Thông Luận

Đan sĩ Thiên An tuần hành phản đối công trình xây dựng ‘phong tỏa’ đan viện (VOA, 02/11/2018)

Sáng 1/11, các tu sĩ của đan viện Thiên An ở Thừa Thiên-Huế bắt đầu cuộc tuần hành mỗi ngày, kéo dài một tuần lễ, nhằm phản đối việc xây dựng trái phép trên phần đất mà các đan sĩ nói là thuộc về đan viện.

Đan sĩ đan viện Thiên An tuần hành phản đối xây dựng trái phép trên đất đan viện.

Sự kiện mới nhất diễn ra sau một chuỗi các vụ lấn chiếm, xây dựng, phá hoại… khiến các đan sĩ liên tục kêu cứu trong thời gian qua.

Linh mục Louis Gonzaga Đặng Hùng Tân, bề trên đan viện Thiên An, nói với VOA : "Nhà dòng phải xuống đường để người ta biết là mình phản đối. Vì trước đây, người ta đã lên nhà dòng nói chuyện, xin nhà dòng được sử dụng miếng đất bên cạnh (thuộc về đan viện) để có không gian để vật liệu nhưng nhà dòng không đồng ý".

Tuy nhiên, chủ công trình vẫn tiếp tục xây tường rào lấn đất đan viện và hiện đang tiếp tục xây cổng cho công trình được cho là miếu, chùa hay nhà tổ ngay trên phần đất của đan viện.

Trong một đoạn video mà các đan sĩ ghi lại, người chủ công trình nói rằng : "Xếp tôi có lên xin mở cửa đó nhưng quý thầy không cho, rồi xếp tôi xuống gặp mấy chú công an thì họ nói mấy anh cứ trổ cái cửa đó đi…"

Theo các đan sĩ, phần đất mà chủ công trình đang xây trước đây thuộc về đan viện, nhưng đã bị chính quyền tịch thu và bán lại cho tư nhân để xây cất. Công trình hiện tại nằm ngay lối đi chính khiến cho cửa ngõ vào đan viện bị thu hẹp, cản trở việc đi lại của nhà dòng và khách hành hương. Chưa kể nhiều cây thông mà các đan sĩ đã dày công chăm sóc nhiều chục năm nay đều bị "bao vây" bên trong bức tường, đe dọa đến cảnh quan và môi trường trong khu vực.

"Bao nhiêu cái đơn trong mười mấy năm nay nhà nước đều không giải quyết", Linh mục Tân cho VOA biết.

Đan viện Thiên An, được mệnh danh là "Đà Lạt trên đất Huế", tọa lạc trên ngọn đồi lớn nhất trong số nhiều ngọn đồi thuộc quyền sở hữu mà đan viện đã có từ năm 1940.

Rừng thông trong khu đất này đã bị chính quyền "tiếp quản" từ năm 1976 đến nay vẫn chưa hoàn trả. Những năm gần đây, đan viện cho biết chính quyền địa phương đã thông qua Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên Lâm Trường Tiền Phong để chuyển đổi đất-rừng thông thuộc quyền quản lý và sở hữu của Đan viện Thiên An thành đất tư nhân.

Các đan sĩ nói họ chỉ muốn đòi công lý một cách ôn hòa qua việc gửi đơn, thư và các cuộc họp với chính quyền, nhưng trong những năm qua, đan viện liên tiếp bị sách nhiễu bằng nhiều hình thức như đập phá thánh giá trên đồi thông, cho công an, côn đồ thóa mạ, đánh đập các đan sĩ…

Thông cáo báo chí của đan viện Thiên An về các vụ cháy rừng thông gần đây.

Gần đây, trong khu vực rừng thông của đan viện liên tiếp xảy ra các vụ hỏa hoạn đáng ngờ khiến các đan sĩ phải lên tiếng kêu cứu.

"Trước đây, cháy rừng ít xảy ra lắm, rất hiếm. Mấy năm mới có cháy một lần. Nhưng từ đầu năm tới giờ, trong vòng có 2-3 tháng đã cháy tới 5 vụ, mà đều ở sát nhà dòng hết", Linh mục. Tân cho biết thêm.

Cho đến nay, chính quyền vẫn chưa phản hồi hay tiến hành điều tra nguyên nhân các vụ hỏa hoạn trên.

