Thông Luận

Cơ quan ngôn luận của Tập Hợp Dân Chủ Đa Nguyên

Published in

Châu Á

17/02/2020

Virus corona : không ai biết Trung Quốc giải quyết như thế nào

Tổng hợp

Covid-19 : Tập Cận Bình muốn dập tắt mọi chỉ trích nội bộ (RFI, 17/02/2020)

Dịch Covid-19 diễn biến khó lường, với số người chết và nhiễm virus tăng hàng ngày, nhiều thành phố lớn tự phong tỏa, để chặn dịch. Đặc biệt đáng chú ý có thông tin ngày 15/02/2020, về việc chủ tịch Trung Quốc khẳng định ông đã chỉ đạo chống dịch ngay từ đầu năm. Trái với quan điểm cho rằng, với thừa nhận này, uy tín của Tập Cận Bình bị tổn thương do để xảy ra khủng hoảng dịch, một số nhà quan sát nhận định là ông Tập muốn giành lại thế thượng phong, dập tắt mọi chỉ trích trong nội bộ.

tap1

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình xuất hiện trước công chúng tại Bắc Kinh chỉ đạo chống dịch virus corona ngày 10/02/2020. Tân Hoa Xã/ Reuters

Sau hai tuần trong hậu trường theo dõi tình hình diễn biến dịch bệnh, ngày 10/02, chủ tịch Trung Quốc đột ngột xuất hiện trên "tuyến đầu". Ông đến thăm một khu phố ở Bắc Kinh, chỉ đạo hoạt động chống dịch tại Hồ Bắc qua truyền hình… Ngày 13/02, Bắc Kinh cách chức bí thư tỉnh ủy Hồ Bắc và bí thư thành ủy Vũ Hán. Cùng lúc, tỉnh Hồ Bắc cũng thay đổi cách tính người nhiễm virus. Chỉ trong một ngày, thêm 15.000 người bị coi là nhiễm Covid-19, so với hơn 40.000 người được tính là đã nhiễm từ đầu dịch. Số ca nhiễm bệnh tăng vọt cho thấy chính quyền thừa nhận quy mô dịch lớn hơn nhiều so với cách tính trước đó.

Vạch áo cho người xem lưng

Nhiều người cho rằng cách tính mới phản bác lại quan điểm lạc quan của ông Tập Cận Bình, về triển vọng tích cực, dịch bệnh đang từng bước được khống chế. Uy tín của chủ tịch Trung Quốc dường như đang bị thách thức, trước quy mô dịch có vẻ sẽ kéo dài, trở nên khó lường. Ngày 15/02, báo Cầu Thị (Qiushi), một tạp chí chính của Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc, đăng tải một bài phát biểu của ông Tập Cận Bình, trong một cuộc họp ban lãnh đạo Đảng ngày 03/02, thừa nhận đã trực tiếp chỉ đạo chống dịch ngay từ đầu, trong cuộc họp của Thường Vụ Bộ Chính Trị, ngày 07/01/2020.

Thông tin về vai trò số một của ông Tập trong việc chỉ đạo chống dịch có nhiều khả năng sẽ hướng mũi nhọn chỉ trích về trách nhiệm để xảy ra khủng hoảng - vốn lâu nay vẫn hướng về chính quyền địa phương - sang trực tiếp nhắm vào ban lãnh đạo tối cao. Chính quyền trung ương Trung Quốc phải đối mặt với trách nhiệm đã nhắm mắt trước nguy cơ xảy ra đại dịch, cũng như về các biện pháp cực đoan sau này (như bất thần phong tỏa thủ phủ tỉnh Hồ Bắc và toàn bộ tỉnh hơn 50 triệu dân cư này), với danh nghĩa là để chống dịch, nhưng rất có thể đã góp phần làm cho dịch bệnh trở nên trầm trọng hơn, thiệt hại nhân mạng lớn hơn, do hệ thống y tế tại chỗ đã hoàn toàn không được chuẩn bị để đối phó với quy mô dịch bệnh lớn hơn rất nhiều so với các dự đoán từ phía chính quyền. Nhiều người thậm chí nói đến tội ác của chính quyền Trung Quốc, khi phong tỏa toàn bộ một tỉnh hàng chục triệu dân cư, các bệnh viện dã chiến được cấp tốc xây dựng bị tố cáo là nơi giam giữ những người bị nghi nhiễm virus, khiến nguy cơ lây lan dễ dàng, cái chết của những người dân thường thấp cổ bé họng được dễ dàng xóa sạch dấu vết.

