 | Tổng quan: | 3708083 |
Hôm 15 vừa qua, chính quyền tỉnh Nghệ An, qua báo đảng địa phương, đề nghị các cơ quan truyền thông cũng như báo chí đưa tin một cách trung thực và kịp thời về cuộc biểu tình khiếu kiện Formosa của bà con Giáo xứ Song Ngọc mà đã dẫn đến náo loạn và xô xát do thái độ quá khích từ những người đi khiếu kiện.
Linh mục JB Nguyễn Đình Thục và bà con giáo dân Song Ngọc thuộc ba xã Quỳnh Ngọc, Sơn Hải, Quỳnh Thọ đi nộp đơn khởi kiện Formosa hôm 14/2/2017. Courtesy of anhbasam
Ngoài yêu cầu loan tin trung thực và kịp thời để dân hiểu và chấp hành đúng pháp luật, chính quyền địa phương Nghệ An còn loan báo sẽ kiên quyết điều tra, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm pháp luật gây ra vụ việc phức tạp trong ngày 14 tháng Hai.
Đó là tin đăng trên báo Nghệ An chiều 15 tháng Hai, nói về vụ tập trung đi nộp đơn kiện công ty Formosa gây ô nhiễm môi trường biển miền Trung khiến dân phải gánh chịu và đến giờ vẫn chưa được bồi thường thỏa đáng.
Báo Nghệ An, kênh thông tin chính thức của tỉnh, viết rằng dưới sự chỉ đạo của linh mục Nguyễn Đình Thục, sáng 14 tháng Hai khoảng 500 giáo dân đã tập trung tại Giáo xứ Song Ngọc rồi kéo vào Hà Tĩnh. Khi đến xã Diễn Hồng, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An, đoàn biểu tình đã không chấp hành lệnh giữ trật tự của cảnh sát giao thông mà còn cản trở và gây ách tắc. Khi đó lãnh đạo tỉnh đề nghị đoàn biểu tình vào bãi đất trống bên đường để làm việc và đối thoại nhưng linh mục Nguyễn Đình Thục lại chỉ đạo bà con dừng xe giữa Quốc lộ 1A.
Nhiều người biểu tình không chịu xuống xe nên để giải quyết ách tắc công an buộc lòng phải cho câu xe. Một số giáo dân quá khích, báo Nghệ An viết tiếp, đã cố tình chống lại khiến xô xát xảy ra giữa dân với lực lượng công an. Lợi dụng tình cảnh hỗn loạn đó, linh mục Nguyễn Đình Thục liền gọi điện thoại thông báo là công an đánh ông bị thương.
Buổi chiều cùng ngày viên chức địa phương gồm bí thư tỉnh ủy, phó chủ tịch ủy ban nhân dân tỉnh, giám đốc công an tỉnh cùng một số linh mục đến hiện trường, yêu cầu không nên có hành động quá khích và đề nghị linh mục Nguyễn Đình Thục chỉ đạo giáo dân quay về nhà. Tuy nhiên sau đó một số đối tượng phản động lại xúi dục giáo dân kéo lên Quốc lộ 1A để ném đá vào cảnh sát công an khiến 16 cán bộ bị thương, trong đó có cả giám đốc công an tỉnh Nghệ An.
Đó là thông tin chính thức về cuộc biểu tình khiếu kiện Formosa của giáo dân Giáo xứ Song Ngọc, được báo Nghệ An tường thuật lại.
Nhận định của người dân
Ông Bảo, một cư dân Nghệ An, không trực tiếp đi biểu tình nhưng đã chứng kiến vụ việc trên Quốc lộ 1A, nhận định chuyện dân đi biểu tình thì không có gì sai nhưng vì chính quyền nghĩ là dân bị linh mục kích động nên mới có chuyện :
Đi biểu tình là đúng thôi, người đi bộ người đi xe, kéo đoàn kéo lũ đi biểu tình gây ách tắc cái này cũng có chớ không phải không. Riêng báo chí thì không báo nào lên cả, chỉ có báo Nghệ An tức là báo đảng và báo của công an trực thuộc tỉnh ủy Nghệ An là lên tiếng nhiều nhất, còn tôi thấy không có báo nào lên cả.
Còn nữa, công an coi như có ý đồ là động chạm một cái có thể đánh lại. Công an đánh dân thì dân họ đánh lại cũng đúng thôi, cái này là có cả, trong các clip là có cả chứ không phải không đâu.
