 | Tổng quan: | 3707815 |
Slovakia trục xuất nhà ngoại giao Việt Nam vì liên quan vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh (VOA, 06/02/2020)
Slovakia vừa loan báo trục xuất một nhà ngoại giao Việt Nam và ra thời hạn cho người này phải rời khỏi Slovakia trong vòng 48 tiếng vì liên quan đến vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh tại Đức vào năm 2017, truyền thông Slovakia đưa tin hôm 6/2.
Ông Trịnh Xuân Thanh bị đưa ra tòa án Hà Nội xét xử vào ngày 22/1/2018.
Tin cho hay thông báo của Bộ Ngoại giao Slovakia với nội dung "một trong những nhà ngoại giao của ông phải rời khỏi đất nước trong vòng 48 giờ" vì "không được hoan nghênh" đã được gửi đến Đại sứ Dương Trọng Minh ở Bratislava.
"Slovakia đưa ra quyết định nghiêm trọng này có liên quan đến phán quyết cuối cùng của tòa án phúc thẩm Đức về vụ bắt cóc một người Việt Nam", TASR dẫn lời cơ quan báo chí Slovakia cho biết, đồng thời nói thêm rằng "sẽ có những hậu quả nghiêm khắc về ngoại giao" một khi "những nghi ngờ nghiêm trọng về việc (Việt Nam) lạm dụng lòng hiếu khách của Slovakia được chính thức xác nhận".
Trước đó, hôm 4/2, tòa án liên bang Đức đã bác bỏ kháng cáo của bị cáo Long N.H., nghi phạm cuối cùng trong vụ bắt cóc cựu quan chức-doanh nhân dầu khí Trịnh Xuân Thanh trong thời gian ông này đang xin tị nạn tại Đức tại thời điểm mất tích. Ông Long đã bị một tòa án quận Berlin kết án 3 năm và 10 tháng tù vào tháng 7/2018 về tội gián điệp và tòng phạm trong vụ bắt giữ phi pháp ông Trịnh Xuân Thanh.
Phía Đức nói ông Trịnh Xuân Thanh đã bị tình báo Việt Nam bắt cóc trên một con phố ở thủ đô Berlin và được chở qua Slovakia, sau đó mang về Việt Nam bằng máy bay mượn của Slovakia để đưa sang Nga, từ đó đem về Hà Nội, nơi ông bị xét xử và kết án tù chung thân vào năm 2018 vì tội "Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng" và "Tham ô tài sản".
Hiện Đại sứ quán Việt Nam tại Slovakia chưa đưa ra bình luận gì về thông tin này.
Slovakia ban đầu phủ nhận mọi thông tin trên truyền thông và khẳng định không liên quan gì đến việc tạo điều kiện để đưa Trịnh Xuân Thanh về nước.
Bất chấp các cuộc điều tra và phán quyết từ tòa án Đức, cho tới nay, Hà Nội vẫn khẳng định Trịnh Xuân Thanh "tự về nước đầu thú".
******************
Vụ Trịnh Xuân Thanh : Slovakia cho một nhà ngoại giao Việt Nam '48 tiếng' để về nước (BBC, 06/02/2020)
Một cán bộ ngoại giao Việt Nam bị buộc phải rời Slovakia vì vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh ở Đức.
Ông Trịnh Xuân Thanh đã bị tuyên hai án tù chung thân trong hai phiên tòa sơ thẩm tại Hà Nội hồi tháng 1 và tháng 2/2018
Một nhân viên ngoại giao Việt Nam đã trở thành "nhân vật không được hoan nghênh" (persona no grata) và "có 48 giờ" để rời khỏi Slovakia, theo Bộ Ngoại giao Slovakia sau khi có phán quyết của Toà phúc thẩm ở Đức về vụ "bắt cóc" cựu quan chức ngành dầu khí Việt Nam, Trịnh Xuân Thanh.
Trang Spectator ở Slovakia cho biết Bộ Ngoại giao Slovakia đã trao một văn bản cho Đại sứ Việt Nam tại Slovakia, Dương Trọng Minh về vấn đề này.
