International, tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, giám đốc điều hành Tổ chức Cứu người vượt biển (BPSOS), và đại diện Cao Trào Nhân Bản Cho Việt Nam.

Tuy nhiên điểm đặc biệt nhất và được chú ý nhiều nhất là sự xuất hiện của cô Nguyễn Thị Mỹ Phượng đến từ tiểu bang Georgia, Hoa Kỳ. Cô Mỹ Phượng là chị ruột của tín đồ Phật Giáo Hòa Hảo Nguyễn Hữu Tấn, được cho là tự cắt cổ chết khi đang bị hỏi cung trong đồn công an tỉnh Vĩnh Long hồi đầu tháng Năm vừa qua. Cô Mỹ Phương nói cô được gia đình bên Việt Nam ủy quyền đi đòi công lý cho em trai Nguyễn Hữu Tấn vì gia đình cho rằng em trai cô bị cứa đứt cổ đến chết chứ không phải tự tử bằng con dao rọc giấy như lời công an nói :

Em đến đây trước hết là em cám ơn tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, ông Chris Smith, ông bà cô bác xa gần đã cùng đồng hành với gia đình của em. Gia đình rất khủng hoảng, lo lắng và sợ sệt, không biết đến lúc nào chuyện gì xảy ra cho nên ba của em không dám nói gì hết. Gia đình ủy quyền hết cho em để em mọi sự kêu oan cho em của em là Nguyễn Hữu Tần chết oan tại đồn công an, bị người ta đập đầu cắt cổ. Em muốn minh oan cho em của em, nó không làm gì tội hết.

Theo nhận định của ông T Kumar, Ân Xá Quốc Tế, thì nhân quyền ở Việt Nam ngày càng xuống dốc mấy năm qua, không một biểu hiện đáng kể nào để gọi là có sự cải thiện, và Ân Xá Quốc Tế cho rằng lúc này là thời gian tốt nhất để tổng thống Trump nêu vấn đề với lãnh đạo Việt Nam :

Thứ nhất, thượng đỉnh APEC sắp tới tại Việt Nam mà ông Trump sẽ tham dự, Ân Xá Quốc Tế mong tổng thống Mỹ yêu cầu Việt Nam ít nhất phải trả tự do cho các tù nhân lương tâm trước khi ông đến. Thứ hai, khi gặp thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tại Nhà Trắng tuần tới, yêu cầu tổng thống Mỹ manh mẽ nêu bật vấn đề quyền con người đồng thời bày tỏ sự thất vọng của ông trước thực trạng nhân quyền không hề được cải thiện, yêu cầu nhà cầm quyền Việt Nam để cho tôn giáo được tự do phát triển, bởi khi người dân được quyền thờ phượng theo đức tin của mình, được hưởng mọi quyền căn bản của con người thì đất nước đó mới được gọi là một đất nước tự do.

Vì sao nhân quyền Việt Nam quan trong đối với Mỹ ?

Về câu hỏi tại sao tự do tôn giáo và nhân quyền của Việt Nam lại quan trong đối với lợi ích quốc gia của Hoa Kỳ và quan trọng đến nhường nào, dân biểu Chris Smith khẳng định :

dieutran2

Dân biểu Chris Smith phát biểu tại buổi điều trần ở Hạ viện Mỹ hôm 25/5. RFA PHOTO

Việt Nam có thể trở thành một đồng minh hữu nghị của Mỹ, dân tộc Việt Nam là một trong những người bạn người đồng minh thân thiết của Hoa Kỳ. Vấn đề ở đây là chính phủ của đất nước này. Lẽ ra người dân phải được hưởng những điều tốt lành hơn nhưng nhà cầm quyền lại tiếp tục vi phạm tự do tôn giáo, bắt bố đàn áp người bất đồng chính kiến, những nhà hoạt động xã hội, các giáo hội lớn nhỏ như Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, Thiên Chúa Giáo vẫn bị sách nhiễu, người theo đạo Tin Lành thì bị đe dọa, thậm chí bị đánh đập và bị buộc chối đạo.

Việt Nam phải là một quốc gia cần đặc biệt quan tâm vì thiếu tự do tôn giáo. Những điểm tôi vừa nêu ra ở đây là nhắm đến chính phủ chứ không phải người dân Việt Nam. Là người đặc biệt quí trọng nhân dân Việt Nam, tôi thực lòng mong mỏi người dân Việt Nam có cuộc sống xứng đáng hơn.