Trong báo cáo về nhân quyền công bố hồi tháng 4 vừa qua, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ đã lưu ý đến trường hợp đan viện Thiên An và làng Đồng Tâm khi cho rằng luật pháp Việt Nam đã tạo điều kiện cho chính quyền đưa ra các quyết định tịch thu đất, định giá và bồi hoàn "thiếu công bằng" cho người dân, dẫn đến khiếu nại khắp nơi liên quan đến đất đai, cũng như tình trạng "thiếu minh bạch", "tham nhũng" trong quá trình tịch thu đất để thực hiện các công trình xây dựng cơ sở hạ tầng.

Ngoài ra, báo cáo về tự do tôn giáo của Bộ Ngoại giao Mỹ hồi tháng 5 còn đặc biệt đề cập đến vụ hơn 100 côn đồ nghi là công an mặc thường phục đã đột nhập đan viện Thiên An hồi tháng 6 và đánh đập các đan sĩ, cũng như việc chính quyền địa phương can thiệp vào việc thay đổi nhiệm sở của Linh mục Nguyễn Văn Đức, cựu giám quản đan viện, vì cho rằng ông đã tổ chức các hoạt động bất hợp pháp, thách thức pháp luật và không tôn trọng chính quyền và người dân địa phương.

Khánh An

**************

Sử dụng nhân dân tệ ở biên giới không vi hiến (VOA, 02/11/2018)

Giữa những phản ứng trái chiều từ dư luận về việc cho phép lưu hành đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc tại các tỉnh biên giới phía Bắc của Việt Nam, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Lê Minh Hưng hôm 1/11 khẳng định rằng quy định này là hợp pháp.

Đồng Nhân dân tệ mệnh giá 100 đồng phiên bản năm 2015. Đồng tiền của Trung Quốc đang được lưu hành tại các tỉnh biên giới phía bắc của Việt Nam và thống đốc Ngân hàng nhà nước cho biết quy định này không vi phạm hiến pháp như nhiều người nghĩ.

Thông tư 19/2018 do Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (Ngân hàng nhà nước) ban hành ngày 28/8 cho phép sử dụng đồng nhân dân tệ của Trung Quốc trong hoạt động thương mại tại khu vực biên giới hai nước Việt-Trung. Theo quyết định này, việc thanh toán bằng đồng tiền của Trung Quốc ở các tỉnh biên giới phía bắc sẽ bắt đầu có hiệu lực vào ngày 12/10.

Đầu tháng 9, hàng trăm trí thức Việt Nam đã đồng loạt ký tên vào một tuyên bố phản đối quyết định của Ngân hàng nhà nước vì họ cho là vi hiến và ảnh hưởng đến an ninh kinh tế.

Ngay sau đó, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho biết chính phủ sẽ xem xét lại thông tư cho sử dụng đồng tiền của Trung Quốc ở biên giới. Bà Ngân nói tại một phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội hôm 13/9 rằng cần phải trả lời câu hỏi "Liệu có vi hiến ?" mà dư luận trong và ngoài nước đưa ra và yêu cầu Thống đốc Ngân hàng nhà nước phải trực tiếp chỉ đạo việc này.

Tuy nhiên, thông tư của Ngân hàng nhà nước vẫn có hiệu lực từ ngày 12/10 theo đúng kế hoạch.

Thông tư 19 của Ngân hàng nhà nước "tuân thủ đầy đủ các quy định của hiến pháp, Luật ngân hàng nhà nước và pháp lệnh ngoại hối", người đứng đầu Ngân hàng nhà nước nói khi trả lời câu hỏi của một đại biểu Quốc hội hôm 1/11 rằng liệu Thông tư này có vi phạm hiến pháp không khi Hiến pháp Việt Nam chỉ coi tiền đồng là tiền thanh toán.

Viện dẫn pháp lệnh ngoại hối, ông Hưng nói rằng "có những quy định cho phép sử dụng ngoại tệ trong một số giao dịch", theo cổng thông tin Chính phủ Việt Nam.

"Điều 26 Pháp lệnh ngoại hối cho phép sử dụng đồng tiền của nước có chung đường biên giới thực hiện theo điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia ký kết", Thống đốc Ngân hàng nhà nước nói trong phiên chất vấn tại kỳ họp Quốc hội khóa 14 đang diễn ra tại Hà Nội.

Tuy nhiên, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh lo ngại về việc kiểm soát và giới hạn trong việc sử dụng nhân dân tệ ở Việt Nam trong bối cảnh các hoạt động thương mại ngày càng tăng giữa hai nước.

