Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Ân Xá Quốc tế kêu gọi Việt Nam điều tra tin tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư bị đánh và cùm

RFA, 23/9/2022

Tổ chức Ân Xá Quốc tế vào ngày 23/9 ra thông cáo báo chí kêu gọi Việt Nam tiến hành điều tra ngay cáo giác về việc Trại 6, Thanh Chương, Nghệ An đánh đập và cùm chân tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư.

trinhbatu1

Ông Trịnh Bá Tư - Facebook

Thông cáo dẫn lời bà Ming Yu Hah, Phó Giám đốc Vận động Khu vực của Amnesty International, rằng : "Việc đánh đập, biệt giam và cùm chân suốt nhiều ngày là hình thức tra tấn hoặc ngược đãi. Cơ quan chức năng Việt Nam phải khẩn cấp điều tra những cáo buộc liên quan và truy cứu trách nhiệm đối với những người vi phạm".

Thông tin về việc tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư bị đánh và cùm chân được người cha Trịnh Bá Khiêm đưa ra sau chuyến thăm nuôi con ông tại Trại 6, Thanh Chương, Nghệ An hôm 20/9 vừa qua.

Ông Trịnh Bá Khiêm cho biết chính con trai ông báo bị quản giáo trại giam đánh vào ngày 6/9 sau khi nộp đơn tố cáo cơ sở giam giữ này. Ngay sau đó, nhà hoạt động 33 tuổi bị đưa đi cùm chân trong phòng biệt giam trong thời gian 10 ngày. Ông tuyệt thực kể từ ngày 6/9 và chưa biết khi nào thì dừng.

Đây là lần thứ hai ông Tư bị quản giáo đánh trong trại giam. Khi bị bắt vào giữa tháng 6/2020, ông Trịnh Bá Tư bị công an tỉnh Hòa Bình đánh và gây tổn thương thận.

Vào ngày 22/9, tổ chức quốc tế Giám sát Nhân quyền Human Rights Watch ra thông cáo thúc giục cơ quan chức năng Việt Nam tiến hành điều tra tin này.

Hôm 21/9, bà Đỗ Thị Thu, chị dâu của ông Trịnh Bá Tư, tức là vợ của tù nhân lương tâm Trịnh Bá Phương gửi đơn kêu cứu khẩn cấp đến Chủ tịch nước, Chủ tịch quốc hội, Bộ trưởng công an, và Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao cùng Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Nghệ An.

Trong đơn, bà Thu đề nghị Bộ Công an và các cơ quan có thẩm quyền điều tra tại sao em chồng bà lại bị tra tấn và cùm chân, đồng thời giải thích rõ cho gia đình biết.

Gia đình ngày hiện có ba người đang phải thụ án tù do kiên định đấu tranh giữ đất của làng Dương Nội cũng như thông tin về vụ lực lượng chức năng tấn công làng Đồng Tâm, giết chết cụ Lê Đình Kình hồi tháng 1/2020.

Bà mẹ là Cấn Thị Thêu và Trịnh Bá Tư chịu án tám năm tù ; Trịnh Bá Phương 10 năm tù. Ông Trịnh Bá Khiêm cũng từng bị án 15 tháng tù sau khi bị bắt hồi ngày 25/4/2014 khi đang phản đối cuộc cưỡng chế đất ở Dương Nội, ngoại thành Hà Nội.

Nguồn : RFA, 23/09/2022

**************************

Hàng chục luật sư kiến nghị bãi bỏ biện pháp cùm chân đối với tù nhân

RFA, 23/09/2022

Hơn 30 luật sư ở khắp Việt Nam ký vào đơn kiến nghị chính quyền bãi bỏ biện pháp cùm chân trong giam giữ tù nhân, coi đây là hình thức đối xử vô nhân đạo và không phù hợp với xã hội văn minh.

trinhbatu2

Tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư mới bị cùm chân 10 ngày trong trại giam - Báo Quảng Ninh

Luật sư Ngô Ngọc Trai khởi xướng đơn kiến nghị trong ngày 21/9, một ngày sau khi có thông tin tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư tố cáo việc ông bị đánh đập và cùm chân trong Trại giam số 6.

