Bắt cướp, việc của công an hay của dân ? (RFA, 15/05/2018)
Mấy ngày vừa qua, dư luận xôn xao vụ việc hai hiệp sĩ ở Thành phố Hồ Chí Minh đã bị đâm chết trong khi tham gia một vụ vây bắt nhóm trộm xe máy. Nhóm hiệp sĩ này gồm 5 người, là thành viên của đội hiệp sĩ quận Tân Bình, thực hiện vụ bắt cướp trên đường Cách mạng Tháng Tám, thuộc quận 3. Ngoài 2 hiệp sĩ thiệt mạng, 3 người còn lại bị đâm đến trọng thương phải vào viện cấp cứu.
Công an có mặt sau khi kẻ cướp đã giết hại hai hiệp sĩ ở quận 3, Thành phố Hồ Chí Minh. Courtesy of Tienphong
Sau khi vụ việc được báo chí đưa tin, phần đông dư luận bày tỏ sự đau xót và biết ơn tới các hiệp sĩ "vì nghĩa quên thân". Nhưng cũng không ít người bức xúc khi lực lượng an ninh không làm tròn nhiệm vụ, để dân thường phải can thiệp.
Blogger Huỳnh Công Thuận, một người dân sống ở Thành phố Hồ Chí Minh cho RFA biết cách làm việc của lực lượng an ninh quanh nơi ông sống :
Tôi đã từng bị rồi nên tôi biết, họ không có kịp thời mà cũng không làm gì đâu. Họ đợi sự việc xảy ra, biết hết rồi họ mới tới. Chuyện nhỏ nhỏ thì họ cho lướt qua, họ bỏ luôn. Lớn quá thì đổ qua đổ lại. Công an mà gặp cướp là hay né.
Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó giám đốc Công an Thành Phố Hồ Chí Minh ngày 15 tháng 5 trong một buổi họp báo liên quan chuyện hiệp sĩ đã thừa nhận hiện tại mới chỉ trấn áp tội phạm chứ chưa có giải pháp chấm dứt phát sinh tội phạm tại thành phố này. Ông Minh cũng nói rằng vấn đề an ninh trật tự còn nhiều vấn đề phải giải quyết. Việc trấn áp chỉ giải quyết được phần ngọn.
Trên báo Pháp Luật ngày 25/3/2016 đăng một bài viết ghi nhận ý kiến của người dân về cách làm việc của đội ngũ công an khi dân gặp nạn. Bài đăng có tựa đề "Bị cướp giật nhưng ngán báo công an, tại sao ?" Trong bài, nhiều người dân nói rằng cách giải quyết của cơ quan chức năng trong các vụ cướp giật không rốt ráo và nhiều thủ tục rườm rà khiến họ "ngán ngẩm".
Trong khi đó các nhóm hiệp sĩ đường phố lại có vẻ được lòng dân hơn. Nhóm Hiệp sĩ của anh Hải ở Bình Dương đã hoạt động hơn hai chục năm nay và không đếm xuể các vụ cướp giật nhóm anh giúp triệt phá.
Anh Hải, cho biết nhóm hiệp sĩ của anh được sự tín nhiệm của dân thậm chí hơn cả lực lượng chức năng, nhờ sự nhanh nhậy kịp thời xử lý tình huống của nhóm :
Người dân điện thoại bị cướp ở vùng nào đó thì anh em nghe, miêu tả đặc điểm của xe, rồi an hem sẽ chốt chặn ở các ngả đường ngay lập tức để truy đuổi chiếc xe đó. Nhanh ở chỗ đó. Dân chỉ cần một cú điện thoại. Nói chung anh em hiệp sĩ bọn tôi lúc nào cũng nhanh lẹ, làm gọn.
Cũng tương tự như nhóm của anh Hải, nhóm Hiệp sĩ Tân Bình có hai thành viên thiệt mạng vừa qua cũng từng tham gia hơn 500 lần bắt cướp trong hơn 20 năm nay.
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, Chủ tịch Hội luật sư Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết về tình hình an ninh trật tự tại thành phố này :
Thành phố Hồ Chí Minh là một thành phố lớn và số dân cư các tỉnh ở đây rất đông. Do đó, với một số dân rất lớn như vậy, cần phải có rất đông lực lượng công an thì mới giữ gìn trật tự được. Người dân thấy những bức xúc ngoài đường, đã hình thành nên những người tự nguyện trấn áp những bọn tội phạm này. Đặc biệt, những tên cướp này sử dụng ma túy đá và chúng không tỉnh táo, bất chấp để cướp của giết người.