"Trung Quốc là nước láng giềng của Việt Nam có chung biên giới 1.300km và hiện nay thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam là Trung Quốc và [Việt Nam] cũng nhập khẩu nhiều nhất từ Trung Quốc", nguyên viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương nói". Tôi lo ngại rằng với mức độ hàng hóa và thương lái Trung Quốc đi sâu vào Việt Nam, thậm chí vào đồng bằng sông Cửu Long, và mua của người dân Việt Nam các nông sản, thủy sản thì không rõ là việc lưu hành đồng nhân dân tệ sẽ được hạn chế như thế nào. Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc gắn liền với lượng hàng hóa và lượng thương lái của Trung Quốc thâm nhập vào Việt Nam mà chúng ta cho đến nay chưa kiểm soát được".

Việt Nam hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc trong khu vực Đông Nam Á khi kim ngạch thương mại trung bình hàng tháng giữa Việt Nam và Trung Quốc đã lần đầu tiên trong lịch sử vượt qua con số 10 tỷ USD trong năm nay, theo thông tin từ Đại sứ quán Trung Quốc tại Việt Nam đưa ra hôm 26/7.

Cùng có mối lo ngại về việc cho phép lưu hành đồng nhân dân tệ, Tiến sỹ kinh tế Nguyễn Quang A hồi tháng 9 cho rằng thông tư mới của Ngân hàng nhà nước còn nhiều điều quá mập mờ có thể ảnh hưởng tới chủ quyền tiền tệ của Việt Nam cũng như tạo tiền lệ nguy hiểm về sự tồn tại mặc nhiên hai đơn vị tiền tệ song hành trên lãnh thổ quốc gia.

Việt Nam cho rằng việc cho phép sử dụng tiền Trung Quốc trong giao thương tại khu vực biên giới như nêu trong Thông tư 19/2018 là "góp phần hoàn thiện chính sách thanh toán biên mậu, thúc đẩy hoạt động thương mại biên giới giữa hai nước Việt-Trung ngày càng phát triển".

Việt Nam có bảy tỉnh giáp biên giới với Trung Quốc, bao gồm Lạng Sơn, Quảng Ninh, Hà Giang, Lai Châu, Lào Cai, Cao Bằng và Điện Biên.

********************

Tàu cá Việt Nam được gắn thiết bị theo dõi hành trình (RFA, 02/11/2018)

Việt Nam sẽ hoàn thành lắp đặt thiết bị giám sát trên gần 3.000 tàu đánh bắt hải sản xa bờ vào đầu năm 2019.

Tàu đánh cá neo đậu tại Đà Nẵng. Ảnh minh họa chụp tháng 11 năm 2017. AFP

Theo Tổng cục Thủy sản Việt Nam đây là một trong những biện pháp nhằm chống tình trạng đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không được kiểm soát (IUU).

FBIS trích thông tin từ Thông Tấn Xã Việt Nam loan tin này hôm 2 tháng 11 năm 2018.

Các tàu có chiều dài từ 24 mét trở lên bị bắt buộc gắn những thiết bị giám sát theo quy định của Ủy ban Châu Âu (EC).

Theo Tổng cục Thủy sản, Việt Nam có đầy đủ các công cụ pháp lý và các quy định, được thực thi nghiêm ngặt về quản lý, cấp phép và đăng ký tàu đánh cá, nhằm đảm bảo an ninh và an toàn cho các tàu đánh cá trên biển.

Ngoài ra Việt Nam cũng đã ban hành các nghị quyết và cơ chế để làm việc với các cơ quan thực thi pháp luật để đảm bảo an ninh và an toàn cho tàu đánh cá trên biển.

Ủy ban Châu Âu đã áp dụng cảnh báo "thẻ vàng" đối với Việt Nam vào tháng 10 năm 2017, sau khi Việt Nam bị cho không đạt được tiến bộ trong cuộc chiến chống lại việc đánh bắt cá bất hợp pháp.

Các quốc gia không đáp ứng các tiêu chuẩn của EC, sẽ nhận một "thẻ vàng" để cảnh báo, tiếp theo là "thẻ xanh" nếu các vấn đề được giải quyết, hoặc "thẻ đỏ" nếu không có cải thiện gì. Thẻ đỏ có thể dẫn đến lệnh cấm nhập khẩu đối với các sản phẩm thủy sản.

Một phái đoàn từ Ủy ban Thủy sản của Quốc hội Châu Âu vào cuối tháng 10 vừa qua đã thực hiện một chuyến tham quan thực tế của một số tỉnh ven biển Việt Nam để kiểm tra các nỗ lực nhằm giải quyết vấn đề đánh cá bất hợp pháp, không báo cáo và không được kiểm soát (IUU).