Có 30 luật sư tham gia ký tên như các ông/bà : Ngô Anh Tuấn, Lê Văn Hòa, Lê Văn Luân, Vũ Thị Hà… gửi tới các lãnh đạo chủ chốt của Việt Nam vào ngày 23/9.

Kiến nghị dựa trên các quy định bảo vệ quyền con người của Bộ luật Tố tụng Hình sự và Luật Thi hành Tạm giữ Tạm giam năm 2015, hay quy định nghiêm cấm các hình thức đối xử vô nhân đạo hoặc hạ nhục người chấp hành án trong Luật Thi hành án hình sự năm 2019.

Trong đơn dẫn lại trường hợp ông Đặng Văn Hiến, vừa được Chủ tịch nước ân giảm án tử hình xuống tù chung thân, ông Hiến trong nhiều năm liền bị giam giữ cùm chân, cho rằng "đó là biện pháp đang áp dụng bấy lâu nay đối với các tử tù, hoặc trong nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng dù chưa xét xử nhưng để phòng ngừa cơ quan giam giữ cũng áp dụng cùm chân".

Khẳng định "những phòng giam tử tù nhỏ hẹp với những bệ xi măng làm chỗ nằm cùng biện pháp cùm chân vệ sinh ăn uống tại chỗ, những biện pháp giam giữ như vậy không phù hợp với tính nhân đạo của pháp luật nhà nước hiện nay".

Luật sư Lê Văn Hoà, một người ký vào đơn kiến nghị nói với Đài Á Châu Tự do (RFA) :

"Tôi cho rằng dù người tử tù bị tước quyền công dân nhưng vẫn cần được đối xử nhân đạo. Hiện tại công tác giam giữ, đặc biệt đối với tử tù trong các trại giam ở Việt Nam khá là nghiêm khắc.

Tôi thấy thực tế ở Việt Nam không phải tất cả tử tù đều có được bản án khách quan, có nhiều trường hợp bị oan, điển hình như ông Nguyễn Thanh Chấn, Hàn Đức Long, và Nguyễn Văn Chưởng".

Ông Hòa từng là cán bộ của Ban Nội chính Trung ương thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng kiến nghị công tác giam giữ phạm nhân cần phải xem xét lại, đồng thời chính quyền cần thiết phải lắng nghe ý kiến của những nhà lập pháp, giới luật sư, và cả những người dân bình thường.

Luật Thi hành án hình sự và Luật Thi hành tạm giữ tạm giam hiện hành có quy định về việc tù nhân hoặc người bị tạm giam vi phạm nội quy cơ sở giam giữ sẽ bị áp dụng hình thức kỷ luật là đưa vào buồng kỷ luật có thể bị cùm một chân.

Ngoài ra, luật quy định về chế độ giam giữ người bị kết án tử hình nêu rõ "nếu xét thấy họ có biểu hiện bỏ trốn, tự sát hoặc có hành vi nguy hiểm khác thì thủ trưởng cơ sở giam giữ quyết định việc cùm một chân và tổ chức theo dõi, quản lý, ngăn ngừa".

Trong một bài viết đăng công khai ở trang Facebook cá nhân, luật sư Ngô Ngọc Trai cho rằng, trên thực tế cho thấy tâm lý phòng ngừa của các cán bộ quản giáo trại giam quá cao nên "các trường hợp đều thấy bị cùm chân cả, sự lo lắng trách nhiệm cho giam giữ và muốn thuận lợi dễ dàng trong công việc khiến cho quyền con người ít được quan tâm coi trọng".

Theo ông, dù cho tù nhân hoặc người bị tạm giam có hành vi không đúng, chỉ cần giam riêng, việc cùm chân không đảm bảo quyền con người như pháp luật đã quy định.

Ở Việt Nam không chỉ tử tù mới bị cùm chân, ông Vũ Văn Hùng, người từng phải thụ án ba năm tù từ 2008 đến năm 2011 vì treo biểu ngữ chống tham nhũng, bảo vệ biển đảo và đòi đa nguyên đa đảng, bị cùm chân trong một tuần ở Trại giam Nam Hà. Ông nói với phóng viên :

"Khi cùm chân đêm không ngủ được vì thi thoảng đang ngủ mà co chân khiến đau điếng vì một chân bị cùm cứng chặt. Đi vệ sinh phải dùng bô và ngồi tại chỗ nên bẩn thỉu hôi thối trong một phòng chật chội… không được liên hệ, không được gặp người nhà, và không được nhận tiếp tế".

