Người Duy Ngô Nhĩ : Các nghị sĩ Mỹ đòi tuyên bố Trung Quốc phạm tội "diệt chủng"
Anh Vũ, RFI, 28/10/2020
Một nhóm thượng nghị sĩ Mỹ thuộc hai đảng Dân Chủ và Cộng Hòa hôm qua, 27/10/2020, đã trình một nghị quyết đề nghị tuyên bố Trung Quốc là thủ phạm nạn "diệt chủng" người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.
Một người Duy Ngô Nhĩ biểu tình chống Trung Quốc đàn áp người thiểu số Hồi giáo ở Tân Cương, tại Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ, ngày 01/10/ 2020. Reuters – Murad Sezer
Các thượng nghị sĩ Mỹ nêu rõ trong văn kiện là "chiến dịch trấn áp của Trung Quốc nhằm vào người Duy Ngô Nhĩ, người Kazakhstan và Kirghzstan, cũng như nhiều nhóm sắc tộc thiểu số theo Hồi giáo khác trong vùng tự trị Tân Cương là phạm "tội diệt chủng". Ngay lập tức, ngày 28/10, Bắc Kinh đã lên tiếng phản ứng gay gắt, lên án các cáo buộc của nhóm nghị sĩ Mỹ là "dối trá nhằm chống Trung Quốc, vì động cơ chính trị…".
Thượng nghị sĩ John Cornyn, đại diện cho nhóm các nghị sĩ nói trên cho biết đây là văn bản ghi nhận tội ác để làm cơ sở buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm về những "hành động tày đình" của mình.
Còn thượng nghị sĩ Dân chủ Jeff Merkley cho rằng văn kiện chỉ cho thấy Hoa Kỳ "không thể im lặng". Việc Trung Quốc truy bức người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm sắc tộc thiểu số theo Hồi giáo khác như : "Giám sát, bỏ tù, tra tấn và đưa vào trại cải tạo, đơn giản đó là tội diệt chủng", ông Merkle, giải thích thêm.
Tuy nhiên, ít có khả năng nghị quyết trên được nhanh chóng thông qua vì Thượng Viện Mỹ hiện đang trong kỳ nghỉ cho đến tận sau ngày bầu cử tổng thống 03/11.
Nhiều tổ chức bảo vệ nhân quyền, gần đây khẳng định có hơn một triêu người Duy Ngô Nhĩ đang bị giam giữ trong các trại tập trung ở Tân Cương. Bắc Kinh vẫn phủ nhận con số trên nhưng thừa nhận chỉ có các trung tâm đào tạo nghề, nhằm giúp người Duy Ngô Nhĩ có việc làm, không bị khủng bố Hồi giáo lôi kéo.
Chính quyền Mỹ vẫn khẳng định và lên án các hành động trấn áp sắc tộc thiểu số Duy Ngô Nhĩ nhưng vẫn ngại sử dụng từ "diệt chủng". Theo công ước Liên Hiệp Quốc, các quốc gia thành viên phải có nghĩa vụ ngăn chặn và trừng phạt tội diệt chủng. Gần đây khi đề cập đến tình hình Tân Cương, cố vấn An ninh Quốc gia Nhà Trắng, Robert O’Brian, đã nhận định chiến dịch trấn áp người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương là gần với tội "diệt chủng". Ứng viên tổng thống của đảng Dân chủ Joe Biden thì nói thẳng đó là tội diệt chủng và hứa sẽ kiên quyết với Bắc Kinh nếu đắc cử tổng thống Mỹ.
Anh Vũ
**********************
Human Rights Watch kêu gọi Nhật ngừng tài trợ cho công an Việt Nam
Anh Vũ, RFI, 30/10/2020
Hôm 30/10/2020, tổ chức nhân quyền Human Right Watch (HRW) ra thông cáo đề nghị chính phủ Nhật Bản "ngay lập tức hủy bỏ các kế hoạch cung cấp hỗ trợ tài chính cho Bộ Công an Việt Nam", vì những vi phạm nhân quyền nghiêm trọng của cơ quan này.
Logo của tổ chức bảo vệ nhân quyền Human Rights Watch @HRW © HRW
Thông cáo của HRW nêu rõ, hôm 19/10/2020, bộ Ngoại Giao Nhật công bố khoản tài trợ 300 triệu yên (2,84 triệu đô la Mỹ) cho Bộ Công an Việt Nam để mua trang thiết bị chống khủng bố. Theo Tokyo, khoản tài trợ trên để giúp "tăng cường các biện pháp chống khủng bố và giữ gìn trật tự công cộng", ổn định xã hội Việt Nam.
