Thông Luận

2 tấn cá chết dạt biển Đà Nẵng, chính quyền nói nước đạt chuẩn (VOA, 13/11/2018)

Khoảng hai tấn cá chết dạt vào bờ biển Đà Nẵng cuối tuần qua và chính quyền thành phố miền Trung nói nước biển vẫn đạt chuẩn theo kết quả quan trắc.

Hình minh họa. Một phiên họp Quốc hội ở Hà Nội hôm 22/10/2018 - AFP

Nhận định trên do Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga nêu ra trong Báo cáo thẩm tra các báo cáo về công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao ; công tác phòng ngừa, chống tội phạm và vi phạm pháp luật và công tác thi hành án năm 2018 vào sáng ngày 13/11.

Về công tác phát hiện vi phạm, bà Lê Thị Nga nói số vụ án tham nhũng và các tội phạm về chức vụ được phát hiện tăng hơn 32% và số bị can tăng hơn 13%.

Ngoài ra điểm được cho đặc biệt là nhiều vụ án xâm hại tình dục trẻ em đã được phát hiện. Báo cáo thẩm tra về Công tác điều tra, xử lý tội phạm cho biết tỷ lệ tội phạm xâm phạm trật tự xã hội đạt hơn 81%.

Ngành Kiểm sát nhân dân được nói chú trọng tới công tác giải quyết tham nhũng, đẩy nhanh giải quyết các vụ tham nhũng kinh tế nghiêm trọng do Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo. Tuy nhiên, đã có hơn 3000 trường hợp tố giác vi phạm thời hạn giải quyết ; 39 trường hợp đã phê chuẩn bắt khẩn cấp nhưng sau đó phải trả tự do, không xử lý hình sự ; 24 bị can bị oan trong giai đoạn điều tra.

Báo cáo thẩm tra về ngành Tòa án nhân dân cho rằng năm 2018, tòa án nhân dân Việt Nam chưa phát hiện trường hợp nào kết án oan người vô tội. Tòa án nhân dân đã đưa 200 vụ án tham nhũng với 472 bị cáo ra xét xử. Các trường hợp tuyên án chưa tương xứng với tính chất và mức độ của hành vi phạm tội được nêu ra là 86 trường hợp hủy án, 149 trường hợp sửa án. 117 trường hợp được hưởng án treo không đúng quy định, có trường hợp gây bất bình trong dư luận.

Đại biểu quốc hội Nguyễn Thái Học (Phú Yên) nêu số vụ tội phạm trong lứa tuổi thanh, thiếu niên tăng hơn 30%, số đối tượng tăng hơn 32% ; đặc biệt tội hiếp dâm trẻ em tăng 2,47%. Vị đại biểu này nhấn mạnh tỷ lệ phạm tội ở độ đuổi này cao hơn 30% là rất đáng quan ngại.

Liên quan đến tội phạm sử dụng công nghệ cao, Đại biểu quốc hội Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) cho rằng vấn đề này đang diễn biến phức tạp ở Việt Nam. Bà Thủy nêu ra các dẫn chứng như trộm tiền tại máy ATM, sửa kết quả kỳ thi phổ thông trung học quốc gia, vụ đánh bạc trực tuyến nghìn tỷ tại Phú Thọ.

Trong khi đó, Đại biểu quốc hội Ma Thị Thúy (Tuyên Quang) chỉ rõ tội phạm ma túy đang diễn ra phức tạp hơn, lan rộng từ thành thị đến nông thôn. Số liệu báo cáo tội phạm vi phạm pháp luật về ma túy được nói tăng 6,04% so với 2017. Các vụ tử vong do ảo giác vì ma túy được đánh giá tăng và bị trẻ hóa.

*******************

Đại biểu Quốc hội đề xuất ‘tù tại gia’, nhiều người lo lắng về bất công (VOA, 13/11/2018)

Một đại biểu quốc hội Việt Nam mới đây đề xuất việc xem xét áp dụng hình thức "tù tại gia", một ý tưởng được một số người ủng hộ song cũng có nhiều người khác lo lắng rằng cách thi hành án này có thể bị lợi dụng, tạo ra những bất công.

