Ngoại trưởng Mỹ : Tổng thống Trump sẽ nêu vấn đề Hong Kong với chủ tịch Trung Quốc (VOA, 17/06/2019)

Tổng thống Trump sẽ nêu lên các cuộc biểu tình ở Hong Kong với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại cuộc họp song phương tiềm năng bên lề hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nhật Bản trong tháng này.

Người Hong Kong xuống đường hôm 16/6.

Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo nói như vậy trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình Mỹ hôm 16/6, theo AFP.

"Tôi nghĩ chúng tôi sẽ có cơ hội gặp Chủ tịch Tập trong vài tuần nữa tại hội nghị thượng đỉnh G20. Tôi chắc chắn điều này sẽ nằm trong các vấn đề họ thảo luận", ông Pompeo nói trong cuộc phỏng vấn trên chương trình "Fox News Sunday".

"Chúng ta chứng kiến những gì đang xảy ra, đang diễn ra ở Hong Kong. Chúng ta thấy người dân Hong Kong nói về những điều họ coi trọng".

Theo AFP, ông Trump tuần trước nói rằng ông hy vọng người biểu tình Hong Kong, vốn xuống đường để phản đối dự luật dẫn độ sang Trung Quốc, sẽ "giải quyết được" vụ việc với Trung Quốc, nhưng không lên án dự luật mà nay đã bị đình chỉ vô thời hạn.

Ông Pompeo nhấn mạnh rằng "tổng thống luôn luôn là người mạnh mẽ bảo vệ nhân quyền", và rằng việc ông Trump áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc cho thấy rằng nguyên thủ Mỹ sẵn lòng đối đầu với Bắc Kinh.

Hội nghị thượng đỉnh G20 năm nay sẽ được tổ chức ở thành phố Osaka của Nhật Bản từ ngày 28 tới 29 tháng Sáu.

***********************

Hồng Kông, thất bại hiếm hoi của Tập Cận Bình (RFI, 17/06/2019)

Các cuộc biểu tình khổng lồ ở Hồng Kông và sự lùi bước của chính quyền địa phương là thất bại hiếm hoi của chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Tuy nhiên về lâu về dài ông Tập có thể sẽ cố gắng tăng cường khống chế đặc khu.

Trong cuộc biểu tình ở Hồng Kông ngày 16/06/2019, ảnh ông Tập Cận Bình cùng các lãnh đạo khác cũng xuất hiện với dòng chữ "Bè lũ độc tài". Reuters/Thomas Peter

Đúng ba mươi năm sau vụ đàn áp đẫm máu Thiên An Môn, người quyền lực nhất Trung Quốc đã chọn lựa "rút lui chiến thuật" trước làn sóng phản kháng tại Hồng Kông - hiện vẫn được hưởng chế độ đặc biệt - theo phân tích của chuyên gia Jean-Pierre Cabestan, trường đại học Báp-tít ở Hồng Kông.

Chuyên gia về Trung Quốc học cho rằng, các nhà lãnh đạo cộng sản "đã cảm thấy sợ hãi. Họ lo ngại sẽ ảnh hưởng tới Hoa lục, và sự kiện này nói lên rất nhiều về nỗi ám ảnh đối với sự an toàn của đảng Cộng Sản".

Bằng chứng cho sự lo sợ này là Bắc Kinh đã che đậy các cuộc biểu tình tập hợp cả triệu người trong hai Chủ nhật liên tiếp tại Hồng Kông. Hôm nay 17/06/2019, báo chí Nhà nước chỉ đưa tin sơ sài về việc hoãn lại dự luật dẫn độ sang Trung Quốc đã đổ dầu vào lửa tại đặc khu, nhưng không hề nhắc đến cuộc biểu tình khổng lồ hai triệu người hôm qua.

Nhà chính trị học Lâm Hòa Lập (Willy Lam), trường đại học Trung Quốc ở Hồng Kông khẳng định, dù gì đi nữa "các nhà trí thức và cư dân những thành phố lớn vẫn biết được những gì diễn ra tại Hồng Kông". Theo ông, sự lùi bước của chính quyền đặc khu có thể "khuyến khích"những người đấu tranh cho dân chủ ở đại lục, cho dù "vẫn rất khó khăn" để có thể tổ chức được một phong trào phản kháng.

Nhà lãnh đạo 1,4 tỉ người bất lực trước một lãnh thổ 7 triệu dân

Các cuộc biểu tình ở Hồng Kông được coi là phản ứng với bước ngoặt độc tài của Tập Cận Bình từ khi ông ta lên nắm quyền vào cuối năm 2012. Bill Bishop, biên tập trang web Sinocism nhận xét như trên. Ông nói : "Đảng với người đứng đầu là Tập Cận Bình đã tạo ra một hình ảnh đáng lo ngại. Những cuộc biểu tình là một sự đồng tình bác bỏ cái ý tưởng Hồng Kông về lâu về dài sẽ bị Trung Quốc nuốt chửng".

