Thông Luận

Bộ Nội vụ Slovakia đang trải qua thời kỳ hoảng sau khi truyền thông Đức công bố thông tin rằng cựu Bộ trưởng Nội vụ, Robert Kaliňák, đã cung cấp một máy bay của chính phủ cho phái đoàn Việt Nam từ Prague đi Bratislava và sau đó là Moscow để giúp đỡ Đảng Cộng sản Việt Nam vận chuyển Trịnh Xuân Thanh, từ Berlin về Hà nội.

Cựu Bộ trưởng Nội vụ, Robert Kaliňák, đã cung cấp một máy bay của chính phủ cho phái đoàn Việt Nam từ Prague đi Bratislava

Sau vụ nhà báo Jan Kuciak bị sát hại hồi đầu năm vì những bài viết về tham nhũng, Slovakia đã phải chứng tỏ họ vẫn thuộc về phương Tây. Nhưng thay vào đó, vụ bê bối với mật vụ Việt Nam sẽ chỉ làm trầm trọng thêm mối quan hệ của Slovakia với Đức và các nước phương Tây. Slovakia giờ trở thành quốc gia đã giúp các nhà lãnh đạo độc tài bắt cóc người ngay trên lãnh thổ của một trong những đồng minh chính trị, kinh tế và quân sự của họ. 

Cáo buộc Slovakia tham gia trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh đã trở thành một vụ bê bối chính trị lớn kể từ hôm thứ Năm. Trong bài điều tra của Denník N dựa trên báo cáo của các nhà điều tra Đức và lời khai của các sĩ quan cảnh sát Slovakia thì họ đã chứng kiến chuyến thăm chính thức của phái đoàn Việt Nam đã được sử dụng để vận chuyển Trịnh Xuân Thanh từ Bratislava đến Moscow và sau đó là Việt Nam hồi tháng 7 năm 2017.

Sau khi Thủ tướng Peter Pellegrini gặp Tổng thống Andrej Kiska,Bộ trưởng Bộ Nội vụ Denisa Saková đã đình chức của ông Peter Krajčírovič để phục vụ điều tra vụ án bắt cóc và vai trò của Slovakia trong đó.

Những điều bất thường 

Một tháng sau khi Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc mang về Việt Nam quy án, các nhân viên điều tra Đức đã chất vấn Bratislava về hành khách trên chuyến bay của Bộ Nội vụ Slovakia đi Moscow ngày 26 tháng 7 năm 2017. Cho tới lúc đó các quan chức cảnh sát Slovakia và đại diện Bộ Nội vụ mới tỏ ra nghi ngờ hành khách được cho là bị say rượu bị đưa lên máy bay chính là người đã bị mật vụ Việt Nam bắt cóc ở Berlin. 

Các nhân viên cảnh sát Slovakia cũng như nhân viên Bộ Nội vụ và nhân viên sân bay đã tường thuật lại chi tiết vụ việc.

"Thứ Ba, ngày 25 tháng 7 năm 2017, Bratislava

Vào lúc 3:30 chiều, tất cả các tài xế thuộc Văn phòng Bảo vệ cho các Cơ quan Hiến pháp và Bộ Ngoại giao Slovakia nhận được điện thoại và được hỏi liệu họ có sẵn sàng làm việc vào ngày hôm sau hay không. Một phái đoàn Việt Nam sẽ đến bất ngờ đến Slovakia. Một số vệ sĩ rất ngạc nhiên vì các chuyến thăm tương tự thường được lên kế hoạch truóc vài tuần. 

Thứ Tư, ngày 26 tháng 7 năm 2017, Bratislava

Vào 1 giờ chiều, máy bay chính phủ Slovakia trở về từ Praha với đoàn Việt Nam trên đó. Đây là chuyến bay đầu tiên mà Slovakia cung cấp một chiếc máy bay cho phái đoàn Việt Nam. Các nhân viên cảnh sát cảm thấy sự việc đáng nghi ngờ vì thường không cho các quốc gia nước ngoài mượn máy bay. Điều đó sau này được xác nhận qua câu trả lời của Bộ Nội vụ rằng việc cho mượn máy bay là một tình huống bất thường".

"Kế hoạch của họ thay đổi hoàn toàn ; điều đó có vẻ bình thường", cựu Bộ trưởng Nội vụ Robert Kaliňák cho biết trong một cuộc phỏng vấn của tờ SME hàng ngày, khi ông giải thích lý do cho phái đoàn Việt Nam mượn máy bay.

Cửa trên máy bay mở ra lúc 1:19. Radovan Čulák, người đứng đầu giao thức tại Bộ Nội vụ Slovakia (được xác định bởi các phương tiện truyền thông Đức như một nhân chứng chủ chốt cho vụ việc) đã có mặt trên máy bay. Ông ta có nhiệm vụ là đảm bảo mọi thứ diễn ra suôn sẻ. Ngoài ra còn có một người khác trên máy bay là Lê Hồng Quang, cố vấn của thủ tướng lúc bấy giờ Robert Fico.

