 | Tổng quan: | 3596231 |
EVFTA có được Nghị viện Châu Âu thông qua vào mùa hè năm 2018 ? (CaliToday, 26/01/2018)
Lẽ tất nhiên, chính thể độc đảng ở Việt Nam đang hết sức muốn rằng Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam (EVFTA) sẽ được Nghị viện Châu Âu thông qua ngay trong năm 2018, chứ chẳng bị kéo dài và cuối cùng chẳng đi đến đâu như số phận của Hiệp định TPP trước đây.
Có đúng là Đại sứ Bruno Angelet "bày tỏ hy vọng đến đầu mùa hè năm nay, việc ký kết sẽ được thực thi để hiệp định được chuyển cho Nghị viện Châu Âu xem xét phê chuẩn" ? Ảnh : Zing.vn
Tuy vậy như một trớ trêu ở đời, muốn là một chuyện còn có được hay không lại là một chuyện khác, thậm chí khác hoàn toàn.
Vào thời gian này, đang diễn ra hai quan điểm khá trái ngược về kết cục của EVFTA trong năm 2018.
Trong buổi họp báo với phó chủ tịch Ngân hàng Đầu tư Châu Âu ngày 10/1/2018, Đại sứ Bruno Angelet – Trưởng phái đoàn EU tại Việt Nam – xác nhận việc Việt Nam bị EU cảnh cáo "thẻ vàng" về hoạt động đánh bắt cá trái phép là một thách thức. Tuy nhiên ông cho rằng "Việc có ký hay không ký hiệp định tự do thương mại không phụ thuộc vấn đề này có được giải quyết và thẻ vàng có được gỡ hay không. Nó có thể được ký dù thẻ vàng chưa được gỡ".
"EU đã có một lộ trình trong năm 2018 để EVFTA được ký kết và phê chuẩn", và "Đại sứ Bruno Angelet bày tỏ hy vọng đến đầu mùa hè năm nay, việc ký kết sẽ được thực thi để hiệp định được chuyển cho Nghị viện Châu Âu xem xét phê chuẩn" – theo tường thuật của báo chí nhà nước Việt Nam, nhưng lại rất cần xem xet tính khách quan của lối tường thuật này bởi không ít lần báo đảng đã "nhét chữ vào miệng" giới quan chức quốc tế.
Trong khi đó, "Hiệp định Thương mại Tự do EU-Việt Nam có thể không được thông qua" là tựa đề của Bike, Europe, ngày 23/01/2018, dẫn nguồn từ EU-Vietnam Free Trade Agreement Threatened (người dịch : Vũ Quốc Ngữ, Việt Nam Thời Báo). Theo đó, việc phê chuẩn EVFTA đang gặp khó khăn khi Quốc hội Châu Âu đặt câu hỏi về cách mà Việt Nam như một nhà nước cộng sản độc đảng đang đối xử công nhân của mình. Đặc biệt khi Việt Nam có với 93 triệu dân, được coi là một trong những con hổ Châu Á mà Nghị sĩ Bernd Lange nói rằng "Nếu không có tiến bộ về nhân quyền và đặc biệt là về quyền lao động thì thỏa thuận này không được Quốc hội Châu Âu phê chuẩn".
Vào năm 2017, chính thể độc đảng ở Việt Nam đã "tiến bộ" đến mức tống giam đến ít nhất 25 nhà hoạt động nhân quyền và xử tù blogger Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh – người được Bộ ngoại giao Hoa Kỳ vinh tặng danh hiệu "Người phụ nữ can đảm quốc tế" đến 10 năm tù giam, chỉ vì Quỳnh viết bài phản đối và tố cáo nạn xả thải gây ra thảm họa ô nhiễm của Nhà máy Formosa cùng sự bao che quá trắng trợn của giới quan chức cao cấp Việt Nam.
Trong khi đó, hoạt động của Phong trào Lao Động Việt – một tổ chức xã hội dân sự độic lập đấu tranh cho quyền tự do thành lập công đoàn độc lập của công nhân ở Việt Nam, phù hợp với tiêu chí về lao động và quyền tự do nghiệp đoàn trong TPP lẫn EVFTA – vẫn bị chính quyền và công an cấm đoán nghiệt ngã. Trong năm 2017, Hoàng Bình – Phó chủ tịch của tổ chức này, đã bị công an Nghệ An bắt giam và xử tù nặng nề vào đầu năm 2018.
Trong bối cảnh không những không có bất kỳ cải thiện nào về nhân quyền mà còn khiến tình trạng này tồi tệ kinh khủng, chính quyền Việt Nam quả là khó mong đợi EVFTA sẽ được thông nqua, hoặc được thông qua vào năm 2018 này.
Ngày 14/12/2017 – có thể xem là thời điểm ngay sau khi kết thúc Đối thoại nhân quyền EU – Việt Nam với kết quả tồi tệ, Quốc hội Liên minh Châu Âu đã thông qua một nghị quyết khẩn cấp, được thông qua bởi đa số các nghị sĩ trong phiên họp toàn thể nghị viện ở thành phố Strasbourg, lên án chính phủ Việt Nam về các hành động đàn áp tự do thông tin, và yêu cầu Việt Nam phải trả tự do cho toàn bộ các nhà báo công dân. Nghị quyết này cho rằng những hành động sách nhiễu về thể xác và tâm lý cũng như các biện pháp giám sát ngang nhiên và sách nhiễu các luật sư, người thân và người chủ công ty của các bloggers đã vẽ lên một bức tranh đáng lên án ở Việt Nam…
Đáng chú ý, văn bản của Quốc hội EU thể hiện bằng hình thức "nghị quyết khẩn cấp", tức ở cấp độ quan trọng về quyết tâm cho những yêu cầu và đòi hỏi đối với chính quyền Việt Nam. Đây là lần thứ hai trong hai năm liên tiếp, Quốc hội EU ban hành nghị quyết về nhân quyền Việt Nam.
