Có cáo buộc Việt Nam chuyển nhiên liệu tới quân đội Myanmar bất chấp lệnh cấm
VOA, 24/02/2024
Một nghiên cứu của tổ chức Ân xá Quốc tế cho thấy các cơ sở lưu trữ nhiên liệu của Việt Nam có dính líu vào việc vận chuyển nhiên liệu cho quân đội Myanmar bất chấp các lệnh trừng phạt của Mỹ và phương Tây.
Hình ảnh do Amnesty International thu thập cho thấy tàu bơm nhiên liệu ở kho của công ty Hải Linh ở KCN Cái Mép, Bà Rịa - Vũng Tàu. Photo Amnesty International. Photo Amnesty International.
Trong một báo cáo gần đây, Ân xá Quốc tế (Amnestey International – AI) sử dụng các kỹ thuận phân tích dữ liệu hàng hải, vệ tinh, thương mại và hải quan phát hiện ra những thay đổi đáng kể về cách nhiên liệu hàng không được đưa vào Myanmar trong năm qua, với việc quân đội dường như sử dụng các tuyến đường mới và dựa vào các đơn vị lưu trữ, trong đó có một doanh nghiệp tại Việt Nam, để cố tình che giấu nguồn gốc của nhiên liệu.
"Không rõ liệu các công ty thương mại có biết số nhiên liệu họ bán cho các công ty Việt Nam sau đó sẽ sớm được vận chuuyển đến Myanmar hay không, hay liệu các hành động của họ có thể vi phạm các lệnh trừng phạt hiện hành hay không", báo cáo của AI đặt nghi vấn.
"Những thương nhân này đã bán nhiên liệu cho một công ty Việt Nam, sau đó công ty này dường như đã bán nhiên liệu máy bay cho một bên mua của Myanmar. Dữ liệu hải quan cho thấy một trong những doanh nghiệp là Công ty Trách nhiện Hữu hạn Hải Linh, công ty sở hữu và vận hành kho bãi Cái Mép", báo cáo viết.
Tổ chức nhân quyền có trụ sở tại New York, Mỹ, phát hiện trong năm 2023 có đến 7 chuyến hàng nạp nhiên liệu hàng không tại một kho chứa nhỏ có tên là Cảng xăng dầu Cái Mép gần thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam, do Công ty TNHH Hải Linh trong nước điều hành.
Công ty Việt Nam này tiếp nhận xăng tại kho chứa ở Cái Mép cũng do họ quản lý. Sau khi lưu trữ nhiên liệu từ vài giờ đến vài ngày, nhiên liệu đó được bán sang Myanmar và vận chuyển bằng tàu thủy.
Trong các chuyến hàng trên, AI phát hiện có ít nhất một chuyến xuất từ kho cảng của Tập đoàn Dầu khí Ngoài khơi Quốc gia Trung Quốc (CNOOC) ở Huệ Châu, Trung Quốc.
Amnesty International phát hiện công ty Hải Linh lưu trữ nhiên liệu trước khi chuyển sang Myanmar. Photo Amnesty International.
"Vai trò của Việt Nam ở đây đặc biệt có vấn đề. Cảng Cái Mép đóng vai trò thiết yếu để chuỗi cung ứng mới này hoạt động – và vì vậy chính phủ Việt Nam có nghĩa vụ phải đảm bảo các cảng của mình không bị sử dụng cho các hoạt động liên quan đến vi phạm nhân quyền", bà Montse Ferrer, Phó Giám đốc Khu vực Nghiên cứu của Tổ chức Ân xá Quốc tế đưa ra ý kiến.
Bà Ferrer nhấn mạnh : "Chính phủ Việt Nam có nghĩa vụ đảm bảo các cảng của mình không được sử dụng cho các hoạt động liên quan đến vi phạm nhân quyền".
