 | Tổng quan: | 3708311 |
Bộ Nội vụ Việt Nam, khi phản hồi với truyền thông về việc cán bộ vừa giữ chức vụ mới lại phát hiện sai phạm, hôm 30/7 nhấn mạnh cần lấy phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, hiệu quả công tác và uy tín của cán bộ làm thước đo đánh giá.
Ảnh minh họa chụp tại Hà Nội trước đây. AFP Photo
Trao đổi với RFA từ Hà Nội liên quan vấn đề này hôm 31/7/2024, Cựu Trung tá Vũ Minh Trí, cho rằng :
"Người ta chỉ nhìn thấy từng cán bộ sai phạm và những sai phạm cụ thể của cán bộ đó tham ô tham nhũng bao nhiêu tiền, vi phạm điểm nọ, điểm kia… cho nên những quy định, hay kế hoạch, phương án tiêu chuẩn đánh giá mà Bộ Nội vụ hay một cơ quan nào khác đưa ra để xử lý cán bộ thì đều không có tác dụng thực tế".
Liên quan việc xử lý cán bộ vi phạm lại cho giữ chức vụ mới, vị trí mới… ông Vũ Minh Trí nhận định :
"Tôi thấy xử lý như vậy là không nghiêm, ví dụ trường hợp Đinh La Thăng rõ ràng khi phát hiện vi phạm lại điều từ Thành phố Hồ Chí Minh ra Hà Nội giữ chức Phó Ban Kinh tế Trung ương… rồi sau đấy mới bắt bỏ tù. Tôi thấy như vậy pháp luật không nghiêm, trong khi Việt Nam tuyên truyền mọi công dân bình đẳng trước pháp luật và xử lý không có vùng cấm, nhưng rõ ràng ở đây đã có sự thiên vị".
Là một công dân, cựu Trung tá Vũ Minh Trí nói với RFA rằng, ông rất muốn biết những Chủ tịch nước như Nguyễn Xuân Phúc hay Võ Văn Thưởng vừa mới lên xong đã bị kỷ luật đến mức vi phạm phải cho nghỉ, hay một loại trường hợp khác như Đinh Tiến Dũng - Bí thư Thành ủy Hà Nội, hay những Ủy viên Bộ chính trị bị cho nghỉ… đã vi phạm gì ? Ông Trí nói tiếp :
"Chúng ta chỉ nghe những câu từ sáo rỗng trong những kết luận của Ủy ban Kiểm tra Trung ương là họ vi phạm cái này, vi phạm cái kia… đến mức phải xử lý cho nghỉ… Việc nội bộ của đảng thì đảng tự giải quyết, dân không quan tâm, thế nhưng những sai phạm của họ dưới góc độ pháp luật cần được xử lý theo đúng pháp luật. Ví dụ pháp luật quy định tham ô tham nhũng hay nhận hối lộ từ 5 tỷ trở lên là 20 năm tù, thì phải bị xử tù theo đúng quy định pháp luật, chứ không thể xử lý nội bộ cho hạ cánh an toàn như vậy".
Cho nên theo cựu Trung tá Vũ Minh Trí, với những trường hợp xử lý mập mờ để được hạ cánh an toàn, thì rõ ràng pháp luật đã bị chà đạp, đã bị bỏ qua…
Tổng Thanh tra Chính phủ, ông Đoàn Hồng Phong, khi báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng trước Quốc hội từng cho biết đã thực hiện chuyển đổi vị trí công tác, luân chuyển cán bộ các cấp, các ngành… nhằm phòng ngừa tham nhũng cho 45.192 lượt cán bộ, công chức, viên chức.
Bây giờ Bộ Nội vụ lại nhắc lấy đạo đức, lối sống của cán bộ làm thước đo đánh giá ; liệu cách thức này có hiệu quả trong việc phòng ngừa tham nhũng ? Ông Trần Anh Quân, một người trẻ hoạt động xã hội ở Sài Gòn, khi trao đổi với RFA cho rằng những quy định về đạo đức cán bộ chỉ là mị dân :
"Những quy định về đạo đức đảng viên này được đặt ra là để người dân nhìn vào thì thấy đảng cũng cố gắng chống tiêu cực. Nhưng thực tế đó là mị dân. Ngoài ra thì cũng là một cách để chiêu dụ người trẻ, người thiếu hiểu biết, thiếu trải nghiệm kết nạp vào Đảng cộng sản. Hiện nay Đảng cộng sản đang rất tập trung vào giới trẻ để củng cố sức mạnh của Đảng. Nên họ muốn đưa ra những quy định để thanh niên nhìn vào thì tưởng là tốt, rồi tham gia vào đảng, đoàn. Chứ người từng trải, thậm chí đảng viên lâu năm chẳng ai tin vào cái gọi là ‘đạo đức cách mạng’ này".
