Ân Xá Quốc tế kêu gọi Việt Nam điều tra tin tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư bị đánh và cùm
RFA, 23/9/2022
Tổ chức Ân Xá Quốc tế vào ngày 23/9 ra thông cáo báo chí kêu gọi Việt Nam tiến hành điều tra ngay cáo giác về việc Trại 6, Thanh Chương, Nghệ An đánh đập và cùm chân tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư.
Ông Trịnh Bá Tư - Facebook
Thông cáo dẫn lời bà Ming Yu Hah, Phó Giám đốc Vận động Khu vực của Amnesty International, rằng : "Việc đánh đập, biệt giam và cùm chân suốt nhiều ngày là hình thức tra tấn hoặc ngược đãi. Cơ quan chức năng Việt Nam phải khẩn cấp điều tra những cáo buộc liên quan và truy cứu trách nhiệm đối với những người vi phạm".
Thông tin về việc tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư bị đánh và cùm chân được người cha Trịnh Bá Khiêm đưa ra sau chuyến thăm nuôi con ông tại Trại 6, Thanh Chương, Nghệ An hôm 20/9 vừa qua.
Ông Trịnh Bá Khiêm cho biết chính con trai ông báo bị quản giáo trại giam đánh vào ngày 6/9 sau khi nộp đơn tố cáo cơ sở giam giữ này. Ngay sau đó, nhà hoạt động 33 tuổi bị đưa đi cùm chân trong phòng biệt giam trong thời gian 10 ngày. Ông tuyệt thực kể từ ngày 6/9 và chưa biết khi nào thì dừng.
Đây là lần thứ hai ông Tư bị quản giáo đánh trong trại giam. Khi bị bắt vào giữa tháng 6/2020, ông Trịnh Bá Tư bị công an tỉnh Hòa Bình đánh và gây tổn thương thận.
Vào ngày 22/9, tổ chức quốc tế Giám sát Nhân quyền Human Rights Watch ra thông cáo thúc giục cơ quan chức năng Việt Nam tiến hành điều tra tin này.
Hôm 21/9, bà Đỗ Thị Thu, chị dâu của ông Trịnh Bá Tư, tức là vợ của tù nhân lương tâm Trịnh Bá Phương gửi đơn kêu cứu khẩn cấp đến Chủ tịch nước, Chủ tịch quốc hội, Bộ trưởng công an, và Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao cùng Viện Kiểm sát Nhân dân tỉnh Nghệ An.
Trong đơn, bà Thu đề nghị Bộ Công an và các cơ quan có thẩm quyền điều tra tại sao em chồng bà lại bị tra tấn và cùm chân, đồng thời giải thích rõ cho gia đình biết.
Gia đình ngày hiện có ba người đang phải thụ án tù do kiên định đấu tranh giữ đất của làng Dương Nội cũng như thông tin về vụ lực lượng chức năng tấn công làng Đồng Tâm, giết chết cụ Lê Đình Kình hồi tháng 1/2020.
Bà mẹ là Cấn Thị Thêu và Trịnh Bá Tư chịu án tám năm tù ; Trịnh Bá Phương 10 năm tù. Ông Trịnh Bá Khiêm cũng từng bị án 15 tháng tù sau khi bị bắt hồi ngày 25/4/2014 khi đang phản đối cuộc cưỡng chế đất ở Dương Nội, ngoại thành Hà Nội.
Nguồn : RFA, 23/09/2022
**************************
Hàng chục luật sư kiến nghị bãi bỏ biện pháp cùm chân đối với tù nhân
RFA, 23/09/2022
Hơn 30 luật sư ở khắp Việt Nam ký vào đơn kiến nghị chính quyền bãi bỏ biện pháp cùm chân trong giam giữ tù nhân, coi đây là hình thức đối xử vô nhân đạo và không phù hợp với xã hội văn minh.
Tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư mới bị cùm chân 10 ngày trong trại giam - Báo Quảng Ninh
Luật sư Ngô Ngọc Trai khởi xướng đơn kiến nghị trong ngày 21/9, một ngày sau khi có thông tin tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư tố cáo việc ông bị đánh đập và cùm chân trong Trại giam số 6.