Ngay khi xảy ra vụ việc thương tâm với nhóm hiệp sĩ Tân Bình, Chủ tịch Thành phố Hồ Chí Minh ông Nguyễn Thành Phong đã tới thăm các nạn nhân nằm viện và hứa sẽ làm việc với công an thành phố để tìm biện pháp bảo vệ các hiệp sĩ.
Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân cũng có hành vi tương tự ; đồng thời nói thêm nên rà soát lại số ‘hiệp sĩ’ tại thành phố Sài Gòn và trang bị áo giáp cho họ.
Hiện tại pháp luật Việt Nam chưa có điều khoản nào cho phép được trang bị và đào tạo nghiệp vụ cho các hiệp sĩ đường phố. Tức là, trong quá trình bắt cướp họ không được phép sử dụng các thiết bị, dụng cụ chuyên nghiệp. Nếu vô tình làm chết người, họ vẫn phải chịu án tù như thường.
Đây cũng chính là điều luật sư Nguyễn Văn Hậu trăn trở. Ông cho rằng Nhà nước phải có các biện pháp, chính sách cụ thể để bảo vệ các hiệp sĩ :
Phải có một tiết chế pháp lý bởi vì việc làm của các hiệp sĩ là một việc làm trượng nghĩa và hầu hết là vì động cơ không vụ lợi. Trong khi xã hội rất phàn nàn về sự thờ ơ với các tiêu cực hiển hiện trên khắp các đường phố thì hiệp sĩ bắt cướp giật cho người ta một niềm tin lạc quan về tinh thần xã hội giữa các cư dân ở các đô thị lớn.
Các hiệp sĩ là dân thường, họ phải chịu sự điều chỉnh của pháp luật như bất kỳ một công dân nào khác. Nếu có sự cố không mong muốn với kẻ cướp thì hiệp sĩ có thể phải đi tù, tội vô ý làm chết người, chứ không phải tội vô ý làm chết người trong khi thi hành công vụ, hay miễn tội.
Từ đó, Luật sư Nguyễn Văn Hậu cho rằng Nhà nước phải có các quy định pháp lý, ví dụ phải đào tạo cho các hiệp sĩ và có các cơ chế chính sách, ví dụ phải được hưởng chế độ liệt sĩ nếu hi sinh. Và phải trang bị cho họ các công cụ hỗ trợ tác nghiệp như áo giáp, roi điện,…
Ông Nguyễn Duy Kiên, Phó Cục trưởng Cục Người có công, thuộc Bộ Lao động –Thương binh- Xã hội cũng cho rằng hai hiệp sĩ tử vong trong lúc bắt trộm đủ điều kiện được công nhận là liệt sĩ theo pháp luật Việt Nam.
Blogger Huỳnh Công Thuận lại không ủng hộ chuyện dân thường làm hiệp sĩ đi bắt cướp. Lý do ông đưa ra :
Việc bắt cướp là để những người có học chuyên về vấn đề đó và được huấn luyện để bắt cướp, chứ tay không đứng ra làm anh hùng đâu có được. Người bắt cướp lỡ tay làm chết người là ở tù như thường. Công an muốn đưa những người này ra làm bia chết thế cho công an thôi".
Sáng 14/5, Phó Thủ tướng ông Trương Hòa Bình đã gửi Công điện tới UBND Thành phố Hồ Chí Minh và Bộ Công an yêu cầu khẩn trương điều tra và xử lý nghiêm vụ việc trộm xe giết người ở quận 3. Đồng thời, ông Trương Hòa Bình cũng biểu dương nhóm hiệp sĩ đã sẵn sàng hy sinh thân mình để bảo vệ an ninh trật tự.
********************
LM Đinh Hữu Thoại bị cấm xuất cảnh vì hỗ trợ thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa ? (VOA, 15/05/2018)
Linh mục Đinh Hữu Thoại thuộc Dòng Chúa Cứu Thế, giáo phận Đà Nẵng, vừa bị cấm ra khỏi Việt Nam khi ông đang trên đường dự định xuất cảnh sang Hoa Kỳ. Lý do cấm, theo ông, có thể là do các hoạt động của ông hỗ trợ các thương phế binh Việt Nam Cộng hòa (Việt Nam Cộng Hòa).
Linh mục Đinh Hữu Thoại, Ảnh : Facebook Tin Mừng cho Người nghèo.
