Bắc Kinh tức giận vì Hà Nội xích lại gần với Tokyo và Washington ? (RFI, 22/06/2017)
Tranh cãi đã nổ ra trong cuộc họp kín khiến Trung Quốc đột ngột hủy cuộc họp quân sự cấp cao với Việt Nam. Giới phân tích đưa ra hai nguyên nhân làm cho Trung Quốc giận dữ dẫn đến việc hủy bỏ cuộc gặp giữa các giới chức quân sự này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đón tiếp thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc tại Nhà Trắng, Washington, ngày 31/05/2017. REUTERS/Jonathan Ernst
Thứ nhất, trong chuyến công du Hà Nội tuần này, tướng Trung Quốc Phạm Trường Long (Fan Chanlong), phó chủ tịch quân ủy trung ương, đã tỏ ra tức giận trước các nỗ lực gần đây của Việt Nam thúc đẩy hợp tác chiến lược với Hoa Kỳ và Nhật Bản.
Trong một thời gian ngắn, thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã có hai chuyến công du đến Washington và Tokyo. Bên cạnh đó, hồi tuần trước, lực lượng tuần duyên Việt Nam và Nhật Bản còn tiến hành các cuộc thao dượt chung trên Biển Đông với chủ đề ngăn chận đánh bắt bất hợp pháp.
Nguyên nhân thứ hai, cũng có lẽ là lý do chính khiến Trung Quốc bực bội, Việt Nam rất có thể đã từ chối từ bỏ việc thăm dò và khai thác dầu khí tại một số khu vực trên Biển Đông mà cả hai bên đều có yêu sách chủ quyền.
Đòi hỏi này của Bắc Kinh có thể liên quan đến một dự án gọi là Blue Whale (Cá Voi Xanh), một dự án thăm dò dầu khí chung trên Biển Đông giữa tập đoàn Nhà nước PetroVietnam với Exxon Mobil, mà ngoại trưởng Mỹ hiện nay, Rex Tillerson từng là lãnh đạo. Thỏa thuận khai thác khí ga này được ký kết dưới thời ngoại trưởng John Kerry.
Khu vực khai thác này, dự kiến để sản xuất khí cho nhà máy phát điện thế hệ mới vào năm 2030, lại sát với quần đảo Hoàng Sa, nơi đang có tranh chấp và gần với "đường chín đoạn" mà Trung Quốc đòi hỏi chủ quyền, chiếm gần hết diện tích vùng Biển Đông.
Trả lời phỏng vấn tờ New York Times, ông Alexander L.Vuving, chuyên gia về Việt Nam thuộc Trung Tâm Nghiên Cứu về An Ninh Châu Á Thái Bình Dương Daniel K.Inouye, tại Hawai, nhận định dự án này dường như đang tạo ra "một tiền lệ nguy hiểm cho chiến lược Biển Đông của Trung Quốc".
Dẫu sao thì Việt Nam và Trung Quốc rồi cũng sẽ phải "sớm giải quyết vấn đề này vì cả hai bên đều mong muốn sự ổn định" như nhận định của ông Hứa Lợi Bình (Xu Liping), chuyên gia về Việt Nam và Đông Nam Á, thuộc Học Viện Khoa Học Xã Hội Trung Quốc.
Một quan điểm cũng được ông Lê Hồng Hiệp, thuộc Iseas Yusof Ishak Institute tại Singapore đồng chia sẻ. Tuy nhiên, vị chuyên gia này cũng cảnh báo là trong ngắn hạn có nguy cơ xảy ra nhiều căng thẳng mới. Trung Quốc dường như đang gia tăng nỗ lực ngăn chận Việt Nam xích lại gần với Hoa Kỳ và Nhật Bản.
Trả lời New York Times qua thư điện tử, ông viết : "Vì Việt Nam muốn đạt được các mục tiêu tăng trưởng kinh tế, nước này đang có kế hoạch khai thác dầu khí nhiều hơn trên vùng Biển Đông. Vì vậy, rủi ro đối đầu trên biển cũng tăng theo".
Minh Anh
**********************
Trung Quốc đột ngột hủy cuộc họp quân sự với Việt Nam (RFI, 22/06/2017)
Báo Mỹ New York Times ngày 21/06/2017 cho biết cuộc họp cấp cao quân sự để bàn về tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và Việt Nam đã đột ngột bị hủy vào giờ chót. Theo giới chuyên gia, dường như đã nổ ra tranh cãi giữa Trung Quốc và Việt Nam trong một cuộc họp kín trước đó.