Cựu giáo chức ở Hà Nội từng trải qua hai lần tù cho biết, trại giam thường xuyên áp dụng biện pháp cùm chân để trừng phạt tù nhân lương tâm, những người kiên định tư tưởng và không nhận tội nên phản đối việc bị buộc lao động, hoặc đầu tranh đòi quyền lợi cho người tù, và nhiều người trong số họ cũng bị kỷ luật cùm chân.

Mới đây, tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư nói với gia đình ông bị cùm chân trong phòng biệt giam trong mười ngày, và tuyệt thực từ ngày 6/9.

Luật sư Lê Văn Hòa thuộc Đoàn luật sư thành phố Hà Nội khẳng định, việc cùm chân tù nhân lương tâm như trong trường hợp ông Tư không thỏa đáng và vi phạm quyền con người, vì họ không có hành vi bạo lực.

Ông cho rằng việc cùm chân nêu trên chỉ là biện pháp răn đe của cơ sở giam giữ, tuy nhiên theo ông biện pháp này vẫn có thể được áp dụng trong một số trường hợp để bảo đảm an ninh cho cơ sở giam giữ.

Cựu sĩ quan của Tổng cục Tình báo Quân đội Vũ Minh Trí nói :

"Việc cùm chân đối với tù nhân xâm phạm nghiêm trọng quyền con người của họ. Việc này không phải áp dụng cho mọi tù nhân, tuy nhiên tôi tin rằng biện pháp này bị lạm dụng khá nhiều".

Nhắc lại việc cựu Ủy viên Bộ Chính trị Đinh La Thăng phát biểu trong một phiên tòa "mong được đối xử như một con người", ông Trí cho rằng vi phạm nhân quyền trong các trại giam và trại tạm giam rất phổ biến, đặc biệt đối với những người tù mang án chính trị "nhằm trả thù cá nhân và hạ nhục họ".

Nhà báo Võ Văn Tạo từ Nha Trang ủng hộ đơn kiến nghị của nhóm luật sư về bãi bỏ cùm chân trong việc trừng phạt tù nhân. Ông nói qua điện thoại :

"Cá nhân tôi thấy đây là một kiến nghị tốt và đáng hoan nghênh. Nếu nhà nước Việt Nam mà tiếp thu và thực hiện kiến nghị đó sẽ là một bước tiến về nhân quyền… Thay vì cùm chân, người ta có thể củng cố phòng giam để tù nhân khó có thể trốn thoát được".

Trong vài năm gần đây, Văn phòng Liên Hiệp quốc về chống ma tuý và tội phạm (UNODC) tổ chức nhiều khoá tập huấn về Quy tắc tối thiểu tiêu chuẩn của Liên Hiệp quốc đối với tù nhân (Quy tắc Nelson Mandela) cho cán bộ của Bộ Công an Việt Nam.

Điều 1 của Quy tắc Nelson Mandela nói "Tất cả các tù nhân sẽ được đối xử với sự tôn trọng do phẩm giá và giá trị vốn có của họ như con người. Không một tù nhân nào sẽ phải chịu sự trừng phạt và tất cả các tù nhân sẽ được bảo vệ khỏi sự tra tấn và đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục, mà không có bất kỳ trường hợp nào có thể được viện dẫn để biện minh.

Sự an toàn và an ninh của tù nhân, nhân viên, nhà cung cấp dịch vụ và du khách phải được đảm bảo mọi lúc".