Tuy nhiên theo lời của ông Phil Robertson, phó giám đốc ban Châu Á của tổ chức theo dõi nhân quyền này, "cung cấp thiết bị cho Việt Nam dưới vỏ bọc chống khủng bố và bảo vệ trật tự công cộng sẽ chỉ tạo điều kiện thuận lợi cho công an Việt Nam đàn áp những người biểu tình ôn hòa một cách khốc liệt hơn", trong khi mà Bộ Công an Việt Nam là đối tượng chủ yếu vi phạm nhân quyền một cách có hệ thống, với các vụ tra tấn ngược đãi các nghi can hình sự, cũng như các nhà hoạt động nhân quyền.
Thông cáo của HRW cũng dẫn ra một số trường hợp nghi can hình sự hay tù chính trị, những người bị giam giữ chỉ vì thực hành hoặc đòi các quyền cơ bản một cách ôn hòa, đã bị công an Việt Nam tra tấn, ngược đãi trong những năm gần đây.
"Những người đóng thuế cho chính phủ Nhật Bản cần yêu cầu chính phủ mình đề cao các nguyên tắc nhân quyền trong các chương trình tài trợ nước ngoài, bắt đầu bằng việc hủy bỏ gói tài trợ này cho cơ quan cấp bộ của Việt Nam xâm phạm nhân quyền nặng nề nhất", ông Robertson nói trong thông cáo.
Anh Vũ
*************************
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Quốc tế kêu gọi Nhật dừng tại trợ cho công an Việt Nam
RFA, 30/10/2020
Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Quốc tế- Human Rights Watch (HRW), vào ngày 30/10 ra thông cáo báo chí kêu gọi Nhật Bản dừng tài trợ cho công an Việt Nam vì Bộ Công an Việt Nam là đối tượng chủ chốt vi phạm nhân quyền.
Lực lượng công an chống bạo động của Việt Nam tham gia diễu binh kỷ niệm 70 năm quốc khánh ở Hà Nội hôm 2/9/2015 Reuters - Hình minh hoạ.
Theo HRW thì chính phủ Nhật Bản cần hủy bỏ ngay các kế hoạch cung cấp hỗ trợ tài chính cho Bộ Công an Việt Nam. Đây là cơ quan phải chịu trách nhiệm về nhiều vi phạm nhân quyền nghiêm trọng từ lâu nay.
Thông cáo báo chí của HRW cho biết vào ngày 19 tháng Mười vừa qua, Bộ Ngoại giao Nhật Bản công bố gói tài trợ 300 triệu yên (tương đương 2,84 triệu đô la Mỹ) cho Bộ Công an Việt Nam để mua các trang thiết bị không nêu cụ thể. Mục tiêu cho gói tài trợ này được nói nhằm mục đích "chống khủng bố" và "giữ gìn trật tự công cộng". Bộ Ngoại giao Nhật tuyên bố rằng gói tài trợ sẽ "góp phần" làm "tăng cường các biện pháp chống khủng bố và giữ gìn trật tự công cộng" để "ổn định xã hội" Việt Nam.
Ông Phil Robertson, Phó Giám đốc Ban Châu Á của HRW nêu rõ trong thông cáo báo chí rằng "Cung cấp thiết bị cho Việt Nam dưới vỏ bọc chống khủng bố và bảo vệ trật tự công cộng sẽ chỉ khiến công an Việt Nam dễ dàng đàn áp những người biểu tình ôn hòa một cách khốc liệt hơn".
HRW nhận định trong vài thập niên gần đây, lực lượng công an Việt Nam, hoạt động dưới sự chỉ đạo của Bộ Công an, đã đánh đập, tra tấn hay ngược đãi không biết bao nhiêu người trong khi bị giam giữ mà gần như được miễn hoàn toàn trách nhiệm. HRW đã ghi nhận việc tra tấn một cách có hệ thống đối với các nghi can hình sự trong báo cáo công bố năm 2014 "Công an bất an : Những vụ tử vong khi bị tạm giam, và vấn nạn công an bạo hành ở Việt Nam".
Công an Việt Nam cũng tham gia đàn áp các quyền tự do cơ bản như quyền tự do biểu đạt và nhóm họp bằng các biện pháp đe dọa và bắt giữ nhân danh chống khủng bố.
Cũng theo ông Phil Robertson thì những người đóng thuế cho chính phủ Nhật Bản cần yêu cầu chính phủ mình đề cao các nguyên tắc nhân quyền trong các chương trình tài trợ nước ngoài, bắt đầu bằng việc hủy bỏ gói tài trợ vừa nêu cho cơ quan cấp bộ vi phạm nhân quyền nặng nề nhất của Việt Nam. Các nhà lãnh đạo Nhật Bản cần sử dụng vị thế đáng kể của mình để thúc đẩy Hà Nội cải thiện và cải cách thực sự, chứ không phải làm cho tình hình nhân quyền vốn đã xấu lại càng tồi tệ hơn.