Kết quả hầu như là con số 0 của Đối thoại nhân quyền EU – Việt Nam vào tháng 12/2017 cùng bản nghị quyết đầy sắc thái cứng rắn của Quốc hội EU trong cùng tháng đã cho thấy Châu Âu không còn chấp nhận tư thế dễ bị "ăn hiếp" bởi giới chóp bu Việt Nam quá quen mặc cả nhân quyền đổi lấy lợi ích thương mại, đồng thời dựng lên một bức tường đủ cao trước Hà Nội nếu muốn đạt được EVFTA.
Ngay cả Đại sứ Bruno Angelet, nếu quả thật ông dự đoán rằng Nghị viện Châu Âu sẽ thông qua EVFTA vào mùa hè năm nay, cũng nói rằng ông chỉ là đại diện cho Chính phủ EU chứ không phải cho Nghị viện EU, và vì thế không thể chắc chắn được điều gì.
Sau tháng 11 và đầu tháng 12 năm 2017 ồn ào lẫn khoa trương với sự kiện Hội nghị thượng đỉnh APEC Đà Nẵng cùng một chiến dịch tuyên truyền "Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Châu Âu (EVFTA) sẽ thông qua vào đầu năm 2018", đến nay cả chính phủ Nguyễn Xuân Phúc lẫn hệ thống báo đảng đã im bặt.
Và sau một chuyến làm việc của Bộ trưởng công thương Trần Tuấn Anh ở Bỉ vào cuối năm 2017 mà chẳng nghe hứa hẹn gì cụ thể, giới chóp bu Việt Nam đành phác ra một dự báo mới : tương lai thông qua EVFTA là vào năm… 2019.
Thiền Lâm
*****************
Kiều hối về Việt Nam năm 2017 rớt thảm hại ? (CaliToday, 25/01/2018)
Đã gần hết tháng Giêng năm 2018, ngoài con số kiều hối khoảng 5,2 tỷ USD về Sài Gòn, Tổng cục Thống kê vẫn hoàn toàn không công bố con số kiều hối toàn quốc như thói quen phô trương thường có trước đây.
Vào những năm trước, đặc biệt vào năm 2015 khi lượng kiều hối đổ về Việt Nam lên đến mức kỷ lục 13,5 tỷ USD, Tổng cục Thống kê và hệ thống báo đảng đã công bố báo cáo kiều hối 2015 ngay khi năm 2015 còn chưa kết thúc.
Cũng vào những năm trước, Tổng cục Thống kê thường rất mau mắn công bố kết quả thu hút kiều hối ngay đầu tháng Bảy hoặc thậm chí trước khi kết thúc tháng Sáu hàng năm. Nhưng vào năm 2017, ngay cả báo cáo 6 tháng đầu năm của Tổng cục Thống kê đã chẳng có con số tổng hợp nào về "tình hình kiều hối trên cả nước", thay vào đó chỉ là kết quả kiều hối về Sài Gòn – một thị trường được xem là "truyền thống".
Kiều hối về Việt Nam năm 2017 rớt thảm hại ? - Ảnh : Cali Today
Vào năm 2017, Sài Gòn vẫn thu hút lượng kiều hối đến 5,2 tỷ USD, thậm chí còn nhỉnh hơn một chút so với 2016. Điều này có thể dễ dàng được lý giải vì Sài Gòn có hơn 1 triệu gia đình có người thân đi định cư ở nước ngoài và chiếm đến 55 – 60% trong tổng kiều hối về Việt Nam hàng năm. Trong cơ cấu của kiều hối về Việt Nam, thị trường Mỹ vẫn chiếm tỷ trọng cao nhất với chiếm 60%, từ khu vực Châu Âu là khoảng 19%. Việc kiều hối về Sài Gòn không giảm cũng cho thấy tính ổn định của người Việt hải ngoại khi gửi tiền về cho thân nhân của mình và đầu tư sản xuất ở thành phố này.
Tuy nhiên, dấu hỏi rất lớn đang bật lên là tổng lượng kiều hối về Việt Nam trong năm 2017 là bao nhiêu ? Và vì sao cho đến giờ phút này các cơ quan kinh tế của chính quyền vẫn chưa công bố số liệu tổng hợp về nguồn ngoại tệ thu được từ "kiều bào ta" ?
Có một cách thức để ước tính lượng kiều hối về Việt Nam trong năm 2017 : nếu vẫn dựa vào tỷ lệ chiếm đến 55 – 60% tổng lượng kiều hối của Sài Gòn, tổng kiều hối về Việt Nam trong năm 2017 sẽ vào khoảng 9 – 9,5 tỷ USD, tức bằng hoặc cao hơn lượng kiều hối 9 tỷ USD về Việt Nam trong năm 2016.
Nhưng nếu tỷ lệ 55 – 60% của Sài Gòn thay đổi theo chiều hướng tăng hoặc tăng vọt trong năm 2107, có nghĩa là kiều hối đổ về Việt Nam ngày càng tập trung về Sài Gòn trong khi giảm mạnh ở tỉnh thành khác, thì sao ?