VOA đã liên lạc Bộ Ngoại giao Việt Nam và Công ty TNHH Hải Linh, và đề nghị họ cho ý kiến về phát hiện và tuyên bố của Ân xá Quốc tế, nhưng chưa được phản hồi.
Truyền thông Việt Nam mô tả Công ty TNHH Hải Linh là "ông trùm" xăng dầu đang nắm giữ nhiều dự án quan trọng trong ngành công nghiệp khí với các dự án hạ tầng xăng dầu, kho chứa LNG từ Bắc vào Nam và đội tàu chở nhiên liệu hùng hậu.
Chỉ riêng kho tiếp nhận khí thiên nhiên hóa lỏng và tái hóa khí thiên nhiên Hải Linh Vũng Tàu tại Khu Công nghiệp Cái Mép có tổng trị giá khoảng 8.400 tỷ đồng. Ngoài ra, công ty này còn có kho ngoại quan ở Cái Mép, Vũng Tàu, có sức chứa 120.000m3.
Trao đổi với VOA qua email, bà Yadanar Maung, người phát ngôn của tổ chức nhân quyền Công lý cho Myanmar (Justice for Myanmar), đưa ra lời kêu gọi : "Việt Nam phải hành động ngay lập tức để đảm bảo rằng các công ty và cảng biển của mình không đóng vai trò thúc đẩy tội ác tàn bạo của quân đội Myanmar".
Bà nói thêm rằng cuộc không kích ở Myanmar năm ngoái - là vụ đẫm máu nhất kể từ cuộc đảo chính tiếm quyền - đã giết chết rất nhiều trẻ em, phụ nữ và đàn ông vô tội, đồng thời kêu gọi Việt Nam, với tư cách là một quốc gia thành viên ASEAN và thành viên của Hội đồng Nhân quyền Liên Hiêp Quốc, phải có trách nhiệm trong việc bảo vệ nhân quyền, chấm dứt đồng lõa với các tội ác quốc tế của chính quyền và chấm dứt gây ra cuộc khủng hoảng ở Myanmar.
Chuỗi cung ứng nhiên liệu hàng không cung cấp cho Myanmar dường như đã thay đổi đáng kể tính từ khi các lệnh trừng phạt được Anh, Mỹ, EU và các nước khác thông qua vào năm ngoái. Vào tháng 8/2023, Hoa Kỳ đã thông qua vòng trừng phạt mới nhất đối với nhiên liệu máy bay.
Vào năm ngoái, như VOA đã đưa tin, một nhóm các tổ chức phi chính phủ ở Myanmar nói rằng tập đoàn dầu khí PetroVietnam của Việt Nam nằm trong số các công ty dịch vụ mỏ dầu lớn nhất thế giới đã tiếp tay cho chính quyền quân quản Mynamar mang lại nguồn thu bất hợp pháp, giúp chế độ này tấn công tàn bạo vào chính người dân của mình.
Các tài liệu và hồ sơ thuế của doanh nghiệp mới bị rò rỉ tiết lộ rằng 22 công ty dịch vụ mỏ dầu lớn nhất thế giới, trong đó có PetroVietnam, "đã tiếp tục làm việc tại Myanmar sau cuộc đảo chính của quân đội, giúp cung cấp khí đốt và mang lại doanh thu quan trọng cho chính quyền".
Kể từ cuộc đảo chính hồi tháng 2/2021, đất nước Myanmar đã trải qua tình trạng vi phạm nhân quyền leo thang nghiêm trọng.
Hồi tháng 1/2024, các cuộc không kích của quân đội Myanmar xảy ra gần Nhà thờ Saint Peter Baptist ở làng Kanan thuộc vùng Sagaing, gần biên giới phía tây của đất nước với Ấn Độ, khiến 17 thường dân thiệt mạng, hơn 20 người bị thương. Hành động này khiến các tổ chức nhân quyền, trong đó có AI, kêu gọi quốc tế phải điều tra hành vi "tội ác chiến tranh" của chính quyền quân quản.