Hàng ngàn người dân Song Ngọc Nghệ An đi bộ vào Kỳ Anh để kiện Formosa hôm 14/2/2017. Courtesy of vanews.org
Mọi chi tiết trên Báo Nghệ An đều không đúng với sự thật là khẳng định của một giáo dân Quỳnh Lưu, có mặt cùng đoàn biểu tình ngày 14 :
Báo Nghệ An nói như vậy là vu khống. Thực tế những giáo dân mang đơn đi kiện cùng với cha Thục thì rất ôn hòa bởi họ nghe lệnh của cha, họ không chủ tâm để mà xô xát hay là đánh nhau. Trên đường đi thì công an và bên lãnh đạo của tỉnh lúc đầu họ yêu cầu cha Thục là làm việc ngay trên Quốc lộ nhưng cha Thục nghĩ là sẽ ách tắc. Thế thì họ đề nghị vào một bãi đất trống để làm việc và cha Thục cho bà con vào đó nhưng rất tiếc ở đó đã bị bao vây. Lực lượng mà ném đá thì thực sự chúng tôi không biết họ là ai, cũng không xác minh được họ là công an giả danh đánh người hay không. Việc công an bị thương thực sự cũng không ai biết, bởi vì trong lúc hỗn loạn như vậy không ai biết những người đó có phải là công an bị đánh trọng thương hay không.
Phía giáo dân thì có một số bị đánh thậm tệ, công an sử dụng lưu đạn hơi cay bắn tung hỏa mù lên, khoảng 15 người gì đó là bị thương nặng, sự thật nó là như vậy.
Biểu tình ôn hòa
Lựu đạn cay và dùi cui để dẹp biểu tình là hai chi tiết hoàn toàn không được báo Nghệ An nhắc tới trong bản tin ngày 15. Ông Chung, từ Yên Thành sang Quỳnh Lưu tham gia cuộc biểu tình ngày 14, cho biết :
Bà con đi bộ và đi bằng xe máy, rất tuân thủ giao thông chứ không làm ách tắc giao thông được. Thậm chí khi thấy chính quyền tấn công thì linh mục đã hô "ai là con chiên của Giáo xứ Song Ngọc thì ngồi xuống, tất cả ngồi xuống". Ý cha làm như thế để tránh xô xát, chứng tỏ là biểu tình với một tính cách ôn hòa chứ không phải đi gây gổ .
Được hỏi người biểu tình có manh động và có ném đá vào những người thi hành công vụ hay không, ông Chung quả quyết :
Làm gì có người dân mà dám vác gạch để xáng công an này khác, cha Thục đã kêu gọi bà con ngồi xuống đấu tranh ôn hòa thì làm gì có chuyện con chiên mà không nghe linh mục. Nói thật không ai dám lấy trứng chọi đá được, bởi vì người dân, đặc biệt trên truyền hình thấy toàn ông bà già, lực lượng thanh niên thì không có, còn rõ ràng là công an dùng lựu đạn dùng dùi cui, đặc biệt còn có công an cải trang trà trộn vào trong dân.
Ở Việt Nam bây giờ đang xảy ra hiện tượng là cử công an mật, công an không mặc sắc phục trà trộn vào dân gây rối loạn trong dân. Thậm chí công an mật còn đánh lại công an để có cơ hội cho chính quyền nhảy vô đập đánh nhân dân, dùng bạo lực để giải tán biểu tình. Rất nhiều người bị đánh, người bị đánh gãy tay người bị đánh tét đầu, thâm chí có một anh mất một chân, còn có một chân mà vẫn bị đánh bị thương tích.
Về tin 16 cán bộ công an bị thương khi xô xát, trong đó có giám đốc công an Nghệ An như báo Nghệ An loan đi, đường dây viễn liên của RFA được nối về giám đốc công an Nguyễn Hữu Cầu để hỏi chuyện nhưng rất tiếc bên kia không bắt máy.
Chúng tôi không còn cách nào khác để kiểm chứng đúng sai khi cấp thẩm quyền tỉnh Nghệ An không hợp tác để trả lời về cuộc biểu tình của giáo dân Song Ngọc ngày 14 tháng Hai vừa qua.
Thanh Trúc, phóng viên RFA
Giáo phận Vinh lên án bạo lực nhắm vào người dân kiện Formosa (VOA, 17/02/2017)
Ban Công Lý và Hòa Bình của Giáo phận Vinh vừa ra thông cáo lên án chính quyền Việt Nam sử dụng bạo lực để ngăn chặn những người nộp đơn khiếu kiện Formosa, công ty đã gây ra ô nhiễm môi trường ở các vùng duyên hải miền Trung khiến người dân mất nguồn sinh kế.