Việc ông Tập đứng ra nhận trách nhiệm đã trực tiếp chỉ đạo cuộc chiến phòng dịch ngày 07/01 chẳng khác nào vạch áo cho người xem lưng, đặt lãnh đạo tối cao Trung Quốc vào tình thế bị động, như ghi nhận của tiến sĩ Bùi Mẫn Hân (California), được coi là một chuyên gia về chế độ cộng sản Trung Quốc. Tuy nhiên, nếu như điều này có thể là đúng đối với nhiều người dân Trung Quốc, đối với công luận bên ngoài, đối với quốc tế, thì tình hình có thể là hoàn toàn khác đối với nội bộ chính quyền Trung Quốc.

Đòi hỏi trung thành tuyệt đối với Trung ương

Theo nhà Trung Quốc học Jean-Pierre Cabestan, Đại học Báp-tít Hồng Kông, trong những ngày gần đây ban lãnh đạo Đảng cộng sản dường như đang nắm lại thế chủ động, trên mặt trận an ninh, cũng như truyền thông. Ông Tập Cận Bình đã cử một người thân tín nắm bộ máy công an tại Vũ Hán, siết chặt kiểm duyệt thông tin, để tránh các chỉ trích đi quá xa, biến thành một phong trào chính trị chống lại chế độ.

Việc báo chí Trung Quốc công bố một diễn văn của Tập Cận Bình, khẳng định lãnh đạo tối cao chỉ đạo chống dịch ngay từ ngày 07/01/2020, cần được đặt vào bối cảnh chung này, đặt trong chiến lược nắm lại thế chủ động của ban lãnh đạo Đảng, trước hết là nắm lại thế chủ động trong nội bộ Đảng, vốn dường như đang bị phân hóa mạnh mẽ, khi chính quyền các cấp tỏ ra lúng túng trước khủng hoảng dịch Covid-19. Hôm qua, 16/02, báo Cầu Thị đăng tải một diễn văn khác của Tập Cận Bình, nhấn mạnh đến vai trò quyết định của Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc, do Tập chủ tịch đứng đầu, trong cuộc chiến chống dịch, đòi hỏi các cấp chính quyền, các cơ sở đảng phải "trung thành tuyệt đối" với Trung ương.

Khi khẳng định chỉ đạo ngay từ đầu cuộc chiến chống dịch, ông Tập Cận Bình đòi hỏi toàn Đảng phải tiếp tục tuân theo chỉ đạo của ông trong những ngày tới, và cuộc chiến chống dịch chỉ có thể thành công dưới sự lãnh đạo của Đảng, của lãnh đạo tối cao. Chỉ có một con đường chống dịch đó là tuân theo sự chỉ đạo của Trung ương. Mọi quan điểm khác biệt trong nội bộ đều không được phép tồn tại.

Ông Tập chỉ đạo chống dịch từ 07/01 : Thực hư ra sao ?

Tuy nhiên, nhiều người nghi ngờ về khả năng đích thân ông Tập Cận Bình đã chỉ đạo chống dịch ngay từ đầu. Nhà báo Amy Qin, trong bài viết trên New York Times, nhận xét : trong thông báo chính thức về nội dung cuộc họp ngày 07/01 của Thường Vụ Bộ Chính Trị Trung Quốc, được Tân Hoa Xã đăng tải, đã không hề có dòng chữ nào nhắc đến dịch bệnh.