Vụ việc từ 2017 mà ở Việt Nam có người tưởng như đã không còn dư âm gì thì lại đang được hâm nóng lại ở châu Âu.
Theo nhà báo độc lập Lê Mạnh Hùng từ Berlin, thì phía Slovakia chịu sức ép từ Đức, quốc gia chủ chốt của EU ở vùng Trung Âu và Đông Âu.
"Ngay sau khi Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc tại Berlin đưa về Việt Nam vào tháng 7 năm 2017, chính phủ Đức bởi tin vào những bằng chứng và sự điều tra nhanh chóng đã có thái độ phản đối quyết liệt, lập tức công bố trục xuất hai nhà ngoại giao của Tòa Đại sứ Việt Nam tại Berlin về nước và triệu đại sứ Đoàn Xuân Hưng tới chất vấn.
Theo báo Slovakia trích nguồn cơ quan điều tra của Đức thì "Slovakia đã dính líu đến toàn bộ vụ việc, qua cách cung cấp phi cơ của chính quyền cho phía quan chức Việt Nam",
"Trong các phiên tòa xử nghi can Nguyễn Hải Long tội tham gia vụ bắt cóc, phía Đức đã đi tới kết luận đây là tội phạm mang tính quốc gia và cơ quan trực tiếp chỉ đạo thực hiện vụ này là ở cấp bộ (Bộ Công an Việt Nam). Những người trực tiếp được điều sang Berlin thực hiện vụ bắt cóc là các sĩ quan an ninh của Bộ Công an Việt Nam, mang hộ chiếu ngoại giao của Việt Nam".
Luật sư của ông Trịnh Xuân Thanh tại Đức, bà Petra Isabel Schlagenhauf
Xin nhắc lại Đức đã không ít lần tạo sức ép muốn Slovakia phải có thái độ trách nhiệm và làm rõ điều này. Thủ tướng Angela Merkel trong một lần tiếp đón thủ tướng Slovakia tại Berlin cũng đã trực tiếp công khai đề nghị như vậy.
Những phản ứng của phía Slovakia ở cấp nhà nước cho đến nay dường như vẫn chưa rõ ràng, chưa đầy đủ.
Giờ đây sau khi có bản phán quyết cuối cùng của tòa án tối cao Cộng hòa liên bang Đức kết luận về vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh, có lẽ là thời điểm Slovakia không còn thể làm ngơ trước sự đòi hỏi của phía Đức và sự im lặng từ phía Việt Nam, theo nhà báo Lê Mạnh Hùng từ Berlin.
Ông Hùng cũng nói :
"Sự xâm phạm thô bạo tới chủ quyền, an ninh và danh dự của Đức, quốc gia đứng đầu khối EU, thể theo luật pháp, văn hóa Đức khó có chuyện dễ dàng cho vào quên lãng bằng thời gian, nhất là một khi quốc gia mắc lỗi đó có vị thế còn khá khiêm tốn trên trường quốc tế như Việt Nam".
Sự kiện vụ ông Trịnh Xuân Thanh quay trở lại chính trị và báo chí châu Âu xảy ra vào thời điểm Liên hiệp châu Âu chuẩn bị thông qua Hiệp định Thương mại EVFTA với Việt Nam.
Nhiều cách giải thích trái ngược nhau
Hôm 30/1, luật sư của ông Trịnh Xuân Thanh, bà Petra Isabel Schlagenhauf, vào ngày 28/1 đã ra thông cáo với báo giới, khẳng định việc Việt Nam tiếp tục giam giữ ông Trịnh Xuân Thanh, thân chủ của bà là trái luật quốc tế.
Trả lời BBC News Tiếng Việt trong thư điện tử gửi từ Berlin, bà Petra Isabel Schlagenhauf khẳng định rằng, bằng quyết định bác bỏ đơn kháng cáo của ông Nguyễn Hải Long, Tòa án Tối cao liên bang Đức đã xác nhận rằng, việc bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh - thân chủ của bà - là trái luật pháp quốc tế.