Nguồn : RFA, 23/09/2022

************************

Nhà hoạt động Trịnh Bá Tư bị đánh đập, phạt cùm ở Trại giam số 6

RFA, 21/09/2022

Ông Trịnh Bá Tư, nhà hoạt động vì quyền đất đai nổi tiếng đang tuyệt thực trong Trại giam số 6 (huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An), bị quản giáo của trại này đánh đập và cùm chân nhiều ngày trong phòng biệt giam.

trinhbatu3

Ông Trịnh Bá Tư và mẹ mình- tù nhân lương tâm Cấn Thị Thêu - Human Rights Watch

Thông tin trên được ông Tư cung cấp cho cha mình là ông Trịnh Bá Khiêm trong buổi thăm gặp ngày 20/9. Ông Khiêm thuật lại với phóng viên Đài Á Châu Tự Do qua điện thoại :

"Thường một buổi thăm gặp kéo dài một tiếng. Đến phút 40, con trai tôi nói ‘con bị đánh bố ạ’… xong rồi mấy viên cảnh sát quản giáo xúm vào, ầm ĩ lên, xô đẩy con tôi ra khỏi phòng thăm gặp. Tôi thấy con trai tôi hét lên rất to nhưng ồn quá nên tôi không nghe được".

Trước khi được gặp con trai mình qua một lớp cửa kính, ông Khiêm được một cán bộ trại giam thông báo rằng "Tư đang bị kỉ luật vì đã viết đơn vu cáo, bị kỉ luật hai tháng mới được thăm gặp một lần, tháng này được gặp Tư thì tháng 10 không được gặp Tư nữa".

Ông Khiêm cũng bị cảnh báo "chỉ được nói chuyện về gia đình, không được nói chuyện gì khác, nếu vi phạm sẽ bị dừng cuộc gặp ngay lập tức đồng thời lập biên bản".

Phóng viên không thể liên lạc với Trại giam số 6 qua số điện thoại của trại giam công bố trên mạng Internet để xác minh sự việc.

Ông Trịnh Bá Tư, sinh năm 1989, hiện đang thụ án tám năm tù giam tại Trại giam số 6, Thanh Chương - Nghệ An với tội danh "phát tán tài liệu nhằm chống Nhà nước".

Ông Tư và mẹ mình là bà Cấn Thị Thêu cùng bị bắt giữa năm 2020 sau khi lên tiếng mạnh mẽ trên mạng xã hội về vụ bố ráp của 3.000 cảnh sát cơ động vào xã Đồng Tâm trong đêm 9/1/2020, bắn chết ông Lê Đình Kình và ba viên cảnh sát mất trong vụ việc.

Chắp nối các thông tin, ông Trịnh Bá Khiêm cho biết sự việc xảy ra với con trai mình từ đầu tháng 9 như sau :

"Theo tôi tổng hợp, Tư đã làm đơn tố cáo và ngày 6/9 bị trại giam gọi đến một buồng để làm việc trong thời gian từ bốn đến sáu tiếng. Tại đây, con tôi bị đánh.

Tư không kịp nói bị đánh bởi bao nhiêu người và bị đánh trong thời gian bao lâu.

Sau đó con tôi bị đưa đến buồng kỷ luật, cùm trong 10 ngày : ăn ngủ và vệ sinh tại chỗ".

Tuy nhiên, ông không rõ con trai ông làm đơn tố cáo về nội dung gì và phía trại giam cũng không cung cấp thông tin này cho ông. 

Hết 10 ngày đó, ông Tư không bị cùm nữa, ban đầu ông bị giam ở khu vực của những người có án an ninh, sau bị chuyển sang khu hình sự.

Ngay sau khi bị đánh, Trịnh Bá Tư tuyệt thực trong 14 ngày cho đến ngày thăm gặp người thân, và không rõ bao giờ thì ông ngừng tuyệt thực.

Trịnh Bá Tư trông rất gầy và xanh xao, tuy nhiên ông Khiêm không thấy vết thương hay vết bầm tím nào trên người của con trai mình.

Ông Khiêm, từng phải đi tù vì chống lại việc cưỡng chế đất đai của gia đình ở xã Dương Nội, nói an ninh Việt Nam "biết cách đánh mà không để lại dấu vết".

Sau khi thuật lại việc mình bị đánh, ông Tư bị quản giáo khống chế đưa đi, cán bộ trại giam liền lập biên bản với nội dung "ông Tư vu cáo cán bộ trại giam đánh mình" và muốn ông Khiêm ký vào biên bản này nhưng ông từ chối vì không có đủ thông tin về sự việc.