**********************

Bộ Công an giải đáp thắc mắc về việc kiểm soát thông tin cá nhân trên mạng (RFA, 02/11/2018)

Bộ Công an Việt Nam vừa có khẳng định, lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng chỉ được tiếp cận thông tin cá nhân của người sử dụng nếu họ có những hoạt động vi phạm pháp luật

Ảnh minh họa. AFP

Mạng báo Dân Trí vào ngày 2 tháng 11 dẫn trả lời trên trang chủ Bộ Công an về câu hỏi ‘Luật An ninh mạng có kiểm soát, làm lộ thông tin cá nhân của người sử dụng và có cấm người sử dụng internet truy cập các trang mạng xã hội như Facebook, Google, Youtube hay không ?’.

Theo trình bày của Bộ Công an Việt Nam, lực lượng bảo vệ an ninh mạng chỉ được phép tiếp cận thông tin cá nhân của người sử dụng khi họ có những hoạt động vi phạm pháp luật, với trình tự, thủ tục nghiêm ngặt, và được các cấp có thẩm quyền phê duyệt. Nếu lạm dụng và làm lộ thông tin người sử dụng sẽ bị xử lý theo pháp luật.

Vẫn theo Bộ Công an Việt Nam thì Luật An ninh mạng có tính thống nhất cao với hệ thống pháp luật hiện hành của VN, bởi không gian mạng đã bao phủ toàn bộ các lĩnh vực của đời sống xã hội, và luật cũng có phản ánh trực tiếp hoặc gián tiếp đến một số nội dung theo 29 điều của Bộ luật hình sự ; có liên quan đến các quy định về bảo vệ quyền con người trong hiến pháp, bộ luật hình sự, bộ luật dân sự và các văn bản khác có liên quan.

Theo Bộ công an, lý do cấp thiết về bảo vệ an ninh mạng vì hiện nay Việt Nam đang phải đối phó với hàng chục ngàn cuộc tấn công mạng với quy mô lớn và có chiều tăng mỗi năm, gây đe dọa trực tiếp đến an ninh quốc gia và trật tự xã hội.

Bộ Công an Việt Nam cũng nói tình trạng đăng tải thông tin xuyên tạc, phá hoại khối đoàn kết dân tộc diễn ra tràn lan trên không gian mạng nhưng chưa có biện pháp quản lý hiệu quả dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc.

Theo Bộ Công an thì Luật An ninh mạng quy định các biện pháp bảo vệ về an ninh mạng cho người dân khi tham gia hoạt động trên các trang mạng xã hội như Facebook, Google…

Quốc hội Việt Nam vào ngày 12 tháng 6 vừa qua đã thông qua Luật An ninh mạng và bắt đầu từ tháng giêng năm 2019 Luật An ninh mạng bắt đầu có hiệu lực.

Trong khi đó, nhiều người quan tâm cả trong và ngoài nước đều cho rằng luật này sẽ là công cụ để cơ quan chức năng Việt Nam tiếp tục hạn chế quyền tự do biểu đạt của người dân ; đặc biệt trên không gian mạng Internet.

Vào ngày 10 tháng 6 vừa qua, nhiều người dân ở Việt Nam tham gia các cuộc biểu tình đông người để phản đối Luật An ninh mạng và dự Luật Đặc Khu.

******************

Cắt giảm nguồn kinh phí cho báo chí (RFA, 02/11/2018)

Chính phủ Việt Nam vừa phê duyệt quyết định cắt giảm chi phí các cơ quan báo chí nhà nước từ nay đến năm 2021.

Ảnh minh họa. AFP

Thông tin trên được Tân Hoa Xã loan đi ngày 2 tháng 11. Theo kế hoạch đề ra thì ít nhất 10% tất cả các cơ quan báo chí truyền thông nhà nước Việt Nam sẽ phải độc lập về tài chính từ nay đến năm 2021 và tỷ lệ này sẽ tăng lên 20% đến năm 2025.

Nhà nước chỉ đầu tư, bảo đảm cho một số báo thực hiện đúng nhiệm vụ chính trị và tuyên truyền đối với các bài viết, chương trình phù hợp với yêu cầu về chính trị.

Kế hoạch này là một phần trong nỗ lực tái cơ cấu lĩnh vực truyền thông báo chí của chính phủ Việt Nam với mục đích làm cho các cơ quan báo chí trở nên khắt khe hơn và vẫn đảm bảo đúng nhiệm vụ được giao.

Thống kê cho thấy tại Việt Nam hiện nay có chừng 800 cơ quan truyền thông, báo chí, truyền thanh, truyền hình. Tất cả phải chịu sự chỉ đạo của Ban Tuyên Giáo Trung ương đảng cộng sản Việt Nam.