Trong trường hợp đó, cần nhìn lại một dự báo của Trung tâm nghiên cứu Pew (Pew Research Center) của Mỹ vào tháng Bảy năm 2017 : kiều hối về Việt Nam năm 2017 chỉ có 5,4 tỷ USD.
Pew đã dự đoán kiều hối 6 tháng đầu năm 2017 sẽ rơi vào khoảng 3,6 tỷ USD. Và với dự báo 6 tháng cuối năm 2017, lượng kiều hối còn bị giảm 50% do tác động của việc chính phủ Việt Nam duy trì lãi suất đồng USD 0% và FED tăng lãi suất, kiều hối năm 2017 sẽ vào khoảng 5,4 tỷ USD, giảm 39,7% so với năm 2016.
Dù tới nay các cơ quan chính quyền Việt Nam vẫn chưa công cố con số kiều hối năm 2017, rất nhiều khả năng con số 9 tỷ USD kiều hối năm 2016 chưa phải "đáy kiều hối" mà đang khiến "đảng và nhà nước ta" thất vọng đến thế nào, đặc biệt trong bối cảnh sức sản xuất và kinh doanh của nền kinh tế ngày càng thảm hại và Việt Nam hầu như bị các tổ chức tài trợ tín dụng lớn nhất hành tinh đóng cửa cho vay.
Hiện nay, thị trường tài chính ở Việt Nam đang xảy ra hai động thái trái chiều : trong khi lượng tiền đồng quá dư thừa trong hệ thống Ngân hàng nhà nước, Kho bạc nhà nước và các ngân hàng thương mại cổ phần, lượng USD dành cho nhu cầu nhập khẩu và trả nợ nước ngoài lại bị thiếu hụt khá trầm trọng. Nếu kiều hối về Việt Nam tiếp tục sụt giảm trong vài ba năm tới, ngân sách sẽ không biết tìm đâu ra ngoại tệ mạnh để thanh toán các khoản đến hạn với quốc tế.
Trong khi đó, một số người Việt hải ngoại cho biết nếu cách đây 5 – 6 năm, họ thường chọn phương án gửi tiền về Việt Nam để đầu tư, thì nay có đến 9/10 người hải ngoại chọn cách gửi tiền hoặc đầu tư ở nước ngoài. Nguyên do không chỉ là mặt bằng lãi suất gửi USD ở Việt Nam quá thấp, mà còn bởi do kinh tế suy thoái nên thị trường kinh doanh và sản xuất ở Việt Nam sinh lời rất thấp. Một nguyên do khác không thể bỏ qua là tình hình chính trị ở Việt Nam đầy biến động, bất ổn và có thể gây rủi ro cao mà khó làm cho "kiều bào ta" yên tâm gửi tiền về…
Lượng kiều hối từ Châu Âu gửi về Việt Nam, vốn trước đó có đà sụt giảm, có thể càng giảm mạnh hơn sau vụ chính phủ Đức cáo buộc Việt Nam bắt cóc Trịnh Xuân Thanh ngay tại Berlin, dẫn đến cuộc khủng hoảng ngoại giao Đức – Việt và khiến môi trường chính trị lẫn đầu tư ở Việt Nam trở nên bất ổn hơn nhiều.
Thiền Lâm
********************
‘Luật các tổ chức tín dụng’ sửa đổi bắt đầu có hiệu lực từ ngày 15/01/2018 cho phép ngân hàng chọn phương án phá sản. Đây là một trong những hình thức mà chính phủ Việt Nam nói nhằm tái cơ cấu các ngân hàng bị cho là yếu kém. Người dân nghĩ gì về luật đó ?
Nhân viên tại một ngân hàng thương mại tại Hà Nội, ngày 19 tháng 12 năm 2011. (Ảnh minh họa) - AFP
Các ngân hàng ở Việt Nam trong thời gian qua gặp nhiều tai tiếng, cụ thể như vụ 17 sổ tiết kiệm hơn 400 tỷ "bốc hơi' sau 5 năm gửi tại Oceanbank, 32 tỷ đồng trong sổ tiết kiệm biến mất tại BIDV, bị mất gần 800 triệu trong tài khoản của VietinBank... Nguyên nhân hầu hết đều chưa có kết luận rõ ràng.
"Chị có hay xem báo đài, thì cũng thấy có một số ngân hàng người dân gửi vào trường hợp cách đây 2 tháng có chị gửi bên một ngân hàng cũng uy tín, cũng lớn lắm mà mất hai mươi mấy tỉ không rõ nguyên nhân thì mình cũng hoang mang lo ngại. "
Vào khi những tin xấu về rủi ro khi gửi tiền tại ngân hàng khiến nhiều người quan ngại, thì nay thêm tin ngân hàng được phép phá sản. Mức qui định bồi thường tối đa cho người gửi tiền khi ngân hàng phá sản là 75 triệu đồng cũng khiến người dân hoang mang vì họ nghe nói người gửi 100 triệu cũng như người gửi 10 tỉ đồng cũng chỉ được bồi thường như nhau.
"Cái đó rất là phi lý, một mặt thì nhà nước kêu là bảo hộ tiền gửi nhưng một mặt thì cho phép người ta phá sản như vậy thì rất là nguy hiểm. Thứ hai là hiện tại cái cơ chế kiểm soát của nhà nước đối với ngân hàng hiện nay rất lỏng lẻo. Ví dụ như vừa qua các ngân hàng, các vụ án chúng ta thấy được gì ? Lúc đụng ra mới biết là các ngân hàng nó bị mất. Chứ ngoài ra mình không có cơ chế ngăn ngừa. Hệ thống thanh tra của ngân hàng không có hiệu quả. Vừa qua các vụ án chúng ta đã thấy rồi. Giờ nó kêu là nhà nước mua 0 đồng như vậy toàn bộ vốn ngân hàng cũng đã mất rồi chứ đừng nói là cái tiền gửi của ngân hàng. Mà gửi bao nhiêu cũng đền bù có 75 triệu".