Trao đổi với VOA-Việt ngữ từ giáo xứ Tiên Phước, Linh mục Đinh Hữu Thoại cho biết vào sáng ngày 14/05/2018, ông đã bị Bộ đội Biên phòng cửa khẩu Bờ Y, tỉnh Kon Tum, chặn lại, không cho ông xuất cảnh sang biên giới :
"Tôi có công việc đi thăm gia đình và một số người quen ở Hoa Kỳ. Khi có visa xong, tôi muốn chắc chắn nên tôi không đi đường máy bay mà tôi đi lại đúng cửa khẩu trước đó tôi đã đi để tránh rủi ro càng ít càng tốt. Nhưng khi họ quét hộ chiếu thì nhân viên Bộ đội Biên phòng cửa khẩu Bờ Y có vẻ khựng lại, họ vào bên trong trao đổi với nhau và thông báo với tôi là họ nhận được văn bản cấm tôi xuất cảnh".
Đài VOA đã tìm cách liên lạc với Ban Chỉ huy Đồn Biên phòng Cửa khẩu Quốc tế Bờ Y, thuộc Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng Kon Tum, nhưng chưa được phản hồi.
Linh mục đăng tải trên Facebook một đoạn ghi âm lời giải thích của một người được cho của là cán bộ Biên phòng có đoạn :
"Trong trường hợp của ông, khi quét hộ chiếu trên mạng cho thấy tạm thời chưa cho phép ông xuất cảnh. Lý do thì trên mạng nói…".
Ngày Tri ân Thương phế binh quân lực Việt Nam Cộng Hòa tại Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn 28/4/2014.
Theo linh mục Thoại, cán bộ Biên phòng không nêu rõ lý do vì sao ông bị cấm xuất cảnh, nhưng theo ông, việc ông tranh đấu cho nhân quyền, dân chủ và đặc biệt là vận động hỗ trợ cho các thương phế binh Việt Nam Cộng Hòa có thể là lý do khiến ông không được rời khỏi Việt Nam. Linh mục cho biết thêm :
"Họ hơi dè dặt việc đưa ra lý do chi tiết, họ có thể nhận được văn bản của A88 Bộ công an và nói chỉ làm theo lệnh. Nhưng tôi nghĩ có lẽ việc tôi lên tiếng cho những vấn đề tự do ngôn luận, tự do tôn giáo, và việc tôi giúp cho chương trình thương bế binh Việt Nam Cộng Hòa, hỗ trợ cho các thương bế binh miền trung. Ở đây hoàn cảnh còn khắc nghiệt hơn ở Sài gòn, lần nào tôi đi phát quà cho thương phế binh cũng gặp khó khăn, tôi nghĩ đó cũng là lý do mà họ tiếp tục chặn không cho tôi xuất cảnh".
Linh mục Thoại cho biết vào ngày 3/11/2017, ông đã xuất cảnh qua cửa khẩu Bờ Y bình thường nhưng đến ngày 14/5 vừa rồi khi xuất cảnh lần nữa thì bị chặn lại. Trước đó, vào năm 2011, Linh mục Thoại cho biết đã bị chặn xuất cảnh tại cửa khẩu Mộc Bài, Tây Ninh.
Nhận định về việc Linh mục Thoại bị hạn chế đi lại, Linh mục Lê Ngọc Thanh, người phụ trách Chương trình Tri Ân Thương Phế Binh Việt Nam Cộng Hòa của Dòng Chúa Cứu Thế Sài Gòn, viết trên Facebook : "Tùy tiện và lạm quyền, Bộ đội và Công an hợp tác với nhau cướp đoạt quyền đi lại của công dân".
Trước đó, các nhà tranh đấu cho tự do ngôn luận và tự do tôn giáo như nhà thơ Bùi Minh Quốc, mục sư Tin lành Thân Văn Trường, Linh mục Nguyễn Ngọc Nam Phong, cũng bị chính quyền Việt Nam cấm xuất cảnh "vì lý do an ninh".
Trách nhiệm của công an bị chất vấn sau vụ hiệp sĩ bị giết ở Thành phố Hồ Chí Minh (VOA, 14/05/2018)
Mạng xã hội tràn ngập các ý kiến của nhiều người Việt chất vấn về vai trò và trách nhiệm của công an đối với việc bảo vệ trật tự, trị an sau vụ hai "hiệp sĩ đường phố" bị các kẻ cướp giết chết hồi đêm 13/5 ở thành phố Hồ Chí Minh.