Lúc 1:20 chiều, một đoàn xe khởi hành từ sân bay của Bratislava. Viên chức phụ trách đoàn xe là Ján H. 

Chiếc limousine chỏ Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm do Igor M. lái, và chiếc limousine dự phòng do Lukáš H. điều khiển. Martin K. lái xe chở các thành viên còn lại của đoàn cùng với Čulák.

Các xe này do năm xe máy hộ tống. Số lượng xe nhiều như vậy có vẻ bất thường đối với cảnh sát, cho một chuyến thăm kiểu này.

Bộ trưởng Nội vụ Robert Kaliňák đang chờ ở phía trước của khách sạn chính phủ Bôrik và thực hiện một cuộc gọi điện thoại căng thẳng, đôi khi gần như hét lên. Ông ta đề cập đến từ "hộ chiếu".

Ba xe thuê từ Prague và một chiếc SUV Lexus đã đậu sẵn trong bãi đậu xe của khách sạn. Trịnh Xuân Thanh ở một trong những chiếc xe khách. Trịnh Xuân Thanh bị đánh đập, tiêm thuốc mê, và mắt nhìn vô hồn. Không có cảnh sát nào biết đến sự hiện diện của Thanh. Vị trí của xe tải sau này đã được cảnh sát Berlin cung cấp nhờ vào định vị GPS tích hợp.

Róbert S. và Slavomír Z. chịu trách nhiệm các "biện pháp an ninh" khác nhau tại Bôrik. Họ quan sát xung quanh.

Vào khoảng 1:35, đoàn xe bộ trưởng Việt Nam đến nơi.

Một cuộc họp giữa hai phái đoàn bắt đầu tại diễn ra tại khách sạn. Về phía Việt Nam, có Bộ trưởng Bộ Công an, Tô Lâm ; Dương Minh Hưng ; Lê Mạnh Cường ; và Phạm Văn Hiếu tham gia. Phía Slovak do Robert Kaliňák, Radovan Čulák, Ivan Netík và Lê Hồng Quang đại diện. Thêm vào đó, 19 người khác thuộc "hạng B" cũng có mặt tại cuộc họp nhưng các nhà điều tra Đức không rõ danh tính.

Trong quá trình họp, có điều gì đó bất ngờ xảy ra. Đại diện Việt Nam đến gặp chỉ huy đoàn xe - Ján H. - và yêu cầu anh ta cung cấp thêm một xe nữa. Anh ta không biết là xe đó có chứa Trịnh Xuân Thanh.

Tuy nhiên, đối với đoàn xe mô tô chính thức, các yêu cầu như vậy là không bình thường vì số lượng xe và người luôn được chỉ định trước.

Lúc đầu, Ján H. từ chối yêu cầu của phía Việt Nam về một chiếc xe nước ngoài. Phụ trách an ninh liên lạc với trụ sở Văn phòng Bảo vệ các Cơ quan Hiến pháp và cho quyết định chiếc xe Việt Nam với bảng số Cộng hòa Séc sẽ không được phép đi chung, nhưng một chiếc xe của cảnh sát Slovakia sẽ được thêm vào.

Cuộc họp bộ trưởng tại khách sạn Bôrik kéo dài thêm mười lăm phút, và lên tới 40 phút thay vì 25 phút như kế hoạch vì phải chờ xe thêm vào.

Vì lợi ích quốc gia ?

Tài xế của chiếc xe mới là Michal C. Vào lúc này này, các nhân viên cảnh sát mới nhìn thấy Thanh bầm tím. Čulák yêu cầu họ đưa Thanh từ chiếc xe của Séc sang xe cảnh sát. Čulák nói, "Kali biết chuyện này ; đây là vì là lợi ích quốc gia". 

Čulák nói với các vệ sĩ rằng người bị giam giữ này bị say rượu và té cầu thang. Anh ta sẽ được giữ tránh mặt bộ trưởng để anh ta không bị mất mặt.

Hai người đàn ông, có lẽ là mật vụ Việt Nam, vào xe cùng Thanh. Họ xốc Thanh ta lên để cho Thanh không bị té.

Trịnh Xuân Thanh 'tự thú' trên VTV.

Đoàn xe máy đến tại sân bay Milan Rastislav Štefánik vào đúng 2:29 chiều. Cảnh sát làm nhiệm vụ tại sân bay ngay lập tức nhận thấy có thêm một chiếc xe. Những chiếc xe đầu trực tiếp đi tới tận máy bay mà không đi qua bất kỳ máy quét hoặc sự kiểm tra nào tại các thiết bị dành cho các chuyến bay nhà nước.

Bộ trưởng Việt Nam bước vào máy bay đầu tiên, tiếp theo là một phần phái đoàn. Người bị bắt cóc được đưa lên cuối cùng, được xốc nách để làm cho có vẻ như thể anh ta say rượu và cần được hỗ trợ. Từ chỉ có 4 người trên chiếc chuyên cơ đến từ Prague, đã có 12 người lên máy bay đi Moscow.