Đoàn người nộp đơn khiếu kiện Formosa ở Nghệ An, ngày 14/2 (Facebook : Tin mừng cho người nghèo)
Ban Công Lý và Hòa Bình của Giáo phận Vinh vừa ra thông cáo lên án chính quyền Việt Nam sử dụng bạo lực để ngăn chặn những người nộp đơn khiếu kiện Formosa, công ty đã gây ra ô nhiễm môi trường ở các vùng duyên hải miền Trung khiến người dân mất nguồn sinh kế.
Thông báo đăng trên website của Giáo phận Vinh ngày 17/2 tố cáo chính quyền tỉnh Nghệ An là "ngăn cản một cách thô bạo" người dân đi nộp đơn kiện Formosa bằng một loạt hành động như : cấm các chủ phương tiện vận tải công cộng chở đoàn người khởi kiện, cho lực lượng công an bố ráp, đánh đập và gây thương tích hàng chục người, trong đó có Linh mục Nguyễn Đình Thục, người dẫn đầu đoàn, và bắt giữ các phóng viên tự do đi tường thuật sự kiện này.
Hôm 14/2, hàng trăm người dân từ 3 xã Quỳnh Ngọc, Sơn Hải, Quỳnh Thọ tỉnh Nghệ An, đã phải đi bộ 200 km để nộp đơn kiện Formosa, sau khi các chủ xe của họ bị gây khó dễ. Khi đến xã Diễn Hồng, huyện Diễn Châu, đoàn người đã bị tấn công "tàn nhẫn", theo lời các nạn nhân thì nhiều người "sống dở chết dở", phải đưa đi cấp cứu. Lm. Nguyễn Đình Thục cho VOA biết :
"Họ bắt người và họ đánh đập một cách tàn nhẫn. Có người gãy 4, 5 chiếc răng cửa, có người rách đầu, rách mặt… Không thể tưởng tượng được sự tàn ác của công an Việt Nam, an ninh và cảnh sát cơ động. Nó độc ác đến mức độ như thế. Không biết nó có phải người hay không nữa mà nó đánh đập người ta tàn nhẫn như thế, trong khi người ta không có một vũ khí nào để chống lại".
Trong khi truyền thông "lề trái" và cư dân mạng liên tục cập nhật tình hình hôm 14/2, truyền thông chính thống Việt Nam gần như không đưa tin gì trong suốt thời gian diễn ra sự kiện. Chỉ sau khi xảy ra vụ tấn công, một số báo nhà nước nói Lm. Nguyễn Đình Thục đã kích động giáo dân tấn công lực lượng an ninh và tổ chức bạo loạn. Giáo phận Vinh nói đây là lời "vu khống một cách trơ trẽn, vi phạm đến quyền con người và quyền công dân Việt Nam".
Trên trang Facebook cá nhân, nhà hoạt động Nguyễn Anh Tuấn, so sánh cách đưa tin của một cơ quan truyền thông trong nước và nước ngoài. Ông Nguyễn Anh Tuấn viết :
"Rõ ràng, khác với VnExpress chỉ phản ánh nhãn quan chính quyền, Reuters đã cho tất cả các bên liên quan có cơ hội nói tiếng nói của mình về sự kiện, giúp người đọc có một hình dung toàn diện về những gì đã xảy ra. Sự khác biệt này lại càng khó chấp nhận khi mà khác với Reuters, VnExpress có nhiều phóng viên ở trong nước rất dễ tiếp cận các bên liên quan, bao gồm cả Linh mục Thục".
Thông báo của Giáo phận Vinh về việc chính quyền dùng bạo lực ngăn chặn đoàn nộp đơn kiện Formosa
Thông cáo của Giáo phận Vinh kêu gọi các cá nhân, tổ chức yêu chuộng tự do, công lý và hòa bình lên tiếng để bảo vệ quyền lợi của các nạn nhân Formosa.