Ngay từ tuần trước, Bắc Kinh đã bắt đầu giữ khoảng cách với dự luật dẫn độ, nói rằng đó là sáng kiến của trưởng đặc khu, bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam). Nhưng không ai tin rằng bà Lâm có thể tự ý quyết định mà không cần được Bắc Kinh bật đèn xanh. Victoria Hui, nhà chính trị học ở trường đại học Notre Dame, Hoa Kỳ khẳng định việc rút lại dự luật là "một thất bại cho Tập Cận Bình".

Ông Lâm Hòa Lập nhắc nhở : "Tập Cận Bình cố đưa ra hình ảnh một người dân tộc chủ nghĩa cứng rắn. Sự kiện Hồng Kông đã làm ảnh hưởng đến hình ảnh này : Nhà lãnh đạo 1,4 tỉ người Trung Quốc đã bất lực trong việc kiểm soát một lãnh thổ chỉ có 7 triệu dân".

Lên ngôi từ cuối năm 2012, ông Tập đã tăng cường quyền lực của đảng Cộng Sản Trung Quốc trong xã hội, và tung ra chiến dịch chống tham nhũng nhắm vào các đối thủ chính trị. Năm 2017, Tập Cận Bình nắm trọn mọi quyền hành, "tư tưởng" của ông được chính thức đưa vào Hiến Pháp, ngang hàng với nhà sáng lập Mao Trạch Đông.

Nhưng theo chuyên gia Cabestan, từ một năm qua, Tập Cận Bình phải đối mặt với sự chống đối trong nội bộ, cùng với cuộc chiến tranh thương mại với Hoa Kỳ và tình trạng kinh tế tăng chậm lại. Chỉ dấu cho thấy sự căng thẳng trong đầu não chế độ Bắc Kinh : Hội nghị Trung ương Đảng từ 15 tháng qua vẫn chưa thấy tổ chức.

Một lá bài cho Donald Trump

Cái tát được đám đông biểu tình Hồng Kông tặng cho ông Tập, vào lúc chủ tịch Trung Quốc cuối tháng này sẽ có dịp gặp tổng thống Mỹ Donald Trump nhân hội nghị G20 ở Nhật Bản.

Bắc Kinh vẫn chưa xác nhận sẽ có cuộc gặp giữa Tập và Trump, nhằm làm dịu bớt cuộc chiến tranh thương mại giữa hai nước, hay không. Nhưng Washington đã bắt đầu dùng đến lá bài Hồng Kông, khi đe dọa sẽ hủy bỏ những ưu đãi thương mại lâu nay vẫn dành cho cựu thuộc địa Anh, nếu dự luật dẫn độ được thông qua. Ông Bill Bishop cảnh báo, trong bối cảnh thương chiến đang gay gắt, "cú đòn sẽ rất nặng nề đối với nền kinh tế Hồng Kông".

Theo hiệp ước ký kết với Luân Đôn khi trao trả cho Trung Quốc năm 1997, Hồng Kông được hưởng quy chế đặc biệt cho đến năm 2047. Nhưng Bắc Kinh có thể siết chặt lại các quyền tự do của người Hồng Kông "một cách khéo léo khó nhận ra" - chuyên gia Bishop dự đoán.

Nhà chính trị học độc lập Hua Po ở Bắc Kinh nhận định, sau khi bị người Hồng Kông kịch liệt khước từ, Tập Cận Bình "cần xuất hiện một cách thật cứng rắn. Ông ta sẽ không dễ dàng nhượng bộ". Dự luật dẫn độ chỉ bị hoãn lại vô thời hạn chứ chưa bị hủy bỏ. Theo chuyên gia này, Tập Cận Bình "sẽ đợi cho cơn giận dữ của người Hồng Kông từ từ dịu xuống, rồi trừng phạt một số các nhân vật cấp tiến".

Thụy My

*******************

Trung Quốc sẽ không để Đặc khu trưởng Hong Kong từ chức (RFA, 17/06/2019)

Bắc Kinh sẽ không để đặc khu trưởng Hong Kong, bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga, từ chức ngay cả nếu như bà này có nguyện vọng như thế.

Một biểu ngữ với hình bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga chụp tại khu biểu tình ngày 16/6/2019 ở Hong Kong AFP

Một quan chức thân cận với vị nữ đặc khu trưởng Hong Kong đang phải đối đầu với phản đối của người dân được Reuters dẫn lời như vừa nêu vào ngày 17 tháng 6.