"Nội gián" là cố vấn của Fico ?

Các nhà điều tra Đức đã cho biết rằng người đứng đầu giao thức của Bộ Nội vụ, Radovan Čulák, và nhóm của ông chịu trách nhiệm về chuyến thăm Slovakia, với sự hỗ trợ của cố vấn cho thủ tướng Slovakia, ông Lê Hồng Quang, người đã hợp tác với người Việt Nam. Đại sứ quán ở Bratislava. Vào thời điểm đó, Robert Fico là thủ tướng.

Từ năm 2014, trang chống tham nhũng trong đại sứ Slovakia tại Hà Nội đã lên tiếng về trường hợp của Lê Hồng Quang - người đang làm việc cho thủ tướng ông Fico. Ông Quang có 2 quốc tịch, nhưng lại là cố vấn của thủ tướng Slovakia ?

Ông Quang là người đã thay mặt phía Việt Nam để xử lý các thỏa thuận của phái đoàn này. 

Báo Dennik N cũng cho biết rằng các nhà điều tra Đức cũng đã nhận thấy chính phủ Slovakia có thể đã tham gia vào vụ bắt cóc một cách vô tình và rằng có một "tay nội gián" ở phía Slovak đã tham gia vào các vụ việc. Và do dó chắc chắn phải xem xét kỹ hơn vai trò của cố vấn Thủ tướng Lê Hồng Quang, người nhận chức trưởng sứ quán Slovakia tại Hà Nội sau vụ bắt cóc".

Dennik N cũng lưu ý rằng Tổng thống Andrej Kiska thừa nhận rằng Thủ tướng Chính phủ Robert Fico đã yêu cầu ông bổ nhiệm ông Lê Hồng Quang làm đại sứ vốn là một điều bất thường và Tổng thống Kiska đã từ chối việc bổ nhiệm. Bộ Ngoại giao đã triệu hồi ông Quang trở về Bratislava sau khi có các báo cáo về vụ bắt cóc, và hiện ông Quang không còn làm việc cho ngoại giao Slovakia nữa.

Bộ trưởng nội vụ Robert Kaliňák : chúng tôi bị Việt Nam lừa

Bộ trưởng nội vụ Robert Kaliňák, người bị buộc phải từ chức vào tháng 3 vừa qua do cuộc khủng hoảng chính trị và các cuộc biểu tình của Slovakia sau vụ giết hại nhà báo Ján Kuciak và vị hôn thê của ông, Martina Kušnírová, đã phủ nhận tất cả các cáo buộc và nhấn mạnh rằng Slovakia chỉ có thể đã vô tình bị dính líu vì phái đoàn Việt Nam bị lừa.

Kaliňák đã duy trì quan điểm rằng vụ bắt cóc xảy ra ở Đức và do đó đây là vấn đề của cảnh sát Đức nên không có lý do gì để điều tra và truy tố hình sự ở Slovakia.

Kaliňák và cảnh sát Slovakia lập luận rằng các nhà điều tra Đức đã không báo cáo Thanh bị mất tích trong hệ thống chia sẻ thông tin về người mất tích của khối Schengen.

Ông Robert Kaliňák

Nhưng tờ Sme hàng ngày đưa tin rằng vào ngày 5 tháng 8 rằng họ đã nhận được một bản sao của một báo cáo của cảnh sát cho thấy Thanh đã được đưa vào hệ thống thông tin Schengen khi chưa đầy 24 giờ sau khi bị bắt cóc ở Berlin. Việc tìm kiếm chính thức người mất tích bắt đầu vào lúc 8:30 sáng ngày 24 tháng 7 năm 2017.

Kaliňák trả lời rằng những tuyên bố của ông dựa trên thông tin ông nhận được từ Bộ Nội vụ.

"Khi chúng tôi thảo luận tại ủy ban nghị viện ba tháng trước, Bộ Nội vụ đã kiểm tra và xác nhận rằng tên của ông Thanh không được lưu giữ ở đó", Kaliňák nói với Sme vào ngày 5 tháng 8.

Slovakia : rối bòng bong 

Tổng thống Andrej Kiska và Thủ tướng Peter Pellegrini sẽ gặp nhau tiếp để thảo luận về vụ việc ngày thứ Ba 8 tháng 8. Hiện Pellegrini yêu cầu người kế nhiệm Kaliňák, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Denisa Saková và cảnh sát trưởng Milan Lucansky sang Đức để hợp tác với nhân viên điều tra Berlin.

Hôm thứ hai, Bộ Nội vụ Slovakia ra tuyên bố cho biết Bộ trưởng Nội vụ Denisa Sakova quyết định vào ngày 6 tháng 8 rằng bà cho phép các nhân viên cảnh sát ra làm chứng trong vụ điều tra vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh ở Đức.