Tàu hải cảnh Trung Quốc (P) sử dụng vòi rồng tấn công tầu hải cảnh Việt Nam trên Biển Đông, gần quần đảo Hoàng Sa. Ảnh chụp ngày 03/05/2014. Reuters/Vietnam Marine Guard
Cuộc gặp giữa các giới chức quân sự Việt Nam và Trung Quốc được dự kiến vào thứ Ba, 20/06. Tuy nhiên, sự kiện này đã bị hủy bỏ và cùng ngày, bộ Quốc Phòng Trung Quốc ra thông cáo ngắn gọn cho biết lý do là vì điều kiện "sắp xếp công việc".
Thông báo này được đưa ra sau khi tướng Trung Quốc Phạm Trường Long (Fan Chanlong), phó chủ tịch quân ủy trung ương, đã rút ngắn chuyến công du Việt Nam.
Giới quan sát đưa ra nhiều giả thuyết như Trung Quốc tức giận về việc Việt Nam thúc đẩy hợp tác chiến lược với Hoa Kỳ và Nhật Bản. Và dường như Bắc Kinh không thuyết phục được Hà Nội từ bỏ dự án khai thác dầu khí trên Biển Đông.
Trên nguyên tắc, cuộc họp giữa các giới chức quân sự này được tổ chức trong khuôn khổ Chương Trình Trao Đổi Hữu Nghị Biên Giới Quốc Phòng Việt – Trung, được bắt đầu từ năm 2014, nhằm thúc đẩy hợp tác quốc phòng song phương.
Trước đó, truyền thông Nhà nước Trung Quốc và Việt Nam đã loan báo rộng rãi cuộc họp lần này, dự kiến được tổ chức tại một điểm nằm dọc theo vùng biên giới, nơi từng xảy ra cuộc chiến biên giới đẫm máu 1979.
Minh Anh
******************
Trung Quốc nói gì về ‘hủy giao lưu quốc phòng Trung-Việt’ ? (BBC, 22/06/2017)
Báo Trung Quốc, Hoàn cầu Thời báo, hôm 21/6 đã xác nhận giao lưu hữu nghị Quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc bị hủy bỏ.
Thượng tướng Phạm Trường Long (trái) là Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương của Giải Phóng Quân
Tờ báo cũng xác nhận Thượng tướng Phạm Trường Long, Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương Trung Quốc, cắt ngắn chuyến thăm Việt Nam tuần này.
Tuy vậy, tờ báo không nói có hay không mâu thuẫn giữa hai nước, mà chỉ nói nguyên do vì "sự sắp xếp công việc".
Rút ngắn hay bị mời về ?
"Phía Trung Quốc quyết định hủy cuộc gặp quốc phòng ở biên giới vì nguyên do liên quan sự sắp xếp công việc", tờ báo dẫn lời một viên chức thông tin của bộ quốc phòng Trung Quốc.
Hoàn cầu Thời báo nói phái đoàn Thượng tướng Phạm Trường Long, rời Bắc Kinh hôm 12/6, thăm Tây Ban Nha, Phần Lan rồi đến Việt Nam.
Tờ báo hoàn toàn không nhắc có mâu thuẫn gì dẫn đến việc cắt ngắn chuyến thăm Việt Nam.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tiếp Thượng tướng Phạm Trường Long tại Hà Nội hôm 18/06
Trả lời thảo luận trên Facebook Live của BBC Tiếng Việt hôm 22/06, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu người Việt ở Singapore nói theo ông biết thì "phía Việt Nam đã mời Thượng tướng Trung Quốc về" vì các phát biểu của ông ta.
Tân Hoa Xã tường thuật rằng ông Phạm trong chuyến thăm đã nhấn mạnh rằng "toàn bộ các đảo ở Biển Nam Hải [là tên gọi Trung Quốc dùng để chỉ Biển Đông] đã thuộc lãnh thổ Trung Quốc kể từ thời thượng cổ".
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp cũng nói tuyên bố của Tướng Phạm "như một lời đe dọa quân sự" đối với Việt Nam.
Trong khi đó, ngày 22/6, tờ báo lớn đặt tại Hong Kong, South China Morning Post, cũng dẫn lời các chuyên gia Trung Quốc về sự việc.
Theo giới quan sát Trung Quốc, việc hủy giao lưu dường như thể hiện bất mãn của Bắc Kinh về việc Việt Nam định khai thác dầu khí ở Biển Đông, và nỗ lực gần hơn với Nhật.
Hồi tháng Giêng, Tập đoàn dầu khí Hoa Kỳ ExxonMobil ký thỏa thuận khung phát triển và bán khí đốt từ mỏ Cá Voi Xanh ở Biển Đông với hai đối tác Việt Nam.