Vẫn theo lời dân biểu Chris Smith, nhân quyền là một giá trị phổ quát và toàn cầu mà Việt Nam đã ký kết nhưng không hề tôn trọng. Việt Nam có những con người quả cảm như luật sư nhân quyền Nguyễn Văn Đài và những nhà tranh đấu khác, dân biểu Chris Smith nói tiếp, tiếc rằng những người ấy không được cơ may phục vụ đất nước mà lại bị tù đày, bị sách nhiễu, bị ngược đãi trong tù.

Tiến sĩ Nguyễn Đình Thắng, một trong 3 thuyết trình viên, nhấn mạnh những ý chính mà ông tin là có sức thuyết phục trong buổi điều trần :

Tôi muốn chỉ ra rằng trong 12 tháng qua với giới lãnh đạo mới trong đảng cộng sản cũng như trong nhà nước Việt Nam thì không có gì tốt hơn mà nó lại tệ hơn đối với những tôn giáo độc lập với nhà nước. Ví dụ của sự tệ hại hơn đó là trường hợp anh Nguyễn Hữu Tấn bên Phật Giáo Hòa Hảo chết trong đồn công an mới đây.

Chúng tôi đưa ra một số đề nghị cụ thể, đó là tuần tới khi tổng thống Trump gặp ông Nguyễn Xuân Phúc thì hãy yêu cầu dời hội nghị thượng đỉnh APEC khỏi Đà Nẵng bởi Đà Nẵng là nơi đã xảy ra vụ đàn áp Giáo xứ Cồn Dầu cách đây mấy năm. Và hiện nay chính quyền Đà Nẵng cũng đang muốn lấy luôn chùa An Cư của Giáo Hội Phật Giáo Thống Nhất.

Điểm thứ hai chúng tôi yêu cầu Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ phải thực thi các luật mới trong đó đặc biệt có luật Magnitsky toàn cầu nhắm vào khoảng 200 giới chức chính quyền mà chúng tôi đã thu thập và chuyển cho Bộ Ngoại Giao để có biện pháp chế tài.

Thứ ba là chúng tôi đề nghị những vị dân biểu quan tâm hãy có thể thức truyền thông trực tiếp với phía chính quyền Việt Nam nhằm nêu quan ngại đối với những vụ đàn áp nhân quyền ngay khi nó xảy rat hay vì chờ đến những cuộc điều trần thì mới nêu lên.

Tại buổi điều trần lần lượt tên tuổi của những tù nhân lương tâm như Nguyễn Văn Đài, Trần Huỳnh Duy Thức, mục sư Nguyễn Công Chính và vợ ông ta, bà Trần Thị Hồng, Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh vân vân... đã được hai vị dân biểu Ed Royce và Alan Lowenthal nhắc đến trong phần trình bày của mình.

Đối với dân biểu Ed Royce, đó là lý do khiến ông đến và lên tiếng hôm nay :

Vấn đề chúng tôi nêu lên hôm nay và vấn đề chúng tôi dùng để thúc đẩy hành pháp quan tâm đến là trong cuộc gặp với thủ tướng Việt Nam xin tổng thống nên yêu cầu ông ta tôn trọng nhân quyền và quyền tự do tín ngưỡng của người dân.

Tôi hài lòng về mối quan hệ nồng ấm giữa Việt Nam với Hoa Kỳ cũng như hy vọng về một tương quan bền vững xây dựng hơn nữa trong những ngày tới. Thế nhưng mối quan hệ tốt đẹp phải được củng cố bằng sự hợp tác liên tục hầu cải thiện dị biệt trong tinh thần tương kính và tôn trọng nhân quyền và thượng tôn luật pháp. Đó là quan điểm của chúng tôi, còn tất cả tùy thuộc vào thiện chí của Việt Nam.

Buổi điều trần hôm thứ Năm kết thúc bằng những phút cảm động khi dân biểu Chris Smith đến bắt tay, trò chuyện và an ủi chị ruột của người quá cố Nguyễn Hữu Tấn.

Dịp này, cô Mỹ Phượng đã trình bày về hoàn cảnh khó khăn gần như bị cô lập mà ba mẹ cô cũng như vợ con anh Nguyễn Hữu Tấn phải gánh chịu sau cái chết tức tưởi của anh.