Ông nói gia đình sẽ tìm mọi cách để yêu cầu nhà chức trách Việt Nam điều tra việc con ông bị đánh khi đang thi hành án tù ở Trại giam số 6, đồng thời làm đơn gửi Bộ Công an yêu cầu trả lời về nội dung đơn tố cáo của ông Trịnh Bá Tư.

Nguồn : RFA, 21/09/2022

Additional Info

  • Author RFA tiếng Việt
Published in Việt Nam

Nghệ sĩ Việt Nam chung tay trong hành trình làm sáng tỏ vụ án tử tù Hồ Duy Hải

RFA, 26/08/2020

Nghệ sĩ trở thành "điều tra viên"

"Đây là điều mà khi nói tôi cũng bị xúc động. Thậm chí nhiều lần tôi đã rơi nước mắt trong những đêm nằm nghĩ về những gì đã trả qua đối với họ. Tôi nghĩ về một người mẹ. Tôi nghĩ về một thanh niên, tất nhiên kém hơn tôi nhiều tuổi, cũng mê đá bóng cũng có mẹ…Tuy nhiên cuộc sống bị mất đi thì tôi cũng dành rất nhiều tình cảm".

vuan1

Luật sư Trần Hồng Phong, đại diện pháp lý cho Hồ Duy Hải, trong một lần quay phim tư liệu "Nỗi oan Hồ Duy Hải". Courtesy : Facebook Lê Thế Thắng

Trên đây là tâm tình của nhiếp ảnh gia Lê Thế Thắng với RFA vào ngày 26/8.

Nghệ sĩ Lê Thế Thắng được công chúng thưởng lãm biết đến qua phim nghệ thuật "Vietnam From Above". Một phim ngắn gồm 2 tập, phổ biến trên Youtube với hình ảnh đất nước Việt Nam xinh đẹp, thanh bình cùng nỗi niềm ưu tư của tác giả cũng ẩn chứa phía sau những khung hình nhiều màu sắc lung linh đó.

Chia sẻ của nghệ sĩ Lê Thế Thắng với RFA không phải liên quan về "Vietnam From Above", một phim được đánh giá cao về nghệ thuật, mà về một phim tư liệu vừa được công chiếu trên các kênh truyền thông trực tuyến. Series phim tài liệu có tựa đề "Nỗi oan Hồ Duy Hải".

Anh Lê Thế Thắng cho biết từ sau khi được nghe vài người bạn nói về tâm tư của họ liên quan câu chuyện vụ án tử tù Hồ Duy Hải và theo dõi phiên tòa giám đốc thẩm, diễn ra trong 3 ngày, từ ngày 6 đến ngày 8/5, anh thật sự bị sốc.

Quyết định tham gia cùng nhóm phóng viên Báo Sạch và là đạo diễn series phim tư liệu "Nỗi oan Hồ Duy Hải", nghệ sĩ Lê Thế Thắng chia sẻ rằng đó cũng là một cơ duyên. Và, trong quá trình đi vào thực tế để tìm hiểu vụ án giết người ở Bưu điện Cầu Voi, tỉnh Long An, mà tử tù Hồ Duy Hải kêu oan kéo dài hơn một thập niên qua càng khiến cho một người nghệ sĩ bị sốc nặng hơn.

"Khi bắt đầu tìm hiểu vụ án này và đón nhận luồng thông tin ngày một dồn đến thì thật sự tôi bị gây choáng váng. Tôi là người làm trong lĩnh vực điện ảnh và tôi đã xem rất nhiều phim. Thật tình tôi không tưởng tượng được có một vụ án mà lại có chuỗi lô-gích và diễn tiến cho đến hôm nay lại kinh khủng đến như vậy. Và, cá nhân tôi thì tôi nghĩ rằng rất khó có một kịch bản nào trên thế giới, hoặc có thể tôi chưa xem được, mà nếu như lấy câu chuyện của Hồ Duy Hải để làm kịch bản phim thì kịch bản này là một kịch bản (tôi không biết dùng từ nào để mô tả) khó có cái nào tương tự".