Các cáo buộc này đã gây căng thẳng cho liên minh ba đảng cầm quyền của Slovakia. Thành viên Most-Hid nói hôm thứ Hai rằng họ không thể ở lại liên minh nếu các thông tin về vụ việc báo chí đưa tin được xác nhận.

Trong khi đó, phe đối lập kêu gọi truy tố hình sự Kaliňák và những người tổ chức cuộc biểu tình "Vì một Slovakia tử tế – For a Decent Slovakia" nói rằng họ đã sẵn sàng xuống đường một lần nữa nếu những cáo buộc về sự tham gia bắt cóc của Kaliňák là đúng.

Hà Nội : chẳng còn mặt nào nữa mà mất

Một năm trước đây, nhà nước Việt Nam huyênh hoang rằng Trịnh Xuân Thanh đã tự nguyện quay trở về nước cúi đầu quy án sau khi đã trốn sang tận Đức. 

Trả lời báo chí trong nước về việc Trịnh Xuân Thanh bị mật vụ Việt Nam bắt cóc từ Berlin mang về nước chịu tội, ông Tô Lâm – Bộ trưởng Công an – khi đó đã khẳng định rằng : "Hiện tôi chưa có thông tin gì !" với một vẻ mặt rất bình thản. 

Hà Nội đã nhất quyết không đáp ứng lại yêu cầu của nước Đức như trao trả lại Trịnh Xuân Thanh và công khai xin lỗi mà mang Trịnh Xuân Thanh ra xử tội tham nhũng làm bằng chứng cho chiến dịch đốt lò hừng hực của ông Trọng sẽ không chừa một ai không thuộc phe cánh của ông ta. 

Hà Nội cứ tưởng rằng người Đức sẽ để yên khi hai bên đã có các thỏa thuận ngầm ở cấp nhà nước về việc xử lý khủng hoảng ngoại giao nhằm khôi phục lại mối quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước từ tháng 12 năm ngoái. Nhưng cho đến giờ, thì cả Slovakia cũng không thể ngậm tăm để đánh đổi Hà Hội lấy lòng tin của các đồng minh Tây Âu cũng như để giữ sự ổn định trong nước. 

Cho tới giờ Tô Lâm vẫn kiên trì im lặng. 

Phương Thảo tổng hợp

Nguồn : VNTB, 08/08/2018

*****************

Slovakia cho cảnh sát khai chứng vụ Trịnh Xuân Thanh (VOA, 07/08/2018)

Bộ Nội vụ Slovakia sẽ cho phép cảnh sát khai chứng trong cuộc điều tra vụ Trịnh Xuân Thanh, người mà Đức nói bị các điệp viên Việt Nam bắt cóc đưa về Việt Nam thông qua ngã Slovakia.

Ông Trịnh Xuân Thanh khi ra tòa

Vụ bắt cóc, theo cáo giác, xảy ra trong chuyến công du đến Slovakia của Bộ trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm hồi tháng 7 năm ngoái.

Các công tố viên Đức cho rằng ông Thanh, người lúc đó đang làm hồ sơ xin tỵ nạn ở Đức, đã bị nhân viên mật vụ Việt Nam ‘bắt cóc’ trên đường phố ở Berlin và được đưa về Việt Nam. Sau đó, ông Thanh đã bị đưa ra xét xử và bị kết án chung thân.

Tuần trước, nhật báo Dennik N của Slovakia dẫn lời một số sỹ quan cảnh sát nước này xác nhận rằng ông Thanh đã bị bí mật đưa về Việt Nam trên một phi cơ công vụ của chính phủ Slovakia.

Ông Thanh đã bị bắt đưa vào một chiếc xe van từ Berlin đến Bratislava qua ngõ Prague, sau đó được dồn chung vào phái đoàn của ông Tô Lâm rồi rời khỏi Slovakia trên phi cơ của chính phủ nước này, tờ Dennik N tường thuật.

Vụ việc đã làm quan hệ giữa Đức và Việt Nam trở nên căng thẳng và khiến Đức cáo buộc Việt Nam vi phạm luật pháp quốc tế. Một tòa án Đức hồi tháng 7 đã kết án một người đàn ông Việt Nam 3 năm 10 tháng tù sau khi ông này thú nhận đã giúp đỡ mật vụ Việt Nam bắt cóc ông Thanh.

Slovakia cho đến nay vẫn tìm cách tránh liên can và cựu Bộ trưởng Nội vụ Robert Kalinak hôm 3/8 đã phủ nhận mọi sự dính líu của Chính phủ Slovakia trong vụ bắt giữ Trịnh Xuân Thanh và gọi mọi cáo buộc là ‘khoa học viễn tưởng’.

Hôm thứ Hai ngày 6/8, Bộ Nội vụ Slovakia ra thông cáo : "Bộ trưởng Nội vụ Denisa Sakova đã quyết định rằng các cảnh sát được miễn trách nhiệm bảo mật thông tin trong vụ bắt cóc một công dân Việt Nam từ Đức đưa về Việt Nam".

