Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

jeudi, 23 juin 2022 15:57

Hãy để cho mọi người biết

Bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền kết tinh hai mươi thế kỷ văn minh tinh thần và đạo dức của nhân loại. Lần đầu tiên trong lịch sử đa phần nhân loại cam kết với nhau rằng mỗi con người trong mắt của tất cả mọi người là con người đích thực với tất cả sự trọn vẹn về nhân phẩm và tự do. Con người bắt dầu học để đối xử với nhau một cách nhân ái và văn minh. 

nhanquyen01

Eleanor Roosevelt cầm tấm áp phích Tuyên ngôn Nhân quyền (bằng tiếng Anh), Lake Success, New York, tháng 11 năm 1949.

Trong suốt hai năm trời các đại biểu từ sáu lục địa đã thảo luận, viết và sửa đi sửa lại bản thảo trong hàng ngàn giờ để rồi cuối cùng vào lúc ba giờ sáng ngày 10/12/1948, Bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền chính thức thông qua. 

Con đường thành hình bản tuyên ngôn này là con đường chạy dài gần như suốt lịch sử nền văn minh tinh thần của con người. Hạt giống nhân quyền bén rễ đầu tiên ở Hy Lạp cổ đại nơi người ta tin vào những luật tự nhiên phổ quát, và người La Mã hoàn thiện những khái niệm về thượng tôn pháp luật ; rồi đến những triết gia Khai Sáng, những người tin tự do là điều kiện tự nhiên và mục đích của chính quyền là phục vụ và bảo vệ công dân. 

Nhưng vào ngày 9/7/1975, nhà văn Nga Alexander Solzhenitsyn phát biểu như sau trong bài diễn văn tại New York : 

"Chúng tôi là nô lệ ở đấy ngay từ lúc chào đời. Chúng tôi sinh ra là nô lệ. Tôi không còn trẻ nữa, và chính tôi đã là nô lệ lúc sinh ra ; điều này càng đúng hơn đối với những người trẻ hơn. Chúng tôi là nô lệ, nhưng chúng tôi đang cố gắng để được tự do". 

Lời than của Solzhenitsyn sau này được nhiều người Nga lập lại trong những năm cuối cùng của chế độ cộng sản toàn trị ở Liên Xô. Nhà thơ Nga nổi tiếng Robert Rozhdesvensky còn buồn thảm hơn trong lời lời thơ như sau : 

Và ngay cả khi những con tàu vũ trụ của chúng ta bay giữa các vì sao, 

Chúng ta vẫn còn là những nô lệ, những nô lệ. 

Và giống như vết nhơ quá đậm, ách nô lệ này của chúng ta không thể nào rửa sạch. 

Mỗi người trong chế độ toàn trị đều thấm ít nhiều chất nô lệ mà xiềng xích không những chân tay mà còn cả tinh thần và ý chí của họ. 

Như vậy ánh sáng thiêng liêng của Bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền đã không xuyên thủng được bóng tối dày đặc che kín toàn bộ cuộc đời của những người nô lệ ở các nước cộng sản. Đa phần họ là những nô lệ đáng thương không nhận thức rằng mình là nô lệ vì họ không hề biết đến nhân phẩm và tự do là những quyền bất khả xâm phạm mà mỗi con người đều được hưởng từ lúc sinh ra. 

Đối với chủ, người nô lệ nào ý thức được giá trị tự do và nhân phẩm của mình là thùng thuốc nổ đang chờ que diêm. Cho nên các chế độ toàn trị rất sợ Bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền. Họ dựng lên tầng tầng lớp lớp bức tường và hàng rào kẽm gai để ngăn chặn sự lan tỏa tinh thần của bản tuyên ngôn. Bên trong những trại tập trung giam giữ tâm hồn con người ấy, mỗi tối dưới bầu trời không trăng sao, các cai ngục chiếu lên nền trời những ngụy từ lung linh như độc lập tự do và hạnh phúc để ru các nô lệ vào giấc ngủ để chuẩn bị cho ngày nô lệ mới. 

nhanquyen1

Các chế độ toàn trị rất sợ Bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền.