Đạo diễn phim tư liệu "Nỗi oan Hồ Duy Hải, nói với RFA rằng từ chuyện người mẹ của Hồ Duy Hải, chuyện hồ sơ pháp lý, chuyện những thông tin gần đây với những bằng chứng mới, bút lục bị mất, không có dấu vết nhân chứng…và chính bản thân người nghệ sĩ đóng vai Hồ Duy Hải làm thực nghiệm hiện trường để xác minh Hồ Duy Hải có mặt ở Bưu điện Cầu Voi trong lúc xảy ra án mạng hay không thì cá nhân anh Lê Thế Thắng quả quyết niềm tin và khẳng định rằng Hồ Duy Hải không thể là nghi phạm, chứ nói chi là thủ phạm.

Từ Hà Nội, trong cùng ngày 26/8, nghệ sĩ Thịnh Nguyễn, một nhà làm phim về các vấn đề xã hội như dân oan và tử tù chia sẻ đồng quan điểm với nghệ sĩ Lê Thế Thắng về Hồ Duy Hải.

"Oan hay không thì không biết (vì chỉ Hải mới là người biết). Nhưng mà nỗi khổ thì có thật. Đi cùng với mẹ của Hải thì tôi cảm nhận nỗi đau là thật. Đấy là điều để còn hy vọng. Và, điều gì khiến tôi hy vọng ? Đó là tình mẫu tử. Là một nghệ sĩ, tôi cảm thấy với tình mẫu tử đó thì bà Loan sẽ cứu được Hải".

Làm phim tư liệu về tử tù

Đề cập đến mẹ của Hồ Duy Hải, nghệ sĩ Lê Thế Thắng bày tỏ :

"Bà Loan đau khổ quá nhiều năm nên tôi muốn rằng hình ảnh bà mẹ nhỏ bé này được tôi nhìn rõ từ bên ngoài lẫn từ nội tâm và tôi muốn khắc họa một cách như vậy. Sự nghệ thuật hóa này không có gì là giả tạo cả. Tôi nghĩ đó là một bậc cao hơn, khó hơn của biểu đạt nghệ thuật đối với đời sống. Nó không dễ như tôi thấy một cảnh đẹp và tôi quay lại, mà thật sự là tôi phải tiếp xúc, tôi phải gặp gỡ, tôi phải cảm nhận, tôi phải thấu hiểu để tôi có thể nghệ thuật hóa được thực tế con người đó, cuộc sống đó và nỗi đau đó".

Nghệ sĩ Thịnh Nguyễn lên tiếng với RFA rằng hình ảnh bà Loan trong những thước phim tư liệu được quay lại không còn một bà mẹ của riêng Hồ Duy Hải, mà đối với người nghệ sĩ thì đó là những số phận oan khiên, những hoàn cảnh khốn cùng của người dân Việt Nam nhưng rất nhẫn nại, kiên cường, mạnh mẽ không chỉ để đấu tranh cho công lý, mà còn giành lấy từng hơi thở của một phận con người.

"Tôi làm phim thì tôi nghĩ cần phải để xã hội nhìn nhận những tư tưởng mới. Mặc dù tôi không có, nhưng tôi quay phim lại để người ta nhận ra trong xã hội vẫn tồn tại những tư tưởng như sức sống của người tử tù. Họ cố níu lại cái gì đó rất là mong manh, thật sự là oan ức và họ sống từng mười mấy năm rất kinh khủng. Tôi nghĩ rằng điều đó cũng truyền cảm hứng cho nhiều người. Trong đó có tình mẫu tử, tình gia đình, những sự hy sinh cho con cái và thêm nữa đối với người tử tù là công lý. Trên đường đi thì rất nhiều khó khăn và họ luôn cố gắng để có thể đi tiếp được. Đó là những gì tạo cho tôi cảm xúc để làm phim về những tử tù. Tôi được nghe rằng tôi đang giúp nhưng tôi không biết có phải là mình giúp hay không. Vì tôi chỉ thấy là họ đẹp quá".