Cáo buộc về sự dính líu của chính phủ Slovakia đã gây căng thẳng trong liên minh cầm quyền gồm ba đảng của nước này. Đối tác phụ trong liên minh là Đảng Most-Hid hôm 6/8 nói rằng họ sẽ không thể ở lại trong liên minh nếu tin tức mà báo chí loan tải được xác nhận là có thật.

Thủ tướng Peter Pellegrini hôm 6/8 nói rằng ông sẽ điều Bộ trưởng Sakova và Cảnh sát trưởng Milan Lucansky đến Đức để hợp tác với cảnh sát nước này điều tra vụ việc.

Nghi ngờ Trịnh Xuân Thanh 'bị đưa sang Slovakia' (BBC, 30/04/2018)

Bộ Nội vụ Slovakia tuyên bố rằng họ quan ngại về việc chuyến thăm của Bộ trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm hồi năm ngoái có thể đã bị 'lợi dụng' cho những mục đích vượt ra ngoài phạm vi hợp tác và hữu nghị song phương, truyền thông nước này hôm 29/4 nói.

Hôm 24/4, phiên tòa xử nghi phạm vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh bắt đầu tại Berlin

TASR, hãng thông tấn của Slovakia, dẫn nguồn từ Vụ Báo chí thuộc Bộ Nội vụ nói rằng Bộ đang phải phản hồi các thông tin từ truyền thông Đức, theo đó nói chuyến công du của ông Tô Lâm có thể có liên hệ tới hoạt động của cơ quan an ninh Việt Nam tại Đức.

Truyền thông Đức trong những ngày gần đây nói rằng Slovakia 'có thể đã có dính líu' vào vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh hồi 7/2017 tại Berlin.

Chính phủ Slovakia không xác nhận tin báo chí này nhưng nói hôm 29/04 :

"Kể từ tháng 8 năm ngoái, Bộ Nội vụ Slovakia đã làm việc chặt chẽ với các cơ quan của Đức để làm rõ vấn đề, để hợp tác tối đa thông qua việc trợ giúp pháp lý quốc tế".

"Nếu như thông tin từ phía Đức đưa ra được xác nhận, thì chúng tôi sẽ coi đó là việc đối tác Việt Nam đã hành xử không công bằng, lạm dụng lòng hiếu khách của chúng tôi để làm những việc không nằm trong phạm vi quan hệ hữu nghị, và việc đó làm bất ổn quan hệ song phương vốn đang rất tốt đẹp giữa hai nước", Bộ Nội vụ Slovakia được TASR dẫn lời nói.

Vụ việc đang tiếp tục làm rung động quan hệ Đức - Slovakia, khiến đương kim Thủ tướng Slovakia, ông Peter Pellegrini (Đảng Smer-SD) đã phải trả lời truyền hình và xác nhận nước ông bị cho là "có dính líu" đến vụ Trịnh Xuân Thanh.

Theo trang slovensko.hnonline.sk, Thủ tướng Pellegrini hứa ông sẽ yêu cầu có cuộc điều tra về vụ này.

Khách sạn Borik

Cuộc họp giữa Bộ trưởng Nội vụ khi đó của Slovakia, Robert Kalinak, và ông Tô Lâm, diễn ra tại khách sạn Borik ở Blatislava hồi 7/2017.

Theo Bộ Nội vụ, cuộc họp được thu xếp trong chuyến đi trước đó của phái đoàn Slovakia tới Việt Nam nhằm củng cố quan hệ hợp tác giữa hai nước.

Tờ FAZ (Frankfurter AllgemeineZeitung) của Đức, số ra ngày 25/4/2018, nói rằng chỉ ba ngày sau vụ bắt cóc ở Berlin, vào ngày 26/7/2017, nhiều nhân vật tình nghi trong vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh đã từ Prague trên các xe thuê chạy tới Pressburg và đỗ xe tại bãi đỗ của khách sạn Borik.

Báo này cũng nêu rõ Khách sạn Borik là nơi nằm dưới sự chủ quản của chính phủ Slovakia và là nơi đã diễn ra cuộc gặp gỡ giữa tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Công an Việt Nam với Bộ trưởng Nội vụ Robert Kalinak, người đồng thời là Phó thủ tướng cho đến ngày 12/03.

Báo chí Đức đưa nhiều tin quanh phiên tòa 'bắt cóc' Trịnh Xuân Thanh

Bài tường thuật của FAZ nói trong phái đoàn Việt Nam có cả tướng Đường Minh Hưng, người hiện đang bị cơ quan điều tra Đức cho là đã trực tiếp chỉ huy vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh tại Berlin.

Cơ quan công tố Đức nói tướng Hưng đã rời Berlin về Việt Nam ngay sau vụ bắt cóc, và trong những ngày đó, Đức tin rằng ông Trịnh Xuân Thanh vẫn đang còn bị giữ tại một địa điểm bí mật nào đó ở Châu Âu.