Phải chăng chống dịch là một thông tin xếp vào hàng bí mật nội bộ của Đảng ? Liệu có thực sự là ông Tập Cận Bình đã nói đến việc chống dịch ngay trong cuộc họp này ? Nội dung được đề cập đến như thế nào ?... Có lẽ rất khó mà biết rõ thực hư của câu chuyện này, trong bối cảnh Đảng cộng sản Trung Quốc coi bí mật nội bộ là nguyên tắc tối cao. Chỉ có điều, cho đến nay, chưa có ai trong hàng ngũ ban lãnh đạo Đảng cộng sản Trung Quốc lên tiếng nói khác. Tuyên bố của Tập chủ tịch ắt hẳn phải đồng nghĩa với sự thực, với chân lý. Với bài diễn văn nói trên, dường như Tập Cận Bình đã có thêm một thành công trong việc bóp nghẹt mọi tiếng nói khác biệt trong nội bộ.

Trọng Thành

**********************

Virus corona - Covid-19 : Trung Quốc gia tăng phong tỏa Hồ Bắc, cấm cư dân rời nơi ở (RFI, 17/02/2020)

Số nạn nhân của virus corona tại Trung Quốc vẫn tiếp tục gia tăng. Theo số liệu mới nhất ngày hôm nay 17/02/2020 của Ủy ban Y tế Quốc gia Trung Quốc, số ca tử vong đã lên đến 1.765 người, trong lúc số bệnh nhân đã vượt mức 70.000, chính xác là 70.548 trường hợp.

tap2

Một trong những con đường bị chặn tại Vũ Hán, Hồ Bắc, sau khi dịch virus corona lan tràn. Ảnh chụp ngày 07/02/2020. Reuters/Stringer

96% các ca tử vong và đa số các vụ lây nhiễm đều ở tỉnh Hồ Bắc, với Vũ Hán bị coi là tâm điểm của dịch bệnh. Để đối phó, chính quyền Trung Quốc vừa tăng cường thêm các biện pháp phong tỏa áp dụng trên toàn tỉnh Hồ Bắc, trong đó có quyết định cấm mọi hoạt động di chuyển của toàn bộ người dân trên địa bàn tỉnh.

Từ Bắc Kinh, thông tín viên RFI Liu Zhifan giải thích :

Các biện pháp kiểm soát ngặt nghèo tiếp tục được tăng cường ở Hồ Bắc, nơi hàng chục triệu cư dân đã bị buộc phải tự cô lập từ gần một tháng nay, đặc biệt là tại thành phố Vũ Hán, cái nôi của dịch bệnh.

Kể từ nay, chỉ có xe cảnh sát và xe cứu thương mới được phép lưu thông trên các tuyến đường của tỉnh, cũng như những phương tiện vận chuyển hàng hóa được coi là thiết yếu.

Đồng thời, các biện pháp cách ly nhắm vào 200.000 thị xã vùng nông thôn Hồ Bắc sẽ được củng cố thêm : 24 triệu dân ở các nơi này sẽ không được quyền rời khỏi nhà, trừ trường hợp thực sự cần thiết, và không được đi gần người khác ở ngoài đường, phải giữ một khoảng cách tối thiểu là 1,50 m.

Để thực thi các biện pháp nghiêm khắc đó, chính quyền đã sử dụng phương thức "cây gậy và củ cà rốt".

Tại thị trấn Hiếu Cảm (Xiaogan), các hoạt động công cộng như đánh mạt chược và cờ bạc rất phổ biến tại Trung Quốc đều bị cấm, với mức phạt nặng có thể lên đến 10 ngày tù giam.

Còn tại Hoàng Cương (Huanggang), một thị trấn giáp Vũ Hán, cư dân được yêu cầu khai báo việc họ có triệu chứng bệnh do virus corona hay không. Nếu khai báo, họ sẽ được thưởng 500 nhân dân tệ (khoảng 60 euro), và sẽ được điều trị ngay lập tức.

Mọi cách thức như đã được tung ra để ngăn chặn một dịch bệnh đã cướp đi gần 1.700 sinh mạng ở tỉnh Hồ Bắc.