Ô nhiễm môi trường vùng biển miền Trung bắt đầu diễn ra từ tháng 4/2016. Sau khi tập đoàn thép Đài Loan Formosa thừa nhận các ống xả thải đã gây ra ra thảm họa môi trường, chính quyền Việt Nam và Formosa đã thỏa thuận đền bù 500 triệu đôla cho người dân bị thiệt hại ở 4 tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên-Huế. Tuy nhiên, nhiều người dân ở tỉnh Nghệ An nói họ cũng là những nạn nhân bị ảnh hưởng trực tiếp, bị mất kế sinh nhai trong gần 1 năm qua, nên yêu cầu được bồi thường. Một số linh mục ở tỉnh Nghệ An đã giúp đỡ về mặt pháp lý cho người dân bằng cách thống kê thiệt hại và gửi hồ sơ lên các cơ quan chức năng. Tuy nhiên sau nhiều tháng gửi đơn, người dân vẫn không nhận được phản hồi từ nhà chức trách nên đã quyết định đến tòa án ở Kỳ Anh, Hà Tĩnh, nơi Formosa hoạt động, để gửi đơn kiện.
****************
Giáo phận Vinh phản đối đàn áp giáo dân kiện Formosa (RFA, 17/02/2017)
Giáo dân Song Ngọc, Nghệ An đi kiện Formosa bị đàn áp, đánh đập hôm 14/2/2017. Photo courtesy of wordpress.com
Ban Công Lý và Hòa bình Giáo phận Vinh hôm 15 tháng 2 vừa qua ra thông cáo lên án hành động đàn áp người dân biểu tình ôn hòa đi khởi kiện công ty Formosa hôm 14 tháng 2 vừa qua.
Thông cáo của giáo phận Vinh viết rằng chính quyền tỉnh Nghệ An đã vi phạm nghiêm trọng các quyền dân sự của con người đã được Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền 1948 và Công ước Quốc tế về các Quyền dân sự và chính trị 1966 ghi nhận và Việt Nam đã ký kết tham gia, vi phạm quyền khởi kiện của công dân là quyền đã được Hiến pháp và pháp luật Việt Nam ghi nhận.
Lãnh đạo tôn giáo thuộc giáo phận Vinh trong thông cáo của mình cũng phản đối hành vi sử dụng vũ lực thô bạo đối với những người tuần hành khởi kiện Formosa, lên án việc tấn công gây thương tích cho linh mục Nguyễn Đình Thục, người dẫn đầu đoàn người.
Ngoài ra bản thông cáo cũng lên án nhà cầm quyền Nghệ An sử dụng các phương tiện truyền thông để bóp méo sự thật.
Khoảng gần 1.000 người công giáo thuộc giáo xứ Song Ngọc, giáo phận Vinh hôm 14 tháng 2 vừa qua khởi hành đến tòa án nhân dân huyện Kỳ Anh để nộp đơn kiện công ty Hưng nghiệp Formosa vì đã xả thải hóa chất gây thẩm họa môi trường biển ở 4 tỉnh miền trung vào tháng 4 năm ngoái. Chính quyền địa phương đã huy động công an và lực lượng an ninh để đàn áp, đánh đập và bắt giữ người tuần hành.
Đây không phải là lần đầu tiên giáo dân Song Ngọc tuần hành phản đối Formosa. Hồi tháng 5 năm ngoái, linh mục Nguyễn Đình Thục và hàng ngàn giáo dân tại đây cũng đã tuần hành yêu cầu nhà nước phải công bố nguyên nhân ô nhiễm môi trường gây cá chết ở các tỉnh miền trung.
*******************
Vụ Giáo dân Song Ngọc : 'Báo Nghệ An giật tít chụp mũ ?' (BBC, 17/02/2017)
Linh mục Nguyễn Đình Thục là người dẫn đầu giáo xứ Song Ngọc, thuộc giáo phận Vinh, tỉnh Nghệ An trong vụ xuống đường kiện Formosa hôm 14/2/2017.
Khi nói linh mục quản xứ Song Ngọc, thuộc địa phận giáo hội Vinh ở Nghệ An là 'đẩy giáo dân tới hành vi vi phạm pháp luật' trong sự kiện hàng trăm giáo dân Song Ngọc xuống đường đòi kiện doanh nghiệp Formosa, báo Nghệ An đã 'giật tít có tính chất chụp mũ', theo ý kiến của khách mời tại Bàn tròn thứ Năm tuần này của BBC Việt ngữ.
Tờ báo là cơ quan của Đảng bộ và chính quyền tỉnh Nghệ An hôm 14/2 bình luận về Linh mục Nguyễn Đình Thục có đoạn :
"Hành vi kích động, tổ chức một số giáo dân nhẹ dạ, cả tin đi khởi kiện Công ty Formosa của ông Nguyễn Đình Thục ngày 14/2 không chỉ gây mất ổn định về an ninh trật tự, ảnh hưởng tới cuộc sống, lao động sản xuất của người dân, mà còn đi ngược đường hướng, giáo lý của đạo Công giáo, trái với chức trách, bổn phận của một chức sắc tôn giáo".