Hôm 13/6, tàu Echigo của Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản thăm Đà Nẵng và có các hoạt động huấn luyện chung trên biển với Bộ tư lệnh Cảnh sát biển Vùng 2 tại Đà Nẵng.
Nhân dân không thích nhau
Ngô Sĩ Tồn, chủ tịch Viện Nghiên cứu Nam Hải đặt tại Trung Quốc, nói với South China Morning Post :
"Một nguyên nhân trực tiếp dẫn tới việc cắt ngắn chuyến thăm của ông Phạm có thể là vì Bắc Kinh xem Việt Nam nuốt lời hứa không khai thác dầu khí ở khu vực tranh chấp ở Nam Hải".
Ông này nói : "Việt Nam gần đây cũng quan hệ nhiều hơn với Mỹ và Nhật".
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc gần đây đã thăm liên tiếp Hoa Kỳ và Nhật Bản.
Trong khi đó, Giáo sư Ngô Vĩnh Long nói với Diễn đàn Bàn tròn của BBC hôm 22/06 :
"Điểm khai thác ExxonMobil ký với Việt Nam nằm trong thềm lục địa của Việt Nam nên không phải là vùng tranh chấp".
Ông Trương Minh Lượng, chuyên gia từ Đại học Tế Nam, nói quan hệ hai nước có thể sẽ xấu đi.
Phái đoàn quân sự Trung Quốc gồm các tư lệnh, phó tư lệnh của Tham mưu, Hải lục không quân đến Hà Nội hội đàm với Bộ Quốc phòng Việt Nam hôm 18/06. Người mặc đồ dân sự là đại sứ Hồng Tiểu Dũng.
"Trung Quốc và Việt Nam đang ở trong thế nghịch lý".
"Về chính thức, hai chính phủ nỗ lực xây dựng quan hệ tốt hơn nhưng ở phía không chính thức, nhân dân hai nước đang có thái độ ngày càng tiêu cực về nhau".
**********************
Diễn biến mới vụ tướng Trung Quốc ‘đột ngột bỏ về’ (VOA, 22/06/2017)
Việc ông Phạm Trường Long, quan chức quân sự đầy quyền lực của quốc gia láng giềng phương Bắc, mới đột ngột cắt ngắn chuyến thăm "quốc gia cộng sản anh em" tiếp tục gây ra nhiều đồn đoán.
Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương Trung Quốc Phạm Trường Long
Ông Nguyễn Vinh Quang, cựu Phó đại sứ Việt Nam tại Trung Quốc, nói với VOA Việt Ngữ rằng đây là một chuyện "chưa từng có" : "Chưa có trường hợp tiền lệ. Tôi cũng cảm thấy đột ngột về chuyện này".
Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã ra thông cáo ngắn gọn, trong đó nói rằng vị tướng của họ phải hủy sự kiện giao lưu trên biên giới với phía Việt Nam vì lý do "sắp xếp lịch làm việc".
Tuy nhiên, ông Trần Công Trục, Cựu Trưởng ban Biên giới Chính phủ, cho rằng gốc rễ của vấn đề có thể xuất phát từ chuyện tranh chấp lãnh hải.
Ông nhận định tiếp : "Với một chuyến đi như vậy, phải tổ chức, sắp xếp từ trước, có thể hàng năm trời rồi, nhưng mà bây giờ thay đổi thì chắc nó có vấn đề nào đó trong quá trình trao đổi giữa hai bên. Cũng có thể liên quan đến ý kiến khác nhau của hai bên về Biển Đông, một trong những vấn đề căng thẳng và phức tạp".
Phát ngôn viên Cảnh Sảng hôm 22/6 trả lời câu hỏi về vụ ông Phạm Trường Long.
Khi được hỏi liệu có thể xác nhận rằng việc Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương Trung Quốc Phạm Trường Long cắt ngắn chuyến đi vì bất đồng về Biển Đông, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 22/6 không trả lời thẳng vào câu hỏi.
Ông Cảnh Sảng nói : "Với nỗ lực chung của Trung Quốc và các nước trong khu vực, tình hình Biển Đông đang nguội đi và tiến triển theo chiều hướng tích cực. Đó là một thành tựu đạt được sau nhiều nỗ lực và nên được tất cả các bên trân trọng".
"Các nước liên quan cần phải kiềm chế không có các hành động đơn phương có thể làm phức tạp tình hình tại vùng biển tranh chấp. Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan cùng làm việc với Trung Quốc để cùng duy trì quan hệ song phương và bảo vệ hòa bình và ổn định của khu vực", người phát ngôn Trung Quốc nói.