Có 30 luật sư tham gia ký tên như các ông/bà : Ngô Anh Tuấn, Lê Văn Hòa, Lê Văn Luân, Vũ Thị Hà… gửi tới các lãnh đạo chủ chốt của Việt Nam vào ngày 23/9.
Kiến nghị dựa trên các quy định bảo vệ quyền con người của Bộ luật Tố tụng Hình sự và Luật Thi hành Tạm giữ Tạm giam năm 2015, hay quy định nghiêm cấm các hình thức đối xử vô nhân đạo hoặc hạ nhục người chấp hành án trong Luật Thi hành án hình sự năm 2019.
Trong đơn dẫn lại trường hợp ông Đặng Văn Hiến, vừa được Chủ tịch nước ân giảm án tử hình xuống tù chung thân, ông Hiến trong nhiều năm liền bị giam giữ cùm chân, cho rằng "đó là biện pháp đang áp dụng bấy lâu nay đối với các tử tù, hoặc trong nhiều vụ án đặc biệt nghiêm trọng dù chưa xét xử nhưng để phòng ngừa cơ quan giam giữ cũng áp dụng cùm chân".
Khẳng định "những phòng giam tử tù nhỏ hẹp với những bệ xi măng làm chỗ nằm cùng biện pháp cùm chân vệ sinh ăn uống tại chỗ, những biện pháp giam giữ như vậy không phù hợp với tính nhân đạo của pháp luật nhà nước hiện nay".
Luật sư Lê Văn Hoà, một người ký vào đơn kiến nghị nói với Đài Á Châu Tự do (RFA) :
"Tôi cho rằng dù người tử tù bị tước quyền công dân nhưng vẫn cần được đối xử nhân đạo. Hiện tại công tác giam giữ, đặc biệt đối với tử tù trong các trại giam ở Việt Nam khá là nghiêm khắc.
Tôi thấy thực tế ở Việt Nam không phải tất cả tử tù đều có được bản án khách quan, có nhiều trường hợp bị oan, điển hình như ông Nguyễn Thanh Chấn, Hàn Đức Long, và Nguyễn Văn Chưởng".
Ông Hòa từng là cán bộ của Ban Nội chính Trung ương thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng kiến nghị công tác giam giữ phạm nhân cần phải xem xét lại, đồng thời chính quyền cần thiết phải lắng nghe ý kiến của những nhà lập pháp, giới luật sư, và cả những người dân bình thường.
Luật Thi hành án hình sự và Luật Thi hành tạm giữ tạm giam hiện hành có quy định về việc tù nhân hoặc người bị tạm giam vi phạm nội quy cơ sở giam giữ sẽ bị áp dụng hình thức kỷ luật là đưa vào buồng kỷ luật có thể bị cùm một chân.
Ngoài ra, luật quy định về chế độ giam giữ người bị kết án tử hình nêu rõ "nếu xét thấy họ có biểu hiện bỏ trốn, tự sát hoặc có hành vi nguy hiểm khác thì thủ trưởng cơ sở giam giữ quyết định việc cùm một chân và tổ chức theo dõi, quản lý, ngăn ngừa".
Trong một bài viết đăng công khai ở trang Facebook cá nhân, luật sư Ngô Ngọc Trai cho rằng, trên thực tế cho thấy tâm lý phòng ngừa của các cán bộ quản giáo trại giam quá cao nên "các trường hợp đều thấy bị cùm chân cả, sự lo lắng trách nhiệm cho giam giữ và muốn thuận lợi dễ dàng trong công việc khiến cho quyền con người ít được quan tâm coi trọng".
Theo ông, dù cho tù nhân hoặc người bị tạm giam có hành vi không đúng, chỉ cần giam riêng, việc cùm chân không đảm bảo quyền con người như pháp luật đã quy định.
Ở Việt Nam không chỉ tử tù mới bị cùm chân, ông Vũ Văn Hùng, người từng phải thụ án ba năm tù từ 2008 đến năm 2011 vì treo biểu ngữ chống tham nhũng, bảo vệ biển đảo và đòi đa nguyên đa đảng, bị cùm chân trong một tuần ở Trại giam Nam Hà. Ông nói với phóng viên :
"Khi cùm chân đêm không ngủ được vì thi thoảng đang ngủ mà co chân khiến đau điếng vì một chân bị cùm cứng chặt. Đi vệ sinh phải dùng bô và ngồi tại chỗ nên bẩn thỉu hôi thối trong một phòng chật chội… không được liên hệ, không được gặp người nhà, và không được nhận tiếp tế".