Theo ông Quân, những quy định về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên đã có từ lâu, nhưng không hề được họ coi trọng:
"Thực ra thì những quy định này không mới, và đã được các lãnh đạo cộng sản thường xuyên nói đi nói lại từ thời ông Hồ Chí Minh tới giờ. Dù nói đi nói lại thường xuyên và ra quy định rõ ràng như vậy mà mỗi năm vẫn có hàng chục ngàn đảng viên vi phạm điều lệ Đảng, vi phạm pháp luật. Ví dụ năm 2023 có hơn 24 ngàn đảng viên bị kỷ luật, gần 10 ngàn đảng viên bị khởi tố do tham nhũng. Thì rõ ràng là đảng viên họ chẳng hề coi những quy định này ra gì".
Truyền thông Nhà nước hôm 10/7/2024 dẫn kết quả báo cáo của Ủy ban Kiểm tra Trung ương cho biết, trong vòng sáu tháng đầu năm 2024, Đảng cộng sản Việt Nam đã thi hành kỷ luật 7.858 đảng viên bao gồm các biện pháp khiển trách, cảnh cáo, cách chức, và khai trừ. Những sai phạm được Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng cho biết bao gồm suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống, vi phạm quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm…
Tiến sĩ Kinh tế Nguyễn Huy Vũ từ Na Uy khi trả lời RFA liên quan vấn đề này cho rằng, việc luân chuyển cán bộ thường xuyên không giúp làm giảm tham nhũng, mà ngược lại nó có thể sẽ khiến tăng mạnh tình trạng tham nhũng. Ông lý giải :
"Đó là vì một cán bộ muốn vào được một cái ghế, anh ta phải bỏ tiền ra lo lót để được ngồi vào cái ghế đó. Khi ngồi vào đó rồi, anh ta sẽ tìm cách thu hồi vốn qua các hoạt động tham nhũng. Khi có chính sách từ cấp trên muốn luân chuyển, anh sẽ tìm cách đút lót cấp trên để khỏi luân chuyển hoặc luân chuyển sang các vị trí tương tự nhằm giữ được thu nhập. Cuối cùng thì chính sách này chỉ làm giàu cho những cấp trên, những người tổ chức cán bộ vốn đưa ra quyết định về việc luân chuyển cán bộ".
Theo Tiến sĩ Nguyễn Huy Vũ, trong cơ chế chính trị độc đoán như hiện nay, những người cầm quyền lo ngại chế độ sẽ bị lung lay dẫn đến sụp đổ, vì vậy mà họ cứ loay hoay đưa ra những chính sách nhằm khoe mẽ và mị dân nhưng thực chất nó chẳng thể nào giải quyết được vấn đề.
Nguồn : RFA, 31/07/2024
Ủy ban Nhân dân Thành phố Hà Nội vừa chỉ đạo các sở ngành thực hiện cuộc vận động "Cán bộ, công chức, viên chức nói không với tiêu cực" với tiêu chí "Năm Không" gồm : Không cửa quyền hách dịch, gây khó khăn, phiền hà ; Không quan liêu, vô cảm, vô trách nhiệm ; Không tham nhũng, lãng phí, lợi ích nhóm ; Không xu nịnh, chạy chọt, gian dối ; Không lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong thực thi công vụ.
Một lao công quét đường trước Hội nghị Thượng đỉnh Trump - Kim tại Hà Nội hôm 27/2/2019. Reuters
Mục tiêu của cuộc vận động này được cho biết nhằm góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức trung thành với tổ quốc, tận tụy với nhân dân, có trách nhiệm cao với công việc, có đạo đức công vụ, lối sống lành mạnh.
Liệu tiêu chí "Năm Không" này được cán bộ, công chức Nhà nước lãnh hội như thế nào ?
Nhà báo, Nhà quan sát thời cuộc Nguyễn Ngọc Già nhận định cuộc vận động này sẽ không thành công bởi hai lý do :
"Thứ nhất là hàng chục năm qua, người công chức trong công sở họ chỉ có ý thức làm việc phục vụ đảng và Nhà nước chứ không phải phục vụ dân. Họ cầm đồng lương mỗi tháng, trong suy nghĩ của họ, đó là tiền của đảng và Nhà nước chứ không phải tiền của dân.
Thứ hai, đức trị không còn giá trị sử dụng trong quản lý quốc gia trên mọi lãnh vực với thời điểm hiện nay. Nó đã lạc hậu vì hiện nay tất cả các quốc gia người ta chỉ dùng pháp trị thôi.
Chỉ có nền pháp trị căn cứ vào thượng tôn pháp luật thì mới giải quyết được vấn đề".
Theo Luật sư Đặng Đình Mạnh, 5 tiêu chí đó không mới. Phàm đã là công bộc của dân, là công chức của Nhà nước thì đương nhiên không được vi phạm. Bây giờ phải nhắc lại, phải yêu cầu cán bộ xem lại và chấn chỉnh chứng tỏ đây là một vấn đề nổi cộm trong dàn cán bộ Nhà nước.