Trong khi đó, tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng ở Hong Kong hôm 22/6 dẫn lời ông Ngô Sĩ Tồn, chủ tịch Viện Nghiên cứu Nam Hải của Trung Quốc nói rằng "một lý do trực tiếp dẫn tới việc cắt ngắn chuyến thăm của ông Phạm có thể vì Bắc Kinh cho rằng Việt Nam đã phá vỡ cam kết không khai thác dầu tại các vùng tranh chấp ở Nam Hải (Biển Đông). Việt Nam gần đây cũng đã liên hệ nhiều hơn với Mỹ và Nhật". Đầu năm nay, tập đoàn dầu khí ExxonMobil của Mỹ đã ký thỏa thuận khung phát triển và bán khí đốt từ mỏ Cá Voi Xanh ở Biển Đông với Việt Nam.
Tin nói ông Phạm Trường Long nói với Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch (ảnh) rằng Biển Đông là "lãnh thổ Trung Quốc từ thời xa xưa".
Tới ngày 22/6, Bộ Ngoại giao Việt Nam vẫn chưa hồi đáp email của VOA Việt Ngữ về thông tin mà vị tướng chỉ đứng sau Chủ tịch Tập Cận Bình trong Quân ủy trung ương Trung Quốc tuyên bố trước Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Ngô Xuân Lịch rằng Biển Đông là "lãnh thổ Trung Quốc từ thời xa xưa".
Tiến sĩ Trục cho rằng tuyên bố như vậy từng được Trung Quốc nêu ra, nhưng đáng chú ý là nó phát ra từ ông Phạm Trường Long, trong cuộc gặp với quan chức cấp cao của nước chủ nhà.
Cựu quan chức từng xử lý vấn đề biên giới của Việt Nam nói thêm : "Trong cuộc gặp với các lãnh đạo Việt Nam, ông ta là người đại diện cho Trung Quốc nêu ra chuyện này, thì rõ ràng, một lần nữa thể hiện lập trường hết sức cứng rắn của Trung Quốc".
Ông nói tiếp : "Trong quá trình hai bên đàm phán với nhau, việc mỗi bên thể hiện lập trường của mình là chuyện bình thường để rồi từ đó hai bên bàn bạc với nhau để có được thỏa thuận cần thiết. Những người có thiện chí, có ý muốn rõ ràng cùng nhau ngồi đàm phán giải quyết tranh chấp thì không vì quan điểm khác nhau đó mà tự ái, hay có thái độ bất bình thường".
Tới tối ngày 22/6, báo chí do nhà nước kiểm soát của Việt Nam không đưa bất kỳ thông tin nào về việc ông Phạm cắt ngắn chuyến công du, cũng như không có lời giải thích từ phía Hà Nội.
Trong cuộc gặp với ông Ashton Carter năm 2015 ở Lầu Năm Góc, ông Phạm cũng tuyên bố rằng Nam Hải (Biển Đông) thuộc về Trung Quốc từ thời xa xưa.
Một số nhà phân tích cho rằng việc Việt Nam xích lại gần với Hoa Kỳ và Nhật, nhất là chuyến thăm mới đây của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, với các tuyên bố về Biển Đông sau đó, đã làm mếch lòng Trung Quốc.
Bản thân tướng Phạm Trường Long, trong cuộc gặp với người đứng đầu Bộ Quốc phòng Mỹ năm 2015, đã thúc giục quân đội Hoa Kỳ "giảm bớt các hoạt động hải quân và không quân ở Biển Đông cũng như duy trì quan điểm không đứng về phía nào trong cuộc tranh chấp tại đó nhằm duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực".
Trong cuộc gặp với ông Ashton Carter khi đó, ông Phạm cũng tuyên bố rằng Nam Hải (Biển Đông) thuộc về Trung Quốc từ thời xa xưa, cũng như tuyên bố rằng Bắc Kinh có quyền xây dựng và thiết lập các cơ sở quân sự trên đó, theo Bộ Quốc phòng Trung Quốc.
Bộ này năm ngoái cũng đưa tin rằng Phó Chủ tịch Quân ủy Phạm Trường Long đã tới quần đảo Nam Sa, tức Trường Sa, và đã gặp các sĩ quan cũng như binh sĩ đồn trú trên đó. Tin cho hay, quan chức quân sự này cũng đã được cập nhật về tiến độ xây dựng đảo.
Viễn Đông
************************
Năm điều cần biết về Thượng tướng 70 tuổi họ Phạm của Trung Quốc (BBC, 22/06/2017)
Chuyến thăm bị rút ngắn của tướng ba sao Phạm Trường Long (Fan Changlong 范长龙) sang Hà Nội hôm 18/06/2016 tiếp tục là đề tài bình luận của báo chí khu vực.