Cựu giáo chức ở Hà Nội từng trải qua hai lần tù cho biết, trại giam thường xuyên áp dụng biện pháp cùm chân để trừng phạt tù nhân lương tâm, những người kiên định tư tưởng và không nhận tội nên phản đối việc bị buộc lao động, hoặc đầu tranh đòi quyền lợi cho người tù, và nhiều người trong số họ cũng bị kỷ luật cùm chân.
Mới đây, tù nhân lương tâm Trịnh Bá Tư nói với gia đình ông bị cùm chân trong phòng biệt giam trong mười ngày, và tuyệt thực từ ngày 6/9.
Luật sư Lê Văn Hòa thuộc Đoàn luật sư thành phố Hà Nội khẳng định, việc cùm chân tù nhân lương tâm như trong trường hợp ông Tư không thỏa đáng và vi phạm quyền con người, vì họ không có hành vi bạo lực.
Ông cho rằng việc cùm chân nêu trên chỉ là biện pháp răn đe của cơ sở giam giữ, tuy nhiên theo ông biện pháp này vẫn có thể được áp dụng trong một số trường hợp để bảo đảm an ninh cho cơ sở giam giữ.
Cựu sĩ quan của Tổng cục Tình báo Quân đội Vũ Minh Trí nói :
"Việc cùm chân đối với tù nhân xâm phạm nghiêm trọng quyền con người của họ. Việc này không phải áp dụng cho mọi tù nhân, tuy nhiên tôi tin rằng biện pháp này bị lạm dụng khá nhiều".
Nhắc lại việc cựu Ủy viên Bộ Chính trị Đinh La Thăng phát biểu trong một phiên tòa "mong được đối xử như một con người", ông Trí cho rằng vi phạm nhân quyền trong các trại giam và trại tạm giam rất phổ biến, đặc biệt đối với những người tù mang án chính trị "nhằm trả thù cá nhân và hạ nhục họ".
Nhà báo Võ Văn Tạo từ Nha Trang ủng hộ đơn kiến nghị của nhóm luật sư về bãi bỏ cùm chân trong việc trừng phạt tù nhân. Ông nói qua điện thoại :
"Cá nhân tôi thấy đây là một kiến nghị tốt và đáng hoan nghênh. Nếu nhà nước Việt Nam mà tiếp thu và thực hiện kiến nghị đó sẽ là một bước tiến về nhân quyền… Thay vì cùm chân, người ta có thể củng cố phòng giam để tù nhân khó có thể trốn thoát được".
Trong vài năm gần đây, Văn phòng Liên Hiệp quốc về chống ma tuý và tội phạm (UNODC) tổ chức nhiều khoá tập huấn về Quy tắc tối thiểu tiêu chuẩn của Liên Hiệp quốc đối với tù nhân (Quy tắc Nelson Mandela) cho cán bộ của Bộ Công an Việt Nam.
Điều 1 của Quy tắc Nelson Mandela nói "Tất cả các tù nhân sẽ được đối xử với sự tôn trọng do phẩm giá và giá trị vốn có của họ như con người. Không một tù nhân nào sẽ phải chịu sự trừng phạt và tất cả các tù nhân sẽ được bảo vệ khỏi sự tra tấn và đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục, mà không có bất kỳ trường hợp nào có thể được viện dẫn để biện minh.
Sự an toàn và an ninh của tù nhân, nhân viên, nhà cung cấp dịch vụ và du khách phải được đảm bảo mọi lúc".
Nguồn : RFA, 23/09/2022
************************
Nhà hoạt động Trịnh Bá Tư bị đánh đập, phạt cùm ở Trại giam số 6
RFA, 21/09/2022
Ông Trịnh Bá Tư, nhà hoạt động vì quyền đất đai nổi tiếng đang tuyệt thực trong Trại giam số 6 (huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ An), bị quản giáo của trại này đánh đập và cùm chân nhiều ngày trong phòng biệt giam.