Ước tính có khoảng 200.000 tội phạm đang bị giam giữ trong các nhà tù Việt Nam

Theo các báo trong nước, ông Hồ Đức Phớc nêu ra ý tưởng hôm 12/11 trong một phiên thảo luận về Dự luật Thi hành án. Vị đại biểu của tỉnh Nghệ An được các báo như Giao Thông và Vietnam Finance trích lời nói rằng ông đề nghị nghiên cứu hình thức "tù tại gia" để "giảm bớt áp lực quá tải trại giam" cũng như "giảm áp lực chi tiêu của ngân sách nhà nước".

Ông Phớc, người cũng giữ chức Tổng Kiểm toán Nhà nước, phát biểu rằng cách làm này có thể áp dụng đối với những trường hợp "phạm tội nhẹ, ít có khả năng gây nguy hiểm cho xã hội", các bản tin cho hay.

Ngược lại, ông Phớc nhấn mạnh rằng tội phạm về ma tuý, tham nhũng, giết người, hay tội phạm an ninh quốc gia vẫn "phải cách ly với xã hội", theo các bản tin.

Về quản lý tù nhân tại gia, ông Phớc gợi ý việc giam giữ trong "khung nhà sắt" rồi giao cho gia đình chăm sóc, còn giám thị có thể "định kỳ hoặc đột xuất kiểm tra", nếu để tù nhân trốn mất, gia đình người đó sẽ phải chịu trách nhiệm, một bản tin của báo Giao Thông cho hay.

Bên cạnh đó, bài báo cũng tường thuật rằng ông Phớc còn gợi ý một cách làm khác là gắn chip điện tử để theo dõi đối tượng "tù tại gia" giống một số nước khác đã làm. Tù nhân loại này sẽ "chỉ được đi loanh quanh trong một khu vực nhất định", ông nói.

Điều được vị đại biểu của Nghệ An cho là "vấn đề quan trọng nhất" trong đề xuất của ông là phải có quy trình và quy định về loại tội nào, mức án nào mới được hưởng "tù tại gia".

Bộ trưởng Công an Việt Nam Tô Lâm

Các báo trong nước cho hay ý tưởng của ông Phớc nhận được sự đồng tình của Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội Lê Thị Nga. Trong khi đó, khi được hỏi về vấn đề này, Bộ trưởng Công an Tô Lâm chỉ phát biểu ngắn gọn với báo chí rằng "Đây là vấn đề mới, chúng tôi ghi nhận ý kiến của đại biểu Quốc hội và sẽ nghiên cứu".

Nhà báo kỳ cựu Nguyễn Như Phong, người từng giữ cấp bậc đại tá trong ngành công an, chia sẻ với VOA về nhận định của ông :

"Bộ trưởng rất thận trọng bởi vấn đề quá mới. Thứ hai là nó còn liên quan đến văn hóa của từng nước, từng dân tộc. Từ xưa đến nay, với tội phạm các thứ người ta cứ muốn tống vào tù, nhốt thật chặt. Cái đấy bây giờ cũng cần thay đổi tư duy đi".

Qua nhiều năm làm báo cho ngành công an và hiểu biết khá rõ về các trại giam, ông Phong nói với VOA rằng ở những nơi đó "có nhiều cái phức tạp" nhưng ông không đi vào chi tiết, mà ông nói thêm rằng "nếu để cho một số người được cải tạo tại nhà, đó cũng là một hình thức rất hay, rất nhân đạo".

Trên Facebook cá nhân, vị cựu đại tá công an viết cụ thể hơn rằng "Nói một cách phũ phàng, trần trụi, thì nhà tù là nơi ‘rèn’ cho người phạm tội thêm ý chí, thêm thủ đoạn để đối phó với pháp luật". Ông cũng đưa ra quan sát cá nhân rằng đối với một số người, "những năm tháng tù đã giúp cho họ ‘ngộ’ ra cái giá của sự tự do... Nhưng thực sự, số này không phải là nhiều".