Hình ảnh đẹp đẽ mà nghệ sĩ Thịnh Nguyễn vừa mô tả là vào khi anh quay lại trực tiếp cảnh "diễn" trên đường phố Hà Nội của bà Loan, mẹ tử tù Hồ Duy Hải, ông Chinh, cha của tử tù Nguyễn Văn Chưởng, bà Việt, mẹ của tử tù Lê Văn Mạnh trong bộ quần áo của người ăn mày, múa may điệu bộ như một người mất trí. Nhưng phía sau sự biểu đạt đó, là những lời kêu oan của họ không được lắng nghe, họ có thể làm những điều mà biến thành người điên họ cũng làm thì cho thấy nỗi tuyệt vọng của họ đã đến mức tận cùng. Họ làm tất cả vì những đứa con bị án oan tử tù của họ.

Vào khi nghệ sĩ Lê Thế Thắng đến Long An để cùng nhóm phóng viên Báo Sạch thực hiện điều tra vụ án Hồ Duy Hải, thì nghệ sĩ Thịnh Nguyễn tìm đến gặp ông Nguyễn Thanh Chấn để quay lại cảnh "diễn" mà ông Chấn là một tử tù bị bắt buộc phải làm trong thời gian 10 năm trường, cho đến khi hung thủ ra tự thú thì ông Chấn mới được minh oan.

Nghệ sĩ Thịnh Nguyễn kể lại cảm xúc khi thấy ông Nguyễn Thanh Chấn thực hành lại những động tác "giết người" mà ông đã không gây ra :

"Tôi thấy việc ông ấy phải diễn lại những cảnh mà ông ấy không làm. Những cảnh diễn thì người làm để kiếm tiền, còn ông ấy diễn thì khiến mình bị chết. Tôi cảm thấy bị đau đớn với suy nghĩ như vậy. Và, trong lúc ông bị bắt phải diễn đi diễn lại cảnh đấy thì có phần nào về tâm lý làm cho ông tự nghĩ rằng mình là kẻ giết người không ? Sau khi gặp ông, tôi muốn tìm hiểu về điều này. Và tôi cũng muốn qua các phim mà tôi quay lại hình ảnh ông diễn những động tác giết người mà ông đã không làm, vì ông đã được giải oan thì những người xem hình dung được công an là như thế này. Thật ra cách tôi tiếp cận không giống như báo chí, mà tôi tiếp cận về mặt tâm lý nhiều hơn. Cảm xúc của riêng tôi về cảnh đấy thì làm tôi cảm thấy người dân luôn luôn cô đơn trong vòng vây của công an".

Là một người xem được những phim tư liệu về tử tù do hai nghệ sĩ Thịnh Nguyễn và Lê Thế Thắng thực hiện, nghệ sĩ Kim Chi, từ Sài Gòn chia sẻ với RFA về ghi nhận của bà đối với họ :

"Họ là những người nghệ sĩ chân chính. Đồng thời, họ còn là chiến sĩ nữa. Phải nói rằng tôi rất ngưỡng mộ và rất kính trọng họ. Tôi cũng là người làm việc trong lĩnh vực phim ảnh, nhưng vì tuổi già sức yếu nên không đi lại được nhiều và cũng không dấn được được vậy. Người khác làm được thì mình rất qúy trọng và biết ơn họ. Tôi rất mong có nhiều văn nghệ sĩ dám dấn thân và dám sống cho đồng bào mình".

Nghệ sĩ Lê Thế Thắng chia sẻ 3 tập phim tư liệu "Nỗi oan Hồ Duy Hải" được công chiếu trên Youtube đã gặp những dấu hiệu bị rắc rối, nhằm gây trở ngại cho phim. Tuy nhiên, đạo diễn Lê Thế Thắng khẳng định rằng anh sẽ tiếp tục và hoàn thành dự án phim lớn thứ hai của mình, qua series về hành trình tìm công lý của tử tù Hồ Duy Hải với niềm tin vào lẽ phải và sự thật cùng kết quả Hồ Duy Hải sớm được tự do và đoàn tụ với gia đình.