Như vậy cho dù người dân và các doanh nghiệp gửi tiền trăm hay tiền tỉ, mức bồi thường cào bằng này hết sức có lợi cho ngân hàng khi phá sản. Thiệt hại tất nhiên là phía người gửi, và nhất là với khách hàng có số tiền gửi lớn.
"Làm như vậy thì đâu có được. Tiền người ta gửi vô rồi nếu mà phá sản thì trả không hết một lần thì trả từ từ… Thí dụ người ta trả chậm hay gì đó nếu mà người ta không có đủ khả năng thì cũng phải ráng trả chậm cho những người đã gửi số tiền trong ngân hàng".
Lâu nay, người đi vay nếu mất khả năng trả nợ thì sẽ bị ngân hàng áp dụng các biện pháp xử phạt như tăng lãi suất, phạt tiền, tịch thu và thanh lý tài sản của người đi vay với mục đích thu hồi lại số tiền gốc và lãi về cho ngân hàng. Trước tin chỉ được nhận mức bồi thường tối đa 75 triệu khi ngân hàng được cho phá sản khiến nhiều người nghĩ đến biện pháp rút tiền gửi.
"Nếu nghe thông tin như vậy thì người dân cũng phải rút thôi chứ làm sao mà để được. Nếu mà để lỡ lúc chờ phá sản rồi thì không rút được nữa".
"Chắc chắn phải rút ra rồi tìm hiểu ngân hàng nào tin tưởng mới gửi".
Tuy vậy, trong trường hợp chưa tìm ra kênh đầu tư cho khoản tiền của mình, thì gửi ngân hàng hưởng lãi suất tiếp tục là một giải pháp nhưng phải ‘chọn mặt gửi vàng’.
"Đầu tiên mình phải lựa ngân hàng có uy tín chút. Ví dụ bây giờ chúng ta chưa có kênh đầu tư nào hết thì tạm thời chúng ta phải gửi ngân hàng chứ giờ sao giờ. Ôm tiền ở nhà thì nó cũng vậy thôi".
Để có được đánh giá chính xác về uy tín của một ngận hàng tại Việt Nam hiện nay cũng khá khó khăn ; vì đối với các con số do ngân hàng công bố người dân cũng không có cách nào kiểm chứng những số liệu đó.
"Nói chung thì người ta gửi tiền vô thì ít người biết lắm. Có nhiều người chỉ biết gửi tiền lấy kì hạn, chứ có nhiều người ta cũng đâu biết là ngân hàng nó làm ăn ra sao".
"Cái luật đó nó được thông qua thì cái quyền lợi của người gởi cần phải xem lại".
Một số người dân cho rằng luật cho phá sản có được điểm tích cực là khiến các ngân hàng cần phải cố gắng hoàn thiện và phải làm sao chiếm được sự tin tưởng của các khách hàng.
"Mình sống ở đâu thì mình theo luật ở đó thôi. Nhưng mà bây giờ Việt Nam đã gia nhập WTO từ rất là lâu rồi và tham dự tất cả các định chế thương mại các thứ. Thì bây giờ luật cũng cho các ngân hàng nước ngoài vào rất là nhiều. Và nếu anh nhìn và nếu anh làm ngân hàng thì với anh đây là một cơ hội. Nếu như ngân hàng anh có thể cung cấp dịch vụ tốt hơn thì hoàn toàn anh có thể thu hút được khách hàng nhiều hơn, thì người dân cũng nhiều sự lựa chọn hơn. Không phải phụ thuộc vào một số ngân hàng, mọi người cứ nói ngân hàng nhà nước là an toàn, nhưng mà thực sự nó có an toàn thật hay không ? Nếu mà ngân hàng nước ngoài người ta cung cấp được dịch vụ tốt hơn như thế thì chắc chắn người ta sẽ lấy được khách hàng thôi".
Đó cũng là điều mà nhiều người đang trông chờ ; đặc biệt sau khi một loạt các quan chức ngân hàng đang phải ra tòa và chịu án về những khoản lỗ suốt thời gian qua.
*******************
Bế tắc chuyện di dời 20.000 căn nhà ven kênh rạch (CaliToday, 25/01/2018)
Theo kế hoạch, đến năm 2020 chính quyền thành phố Hồ Chí Minh sẽ di dời 20 ngàn căn nhà ven và trên kênh rạch ở Sài Gòn. Tuy nhiên, dự án này đang gặp khó khăn, phải trì hoãn và không biết đến bao giờ mới thực hiện theo đúng tiến độ.
Thiếu vốn, thiếu đất khiến cho "chủ trương đột phá" vẫn nằm trên trang giấy. Ảnh : Thanh Niên
Theo như trên dự án, đến năm 2020, hai mươi ngàn căn nhà sinh sống ven hoặc trên kênh rạch ở Sài Gòn sẽ được di dời. Tuy nhiên, mới đây, chính quyền thành phố Hồ Chí Minh mới hạ chỉ tiêu xuống chỉ còn một nửa, nghĩa là còn mười ngàn căn nhà sẽ được di dời từ đây cho đến năm 2020.