Cảnh sát Thành phố Hồ Chí Minh khám hiện trường vụ tội phạm đâm chết "hiệp sĩ đường phố", 13/5/2018
Vụ việc gây chấn động đã xảy ra tại quận 3 khi một nhóm người tình nguyện chống trộm cướp – thường được gọi là các hiệp sĩ – ra tay ngăn chặn một nhóm tội phạm ăn trộm một xe gắn máy đắt tiền.
Báo chí Việt Nam nói ít nhất 4 nghi phạm đã chống lại 5 hiệp sĩ, đâm chết 2 người trong nhóm và 1 người dân khác. Ba hiệp sĩ còn lại bị thương và được đưa đi cấp cứu.
Từ thành phố Hồ Chí Minh, một thành viên trực "số điện thoại nóng" của nhóm hiệp sĩ, anh Hồ Tuấn Sang, 32 tuổi, nói với VOA rằng tinh thần của nhóm "vẫn giữ vững" và "tiếp tục bảo vệ người dân" :
"Trong thời gian tới anh em sẽ có biện pháp để tự bảo vệ cho mình an toàn hơn. Không có vì thế anh em phải sợ hay chùn bước trước những cái khó khăn vừa rồi".
Chia buồn về sự mất mát đau đớn của hai hiệp sĩ, một người sử dụng Facebook với tên Lê Phi viết anh thấy "kinh khủng" về sự manh động của nhóm cướp, và nhấn mạnh rằng anh lo ngại về một xã hội "được duy trì trật tự bởi những người dân bình thường xung phong làm hiệp sĩ thay vì lực lượng chức năng được trả lương".
Anh Phi nhận xét các hiệp sĩ "chịu quá nhiều rủi ro, thiệt thòi". Trong quan điểm của anh, "càng có nhiều hiệp sĩ chứng tỏ xã hội đó ngày càng bất ổn, vô chính phủ và lực lượng bảo an yếu kém".
**********************
"Hiệp sĩ" bị giết, công an ngồi nhìn (CaliToday, 14/05/2018)
Một nhóm "hiệp sĩ" đường phố phát hiện bọn trộm chiếc xe Honda SH liền lao vào bắt. Bọn trộm liền tháo chạy nhưng sau đó quay lại lấy hung khí chém một người chết tại chỗ, người kia tử vong trên đường đi bịnh viện, 3 người còn lại bị thương. Điều đáng nói là sau khi vụ giết người xảy ra, người dân đã báo cho nhóm công an đang canh nghĩa địa của người Hồi giáo đã bị cưỡng chế trước đó ít lâu nhưng nhóm này không phản ứng, vì vụ giết người xảy ra trên địa bàn phường khác, không thuộc phạm vi quản lý của mình.
Hiện trường xảy ra vụ trọng án chỉ cách nơi nhóm công an độ chừng 20m. Ảnh : Tuổi Trẻ
Từ những tin tức sơ khởi cho biết, khoảng 21h tối ngày 13/5, nhóm "hiệp sĩ đường phố" thuộc quận Tân Bình phát hiện 4 đối tượng khả nghi liền bí mật theo dõi. Đến đường Cách mạng tháng 8 (CMT8), 4 tên này phát hiện chiếc xe Honda SH liền đến bẻ khóa để trộm.
Thấy vậy, nhóm "hiệp sĩ" liền ập vào bắt quả tang định bắt sống. Toán cướp tháo chạy, nhóm "hiệp sĩ" liền đuổi theo. Được chừng khoảng 200m, toán cướp liền rút hung khí quay ngược trở lại tấn công nhóm "hiệp sĩ". Kết quả, 1 người bị chém chết tại chỗ, 1 người khác bị tử vong trên đường đến bịnh viện, 3 người khác đang phải điều trị tại bịnh viện.
Tin trên mạng xã hội cho biết, chủ nhân của chiếc xe Honda SH là phóng viên làm cho truyền hình ANTV, Đài truyền hình thuộc Bộ Công an. Ngay sau khi vụ giết người thương tâm xảy ra, phóng viên có tên Lỗ Phương (32 tuổi) này vẫn thản nhiên tươi cười, nhờ bạn chụp hình để lưu lại khoảnh khắc, mà quên mất rằng, đã có ít nhất 2 người bỏ mạng chỉ vì bảo vệ chiếc xe SH cho mình.