Dân biểu Chris Smith tỏ ra rất quan tâm đến trường hợp cô Mỹ Phương vừa trình bày. Những ý kiến đề đạt và nghe được hôm nay, ông cam kết, sẽ chuyển những ý kiến này qua hanh pháp để một lần nữa tạo thêm áp lực buộc Việt Nam cải thiện chính sách tôn giáo và nhân quyền đang xuống cấp nghiêm trọng bao năm qua.

Thanh Trúc, phóng viên RFA

*****************

Điều trần về "khủng hoảng nhân quyền" Việt Nam (VOA, 26/05/2017)

Năm ngày trước khi Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc gặp Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump tại Tòa Bạch Ốc, hôm 25/5, một buổi điều trần về "khủng hoảng nhân quyền thầm lặng" của Việt Nam được tổ chức tại trụ sở Quốc hội Mỹ để hối thúc Tổng thống Trump ra điều kiện nhân quyền đối với chính phủ Hà Nội.

dieutran3

Các dân biểu Hạ viện Hoa Kỳ điều trần về nhân quyền Việt Nam, ngày 25/5/2017.

Chủ tọa buổi điều trần, dân biểu Chris Smith :

"Trong một thời gian quá dài, vấn đề nhân quyền Việt Nam được cho qua quá dễ dãi. Các nhà ngoại giao chỉ tập trung vào thực tế rằng Việt Nam "không phải là Trung Quốc", trong khi nhà nước do công an nắm quyền áp bức này lại được hưởng các quyền lợi thương mại và an ninh mà không có điều kiện nào cả. Nhân quyền nên được đưa vào nội dung trong cuộc gặp giữa Tổng Thống Donald Trump và Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc vào tuần tới".

"Tổng thống Trump có cơ hội thực sự mang lại cải cách hữu hình ở Việt Nam nếu liên kết các mối quan hệ tốt hơn giữa Hoa Kỳ và Việt Nam với những cải thiện trông thấy về nhân quyền", ông Smith nhấn mạnh.

Lưu ý điểm yếu của chính quyền trước, Chủ tịch Tiểu ban Nhân quyền Toàn cầu ở Hạ viện, cho rằng cựu Tổng thống Obama đã "đánh mất một cơ hội" :

"Năm ngoái, ông Obama đã bỏ lỡ một cơ hội rất lớn để phóng thích cho những tù nhân chính trị Việt Nam. Thay vào đó, ông ấy chỉ như đang đi nghỉ dưỡng. Tôi đã cảm thấy cực kỳ thất vọng với chuyến đi đó của ông Obama. Chúng tôi muốn ông ấy đề cập đến những cái tên cụ thể, nhưng ngay khi Tổng thống Obama rời đi, chính quyền Hà Nội lại bắt còn nhiều người hơn thế".

Dân biểu Smith nói trong suốt 42 năm qua, người dân Việt Nam không giàu hơn bao nhiêu, và nhân quyền cũng không khá hơn.

Trong khi đó, dân biểu Alan Lowenthal thuộc đảng Dân chủ cho rằng "nhân quyền ở Việt Nam đang biến mất".

"Các giá trị nhân quyền ở Việt Nam đang biến mất. Trong suốt thời gian tôi làm dân biểu ở Quốc hội, tôi hoàn toàn không thấy sự tiến triển thật sự nào thông qua cách mà chính quyền đối xử công dân của mình".

Dân biểu Ed Royce, đại diện bang California, kêu gọi không thể tách rời nhân quyền ra khỏi mối quan hệ kinh tế, thương mại :

"Mối quan hệ của chúng ta với Việt Nam đang phát triển, đặc biệt là về an ninh và thương mại, nhưng nhân quyền là giá trị cốt lõi đối với chúng ta, chúng ta không thể tách rời nhân quyền khi tăng cường mối quan hệ với chính phủ nước này".

dieutran4

Một nhóm tín đồ Phật giáo Hòa Hảo tại Mỹ đến dự phiên điều trần ngày 25/5

Chủ tọa buổi điều trần Chris Smith loan báo đã gửi thư cho Ngoại trưởng Rex Tillerson hối thúc Bộ Ngoại giao ưu tiên vấn đề tự do tôn giáo ở Việt Nam vì "chính phủ nước này sách nhiễu quá mức đối với các nhóm tôn giáo".