FAZ nói rằng ông Hưng đã quay ngay trở lại Châu Âu để tham dự cuộc gặp giữa phái đoàn Việt Nam với các chính trị gia cao cấp của Slovakia, và đặt câu hỏi phải chăng đây là cuộc gặp để hai bên thương lượng trong việc Slovakia giúp đỡ Việt Nam đưa ông Trịnh Xuân Thanh về nước.

Hôm 24/4, phiên tòa xử nghi phạm vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh bắt đầu tại Berlin.

Cơ quan điều tra Đức nói rằng một phụ nữ đi cùng ông Trịnh Xuân Thanh vào thời điểm xảy ra vụ bắt cóc cũng bị bắt đi.

Theo nội dung cáo trạng, chiếc xe chở những người bị bắt đã chạy thẳng về Đại sứ quán Việt Nam tại Berlin. Người phụ nữ bị bắt cóc cùng ông Thanh, được nêu danh tính là cô Thi Minh P. D., đã rời Đức về Việt Nam ngay trong ngày, qua ngả Bắc Kinh.

Tuy nhiên, cơ quan công tố Đức nói rằng ông Thanh sau khi bị đưa về Đại sứ quán đã được đưa về Việt Nam "bằng cách nào đó không rõ".

Các điều tra viên nghi ngờ rằng đối tượng bị bắt cóc có thể đã được đưa vào xe dịch vụ cứu thương để đưa tới thủ đô Bratislava của Slovakia, sau đó bay về Hà Nội, nhật báo Đức Tageszeitung tường thuật.

Trịnh Xuân Thanh bị điều tra 'rửa tiền' ?

Phiên tòa ở Berlin xử ông Nguyễn Hải Long, bị cáo buộc có liên quan tới vụ 'bắt cóc Trịnh Xuân Thanh', đã tạm nghỉ sau hôm khai mạc 24/4.

Tòa án sẽ mở lại vào hai ngày 7 và 8/5.

Ông Trịnh Xuân Thanh đã bị kết án hai án chung thân ở Việt Nam

Truyền thông Đức đã đăng nhiều tin bài về phiên xử, trong đó có thông tin gây chú ý từ tuần báo Focus hôm 26/4.

Tờ báo này nói vào năm 2013, giới chức Đức chú ý một tài khoản mà người vợ ông Trịnh Xuân Thanh đã mở ở ngân hàng Sparkasse ở Đức.

Tài khoản này nhận vào 635.000 euro. Người gửi, tờ báo Focus ghi, là ông Hong Quang NL, đăng ký chỗ ở giống địa chỉ nhà vợ ông Thanh.

Tờ Focus cũng tường thuật giới chức Đức tìm thấy danh sách ghi các tài khoản ở Đức của vợ chồng ông Thanh.

Đến ngày 28/4, cũng tờ Focus lại đăng bài thứ hai, nói rằng chính nhân vật Hong Quang NL, thông qua một luật sư, đã liên lạc với cảnh sát Đức, hai ngày sau khi xảy ra vụ "bắt cóc Trịnh Xuân Thanh" ở Berlin.

Nhân vật NL này, theo báo Focus, đã cung cấp các thông tin như tin về một cô gái được cho là người tình của Trịnh Xuân Thanh, thẻ tín dụng ông Thanh, và các chuyến bay mà có thể đã đưa ông Thanh ra khỏi nước Đức.

Trước tin của tờ Focus về cuộc điều tra cáo buộc rửa tiền, nhà báo tự do Lê Mạnh Hùng từ Berlin bình luận :

"Theo tôi, có hai vấn đề riêng rẽ. Cáo buộc rửa tiền, giả sử ông Thanh vẫn còn đang ở Đức, nhưng lý do xin tị nạn bị xem là không xứng đáng, rằng ông chạy trốn như tội phạm kinh tế, chưa chắc ông ấy đã được cho tị nạn".

"Nhưng trong khi thủ tục xin tị nạn của ông Thanh chưa xong, chưa đến ngày thẩm vấn thì xảy ra vụ mà Đức gọi là bắt cóc, sau đó bị xử án mà tưởng có nguy cơ bị tử hình. Dường như vì vậy Đức đã cấp cho ông quyền cư trú tị nạn chính trị".

Ông Hùng đặt giả thuyết : "Giờ đây ví dụ ông Thanh lại được quay lại Đức, biết đâu ông ấy lại phải ra tòa vì cáo buộc rửa tiền".

Thủ tướng Slovakia, Robert Fico (giữa) đưa ra một triệu euro tiền mặt (trên bàn) để thưởng cho ai giúp tìm ra kẻ giết ông Jan Kuciak nhưng đến hôm 15/03 ông Fico đã từ chức, sau khi Bộ trưởng Nội vụ Robert Kalinak (bìa phải) cũng từ chức trước đó vài hôm

Bộ trưởng Nội vụ Slovakia Robert Kalinak và thủ tướng Robert Fico đều đã từ chức sau khi bị hàng vạn dân biểu tình phải đối vì vụ việc có liên quan đến cái chết của nhà báo Jan Kuciak và vị hôn thê.

