Tân tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức kêu gọi Trung Quốc "chấm dứt các đe dọa"
Trọng Thành, RFI, 20/05/2024
Trong lễ nhậm chức hôm nay, 20/05/2024, tân tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức (Lai Ching-te) đã kêu gọi Trung Quốc chấm dứt "ác đe dọa về chính trị và quân sự", đồng thời cảm ơn người dân Đài Loan đã đồng lòng kháng cự lại "ảnh hưởng của các thế lực bên ngoài" và "kiên quyết bảo vệ nền dân chủ".
Tân tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức (Lai Ching-te) vẫy tay chào các vị khách mời tới dự tiệc chiêu đãi trước lễ nhậm chức tại Đài Bắc, Đài Loan, ngày 19/05/2024. AP
Theo AFP, tham dự lễ nhậm chức của tân tổng thống Lại Thanh Đức, có 8 nguyên thủ quốc gia và 51 phái đoàn khách quốc tế, trong đó có Hoa Kỳ, Nhật Bản và Canada.
Tại phủ tổng thống ở Đài Bắc, tân tổng thống kêu gọi Trung Quốc "hia sẻ với Đài Loan trách nhiệm với thế giới trong việc duy trì hòa bình và ổn định tại eo biển Đài Loan, cũng như toàn bộ khu vực, và nỗ lực để thế giới được giải thoát khỏi nỗi lo chiến tranh."
Tân tổng thống nhấn mạnh đến tầm quan trọng của việc "tăng cường tiềm lực quốc phòng" và "ủng cố khuôn khổ pháp lý để bảo vệ an ninh quốc gia", nhưng mặt khác cũng cam kết "sẽ duy trì nguyên trạng", một diễn đạt để chỉ chính sách bảo vệ nền độc lập trên thực tế, nhưng không chính thức tuyên bố độc lập.
Từ ít năm gần đây, căng thẳng gia tăng tại eo biển Đài Loan gây lo ngại bùng phát thành xung đột. Ngay trước lễ nhậm chức của tổng thống Lại Thanh Đức, văn phòng Sự vụ Đài Loan thuộc chính phủ Trung Quốc, một lần nữa phát đi thông điệp cảnh báo "việc Đài Loan độc lập và hòa bình tại eo biển" là hai chuyện trái ngược "như nước với lửa".
Nhà chính trị học, chuyên gia về Trung Quốc Stéphane Corcuff nhận định : "Không ai chờ đợi Đài Loan sẽ tuyên bố độc lập, bởi Đài Loan trên thực tế đã là một nhà nước độc lập, với tư cách Trung Hoa Dân Quốc. Như vậy sẽ không có chuyện chính quyền Lại Thanh Đức có thái độ triệt để hơn trong vấn đề này. Nhưng ông Lại Thanh Đức có thể dấn thêm một chút so với thời bà Thái Anh Văn, ví dụ như đưa ra một diễn đạt ngắn kiểu "Đài Loan và Trung Quốc là hai nước khác nhau" thay vì "hai Nhà nước". Bởi "nước" và "Nhà nước" là hai chuyện khác nhau. Những chuyện như vậy có thể xảy ra, nhưng tôi thấy tân tổng thống Đài Loan trong bối cảnh nhạy cảm với ông ấy và với Đài Loan từ lâu nay, không có cơ sở nào lại có thể đi xa hơn như thế, bởi Hoa Kỳ sẽ không ủng hộ".
Về mặt đối nội, vị tổng thống đắc cử với 58% phiếu bầu sẽ phải hợp tác với các đảng phái đối lập, do mất đa số tại Quốc hội, điều mà bà Thái Anh Văn, tổng thống tiền nhiệm cùng đảng Dân Tiến, chưa phải trải qua. Nhà ở, vấn đề dân số hay chính sách với người lao động nhập cư là các thách thức hàng đầu mà tổng thống Lại Thanh Đức phải đối mặt.
Trọng Thành
**************************
Đài Loan tăng cường tuần tra tại các vùng giáp với Hoa lục trước lễ nhậm chức tổng thống
Một ngày trước lễ nhậm chức của tổng thống Lại Thanh Đức (Lai Ching-te), hôm nay, 19/05/2024, Tuần duyên Đài Loan cho biết các hoạt động tuần tra được tăng cường tại một số khu vực.
Ông Lại Thanh Đức đắc cử tổng thống Đài Loan ngày 13/01/2024. AP - Louise Delmotte
Cơ quan Tuần duyên Đài Loan ra một thông cáo cho biết cụ thể là "để bảo đảm an ninh tại các vùng biển và biên giới trong thời gian diễn ra lễ nhậm chức, vùng Kim Môn - Mã Tổ - Bành Hồ (Kinmen - Matsu - Penghu) đã tổ chức một đợt tuần tra lớn để theo dõi sát các 'mục tiêu' khả nghi". Kim Môn và Mã Tổ là hai quần đảo nằm sát Hoa Lục, Bành Hồ cách đảo chính Đài Loan khoảng 50 km, cách Hoa lục khoảng 150 km. Tuần duyên Đài Loan cho biết các cuộc tuần tiễn được tiến hành liên tục mỗi giờ và cả ngày lẫn đêm.
Tổng thống tân cử Đài Loan Lại Thanh Đức nhậm chức trong bối cảnh Bắc Kinh gia tăng áp lực lên Đài Bắc về cả ngoại giao và quân sự. Bộ Quốc Phòng Đài Loan sáng nay cho biết, trong vòng 24 giờ qua, đã phát hiện 7 phi cơ và 7 tàu Trung Quốc áp sát hòn đảo. Theo AFP, trong những tháng gần đây, Hải cảnh Trung Quốc liên tục áp sát đảo Kim Môn, cách Hoa lục gần 5 cây số.
Trong lễ nhậm chức của tổng thống Đài Loan ngày mai, 20/05, dự kiến sẽ có 8 nguyên thủ quốc gia và khoảng 50 đoàn khách nước ngoài tham dự, trong đó có các phái đoàn Mỹ và Cadana. Lãnh đạo 8 nước nói trên nằm trong số 12 quốc gia - gồm cả Vatican - công nhận Đài Loan.
Về phía Trung Quốc, ngay từ khi ông Lại Thanh Đức đắc cử, Bắc Kinh khẳng định bất chấp kết quả bầu cử thế nào, việc ông Lại Thanh Đức trở thành tổng thống Đài Loan không tác động gì đến "xu thế tái thống nhất Trung Quốc không thể tránh khỏi", và sẵn sàng ưu tiên giải pháp hòa bình, nhưng không loại trừ việc dùng vũ lực nếu cần.
Theo AFP, tổng thống tân cử Đài Loan chủ trương "tiếp tục các trao đổi và đối thoại với Trung Quốc", đối tác thương mại số một của hòn đảo. Ông Lại Thanh Đức muốn nối lại đối thoại cấp cao với Bắc Kinh, vốn bị đình chỉ từ năm 2016. Tổng thống tân cử nhấn mạnh "đứng về phía dân chủ" và "sẽ nỗ lực duy trì nguyên trạng" và "không loại trừ đối thoại với Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau, và không áp đặt các điều kiện tiên quyết".
Trọng Thành