Nói về vấn đề này, ông Trần Trọng Tuấn-Giám đốc Sở Xây Dựng thành phố Hồ Chí Minh nói :
"Đến thời điểm này, các vấn đề liên quan đến điều kiện, trình tự thủ tục, cơ sở pháp lý của chương trình di dời ở trên và ven kênh rạch đã cơ bản đầy đủ…Trong điều kiện thành phố đảm bảo nguồn vốn cho các dự án thực hiện bằng ngân sách thì chắc chắn khoảng 10.000 căn nhà trên và ven kênh rạch sẽ hoàn thành việc di dời trước năm 2020"-báo Pháp luật thành phố dẫn lời ông Tuấn cho biết.
Song, đó là trong trường hợp chính quyền thành phố Hồ Chí Minh có vốn. Với tình trạng ngày nay, việc cung cấp tiền để phục vụ cho mục đích dân sinh là điều hết sức khó khăn. Rất nhiều dự án trọng điểm ở Saigon đang phải tạm dừng, trì hoãn do thiếu tiền.
Trên tờ Người Lao Động lại có những ý kiến ngược lại với những gì mà báo Pháp luật thành phố. Tờ Người Lao Động cho biết, cho đến nay, do kết quả di dời vẫn chưa mang tính đột phá nên việc di dời các hộ dân sinh sống ven và trên kênh rạch để đúng tiến độ là điều rất khó khăn.
Tờ Người Lao Động còn nói thêm, đối với những dự án di dời bằng vốn ngân sách thì chính quyền thành phố Hồ Chí Minh chỉ chuẩn bị đầu tư cho 13 dự án. Do đó cho đến nay, trong tổng số 20 ngàn căn nhà dự kiến sẽ di dời xong trong năm 2020 thì chỉ mới thực hiện được tại các dự án được làm bằng vốn ngân sách của giai đoạn trước đó. Trong số 20 ngàn căn nhà dự tính sẽ di dời, đến đầu năm 2018 chỉ có 502 căn nhà thuộc tám dự án được thực hiện, trong khi thời gian đến năm 2020 đã cận kề.
Chính quyền thành phố Hồ Chí Minh đang muốn thay đổi bộ mặt đô thị nhưng tài chính không cho phép. Ảnh : NLD
Việc thiếu vốn đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến kế hoạch di dời. Rất nhiều hộ dân đã không nhận được tiền bồi thường, tiền giải phóng mặt bằng nên họ vẫn tiếp tục sinh sống ven và trên kênh rạch mà chẳng thể di chuyển bất cứ nơi nào khác, dù rất muốn thoát khỏi đời sống tạm bợ.
Không chỉ công tác giải tỏa, bồi thường mà đến ngay việc tái định cư cho người dân cũng đi vào ngỏ hẹp do thiếu vốn. Theo đúng kế hoạch đề ra, chính quyền thành phố Hồ Chí Minh cần phải xây thêm 11 ngàn căn nhà và 38,500 căn hộ chung cư và đất nề ở thương mại mới có thể đủ để bố trí cho số lượng người bị di dời khỏi kênh rạch.
Một vấn đề đáng lo ngại nữa là chính quyền thành phố đã không còn quỹ đất để bố trí cho công tác di dời. Trong khi những người sinh sống ven và trên kênh rạch đa phần là những người nghèo khổ có thu nhập thấp.
Kế hoạch di dời những người sinh sống ven và trên kênh rạch đã được đưa vào Nghị quyết Đại hội đảng bộ lần thứ 10 của chính quyền thành phố Hồ Chí Minh nhằm chỉnh trang đô thị, xóa đi những căn nhà dột nát ven kênh rạch nhằm tạo ra một Sài Gòn đẹp hơn trong mắt du khách. Chính quyền thành phố Hồ Chí Minh cho đây là một chương trình đột phá và đến năm 2020 cần phải hoàn thành. Tuy nhiên, đã 3 năm trôi qua nhưng vẫn chưa có bất cứ chung cư nào được xây, trong số 20 ngàn căn nhà phải được di dời thì đến năm mới chỉ hoàn thành được 502 căn.
Chính quyền ra sức kêu gọi xã hội hóa nhưng xem chừng với hiện trạng này cũng chẳng có mấy doanh nghiệp dám đầu tư vào thị trường nhà cửa cho những người sống ven và trên kênh rạch.
Người Quan Sát
Việt Nam 'tự vệ' trước thép Trung Quốc (VOA, 18/03/2017)
Bộ Công Thương Việt Nam vừa loan báo sẽ tăng mạnh mức thuế áp đặt trên thép nhập khẩu, đặc biệt từ Trung Quốc. Đây là một trong những "biện pháp tự vệ tạm thời" mà Việt Nam liên tục đưa ra trong thời gian gần đây để bảo vệ doanh nghiệp trong nước, sau đánh giá cho thấy thép giá rẻ và thép dài Trung Quốc đang tràn ngập thị trường Việt Nam, gây ra những thiệt hại không thể khắc phục cho Việt Nam.
Công nhân đang làm việc tại một nhà máy thép ở tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc. Thép giá rẻ và thép dài của Trung Quốc đang tràn ngập thị trường Việt Nam, gây ra những thiệt hại không thể khắc phục.
Số liệu của Bộ Công thương cho biết chỉ trong 2 tháng đầu năm 2017, nhập khẩu thép chủ yếu từ Trung Quốc lên tới hơn 1,53 triệu tấn, tăng 7,6% về số lượng và 61,8% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
Trong khi đó, sắt thép phế liệu được xếp vào diện bị kiểm soát gắt gao, nhưng do chi phí nhập sắt thép phế liệu vào Việt Nam rẻ hơn mua phôi luyện thép, nên mặt hàng này vẫn chiếm khối lượng lớn nhập khẩu. Ước tính mỗi ngày có hơn 10.000 tấn sắt thép phế liệu được nhập vào Việt Nam.