Ông Trịnh Bá Tư và mẹ mình- tù nhân lương tâm Cấn Thị Thêu - Human Rights Watch
Thông tin trên được ông Tư cung cấp cho cha mình là ông Trịnh Bá Khiêm trong buổi thăm gặp ngày 20/9. Ông Khiêm thuật lại với phóng viên Đài Á Châu Tự Do qua điện thoại :
"Thường một buổi thăm gặp kéo dài một tiếng. Đến phút 40, con trai tôi nói ‘con bị đánh bố ạ’… xong rồi mấy viên cảnh sát quản giáo xúm vào, ầm ĩ lên, xô đẩy con tôi ra khỏi phòng thăm gặp. Tôi thấy con trai tôi hét lên rất to nhưng ồn quá nên tôi không nghe được".
Trước khi được gặp con trai mình qua một lớp cửa kính, ông Khiêm được một cán bộ trại giam thông báo rằng "Tư đang bị kỉ luật vì đã viết đơn vu cáo, bị kỉ luật hai tháng mới được thăm gặp một lần, tháng này được gặp Tư thì tháng 10 không được gặp Tư nữa".
Ông Khiêm cũng bị cảnh báo "chỉ được nói chuyện về gia đình, không được nói chuyện gì khác, nếu vi phạm sẽ bị dừng cuộc gặp ngay lập tức đồng thời lập biên bản".
Phóng viên không thể liên lạc với Trại giam số 6 qua số điện thoại của trại giam công bố trên mạng Internet để xác minh sự việc.
Ông Trịnh Bá Tư, sinh năm 1989, hiện đang thụ án tám năm tù giam tại Trại giam số 6, Thanh Chương - Nghệ An với tội danh "phát tán tài liệu nhằm chống Nhà nước".
Ông Tư và mẹ mình là bà Cấn Thị Thêu cùng bị bắt giữa năm 2020 sau khi lên tiếng mạnh mẽ trên mạng xã hội về vụ bố ráp của 3.000 cảnh sát cơ động vào xã Đồng Tâm trong đêm 9/1/2020, bắn chết ông Lê Đình Kình và ba viên cảnh sát mất trong vụ việc.
Chắp nối các thông tin, ông Trịnh Bá Khiêm cho biết sự việc xảy ra với con trai mình từ đầu tháng 9 như sau :
"Theo tôi tổng hợp, Tư đã làm đơn tố cáo và ngày 6/9 bị trại giam gọi đến một buồng để làm việc trong thời gian từ bốn đến sáu tiếng. Tại đây, con tôi bị đánh.
Tư không kịp nói bị đánh bởi bao nhiêu người và bị đánh trong thời gian bao lâu.
Sau đó con tôi bị đưa đến buồng kỷ luật, cùm trong 10 ngày : ăn ngủ và vệ sinh tại chỗ".
Tuy nhiên, ông không rõ con trai ông làm đơn tố cáo về nội dung gì và phía trại giam cũng không cung cấp thông tin này cho ông.
Hết 10 ngày đó, ông Tư không bị cùm nữa, ban đầu ông bị giam ở khu vực của những người có án an ninh, sau bị chuyển sang khu hình sự.
Ngay sau khi bị đánh, Trịnh Bá Tư tuyệt thực trong 14 ngày cho đến ngày thăm gặp người thân, và không rõ bao giờ thì ông ngừng tuyệt thực.
Trịnh Bá Tư trông rất gầy và xanh xao, tuy nhiên ông Khiêm không thấy vết thương hay vết bầm tím nào trên người của con trai mình.
Ông Khiêm, từng phải đi tù vì chống lại việc cưỡng chế đất đai của gia đình ở xã Dương Nội, nói an ninh Việt Nam "biết cách đánh mà không để lại dấu vết".
Sau khi thuật lại việc mình bị đánh, ông Tư bị quản giáo khống chế đưa đi, cán bộ trại giam liền lập biên bản với nội dung "ông Tư vu cáo cán bộ trại giam đánh mình" và muốn ông Khiêm ký vào biên bản này nhưng ông từ chối vì không có đủ thông tin về sự việc.
Ông nói gia đình sẽ tìm mọi cách để yêu cầu nhà chức trách Việt Nam điều tra việc con ông bị đánh khi đang thi hành án tù ở Trại giam số 6, đồng thời làm đơn gửi Bộ Công an yêu cầu trả lời về nội dung đơn tố cáo của ông Trịnh Bá Tư.
Nguồn : RFA, 21/09/2022