Ở cấp độ Nhà nước, Ngân hàng Trung ương Trung Quốc vào hôm nay đã quyết định cắt giảm lãi suất cho vay trung hạn để tìm cách giảm bớt tác hại của dịch virus Covid-19 đối với các doanh nghiệp.

Ngoài ra, theo Tân Hoa Xã, cũng vì dịch bệnh, Quốc hội Trung Quốc sẽ tính đến khả năng hoãn khóa họp thường niên, trên nguyên tắc sẽ mở ra vào tháng 03/2020

Chuyên gia WHO đến Bắc Kinh

Hôm 17/02/2020, các chuyên gia quốc tế của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) được cử đến Bắc Kinh để thảo luận với các đồng nhiệm Trung Quốc, về diễn biến dịch bệnh Covid-19. Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Antonio Guterres đang trong chuyến công tác tại Pakistan, đã bày tỏ tin tưởng vào "nỗ lực khổng lồ" của chính quyền Trung Quốc, cho phép dần dần đẩy lùi nạn dịch.

Tuy nhiên, WHO tối qua một lần nữa tuyên bố tình hình lây lan virus là "không thể dự báo trước". Tổng giám đốc IMF Kristalina Georgieva hôm qua thì tỏ ra nghi ngờ về tốc độ chính quyền Trung Quốc ngăn chặn dịch bệnh, cũng như bản chất thực sự của virus. Ghi nhận trước hết của lãnh đạo IMF là khủng hoảng dịch đã tác động đến các chuỗi cung ứng trên toàn thế giới.

Trọng Nghĩa

********************

Trung Quốc vẫn chưa chịu chia sẻ thông tin về virus corona (VOA, 15/02/2020)

Sáu tuần sau khi loan báo vic xut hin ca virus mi, lây nhim cao và đôi khi gây chết người, các chuyên gia nói Trung Quc vn chưa chu chia s d liu có th giúp chế ng được dch bnh.

tap3

Hoa và khẩu trang trong Ngày Tình nhân (Valentine’s Day) ti Hong Kong (nh chp ngày 14/2/2020)

"Trong lúc nỗ lc phát trin chiến lược kim soát ca riêng mình, các nước đang tìm các bng chng xem tình hình ti Trung Quc đang khá hơn hay t đi", bà Jennifer Nuzzo, mt hc gi kỳ cu ti Trung tâm An ninh Sc khe Johns Hopkins, nói. Tuy nhiên bng chứng này chưa có.

"Chúng tôi vẫn chưa có tin tc cơ bn", ông Tom Friedman, cu Giám đc Trung tâm Kim soát và Phòng nga Dch bnh Hoa Kỳ, nói. Ông Friedman hin đng đu t chc bt v li v y tế công cng có tên là Resolve to Save Life.

Trong lúc một toán chuyên gia của T chc Y tế Thế gii WHO đến Trung Quc đ giúp đi phó vi virus Covid-19 bùng phát t thành ph Vũ Hán, ông Friedman nói "Chúng tôi hy vng thông tin s được phơi bày".

Ông nói thêm "Trong vài ngày tới s là mu cht".

Bắc Kinh chưa chấp thun đ ngh ca Trung tâm Kim soát và Phòng nga Dch bnh Hoa Kỳ mun gi chuyên viên hàng đu đến Trung Quc.

Ông Mike Ryan, người đng du chương trình y tế khn cp ca WHO, không nêu rõ quc tch ca các thành viên trong đoàn chuyên gia WHO tại mt cuc hp báo ngày 13/2. "Tuy nhiên, tôi có th đm bo cùng quý v là đoàn gm các nhà khoa hc hàng đu trên toàn thế gii và tt c các nước liên h đu có th đóng góp đ hoàn tt vic này", ông nói.

"Chúng tôi hơi tht vng vì chúng tôi không được mi và chúng tôi cũng hơi tht vng vì thiếu minh bch v phía Trung Quc", ông Larry Kudlow, c vn kinh tế ca Tòa Bch c, nói vi các phóng viên ngày 13/2.