Trở thành công dân tự do có trách nhiệm là con đường duy nhất để thoát ra khỏi cảnh nô lệ thể chất và tinh thần, như lời của một nhà báo Nga viết vào cuối năm 1989 : 

"Từ suy nghĩ mình là con ốc hay răng cưa rất nhỏ trong guồng máy khổng lồ nghiền nát hàng triệu số phận con người đến sự thấu hiểu mỗi cuộc đời là duy nhất. Và từ nô lệ hân hoan khi nhận khẩu phần thực phẩm đến trách nhiệm của người tự do". 

Tại sao những người dân Liên Xô mới nhận thức họ là nô lệ chỉ vào những năm tồn tại cuối cùng của chế độ. Một nguyên nhân là mọi người không biết đến Bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền. Hơn nữa chế độ cộng sản Liên Xô còn ban ra hiến pháp và luật pháp, nếu xét trên bề mặt, còn tốt hơn nhiều những nước có truyền thống tự do và dân chủ lâu đời. 

Nhưng tất cả các quyền con người và sự thượng tôn pháp luật trên các văn kiện ấy trong các chế độ toàn trị chỉ là trên giấy tờ. 

Triết gia Voltaire thời Khai Sáng của Pháp đã trả lời khi được hỏi nên làm gì với nhân quyền : "Hãy để cho mọi người biết". 

Khi hàng triệu nô lệ biết nhân phẩm và tự do là giá trị và quyền thiêng liêng bất khả xâm phạm của mình lúc chào đời là lúc những chế độ toàn trị bắt đầu run sợ. Từ nhận thức đến hành động chỉ là vấn đề thời gian, vì cuộc cách mạng tự do cá nhân đã bắt đầu nẩy mầm trong lòng của mỗi người nô lệ. 

Bằng tất cả chân thành và can đảm, các bạn trẻ Việt Nam bắt đầu làm theo lời khuyên của Voltaire - hãy để cho mọi người biết. Nhờ họ, Bản Tuyên Ngôn Nhân Quyền đã xuống đường để vào lòng người. 

Là người của những thế hệ ngồi chờ, tôi kính chào các bạn - những người trẻ thuộc thế hệ đứng dậy - đang bắt đầu đóng chiếc đinh đầu tiên vào quan tài của chế độ. 

Trần Quốc Việt

(23/06/2022)

Additional Info

  • Author Trần Quốc Việt
Published in Diễn đàn

70 năm Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền : Tình hình vẫn còn ảm đạm (RFI, 10/12/2018)

Ngày 10/12/2018, ngày Nhân quyền Quốc tế đồng thời kỷ niệm 70 năm bản Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền được Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc thông qua ở Paris, tình hình quyền con người vẫn chưa mấy khởi sắc.

701

Đại sứ 19 nước tại Việt Nam đọc Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền bằng tiếng mẹ đẻ trong một video ngày 10/12/2018. @UKinVietnam

Ở Việt Nam, 21 đại sứ và phó đại sứ của 19 đại sứ quán nước ngoài tại Hà Nội đã đọc bản Tuyên ngôn Nhân quyền bằng tiếng mẹ đẻ của mình, trong một video đăng trên Facebook.

Tại Paris, có một số hoạt động như thắp nến dưới chân tháp Eiffel vào đúng ngày 10/12 lúc 18 giờ 30, hội thảo về nhân quyền tại Việt Nam ngày 9/12 do Ecole Sauvage (hiệp hội trợ giúp trẻ em Việt Nam) và Hội Thanh Thiếu niên Việt Nam tại Paris phối hợp tổ chức ở quận 13. Ngoài ra còn có buổi văn nghệ "Hát cho 70 năm tiếng nói nhân quyền" ở quận 14 vào ngày 16/12.

Thông cáo của Amnesty International công bố ngày 10/12 cho biết, kể từ nay báo cáo thường niên về tình hình nhân quyền của tổ chức này sẽ được phổ biến vào ngày 10/12 hàng năm. Trong năm 2018, Amnesty ghi nhận hai xu hướng chính : các nhà lãnh đạo độc tài muốn hủy hoại nguyên tắc bình đẳng, và sự vùng lên của phụ nữ.