Nguồn : VOA, 24/02/2024
*********************************
Công ty Việt Nam bán xăng máy bay cho Myanmar bất chấp cấm vận của quốc tế
RFA, 24/02/2024
Ân Xá Quốc Tế (Amnesty International) hôm 31/1 công bố một nghiên cứu cho biết ít nhất một công ty của Việt Nam đã tham gia vào việc bán xăng máy bay cho Myanmar - nước đang bị quốc tế cấm vận về mua bán xăng dầu cho máy bay vì đã thực hiện các vụ không kích giết hại dân thường.
Hình vệ tinh cho thấy một tàu ở cảng Cái Mép của Công ty trách nhiệm hữu hạn Hải Linh, tàu hình và màu là tàu Huitong 78 - Amnesty International
Nghiên cứu của Amnesty International tập trung vào giai đoạn năm 2023 khi lệnh cấm vận quốc tế bắt đầu được thực hiện làm cho việc mua nhiên liệu cho máy bay của Myanmar trực tiếp từ người bán gặp khó khăn. Tuy nhiên, theo báo cáo của Amnesty International, Myanmar vẫn nhận được bảy chuyến hàng đủ cung cấp nhiên liệu cho ít nhất 67 km độ dài đường bay.
Theo dữ liệu vệ tinh, vận chuyển đường biển, hải quan và phân tích mà Amnesty International có được, các tàu chở nhiên liệu đến Myanmar đều lấy hàng từ một kho ở cảng Cái Mép thuộc Công ty TNHH Hải Linh. Các chuyến hàng được thực hiện trong các tháng 4,5,6,7,8 và tháng 12.
Theo báo cáo mới của Amnesty International, người cung cấp nhiên liệu ban đầu bán hàng cho một nhà buôn ; nhà buôn này sau đó bán lại hàng hoá này một hãy nhiều lần trước khi được chuyển đến Myanmar. Lần bán gần cuối là từ một nhà buôn cho công ty ở Việt Nam.
Amnesty International xác định ba chuyến hàng từ Việt Nam trước đó được chuyển đến từ các địa điểm có thể nhận dạng. Trong một trường hợp, một chuyến hàng vào tháng 8 năm ngoái đến từ cổng của Tập đoàn Dầu khí ngoài khơi quốc gia Trung Quốc (CNOOC). Hai chuyến hàng khác vào tháng 4 và 5 đến từ một cổng kho ở Malaysia trước khi đến Việt Nam.
Hiện không rõ các công ty thương mại có biết là họ đang bán nhiên liệu máy bay cho các công ty Việt Nam để sau đó chuyển cho Myanmar hay không hay các hành động của họ có vi phạm cấm vận.
Theo Amnesty International, các công ty này bán nhiên liệu máy bay cho một công ty Việt Nam và công ty này bán lại nhiên liệu cho người mua Myanmar. Các dữ liệu hải quan mà Amnesty International có được cho thấy một trong số các công ty này là Công ty TNHH Hải Linh.
Sáu chuyến hàng trong số bảy chuyến chuyển đến Myanmar trong năm 2023 được thực hiện bởi tàu chở dầu HUITONG 78 có cờ Trung Quốc, chuyến còn lại được một tàu mang cờ Liberia thực hiện, theo Amnesty International.
"Vai trò của Việt Nam ở đây là đặc biệt có vấn đề. Cảng Cái Mép đóng vai trò quan trọng để đường dây cung cấp này hoạt động - và vì vậy Chính phủ Việt Nam có nghĩa vụ để đảm bảo các cảng của mình không bị sử dụng cho các hành vi liên quan đến những vi phạm nhân quyền" - Ông Montse Ferrer - Phó giám đốc Giám đốc nghiên cứu thuộc khu vực Đông và Đông Nam Á của Amnesty International cho biết.
Nguồn : RFA, 24/02/2024