Trên Facebook của một người có tên "Ha Thanh Phuc" cho biết, sau khi vụ giết người trên đường CMT8 xảy ra, cách đó chỉ khoảng 20m là một nhóm công an đang ngồi chờ ngay chỗ nghĩa trang của người theo Hồi giáo. Khu nghĩa trang này cách đây khoảng gần một tháng đã xảy ra vụ cưỡng chế, chiếm đất của người theo Hồi giáo nhằm xây dựng tuyến đường ngầm Metro. Người anh của Facebook" Ha Thanh Phuc" liền chạy đến để kêu cứu. Bất chấp những gì đang xảy ra, nhóm công an vẫn ngồi yên và nói không thuộc địa bàn mình quản lý nên không có trách nhiệm phải thụ lý sự việc.
Từ các tin tức được tiết lộ do công an cung cấp cho biết, hai người tử vong do bọn trộm giết là Nguyễn Hoàng Nam (sinh năm 1989, ngụ Sài Gòn) và Nguyễn Văn Thôi (sinh năm 1976, quên Bình Định). Cả hai người này đều thuộc nhóm "hiệp sĩ đường phố" quận Tân Bình.
Trong những năm gần đây, tại nhiều địa phương hình thành một số nhóm được gọi là "hiệp sĩ đường phố". Những người này không được đào tạo qua trường lớp, không được trang bị vũ khí cũng như kiến thức về pháp lý nhưng rất năng nổ trong việc bắt cướp trên đường. Từ đó trở thành cái gai trong mắt các băng nhóm tội phạm.
Tuy nhiên, do không được trang bị kiến thức về pháp luật, lại luôn đi với số đông. Từ đó, một số kẻ đã lợi dụng điều này để "cậy đông hiếp yếu". Thay vì bảo vệ luật pháp thì đã có vô số hành động đạp trên luật pháp.
Chỉ riêng tại thành phố Sài Gòn, lực lượng công an ở đây đã đến hơn 25 ngàn người. Đây là con số vô cùng lớn. Với lực lượng hùng hậu, tốn rất nhiều tiền từ ngân sách nhưng tình hình tội phạm, trộm cướp, tệ nạn ở thành phố này vẫn luôn đứng hàng đầu và không có dấu hiệu thuyên giảm. Cho dù chính quyền thành phố mở ra rất nhiều đợt truy bắt nhằm cứu vãn tình hình trật tự tại đây.
Chính vì bất lực trước việc tệ nạn, tội phạm gia tăng, nên khi người dân bất bình trước việc tội phạm hoành hành, công an bất lực nên một số người dân đã hình thành những nhóm "hiệp sĩ" để bắt trộm cướp thay cho công an. Đáng nói hơn, việc bắt trộm, cướp, giữ gìn trị an thay vì của công an, lại được nhóm "hiệp sĩ" này đảm nhiệm. Trong khi nhóm "hiệp sĩ" lại chẳng được thừa nhận, không được hưởng lương và chẳng được trang bị vũ khí. Cái mà họ được là xã hội ghi nhận, công an hoan nghênh và báo chí dưới sự chỉ đạo của Tuyên giáo Thành ủy liên tục tung hô trên các phương tiện truyền thông.
Công an ở Sài Gòn không đi bắt trộm cướp, mà chỉ ngồi canh những lô đất cưỡng chế. Việc bắt trộm cướp đã bị đẩy cho những "hiệp sĩ đường phố". Nhiệm vụ của công an là đi thu tô, thuế mà thôi.
Người Quan Sát
*********************
Đuổi bắt cướp ở Sài Gòn, 3 người bị cướp đâm thiệt mạng (Người Việt, 13/05/2018)
Ít nhất 3 người thiệt mạng và 4 người khác phải vào bệnh viện cấp cứu sau khi truy đuổi 4 nghi can cướp trên đường phố Sài Gòn vào tối Chủ Nhật, 13 tháng Năm, 2018.
Hiện trường nơi xảy ra vụ án mạng. (Hình : Zing)
Các báo tại Việt Nam gần như đồng loạt loan tin vụ đuổi bắt cướp vào khuya 13 tháng Năm xảy ra trên đường Cách Mạng tháng Tám, thuộc phường 10, quận 3, Sài Gòn.
Tin tức cho hay, một người tên Lỗ Phương, 32 tuổi, dựng chiếc xe gắn máy SH để vào mua đồ tại cửa hiệu trên đường Cách Mạng tháng Tám, gần chợ Hòa Hưng. Một lúc sau, băng trộm khoảng 4 người xuất hiện bẻ khóa xe. Trong lúc trộm chuẩn bị dắt xe đi thì nhóm hiệp sĩ khoảng 8 người xuất hiện, truy cản.