*********************

Việt Nam có thể đã lợi dụng lòng hiếu khách của Slovakia để bắt cóc Trịnh Xuân Thanh (RFA, 30/04/2018)

Bộ Nội vụ Slovakia hôm 29/4 bày tỏ quan ngại về chuyến thăm của Bộ trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm sang nước này hồi năm ngoái vì nghi ngờ chuyến thăm có thể được sử dụng nhằm mục đích khác hơn là thăm hữu nghị. Hãng tin TARS của Slovakia loan tin này hôm 29/4.

Trịnh Xuân Thanh (giữa) bị dẫn ra tòa ở Hà Nội hôm 22/1/2018 AFP

Bộ Nội vụ Slovakia đưa ra phản ứng này sau khi có thông tin từ báo chí Đức cho biết chuyến thăm của tướng Tô Lâm đến Slovakia có thể là liên quan đến việc mật vụ Việt Nam bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, một cựu quan chức ngành dầu khí lúc đó đang xin tỵ nạn tại Đức.

Thông báo của bộ Nội vụ Slovakia viết : ‘chúng tôi cho rằng những việc như vậy đáng ra phải được giải quyết theo cách khác, theo tiêu chuẩn. Từ tháng 8 năm ngoái đến nay, Bộ Nội vụ Slovakia đã làm việc chặt chẽ với các đối tác Đức để làm rõ vấn đề này, cung cấp các hợp tác tối đa thông qua hỗ trợ tư pháp quốc tế.

Bộ Nội vụ Slovakia cho biết nếu các thông tin được phía Đức công bố được xác nhận thì phía Slovakia sẽ xem việc làm của chính phủ Việt Nam là không công bằng với đối tác của mình, và lạm dụng lòng hiếu khách của Slovakia vào mục đích khác thay vì tình hữu nghị, và điều này sẽ làm ảnh hưởng đến quan hệ hai nước.

Theo Bộ Nội vụ Slovakia, vào tháng 7 năm ngoái, Bộ trưởng công An Tô Lâm đã đén Slovakia và gặp Bộ trưởng Nội vụ Robert Kalinak tại khách sạn Borik ở Bratislava. Mục đích của chuyến thăm được nói vào lúc dó là để tăng cường quan hệ giữa hai nước.

Trong khi đó báo chí Đức cho gần đây cho biết Slovakia có thể có liên quan đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh ở Berlin, Đức vào tháng 7 năm ngoái. Theo báo chí Đức, một số kẻ tình nghi tham gia vụ bắt cóc đã có mặt trong chuyến thăm Bratislava cùng tướng Tô Lâm.

Chính phủ Đức đã cáo buộc Việt Nam vi phạm luật pháp quốc tế và Đức khi cho mật vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh.

Chính phủ Việt Nam bác bỏ cáo buộc này và nói rằng Trịnh Xuân Thanh đã về nước đầu thú.

Vào đầu năm nay, Việt Nam đã mở hai phiên tòa xét xử Trịnh Xuân Thanh về các tội cố ý làm trái quy định nhà nước gây hậu quả nghiêm trọng và tham ô với hình phạt án tù chung thân.

Hôm 23/4, tòa Thượng thẩm Đức đã mở phiên tòa xét xử một nghi phạm tham gia vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh. Cáo trạng đọc trước tòa cũng cáo buộc tướng công an Đường Minh Hưng đã đến Berlin, trực tiếp chỉ huy vụ bắt cóc.

******************

Về vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh : Báo chí truyền thông Slovakia chỉ trích chính phủ nước này dữ dội (Tiếng Dân, 02/05/2018)

Ngay sau khi vụ bắt cóc xảy ra, đầu tháng 8 năm 2017 chính phủ ở Bratislava đã được phía Đức thông báo chính thức về nghi vấn Trịnh Xuân Thanh được đưa ra khỏi EU bằng chuyên cơ của chính phủ Slovakia. Kể từ đó các nhà điều tra Đức đã làm việc chặt chẻ với Bộ Nội vụ Slovakia để làm rõ vấn đề. Cuộc điều tra này được giữ kín, sau hơn 8 tháng điều tra, phía Đức mới bắt đầu hé lộ.

Ảnh chụp bài báo trên tờ Handelsblatt ra ngày 30/04/2018

Hôm 30/04/2018 báo Handelsblatt, là nhật báo Đức chuyên về kinh tế, đăng một bài báo với tựa đề "Chuyên cơ của chính phủ trong tâm điểm – Báo chí truyền thông Slowakia thấy Chính phủ đồng lõa" và chạy hàng tít phụ "Người Việt bị bắt cóc ở Berlin có thể đã được vận chuyển bởi một máy bay của Chính phủ Slovakia. Các phương tiện truyền thông Slovakia nói đây là một sự ô nhục cho đất nước". Sau đây là bản dịch bài báo của tờ Handelsblatt :

Bộ Nội vụ Slovakia đã bị chỉ trích vì có thể dính líu đến vụ bắt cóc một người Việt Nam từ Berlin đưa về nước. Vụ việc này là một sự ô nhục quốc tế cho cả nước Slovakia, nhật báo "Dennik N" viết như vậy hôm thứ Hai vừa qua.