Sau khi báo chí đưa tin về ý tưởng "tù tại gia" của đại biểu Hồ Đức Phước, những người sử dụng mạng xã hội đã có nhiều thảo luận về đề tài này.

Một số người cho rằng đại biểu Phớc dường như đã nhầm giữa hình thức quản chế và hình phạt tù. Cựu đại tá Nguyễn Như Phong có cùng quan điểm. Ông nói với VOA :

"Có thể là nhầm lẫn đấy. Quản chế tại gia khác với tù tại gia. Bởi vì tù có nghĩa là anh sẽ làm một cái nhà tù ngay trong nhà của anh thì không nên. Nhưng mà anh đeo một cái còng hay khóa ở cổ chân và quy định rằng anh chỉ được phép đi ra, lấy cái tâm nhà ra ngoài được 30 m hay 20 m. Còn anh đi quá là anh đã phạm tội, thì tôi nghĩ bây giờ công nghệ có thể hoàn toàn làm được việc đó".

Gác vấn đề khái niệm nào là đúng sang một bên, trên Facebook, các cuộc thảo luận trong diễn đàn "Góc nhìn Báo chí – Công dân" hay trên các trang cá nhân của luật sư Lê Luân, các nhà báo Hoàng Linh, Nguyễn Như Phong, nhà văn Trần Quốc Quân, là các Facebooker có số lượng theo dõi đông đảo, cho thấy nhiều người lo ngại về các lỗ hổng sẽ bị lợi dụng, nếu "tù tại gia" được thi hành.

Mối lo được nhiều người đề cập nhất trong số hàng trăm lời bình luận là những kẻ tội phạm có nhiều tiền, đặc biệt là tội phạm tham nhũng, có thể "chạy án" làm "biến tướng" việc thi hành án, chưa kể bên cạnh đó là những điều còn chưa được làm rõ về trách nhiệm của giám thị và quyền được giám sát của công dân đối với vấn đề này.

Tội phạm tham nhũng ở Việt Nam vẫn có thể phải nhận án tù nặng nề theo luật hiện hành

Nhà báo Nguyễn Như Phong có cách nhìn riêng về việc trừng trị tội phạm tham nhũng. Ông nói với VOA :

"Với tội tham nhũng nên có cách phạt hay nhất là phạt tiền. Khi người ta đã tham nhũng để bằng mọi cách người ta có tiền, thì đối với loại tội đấy cứ phạt tiền thật nặng. Nó còn ác hơn là đi tù. Còn nói thật là đi tù với loại tội đấy chả giải quyết gì đâu".

Theo luật hình sự hiện hành của Việt Nam, tội tham ô và nhận hối lộ có thể nhận án tù thấp nhất là 2 năm, cao nhất là tử hình, tùy theo mức độ vi phạm.

Đề xuất về "tù tại gia" của đại biểu quốc hội Hồ Đức Phớc được đưa ra trong bối cảnh mà bản thân ông mô tả với báo chí là "các cơ sở giam giữ đang quá tải, tất cả các tội phạm nhẹ hay nặng đều được đưa vào các cơ sở giam giữ, và ngân sách nhà nước phải chi một khoản không nhỏ cho việc này".

Không có các con số chính thức được Việt Nam công bố về tổng chi phí cho việc giam giữ các tù nhân. Các nguồn khác nhau ước tính không chính thức rằng đến năm 2016, Việt Nam có xấp xỉ 200.000 tù thường phạm hoặc hình sự.

********************

Hãng hàng không Tre Việt được cấp giấy phép bay (RFA, 13/11/2018)

Hãng hàng không Tre Việt (Bamboo Airways) của ông Trịnh Văn Quyết được Bộ Giao thông và vận tải cấp giấy phép bay hôm 12/11. Truyền thông trong nước loan tin này hôm 12/11.

Hình chụp hôm 30/7/2018 : ông Trịnh Văn Quyết trả lời phỏng vấn ở văn phòng tại Hà Nội. AFP

Bamboo Airways được điều hành bởi Tập đoàn FLC của ông Trịnh Văn Quyết, người được đánh giá là một trong những người đàn ông giàu nhất Việt Nam.