Ngay sau đó băng trộm bất ngờ dùng hung khí tấn công khiến 2 hiệp sĩ chết tại chỗ. Một người dân tham gia hỗ trợ bắt trộm cũng thiệt mạng. Bốn người khác bị thương, cấp cứu tại bệnh viện.
Sau khi đâm chết người, các nghi can này đã bỏ chạy thoát thân.
Danh tính 2 hiệp sĩ tử vong là Nguyễn Hoàng Nam (29 tuổi, ngụ Gò Vấp) và Nguyễn Văn Thôi (42 tuổi, quê Bình Định) còn tên tuổi người dân chưa xác định.
Hiện trường vụ án cách trụ sở công an phường 10, quận 3 chỉ vài bước chân.
"Hiệp sĩ", là tên gọi của truyền thông tại Việt Nam đặt cho các nhóm (đa số là thanh niên) tình nguyện tham gia bắt trộm cướp, vốn rất phổ biến ở hai thành phố Sài Gòn và Bình Dương.
Báo Pháp Luật ở Sài Gòn cho hay, nhóm hiệp sĩ thuộc "Đội hiệp sĩ quận Tân Bình" do ông Trần Văn Hoàng làm đội trưởng. Người này cũng bị thương trong vụ việc trên. (KN)
*************************
Phó Thủ tướng yếu cầu làm rõ vụ nhóm "hiệp sĩ đường phố" bị sát hại (RFA, 14/05/2018)
Cơ quan chức năng đang điều tra tại hiện trường. Facebook
Phó Thủ tướng Việt Nam vào hôm 14/5 yêu cầu Bộ Công an điều tra và xử lý nghiêm các thanh niên trộm cắp xe và dùng dao tấn công người dân làm 2 "hiệp sĩ đường phố" tử vong và 3 người khác bị thương nặng.
Thông tin được truyền thông loan đi cho biết, vào chiều tối ngày 13/5 một nhóm "hiệp sĩ đường phố" thuộc quận Tân Bình gồm 8 người trong khi đang di chuyển trên khu vực quận 3 phát hiện hai thanh niên chuẩn bị trộm xe máy trước một cửa hàng mua bán.
Khi nhóm "hiệp sĩ" và người dân khu vực xung quanh truy đuổi và bắt giữ thì các thanh niên này đã dùng dao tấn công làm 2 "hiệp sĩ" thiệt mạng và 3 người khác đang trong tình trạng nguy hiểm.
Phó thủ tướng Trương Hòa Bình đã yêu cầu Bộ Công an khẩn trưởng điều tra xử lý nghiêm các thanh niên này đồng thời gửi lời chia buồn, hỗ trợ và động viên gia đình các nạn nhân.
Vụ việc đang được Bộ Công an cùng với các cơ quan chức năng Thành phố Hồ Chí Minh tiến hành điều tra và truy bắt các thanh niên này.
Công an tại các quận có liên quan cũng lên tiếng về cáo buộc không can thiệp kịp thời khiến bọn gian ra tay sát hại những ‘hiệp sĩ đường phố’.
Nhiều ý kiến lâu nay cho rằng các nhóm mệnh danh ‘hiệp sĩ đường phố’ tham gia bắt cướp, phá án là tích cực ; tuy nhiên họ không được trang bị những kỹ năng cần thiết, cũng như còn thiếu nhiều qui định pháp lý khiến họ đứng trước những nguy cơ về tính mạng cũng như mặt tư pháp.
*********************
Hai 'hiệp sĩ' Sài Gòn bỏ mạng vì bắt cướp (BBC, 14/05/2018)
Việc hai 'hiệp sĩ đường phố' bị đâm chết khi cố ngăn chặn một nhóm trộm xe máy làm dấy lên câu hỏi về năng lực của chính quyền trong việc bảo vệ người dân.
Hiện trường vụ 'hiệp sĩ đường phố' bị đâm chết ở Sài Gòn đêm 13/4
Tình trạng đôi khi thiếu an ninh trật tự ở Sài Gòn khiến nhiều nhóm 'hiệp sĩ đường phố' hoạt động tự phát nhiều năm dù không vũ khí tự vệ, không lương, không giấy phép hoạt động.