Các vụ vi phạm nghiêm trọng được nêu lên tại buổi điều trần bao gồm trường hợp của gia đình mục sư Nguyễn Công Chính và Hòa thượng Thích Quảng Độ.

Tham gia buổi điều trần, bà Nguyễn Thị Mỹ Phượng, chị ruột của anh Nguyễn Hữu Tấn, một tín đồ Hòa Hảo vừa thiệt mạng với các vết cắt trên cổ trong khi bị tạm giam ở Vĩnh Long, khẩn thiết kêu gọi :

dieutran5

Dân biểu Chris Smith và chị Nguyễn Thị Mỹ Phượng, chị ruột của anh Nguyễn Hữu Tấn

"Gia đình của tôi rất lo sợ khủng hoảng. Tôi không muốn ai chết nữa hết. Cháu của tôi thấy cha của nó chết như vậy, nó quá khủng hoảng. Mẹ của nó thì ngồi đâu khóc đó. Cả nhà tôi đều lo sợ".

Các nhân chứng khác tham gia điều trần như đại diện Tổ chức Quốc tế Yểm trợ Cao trào Nhân bản, đại diện Ủy ban Cứu người Vượt biển BPSOS, và ông T. Kumar, Giám đốc ban Quốc tế của tổ chức Ân xá Quốc tế đồng thanh thúc giục hành pháp-lập pháp Hoa Kỳ gây áp lực buộc chính quyền Việt Nam chấm dứt đàn áp nhân quyền và phóng thích tù nhân lương tâm.

Thông cáo cùng ngày từ văn phòng dân biểu Smith nói Hoa Kỳ nên "ra điều kiện" là chỉ khi nào Việt Nam có tiến bộ "đáng kể, có thể kiểm chứng, và có những cải tiến không thể đảo ngược" về tự do tôn giáo, quyền lao động, tự do Internet và các quyền tự do dân chủ khác, thì Hoa Kỳ mới mở rộng các lợi ích thương mại cho Việt Nam.

Thông cáo nêu rõ : "Những quyền tự do cơ bản này liên quan trực tiếp đến các lợi ích của Hoa Kỳ trong một môi trường kinh doanh tốt hơn, thương mại công bằng, sự tự tin cho nhà đầu tư, mở rộng tự do kinh tế và phát triển xã hội dân sự".

"Không gây áp lực để có được tiến bộ thực sự về nhân quyền thì lực đẩy của Mỹ sẽ kém đi và sẽ làm thất vọng thế hệ trẻ ở Việt Nam. Rõ ràng là hiện nay Việt Nam đang cần thị trường Hoa Kỳ và các cam kết an ninh của Mỹ nhiều hơn là Mỹ cần thị trường và sự hợp tác an ninh của Việt Nam", thông cáo nhấn mạnh.

************************

Ân xá Quốc tế yêu cầu Việt Nam tuân thủ Quy tắc Nelson Mandela (VOA, 26/05/2017)

Tổ chc Ân xá Quc tế va gi thư ng cho B trưởng Công an Tô Lâm đ bày t quan ngi v điu kin giam gi "vi phm Quy tc Nelson Mendela" đi vi trường hp ca ông Trn Huỳnh Duy Thc, người đang chu án tù 16 năm v ti "tuyên truyn chng Nhà nước XHCN Vit Nam" theo Điu 88.

dieutran6

Tổ chc Ân xá Quc tế nói điu kin giam gi ông Thc vi phm nhiu điu khon ca Quy tc Nelson Mandela ca Liên Hip Quc.

Trong thư, t chc Ân xá Quốc tế nêu lên quan ngi v "tình trng giam gi không đáp ng tiêu chun quc tế" đi vi ông Thc, "làm nh hưởng xu đến sc khe và tinh thn" ca ông.

Ân xá Quốc tế nói điu kin giam gi ông Thc hin nay vi phm nhiu điu khon ca Quy tc Nelson Mandela của Liên Hip Quc, quy đnh v vic giam gi tù nhân.

"Tại tri giam hin nay – tri giam s 6 – ông không được cung cp đ ánh sáng trong bung giam khi đin b ct vào mi bui sáng đ ông có th đc và viết thoi mái", trích t thư ng.