Thượng tướng Phạm Trường Long lên làm Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương năm 2012, khi đã 65 tuổi
BBC Tiếng Việt giới thiệu năm điều nổi bật về Thượng tướng 70 tuổi, Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương, cơ quan kiểm soát các lực lượng vũ trang của Đảng Cộng sản Trung Quốc.
1. Tuổi đã cao vẫn thăng chức
Năm 2012, trước kỳ Đại hội Đảng Cộng sản lần thứ 12, ông Phạm Trường Long khi đó đã vào tuổi 65 mới là Tư lệnh Quân khu Tế Nam.
Tuy thế, cơ hội lên nhanh chóng của ông đã được một số nhà bình luận Trung Quốc nêu ra vào tháng 10 năm đó.
Dù chưa từng là ủy viên Quân ủy trung ương, ông đã vào thẳng Bộ Chính trị và được phong vượt hai cấp, trở thành một trong ba Phó Chủ tịch Quân ủy trung ương.
Xuất thân từ bộ binh nhưng sau tốt nghiệp Học viện Quân sự Pháo binh, ông cũng từng giữ các chức vụ trong quân khu ở Thẩm Dương trước khi về Tế Nam.
Năm 2008, sau khi xảy ra trận động đất Tứ Xuyên, ông là một trong những tướng lĩnh đầu tiên xuất hiện tại hiện trường và đã trực tiếp điều động hàng nghìn quân từ Tế Nam đến cứu trợ nạn nhân thiên tai.
Điều này đã có tác động tích cực rất lớn đến hình ảnh của quân đội Trung Quốc trong con mắt dư luận.
Các mạng xã hội Trung Quốc phê phán quan chức Tứ Xuyên, nhất là cán bộ ngành xây dựng sau vụ một trường học xây ẩu bị sụp vì động đất, vùi chết nhiều học sinh, nhưng ca ngợi quân đội đã cứu dân.
2. Ngoại giao quân sự
Quốc tế biết đến ông Phạm Trường Long như nhân vật hàng đầu về ngoại giao quân sự của Trung Quốc.
Tướng Phạm Trường Long đón Cố vấn an ninh quốc gia ở Hoa Kỳ, bà Susan Rice tại Bắc Kinh tháng 9/2014
Vì Trung Quốc không còn phong đại tướng, ông Phạm là người có quân hàm và chức vụ Đảng cao nhất để tiếp các khách quốc tế.
Về độ gần cận với Chủ tịch Tập Cận Bình, Tướng Phạm có vị trí tương ứng với Cố vấn an ninh quốc gia ở Hoa Kỳ, và đã đón bà Susan Rice, người giữ chức vụ đó của Mỹ sang thăm Bắc Kinh tháng 9/2014.
Trong các cuộc gặp bộ trưởng quốc phòng nước khác, báo chí Trung Quốc gọi ông Phạm là "người tương nhiệm" (counterpart), coi như có quyền như bộ trưởng quốc phòng Trung Quốc.
Nhưng với quy định của Trung Quốc, ông Phạm Trường Long còn có chức vụ cao hơn Bộ trưởng Quốc phòng Thường Vạn Toàn, người không phải là Ủy viên Bộ Chính trị.
Ông Phạm cũng đã thăm Thuỵ Sĩ, Pakistan và các nước Đông Nam Á để hội đàm về an ninh và quân sự.
Chuyến công tác của ông đến Hà Nội "bị rút ngắn" hoặc có ý kiến nói là "bị mời về" vẫn được dư luận quan tâm.
3. Sẵn sàng tỏ thái độ
Tướng họ Phạm nổi tiếng là người sẵn sàng nói thẳng với khách, kể cả khách Hoa Kỳ về các vấn đề Trung Quốc cho là quan trọng.
Hồi tháng 4/2014, Bộ trưởng Quốc phòng Hoa Kỳ Chuck Hagel đã "nhận gáo nước lạnh" từ chính Tướng Phạm Trường Long khi sang thăm Bắc Kinh.
Trước khi đến, ông Hagel đã nói "không nước nào có thể tự ý đi khắp thế giới rồi sửa lại biên giới, vi phạm chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của các nước khác bằng vũ lực, áp chế và đe dọa, dù cho đó là chuyện mấy hòn đảo nhỏ ở Thái Bình Dương hay chuyện các quốc gia lớn tại châu Âu".
Trong lúc gặp ông Hagel, Tướng Phạm nói "nhân dân Trung Quốc gồm cả tôi, rất bất bình với những lời lẽ như vậy của ngài".
Tuy thế, chuyến thăm của ông Hagel cũng đạt được đồng thuận 7 điểm với Tướng Phạm, chủ yếu để hai bên Mỹ-Trung thông báo cho nhau về các hoạt động quân sự quan trọng.