Ngoài ra, các chủng loại thép nhập khẩu từ Trung Quốc cũng bị nghi ngờ khai man để trốn thuế.
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Trung ương Việt Nam, cho biết : "Thép Trung Quốc đã tràn vào Việt Nam với quy mô rất lớn. Trong đó có hiện tượng người ta kê khai không chính xác, thí dụ một số thép có hàm lượng chất Bo rất thấp, nhưng họ khai đó là thép hợp kim cao cấp nên trốn được thuế. Vì vậy nên các doanh nghiệp thép của Việt Nam chịu sự cạnh tranh bất bình đẳng".
Chính vì vậy, một trong những "biện pháp tự vệ" mà Việt Nam đưa ra là xác định rõ các loại thép và đánh thuế thích hợp.
Theo thông báo của Bộ Công thương, bắt đầu từ ngày 22/3, Việt Nam sẽ áp dụng tăng thuế tự vệ tạm thời đối với phôi thép nhập vào Việt Nam là 21,3% (so với mức trước đây chỉ từ 4,64 – 6,78%) và với thép dài là 13,9%.
Vietnamnet cho biết quyết định tăng thuế được Thủ tướng Việt Nam ban hành sau một cuộc điều tra kéo dài của Bộ Công thương, bắt đầu từ ngày 25 tháng 12 năm 2016, sau những than phiền của các nhà sản xuất thép trong nước. Các công ty tư nhân Việt Nam nói các nhà sản xuất thép Trung Quốc đang bán phá giá với giá thấp hơn giá trị thực tế, gây ra sự cạnh tranh bất bình đẳng.
Sản lượng thép dư thừa của Trung Quốc trong những năm gần đây đã dẫn đến những cuộc chiến thương mại giữa Trung Quốc với Mỹ và các nước Châu Âu. Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nói vì vậy, việc Trung Quốc tận dụng láng giềng Việt Nam để tiêu thụ thép dư thừa cũng là điều dễ hiểu. Mặc dù vậy, chuyên gia kinh tế của Việt Nam đánh giá các biện pháp tự vệ của Việt Nam hiện nay là vẫn còn quá "hiền" và "chậm".
Ông nhận xét : "Việt Nam cho đến nay đã hội nhập rất sâu, tích cực ký kết các hiệp định thương mại tự do. Nhưng các biện pháp phòng vệ của Việt Nam còn thấp và ít được vận dụng".
Tiến sĩ Lê Đăng Doanh cũng nhắc nhở một khi Việt Nam áp dụng các biện pháp tự vệ đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và các nước khác, thì doanh nghiệp Việt Nam cũng phải tuân thủ "luật chơi" đã định cho các nước khác.
"Đấy là điều mà Việt Nam phải chuẩn bị và cân nhắc kỹ trước khi áp dụng các biện pháp này, thí dụ như tăng tiêu chuẩn về độ vệ sinh an toàn thực phẩm, hàm lượng các hóa chất hoặc các yêu cầu khác", Tiến sĩ Lê Đăng Doanh nói thêm.
Theo Vietnamnet, sau khi Việt Nam thông báo áp dụng biện pháp tự vệ, các nhà sản xuất thép Trung Quốc đã bày tỏ bất bình với mức thuế cao và nói rằng mức giá của họ là công bằng và không hề vi phạm luật thương mại. Theo các doanh nghiệp Trung Quốc, vấn đề bắt nguồn từ nhu cầu thấp, sự yếu kém của kinh tế toàn cầu và các sản phẩm kém chất lượng.
Khánh An
***************************
Khi kiều hối giảm mạnh (RFA, 17/03/2017)
Lượng kiều hối về Việt Nam giảm sút trong năm qua năm qua và có thể sẽ còn giảm mạnh hơn trong tương lai do ảnh hưởng từ các chính sách nhập cư của Hoa Kỳ.
Nhân viên một ngân hàng ở Hà Nội đang đếm tiền đô la Mỹ. AFP photo
Lượng kiều hối về Việt Nam giảm sút trong năm qua năm qua và có thể sẽ còn giảm mạnh hơn trong tương lai do ảnh hưởng từ các chính sách nhập cư của Hoa Kỳ.
Ảnh hưởng kinh tế Việt Nam
Lượng tiền gửi về Việt Nam liên tục tăng từ năm 2010 và đạt kỷ lục 13,2 tỷ đô la vào năm 2015 nhưng bất ngờ giảm xuống còn 9 tỷ đô la năm ngoái. Hãng thông tấn AP cho biết các chuyên gia kinh tế dự đoán kiều hối sẽ tiếp tục giảm trong những năm tới do ảnh hưởng của các chính sách kiểm soát biên giới của Tân Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và lãi suất tiền gửi ngoại tệ tại Việt Nam giảm xuống 0% từ đầu năm.
Khoảng 60% kiều hối của Việt Nam được chuyển về từ Mỹ, chiếm 4% GDP của Việt Nam. Hiện tại có khoảng 4,5 triệu người Việt sinh sống tại nước ngoài và đến phân nửa số đó đang sống tại Hoa Kỳ.