Theo truyền thông Việt Nam, nhóm 'hiệp sĩ' quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh bị nhóm trộm tấn công bằng hung khí trên đường Cách Mạng tháng Tám (phường 10, quận Ba) sau khi bị nhóm 'hiệp sĩ' phát hiện đang cố ăn trộm chiếc xe máy SH của người dân đậu bên đường đêm 13/5.
Ba 'hiệp sĩ" khác bị thương phải nhập viện, trong đó một người trọng thương, theo báo Tuổi Trẻ.
Hai 'hiệp sĩ' tử vong được xác định tên Nguyễn Hoàng Nam, 1989 và Nguyễn Văn Thôi, sinh năm 1976, quê Bình Định.
Trong sáng 14/5, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình đã có Công điện gửi UBND Thành phố Hồ Chí Minh và Bộ Công an, chia buồn cùng gia đình các nạn nhân, đồng thời chỉ đạo khẩn trương điều tra, xử lý nghiêm các đối tượng, theo báo chinhphu.vn.
Ông Trương Hòa Bình cũng "biểu dương nhóm 'hiệp sĩ' đã sẵn sàng hy sinh thân mình, góp phần bảo vệ an ninh trật tự an toàn xã hội trên địa bàn thành phố".
Hiện sự việc đang được công an quận Ba và các phòng nghiệp vụ của công an Thành phố Hồ Chí Minh điều tra, báo Tuổi Trẻ cho hay.
'Tự phát'
Người dân đặt câu hỏi về tính hiệu quả của lực lượng công an, cảnh sát Việt Nam sau vụ hai hiệp sĩ đường phố tử vong ngày 13/5
Từ Thành phố Hồ Chí Minh, ông Lâm Hiếu Long, thành viên của Đội Hiệp sĩ Thành phố Hồ Chí Minh nói với BBC ngày 14/5 qua điện thoại rằng ông 'rất đau lòng', nhưng 'không bỏ cuộc'.
"Tôi rất đau lòng vì đều là anh em của mình. Trước đây họ làm chung trong nhóm nhưng mới tách ra hoạt động riêng. Tôi nghĩ rằng tội phạm ngày càng manh động. Mình đã lường trước rồi nhưng không ngờ chúng lại lại táo bạo như vậy", ông Long nói.
"Chúng tôi không lo sợ vì sợ thì đâu làm được nữa. Chúng tôi sẽ vẫn tiếp tục làm, làm mạnh hơn".
Theo ông Long, nhóm của ông thành lập tự phát, gồm bảy người, hoạt động từ năm 2010. Công việc của nhóm là phát hiện đối tượng nghi vấn ngoài đường, theo dõi, truy đuổi và bắt giữ khi đối tượng ra tay 'thực hiện hành vi xấu'.
Nhóm không có thời gian hoạt động cụ thể mà có thể đi ngoài đường từ 5-8 tiếng một ngày.
Được hỏi về vấn đề giấy phép hoạt động, ông Long cho biết đã xin UBND Thành phố Hồ Chí Minh từ 5 - 6 năm trước nhưng không có phản hồi.
"Chúng tôi muốn được hỗ trợ cung cấp một số dụng cụ để việc trấn áp tội phạm được an toàn hơn thôi. Chứ giấy phép ở đây chỉ là một tờ giấy của chính quyền để xác nhận chúng tôi là ai và công việc là gì. Vì nếu tham gia bắt cướp mà chỉ mang danh một 'người dân' bình thường thì rất khó".
"Họ có cấp [giấy phép] hay không thì không cần thiết. Họ có không cấp thì chúng tôi vẫn hoạt động vì đây là giúp người, thực hiện theo đúng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh tổ quốc và mọi người dân đều có trách nhiệm thực hiện", Hiệp sĩ đường phố từ Thành phố Hồ Chí Minh cho BBC hay.
Ông Long cũng cho hay nhóm của ông hoạt động tám năm nay theo kiểu 'tay không bắt cướp' do 'pháp luật không cho phép mang theo vũ khí'.
Các 'hiệp sĩ' chỉ phòng thân bằng cách mang theo khúc côn 'kiểu để đi học võ', hoặc 'dùng bàn ghế bên đường để chống trả'.
'Không vụ lợi'
Như mọi nhóm 'hiệp sĩ đường phố khác', nhóm của ông Long hoạt động không lương. Mỗi người đều có một nghề riêng để nuôi sống gia đình.
Ông Long nói tiêu chí hoạt động của nhóm là "Không vụ lợi và đoàn kết".