Về tình hình nhân quyền tại Đông Nam Á, nổi bật là việc đàn áp người Rohingya ở Miến Điện, trấn áp đối lập và báo chí ở Cam Bốt, "cuộc chiến chống ma túy" ở Philippines. Tại Đông Á, đáng lo ngại nhất là việc Trung Quốc bắt giữ hàng loạt người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Tại Châu Âu, Amnesty International quan tâm đến tình trạng phân biệt đối xử ở Hungary, Nga và Ba Lan. Tại Châu Mỹ, nhân quyền đang sa sút ở Colombia, Venezuela… và tại Châu Phi vẫn còn quá nhiều chính phủ đàn áp các nhà ly khai.

Cũng trong ngày hôm 10/12, bác sĩ người Congo Denis Mukwege và nhà hoạt động Irak, Nadia Murad, được nhận giải Nobel Hòa Bình tại Oslo vì đấu tranh chống bạo lực tình dục trong thời chiến. Cơ sở của bác sĩ phụ khoa Mukwege, 63 tuổi, từ hai thập kỷ qua đã chữa trị cho trên 50.000 phụ nữ bị tấn công tình dục. Còn cô gái Irak 25 tuổi Murad, bị quân thánh chiến tra tấn, hãm hiếp và bán đi nhiều lần, đã tranh đấu cho các phụ nữ Yazidi bị bắt làm nô lệ.

Thụy My

*******************

Chuyên gia : 70% ngân sách để chi thường xuyên ‘quá cao, không lành mạnh’ (VOA, 11/12/2018)

Chi ngân sách nhà nước ca Vit Nam trong 11 tháng va qua ca năm nay vượt trên 1,21 triu t đng (tương đương hơn 54,5 t đô la), theo báo chí trong nước.

702

Chi ngân sách của Vit Nam trong 11 tháng ca năm 2018 là hơn 1,21 triu t đng

Thông tấn xã Vit Nam, Sài Gòn Gii Phóng và Trithucvn cho hay chiếm 20% s tin nói trên được chi cho đầu tư phát trin, trong khi đó, ti khong 70% dành cho chi thường xuyên. Phn còn li đ tr lãi n. Các chuyên gia kinh tế cho rng các khon chi thường xuyên chiếm t l "quá cao" và "không lành mnh".

Các báo dẫn báo cáo mi nht ca B Tài chính Vit Nam cho hay lũy kế chi ngân sách nhà nước trong 11 tháng đạt "1 triu 210 nghìn 600 t đng, tăng khong 8% so vi năm ngoái". Trong con s này, chi đu tư phát trin đt 239.600 t đng, chi tr lãi n hơn 98.000 t đng ; và chi thường xuyên lên đến 841.700 t đng.

Vẫn theo thông tin ca B Tài chính, được các báo đăng li, lũy kế thu ngân sách nhà nước trong 11 tháng đt gn 1 triu 223 nghìn t đng, "tăng 15% so với cùng kỳ năm 2017".

Với các s liu được B Tài chính đưa ra như vy, trên giy t, ngân sách ca Vit Nam đã "thng dư khong 12.100 tỷ đng sau 11 tháng". Tuy nhiên, trang Trithucvn lưu ý đến mt thông tin mâu thun mà Tng cc Thng kê đã công b vài tun trước cho thy tính đến ngày 15/11/2018 ngân sách "đã thâm ht khong 6.100 t đng".

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh bình lun với VOA :

"Chi thường xuyên ca Vit Nam chiếm t l quá cao, cng thêm 24,5% là chi đ tr n mà đy ch là tr n lãi ch còn tr n gc thì chưa tính. Vì vy, phn còn li đ đu tư ch yếu da vào vay. Và đy là mt trong các lý do dn đến bi chi ngân sách và nợ công tăng cao".

Theo các chỉ s v chi tiêu ngân sách trong giai đon 2013-2018 được chính ph Vit Nam công b, d toán bi chi trên Tng Sn phm Quc ni (GDP) đu trên dưới 5% mi năm trong các năm t 2013 đến 2016. Nhưng d toán cho các năm 2017 đến 2019, t l này thp hơn hn, ch còn 3,5% hoc hơn mt chút.

Trong một bài viết đăng trên Thi Báo Kinh Tế Sài Gòn hôm 8/12, tiến sĩ Vũ Quang Vit, mt chuyên gia kinh tế gc Vit, cho hay ông đã tìm hiu và tính toán li, t đó thy rng "tình hình thực ra không sáng sa như thế".