Có phân tích cho rằng trước tình hình kiều hối giảm mạnh như hiện nay, GDP của Việt Nam có thể cũng giảm xuống khoảng 0,4% trong năm nay. Bà Phạm Chi Lan, chuyên gia kinh tế, nguyên cố vấn văn phòng Thủ tướng có phân tích thêm :
Lượng kiều hối của Việt Nam giảm xuống thì chắc chắn có tác động ít nhiều đến nền kinh tế, đặc biệt trong bối cảnh hiện nay khi nguồn vốn của Việt Nam đã khan hiếm hơn, kể cả nguồn vốn trong ngân sách cũng như nguồn vốn đầu tư, hay là nguồn vốn ODA từ các nơi. Việt Nam trở thành quốc gia có nguồn thu nhập trung bình rồi nên ODA giảm đi cũng là điều có thể hình dung được. Hay là điều kiện để vay ODA khó khăn, khắc nghiệt hơn trước cũng là điều Việt Nam hình dung được. Chúng tôi cũng nói rằng sẽ có lúc phải cho "tốt nghiệp" ODA để huy động nguồn tiết kiệm trong nước cho đầu tư phát triển.
Tuy nhiên các nguồn khác như nguồn kiều hối thì nó có cả hai mặt tác động. Một mặt nó là một nguồn vốn đóng góp vào tổng nguồn đầu tư xã hội của Việt Nam. Đó cũng là một nguồn quan trọng. Có nhiều năm nó tương đương với nguồn FDI từ nước ngoài vào Việt Nam. Có những năm còn cao hơn tổng ODA vào Việt Nam. Như vậy là vị trí của nguồn kiều hối so với tổng nguồn đầu tư xã hội của Việt Nam là đáng kể, bổ sung rất quan trọng cho Việt Nam những nguồn vốn cần thiết để có thể đầu tư phát triển các lĩnh vực khác nhau. Nhất là nguồn vốn đó lại bằng ngoại tệ.
Credit Suisse trước đó cũng cảnh báo sự suy giảm kiều hối có thể sẽ gây thêm áp lực lên tỷ giá đồng đô la. Kể từ cuối năm ngoái, tiền đồng Việt Nam đã mất giá 2,2% so với đô la Mỹ. Ngoài ra, nếu dự luật về thuế biên giới đánh vào hàng nhập khẩu của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump được thông qua, Việt Nam có thể bị giảm thêm 0,9% GDP.
Theo thông tin mà chúng tôi tìm hiểu, nguyên nhân chính làm giảm lượng kiều hối mà các cơ quan Việt Nam đưa ra là do việc tăng lãi suất của Cục Dự Trữ Liên Bang Mỹ (FED) vào cuối năm 2016 và có thể lãi suất USD sẽ tăng ba lần trong năm 2017, làm giữ chân đồng đô la chuyển từ Mỹ về Việt Nam.
Tuy nhiên giải thích này liệu có chính xác hay không khi cuối năm 2016 Cục Dự Trữ Liên Bang Mỹ mới đưa ra quyết định tăng lãi suất trong khi kiều hối chuyển về Việt Nam có dấu hiệu giảm từ đầu năm. Hơn nữa, theo một nguồn tin khác thì năm 2015 Cục Dự Trữ Liên Bang Mỹ cũng đã đưa mức lãi suất lên cao hơn 0.25% nhưng kiều hối về Việt Nam vẫn tăng mạnh.
Chuyên gia kinh tế, Tiến sĩ Nguyễn Quang A đưa ra dự đoán về một nguyên nhân khác dẫn đến lượng kiều hối giảm trong năm qua :
Lượng kiều hối vào Việt Nam có khi lại cân bằng với lượng kiều hối ra khỏi Việt Nam của hội tham nhũng ăn cắp được. Sau đó bằng cách này hay cách khác họ chuyển qua bên đó nhưng thực sự không phải chuyển qua nhưng thực tế lại không hẳn là như vậy. Hay nói cách khác là dùng ngoại hối để hợp thức hóa lượng tiền tham nhũng được và nó sẽ làm giấy tờ giống như là kiều hối thật. Và có thể việc kiều hối giảm vừa qua là do việc siết tham nhũng ở Việt Nam.
Ông Trump mới lên đầu năm nay, nên khó mà ảnh hưởng đến kiều hối về Việt Nam từ năm ngoái.
Giảm nguồn vốn quan trọng ?
Người dân lưu thông trên đường phố quận 1, thành phố Hồ Chí Minh. AFP photo
Năm 2015 Tiến sĩ Vũ Quang Việt nguyên chuyên gia cao cấp của Liên Hiệp Quốc có đưa ra bài phân tích về những dòng tiền bất hợp pháp ra vào Việt Nam. Bài viết gây sôi nổi dư luận suốt một thời gian dài vì Tiến sĩ Vũ Quang Việt sử dụng các số liệu chính thức và các phép tính toán chuyên môn cho ra kết quả từ năm 2008 đến 2013 khoảng 33 tỷ USD đã được tuồn bất hợp pháp ra nước ngoài.
Thứ hai, nguồn kiều hối còn có vai trò quan trọng trong việc giúp cho sự phát triển kinh doanh tư nhân của người dân Việt Nam. Thực tế các doanh nghiệp Việt Nam vay mượn tiền từ ngân hàng hay các nguồn tín dụng khác là không hề dễ dàng. Cho nên họ cũng tìm kiếm các nguồn vốn từ các nơi khác nhau, kể cả từ người thân của mình được cử đi lao động nước ngoài hoặc là bà con của mình sống ở nước ngoài mà có nguồn vốn nào đó muốn đầu tư ở Việt Nam.
Nếu thiếu vắng nguồn này thì công việc kinh doanh của họ cũng khó khăn hơn, tìm kiếm nguồn vốn thay thế vào đó không phải dễ dàng.