Vị tướng họ Phạm đã nói thẳng cho Bộ trưởng Chuck Hagel thái độ của 'nhân dân Trung Quốc'
4. Được tin cậy và 'nói theo lãnh tụ'
Là người báo cáo trực tiếp lên Chủ tịch Đảng kiêm Chủ tịch nước Tập Cận Bình, ông Phạm có quyền lực lớn.
Năm 2014, ông được ông Tập Cận Bình giao nhiệm vụ chủ trì một nhóm nghiên cứu chiến lược để cải tổ các lực lượng vũ trang Trung Quốc, chuyển trọng tâm từ bộ binh sang tên lửa, hỏa tiễn, hải quân và không quân tầm xa.
Các phát biểu của ông Phạm cũng phản ánh sự thay đổi thái độ của Trung Quốc không còn còn muốn ẩn mình, tránh phô trương sức mạnh theo nguyên tắc 'thao quang dưỡng hối' của Đặng Tiểu Bình.
Từ thời của ông Tập Cận Bình, Trung Quốc bộc lộ quyết tâm đại cường và ông Phạm thể hiện điều đó qua nhiều phát biểu và gần nhất là tại Hà Nội.
Bình luận hồi 2014 về sự kiện ông Phạm "nói cứng" với Bộ trưởng Mỹ Chuck Hagel, Dingding Chen viết trên trang The Diplomat rằng thái độ cá nhân của Chủ tịch Tập đã ảnh hưởng đến phát ngôn của tướng lĩnh Trung Quốc.
"Với ông Tập nay là lãnh đạo có quyền lực cao nhất, phong cách của ông ta có thể đã ảnh hưởng đến Quân Giải phóng và các tướng Trung Quốc".
5. Từ miền Bắc giá lạnh ra hải đảo
Sinh năm 1947 ở Liêu Ninh, ông Phạm nhập ngũ và vào Đảng Cộng sản năm 1969 để phục vụ tại Quân khu Thẩm Dương ở vùng Bắc Trung Quốc.
Lên làm sỹ quan, ông từng viết bài về cuộc chiến Trung - Xô và tranh chấp sông Ussuri River.
Bài học ông Phạm rút ra là "quân nhân phải hy sinh cho tổ quốc vì thân thể họ, một khi đã vào quân đội, không còn của riêng họ nữa".
Vai trò của ông Phạm cũng tăng dần với xu hướng vươn ra các đảo và biển nước xanh của Trung Quốc.
Trung Quốc khai trương hàng không mẫu hạm hoàn toàn tự chế ở Đại Liên tháng 4/2017
Trong chuyến thăm Trung Quốc, ông Chuck Hagel được Tướng Phạm dẫn ra xem chiếc hàng không mẫu hạm đang đóng của Trung Quốc, tàu Liêu Ninh.
Sang tháng 4/2017, ông lại đại diện cho Đảng cộng sản và Quân Giải phóng đến cảng Đại Liên khai trương chiếc hàng không mẫu hạm thứ nhì (chưa đặt tên) hoàn toàn do Trung Quốc chế tạo.
Hồi tháng 4/2016, báo chí Trung Quốc thông báo ông ra "các đảo ở Nam Hải" để thăm quân sĩ nhưng không nói rõ đảo nào.
Hãng tin Reuters trong bài từ Bắc Kinh hôm 15/04 tin rằng phái đoàn do Tướng Phạm Trường Long dẫn đầu không chỉ ra các đảo và còn "thanh tra cả công tác xây dựng tôn tạo" tại các bãi đá (reefs) ở Biển Đông.
Điều này gợi ý có thể ông Phạm đã đưa đoàn tướng tá Trung Quốc ra chính Bãi Đá Chữ Thập mà Trung Quốc gọi là đảo Vĩnh Thử, được kiến tạo mới để làm sân bay quân sự, trong vùng quần đảo Trường Sa.
Việt-Nhật tăng cường hợp tác về an ninh hàng hải để đối phó với Trung Quốc (RFI, 07/06/2017)
Nhân chuyến công du Nhật Bản của thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc, hai nước hôm 06/06/2017 đã thỏa thuận tăng cường quan hệ về an ninh thông qua các dự án được Nhật tài trợ, trong đó có việc nâng cấp năng lực tuần tra bờ biển, thiết bị quốc phòng và chuyển giao công nghệ. Sự kiện này diễn ra trong bối cảnh Trung Quốc ngày càng hung hăng hơn trong khu vực.