Tiến sĩ Vit, mt cu chuyên viên cao cp ca Liên Hip Quc, viết rng ông được biết B Tài chính Vit Nam đã "thay đi cách làm thng kê k t năm 2017", theo đó, khon chi tr n ch có "chi tr lãi ch không bao gm c chi tr n gc" như trước đây.

Với cách tính toán mi, tiến s Vit cho rng con s phn trăm bi chi giảm đi là "gim o" và theo tính toán ca ông, t l bi chi năm 2017 "là 5,5%, tc là cao hơn trước ch không gim".

Vẫn theo bài viết trên Thi Báo Kinh Tế Sài Gòn, v cu chuyên viên ca Liên Hiệp Quốc lưu ý rng ngưỡng bi chi ngân sách so vi GDP mà các t chc quốc tế khuyến ngh là "không nên vượt quá 3%", nhưng bi chi ngân sách Vit Nam "vn tiếp tc vượt t l khuyến ngh trên dù vi cách làm thng kê mi".

Nhận xét v vn đ bi chi, tiến sĩ Lê Đăng Doanh nói vi VOA :

"Tôi nghĩ rằng vic bi chi như vy là quá lớn. Và vic bi chi đó li da trên tăng thêm n công là điu rt không lành mnh. Và Vit Nam cn sm có bin pháp đ ct gim chi thường xuyên và hn chế nhng chi tiêu kém hiu qu".

703

Chỉ 20% tng ngân sách được chi cho đu tư phát trin Vit Nam

Trong số các bin pháp, tiến sĩ Doanh nói chính phủ cn phi khôi phc vic "thc hin ngân sách khc kh và chi tiêu rt tiết kim" như thi chiến tranh hay giai đon bt đu đi mi kinh tế trong nhng năm 1986-1990.

Ngoài ra, chuyên gia kinh tế này nói vi VOA rng chính ph cũng phi "ci cách b máy" trong đó bao gm c tinh gin biên chế nhng người hưởng lương t ngân sách song hiu qu làm vic li quá thp.

Trong một cuc hp ca nhà nước hi tháng 1/2013, ông Nguyễn Xuân Phúc, khi đó là Phó Th tướng, đã được báo chí dn li li phát biu rng 30% trong s 2,8 triu công chc "không có cũng được" bi h làm vic theo kiu sáng cp ô đi, ti cp v, "không mang li bt c th hiu qu công vic nào".

Việc tinh gin biên chế đã được Đng Cng sn nm quyn lãnh đo tuyt đi Vit Nam đc thúc trong nhng năm gn đây, song trên thc tế không mang li kết qu đáng k nào.

Các bản tin trong nước hi tháng 11/2017 cho hay ti mt hi ngh ca đng, ông Phm Minh Chính, Trưởng Ban T chc Trung ương, đã ch ra tình trng là mc dù mt ngh quyết hi tháng 4/2015 ca B Chính tr đt ra mc tiêu mi năm Vit Nam phi "tinh gin 70.000 người", nhưng sau 2 năm thc hin, thc tế cho thy điu ngược li.

Theo lời ông Chính được báo chí dn li, nhân s trong b máy nhà nước "không gim được mà còn tăng lên 96.000 người". V Trưởng ban T chc Trung ương bình lun rng "đây là mt mâu thun ln", theo các bn tin.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nhn mnh vi VOA rng by nhà nước cn phi tái cu trúc, bao gm c tinh gin, trên cơ s đó "chi tiêu hết sc tn tin, tiết kim". Có làm được như vy, theo tiến sĩ Doanh, nhà nước mi có th "dành mt t l ln hơn cho đu tư, đng thi gim bi chi và gim n công".

Hồi tháng 10, Ủy ban Tài chính Quc hi cho biết ti mt phiên hp quc hi rng dư n công ước thc hin năm 2017 là 3.128 nghìn t đng ; ước năm 2018 là 3.409 nghìn t đng. Như vy, bình quân mi người Vit có th gánh hơn 34 triu đng n công năm 2018, tăng gn 3 triu đng mi người so vi năm 2017.

Published in Việt Nam