Trao đổi với BBC qua thư điện tử, bà viết :
"Một trong những người tham gia vào vụ bắt cóc khách hàng của tôi [tức Trịnh Xuân Thanh] đã bị bắt ở Prague, bị dẫn độ về Đức. Sau một phiên tòa kéo dài vài tháng, ông ta đã bị Tòa Thượng thẩm ở Berlin (Kammergericht - tòa án cao nhất ở Berlin với trường hợp này) kết án là đã tham gia vào việc bắt cóc và làm việc cho một tổ chức bí mật ở nước ngoài ở Đức và lãnh án 3 năm 10 tháng tù."
Thăm Slovakia hồi tháng 2/2019 bà Merket thảo luận với lãnh đạo nước chủ nhà về vụ ông Trịnh Xuân Thanh.
"Với quyết định này, Tòa án Tối cao liên bang Đức đã xác nhận rằng, việc bắt cóc khách hàng của tôi là trái luật pháp quốc tế và việc giam giữ khách hàng của tôi tại Việt Nam, từ quan điểm pháp lý của Đức, là bất hợp pháp".
"Với quyết định này, việc Việt Nam phải trả tự do cho khách hàng của tôi là điều không còn có gì cần bàn cãi nữa", thư điện tử của bà Petra Isabel Schlagenhau gửi BBC News Tiếng Việt nhấn mạnh.
Hồi tháng 5/2018, Đại sứ Việt Nam tại Slovakia, ông Dương Trọng Minh, sau khi bị Bộ Ngoại giao nước chủ nhà triệu lên chất vấn, đã nói rằng ông Trịnh Xuân Thanh chưa từng tới Slovakia, theo trang tin spectator.sme.sk.
Đại sứ Việt Nam nói như vậy với giới chức cao cấp nhất ở Slovakia, theo phía Slovakia nói với báo chí hôm 18/5/2018.
Bộ Ngoại giao Đức từng cho rằng ông Trịnh Xuân Thanh bị bắt cóc trong lúc đang xin quy chế tị nạn tại Berlin.
Đại sứ Dương Trọng Minh (thứ hai, từ bên phải) bị Bộ Ngoại giao Slovakia triệu lên làm việc hôm 3/5/2018. Ông Minh nói rằng nhân vật mà phía Slovakia nhắc tên "chưa hề tới Slovakia"
Trong khi đó, Truyền thông nhà nước Việt Nam dẫn nguồn Bộ Công an Việt Nam là không hề có chuyện bắt cóc ông Thanh từ Đức mà ông Thanh tự ý về đầu thú để mong được hưởng sự khoan hồng.
Thông cáo chính thức, được truyền thông Việt Nam đưa lại viết :
"Ngày 31/7/2017, Trịnh Xuân Thanh, sinh ngày 13/2/1966, đăng ký hộ khẩu thường trú tại...Tây Hồ, Hà Nội; hiện là bị can bị truy nã theo Quyết định số 20/C46-P12 ngày 19/9/2016 của Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an đã đến Trực ban hình sự Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an đầu thú".
Sau đó, ông Thanh liên tiếp bị đưa ra tòa xét xử với các tội danh khác nhau. Trong đó, có 2 án tù chung thân với cáo buộc "cố ý làm trái và tham ô tài sản" khi ông Trịnh Xuân Thành còn làm Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam thuộc Tập đoàn Dầu khí VIệt Nam".
Sân bay Bratislava - hình chỉ có tính minh họa. Cho đến tháng 5/2018, phía Việt Nam nói ông Trịnh Xuân Thanh chưa hề có mặt tại Slovakia nhưng cả Đức và Slovakia cho rằng ông ta được đưa đi bằng đường hàng không khỏi EU từ Bratislava
Cho đến nay, vụ Trịnh Xuân Thanh cho thấy mâu thuẫn nội bộ trong hệ thống chính trị Việt Nam, giữa cách xử lý theo các tiêu chuẩn quốc tế, và cách làm việc theo cách đặc thù của nước này.
Hiện tượng đối ngoại lúc tiến, lúc lui bị cho là do xu hướng chuyên chế cỗ hữu tác động, theo một số bình luận.