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe (T) đón đồng nhiệm Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc, ngày 06/06/2017, tại Tokyo - REUTERS
Hai nước ký kết hơn một chục thỏa thuận, trong đó có khoản viện trợ 38 tỉ yen (350 triệu đô la) để nâng cấp các tàu tuần duyên Việt Nam và năng lực tuần tra. Việc nâng cấp an ninh hàng hải là một phần của khoản tín dụng 100 tỉ yen (910 triệu đô la) được ký kết hôm qua (06/06), gồm các dự án trong lãnh vực khoa học, công nghệ và quản lý nước.
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc và đồng nhiệm Nhật Bản Shinzo Abe, trong cuộc hội đàm tại Tokyo, đã chia sẻ "mối quan tâm sâu sắc về những diễn biến phức tạp" do Trung Quốc gây ra tại Biển Đông. Hai bên cổ vũ tránh những hành động làm thay đổi hiện trạng và leo thang căng thắng, tuy không nêu đích danh Trung Quốc.
Việt Nam và Nhật Bản tái khẳng định sự quan trọng của Hiệp định Đối tác Chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), đồng ý sẽ tiếp tục theo đuổi dù Hoa Kỳ đã rút ra. Hai nhà lãnh đạo thỏa thuận hợp tác với nhau trong việc thương lượng giữa 11 nước thành viên TPP còn lại để hiệp định này có hiệu lực.
Thủ tướng Shinzo Abe bày tỏ hy vọng sự hỗ trợ này cũng sẽ tạo cơ hội kinh doanh cho Nhật Bản, đóng góp kinh nghiệm chuyên môn và công nghệ cho công cuộc phát triển của Việt Nam. Ông nói rằng Nhật Bản mong muốn cải thiện việc hợp tác nhằm "tăng cường một trật tự thế giới tự do và rộng mở, dựa trên cơ sở luật pháp", gọi đó là "nền tảng của sự ổn định và thịnh vượng cho quốc tế".
Thụy My
******************
Lãnh đạo Việt, Nhật cùng thúc đẩy TPP (BBC, 07/06/2017)
Thủ tướng Nhật Shinzo Abe và người đồng cấp Việt Nam, ông Nguyễn Xuân Phúc, khẳng định tại Tokyo rằng họ sẽ hợp tác để TPP "có hiệu lực nhanh chóng", Japan Times hôm 7/6 tường thuật.
Hai bên ký kết Công hàm trao đổi vay vốn viện trợ phát triển chính thức (ODA) trị giá khoảng 1 tỷ đôla
Tuy vậy, tuyên bố chung về "mối quan hệ đối tác chiến lược" công bố sau cuộc hội đàm không cho thấy rằng hai nhà lãnh đạo đã đạt được sự đồng thuận về việc liệu họ muốn Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương (TPP) có hiệu lực mà không có sự tham gia của Hoa Kỳ, nước rút khỏi Hiệp định hồi tháng 1/2017, tờ báo viết.
"Giữa làn sóng bảo hộ và chống lại toàn cầu hóa, Thủ tướng Phúc và tôi sẽ thúc đẩy thương mại đầu tư tự do cùng nhau", ông Abe nói trong cuộc họp báo chung sau hội đàm.
"Tôi nhất trí hoàn toàn với tất cả các ý kiến mà ông Abe vừa nói", ông Phúc đáp.
'Mời Trung Quốc gia nhập TPP'
Bộ trưởng thương mại của 11 nước ký kết TPP còn lại đồng ý tại Hà Nội vào cuối tháng 5/2017 để hoàn tất bản ước định về hiệp định trước tháng 11/2017, thời điểm các nhà lãnh đạo TPP nhóm họp tại Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế Châu Á - Thái Bình Dương (APEC) tại Việt Nam.
Nhật cùng các nước đã tham gia ủng hộ việc thực thi Hiệp định TPP 11 bên mà không có Mỹ, nhưng Việt Nam dường như miễn cưỡng chấp nhận việc mất đi lợi ích mà nước này mong muốn mậu dịch được tăng cường với sự tham gia của Hoa Kỳ.
Tờ Nikkei Asian Review hôm 5/6 dẫn lời ông Goh Chok Tong, cựu Thủ tướng Singapore rằng Nhật nên mời Trung Quốc gia nhập TPP.
Phát biểu tại hội nghị Tương lai Châu Á tại Tokyo, cựu lãnh đạo đảo quốc Sư tử kêu gọi Châu Á "ủng hộ thương mại tự do và công bằng".
Ông Goh Chok Tong cho biết rằng Nhật và Trung Quốc sẽ cùng thúc đẩy thương mại tự do và hội nhập kinh tế ở Châu Á, và hai nước này phải thực hiện điều đó "cùng nhau chứ không phải là đối thủ".