Trả lời câu hỏi vì sao làm việc này khi đã có lực lượng cảnh sát, công an của nhà nước, lãnh thuế của người dân để làm nhiệm vụ đảm bảo an ninh trật tự cho dân. Ông Long ngập ngừng :
"Cái này khó trả lời. Có số điện thoại đường dây nóng một ngày báo mất xe rất nhiều. Nhưng có khi đến công an phường trình báo thì lại nhận được câu trả lời là tài sản mình thì mình giữ chứ sao lại để mất ở đây".
"Nhiều khi [công an] chưa thực sự trấn át tội phạm một cách triệt để nên anh em phải hỗ trợ thôi chứ biết làm sao bây giờ".
"Nói không làm thì không được. Nếu ai cũng không làm thì làm sao xã hội bình yên được", ông Long nói với phóng viên BBC ngày 14/5.
Cũng theo ông Long, từ vụ việc hai 'hiệp sĩ đường phố' tử vong ngày 13/5, nhóm của ông đã họp bàn để 'chấn chỉnh đội ngũ' và rút kinh nghiệm. "Không áp sát đối tượng quá, không để chúng chạy thoát và tri hô để bà con hỗ trợ", ông Long cho biết về bài học rút ra.
Nhà nước 'bất lực' ?
Sau cái chết của 'hai hiệp sĩ đường phố', mạng xã hội tràn ngập các ý kiến trái chiều.
Phần đông ủng hộ công việc và sự hi sinh của các 'hiệp sĩ vì dân'. Nhưng cũng có không ít chỉ trích sự thiếu chuyên nghiệp của họ và cho rằng 'nhà nước bất lực trong việc bảo vệ nhân dân'.
Trên Facebook của nhóm Hiệp sĩ Thành phố Hồ Chí Minh, một bạn đọc tên Nguyễn Trí Hiển bình luận : "Nhìn anh nằm đó lạnh lẽo giữa dòng người, máu chảy thành dòng mà mình thấy nghẹn ngào quá, xót xa quá".
"Không được trang bị công cụ hỗ trợ nhiều, cũng không có vũ khí quân dụng, nghiệp vụ không được đào tạo đầy đủ, chỉ anh em trong câu lạc bộ sinh hoạt rồi hỗ trợ nhau..".
"Hiệp sĩ trong quá trình truy bắt tội phạm lỡ gây thiệt hại thì phải chịu trách nhiệm hình sự lẫn dân sự. Tội phạm trả thù thì cũng phải tự mình gánh chịu. Trong trường hợp này anh nằm xuống trong lúc bảo vệ sự bình yên trong thành phố thì anh sẽ được gì".
Nhà văn Nguyễn Viện chia sẻ trên Facebook cá nhân : "Chúng ta cần những người nghĩa hiệp như Lục Vân Tiên, thấy chuyện bất bình chẳng tha. Nhưng chúng ta dứt khoát không cần những 'hiệp sĩ' đêm đêm tuần tra ngoài đường. Sự tồn tại của những hiệp sĩ này chỉ chứng tỏ rằng nhà nước bất lực trong việc bảo vệ an ninh cho dân chúng, cũng có nghĩa là nỗi nhục của các cơ quan chức năng".
Cây bút tự do Bổn Đình Nguyễn, "khâm phục và ủng hộ hành động ra tay giúp đỡ người hoạn nạn, nhưng phản đối thành lập tổ chức phái sinh để săn bắt cướp khi hoàn toàn thất thế trước bọn chúng !"
Nhà báo Phạm Trung Tuyến viết trên Facebook rằng ông "thương tiếc những người đàn ông dũng cảm !" Nhưng "họ sẽ không được ghi công như liệt sĩ, và đồng đội của họ thậm chí có thể gặp rắc rối pháp lý".
Luật sư Lê Công Định thì chia sẻ trên trang cá nhân rằng ông "chưa thấy ở nước nào có "hiệp sĩ đường phố", nên càng chưa thấy hiệp sĩ nào mất mạng vì một chiếc xe gắn máy vô nghĩa".
"Trong khi những người không nhận một xu nào từ tiền thuế của dân thì lại đánh đổi mạng sống và rủi ro cho gia đình mình vì trật tự xã hội và cuộc sống yên bình của nhân dân, còn lực lượng hùng hậu ngốn thuế mỗi ngày thì chỉ biết... ung dung điều tra sau khi có kẻ chết thay mình".
"Một lực lượng vũ trang đến tận răng, ăn đến ngập mặt như thế, chỉ có thể gọi là : ăn hại !", luật sư Định viết.