Trước khi Hà Nội mở cuộc vận động nhằm thay đổi cách ứng xử, hành xử cũng như đạo đức các công bộc của dân, vào cuối tháng 5 vừa qua, Tổng Bí thư - Chủ Tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã ký ban hành chỉ thị về việc chuẩn bị cho đại hội Đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, trong đó có việc chuẩn bị và tổ chức công tác cán bộ nhằm đảm bảo sự thành công của đại hội. Ông Trọng nêu yêu cầu không để lọt vào cấp ủy khóa mới những người có tham vọng quyền lực, chạy chức chạy quyền, làm việc kém hiệu quả…
Ông Lê Văn Cuông nguyên phó trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa nhận định về việc này :
"Bây giờ chủ trương của nhà nước là sẽ rà soát lại các đối tượng, mà trước đây do lý do nào đó đã tuyển dụng không đúng tiêu chuẩn, hay có tiêu cực chạy chức chạy quyền, thân quen. Trên cơ sở xác minh chứng cứ, nhà nước sẽ xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Chứ không để tình trạng tồn tại, để cho dư luận phản ứng. Về vấn đề này, lâu nay ở Việt Nam cũng đã chấn chỉnh và xử lý rất nhiều trường hợp."
Thời gian qua rất nhiều cán bộ, công chức bị kỷ luật do vi phạm vào tiêu chí "Năm Không" với những tội danh rõ rệt, còn những người làm việc hành chánh, tiếp xúc với dân nhưng có thái độ cửa quyền hách dịch, gây khó khăn, phiền hà, quan liêu, vô cảm…thì diễn ra hàng ngày nhưng dường như chưa thấy ai bị kỷ luật được báo chí công khai đăng tải.
Thói cậy quyền của quan chức cũng như những mối quan hệ "con ông cháu cha" ở khắp các lãnh vực trong xã hội là điều được người dân nói đến từ bao nhiêu năm qua.
Làm sao thay đổi ?
Ngoài cuộc vận động "Cán bộ, công chức, viên chức nói không với tiêu cực", hôm 14 tháng 6 năm 2019, Thủ tướng Chính Phủ Nguyễn Xuân Phúc ký ban hành Quyết định số : 733/QĐ-TTg về việc Ban hành kế hoạch tổ chức thực hiện phong trào thi đua "cán bộ, công chức, viên chức thi đua thực hiện văn hóa công sở" giai đoạn 2019 - 2025.
Mục đích của quyết định này được cho biết nhằm tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về ý thức và hành động ; tự tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao ý thức, đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp của cán bộ, công chức, viên chức ; tăng cường kỷ cương, kỷ luật hành chính ; phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí qua đó tiếp tục xây dựng hình ảnh đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức Việt Nam gương mẫu, tận tụy, chuẩn mực, chuyên nghiệp, trách nhiệm, kỷ cương, tận tình, thân thiện ; đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh thông qua những việc làm cụ thể hàng ngày, trên mọi lĩnh vực công tác.
Nhà báo Nguyễn Ngọc Già cho rằng bây giờ đã quá muộn để chấn chỉnh, để thay đổi đạo đức cán bộ mà chỉ là mị dân. Ông giải thích :
"Tôi nghĩ cái mị dân là hẳn hòi rồi nhưng không mị được nữa đâu. Người dân không tin vào cái gọi là "năm không" về đạo đức bởi một thực tế là phong trào ‘Học và làm theo tấm gương, tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh trải qua rất nhiều năm đã phá sản rồi.
Do đó những cái này chỉ mang tính níu kéo chứ không phải là cội rễ của vấn đề. Tôi cam đoan sẽ thất bại !"
Ông Nguyễn Ngọc Già cho rằng dưới con mắt kinh tế, chủ trương chấn chỉnh đạo đức cán bộ sẽ không thành công, một phần vì nó xuất phát từ nền kinh tế phi thị trường mà Việt Nam đang theo đuổi. Ông giải thích rằng nền kinh tế này sản xuất cái họ muốn chứ không phải cái người dân cần. Họ bán cái mà họ có, họ phục vụ cái mà họ có chứ không phải phục vụ theo yêu cầu của người dân.
Luật sư Đặng Đình Mạnh thì nhận định tất cả là do thể chế. Thể chế tạo ra những con người như vậy. Đó là cái gốc của vấn đề. Ông nói :
"Những vấn đề này không hẳn do cán bộ, mà do thể chế. Từ thể chế đó đưa vào hàng ngũ công bộc là những người không xứng đáng. Bây giờ mà sửa thì chỉ có tính cách rêu rao, tuyên truyền vì cái gốc vẫn chưa sửa được, vẫn là những con người ấy. Cho nên nếu sửa phải sửa từ gốc.
Ông Nguyễn Văn An, Chủ tịch Quốc hội trước đây từng nói đó là lỗi hệ thống. Từ đó chúng ta thấy là lỗi từ thể chế, đó là nền tảng và phải sửa từ đó."
Diễm Thi
Nguồn : RFA, 03/12/2019