Còn nghệ sĩ Thịnh Nguyễn, từng bị công an mời làm việc liên quan công việc làm các phim tư liệu, bộc bạch rằng anh sẽ tiếp tục làm phim về những người dân thấp cổ bé họng, những con người trong cộng đồng yếu thế của xã hội. Vì chính họ là động lực cũng như là nguồn sáng tạo nghệ thuật cho một nghệ sĩ bởi đất nước, quê hương Việt Nam vẫn luôn tồn tại những cái đẹp của tình thương yêu, lòng bao dung, sự tha thứ và trên hết là sự không khuất phục trước bạo quyền và bất công.

*******************

Hay tin Trnh Bá Tư tuyt thc, b đòi tri giam cho gp nhưng không được

VOA, 26/08/2020

Ông Trnh Bá Khiêm cho VOA biết hôm 26/8 rng con trai ông, Trnh Bá Tư, mt nhà đu tranh vì quyn li đt đai, đang tuyt thc trong tri tm giam và nhà chc trách không cho ông gp con mình.

vuan2

Công an bt giam anh Trnh Bá Tư hôm 24-06-2020. Chp t VTC.

"Tôi được mt ngun tin giu tên báo cho biết con tôi, Trnh Bá Tư, đã tuyt thc 20 ngày. Hôm qua và hôm nay [25-26/8], tôi đến tri giam Hòa Bình đ yêu cu h cung cp thông tin là con tôi còn hay chết. Nếu chết thì phi tr xác, nếu không thì phi cho tôi nói chuyn đin thoi vi con", ông Trnh Bá Khiêm nói vi VOA.

Theo li thut li ca ông Khiêm, ngun tin đ ngh ông gi bí mt v nhân thân vì s b trù dp, tr thù.

Có mt bên ngoài tri giam, ông Khiêm đ ngh vi phía tri rng nếu vì tình hình dch Covid-19 mà không gp mt được, ít nht h phi cho ông nói chuyn qua đin thoi vi con.

"Tuy nhiên, công an tr li rng vic này không được phép. Công an nói là sc khe ca v tôi, Cn Th Thêu, và con tôi, Trnh Bá Tư, vn bình thường. Tôi nói là không tin các ông, không tin chính quyn cng sn. Lúc này h đang bưng bít thông tin, có th là c tra tn, ép cung, bt nhn ti", ông Khiêm nói thêm.

Cách đây hơn hai tháng, công an Hà Ni và Hòa Bình bt tm giam 3 trong tng s 5 thành viên gia đình ông Khiêm vi cáo buc "tuyên truyn chng nhà nước". Nhng người b bt là bà Cn Th Thêu, v ông Khiêm, 58 tui ; con trai c Trnh Bá Phương, 35 tui ; và con trai út Trnh Bá Tư, 31 tui.

Ngay sau khi xy ra v bt b, ông Khiêm nói qua mng xã hi rng gia đình ông b chính quyn tr thù vì lên tiếng v v tranh chp đt đai dn đến chết người Đng Tâm, mt đa phương khác Hà Ni.

Chính gia đình ông Khiêm và nhiu h dân Dương Ni, Hà Ni, đã đu tranh nhiu năm nay vì cho rng h b nhà chc trách ly mt đt mt cách bt công. Do hot đng đu tranh đó, ông Khiêm và bà Thêu tng b b tù hơn 1 năm t tháng 8/2014.

Lúc này, ông Khiêm nói vi VOA rng ông không loi tr kh năng công an có th bt c ông na vì ông "còn tiếp tc đu tranh, nói lên s tht".

"An ninh Điu tra ca tnh Hòa Bình đã gi tôi đến hai ln đ điu tra v tài khon Facebook ca tôi mà tôi vn dùng gn đây đ live-stream v vic gia đình tôi b chính quyn cng sn đàn áp, v lut đc khu, v các cun sách Chính tr bình dân’ và ‘Cm nang nuôi tù’", ông nói.

Ông Khiêm cũng kêu gi cng đng trong và ngoài nước "lên tiếng mnh m" vì gia đình ông ang b đàn áp, cướp đt, trù dp". Ông bày t hy vng vi VOA rng tiếng nói ca cng đng s làm cho "chính quyn cng sn chùn tay".

VOA c gng liên lc vi nhà chc trách Vit Nam đ tìm hiu thêm nhưng không nhn được hi đáp.

Published in Việt Nam