Những bà con có cuộc sống khó khăn mà được hỗ trợ bằng những đồng tiền từ nước ngoài thì cuộc sống của họ cũng đỡ khó khăn hơn. Như vậy cũng đỡ gánh nặng từ nhà nước phải chăm lo cho họ. Việt Nam dù sao vẫn là nước có tỷ lệ nghèo khá cao, và gánh nặng xã hội phải quan tâm đến những người đó còn khá lớn.
Theo thống kê của Ngân hàng nhà nước và một số bộ ngành khác, số kiều hối chuyển về Việt Nam được sử dụng với mục đích kinh doanh chiếm đến 70.6%, bất động sản chiểm 20.7%.
Bà Chi Lan cũng nhận xét rằng kiều hối được đưa thẳng vào hoạt động kinh doanh tư nhân có thể là giải pháp tốt hơn vì tư nhân có thể sử dụng những đồng vốn đó một cách hiệu quả hơn so với các đồng vốn ODA. Bởi vì nguồn vốn ODA đưa vào nhà nước và các doanh nghiệp nhà nước, theo bà, chưa chắc đã được sử dụng một cách hiệu quả. Cuối cùng, gánh nặng nợ nần lại đặt lên vai cả xã hội hay những người phải nộp thuế.
Bà nói thêm về tác động kinh tế khi kiều hối giảm :
Khi nguồn kiều hối gửi về Việt Nam thì các ngân hàng có thêm hoạt động kinh doanh, qua đó tăng thêm hoạt động, dịch vụ kinh doanh của họ, cũng làm phát triển thêm các hoạt động của ngân hàng.
Ngoài ra, bà Phạm Chi Lan cũng hi vọng kiều hối giảm đi cũng là một cơ hội để Việt Nam có thể học hỏi, cố gắng hơn về ý thực tự lực, tự lập. Cố gắng sử dụng cho tốt nhất từng đồng vốn nội lực huy động trong nước từ tài nguyên, sức lao động con người,… Bà cũng nhấn mạnh rằng dù có nhiều tiền mà nếu không biết cách sử dụng, đầu tư có hiệu quả thì vẫn khó có thể tiến bộ trong phát triển kinh tế. Có nhiều nghiên cứu từ trước đến nay cho thấy nguồn vốn đầu tư vào Việt Nam chưa được sử dụng hiệu quả. Có những thời điểm nguồn vốn tăng lên rất cao nhưng lại tỷ lệ nghịch với tính hiệu quả khi được đưa vào thực tiễn.
2016 là một năm u ám của nền kinh tế Việt nam khi nhiều ngành sản xuất kể cả nông nghiệp và công nghiệp "rủ nhau" tụt xuống. Số lượng doanh nghiệp phá sản cũng tăng hơn nhiều so với những năm trước, gây ra những thiệt hại nặng nề về kinh tế và làm gia tăng tình trạng thất nghiệp. Năm 2017 khi kiều hối suy giảm mạnh, các lĩnh vực kinh doanh cũng chưa thấy có sự khởi sắc, có thể là điềm báo hiệu một năm kinh tế buồn nữa cho Việt Nam mà tiến sĩ Nguyễn Quang A dự báo cũng dậm chân tại chỗ giống năm ngoái.
Lan Hương, phóng viên RFA
******************
Đoàn kiểm tra đã quyết định tạm đình chỉ hoạt động của Phòng khám Đa khoa Nhân Ái Hà Nội. Ảnh : Sở Y tế Hà Nội
Tại thời điểm kiểm tra, đoàn phát hiện phòng khám thực hiện một số kỹ thuật không nằm trong danh mục kỹ thuật đăng ký và được phê duyệt. Cụ thể, phòng khám không được phép làm xét nghiệm trong giờ hành chính, không được làm điện tâm đồ cho bệnh nhân nhưng phòng khám vẫn thực hiện các kỹ thuật đó.
Theo quy định, phòng khám không được phép lưu bệnh nhân quá 24 giờ, nhưng tại thời điểm kiểm tra có một bệnh nhân điều trị tại phòng khám từ ngày 13/3/2017. Cùng với đó là một số thiết bị y tế lắp đặt tại phòng khám không nằm trong danh mục được phê quyệt.
Vấn đề quản lý thuốc, tủ thuốc cấp cứu thành kho thuốc và rất nhiều thuốc không đúng như danh mục niêm yết ngoài tủ thuốc. Việc xử lý rác thải cũng không đúng quy định vẫn còn để lẫn rác thải y tế với rác thải sinh hoạt.
Đặc biệt, trong giấy phép đăng ký hoạt động có 3 bác sĩ quốc tịch Trung Quốc, có 2 bác sĩ về nước trước Tết không tham gia làm nữa nhưng chưa rút giấy phép hoạt động tại phòng khám. Bác sĩ Trung Quốc còn lại không có mặt tại phòng khám dù trong giấy đăng ký có hoạt động.
Phòng khám đăng ký hoạt động 6 chuyên khoa, nhưng tại thời điểm kiểm tra trong giờ hành chính chỉ có 2 bác sĩ chuyên khoa nội và chuyên khoa ngoại có mặt, do vậy không đủ điều kiện hoạt động của phòng khám đa khoa.
Với những sai phạm của phòng khám, đoàn kiểm tra đã quyết định tạm đình chỉ hoạt động của phòng khám và yêu cầu làm việc với thanh tra Sở Y tế vào ngày 23/3/2017 để làm rõ sự việc.
Phương Liên (ghi)