Ân xá Quốc tế nói điu này vi phm quy tc 14(a) và 14(b) ca Quy tc Nelson Mandela, quy đnh "Ca s bung giam phi đ ln đ tù nhân có th đc và làm vic bng ánh sáng t nhiên, và phi được xây dng đ không khí có th lưu thông trong điu kin có hay không có hệ thng thông gió nhân to" và "ánh sáng nhân to phi được cung cp cho tù nhân đ có th đc và viết mà không gây tn thương mt và th giác".

Bà Lê Đinh Kim Thoa, vợ ông Trn Huỳnh Duy Thc, cho VOA biết trong ln thăm mi nht, gia đình mun gửi cho ông Thc mt đèn pin bng nha, sau khi biết ông b giam trong tình trng thiếu ánh sáng dn ti b suy gim th lc nghiêm trng. Nhưng tri giam đã không cho phép ông Thc nhn đèn pin.

Thân nhân ông Thức nói h b gây khó d đ kiu. Em trai ông Thức, ông Trn Huỳnh Duy Tân, nói vi VOA :

"Họ b trí đ gp anh Thc trong mt phòng đc bit, cách ngăn bng mt tm kiếng, nói chuyn cũng khó, nh cũng không th bt tay được người nhà. H đi x rt tàn bo vi gia đình và anh Thc trong chuyn đó".

"Hồi trước, cái đường mà nh đi t tri giam đi ra, gia đình đi t ngoài vô, có mt cái cng làm bng hàng rào. Gia đình còn tranh th bt tay được vi nh. Nhưng đến ln th hai thì h ly mt tm tôn chn ngang luôn. H ct luôn con đường mà ch đ tht tay qua hàng rào nắm tay nh mt cái, đ nh nm tay v con mt cái, mà h cũng không cho, h ngăn luôn".

Theo tổ chc Ân xá Quc tế, vic tri giam không cho phép ông Thc gi và nhn thư t hay tiếp cn các n phm, tài liu là vi phm điu 58(1) và 64 của Quy tc Nelson Mandela.

Ngoài ra, "trong quá trình thụ án, ông b chuyn tri nhiu ln mà không báo trước cho gia đình, khiến h phi đi quãng đường xa đ thăm ông", điu này vi phm điu 59 trong quy tc ca Liên Hip Quc.

Quy tắc Nelson Mandela quy đnh "tù nhân phi được giam gi, trong phm vi có th, nhng tri giam gn nhà hay nơi phc hi xã hi ca h".

Kể t khi ông Thc b chuyn ra tri giam Ngh An, gia đình không th đi thăm ông mi tháng như trước đây vì nhiu điu kin tr ngi.

Gia đình ông Thức nói h rt lo ngi cho tình trng sc khe ca ông, đc bit sau khi được cp nht tin tc t nhc sĩ Trn Vũ Anh Bình, người b giam chung vi ông Thc tri Xuyên Mc, va mãn hn tù 4 năm v Điu 88.

"Thời gian Xuyên Mc, anh Thc cũng b xu vài ln. Có ln đang nm trên giường, nh xu, té xung đt, may mà có cái thùng đ được cái đu. Ln th 2 là trong nhà v sinh trong đó, nh b xu, té xung đp b cái thau luôn. Gia đình rt lo. Mi cách đây vài ngày gặp Trn Vũ Anh Bình mi biết được chuyn đó nên gia đình rt lo. Hi nào ti gi nh có bnh huyết áp thp, thêm điu kin như thế này thì rt nguy cho sc khe ca nh".

Tổ chc Ân xá Quc tế yêu cu chính quyn Vit Nam tuân th Quy tc Nelson Mandela, đối x vi ông Thc bng s tôn trng và phm giá, đng thi "tr t do ngay lp tc và vô điu kin" cho ông Thc và các tù nhân lương tâm khác.

Ngay sau cuộc Đi thoi Nhân quyn M-Vit ti Hà Ni vào ngày 23/5, phái đoàn M do Tr lý Ngoi trưởng ph trách các vấn đ dân ch, nhân quyn và lao đng, bà Virginia Bennett, đã có cuc gp riêng vi mt s nhà hot đng xã hi ti Vit Nam vào ngày 24/5. Phía Vit Nam đ ngh chính ph Hoa Kỳ quan tâm và can thip đ ông Trn Huỳnh Duy Thc sm được tr t do.

Published in Việt Nam