Ngoài ra, những gì xảy ra sau vụ ông Trịnh Xuân Thanh "về nước" bị một số ý kiến cho là biểu hiện của nghiệp vụ yếu kém của ngành công an, an ninh Việt Nam, khiến ngoại giao, quốc thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Vụ bắt cóc Trịnh Xuân Thanh đã trở thành nội dung áp đảo trong cuộc họp giữa Bộ trưởng Ngoại giao Slovakia Miroslav Lajcak và Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh bên lề cuộc họp tại Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc ở New York, theo tường thuật của TASR hôm 27/9.
Phó Thủ tướng-Ngoại trưởng Slovakia Miroslav Lajcak (trái) bắt tay với Phó Thủ tướng-Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh trong một cuộc họp ở Hà Nội năm 2014.
Hãng thông tấn nhà nước Slovakia cho biết Ngoại trưởng Slovakia đã "mạnh mẽ lên án" hành động bắt cóc cựu lãnh đạo công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) từ Đức, nói rằng đây là hành động "vi phạm nền tảng luật pháp quốc tế và lạm dụng trắng trợn hệ thống khối Schengen, gây tác động tiêu cực lên quan hệ Việt Nam-Slovakia".
Ngoại trưởng Lajcak còn "nhấn mạnh" với Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh rằng những giải thích trước đây của phía Việt Nam về những "nghi ngờ nghiêm trọng" trong vụ bắt cóc người Việt Nam trên lãnh thổ Slovakia là "không thỏa đáng". Vì vậy, thông qua người đồng cấp, ông kêu gọi Việt Nam "nhanh chóng làm rõ mọi nghi ngờ để khôi phục lòng tin lẫn nhau trong quan hệ song phương".
"Nếu anh cứ tiếp tục khẳng định rằng anh không lạm dụng lòng hiếu khách của chúng tôi và công dân bị bắt cóc của anh không có mặt trên máy bay của chính phủ Slovakia, thì tôi cần một lời giải thích đáng tin cậy về cách anh đưa ông ta từ Đức về lại Việt Nam. Bất kỳ giải thích sai lệch nào về phía anh cũng sẽ gây hậu quả đối với quan hệ song phương giữa hai nước chúng ta. Chúng tôi đang đã sẵn sàng thực hiện các bước hạn chế theo quy định của Liên minh Châu Âu", TASR dẫn lời ông Lajcak nói với ông Phạm Bình Minh.
Trước đó, Bộ trưởng Nội vụ Slovakia Denisa Sakova sau cuộc họp với người đồng cấp Đức Horst Seehoffer ở Berlin ngày 24/9 cho biết phía Đức không quy trách Slovakia trong vụ bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh, nhưng yêu cầu Slovakia cung cấp thông tin cho họ về các bước xử lý mà Slovakia đã và đang thực hiện về vụ bắt cóc này.
Bà Denisa Sakova nói "hai bên đều đồng ý rằng vụ bắt cóc này ảnh hưởng lên mối quan hệ giữa Đức và Việt Nam và giữa Slovakia và Việt Nam, chứ không phải giữa Slovakia và Đức".
Việt Nam bị cáo buộc là đã bắt cóc ông Trịnh Xuân Thanh từ Đức và sau đó dùng máy bay mượn của chính phủ Slovakia - nhân chuyến công tác của Bộ trưởng Công an Tô Lâm và các quan chức khác - để đưa ông này sang Nga rồi từ đó về Việt Nam. Các nhà điều tra Châu Âu đã phát hiện nhiều bằng chứng và tòa án Đức gần đây đã quy án một số người liên quan đến vụ bắt cóc này.
Việt Nam cho tới nay vẫn khẳng định ông Trịnh Xuân Thanh tự về nước đầu thú.
Cuộc họp giữa hai bộ trưởng diễn ra hôm 25/9, bên lề cuộc họp Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc lần thứ 73 ở New York, Hoa Kỳ.
TASR cho biết ngoại trưởng Slovakia còn yêu cầu Việt Nam cung cấp bằng chứng về những giải thích mà Slovakia đòi hỏi phải có "ngay lập tức".
Tin cho hay Phó Thủ Tướng Phạm Bình Minh hứa sẽ chuyển tải thông điệp này đến các lãnh đạo nước mình.
https://youtu.be/99z9rT9OJR8