Hôm 16/2, báo mạng VnExpress đưa tin về vụ việc, nói :
"16 cán bộ, cảnh sát của Nghệ An đã bị thương trong vụ xô xát với hàng trăm giáo dân giáo xứ Song Ngọc ngày 14/2.
"Vụ việc được Thông Tấn Xã Việt Nam đánh giá là "phức tạp" xảy ra tại Giáo xứ Song Ngọc, xã Quỳnh Ngọc (Quỳnh Lưu, Nghệ An). Theo nguồn tin này, ngày 10/2, Linh mục Nguyễn Đình Thục, quản xứ Song Ngọc, soạn "thư ngỏ" kêu gọi các linh mục và cộng đoàn các Giáo xứ Hiệp Thông, cầu nguyện cho giáo dân Giáo xứ Song Ngọc đi gửi đơn khởi kiện Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa tại Tòa án Nhân dân Thị xã Kỳ Anh (tỉnh Hà Tĩnh) vào ngày 14/2/2017".
Phản biện với BBC hôm thứ Năm 16/2, về quan điểm này của báo Nghệ An, nhà báo Trần Tiến Đức, nhà quan sát xã hội dân sự từ Việt Nam nói :
"Tôi nghĩ rằng bản thân tờ báo giật tít như vậy là mang tính chất chụp mũ, tôi nghĩ rằng một Giám mục là người ta phải có trách nhiệm với cộng đồng giáo dân mà người ta được giao trách nhiệm phụ trách.
Vụ Formosa : Linh mục Song Ngọc 'không tư lợi'
"Khi cộng đồng giáo dân muốn đi khiếu kiện, muốn đưa đơn kiện, thì trách nhiệm của người đứng đầu của sứ đạo ấy là phải cùng với dân hướng dẫn người dân đi theo, làm theo đúng luật pháp và đi trật tự, thì tôi không nghĩ rằng chuyện ấy là ông ấy kích động".
Nhẹ dạ, cả tin ?
Nguyên Vụ trưởng Ủy Ban Dân số của Chính phủ Việt Nam và cựu thành viên Ban Khoa giáo Đài truyền hình Việt Nam (VTV), ông Trần Tiến Đức, nói thêm với Bàn tròn thứ Năm :
"Thứ hai, tôi thấy rất buồn cười rằng khi nói những người đi khiếu kiện là những người 'nhẹ dạ, cả tin', tại sao lại coi thường người dân thế nhỉ ? Người dân có suy nghĩ của người ta, có tính toán của người ta và như các diễn giả đều nói là ảnh hưởng đến quyền lợi của người ta.
"Và người dân phải được tham khảo ý kiến, tôi nghĩ rằng khi xây nhà máy Formosa, chắc dân ở đấy cũng chẳng ai được hỏi. Và đến khi thảm họa xảy ra, thì dân cũng không được tham khảo.
"Tôi nghĩ rằng muốn xác định mức độ phạm tội của Formosa như thế nào, thì phải có những điều tra rất kỹ lưỡng và phải đưa ra tòa, chứ không phải là những quyết định hành chính.
Nhà báo Trần Tiến Đức cho rằng không nên đánh giá thấp và coi thường người dân
"Cho nên tôi nghĩ rằng bài báo, cái lối viết như thế, tôi còn nhớ những đợt người dân yêu nước ở Hà Nội đi biểu tình để chống vụ Giàn khoan (HD-981) rồi biểu tình để tưởng nhớ, hoặc là tụ tập để tưởng nhớ những liệt sỹ đã hy sinh để bảo vệ biên cương của đất nước, thì lại gọi, kêu là những người 'nhẹ dạ, cả tin', rồi thế này, thế nọ.
"Tôi nghĩ đấy là một đánh giá rất sai về người dân, những người dân... này đã bao nhiêu năm chiến đấu để đem lại độc lập, tự do cho đất nước này..., (những người dân này gọi họ là 'nhẹ dạ, cả tin' hay sao ?), tôi nghĩ rằng đấy là một phát biểu rất nực cười và không thể chấp nhận được !", nhà báo Trần Tiến Đức nói với BBC hôm thứ Năm.