Chính phủ đã trình bày cho dư luận quốc tế thấy một hình ảnh khủng khiếp của đất nước: "Hoặc chúng ta là một băng đảng của những kẻ cẩu thả, hoặc thậm chí chúng ta là những kẻ đồng lõa trong một vụ tội phạm quốc tế".

Bộ Nội vụ ở Bratislava, thủ đô Slovakia đã thú nhận rằng, họ đã cho một phái đoàn ngoại giao Việt Nam sử dụng ngắn hạn một chuyên cơ của chính phủ Slovakia sau một chuyến thăm làm việc thường lệ.

Bộ Nội vụ không biết rằng hồi tháng 7 năm ngoái, chiếc chuyên cơ này có thể đã được dùng để chở doanh nhân bị bắt cóc Trịnh Xuân Thanh về nước. Bộ Nội vụ giận dữ về việc mình có thể đã bị "lợi dụng" lòng hiếu khách.

Hôm thứ Hai vừa qua, trong cuộc nói chuyện với các báo "Pravda" và "Plus1den" Bộ trưởng Nội vụ Robert Kalinak cho biết rằng, từ tháng 8 năm 2017 chính phủ ở Bratislava đã được Phía Đức thông báo chính thức về sự nghi ngờ này. Kể từ đó, Bộ nội vụ Slovakia đã làm việc chặt chẽ với chính quyền Đức, nhưng được giữ bí mật.

Trong 2 vụ án ở Việt Nam, Trịnh Xuân Thanh đã bị kết án hai lần tù chung thân vì tham nhũng và quản lý kém. Phiên tòa xét xử phúc thẩm sắp bắt đầu. Vụ bắt cóc này đã làm cho quan hệ Đức-Việt bị ảnh hưởng nặng nề.

Chuyên cơ của Chính phủ Slovakia đã cho Bộ Trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm mượn chở Trịnh Xuân Thanh về Hà Nội qua ngả Moscow

Trong khi đó một bài báo trên nhật báo TAZ số ra ngày 01/05/2018 cho biết một số chi tiết mới về nghi vấn Bộ Nội vụ Slovakia đã cung cấp Bộ trưởng Công an Tô Lâm một chuyên cơ của Slovakia để chở Trịnh Xuân Thanh về nước.

Theo trình bày của Bộ Nội vụ Slovakia, phái đoàn Công an cao cấp Việt Nam ban đầu muốn bay đến Vienna, thủ đô nước Áo, chứ không bay đến Slovakia. Trong một thời gian ngắn thì kế hoạch đã được thay đổi.

Thời gian ngắn trưa ngày 26/07/2017 Bộ trưởng Công an Tô Lâm đã hạ cánh xuống Praha, thủ đô CH Séc. Theo thông tin tờ TAZ nhận được, tháp tùng ông là Trung tướng Đường Minh Hưng và hai người đàn ông khác, trong đó có một sĩ quan cảnh sát cấp cao.

Theo lời của Bộ Nội vụ Slovakia, vì sự thay đổi lịch trình này và để cho Bộ trưởng Tô Lâm không bỏ lỡ cuộc hẹn ngay sau đó tại Moscow, nên Slovakia đã cung cấp cho Bộ trưởng Tô Lâm một chuyên cơ của chính phủ Slovakia. Theo sưu tra của tờ TAZ, đó là một chiếc Airbus A319, được gửi đến Praha – Cộng hòa Séc vào buổi sáng ngày 26/07/2017.

Chỉ một tiếng rưỡi đồng hồ sau đó chiếc chuyên cơ lại cất cánh chở Bộ trưởng Tô Lâm cùng với những người tháp tùng và hạ cánh xuống phi trường Bratislava của Slovakia vào đầu giờ chiều ngày 26/07/2017.

Sân bay Letisko Batislava của Slovakia

Chỉ hơn một tiếng rưỡi sau, chiếc chuyên cơ của chính phủ Slovakia lại cất cánh một lần nữa và bay đến Moscow, có lẽ với nạn nhân bị bắt cóc Trịnh Xuân Thanh trên máy bay, sau đó ông Thanh bị đưa về Hà Nội.

Những thông tin về thời gian do Bộ Nội vụ Slovakia đưa ra cũng không ăn khớp với nhau : Theo Bộ Nội vụ, cuộc họp làm việc tại khách sạn chính phủ Bôrik kéo dài khoảng hai giờ. Nhưng các bộ trưởng không thể nào nói chuyện với nhau lâu như thế được, vì thời gian từ khách sạn đến sân bay đã mất 40 phút.

Hiếu Bá Linh, tổng hợp