Đề cập về TPP, ông Goh kêu gọi Nhật dẫn dắt và mở cửa cho Trung Quốc gia nhập hiệp định này.
***********************
Việt - Nhật thắt chặt quan hệ đối tác toàn diện (RFA, 07/06/2017)
Việt Nam và Nhật bản cam kết tăng cường quan hệ toàn diện và sâu sắc trên nhiều lĩnh vực, khẳng định hai nước là đối tác quan trọng của nhau. Đó là nội dung tuyên bố chung kết thúc nhân chuyến thăm của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc tới Nhật Bản được công bố vào ngày 7 tháng 6.
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc (trái) và Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe tại Tokyo ngày 6 tháng 6 năm 2017. AFP photo
Tuyên bố chung đặt hợp tác quan hệ chính trị, quốc phòng và an ninh lên phần đầu của tuyên bố, theo đó hai bên duy trì và nâng cao hiệu quả các cơ chế đối thoại, thúc đẩy trao đổi đoàn các cấp. Nhật Bản tăng cường giúp Việt Nam xây dựng năng lực cứu trợ nhân đạo, giảm nhẹ thiên tai, tham gia hoạt động giữ gìn hòa bình của Liên Hợp quốc, cung cấp trang thiết bị và công nghệ quốc phòng, công nghệ thông tin, đào tạo nguồn nhân lực cho Việt Nam.
Tuyên bố chung cũng cho biết cam kết của Nhật bản trong việc hỗ trợ Việt Nam nâng cao năng lực lượng thực thi pháp luật trên biển, bao gồm đào tạo nhân lực.
Trang Zing của Việt Nam hôm 7 tháng 6 có bài phỏng vấn với giáo sư Carl Thayer thuộc Học viện Quốc phòng Úc nhận định việc đặt hợp tác quốc phòng an ninh lên phần đầu của tuyên bố là một thông điệp đối với khu vực.
Trong cuộc gặp với Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe vào ngày 6 tháng 6, hai bên đã kêu gọi các bên tránh có những hành động làm thay đổi hiện trạng và leo thang căng thẳng trong khu vực.
Hai bên cũng ký thỏa thuận, theo đó Nhật bản cam kết cung cấp khoản tài trợ tương đương 350 triệu đô la giúp Việt Nam nâng cấp các tàu tuần duyên và tăng cường khả năng tuần tra biển.
Trong lĩnh vực kinh tế, thương mại, lãnh đạo hai nước nhất trí tăng gấp đôi kim ngạch thương mại và dòng đầu tư từ năm 2014 đến năm 2020.
Thủ tướng Nhật bản Zhinzo Abe cho biết Nhật sẽ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam tăng trưởng kinh tế bền vững thông qua hợp tác phát triển cơ sở hạ tầng chất lượng cao, năng lượng, ứng phó biến đổi khí hậu và đào tạo nguồn nhân lực.
Nhân chuyến thăm này hai bên đã ký công hàm trao đổi vay vốn viện trợ phát triển chính thức (ODA) trị giá khoảng 100,3 tỷ yên (tương đương gần 1 tỷ đô la) trong năm tài khóa 2016 của Nhật dành cho Việt Nam. Khoản tiền này sẽ dành cho các dự án bao gồm : bảo đảm an toàn an ninh hang hải, quản lý nước Bến Tre, Hệ thống thoát nước và xử lý nước thải thành phố Biên Hòa, Phát triển cơ sở hạ tầng khu công nghệ Hòa Lạc. Khoản tiền này cũng được dung cho 3 dự án viện trợ không hoàn lại trong lĩnh vực phòng chống thiên tai và đào tạo nguồn nhân lực.
Ngoài ra phía Nhật cũng đồng ý hỗ trợ triển khai dự án đường bộ cao tốc Bắc Nam, đường sắt đô thị, Khu công nghệ cao Hòa Lạc. Phía Việt Nam hoan nghênh các doanh nghiệp Nhật BẢn muốn tham gia xây dựng dự án sân bay Long Thành, khu thương mại ngầm Bến Thành và hệ thống xe buýt nhanh tại tỉnh Bình Dương.
Nhật Bản khẳng định hỗ trợ Việt Nam triển khai các kế hoạch hành động của 6 ngành công nghiệp được lựa chọn trong Chiến lược công nghiệp hóa của Việt Nam trong khuôn khổ hợp tác hai nước hướng đến năm 2020, tầm nhìn 2030. Các ngành công nghiệp này bao gồm : điện tử, máy nông nghiệp, chế biến nông, thủy sản, đóng tàu, môi trường và tiết kiệm năng lượng, sản xuất ô tô và phụ tùng ô tô.