Đằng sau khúc quanh

Trung Quốc công b hàng ngày con s ca nhim mi được xác nhn, nhưng không cho biết ngày các bnh nhân này lâm bnh. Điu này quan trng vì nếu không có ngày triu chng bt đu, các nhà dch t hc không th nói là dch bnh gia tăng hay gim dn. Vic đếm các ca hàng ngày cho thy là các phòng thí nghim đang xét nghim các mẫu nhưng không tiết l nhiu v tiến trình dch bnh bùng phát, các chuyên gia nói.

Khi các giới chc Trung Quc thay đi cách chn bnh hôm 13/2, không th nào nói rng con s 13.000 ca mi Bc Kinh báo cáo thc s biu hin có gia tăng lây nhim vì Bc Kinh không báo cáo ngày bắt đu. Ông Ryan nói mt s ca này xut hin t lúc bt đu dch bnh nhưng WHO không biết chính xác là ca nào.

Trung Quốc không thường xuyên công b d liu v tui tác ca bnh nhân và ai là người bnh nng nht. Hin không rõ có bao nhiêu người th nghim dương tính. Hin cũng không rõ có bao nhiêu người b lây nhim nhưng không được th nghim.

Ông Frieden thuộc t chc Resolve to Save Lives nói "Chúng tôi biết có mt s người b b qua, chc chn là như vy".

Ông nêu câu hỏi "Cao hơn gp 5 hay 10 ln ? Chúng ta không biết được".

Bỏ sót đáng nghi ng

Các nhân viên y tế có rt nhiu nguy cơ b lây nhim trong bt c v bùng phát nào. WHO thường lit kê lây nhim trong nhóm quan trng này trong nhng báo cáo tình hình. Tuy nhiên, Bc Kinh báo cáo rt ít v tình trng ca các nhân viên y tế.

Các nhà nghiên cứu ti Vũ Hán đã công b mt cuc nghiên cu nói rng 40 trong s 138 bnh nhân nhp vin là nhân viên y tế b lây nhim ti bnh vin.

"Việc này thc s là công b đu tiên cho thấy các nhân viên y tế b lây nhim", bà Nuzzo thuc trường đi hc Johns Hopkins, nói.

Ông Frieden đổ li mt phn do vic thiếu báo cáo v d liu vì "không nhn thc được tình hình trong mt v bùng phát quá mc". Lượng bnh nhân vượt xa kh năng ca hệ thống chăm sóc sc kho.

Tuy nhiên câu hỏi không được tr li "là liu h có che giu mt s thông tin hay không", ông nói thêm.

Đỡ hơn SARS

Lúc đầu khi v bùng phát xy ra, nhà cm quyn Trung Quc làm áp lc lên các bác sĩ đã công khai lên tiếng v chng bệnh mi.

Bắc Kinh đã khiến cho toàn thế gii lên án v vic che giu thông tin trong v bùng phát dch bnh SARS trong 2 năm 2002-2003.

Lần này, các gii chc đã ca ngi Bc Kinh vì đã báo cáo v bùng phát Covid-19 nhanh chóng hơn và cũng nhanh chóng công bố mã s gene ca virus.

Các nhà khoa học Trung Quc đã công b mt lot các cuc nghiên cu "đp đ" trong các tp chí y hc hàng đu, phác ha mt s chi tiết quan trng ca căn bnh, bà Nuzzo nói.

Tuy nhiên thông tin quan trọng vn còn thiếu, và trong vụ bùng phát nghiêm trng chng bnh mi, bà nói thêm, d liu phi được chia s càng rng càng tt.

"Quan niệm căn bn là nói cho mi người biết khi bn biết", ông Frieden nói thêm. "Và nếu bn không biết chuyn gì đó, hãy nói rõ là bn s tìm ra thông tin đó như thế nào".

Quay lại trang chủ

Additional Info

  • Author: Tổng hợp
Read 485 times

Viết bình luận

Phải xác tín nội dung bài viết đáp ứng tất cả những yêu cầu của thông tin được đánh dấu bằng ký hiệu (*)