Hãng hàng không Tre Việt mới đây đã ký mua 20 chiếc Dreamliner 787 của Boeing trị giá 5,6 tỷ USD và cam kết chi 3,2 tỷ USD để mua 24 chiếc máy bay Airbus A321neo.

Bamboo Airways cho biết chuyến bay khai trương ban đầu vốn được lên kế hoạch vào tháng trước, sẽ diễn ra trước cuối năm nay.

Thông báo của Bộ Giao thông Vận tải Việt Nam cho biết giấy phép của Hàng Không Tre là nhắm đến 100 tuyến bay, kể cả các điểm du khách ít đến tại Việt Nam và các nơi khác ở Châu Á, với kế hoạch cuối cùng là bay đến Bắc Mỹ.

Bamboo Airways hy vọng sẽ lấy được khách hàng từ các đối thủ cạnh tranh bằng cách thu hút họ đến những điểm đến ít được chú ý ở Việt Nam như Quy Nhơn và Thanh Hóa bằng cách cung cấp các gói du lịch trọn gói tới những resort của FLC.

Ngành hàng không của Việt Nam đã phát triển tăng vọt trong những năm gần đây, với số lượng hành khách tăng từ 25 triệu trong năm 2012 lên 62 triệu trong năm ngoái.

Với việc Bamboo Airways được cấp phép, Việt Nam sẽ có ba hãng hàng không là Vietnam Airlines, Vietjet và Bamboo Airways.

Trước đây, vào năm 2009, hãng hàng không tư nhân hoạt động đầu tiên của Việt Nam là Indochina Airlines của Nhạc sĩ Hà Dũng đã ngừng hoạt động chỉ sau một năm trên thị trường do những khó khăn về tài chính.

*****************

Mỏ Cá Tầm bắt đầu khai thác vào giữa tháng Giêng năm 2019 (RFA, 13/11/2018)

Tập đoàn dầu khí Vietsovpetro, liên doanh giữa Nga và Việt Nam, sẽ bắt đầu sản xuất dầu thô tại mỏ Cá Tầm ngoài khơi vùng biển phía Nam Việt Nam từ ngày 15 tháng 1 năm 2019.

Lễ khởi công chế tạo Khối thượng tầng Giàn khai thác CTC1-WHP tại mỏ Cá Tầm. Hình chụp ngày 23/03/18. Courtesy : Ảnh chụp màn hình pvn.vn

Reuters cho biết tin vừa nêu từ 3 nguồn tin độc lập hôm 13/11.

Theo Reuters, dự báo sản lượng dầu thô được khai thác từ mỏ này sẽ ở mức 20 ngàn đến 25 ngàn thùng/ngày.

Petro Vietnam, hồi tháng 10, cho biết dự án này sẽ mang lại lợi ích cho các công ty tham gia khai thác cũng như sẽ tạo công ăn việc làm cho những công ty khác hoạt động trong lãnh vực dầu khí ở quốc nội, đặc biệt trong giai đoạn khó khăn.

Việc sản xuất dầu ở mỏ Cá Tầm được cho là có vai trò quan trọng trong bối cảnh những mỏ dầu chính của Việt Nam đang gặp khó khăn để duy trì sản lượng dầu khí.

Chuyên gia dầu khí Readul Islam, thuộc Tập đoàn Rystad Energy ở Singapore được Reuters trích lời cho biết dự đoán sản lượng dầu thô được khai thác từ mỏ Cá Tầm sẽ đạt mức tối đa trong những tháng đầu trước khi bình ổn ở mức khoảng 15 ngàn đến 20 ngàn thùng/ngày cho đến năm 2020. Vì là mỏ dầu nhỏ nên mỏ Cá Tầm có thể bị giảm sản lượng khai thác vào năm 2021.

Petro Vietnam hồi tháng 10 cho biết sản lượng dầu thô của Việt Nam được dự báo giảm 10% một năm từ nay cho đến năm 2025. Chính phủ Việt Nam cho biết vào tháng 3 rằng sản lượng dầu thô trong năm 2018 được dự báo giảm 11,3 triệu tấn, tức khoảng 14,7%.