Nguyên văn lời của người mà Reuters cho biết tham gia và những cuộc họp trong thời gian diễn ra biểu tình chống dự luật dẫn độ tại đặc khu hành chánh Hong Kong được nêu rõ là ‘Chuyện từ chức sẽ không xảy ra.’

Lực lượng chống đối dự luật dẫn độ tội phạm từ Hong Kong sang Hoa Lục để xét xử làm bùng nổ đợt biểu tình được cho là lớn nhất tại đặc khu này kể từ khi Anh Quốc trao trả lại cho Trung Quốc vào năm 1997.

Do phản đối dữ dội từ người dân, vào ngày chủ nhật 16 tháng 6, Đặc khu trưởng Hong Kong phải tuyên bố hoãn vô thời hạn việc bàn thảo dự luật này ; đồng thời lên tiếng xin lỗi.

Tuy nhiên những người dân tại Hong Kong đòi hỏi bà đặc khu trưởng Lâm Trịnh Nguyệt Nga phải từ chức. Tin cho biết hơn 2 triệu người mặc đồ đen xuống đường biểu tình tại Hong Kong trong ngày chủ nhật 16 tháng 6 hô vang khẩu hiệu yêu cầu bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga phải từ chức đặc khu trường.

Bất ổn tại Hong Kong nổ ra sau nhiều năm người dân đặc khu giận dữ về sự can thiệp mỗi lúc một tăng từ phía chính phủ Bắc Kinh ; mặc dù đặc khu này được hưởng qui chế ‘một quốc gia, hai thể chế’ theo thỏa thuận giữa Anh và Trung Quốc khi London trao trả Hong Kong lại cho Bắc Kinh vào năm 1997.

Cũng tin liên quan Hong Kong, thủ lĩnh trẻ Hoàng Chi Phong vào ngày 17 tháng 6 ra tù ra khỏi nhà tù sau hơn 1 tháng bị tống giam vì bản án "khinh miệt phán quyết của tòa án".

Ngay sau khi ra khỏi tù anh Hoàng Chi Phong tuyên bố : "Người Hồng Kông sẽ không im lặng trước sự đàn áp của Tập Cận Bình !"

Anh tuyên bố bất kể chuyện gì xảy ra cũng sẽ sớm trở lại để tham gia vào cuộc biểu tình của người dân Hong Kong chống lại dự thảo luật dẫn độ

******************

Trung Quốc vẫn ‘mạnh mẽ hậu thuẫn’ lãnh đạo Hong Kong (VOA, 17/06/2019)

Hôm 17/6, sự hậu thuẫn của Trung Quốc dành cho nhà lãnh đạo Hong Kong Carrie Lam lại tăng gấp bội, dù diễn ra các cuộc biểu tình vì dự luật dẫn độ, và một nguồn tin thân cận với bà Lam nói Reuters rằng Bắc Kinh sẽ không để bà ra đi, ngay cả khi bà cố từ chức.

Nhà lãnh đạo Hong Kong Carrie Lam

"Chính phủ Trung Quốc, chính phủ trung ương, luôn hoàn toàn công nhận công việc của Trưởng đặc khu Carrie Lam và chính quyền Hong Kong", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lục Khảng nói tại một cuộc họp báo hôm 17/6.

"Chính phủ trung ương sẽ tiếp tục mạnh mẽ hậu thuẫn việc quản lý của trưởng đặc khu và chính quyền đặc khu theo quy định của pháp luật", ông Lục nói.

Những người tổ chức biểu tình cho biết, gần hai triệu người - trong tổng số khoảng bảy triệu dân Hong Kong - đã tuần hành hôm 16/6 và yêu cầu bà Lam từ chức.

Hôm 17/6, những người tổ chức biểu tình nói rằng họ muốn bà Lam phải thu hồi dự luật, thả các sinh viên bị bắt, không gọi cuộc biểu tình vào ngày 12/6 là một cuộc bạo loạn, và phải từ chức.

Một quan chức cấp cao của Hong Kong thân cận với bà Lam nói với Reuters hôm 17/6 rằng không có khả năng cho thấy Bắc Kinh để cho bà từ chức, ngay cả khi bà muốn làm như vậy. Nguồn tin này nói rằng "điều đó sẽ gây ra nhiều vấn đề hơn ở mọi cấp độ".

Trong một diễn biến liên quan, Reuters trích lời Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 16/6 cho biết, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump có thể sẽ nêu vấn đề nhân quyền Hong Kong với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại một cuộc gặp có thể diễn ra bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 tại Nhật vào tuần tới.